Kla'sifikasi
PLJd'"liiIUII-li~' ~ ! _~.,
'f;iii II
. .• 1 .' -"_ ,-.'
LI
_~
-.f
I ~ :.'
Ill'
-'1
,i
I-aL I: __lin
J-;aye .- ·ifa',t\IIDlr I,~.t:' J- _~ '_~-'_I~a,wai;.It'V-'-' --- --- 'Ii~ - I V R - ,.-- - -- i'l' 111\" -3·' '... ·...-;:§i!"!iin[~Jji\~ngl-. -11' '-5·;2JI2':::~: II -- ,U '_-. rr\ B-- ·-IIO:-:·1Lr -H-IIO----:-:·,""'~X",i' 'T' IIp..','-'~'- '7.d ,E1Q,A'4--1--e ("0---2--1 'l 7"~:a,' U-~;'_I'~ 7--'AD' -~3--4-i -:~:il >~"/"_"
+,~--Ilg.rOI
1
s--- .'--1-
- - - -- P8:ma:S-I:f,il,n- ::' _
_'~ _-
1_ . ,',1 _
g!II!I.~il!
1
gl!II,:;.,
_I.'
IElml!dll:: ernasaran o ~.
,ag.=.:r-o'mle,dlii,Si.,nrBt.
...
'h iK],asmfikasl h,e'w,aIrllli~ Srili .A'stUlt:i d rih ;: Pen~yunt ing Ti,J! UI'~''" lis. '.. .. Cet ~I'I,.,.,.,.,,.. ~ karta:-g. V',~iW·, oJ n"-' IIOt,u.__1~·*·,~:II~.~ 2-: .O:IIIO~'7'-·.' ' '.... J II ,. .~ F\..~ .. ~ 1I. 'viii +. 1 " ,4 hlm ;: '19 ern
'Im~' ...:Ii. Luus , 'S--:1"'-1~A, ".'t"' I o/Il;'-~ ur" ,;.' ~1!JJII~:~l
~l
.-_,"e.,
g .g
,.J!!L.!I;!!!'.~iI'--
....
It JudluL.
Ii 11[1 ,.
Se'ri ~
,,.. DAFTAR 1s
,,'-, "1,-'
1'-, -,
I_~"
7
iBIi!1llbllll:1 II n'VI'lrtls!blra'ta '17 '18
'11IgK:'1
~ 't
":'>'
ID~ IE.,,,
2
,
'1'-'1',. 1-:
2-'1'
31
-
'
B,ab :111 Ve:rt1e brata A,~ K,ala,:s Am!ph,ilb ,',8 B,~ Kalas IReptilii,B (Hewan Metata) C'~ K,el,asAves (8ulr1ung') D.. Kelas MI,ama,~ia (l-lewan Meln'y'usu~) E,~ P':lsces,(11:ka'n!)
l
34 35 _ ,_", 42 ,54,
+~ ..•
j_'
84
11'1
'!ii,'"
- .'.:.""
"
11-'
- ..
'
'I' .,'
.I"
'.
",
....,.
.i
,-,
",
",
"'I.J·'n
I _.
,":: ..-
I,
..
....
··~····.:·I··-'.:
•
",
',_
....
_
'._
.",..,.'.,
",
I.
._
_"
'!
'
'
l!
__:___
::_
_.::_
"
.•..
II =- __.;::.
. ___:_.
I.
'I'
'_'
Darl a·'·'s··~:!I'II- .') ~ _,-"_,__ 'd'-I~I·'p···-::·'·e·-····n:lk··'·~I··r~'jumla hI, jen .,:ls penelltian kan a··-: :<'~_I '., ...' tlumbl:u,lh,8In dii;buml le,bilh ,dlari 30 0 iO OO dan jiu[m!l,alh jlen(s, hewan - leblh dart- '1 J. - .. __ Darl imla h tersebu ti':, tentu . _.... _ . _' _. ._'- _'_",-- ;II~I'U--It,·,a'.-"ter ba'"-:y,::·'a·'-·n·'·'g:':'~II_":-_I.'.~__ :-:·· '.. J ,',~~_,:'-~,_,pertanyaan d i be nak k1t:a>- ;B::~'g"":"a'"~I':m'-- ian S'-" C'-""8"- ira ~ I,~= mle[nge~',o,mpolkka,nl~ny,a? ,8sQ'aimanla mencari Ihullb unlg,8,:n ·':'t'IU·· satu ·1Y"·,' =., ;·'y·,)a·c:;'[m·:'l .. _.._.._ _ ._ ke:C.··k'-e·:",:I~llb:lla·~:+iI;i"~ln'-:'n·'ntuk.-'_.,_',:_:_',"e~:m··I"I-·I'p·'-'··e···~la,·"'··~~a-~'··,rin:"'IperB"1 ,-? Dalam Um!u' Ibiollogi'l pe,nglslom,polkan: mlskhlllllUk hli,du:IP dlise b (I l,a,SIIII"II!r/alsll~:~ d an ca.\sng: IhmlUI ya,lnlQ mempe IaJa.r~ '~Jj'k b 'i'l .' ~ '~'U11' kl ,klll,a,s,ifilk,as,i dlsebut taksonoml. K,la,slfi:k:asi rnerupakan penqalompokan makhluk hidup berdasarkan perbedaan dan persarnaan clrlnya ~ Cara Ipe:nrge:lompok,anllny,a ,dila,klukan de'n~galn berbagI8,ii: dasar, [I ld .. '. m,U,1a,1oan ;,C,trl [mol;{llologl i ~ ana tomi 'II:~S,~:O. g~:!1 orm, Il I" o sampai sejarah evolu,si[n'ya, (filllogllen[ii)~ S,iis,tIB'lmklasiflkasl pertarna Ik.. dik,lenaillkain oleh all IC······<-,~ r ',1- s.. · n n a eu s"'·· pad '8':: a ba d· ke 8,:-:1 ',' a gk I,d:-·· m-. 8···-·,··n·lelompokkan rn',a··-~-·'!-k····~h-L·'~u-I- l-h~-':·I·'up berdasa rkan persemaan leirii dian pembertan niS[mS,niy,a mle'nIQlgullna,ka'nl slstem nama ga:nda, yang dikenaldenqan Iblnlol,m,ial n iomenaeu .,.:;0,
_:',,' ,-h" i .. ,.'-.
~I ':
:>.1:-.
I'
,",
:,"1.
",
.'.111
: -,
!I!
_...
JiliU,1..
..
-..
..
•..
• •.
I;"":
~~:_' I:.
'< ....
"L'<
Ii
I .[a),I'~'1
I.":._~.I_:._
'.:_/~.
_ .•.~.
.-.JI··.···.-~.JI1~1:-·
..· ..·-_IIL-CI,
j.,.'.,_.
U'
·,1.,·_
.:
..
J_., __
I.~-_
5':-'.8·'" ,".''i._:'_,',_''_
1,
1.:~ ..'-:._·l"_":·_I!il
.~
I~'
ii
Ii
tl
•...•.••.
ll~
',I
'_
0"::'
" __
~."~
U' ;'
,.....
L-I
I"'
,[
~.'
',"
.'
","_.
",_.'
-:',:"".'
•.•.
',.-',1
~.~.. _
.:_.:
.:___'·_I
>
,'1'" _
t."
_,I!!
['I
~.,
..
'':_:'.
