Fernando Pires
DIGESTO Preenso Mastigao - Carnvoros: - Gato cuidadoso - Resto rapidamente - Equdeos: - Utilizam alimentos fibrosos mas com menos eficcia
MASTIGAO Equdeos: - Demorada - Partculas ficam com dimenses < 1,6 mm Ruminantes: - Rpida - Bovinos: 70 a 80 mov. maxilares/min - Ovinos: 125 a 150
NOS EQUDEOS Alimentos passam por 2 fases: Fase pr-cecal: - Preenso - Mastigao - Digesto no estmago e intestino delgado Fase ps-ileal: - Digesto no intestino grosso
DIGESTO DOS GLCIDOS NOS MONOGSTRICOS Na boca: - Enzima ptialina (-amilase): - Amido Maltose Dextrinas Homem: Aco mxima Sunos: Aco mnima Ruminantes e aves: Ausncia
No estmago (no corpo e fundo): - A digesto do amido dura at cerca de 1 h: - 30 a 40% do Amido - Amilase inactiva a pH < 4,0 - Aco do suco gstrico Maltose
DIGESTO DOS GLCIDOS NOS MONOGSTRICOS No intestino delgado: - Aco do suco pancretico e intestinal - Produto final mais importante: - Hexoses: absorvidas rapidamente - Pentoses em pequena quantidade e absorvidas lentamente
PROCESSOS DIGESTIVOS NOS MONOGSTRICOS 1- Fsico-mecnicos: - Preenso - Mastigao - Deglutio - Peristaltismo 2- Qumicos: Ciso por hidrlise com catlise enzimtica 3- Microbianos: Fermentaes no intestino grosso
Durao da digesto na poro pr-cecal: Cerca de 7 h Estmago sem relaxamento receptivo: - Esvaziado vrias vezes durante uma refeio - Contraces peristlticas fortes - Esfncter pilrico por longos perodos
PROCESSOS DIGESTIVOS NOS EQUDEOS Capacidade estmago: - 15 a 18 litros - Bolo alimentar passa pouco tempo no estmago
PROCESSOS DIGESTIVOS NOS EQUDEOS pH do estmago: - Elevado - Em mdia = 4 (saliva estratificao dos alimentos) - Regio pilrica = 2,6 (presena de HCl) - Regio fndica = 5,4 (permite existncia de lactobacilos)
PROCESSOS DIGESTIVOS NOS EQUDEOS Digesto proteica: - Pequena (passagem rpida do alimento pela boca) Fermentao microbiana: - Na regio esofgica e fndica - Produo de cido lctico - cido actico e butrico (em pequena quantidade)
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS Enzimas que actuam no intestino delgado: 1- As que actuam no lmen intestinal - Glndulas salivares - Glndulas gstricas - Glndulas pancreticas 2- As que actuam na membrana superficial do epitlio - Segregados nos entercitos - Ligadas membrana superficial do intestino - Especficas para cada polissacrido
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS Fases da digesto no intestino delgado: 1- Fase luminal da digesta - Enzimas do lmen misturam-se com a ingesta - Digesto incompleta 2- Fase membranosa da digesto - No epitlio superficical - Polmeros monmeros - Zona difusa (camada aquosa estacionria) - Barreira entre o lmen e a membrana
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS Os glcidos no estruturais sofrem a aco enzimtica: 1- Pancretica (amilase) na fase luminal 2- Duodenal (-glucosidase) na fase membranosa O amido pela aco da amilase origina maltose e maltotriose A amilopeptina ou o glicognio desdobram-se em maltose, maltotriose e dextrina-limite As dextrinas (segmentos ramificados) so hidrolisadas pela 1,6-glucosidase
As dissacaridases so especficas para cada dissacrido: Sacarase digere a sacarose em glucose e frutose
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS Amido: principal fonte energtica (sunos, roedores, primatas) 2 formas qumicas; - Amilase com ligaes -(1-4) - Amilopeptina com ramificaes e ligaes -(1-6)
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS Origem da -amilase: - No pncreas de todas as espcies - Nas glndulas salivares de algumas Quebra as ligaes -(1-4) nas pores medianas e origina: - Dextrinas e depois di e trissacardeos (maltose e maltotriose)
GLCIDOS
Dextrinas
Maltose
GLCIDOS
Isomaltose
Maltose
GLCIDOS
Maltotriose
Maltose
GLCIDOS
DIGESTO DOS GLCIDOS NO INTESTINO DELGADO DOS MONOGSTRICOS A amilopeptina (cadeia -(1-6): - No hidrolisada - Forma oligassacardeos (dextrinas limite) - Dissacardeo com ligaes -(1-6) Isomaltose Resultado final da digesto dos glcidos (fase luminal): Muitos di, tri e oligossacridos
Alfa-amilase (pncreas) Amido e dextrinas - Hidrlise de amido e dextrinas para formar dextrinas e maltose
DIGESTO DAS PROTENAS NOS MONOGSTRICOS x 3 superior realizada no estmago Absorve 20% do N inorgnico Realiza-se: - Na superfcie da clula - No interior da clula
DIGESTO DAS PROTENAS NOS MONOGSTRICOS Enzimas proteolticos so segregados no pncreas e no estmago sob a forma de zimogneos e actuam no estmago e no intestino delgado (luz)
DIGESTO DAS PROTENAS NOS MONOGSTRICOS Hidrlise gstrica das protenas: Importante para a digesto fsica e qumica No essencial Digesto proteica da fase luminal completa-se no I.D.
