Anda di halaman 1dari 13
NAMA = TALI / ROTAN JENIS ROTAN BASA ORANG ASLI BASA MALAYU 1 TAL MANAU [2 ROTAN MANAU 2 TALI BONG 2 ROTAN ASAM 3 TAL MANTANG 3 ROTAN MANTANG 4 | TALI KERADAK 4 ROTAN SEMBAU GT TALI SEBUK 5 ROTAN BULU BABI 6 TALI TASONBG 6 ROTAN TASONG 7 TALI LEBEBAT 7 ROTAN HALBAN 8g TALIJARENANG: 8 ROTAN JERENANG 9 TALISETOGOAT 9 ROTAN SENIE 10 TALI DAHANAN 10 ROTAN DAHANAN 11 TALI KEREAI [aa ROTAN KERAI 12 TALI GARNTES 2 ROTAN GARATAS 13 | TALILEMONGTELAT | 13 ROTAN SEGAGA 14 ‘TALI CEMEAS 14 | _ROTAN SEGA GUNUNG 15 TALI SEGAGA 15 ROTAN SEGAGA 16 16 a 7 18 | 18 19 19 20 20 AMEK/BUNGA 1 KAMAR 24 GALOX 2 PUPOU 25 PERENHENG 3 KELYOR 26 MANRONG 4 BAR,OB 27 LUWEL 5 KUWEL 28 JERE! 6 KAYAK 29 SENSON 7 SUGKUT 30 HENTEL 8 IEGRAG 31 LUCEU 9 LUAG 32 CENG CONG 10 HERKO! 33 KUAR 11 Suu 34 LAYES 12 JAMPOX 35 LEBAG 13 TELE! 36 MANGSIK 14 MEGTEX 37 TANJONG 15 CANGLOT 38 PEN 16 ENGGENG 39 PENRA 17 MANTANG 40 SUGI 18 KAHKU 41 GAPEH 19 CALON 42 KERONG 20 RUDEP 43 HUBEAU 21 DEKOH 44 LENGAN 22 BELAGAK 45 CIHONG 23 SEDEX TENG, TENG/AKAR 1 PASEG 24 PAPAN 2 KAIT 25 MANGLEK 3 SOCH 26 MANGUG 4 KADOK DANG 27 KELACING 5 PENG PENG 28 BOT BALEH 6 T.WANG. 29 REJ, RAJ 7 T,URAT 30 TAYONG 8 T,RANTET 31 REGUL 9 SAMPOL 32 PELEK 10 KAYUNG 33 GUNYEL 11 T,PELURU 34 PELTEL 12 MANDAR 35 CERWES 13 YOUD 36 TAWANG 14 GALAR 37 BAROK 15 JENG JONG 38 LANGGOD 16 RELOG 39 SERIKAT 17 PELPUL 40 CEBUR BAK 18 TEMAJOG 41 CADIK 19 GACEK 42 CEDROT 20 MUGANG 43 TAMENG 21 CENG CONG 44 GATIT 22 BERYEL 45 TEG,TAG 23 CENROS KEDIG 46 AJAL 1 LANG 2 Lus 3 KAREM 4 KENRANG 5 BASEU 6 SEE 7 GAG 8 ANTAH 9 TILONG 10 KUMHAX 11 KELAWOX 12 GAG REGUL 13 GAG SUMBA 14 TUMENG 15 CE,ENG 16 CARING 17 CINGCANG BESI 18 JAGA KUYO! / KELADI 1 HANG 2. 0UM 3 CED 4 GAPED 5 GACER 6 BOT 7 JANGKENG 8 TAPING 9 PACENG 10 RAJOUK 11 TAHOR 12 SERIDIN 13 BELAGAK 14 CALON 15 MANGSIK 16 KEKRAG 17 TAUO 18 PERENHEX 19 KALEX 20 BAHOK 21 KAYAK 22 GERCES APOS/TAPOS 1 SOCH 2 TANGO! 3 KABANG 4 RANGKAL 5 KEMALAK 6 REMENG 7 WED 8 TENGKOK 9 PAHID 10 BIAK 11 KAPAS 12 BIAK ALAT 13 TAMPO! 14 RAROH 15 REYEL 16 KEL-AU HONG 17 HUU 18 MENHAL 19 MANGKONG 20 CERMER 21 GEX 22 PEL-PEL 23 TERHIK 24 PUPOL 25 LEG 26 GAYAX 27 TAKUWUB 28 TABAN 29 REJAP 30 PENRENG 31 KELADAS 32 KEJ KOJ 33 KOD 34 SETOL 35 COH 36 LE-EX 37 KASEI 38 KELWENG 39 RANGSAL 40 TAGES 41 TELOR 42 CENGKOB, 43 PELOL 44 TAWES 45 KENALAG 46 PERGOK 47 SETAR 48 SELA 49 JI-SOK 50 KELAPOK 51 CEN-AB 52 ANEJ 53 TERLANG 54 TAGBAL 55 KAJOK 56 LEMOI 57 JON 58 TAMPAX 59 CERIKAL 60 DUKU 61 GESIR 62 BEKOD 63 BINAK 64 PEREGNAG 65 JEMERLANG 66 KE-ONG 67 TAPES 68 HA-ONG 69 LEMOI 70 GERCES 71 TEGOK-CER Tanah adat orang ase! asli wilayah tanah Sunagi Keep yang perjumlah #688 hektar. kehidupan dalam hutapd mencari makan sehich dan ‘seanyumpit Orang asal esli