_ ",~
l '.:
' :_.'._
_I . _' .'
_ ' .:' _ _
1_.:
. '. '.'.
,'~,
_ .-_ ..
..:"
"
, _. '
. '.'
'. '.
.'"
"'.
[1,_','.','
,~r
'1
Bahan dengan hak cipta
,_
_,Iiil
1M'A' INIFA'
r· " I',· ",. r .-: I'
-.
I
.. t.
_". ",
:"
,.',
,'"
,I:,'
'_".-
/t.
."
".'
"J
l
-.-.:...,-:_ .-'----' _ ,-!ii' ,-:-:.'i'~'k·:"::-' ?: ,:plafr\al mlelmpe'_,BJanl l!\,,_,a,Slht:,8,S,'1 ·-::-"~'~;-,A:-"" -, '-I':""-·h'··--·,· ,I o.n· 'filii m;--"" r '- I>~' kJIOrS-:;'~I'-'k'''~''-S--!'m ,'WI }~,~un: lliJU,:n g"-' "n"'? O:";a'--'-I'18< be Illa'--'ill~'a-- ·S--:'"I'#ji'k·s--"·S-"i l,g,:'_.IU I'lt;ilvlll ,~. ka [ _-'_-'" -t:::-:.:JI':: 1__k'Ia···-·' U!.{':"'.--:.:I,
~~:I,
''-''-''-'''-'''-1',,--:' ~ ~~
'1I;il"I_:-:'
j;
__::-'
._I
',
kita ,diii,sjialk, unt.1u;k, m:en'ge:ncd c,ir,i,o;ociiiniirnakhluk Ihll,dIUp,~ IhUlbl:Uingan Ik:elke!rab 8,tlan antar rnakhlek hl~dIIU:p" dan illn:--ra,ks:i antara m,akhl'u:k hl:idu:p d,e:n'gI9,nUnglk,lunlg,an'lnya,~ Ma,nfa,at k~as-i'fik,a,s:i b ,9 ga iii b,er;iiklutil se -:: t c 1·': ID' n a n m '9'_-.n e,,:a :h': I~' c rl ,""" I~rl h U' 'b-, IU" n a n
I
l
11--
-._.' ~
0, -
'_ ,e
g,----::--
','-_
!.
,:__,
,_I..:'
g':--=---:
~':..-
IU--'--
.'
"_",~,,,
Iii
'.'
,II
1----1_'-
g"":' .-:",'_-
__ U_
kekerabatan, d,e;n iintelmk,:5,in:y'a delng:an: li,nglk:u,lng,an~ klta dapat rnenqetahul berbaqal manlaatnya secsra lanlgsu,ng~, 2~, IDenJlg,an rnenqetahul slfat~"sifa't unggul makhluk hldup, ktta dapat memanfaatkannya untuk rnemenu h i kebutehan panqan ",s,B,nlld,ang'll IPS pta: In, dan obat-obatan. 3~, Pe ngen a II! 8: n lnteraksi antara rnakhluk hldup den__ g:- n'--'I l'I~'n--'lg;-:lk:'lun-=- ,In--"y<'a-_-- dapat dim a·~[n'I'-_--_-·f·a a tkan a ' _u -:',c._,' "_ ':_' ,~.g:.~.;~:IS<"'n . In· k _-" _,' ,~._,,-c I',_-'
y __
I _ ,::
,,:__._
.. ~'.'
1 - '~, __
_- ',~
•.
,I
.'_- __ --,
I',',
I ..
,--,
I_
iUI
,_
·-",t1' -"--"u-·
'._;
imenlj',a!gI9 keselm banqa n Iekoslstern memberlka n iman - , at ba'9li manusla IM!i,sa,lnly'a,~ullla,1r,adial'ah r-epitU
pieImlSkan tililk.u:s, di sawah, Jadt, keberadaanya D 9'rmIB,nf',818,t untuk Imenjiag,a keseimbanpan populasl tlkus d~iisswah ,Ji:lka jU:lml,B,lh ular berkura,lng aklbat perburuan secara rnasal, S9 C8:ra otomatls populasl 'ti:kiU':S akan me'ln:linglk"a;t karena tldak ada predator yanlg menqontrol perkernbanqan populaslnya.
I
i
1
B·-,::...:1.
_:,~l-r~~·_.·I_·~I-
'A:'-"'·
_',
Dalarn slstem klaslflkast, penqelornpokan d:iUakukan berdasarkan persamaan danperbedaan ciri yanlg dlllmlU~k,i setlap Imakhilluk, hiii1duIP"i'Ma,khJluk hldup
2
,
masih terdapat perbedaan-perbedaen, dlkelompokkan Ilia"g'-ii' d' a" :1 ~:.IIII,:::, 0' I'~:~L 'yo' n-"g' Ie ,II ,':-'t g-' a' F~ri, ~lr~'2'.,a' m 'ke' '1,:~, m pok ",,~ a',11-'~J I'~, b'.h'· k'e''.c - [I'Qsehi~n I;. 'L I:~' J. terben tuk.._ s·",UIIB·-=yt·IU,···' susunan J 111~,e·:."I!,o;;m·"·· telompok " a-_nq mok-k•. - .. _.. .~~ IUL~._I ,., ..... 1'\1.1 .. dlseb ut takson ,I" iB,any,ak atau sedi~k,ltny'aperbedaanmskhluk hldup menantukan ,jenjalngl takson dan Jenjang kekerabatannya, ,S,eml,ak,i'n banyak persamaan, ,<, •. ,. '~',"':,-,Il(' 11l:"~'~,' nya .'. ,<'i'-I:_"~:I;-'",,~'I:I" ","~. se 'rna'k:'lnI dekat kek_, srab ata....n !-I"'~"'da n s e'b aliknya ,,' , , ,,,' ,. ',," _ - - -- - ., d'-~k-~ . -.,, '" -" -aemaxmk-,~ secrxn ,t', persamaan , sema -k,~, jaut--h'I <,II:n, kekerabatannya. Carolus Llnnaeus mernbuat 7
'I "II'
"I:
-I
_I_
g---I
1_.",.
'~."
__ __ '
.(;11
11"\1.__
J._..
_ .•
y·"" ....
','
----i
~-.
- ~_'. >
• :~':
,:'"
-: : '.,
.. ',
'"
'I"
'.:
:C'\
:".
.,'
,~I
,.,'"
I~lll
"I
r\~'(I~illr=-'
, ",'
. .'~-"
-',',
iii
-".-
...
:.'
-- :J
"
,',
"I
"'.',,
"
" '""
',,',
,,'
.. "
'. ",
',,"
'1'"
"
.', ',"
,',
,. ,
"
,!,I ',"
ka te;~~'g':·-o'·"·"'r·-~I·P.:":-"'9__n'g""8'::_: ,II'Q"',/m::'" 'IP:' oka'n"'1 rn'a~ khlu k. hld"",,''_ -_."u-IP" ~y,~a--"i't':u'I-1n,,_ I-rJnllg ",,'-,:, -' ' -: ' =: u L _' ,',' dom (ke"'r·'B'·· '-, ,"1 "U, r (k ,e')lu-s,··,r-;g·'-'a··' sar)",', ctessi'~'<· (ke las '\ laa be I; ,._', ': <. J~' m')"1;1':~~'m~'-' ': "'~J~
c
_:1_
,,;-:-'_,)
,,'
. III_II,, __ ~
.-_,_1_
I.',:~'
':'_
_ ",,,,"
" I:
I, ,_:'
,~.':!'
r I.,'~:',I',_
~',I
'_
~..
