IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

MATLAB. wiczenia
Autor: Marek Czajka
ISBN: 83-7361-711-6
Format: B5, stron: 96
Przykady na ftp: 2 kB

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Matlab to rodowisko suce do przeprowadzania oblicze numerycznych

i rozwizywania zoonych zagadnie matematycznych. Wydajne i szybkie algorytmy
oraz doskonae mechanizmy analityczne czyni z niego doskonae narzdzia zarwno
dla matematyka, jak i dla ekonomisty lub genetyka. Jzyk programowania Matlaba
umoliwia tworzenie wasnych aplikacji, a ogromna ilo bibliotek zewntrznych uatwia
zastosowanie tych aplikacji do rnych celw. Matlab to dzi standard w laboratoriach
badawczych. Coraz czciej wykorzystuje si go rwnie na uczelniach na niektrych
jest nawet elementem programu zaj. Oczywicie nic nie stoi na przeszkodzie,
aby jego moliwoci wykorzystywa rwnie podczas nauki matematyki w szkole.
Ksika Matlab. wiczenia to zbir praktycznych wicze, dziki ktrym poznasz
moliwoci Matlaba i zasady korzystania z niego. W ksice opisane jest tworzenie
programw, wykorzystywanie Matlaba do oblicze matematycznych zarwno
podstawowych jak i tych najbardziej skomplikowanych oraz tworzenie graficznej
reprezentacji wynikw oblicze.
rodowisko Matlaba
Zasady programowania w Matlabie
Funkcje matematyczne
Operacje na macierzach
Wyznaczanie pochodnych i caek
Sterowanie przebiegiem programu
Tworzenie rnych typw wykresw
Przekonaj si, jak bardzo moesz przyspieszy swoj prac korzystajc
z odpowiedniego narzdzia obliczeniowego.

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Spis treci
Wstp.................................................................................................................................................................5
Rozdzia 1.

Praca w MATLAB-ie ......................................................................................................................................7

Uruchamianie MATLAB-a.......................................................................................... 7
Program ....................................................................................................................... 8
Edytor M-plikw ....................................................................................................... 10
Zamykanie MATLAB-a ............................................................................................ 12

Rozdzia 2. Programowanie w MATLAB-ie.............................................................................................................13

Zmienne..................................................................................................................... 13
Pomocne zmienne MATLAB-a................................................................................. 17
Operatory................................................................................................................... 18
Funkcje ...................................................................................................................... 19
Transpozycja........................................................................................................ 20
Informacje o zmiennych....................................................................................... 21
Warto bezwzgldna .......................................................................................... 22
Zaokrglanie ........................................................................................................ 23
Funkcje trygonometryczne................................................................................... 24
Funkcje logarytmiczne......................................................................................... 25
Pierwiastek........................................................................................................... 27
Losowanie wartoci ............................................................................................. 28
Formaty liczb ....................................................................................................... 31
Sumowanie elementw ........................................................................................ 33
Macierz dolno- i grnoprzektna ......................................................................... 34
Kwadrat magiczny ............................................................................................... 35
Macierz Hilberta .................................................................................................. 36
Macierz Pascala ................................................................................................... 37
Macierz Vandermondea...................................................................................... 37
Macierze elementarne .......................................................................................... 38
Wyznacznik.......................................................................................................... 38
Informacje o poleceniach ..................................................................................... 39
Wywietlanie tekstu ............................................................................................. 42
Funkcje Inline ...................................................................................................... 42
Pochodna funkcji ................................................................................................. 43
Wyliczanie caek.................................................................................................. 44
Odmierzanie czasu ............................................................................................... 46

MATLAB. wiczenia

Instrukcja warunkowa................................................................................................ 46
Instrukcja wyboru ...................................................................................................... 48
Ptle ........................................................................................................................... 50
Ptla for................................................................................................................ 50
Ptla while............................................................................................................ 51
Obsuga bdw ......................................................................................................... 52
Komentarze................................................................................................................ 53
Pisanie funkcji i skryptw ......................................................................................... 53
Przykady pisania funkcji i skryptw......................................................................... 54
Wczytanie zmiennych .......................................................................................... 54
Najwikszy wsplny dzielnik .............................................................................. 54
Najmniejsza wsplna wielokrotno.................................................................... 56
Zmiana systemu liczbowego................................................................................ 59
Gra ....................................................................................................................... 61