yang ong, beruk, tupai, burung dengan di sumpit mencidinog mensiding apa jawepan tikus, fandak, biawak, kuawg, ayam hutan, babi, pelanduk, rusa, belang. Menceri makanan di sungai besar dan keeil apa Katanya menca! makan orang asal asil di Sungai Rengat? Jawapan ikan,jabiabl, Kura-kure dan sayur-sayureh pucuk paku, sayur cameng, sayur atu = rebung buluhhombak bayus rebung bertam, cucuh hambuk tapus ganteng Sawapan = di dalam ladang yang du tebang dan i tanam sendiri Ubi keledek Sekuca bukit Padi bukit Jenis ubi kayu Ubi kaba upi adeg Ubi sahsaih Ubi yari Ubi berhong Ubi payak Ubi jabak Ubi sosad Janis pisang Pisang rasak g embuh isang tanglun Pisang rantis Pisang kamau Pisang semaiu Pisang anak Pisang emas Pisang tanduk Pisang kelat Pisang sakir Pisang jelel Pisang balid a Jenis ladang yang ditanam di bukit pama dah ditebang tempat yang tidak lebih kurang rpokok kayu besar, tak kira bukit dan pama x sekeluarga-sekeluarga yang disayangi, yang p lepas ladang membuat pondol dibuat rendah cali kayu dan di tebang ikat kemampuan tang rumah yang dibuat ru ican datang rmencarirotan iat rumah yang belum disian. CATITAN ADAT RESAM ORANG ASAL MALAYSIA LAUK YANG TIDAK ADA SAWAN Ss LAUK ADA SAWAN Hogap Seladang 1. Bareng Kingkong —Harimau 2. Aja Kambing Hutan . Sagi aaah Sumbu 3,—-Raadeng- Barat . Becok Pelanduk 4, Bagok Lutong Anjieng ijang 5, Tau Ular Sawa Kawip Buruang 6. Kebung Ular Tanah 1. Rosak Rusa 7. Genhung —-Tupai Terbeng ating Gajah 8. Bapong Tupai Belang Kecil mang, Siomang 9. Keretlat Tupai Belang. Tawo Mawe 40. KedikMenu —Tikus Beger | Jorau era 11, Kedik Ganting Tikus Kec! Letlet~ Musang 12, KedikCelek © Tupai Kecil Aporg Berok Tengkoyak —‘Musang Texjun Tempel awa Duku Tupal Kuning Biawak Air Landak Batu Landak Maning Babi ‘Tupai Terbang CATITAN ADAT RESAM ORANG ASAL MALAYSIA KATAK YANG TIDAK ADA SAWAN KATAK YANG ADA SAWAN ue @ 1) Segneg Cangkai Kotak Besar i Jeres Katak Hijau 2. Penpuan Ketak Satu 2. Kewe Katak Pasir 3. angkel Katak Pure 3, Seeg Katak Batu 4, Kengkang —_Ketak Hujang BURUNG YANG ADA SAWAN BURUNG YANG TIDAK ADA SAWAN 1. Celatong Burung tilin 1. Ciptaeg Burung Rakit 2. Henwang Burung Huang 2. Kahku Burung Kahku 3. Segee Makan 3. Balyek Burung Balyek 4, Tehar Makan 4. Minyun urung Pune! 5. Kaded Makan 5. Huhiu Burung Cicip 6. Berawol Burung Punei 6. Ketog Makan 7. Gempul Surung Punel 7. Dudoh Burung Tageg 8. Sisiau Makan 8, Kueig Burung Barau 9. Peger Makan 9. Jegjug Maken 10, Cekem Makan Makan 11, Dereh Pak Maken 11. Sich wei Makan 12, Kampek Maken 12. TopTibsu = Makan. 