:..:,
...,g',~
I,',',._,
:"
~I
:'
gd
.,_.,_.,"~I.
dan
Q
r 11~:,)'i'
'. IKiinlgd'Dlml'.,
!Filulml
Ge'n:us
Slp-"'e:;'ls,'·,'I'I,e-''.'
~."." '.II~
(S'Blk;,e,llompok spesies
y,angl diikumpulikan
ekan membentuk
genus" Kel,olmllPo,k~lkellolm'pok, g,enus mernbentuk 'fa m illl. KeloMi,p0 k,,,,,, l ke'~clmpollk'fam,iill~ membemuk orde, 'KehJmlPok~'ke~l,ompokordo
membentuk 'k,e~afs. K,B,lromlPc)k_, ...k'Biom'pok, kelas memlibe'ntUl'k, 'fUulml"
3
,
[a-.I Kingdom
do m _. ad..la h-_" glof-,lllo'--'I-nIIQI' -n-I'I 't- e-';r,jIl'·I; n 9-'9'-'~' - d"'-I-['u la m-~'_~' ..a _I -.-~ '" IL .~.,':__, <- ~I ~-, C _ _ Im-' '__:: II\,_: . ata :::,_k_', -"' J_'_ 1-'_ < k__ a ·s-I--·f·'"'I:I'lk·-'a--·S-·[I!I'-"a-'__I, II;iOh-iluk hidup K-[)'in-'g-Id-Io- ':-~I-: rn te rdlrl 1 ._-'--~_-,:--:y' s
_ K- _
"'1-_'
n·-·I_·.I,g·.-_•. .
._1_
'
'.
1_ ,_,
a__
' ."
"-."
__
'I-II
_"_:~_,[-._-I_!
Ii:,
lil
'\,~
'-,_;~'
I~'
'.1
[ :-'
,II,
beberapa 't1lluml,~ IM[alk,hl'u:k !h:ii,dlup d:iib[81,glti mlle'lnji[sdiil lima " orn ~y·a;--Jt-·u-[,- oiemee .... k-1":ln;"g.---:d'- I, ,,.,.,'f.:__c_ [_'. :[,': _ v (··-tli'u-'m-··~·-Ib-·;·[ul-h-,·--·I:a--'~-·'n-_-·'~) ,': . ':11 a<n':-;m";::''a:~,I,'~a':'"(hewan) ,._._[__ ,'" , _", _·_[/i ~u"'n--g-';("iia---m'ur:):' nro't·,,;'[~fa--· danu monere ~ ,[": ,',',[1,_;'.: 1,):'- ~ ~,' _~; " ,', !; I';;', !<II_-f'~,l;-J ';,~-_:L I t,,[_[,.:___"~, _,I_~-',J gl
,__ [';'-'.' _. '. '_', 1
I"
,',- [.:___
:__I,':___
__
:,_:'.:_
1_ ,.,,-._
'.-'
I':_
\','
._.:
_ '_, 1-- .. ,_
[_I,., :iI
b, F',iill,u m ,FUu:ml rnerupakan satu tilnlgkatan taksondi bawah k,inlgldoml[~ iK,ategori .pe:n'Q[elolmlp-okanl fj;II!;ulm berdasarkan c:iri,~cliri y,an!g umum, mliisal~,niya ,b1urulng merpati Idlaln sapl, rnesklpun bsntuk dan ukurannya berbeda, tetapl :-"'I-lln'" um m,-e'~':m;--'IIII;~'[I'llk/J"I-'II'C' '-.'um.~J'~y·.. -n·l·g.···.- sarna I "~: ya [~.'t--,-u- be'-'lriliU"- -'-Ia'-~_ [ <: -b~_'e·---··,Ia:,,--'-··:I-k··,,"a·'-··n·~·1:_ I" IL --< -:.:III'~ '-' __
, :c.
<.->
,_-'
-:
·7·a··
1,:«
~[_CIII:
n,:···g·:·-·-,
".=::_
_.:__[_~._:___-
__
'g,--"
Yi_. (-'~'~Ie-:,rt-Ie'
ata ).,
,.-a ,';;;
C:.I IKe:IIII,S[
IFUlulm ,dlib\agii~ Im1enjiadi kelas-kelas berdasarkan clrlclrl ya,n[gl rnaslh umum, IP[a1dl[B Ih[ew[an~ kelas te'lrdilri dari semua hewan y[slin[g mlemUiiiki perbedaan selkun1dllsr'd,ani: prlnslp dasar '~iil umnya
i
d. IOr',do
Ordo mem ba g. ii' kelas atau subkelas rnenladl bagiiia::n yang le'blJ:hlkhusus. U:ntuik he'wanl!" kateg1o-ri ordo menqacu pada prfnslp-prlnslp Y'[an'gbarlaku pada takson kelas. Mis,a~nl[ya kelas mamalla y[8in gl ordoordonya terbentuk dart cara hldup 8IngIQlotan'y'a" contohoya ordo berblvora dan kamivora 'y'8.ng berbeda jielniiis dan cara mendapatksnmakanannya,
l
A
'~
berlkut '.·.I'_I.U.~ - Terdirt atas satu kata berbentuk [amak, 'e "I"g' d b awa n :y\:·:a·:-,· T ak terlka st "d: ·n·--' a ·In··
'~II:d'...:_.~ .'~ ,._ '.1 "
J I~", _:_'·'_'·~I.
. ' ... :_,._ I' I ", ~ ", _ " ::.:~.:", ~ .~
··t:·!I'IP· ",'8':'-"
.I •:._,r
..
:.'
-"'..
~lll
,", ,"
I.'
-..'
.•
" ..
:.'
lh,-".. I
~I.
. .. _ III :
Me:sk,il,punl tldak memunyal aturan penulisan akhiran tsrtentu, aldie beberapa kelornpok yanlg {'Blah meng[gunak"Blln akhiran tertentu. Mi:s,B.lbnY,B. akhiran uiforlme[s:'~'y's,nllg dl'Qun[skaln IP,B,d·s. ordo bu'rulnlgl~ Contoh: Ordo sphenlsciformes (IP,eng'ui:n) Ordo phoenlcopterfformes (flaminlgoi) Ordo g,tnig:iiforml'8,S (b:urun[gl hantu)
,8111'
-F-' [_~a:lml_'1
11111-
iii
F·a[mUIadalah suatu t,i[ngk.atan takson 'Y'ang terd ri atas satu atau leb:iih'g!IB'n1u.s, dan terplsah carl kelompok If'=II:' J,~;_ J ,,--< >~; laln 0-' le~ S-'U~t"IUpem sa" h ,'yan g' ~~:_:_:'.'.i Farn ~'I' 'I[ terdirl a' tas ielas _-':_:_i_ __ 'gun.us-genlu:s[ y··ang berasal dari nenek moyanq 'Y',81:ng
i 1_-[
,~[~
i-I~"
.....'['I ::,'-C-:_
_1[_:[
_ -',
__ 1_-
!I,,:_~.I:--:_:
ill'
Felidae Q darl kata: 'feIi's + idae Felida e/~~' ""'b::"[:I"I' daI!I 1__g,: enus r''V :_[_._._'. -,_, I" dlarn [1i"' ~ ,E:QI:·J)s·······- (kucinq) __ _ ,:_ [_I _,_, ",_. :_"_ [_._,' ,"
_>:_~:_ -' _:._,~.~ __,' __
I.. _'
Canidae ¢' dari kata: canis ,+ Idae Canidae dlambll dari ,g·enlul·s ,C[clnis' (anljli[n'g)
narnanya sama
de··-ng··-a- ' farn - 11!':111'~i::'-:-~- ."1 •..~•. -:,<i- .. ':-11- ,:,:.c'c..' _ kata "lnae" .. '~:I:,_~' · ,.=,11[-' . ,c-C;II[i .. .. n 11~ tetapl d'~akhlrl d"e'-"n'g-an ,,(CIL~ II:-'_I'-<-J,' 5
.
