TUGAS PRAKTIK DIETETIK PENYAKIT DEFISIENSI DAN

INFEKSI

ASUHAN GIZI PADA SALURAN CERNA ATAS

Dosen Pengampu :

Zahra Maharani, L. S.Gz, M.Gz

Disusun Oleh :

Novianti Lestari G2B020033

Kelas A

PROGRAM STUDI S1 ILMU GIZI

FAKULTAS ILMU KEPERAWATAN DAN KESEHATAN

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH SEMARANG

TAHUN 2022/2023
KASUS 2

Seorang pasien ibu rumah tangga usia 56 tahun, BB 60 kg, BB dua bulan yang lalu 68 kg, Tb
160 cm, datang ke RS dengan berjalan dibantu alat berjalan bersama dengan anaknya. Sehari-
hari tinggal bersama anaknya. Diagnosa dokter GERD. Keluhan mual, muntah, lemas,
pusing, lutut sakit, susah berjalan, perut dan dada sakit dan tidak nafsu makan. Pasien tidak
memiliki pantangan makanan dan tidak ada alergi makanan. Sayur kesukaan kangkung.
Gambaran asupan makan sebelum di RS suka makan makanan cepat saji, tidak suka sayur,
makan buah tiap hari sebanyak 2 potong sedang sekali makan, kalau makan nasi 3 x sehari 1
centong besar sekali makan. Estimasi asupan energi sehari-hari sebelum sakit 133 %, protein
130 %, lemak 100 %. Hasil pemeriksaan Lab: Hb 12,7 gr/dl, leukosit 11.100 mm3, Ht 37 %,
trombosit 307.000 mm3, GDS 97 gr/dl. Tekanan darah 127/80 mmHg, nadi 96, RR 20
x/menit, suhu 36℃ . Pasien baru pertama kali datang ke rumah sakit dengan keluhan tersebut.

1. Lakukan skrining gizi

2. Apa bahan makanan yang dilarang dan dianjurkan untuk pasien tersebut
3. Buatlah susunan gizi termasuk menu sehari pada pasien tersebut

Perhitungan gizi

BMR = 655 + (9,6 x w) + (1,9 x h) – (4,7 x a)

= 655 + (9,6 x 54) + (1,9 x 160) – (4,7 x 56)
= 655 + 518,4 + 304 – 263,2
= 1.477,4 – 263,2
= 1.214,2 kkal
AF = 1,3
IF = 1,4
TEE = BMR x AF x IF
= 1.214,2 x 1,3 x 1,4
= 2.209,84 kkal
Protein = 15 % x 2.209,84
= 331,47 : 4
= 82,86 gr
Lemak = 20 % x 2.209,84
= 441,96 : 9
= 49,1 gr
Karbohidrat = 65 % x 2.209,84
= 1.436,39 : 4
= 359,09 gr
Zat gizi mikro
Vitamin A : 600 RE
Zat besi : 8 mg
EKLP
Energi : 2.209,84 kkal
Karbohidrat : 359,09 gr
Lemak : 61,38 gr
Protein : 55,24 gr
Mikro
Vitamin A : 600 RE
Zat besi : 8 mg

Range :
Kebutuhan energi = 1.988,85 – 2.430,82 kkal
Kebutuhan protein = 74,57 – 91,14 gram
Kebutuhan lemak = 44,19 – 54,1 gram
Kebutuhan karbohidrat = 323,18 – 394,99 gram

MENU

==================================================================
Analysis of the food record
==================================================================
Food Amount Energi Karbohidrat

MAKAN PAGI
Nasi Tim
beras putih giling 30 g 108,3 kcal 23,9 g
Meal analysis: energy 108,3 kcal (7 %), carbohydrate 23,9 g (13 %)

Telur Orak-Arik
telur ayam 55 g 85,3 kcal 0,6 g
margarin 2,5 g 15,9 kcal 0,0 g

Meal analysis: energy 101,2 kcal (7 %), carbohydrate 0,6 g (0 %)

Tahu Bacem
tahu 110 g 83,6 kcal 2,1 g
kecap 10 g 6,0 kcal 0,6 g
gula merah tebu belum dimurnikan 5g 18,8 kcal 4,9 g

Meal analysis: energy 108,4 kcal (7 %), carbohydrate 7,5 g (4 %)

Sayur Bening
bayam segar 100 g 37,0 kcal 7,3 g
Carrot fresh 100 g 25,8 kcal 4,8 g

Meal analysis: energy 62,9 kcal (4 %), carbohydrate 12,1 g (7 %)