33, Tewau Maken 33, Puyuh Burung Puyuh Maken Makan t an Makan Semerlang Makan Maken Wewa! Makan 47. Cimpang Burung Sang Makan 28, Tapta Burung Rafe Udang Jeweh Makan 28, Pegnup Maken Coh Makan 20. Jakrak Makan yer Burung Langgang 21. Beleng Burung Serindin 22, Woi Makan 22. Pegpag Makan 23. Curou Makan 23, Seyel Makan 24, Bonghakoh Makan 24, Pahong Makan 25, Berelkul akan 25, Terat Makan 26, Pangwel Makan 26. BeegRos = Makan 27. Berkog Burung Berkek 27. Geres Makan 28. Kewong Burung Kuwang 29, Itheg Burung Ciak SAYUR YANG ADA SAWAN SAYUR YANG TAK ADASAWAN. Ber Jenzkek Cepereh 1. tehau Ceperah 2, Suig Cendawan 3. Arad Cendawan 4. Keung Cendawan 5. Kay Seyur Ubi 6. Paku Sayur Paku 7. Kengkong —_Seyur Kangkong 8. Hakek Hembuk Sembil Tadu Hembu Baras 10, Betek Kebung Beting 11, Pelak Hembuk Plang TKAN YANG ADA SAWAN 1. Ikan Kelah 2. Toman 3, kali 4." Tumsan 5. Kiandang 6. Selida 7. xinkep 8, Tapah 3, Luma 10. Rong 21. Kerok 22. Kelabsang 13, Kasir Leong 16, Balot 17, Kahkelau Mencek 18. Pe tan Kelah kan Toran Ikan Kelul Ikan Tumsan than k than Baligs Makan Ikan Tapeh Ikan Luma kan Rong kan Sebersu Ikan Kelabang M Makan tkan Titan kan Belot Makan tkan Pasir kan IRAN YAN 10, 11, 14, 15. 18, v7, 18. 19, 20. 2. 22, 23, 24, 25. 26. 2. 28. 29, 30. 21 22, 33. AK ADA SAWAN Kak Tengas Selwong Apus Tong Rewan Kentin Tangrang Tanei ‘Abous Sabst Cagen Rasok Lempap Bagoh Laher Rekaeg Galor Terbul Kewat Siyak Kak Lampak Java Kerek Kateh Kayu Gulok Palok Ratus Daun Kenjeng Kahul Pating lawang Puyu . Sepat Ikan Tengas Ikan Selwol then Tapus kan Patong Ikan Haruan Ikan Pisang Makan Makan Haruan ikan Limbat Makan Bawong iken Larapam Makan Makan Makan than Selimang iken Terbul Ikan Putih Ian Siak tkan Kerek Ikan Katek Ikan Hanty Makan ken Bujuk tkan Bunga Air ‘kan Daun Ikan Kenjeng tken Berudu Ikan Pating Ikan Jelawang Han Puyu Iken Sepat PANDUAN MENULIS DOKUMENTASI KAMPUNG Dokumentasi kampung harus mengandungi perkara-perkara berikut PROFAIL KAMPUNG (Bahagian A) Perihal kampung 1.1, Nama kampung 1.2. Alamat 13. Jumlah penduduk 1.4. Jumlah Ketua isi rumah (KIR) 1.5. Nisbah Jantina 1.6. Nisbah dewasa dan kanak-kanak 17. Pekerjaan penduduk (Bahagian B) Jenis gunatanah dan sumber 1.8. Keluasan tanah (mengikut peta komuniti ) 7 1.9, Jenis tanaman 1.10 Projek kerajaan 1.11, Kemudahan asas yang ada 2. PETAKOMUNITI 2.1, Untuk simpanan Untuk dihantar ke Pejabat Tanah (kepilkan surat memberitahu) Nyatakan tanda sempadan Poin yang jelas dan ada cerita ‘Tandakan kawasan penting (Keramat, kubur, penempatan dan lain-lain) Adakan papan tanda sempadan Gunakan warna cat yang sesuai 3. SEIARAH KAMPUNG: (Bahagian A, sejarah lisan) 3.1, Interbiu orang tua-tua (harus lebih dari seorang) 3.2. Potostet kad pengenalan pencerita 3.3. Ambil gambar dan video pencerita 3.4. Kumpul bahan-bahan lama (Bahagian B, Kajian dan penulisan di arkib) Cari bahan atau kajian mengenai kampung anda di arkib negara Cari dokumen tambahan seperti surat pengesahan sesuatu perkara seperti rezab, pelantikan jawatan, watikah sultan dan lain-lain. 3.7. Surat permohonan, laporan akhbar lama, dan penulisan buku-buku lama yang Berkaitan. 