f~ IGe~n,'ul'
ad :DI-Ila"'~"-h·-·'I S,:--'IU·I~'t·U; tln katen takson mencskup satu atsu lieb:iih spesles, danterplsah d:ari :1'0," k,'e· rnpok: laln oleh 'su,-o·-::-'t':IU-1 pemlsah y·····;a·,'_::·ln···',g.~.'jelaa S~:--,e:c:c"il'a-::-'p"-----:" .' :-:11.-· . 1""" _'.. . __ ' "'~'-- _:,. :~" :,' '_,
I·G·,·-~on····u-·-:s-:'
'.'~.I_ ... ''-:-
'~:'g_.'
!) II'~_g'"
" ..
_'.-.
"
I ...:_.:,.".: .. ~,.:.:
__I.,:
'y···.-.:'a::=:ln'--:: Ig---',"..:.,.,1',,'1
1.:_
.-
..
'._,
'.
--.,:
..
__I
.:.:'.
~_:
,,'
...
'.
~__ .. "
:,Ii'
....._-=-"-'
I._:.
l_
!!'
I'_!
-:-j ..:'-:
1.1
J!A"i
. I' ...
-:'-'.
t'g--la:-'J'I~'a='(.-:.'.1 h;''-'
\,:~~ .. :.....
r,.. ~.
1=',
asla)
,:,_.} .':~-.
_,'
,Ele,,'ha',s
,il::i"':,.'f\"'.'[.'
C=I's·",.-:!nh·
"_::'~',.:::' ) "·~.'a·.A,~·:.'_."_'.'·~ g
:'a'-·:'·'8,'·~
msximu ,0
¢ .
"'ii."··-"
._
A'tJUllf,S·ln IpenIUllii:sa.ln nama ·geln:;u:s, sleb',ag,aii b:e'r~iku't~ . ~e.:c'lrld··r'llir:-'''I_:_ da..,n'--'~I kat :a~=: salu
~I~.~.,I',_: ~
I , .-'_, •• ~'
I,
.::_:_.
_:__
.. _
I~
"_,,',
"'_!!!!I
IHlulrUrf pertarna d'itUIUS, Idlein,gan hurut' besar, Sel~Ulliuh :hrUllruf',dltu:tU!s, m~tiln,g~, ' t h : C"'-' '"' ( l'""I 'h-' IC_,Olnl'_~O'I"~a',n'I'S 1'_snJI:lnlg,:d ·8.n ~lalni,t~"le(:a' I("lk" ,~ ) r I>.uolnlg:'.~
'"'iI ')
Apablla ,di bawah gen,:u;:s,terdapat s,ulbgienlu.s~ cara !pe'n1u:iUsa,ln'n,y.a adalah .selpelrti 'ge:lnlu.s 'tetap,i di[kuru·'nlgl.~
i
I_I~
D"
_',.'
~ ....l~J~U.·_I.
:I....
Ig' ~)I.-::...~·
I,
':
,"
···'
Spe:sii,e!s, ·B,dISII lihl k.eil'Olmpolk makhluk s Ih,ii,d1u;p'Y',8ng m:emiilliikii persamaen ciliri umum dan dapat m,el~,aklulka.ln: perkawlnan ,dle'ngls,nl sesamanya. ,Spe:silie:s meln:u.njj'u!kkanl indi'vi',d1u, bukan i<elllo,mlpok. atau 910·.longlsnl", ,A,turs,npelnlulii:s8:'n' nama spesles sebaqa ..bsrlkut. i .~ Terd iiinii dart dl'UIBI kata, B,srb,e,ntulk t1unlgglat DitUllis dalam bahasa latln atau bahasa la,~ln'ys,n,g ,diils:'tiin Inl,~ Hlurulf pertama kata pertama Y8,ln'91 m,e:,n.ulnjlulkk .. an nama 'geinus,diit'Ullli~s eingaln: huruf besar, sed,Bin'Q kan d kate ked ua 'ya,lng Imenul;nj:lukkanl jenls Idl:irtuUs de!ngls,ln hluru'f'kec'il. sernua.
i
~,
BUa ditlu!li:s dengan tan sn stau ,-rn esln k'-,e~:,~illl'lk,_ d ib:-,e<-!r,:ji Q'- r bawah. harus toh:
S,e'I~IUIfUlh huruf ditulis rnirinq,
~_ , I,g,: ,_ ,_ 1 __ __ ,
1 '_ _ .
_It;
"
_,
._1
,. "
~ ~''"''"8:< _ 'iiS",e,
,,_,
__
, __
',"-,'
;;
Ponqo pyg'm,B'B,U8 (olralng~utsn) Rango Q' namaqenus pyg:m'g,8',U.s' ¢' penun] u k jenls
B',n'ubis'
c:> penunluklenls
Secara ,garis,besar, dunla hewan dikelompokkan men1ja,di: dua kelompok besar, ya]tu kelompok yaltu hewan bertu!tanlgl bellla'ka,n,igi(vertebrata) dan ihe'w,a:ntdak
Ibertu~,~a:n,g
bei,8lkanlQ (invertebrata],
I NVERTEB,RATA
. _-.
--,
'_
~I
Jt",I' p' : .~:~'. "l~ : F~I tu 1M' :' ,_'_ '"';,,O..-'.1:"IR'II'F"E'I R.,<''"A''~.'' .:'....,
. ~ :_ .'. :'_",'
a. K.elals, Iurbelaria b. Kell!d::S Jrernatoda '1. ordo Monolgenea 2 0 rdo Asp ii da qastrea ,3,.Ordo ID'iigen@,a c. Ke:1i8:S C estoda
i
E fltUI:M M,OtlUSICA,
Kelas l.arnel ~Iiiibranch iata h Kelas Chepalopoda c. K,elas Gastrop ada
,(1,.
-, ,I
,_'!,
~,'-I
",-,
- . ,U!~'_i A' , _=_. G-" IFI'IILI'I~M' ~,,'\I',:,R"T-I'I'H'-R"'O"'-":"'P-10"':"D-"'A" ::::l S' a' IV'e"',' I 101,: He'V:::;'!I; IP-:' '0': "d=:'1 a ,0" N I' 1"':" ': ,,,', .',', 1~ ,'l,.d 0 _"e'Ulroptelra,",
"I
:).'.1 '1.:.:1,:"'.
1
'.
I[!\.,'
,,1\'0 :
I, ::_
~.'c,
'",.,
"
I ",
'..2::'-"_ ~
:0:
,I,r'.d•: Orthoptera
~I___.. ,0":"
I~ ., . ~, ..