Rozdzia 3. Podstawy tworzenia wykresw........................................................................................................65

Okno wykresw......................................................................................................... 66
Pierwszy wykres ........................................................................................................ 67
Wzbogacanie wykresu............................................................................................... 71
Wykres koowy.......................................................................................................... 77
Histogram .................................................................................................................. 79
Wykres supkowy ...................................................................................................... 81
Wykres schodkowy.................................................................................................... 84
Wiele wykresw w jednym oknie.............................................................................. 85
Wykresy demonstracyjne........................................................................................... 87

Rozdzia 4. MATLAB w internecie..............................................................................................................................89

2.
Programowanie
w MATLAB-ie
Rozdzia

Na pocztku tego rozdziau zajmiemy si podstawowymi poleceniami MATLAB-a.

Zobaczymy, w jaki sposb tworzy si nowe zmienne oraz jak program je traktuje.
W midzyczasie przyjrzymy si wielu ciekawym funkcjom, ktrych w tym rodowisku nie brakuje.
W dalszej czci rozdziau przejdziemy do programowania. Zajmiemy si pisaniem funkcji
i skryptw o rnym stopniu skomplikowania.

Zmienne
Zmienne to nic innego, jak tylko pewna informacja zapisana w pamici komputera.
MATLAB daje moliwo operowania zmiennymi wielowymiarowymi, o czym przekonasz si niebawem.
Na pocztku przejd do okna Command Window i wpisz tam pewn warto liczbow
(np. 13), a nastpnie zatwierd, uywajc klawisza Enter. Automatycznie w oknie polece
pojawi si informacja:




ktra mwi, e zmiennej
 przyporzdkowana jest warto . MATLAB sam stworzy t zmienn. Przypisanie pewnej wartoci do nowej bd istniejcej zmiennej zaprezentowane jest poniej.

14

MATLAB. wiczenia

Za znakiem zachty (>>) wpisz  , a nastpnie zatwierd klawiszem Enter. Poniej
zostanie wywietlona informacja:



Od tej chwili zmiennej  przypisana jest warto . Na rysunku 2.1 przedstawiono wykonane polecenia.
Rysunek 2.1.
Wykonywanie
polece

Podczas przypisywania wartoci zmiennym mona wykonywa obliczenia lub cae wyraenia.

 















Rozdzia 2.
Programowanie w MATLAB-ie

15

Zauwa, e wyraenie moe zawiera wczeniej zadeklarowane zmienne.

Teraz zajmiemy si deklarowaniem zmiennych wielowymiarowych. Nie jest to trudne,

wystarczy pamita o tym, eby tworzone macierze byy prostoktne.
Przykadowo, stworzymy zmienn o rozmiarze 4 na 3. W tym celu naley uy polecenia:
 

W ten sposb otrzymalimy zmienn o nastpujcej budowie:


 


Jak wida, kolejne wartoci w wierszach oddziela si spacjami, natomiast przechodzenie do nastpnej linii nastpuje po wpisaniu znaku rednika.
Zauwa, e deklarowanie zmiennych rnych typw niczym si nie rni. Dotyczy to take
deklarowania zmiennych przechowujcych cigi znakw.

Deklarowanie zmiennej, ktrej wartoci jest cig znakw, wyglda nastpujco:



 !"#$



 !"#$

MATLAB bez problemu rozpoznaje rwnie liczby zespolone. Wie take, jakiego typu
jest nowa zmienna!
Za pomoc znaku dwukropka mona tworzy acuchy liczb, np. 


 lub 

 .
Konstrukcja wykorzystujca dwukropek wyglda nastpujco:
%&%#

Generuje ona nastpujcy cig znakw:

 ' &' &'('#

W przypadku gdy , mona zapisa:

%#

Jeeli wielko  nie jest okrelona, MATLAB domylnie przyjmuje, e .