3.8. Kajian arkeologi (jika ada) Ro 4. AMALAN DAN ADAT RESAM 4.1. Tulis adat istiadat lama yang benar dan lengkap (Contoh : adat kawin, kematian, buka tanah, belak kampung dan lai 4.2. Ini bagi membuktikan kita masih mengamalkan adat resam. 5. TULIS DAN SENARAIKAN SETIAP TUMBUHAN YANG KITA PERNAH, MASIH DAN ‘SEDANG GUNA DIDALAM KAWASAN WILAYAH TANAH ADAT 3.1. Bahan makanan 5.2. Perubatan 5.3. Sumber keperluan (contoh atap dan kayu rumah) 5.4. Sumber ekonomi (contoh rotan, manau, gaharu dan lain-lain) 6. MASUKKAN GAMBAR-GAMBAR PENTING SAMA ADA TEMPAT, TUMBUHAN, KAWASAN SUCI DAN LAIN-LAIN. 6.1. Tempat: Danau, bukit, lubuk, pematang, bukit dan lain-lain. 6.2. Tumbuhan: herba, makanan, pokok pelindung dan lain-lain 6.3. Tempat suci: keramat 7. PENGESAHAN MENGENAI DOKUMENTAS! INL 7.1, Tandatangan penulis 7.2. Tandatangan Batin 7.3. Tandatangan pencerita TAKRIF TANAH ADAT BAGI ORANG ASL 1, Tanah yang diduduki dan diguna sejak turun temurun. 2. Tanah yang diusaha dengan apa jua jenis tanaman sama ada secara komnersial atau sara diri 3. Kawasan-kawasan hutan persekitaran atau berhampiran kempung juga adalah termasuk didalam Wilayah Tanah Adat Orang Asli 4. Persempadanan Adat adalah mengikut kaedah alam semulajadi seperti dari bukit ke bukit, dari sungai ke sungai, kesan sejarah, peristiwa atau mitos, menumen dan lain-lain (namun pada masakini, sistem penandaan sempadan menggunakan peta komuniti adalah digalakkan) 5. Bebas diguna dan dimasuki oleh masyarakat setempat bagi pelbagai tujuan terutama untuk memburu dan mencari sumber PERCANGGAHAN ANTARA DEFINASI TANAH ADAT DAN UNDANG-UNDANG Dianggap tanah Kerajaan Hutan simpan Tiada dalam mana-mana akta Tidak diiktirat AKTA-AKTA YANG MENGHALANG HAK TANAH ADAT 1. Akta 134 Orang Asli tidak menyebut secara jelas pengiktirafan dan hak kuasa Orang Asli keatas Tanah Adat, tetapi hanya menyebut rezab Orang Asli yang dipegang oleh Pesuruhjaya. Orang Asli hanya sebagai penyewa dan beriiak keatas pokok tanaman sahaja. 2. Kanun Tanah Negara 1965, hanya menyebut bahawa kuasa keatas tanah adalah dibawah bidang kuasa Kerajaan Negeri dan segala hal berkaitan harus mendapat kelulusannya, 3. Akta Perhutanan Negara 1984 hanya menyebut, Orang Asli boleh mengambil kayu api untuk kegunaan sendiri tanpa menyebut hak Orang Asli keatas hutan sekitar. 4, Akta Taman Negara 1980, melarang sama sekali Orang Asli meneroka, memungut hasil hhutan dan memburu binatang didalam kawasannya, KEKUATAN TANAH ADAT lL Dil tiraf oleh mahkamah berdasarkan prinsip Common Law 2. Deklarasi antarabangsa (UNDRIP)

Anda mungkin juga menyukai