01
7
Bahan dengan hak cipta
ptera Ii ~_--Y __ I - ~I__-,I~~,!I [ 4',~,:~ Ordo IH·' [U'mJ:-'_-"Q,n-:11o- ptera. 5,.[ Ordo O'iipte,ra ~Subordo B:rachy,(jf![ral
3)
_:_'' :-.
f: " "
lUi
IHI[i' F~tIUiMIE,'CHlIINO':DltRMATA 1 Ke tas ,:":,-_r i:,odial e ,2,. Ke,llals Crinoidea 3[,. Ke,lias t.[cihilnoid[e,a ['1-.. Ke,11 s !H,oJI,ot.h uroldea a :5~ Ke,llas Q'IP:hiluro[iid'e'B!
Ii'
,'I:_-
[g,I:_,
':J I__:.:gl
_.
-- --
VERT'EB,'RATA
_.
'
-
--
---
---
-. -
A~ :KIELAS A,MIP~UBIA
a. O[rdiD Al11ul-a IF: "-III' L" III t".J1 -'iJllmIIU_'~IOlpe:m·8_hJi'@[ e ,2: F am ~UD;i~slCoillossiidale' g ,3~ f:allm i~Iii P;Iriidale' 4[. f'al:ml'il~~i RJhi~no,phryn~dae 5[~ Fam ~II~PE![llobat:iid2H!
"I
20., iF[amimA,Uophlrynida[e
,21 :F:aI,m:~lliiRJhlnod@f[ma:'tida!e
1 ;,
'!'
,2.2;~ F aimt'Ul Pseud i;dai@' ,2 ,3:~ Ealm ~Iii IHI,e!I;f!iophryniidae[ ,24., IFalimiln: S,oog,I[[o:s"siida,e
[ b, O:rdo,'G'ymn:ophl"oina
1~ f:,amUlil Rh~na'tFle!m,a:t~d~aie
:6'0::::
.. :.I!Ii
[':,~
flu.m~:;1'1'fll'!'l
_l __
~ __
Faml U: ll[@ip'todaayliidae .8"' F[amlilll'i IMynbartra,(~t dale[ Ig,~ Fa m ~i IBurf'ollnld ale[ U '10 '. .Fa:miU~H~Iidae
'7,-"-et!
'11,4 '.'
11
5,'. F'[amIUii Hlypen:l,n idale '116,!,FamUli [ArthF[oh!~p,m:i:da,e, 11'I' '.' F[C) mli ~I;iHeim iio[t~ida'e I
'liS ,. Fa rllli~~i ':i'lJohy11 idae IM
8,
2 ,3
.2'1~ Fa m ~i'liE la pidae a.,3,~ SUD'ordo IA.'mphisbae'n'ians. "L. 8:=" F-amih,'I 'T.i '.",~:.~ 0' no" p u '"IId - ~~'.i~ r'og- .~:, 'h •.•• ,
l
~ t!Ii 11.r,~IIt::
2,9., Fa m i11~i B i1iP,E[p,i dae 3,O~ F',amJri RhinelUr~dae, 3,1" Falmi ji Amphisbaen:~da'e
0 d 5'Iq-1ua,,'lm:" ataI a 1.'Su bordo Sau rla (Li,za,1rd)1 " ". FamiliIA!ga1mid,i3 e 2:i' IFa!mi,IU Chamaeleonldae
ill I.
1
".' ,0:
'." ...
9., IFa:milii'Va rain idae '10,. 'Falmnii Xe'nos,auridae 1i 1. Falm iIIIi COirdyll1idae 12,~ F,am~'I~1 DI~ibamlidae, 13~ FlamJI~:ILaclertidae 15,. f,ami~li Ieiidee '161,. Fa!,mi~l:iG'y'm::nop,ht hal mid ae ·t 7,. Fa'mni ,X;antrU:si~lda,e' a.~.2. ubordo Serpentes (Ullar) S 18., Famlili~ Ano1mail1epidae 9, Fa mi n lyphlopidae .20., Famili leptotyphlop'idia1e 211 lFamli~liAlni~ri~dale .2 2 'Fam jll] U ropehid 2112 '".,. -;:."III Xe n '0 ida' eC-' 2:, "3~" IF' amll,l ~ /,:,-".., p J nU ...1:
e'
Ordo 'Jes,tudlin,a'ta 1. Falmi~ii 'Chelidae 2:., FamlUi P"e:~rQ:m,ed usidae 3;, f,amijiHChel.ydrijida1e 4 ~ Fam ii Iiii (helll onil dale. IS. FSJmi,ii ID,elrmochel'ydae 6. FiamU~' Tr~on'Y[(hidael 'I~ f'a:mi~ri Cal rettodh ellyidaie, 8. f'amilili IKlinostlerniiidae' 9,. iFam'il~iiD,er'matemydidae' 1 -0., Falm'i i E. mydl ida e '111~ Fam iii T,estud'~n:idae 1:2,. Famiiil'ii B,ata,gurida,e ~1.3 IF:aml~lijiPI,atys.1'le r,nida:e' d Ordo ICr'Dlc.odUal 1 Flam UiA~II~lgtori dale' a 2,. Fam ~i Clrol(odyilli dale 3,., Fam~:li avlaljdae G
C~,
~I 1:11
l
1
34-
r. KEIAS AVES
I
'!Ii'
/:
,-:'1"
.'
ii!ii .I~~,.
2:4" IF'almHij:Boldae ,2:S F:a :m:ilii ,A,ICJoch0 rdidee .26 .. Fam,U;i (olubndae
.e
Or'ld,o 'Struthii,a,n~rf,ol"mes· Fa m U'~stIHJth lo nida e Famiih IRh,e~dae IF'aml'iliii Dlromafida,e Fa,mlil~i CasuarU;dae
5,., f:ami:ili:Tilnamidae 6,~ Fam iI~,A,pt:elfYQlidae i: bill O'r,dol Pr,ocenalrffiformes F'am~l!iD,iomeceid ale' I 2.'. Fa m,H~iProceUallrUdla@' 3 ~ Flam:ilili IHlydn)bat~iidae' ,4,~ 'FamH.i Pei~lec,anoididale
" 'I'
Ordo Gall!lllfolrm,e,$
c~ Ordo,5phe[ni:sc.ifo'Flmes
,i
F'amir; Sphenjiscid,a'e
_I!!!j
IOir·dlDI G'lfUliifolrme,·c
2,.
,3~
,4
3" 4,
g~, ·0rdo Ci,can,iiii:foilimes I. Fami:~ii ,Ar'deidae 2 ~ Fa mliil i Sc,opi~dale' ,3:., Fami~iCitonndae 4 f,a mit I~i a!:laen[(i:nit~dae' B ~ 51,. FamU i: Thr,e:sk;i,olrniithldae
'I
if.am[Jh Gltuilda1e .5" fam lilll! A!ra ml~da,e 16,", FamUii Psophiilida @' 7'" :Fa'mi~H R,a Indae 8: Fa'mil,i HeHornithidae 9 " f:,am i'~ IRhymloc:het:id·cH~' i '1: 0 ~ Fa m ililil E,IUi r:ypyg iida,e
l •
,1
'12: Fa ml~1Obdidc,e ~
i
, '. FamiH J1acian ~da@ 2,. Fa"C:·m:':II'III'~R-:·'o,.I,J'_'.'g Il .::l~~.I,Iae ·,c't- r~'it'u'~~'d' -'
_ -. : _ . 'II"
c- .-,
3~ ,4~, 5,., , 6~
'."
