hazman_lpda2011

1

kLSAN LkCNCMI kAI1ALIS
LkkLM8ANGAN INIkAS1kUk1Uk
1 Infrastruktur Ia|anraya
O alan Lerawal yang dlblna dl 1anah Melayu lalah [alan kereLa lembu dan denal huLan
O Mlsalnya ?ap Ah Loy membangunkan [alan kereLa lembu bagl menghubungkan
kawasan lombong seklLar kL
O alan raya moden hanya mula dlblna pada penghu[ung abad ke 19 keLlka penerlmaan
kuasa 8eslden oleh negerlnegerl Melayu 8ersekuLu (nnM8)
O 9emblnaan lnl berLu[uan memudahkan pengangkuLan bl[lh Llmah dan geLah
O lma[ukan oleh Slr Pugh Low dan lrank SweLLenham 8eslden 8rlLlsh dl 9erak dan
Selangor dengan menurap [alan[alan denal
O 9ada Lahun 1899 [alanraya kLkuanLan mula dlblna
O 9ada Lahun 1902 kereLa mula dlgunakan dl 1anah Melayu lnl mendorong leblh
banyak [alan berLurap dlblna Pal lnl membawa kepada penubuhan abaLan
ker[araya dlLubuh dl kuala Lumpur
O 9ada Lahun 1909 keempaLempaL nnM8 dlhubungkan dengan [alanraya berLurap
Leblh 1600 baLu [alan Lelah dlLurap
O 1911 alanraya menghubung kan 9eral9ulau 9lnang ke ohor 8aharu slap dlblna
O 1918 alan
2
pendek dlsambung darl 9adang 8esar ke 8
O 1918 Laluan 81umpaL (laluan 9anLal 1lmur) mula dlblna
O 1928 SaLu slsLem [alanraya bersepadu slap dlblna darl 9erlls hlngga ke Slngapura
O 1948 Sepan[ang 6000 baLu [alanraya Lelah dlLurap dl 1anah Melayu
O l Sabah [alan[alan dlblna bagl menghubungkan bandar uLama dl negerl lLu 9ada
Lahun 1930an saLu perhenLlan bas dan moLokar dlblna dl esselLon

Infrastruktur keretap|

O 1883 Slr Pugh Low 8eslden 9erak memblna landasan perLama darl 1alplng ke 9orL
Weld (kSepeLang) berLu[uan unLuk mengangkuL bl[lh Llmah ke pelabuhan
O 1886 lrank SweLLenham 8eslden Selangor memblna landasan darl kuala Lumpur
ke 8uklL kudakelang
O 1889 Landasan 8uklL kuda dlsambung Lerus ke 9orL SweLLenham dengan memblna
[ambaLan kereLapl merenLangl Sungal kelang
O 1891 SykLkereLapl Sungel u[ong menylapkan landasan Seremban9orL lckson
sepan[ang 38 kM8rlLlsh membell semula syarlkaL lnl pada Lahun 1908
O 1892 8rlLlsh memblna landasan pendek menghubungkan lombong dengan kuala
Lumpur lalLu 8awangkL kuala kubukL dan Sungal 8eslkL
hazman_lpda2011
2

O 9erhenLlan kereLa apl LeLap slap dlblna dl kuala Lumpur (SLesen k1M kuala Lumpur
sekarang)
O 1893 Landasan 1apah1elok Anson dlblna dllkuLl landasan 1apahlpoh pada 1983
O 1903 Landasan bersepadu LerbenLuk bermula darl 9eral dl 9ulau 9lnang hlngga ke
Seremban
O 1909 Landasan dlsambung darl Seremban ke ohor 8aharu dan kemudlaannya
Slngapura (1923)
O 1918 Landasan uLara slap dlblna menghubungkan 9eral 9adang 8esar dengan
kewu[udan Llga henLlan lalLu Sungal 9eLanl8uklL MerLa[am dan Alor SeLar [arlngan
kereLapl hlngga ke sempadan Slam ber[aya dlblna
O 1931 Landasan 9anLal 1lmur slap dlblna dengan menyambungkan SLesen Cemas
O ke 8ahauMenLakabkuala Llpls
O Cua Musang1umpaL dan seLerusnya hlngga ke Sungal Colok (sempadan kelanLan
Slam)
O Landasan kereLapl dl Sabah dlblna dan dlkenall sebagal norLh 8orneo 8allway yang
berLu[uan mengangkuL hasll keluaran dl kawasan pedalaman ke pelabuhan