DIGESTO PROTEICA DA FASE LUMINAL Comea no estmago ataque da pepsina No intestino: Tripsinogneo Enteroquinase (duodeno) Tripsina pH ideal = 1 a 3
DIGESTO PROTEICA
Quimotripsinogneo
Tripsina Quimiotripsina
Tirosina Triptofano
Fenilalanina Leucina
DIGESTO PROTEICA
Zimogneo
Tripsina
Carboxipeptidases
-carboxilase
LPDOS PRINCIPAIS DA DIETA Triglicridos (vegetais e animais) Colesterol e ster de colesterol (animais) Ceras (vegetais) Fosfolpidos (animais e vegetais) Vitaminas ADEK: absorvidas com lpidos da dieta
EMULSO DOS LPDOS 1- No estmago (parte distal): a- Aquecimento b- Mistura c- Peneiramento 2- No intestino delgado a- cidos biliares Aco detergente b- Fosfolpidos Reduzem tenso superficial dos glbulos
(melhora aco enzimtica)
HIDRLISE DOS LPDOS 1-Lipase e co-lipase (Produzidos no pncreas) Cindem ligaes na posio (1-3) Lpidos emulsionados: 1- Monoglicridos 2- cidos gordos livres (FFA)
Colesterol
Fosfolpidos
FORMAO DE MICELAS Agregados hidrossolveis (< gotculas) formadas no lmen intestinal pelos:
ABSORO DOS LPDOS a- Na superfcoe da membrana dos entercitos - Micelas: por difuso b- Na membrana apical (glicoclice): 1- cidos gordos: protena transportadora (albumina) 2- Monoglicridos, colesterol e vitamina A (difuso facilitada) 3- Acidos biliares: no leo (co-transporte de Na+)
Mxima no ceco e clon ventral Protozorios ciliados = 1/1000 parte Pouca aco Fungos: invadem paredes celulsicas Facilitam ataque bacteriano
POPULAO MICROBIANA NO INTESTINO GROSSO Glcidos parietais Glcidos no digeridos no I.D. c. Lctico (I.D.) cido actico AGV cido propinico cido butrico AGV c. Propinico ++ Absoro
Fermentao microbiana Ceco e clon com produo de:
NH3 AA
Actividade microbiana
Catabolismo proteico
I.G NH3.
I.G.
Microflora NH3
ABSORO DE NUTRIENTES Absoro de N na forma de: - NH3 - AA no essenciais Excesso de NH3 Absorvido (ceco e clon) Fgado
Ureia
Produo de AA no essenciais
ABSORO DE NUTRIENTES
ABSORO DE NUTRIENTES
MECANISMOS DE TRANSPORTE
1- Transporte activo 2- Transporte activo secundrio 3- Transporte activo tercirio 4- Transporte passivo
TRANSPORTE ACTIVO
3 Na+ Exterior
2 K+ Interior
Ocorre com protenas transportadoras O gradiente electroqumico estabelecido por: - Transporte activo secundrio Cl- / HCO3- Surgem como resposta permuta de Na+ / H+ (secundrio e bomba primria)
TRANSPORTE PASSIVO
- Pequenos ies
ABSORO DE GLUCOSE E GALACTOSE Na fase membranosa: Por co-transporte de Na+ (difuso facilitada) Membrana baso-lateral Espaos laterais Capilares
ABSORO DE GLUCOSE
ABSORO DE AMINOCIDOS
ABSORO DE NUTRIENTES
Vit.A
B12
2- Paracelular
ABSORO DE ELECTRLITOS (HCO3-) a- No intestino (luz): NaHCO3 + HCl H2O + CO2 + NaCl No lio e clon por troca inica: HCO3- e H+ HCO3- + Na+ NaHCO3
ABSORO DE ELECTRLITOS (HCO3-) b- Nos entercitos: Permutado pelo Na+ (membrana apical)
H2O + CO2 H2CO3 H+ + HCO3No interior da clula HCO3- + Na+ NaHCO3 Na luz: H+ + HCO3- H2O + CO2
ABSORO DE GUA
ABSORO DE NUTRIENTES