.::."1
Iii
F,a:mU Cat ;iartiidae Faim ii'I i A.c:ci pit, "dae Falm i~:iS,(J'Qiilttallfll idae
i :
7,. iFamif' Bu rhjin~idae' 8.. F'am,i! Ii; ·G ~Ianeomda[e 9;, F',aml:ii ICharladdiida,e
,i
1 '3:,' .' ra- Jl~ 1.,1, ':'t-"e:-Ii...V~i DIfU~_, ~' ~"m-'~i'!'I'S rlrl("iiill"'~i!'i:i~!~le.-'" II) yllill
I
'lI ,4}
:
~l
.:....1.:'
16.,
7"1
8., f'amlU~i Bu(erof~dae w~ O:r'do Pii,cllormes 11 F:amn~'GalllbuHdale .2" Fa-'mU~iBUCr(on'~dae 3,. Famil i Capitonldac 4,. Fam~iii Ramphast~!dae S~ FamUiIndi('a,tror-id~ua 16; Fra m~:'1i !Piilddae
p, Olid,QI CUrcuUif,o,rmes,
q, Ord,o S;trigi f:ot mles 1.' IFam~i1 rVto n 'ida,e 1' 2: ~ IFa[m iIIi S tri 9~da:e
r
r~ Or'd,o, C'aprr-lmlu~g'iform,e,s 11 ~ Famiilii Ste,alOi~ni:thi[da,e .2 ~ .Famli~1iI' odargidae P 3 " Famil~iNy(ti~bUdae' 4~ Famlr j: AeiglQrthelldae 5-,. Fam,'U~'C,ap1nmulgl'idae
',t;JJ_"',. C:,~',
Ordo Passeri I,:, ,I' "e"S'~' 'orm x, 1,~Su bordo E,uryl,a,i n i '1.. Fem iI Eu[ry lairndae 2 . Fa m~Iii Ph Uep'~itt~;da,e 3 . Fam~iH P:~tt~daiel
X
~ ",,,', _ ,.:_,_' :':" I,
'I_C
~",'C'.':"~i1'
I'
,.. ':", -
iii
0-
,"-
x ..2.. Subordo If urna riJ 41.., Fam,'i li[ ,Acanthis~,nidale 5" IFaml!11 IFu.rnari~idae i e d ae u :-' 6 Fa m D':nd, roc "0'' 1 p t'~1,:<~~.~
Iii
1 __
"1'[
-I [:!I'
...
~llj.r:,r"_I,I:
..
_I,.I.~._~.
a'
"..:.,1,.
! ..
-_,'[;'1
C"
8,. Fam~[liiRhinoc:rypt.idae.
x ,,3~Subordo TY'ranni~
'9"
'V~
Olr,do 'CO'f'(i'ciiiform,es
i
Fa m IIiii 'Tyra n niiid a.e '1 O. Fami~liii P~p'lridae' '111~ Faml~II' (ati ngl'j dae ,-,2 Ifam,il~iQ'xY'iunddae 1[3~ IF'a[mi'li: Phylotom,idale
l
'F
, '. Famrlli"AJc:edi'nida'!2
11
,!
2,2~ Ifamilll'i lanlidae ,23 ~ Ifa!m il~i''Va ngi:d2ue 2,4~ IfamUi~ Bomby'cilUidae, 2: 5 '. IFa,Im i~~ Pt:i Ilo90n!a1t:idale I 2:6,,, IFailmU~i Hypo(olUdae 2:'7~ IFalmiiili~ DuUdae 2a~ IFamil~~iM:-im['ida,e' 2:9 IFolimillmP~unelllli~da!e .3: 0 ~ IF:a,m:j,liC ~i cl]'ida,e In
1 ,;
S2 :Famliili: Nlelk,tari:niiidiae; S,3", Fam i~l:i,Z:lost.eropiid ale' 5,4", !Fami~lii IMleUpha:g'idae S. S Fa rni m Vi:w'eon iidale 5 r6,', If',Clim i;I~'iElmberili:daJe' S 1., If'.a,m:l~ Plaru IIIidale' U 58,!, F,am~il~i ~c~leri~dale S9" Ifamiiili! IFfiling:U~l~da'e
1
!,
'I'
61t IFa m,~ilUEstrjr:1d ~dae' 62,., IFa,mU~P~loreidae 6,3 '" lFam,~:ii,Pesseridae 6,4,. Famlii~iiiSturnldae,
6, S IF.am ~!~ i ,O'w~oIidae
'I
.3.1 ~ IfOilm iiiI'i~T urd ~da;e' nd"'~ a 3 ') m ~I~:Ii'T,Il II!IOi,hl!'~'- e , 'L~ h
Ir'U!_,J, i
1[:::. m'" :JI'I
3 5-
.• '~
f",IU, .
p-';,dc:i~,ti,
'."1: U!I;;;i.
6.8., ~F'a!~i'li IGra IUn idae m O 6 ;;" 'F-"~'. J~i 'I:' C'"..-': _;I',.~: 1i:"(CC'f"!I'r' till 'j de' ~,o, u m~-[i' II '..
1'~
lUi
~I("
Ii., .'
1t.iI,~
,36., f,amli~I'i Mialuridae -,.'.~ re -m- ~ ~"~_.'l' .1tJ'.~·3·.. '7' IIL'~.fJl ·III'J A" c·'~-ntlh·'7.~dJ:3e
']0,',:Fclm,ii,ii Artaimidale,
3.s.,
Fa mil ii c raJc.ti~cjidae,
'j'
iFa:lm! ~~i Ptlliolno'rhyinuh~id ae IF" "'1"' p' d-'· '·d I.-a mlIM' 1.'a[lrar~ I,SaelL ,ale 1['a m Llil ,.{J ntl[, ~a e 3- 3"I" C ld ,;_";~,, Ir~
u.
-5:
.... ~
,.~
O':rdlo Mlonotr',elmatal IF',am~ 'T- rh l~gossmae -'. -"-"'1';i! ~a[' '1'1"",," "'d' '. " ~~ II' ~ .1_..1 ,_. , lt'I~I'o1IIII,l,!II!I~1'I d -'~ 2,',- IF':a [] ~Ii'I._~1 cr' -n:~I'J!~, Ir·cl~'UIii"iiIc-lIrIL_"ltu ..:
I.
t, ..
1m·' .', .
0'"
'~,Ci1
lb. ,'"
Or'do MarsJUlpialia
2; Famil,'i'Ca,elnrOile$t~da,e
:2
i,
f,am'li ii :Uw$~dae
3, ~ IfamU~ Mi~(-Iob~oth[eiri~da[e .4.;, iFalm Uii 'D,a:s,yu ridae ,5~ Fa m II~hyla:c:inidi:ae' T 61,; Famlii-:~Myrme(ob~lldale '7 '. F[amli~':~i N[otoryc,t:i dae 8 Faml:i-~PJ,era:m,e I]da e 9 ~ fam i:~'i 1,a[(o:miy;idae, lhy Austral:idelph'ia1n Ma:rsupi,alll t'J . D''I~;P:" rotc._ dont '1[0~ F:a[m~l:iiVom batidae 11,. IFaim'jilU Phascolarrtidae 12., FamiU Pha~alng[er'idae '~3:~f:am,milii IP':sJeudDc:he'~ddae, 1,4,. FalmUii ;Pietauridae
,m
S,' Falm~lliVi~efridae' 6. Famjilii Herpestdae '7;, Fa ml:ili,~Hy[a[eln idale 8 ~ Famliil~' FeUd at!, 9l IFa,mm 'Otariiiiidae
i
I:::
~.
l~. ..".
l~.
l'
Ph ld
I~
, ,
0rdolholiidlo'ta:
O[r[d[ol IR,od,en:tla
fa,miiiU Apc:llodiontida@'
, 'J
',"
I
_ij
'1"[ -
.'