INIkAS1kUk1Uk kLSInA1AN
O 9erkembangan pesaL lmlgran ke 1anah Melayu menyebabkan menularnya penyaklL
ber[angklL seperLl malarlaLaundlsenLerlberlberlbaLuk kerlng dan campak
O Pal lnl dlsebabkan wu[udnya seLlnggan LempaL Llnggal dan LempaL ker[a lmlgran yang
koLor dan Lldak memuaskan
O kera[aan 8rlLlsh Lelah berLlndak menubuhkan hosplLal perLama dl 1alplng pada Lahun
1878 yang LuruL dlkenall sebagal PosplLal ?eng Wah kemudlannya hosplLal LuruL
dlblna dl kuala Lumpur
O lsebabkan sekLor perlombongan yang pesaL dl 9erak negerl LersebuL Lelah
menerlma 13 buah pusaL perubaLan kecll seperLl dl 1an[ung Mallm 8aLu Ca[ah dan
Copeng selaln kllnlk bergerak yang men[alankan operasl dl kawasan pedalaman
LeruLamanya dl 9erak dan 9ahang
O Selaln lLu 9usaL 9enyelldlkan 9erubaLan dlLubuhkan bagl mengka[l penyebab kepada
penyaklL dan wabak dan cara merawaLnya LeruLamanya penyaklL Lroplka
O l Sarawak kera[aan 8rooke memulakan perkhldmaLan keslhaLan yang memberlkan
penekanan kepada usaha merawaL golongan pegawal Lropah dan keluarga mereka
O 9ara gadls Lelah dllaLlh unLuk men[adl [ururawaL dan bldan dl kuchlng
O l Sabah S8u8 LuruL memblna hosplLal dl bandarbandar besar seperLl esselLon
1awau dan kudaL




hazman_lpda2011
3

engangkutan Udara dan A|r

O 9ada akhlr 1920an hlngga 1940anlandasan kapal Lerbang mula dlblna dl bandar
bandar uLama seperLl dl kuala Lumpur9ulau 9lnanglpoh1alplng8uLLerworLh dan
Alor SeLar
O 9ada Lahun 1937 syarlkaL perkhldmaLan udara yang perLama dl 1anah Melayu Lelah
dlLubuhkan oleh Wearne 8roLhers la dlkenall sebagal Wearne's Alr Servlce SyarlkaL
LersebuL Lelah memulakan perkhldmaLan udara anLara Slngapura kuala Lumpur dan
9ulau 9lnang

O 9erkembangan pengangkuLan alr menyakslkan penubuhan syarlkaL perkapalan bagl
mengangkuL bl[lh Llmah dl 9ulau 8ranl
O 9ada Lahun 1890 SyarlkaL SLralLs SLeamshlp dlLubuhkan dl Slngapura berLu[uan unLuk
memberl perkhldmaLan kapal wap kepada pelabuhan dl negerlnegerl Melayu
O kapal wap susur panLal lnl beroperasl bagl membawa bekalan makanan [enLera dan
buruh unLuk perusahaan perlombongan bl[lh Llmah

LkkLM8ANGAN 8ANDAk

O 9erkembangan ekonoml dagangan seperLl dalam sekLor lombong dan ladang Lelah
membawa kepada perkembangan proses urbanlsasl dl 1anah Melayu
O 8anyak bandarbandar baru dlbuka dl 1anah MelayuPasllnya LerdapaL 176 buah
bandar dl 1anah Melayu pada Lahun 1931 berbandlng 92 buah keLlka banclan dlbuaL
pada Lahun 1911
O 9erkembangan lnl banyak dlsumbangkan oleh moblllLl penduduk darl luar bandar ke
bandar dan kemasukan lmlgran Clna dan lndla
O Mlsalnya bandarbandar seperLl kuala Lumpur1alplng dan Seremban Lelah
dlbangunkan aklbaL darlpada kepesaLan sekLor perlombongan bl[lh Llmah dl kawasan
LersebuL
O urbanlsasl dapaL dlllhaL melalul pemblnaan [alanraya landasan kereLapl
perkhldmaLan keslhaLan dan pendldlkan Lelegraf pos dan slsLem perumahan dan
perkedalan yang Lersusun
O l kuala Lumpur mlsalnya perkembangan kereLapl dan [alanraya akhlrnya
men[adlkan bandar LersebuL sebagal Lumpuan penlaga dan pedagang yang baru bagl
mengganLlkan kawasan Pulu Selangor
O Masalah urbanlsasl yang Lldak Lerkawal menyebabkan kewu[udan seLlnggan
masalah keberslhan penyaklL dan keselamaLan
O unLuk lLu lembaga keberslhan aLau SanlLary 8oard" dlLubuhkan dl kuala Lumpur
sebagal penguaLkuasa dl bandar LersebuL Pasllnya masalah keberslhan dan lalnlaln
masalah dapaL dlselesalkan secara berperlngkaL
hazman_lpda2011
4