Oto przykady tworzenia cigw:

%



%%

16

MATLAB. wiczenia




%)&%


***

Aby mc odczytywa dane z tablicy, mona posuy si nastpujcymi metodami (uyjemy

tu konstrukcji   ):

wskazanie jednej wartoci 
, gdzie  oznacza numer wiersza, a  numer
kolumny; np.:

+,'



wskazanie jednej kolumny 

, gdzie  oznacza numer kolumny; np.:

+,%'





wskazanie jednego wiersza 

, gdzie  oznacza numer wiersza; np.:

+,'%

 

wskazanie wszystkich danych w formie wektora ; np.:

+,%














Rozdzia 2.
Programowanie w MATLAB-ie

17

wskazanie macierzy wewntrznej 

, gdzie , 
to numery wierszy, natomiast ,  to numery kolumn; np.:

+,%'%

 


Pamitaj, e za pomoc symboli ,- okrelasz indeksy tablic, natomiast za pomoc symboli 

tworzysz tablice.

Tworzenie zmiennych
wiczenie 2.1.

W tym wiczeniu zapoznasz si z tworzeniem zmiennych i odczytywaniem ich wartoci.

Aby nauczy si obsugi zmiennych:
1. W oknie Command Window wpisz  i zatwierd klawiszem Enter.
Zostanie stworzona zmienna o nazwie
, ktrej wartoci jest wanie .
2. Stwrz zmienn  i przypisz jej warto .
3. Do zmiennej
przypisz warto dziaania . W tym celu wykonaj polecenie
.
4. Stwrz zmienn o rozmiarze 3 na 3. Moesz posuy si nastpujcym poleceniem:
.
5. Przypisz zmiennej  warto przechowywan w rodku macierzy . W tym celu uyj
polecenia 
.

Pomocne zmienne MATLAB-a

MATLAB posiada wiele wbudowanych zmiennych, ktre mog by wykorzystywane
przez uytkownika w dowolnym momencie. Dostarczaj one wartoci liczbowych czsto
stosowanych przez programistw korzystajcych z tego rodowiska. Oto niektre z tych
zmiennych:

 warto PI;

!
"#, $%$ aktualna data i czas;

&
& warto nieokrelona;

'( nieskoczono.

18

MATLAB. wiczenia

Przykadowo, aby odczyta aktualn dat i przypisa j do zmiennej, wystarczy uy

polecenia !
"#. Format otrzymanych danych po wydaniu polecenia $%$ jest nastpujcy:

.".#


*! 
******

Odczytywanie wartoci zmiennych pomocniczych

wiczenie 2.2.

Aby zapozna si ze zmiennymi pomocniczymi:

1. Do zmiennej  przypisz warto .
2. Do zmiennej  przypisz warto !
"#.
3. Do zmiennej ) przypisz warto $%$.
4. Wywietl wartoci tych zmiennych za pomoc polecenia: 

).

Operatory
MATLAB pozwala stosowa szereg operatorw logicznych, operatorw relacji oraz
operatorw arytmetycznych. Poniej s one kolejno przedstawione.
Operatory logiczne s stosowane przy budowaniu wyrae logicznych. Symbol &
oznacza i, symbol | oznacza lub, ~ oznacza nie (negacj), natomiast xor oznacza
alternatyw wykluczajc.
Operatory relacji pozwalaj porwnywa ze sob dwie wartoci: <, <=, >, >=, ==,
~= (rny).
Operatory arytmetyczne pozwalaj wykonywa operacje pomidzy wartociami.
W MATLAB-ie istnieje podzia operatorw na macierzowe i tablicowe. Operatory arytmetyczne to: +, , *, .*, ^, .^, /, ./, \, .\.
Symbole poprzedzone kropk odnosz si do operacji tablicowych.

Rozdzia 2.
Programowanie w MATLAB-ie

Operacje na macierzach
wiczenie 2.3.

Aby zapozna si z niektrymi z operatorw, proponuj wykona nastpujce wiczenie:

1. Wykonaj polecenie:
, a nastpnie polecenie *.

Dziki temu MATLAB zapamita takie wartoci:








2. Aby doda te dwie macierze i wynik zachowa w nastpnej, wykonaj polecenie:

$
+*. Warto nowej zmiennej jest nastpujca:
.

 

3. Aby pomnoy macierze przez siebie, wpisz: $
*, a nastpnie uyj klawisza

Enter.
4. Aby podnie macierz do trzeciej potgi, naley wykona polecenie: $
,
.
 


Jeli zakoczysz polecenie znakiem rednika, to efekt jego dziaania nie zostanie wywietlony
w oknie polece.

19