4-
116., 'FamJU larsipedi,dae 1 '1' ~ f.am,~~ii:P'IOt:'O rol dale, ',8., Falm:~ii MacFopod'lda,e c, 'OlildJol i[ma!a P' " .' Fem iiI~i h eif'tlg a lieidia:e' C 2., Famlii~ t[emlu ridae i '3,. Fam ~i] ~ndri dae ii f:'a~' ' _',.r;'-mu, Da uaen _IIII," '[iiid'' ' a-'-'jj'l .'",,~U~', ten
:1'11'1·1
r,
:2~ Fa Y~I~[ Sciuridale' 3,. Farn i~I;i e 0 my~,da 'G e 4. Fa mi,!I~:Hete-rom y:idal@' ,5~ ria mliln IC[a.s,ttu~idae 6,., Fami'! ~i ,Anomia IIur~dae
U'';
'c:,IIi;;.'
"1~ Fa[mf:U P'ede-t~dae ;8,~ Fa,milli: MI~lridae [9'. F'allm:~U Gil ir~idae, " 0 - Fa m i~il Se,l:evi n iid aed I '1' ~ ]IL' ..... -, ~[~ z-", , : .,J';"d-'[ "', ~, I lIaml 1";'apoull,:loJ!
I '.
5. IFa[m~l:iloti'da ! [6 ~ lFa,mim 'TarsJi~dale 'J[!; !Falm'im (',a~r[trifchidae 8~ F[am:iil'i C[eblidiale' 9,. Famim([en:,o!p~thec·dae '1. O,! IF.allm~U Hyl~oba:tjidae' 11 FamHii Hom'inid'lu~' 1.,
l
II
ll
_."_1'_'
'VI~
_"
13
Bahan dengan hak cipta
2 4 ~ Fa,m ~i!ii:chymifld ae t .2 s. Fam j'll;'l1h ry\ono!m,'yi'da,e ,26,! Fa m iUiiiB at:h'yelrg i;dae 27,! Fa,lm mi' Cte.'noda,c,ty'l idae
'g~ Orr'do LOIgom1o;rplliia
" .' IFami ii O(hotoniiida:@'
, ml' O d'D' A-" rti d tty... '~'Ja ,r. I ' <f·: 110:,',1',,:' II 1i f',CI m;111 idale Su 2. Fa rn i ij 'Tiliy'a,ss,u idae
a.
Ii'
[I
3. Fam,ii~[i IHI~ppopo~:,amlidae , 4" Fa:mlni '(ame'~I~dae 5'i Fami[lllralgumdae' 16,. Fa:lmili M,osc,hiiida,e 7 ~ Fa ml'i I~i ervldla e C 8,. ,Fam:lii i G~~r'a;ffida,e
2i' f'a,miiiIIILe,potidiale
h, O,r'doM,a1 Cr o,:scelildlae
I
1
"1 "
'J
Femili D'as.Ylpodi~dae'
F,amlH~ P'laitanis:t~,dael
'1,.
8."
[II
ji.
s,
Ordo Sire1nliilitl
S-
"
6
_
Iii
IFalmli[lriM'elgaldermatldae'
[Fami~nR,hinolophi~da'e
t·
,~.'
~ "~'
'1., fa,mUi EQu~~dae ,2., lFallm i!li Tap1i;!fidB1e' 3 " [Fa'm:iU Rhiin ocerctdae
8 iFa'lmi Ii: H·~ppo$.lider'idiale 9 ~ IFa rni Iiii Nlloct.i ~Iidiale' 1[O! [Fa'm~Iiii M1ormlo,op1i,da @
'~
no
[Famin N!ata~'~da,e
114., Faml'illl'iThyropteridale 1151" FamU~1Mjyz:opod~dae' 1:6" Fam,iim 'Vesp@rtilll'ionidae. 117. Faim rii M!ys,t:aci n:lda1e ' ~'18:":''F- -- ~~I·I,':'1 '0 -1- - -"d'l- ae ~:-, .. -ami~1 M'I- O:S5I'~:'
IE, KELAS P1S'CES a. IO'rdoE:llhim~osIB:r,schiii: b, IO'rdo Te4est:oii C~, IOlrld,o, IDii'pnioi d, Ordo G,aln'Q,de'i
1 , IFamiiI~ii So Ienodo nt:id a e ,2,.' IFaim m i len reddae ,3,. IFailm i I~C hrysochl olr'idiale' En 4 F,aml ~!~.r~i a(e idae
,
S'. F'.aml·imSoriddae
6", F:aml:in Tat,~piidae
t51
II;
invertebrata adalah hewan 'y'8"ng ti,dalk, Ime,mlulny',ai r'U-I !-'8":---',,-.:__ r-IU, s~~' t\ul-a:-"-n--l,g:-'be-lak '8---'"In:' a ,__' . "-g"<:__~ :8' .... ~. ':_-_ I, ':
c' "_:
I :
--
- __'
1'.:_-'
:,(.,
C ii rt-ci ri::
1'(' ~
",u;,.---
keranqka tubuh umurnnya terdapat di~ luar tUlb,luh k·S~·~'IO·.-"'S~'k.,···e-.-.~ n.-s» 1-I~tj/t"I.O-,
.,.:. __ W""_
':),'1 _I
alat ':----':-;e'kskresi pada inU,~',;~: _ 'Q::_': _ :~_;<-: _,~ 't-iln-·g,-·k-····-·a';t' 11"I_l:_~11 vertebrata _: _ :~_'~-~_ <i-:'_ 'g"d· '_'bi ,U ren 'do: a-"h:-' _ belum d·'- '"I:t;'9·:·lm·":-- n dan pad a ;In:-"v·'-~-rt'- 'e--ib--__ rata ";iin-:"g'~'k:cat ,,--. uka ~_',:Q_:_, ',,'~'._:_~< ~-J:_;_1 LJ~_ /_, .. -, u,
'l_-'_' ~_
,>'
_-,'::.:
,~:__,I
'_"'I_I,Ir--,,:_;
::_:.:_,'
_I"
:._~_,
1_, _:~',-~_,":::__"
111 __
_I
:,,'_llgIU
's-"a"'lr-~'f': m 'a'--""s~--i'l':-_'_<'_:~"I ,11':::-'n··:' d·a n 1:',',P-"'IU' sat s-~'e": h'-' derha ':~:':':::. a ..'_ ",:,::)_
'~_'~-'II
I,
,>,.-1
sarafI(~;
belum ada kecuall pada beberapa jenls hewan y,sn;g pusat sara,fniya Iberup,a, kumpulan s,iml:pulII sarat 1(lga!niglio,nl)~ bler~kemlb"a:nlgl bl~,a,k,secara gl,e!n:e:r,a~tjifdan vegletat:if atau k-,·.:rejd'u:-a::-I...._,d:u'l:a-~-,-nl"y'",-a·~·- da'n
_:_., 1
~<_ ,._-:"
I-
_,
••• _.