O urbanlsasl LuruL menyebabkan perkhldmaLan elekLrlk dan alr berslh men[adl
penLlng l kuala Lumpur mlsalnya saLu empangan Lelah ber[aya dlblna dl Ampang
bagl membekalkan alr berslh dan sLesen [anakuasa dl 8angsar
O 8erlkuL adalah beberapa conLoh bandar baru dan fakLor pemangkln yang
membangunkan bandar LersebuL
9erlombongan kuala Lumpur Seremban dan 1alplng
9erLanlan kuchlng dan ohor 8ahru
9eLroleum 8andar Mlrl
9erslnggahan kereLapl Cemas kuala Lumpur
9embalakan Sandakan
9elabuhan klang (9orL SweLLenham) kuala SepeLang (9orL Weld)


CS DAN 1LLLGkAI

O Se[arah 9os Malaysla bermula seawal Lahun 1800an dengan penubuhan
perkhldmaLan pos yang perLama dl negerlnegerl SelaL (9ulau 9lnang Melaka
dan Slngapura)
O Pal lnl kemudlannya dlperkenalkan dl bandarbandar perlombongan seperLl
kuala Lumpur lpoh 1alplng dan Seremban
O 9emblnaan [alanraya yang bersepadu Lelah memperluaskan perkhldmaLan pos ke
bandarbandar yang mempunyal kepenLlngan ekonoml kepada 8rlLlsh
O unLuk keperluan penLadblran kera[aan 8rlLlsh Lelah mula memperkenalkan
perkhldmaLan Lelegraf
O 9ada Lahun 1870an pe[abaL Lelegraf Lelah dlblna dl 1alplng
O Men[elan 1892 saLu rangkalan Lelegraf Lelah bersambung dl 9ulau 9lnang 9erak
Selangor negerl Sembllan dan Melaka

LkINDUS1kIAN

O 9ada awal abad ke 20 perusahaan perkllangan yang berkalL dengan geLah dan bl[lh
Llmah Lelah berkembang
O unlLed Lnglneers dlLubuhkan bagl men[alankan operasl pemblnaan peralaLan
lombong seperLl kapal korek dan mesln memproses geLah
O SLralLs 1radlng Company dlLubuhkan bagl men[alankan lndusLrl melebur bl[lh Llmah
O lndusLrl barang slap mulal berkembang pada Lahun 1923 apablla SyarlkaL Shum ?lp
Leong mula memblna kllang dl 1apah dan SeLapak bagl mengeluarkan kasuL geLah
yang dleksporL ke Chlna
O 9ada Lahun 1936 SyarlkaL kasuL 8aLa Lelah dlLubuhkan dl klang
hazman_lpda2011
3

O 8arangan berasaskan geLah dlhasllkan oleh lung keong dl klang dan klnLa 8ubber
Works dl lpoh
O Selaln lLu perusahaan mengeLln nanas dllakukan oleh pemodal 9erancls dan
kemudlannya Clna bagl dleksporL ke Lropah

LkMCDALAN

O lnsLlLusl kewangan dan bank dlLubuhkan selarl dengan perkembangan ekonoml
moden
O 8ankbank dlLubuhkan unLuk berfungsl sebagal pemberl kemudahan kredlL kepada
syarlkaL swasLa dan lndlvldu unLuk dllaburkan
O Wangwang modal lnl kebanyakannya dlgunakan bagl mema[ukan sekLor lombong
dan geLah dl Lanah Melayu
O Selaln lLu bank [uga berperanan sebagal saLu pusaL slmpanan wang dan barang
berharga yang laln
O SeLerusnya bank berfungsl unLuk mellclnkan pemlndahan dana aslng bagl dlsalur
dan dllaburkan dl 1anah Melayu
O Pal lnl membolehkan urusan lmporLeksporL dalam perdagangan anLarabangsa
dlpercepaLkan
O AnLara bank yang wu[ud dl 1anah Melayu lalah bankbank Lropah seperLl
MerchanLlle 8ank dan CharLered 8ank
O kemudlannya wu[ud bankbank LempaLan seperLl kwong ?lk 8ank dan Malay
naLlonal 8anklng CorporaLlon 8hd

IMCk1LkSCk1

O keglaLan perdagangan dl 1anah Melayu banyak berganLung kepada eksporL
barangan menLah seperLl geLah bl[lh Llmah dan hasll perLanlan LeruLamanya ke
negaranegara perlndusLrlan dl Lropah
O l Sabah mlsalnya hasll huLan dleksplolLasl seperLl sarang burung yang dleksporL ke
Chlna dan lalnlaln
O 9erLanlan dagangan memalnkan peranan penLlng kepada eksporL 1anah Melayu
seperLl koplLebugamblr dan lada hlLam
O namun beglLu men[elang abad ke 20 para pemodal dl 1anah Melayu mengorak
langkah baru dalam mengeksporL barangan slap seperLl kasuL barangan berasaskan
geLah dan makanan dalam Lln
O 9erkembangan eksporL dan lmporL Lelah mengembangkan pemblnaan pelabuhan
pelabuhan dl 1anah Melayu seperLl 9orL SweLLenham 9orL lckson dan 9orL Weld
hazman_lpda2011
6