SELINGAN 1
Jus Jeruk
jeruk manis 55 g 25,9 kcal 6,5 g
gula pasir 10 g 38,7 kcal 10,0 g

Meal analysis: energy 64,6 kcal (4 %), carbohydrate 16,5 g (9 %)

MAKAN SIANG
Nasi Tim
beras putih giling 30 g 108,3 kcal 23,9 g

Meal analysis: energy 108,3 kcal (7 %), carbohydrate 23,9 g (13 %)

Semur Ayam
daging ayam bagian paha 55 g 117,7 kcal 0,0 g
kecap 5g 3,0 kcal 0,3 g
margarin 2,5 g 15,9 kcal 0,0 g

Meal analysis: energy 136,5 kcal (9 %), carbohydrate 0,3 g (0 %)

Pepes Tempe
tempe kedele murni 50 g 99,5 kcal 8,5 g
telur ayam 55 g 85,3 kcal 0,6 g

Meal analysis: energy 184,9 kcal (12 %), carbohydrate 9,1 g (5 %)

Sop buncis kentang

buncis mentah 100 g 34,9 kcal 7,9 g
kentang 100 g 93,0 kcal 21,6 g

Meal analysis: energy 127,9 kcal (9 %), carbohydrate 29,5 g (16 %)

SELINGAN 2
Salad Buah
apel 40 g 23,6 kcal 6,1 g
Pear fresh 40 g 20,9 kcal 5,0 g
Avocado fresh 20 g 43,5 kcal 0,1 g
mayonais 40 g 22,9 kcal 1,4 g
susu kental manis 30 g 96,0 kcal 16,4 g

Meal analysis: energy 207,0 kcal (14 %), carbohydrate 28,9 g (16 %)

MAKAN MALAM
Nasi Tim
beras putih giling 30 g 108,3 kcal 23,9 g

Meal analysis: energy 108,3 kcal (7 %), carbohydrate 23,9 g (13 %)

Pepes Ikan Mas

ikan mas segar 80 g 104,0 kcal 0,0 g
kecap 5g 3,0 kcal 0,3 g

Meal analysis: energy 107,0 kcal (7 %), carbohydrate 0,3 g (0 %)

Tim Tahu
tahu 55 g 41,8 kcal 1,0 g

Meal analysis: energy 41,8 kcal (3 %), carbohydrate 1,0 g (1 %)

Sayur Bening Kacang Panjang

kacang panjang mentah 80 g 27,9 kcal 6,3 g

Meal analysis: energy 27,9 kcal (2 %), carbohydrate 6,3 g (3 %)

==================================================================
Result
==================================================================
Nutrient analysed recommended percentage
content value value/day fulfillment

Energi 1494,8 kcal 1900,0 kcal 79 %

Protein 84,3 g (22%) 57,0 g 148 %
Lemak 50,7 g (29%) 53,0 g 96 %
Karbohidrat 183,7 g (49%) 285,0 g 64 %
Air 136,5 g 2300,0 g 6%
Serat 19,2 g 28,0 g 69 %
Kolesterol 562,3 mg - -
Vit. A 2485,8 µg 500,0 µg 497 %
Vit. D 9,1 µg 15,0 µg 61 %
Vit. E (eq.) 5,9 mg 15,0 mg 39 %
Vit. K 48,6 µg 55,0 µg 88 %
Vit. B1 1,1 mg 1,0 mg 115 %
Vit. B2 1,6 mg 1,1 mg 142 %
Vit. B3 13,1 mg 10,0 mg 131 %
Vit. B5 5,5 mg 5,0 mg 110 %
Vit. B6 2,0 mg 1,5 mg 134 %
Vit. B12 2,5 µg 2,4 µg 106 %
Tot As. Folat 331,6 µg 400,0 µg 83 %
Vit. C 109,3 mg 75,0 mg 146 %
Natrium 1501,8 mg 1300,0 mg 116 %
Kalium 3174,0 mg 4700,0 mg 68 %
Kalsium 789,6 mg 1000,0 mg 79 %
Magnesium 464,5 mg 320,0 mg 145 %
Fosfor 1308,0 mg 700,0 mg 187 %
Besi 22,5 mg 12,0 mg 188 %
Seng 9,0 mg 10,0 mg 90 %
Tembaga 1,7 mg 0,9 mg 186 %
Mangan 3,9 mg 1,8 mg 218 %
Fluor 35,8 µg 2700,0 µg 1%
Yodium 15,8 µg 150,0 µg 11 %