O arl segl lmporL 1anah Melayu banyak berganLung kepada lmporL barangan slap
seperLl ubaLubaLan alaLalaL keperluan harlan dsb
O Malah 1anah Melayu Lerpaksa menglmporL beras darl Slam dan 8urma bagl
menampung keperluan makanannya aklbaL kemasukan lmlgran yang beglLu Llnggl
O Pasllnya 1anah Melayu sangaL Lerkesan apablla berlakunya 9erang unla kedua
seLelah laluan dagang dlsekaL 1enLera 8erlkaL Pal lnl kerana perLanlan unLuk
sekurlLl makanan Lldak men[adl keuLamaan 8rlLlsh

Lk8UkUnAN

O 9ada umumnya sekLor perburuhan dl 1anah Melayu dlgunakan bagl menampung
keperluan Lenaga manusla dalam sekLor perlombongan perladangan pemblnaan
perkhldmaLan dan keLenLeraan
O Sebelum campurLangan 8rlLlsh dl 1anah Melayu SulLan ohor Lelah membawa
masuk buruh Clna darl Slngapura unLuk mengusahakan ladang lada hlLam dl bawah
slsLem kangcu
O Selaln lLu Long aafar sebagal penguasa aerah LaruL Lelah membawa masuk
pelombong Clna darl 9ulau 9lnang unLuk mengusahakan lombong bl[lh Llmah
O SeklLar 1880an 8rlLlsh Lerpaksa membawa leblh ramal buruh melalul e[ennya
apablla permlnLaan Lerhadap buruh Lerlampau Llnggl
O alam bldang perburuhan lnl buruh darlpada lndla memalnkan peranan yang
berbezabeza
O 8uruh darl Ceylon (Srl Lanka) Lelah dllaLlh oleh 8rlLlsh men[adl golongan keranl Slkh
sebagal LenLera dan polls
O Selaln lLu [uga buruhburuh dlbawa masuk bagl dl[adlkan sebagal buruh kasar unLuk
memblna lnfrasLrukLur seperLl [alanrayalandasan kereLapl dan lalnlaln dan Lldak
kurang [uga yang men[adl peker[a pemberslhan dl bandarbandar
O Malah dl saLu Lahap LerdapaL buruh yang berker[a sebagal pencacal na[ls bagl
membuang na[ls apablla Landas Long dlperkenal bagl mengganLlkan Landas sungal dl
beberapa buah bandar
O Selaln lLu kemasukan buruhburuh darl lndonesla dlsekaL oleh 8elanda
LeruLamanya yang mahlr berLukang
O namun buruhburuh lnl LeLap masuk ke 1anah Melayu dan men[adl peker[a dl
sawahsawah dl Selangor dan SelaLan 9erak dan ker[aker[a ladang 1ldak kurang
[uga yang men[adl buruh dl pe[abaL kera[aan



hazman_lpda2011
7

kCNGSI GLLA

O keglaLan kongsl gelap pada umumnya dlbawa masuk oleh para lmlgran Clna ke
1anah Melayu
O kongsl gelap lnl sebenarnya Lelah berakar umbl dl 1anah 8esar Chlna Cleh lLu ahll
ahll mereka yang berhl[rah ke 1anah Melayu Lelah membawa budaya lLu bersama
O 8llangan ahll kongsl gelap dl 1anah Melayu sangaL ramal dan kumpulan lnl dlbuaL
secara slsLemaLlk sehlngga mempunyal lbu pe[abaL dl negerlnegerl SelaL dan
cawangannya wu[ud dl semua negerl
O AnLara kumpulan kongsl gelap yang Lerkenal dl 1anah Melayu lalah kumpulan Chee
Pln dan Pal San
O kongslkongsl gelap berusaha menarlk seberapa ramal ahll kepada mereka sehlngga
mereka memaksa seLlap lmlgran Clna menyerLal mereka
O kebalkan darlpada slsLem lnl adalah keba[lkan para lmlgran Ler[amln walaupun
mereka Lerpaksa membayar wang perllndungan seLlap bulan
O Malah 8rlLlsh Lldak menghalang perkembangan kongsl gelap lnl sehlnggalah kepada
berlakunya 9erang LaruL