['::.
,"._-
' ••
I '._
'.'_:
'.~-.
:i!
~ .. _.
peredaran d,arahniya terbuka, darahdari IP,Qimlb,ul;lu:h darah rnasuk ke jan:tuinlg dart ,Ibagi&:nl la,glj, terus beredar melalul pembuluh darah ballk untuk ;:a> m a s UIk -k:,e=-:' b '~Ig;-- In---; n-'' -I*II''UJ In--;'Ig·.-'a-:,n'g.' ':,- -1,8::' n Jl__ - ;=, y~.'~ ~..
gl"~-_ -I ~,.:_:.
_:_:Ig;~
'I~ B".::
II _:_: __
1_1(l.,_:__
'
"=_'_
.;_~-
, IIIL" M' 'p"O' ". R'II F'IE:R" A' (. HIEW"" A' , 'N' -~ ',1:_'" ~'__P'-:'O' • "IR'I--'-)." 'ER ,••_:,~. _:
1
I' .',
1"·""
"
I":
:,,'
:,'
.-
'
,.
',:,
,,'.
,',
.:_',.''" ',,:'
1 1
.-"
""
c." ....
'.. "
"'"
,-I
-I',
:"'"
~ ,lnl-C,lnl: C mllemun'Y_;IBli banyak sel b~e~lrdera:J:~,at.lrenld,alhl pellim;'uka,anl 'tullbuhlln'y,a ba,nyalk, d,frtumlbluhi pori helus I(osti:um) y',sn'g b,erfulngsi untuk mernasukkan alr ke dalam tulb,ulh" ,~ keranqkanya terdiri darl zat kaput ySing mernbentuk serabut-serabut (spo'n,gin'g)" dli,nldli~nllgltUlb,lulhlnya terdirl 'dari tlfJga laplsen, yai't.u~ laplsan sel berbernuk gl'9 ps'lngl (e,ctode,rm}" lapisan sle:II''''SIB'~1 ornobcslt )"8,ng daeat ber'QI,s'ra.'k bebas dan men .. _ ""g'_ .'. a__lnl,d;,J_ ·U.··In._ _ ,sl,~,p-,/i,t~:u:,Ja"-_- u k. rn I-n:,g."- 0..: _,___ ___.u b :h "' h-I, __ . ', _ .. _, _ n, __ :-.-,__,_ .__.._.,_ k\ O,:~' ka ,nl u __.,__ .. u n
' I~J I~ _I!!!II I • I
"
'g.' ,
:.'
t:
·1'B,c.:
I-U,_
' •• -"
• _.
,J
-_
(mesod:e.,m)~dan laplsan sel leher atau koenosi: (e,ndOderm)~ hid,IUP berkolonl den melekat ,di daser peralran 'yang, ti'dl,alk, tertstu datarn, berkembanq biak seeara 'velg'etatlif (rnembentuk funas) dan glenlerat!irf'l
makanannya berupa plankton y'anlg rnasuk ke
dalam rO'ingga tubuh rnelalui ostium, dan IP'erlna,p,SS,Slnlny',a dllakukan olen s,el,~se ..koanoslt ,~'a'-: rn'-"Ie' absorb ',S'>; Ing' I:..,en ',,:_ :.:. sec ... Isn .g', un 'g···~-I d'a··-' r a,c:,i r :ara ",,'_:,: FU'um po,~ri'fera d'ib,sgi Ims:nj,adi 3, kelas sebaqal beriiklut, 11,~ Ke~~,a!:s alcarea, contohnya Perlnemme dan C
'y~. ,":_
I I';,.' I:
,I
'g.
,:--
1__
:..::1'
10"
:":",2:".-'-
:_ II:_.,
,:...
I"
:_,
11
t ',.11.
..•.•..
'
I'
....
'1'1.
',8:·:-',
_.:.
~,
3"...
B li!
IU-1-1M·· ..·
'I
. ", .".':__: , . ','_ ...'
'C··,:··,O·:······E;;L·· E-:N·····
":":.' __ ' '.~ -_-~:_,.
J ·_ '.'.
M e~nli~,c,'1 ~::
III
ill
III
,~,
rnemunyal ro!n:g:g'81 tub'ulhy.an'Q Ib 9lnfungsI :se:b,8J ga.l alat peneemaan dan elat peredarsn, mle:lm,'un'ysli' dua bentuk, [yallt,u medusayanq hildulP' bebas b1e:re'nsingl dan polip yang hlidup, menetsp atsu menempolpada benda lain, alat glsra,kln'y,a berupa tenltal:k:le~,~ d'i:nd:in1g tub'uh'niya telrdiri dari :31,apli:sa!n,~,yaltu i,9:pii!ss.ln eksoderm endoderm d',: a n m "-,e-'-"""~'o':"""g:ll~a::1 !iit I k- t' d erm ya.n:lgl tmem1ul:ni'y'al: I~"" '~d' bls'ast yauu 'S€h '8~1_1)':OJ'~: l\,nil,~.,ol __ berduri dan bensil f8,Clun y[aniQ dlsebut nematocyst bema!pas, men'QiQ;uns1ka:nl se:liU~ru'lh perm,ukaa,n tu;bUlh, h,sbl'itat.n'ysl ,dli aliir II,aut~ada y,sn'g hi'd1ulP ImlBlndliri dan IB.ld,B,y:sllnig, 'hli·d:IUIP belrk,o~o!nlii " b-Blrk.8 milban Q' bi,Sk, secara v'egle'tatif (membentuk tunas d,s!nl [pen,p') Id,a,ln,lgenle~ra,1frf:, den ada 'y:'an,g~;,' b·Bllrkelalmtn dliu1all("iheirm,apr{)di~t), d,8InI18,da
l I
_' ["_
:~I::
._
'._'
'-'~',:
'..' YI-.~
i!I'
•.
_I
I.
:Fil~IIIUI'ml:I'C"~":,0" e:,-<I~e·-·'-.IW. Iir'·a·~·'ta d·~···'llb-:':'a~:::g:-::. "n,-' '. _. _::__-_.:.:'_,~_" i;ac=:I'd s k-' ···:!e·-;lla~~. ~::_, .:.:..:::::.::,1,:.:: _:< It m··~--lle-:-··-n::-II'I!\JI . r'.·"I,-:, ·;;-I'I~~ .. -J
~I
I, '.1 ,
~,:::
11~ I':' lias 'H'yld'r-oz.o,a~ cOlnl'tlolhlnl'ya g"-:-"\o,n-;lln,u' 'a,':o, Olb,',ft.'~';a:"_ I:'~'</~ __[_'1~1 "~It~ _ VI'lr'!,~' ~','
1,,__ .
HYdra' 'viridis'
dan
'i
'18
Bahan dengan hak cipta
:3,~ IK.el~,a.:s Alnltlh,oz.lo.a·~ contohnya Stylotbra mordex ·a: r·s· '-,' n-' ::..-:~::~I:' dan p"~ . ... ..> '::"'I',:".:I'-~,' (k;......·I'~ .... gI::' I spon) "::' 'gi F' u""n""g'-~a'''' n 'rnI..:·.·.~I'r·II.. p:·_:1[a·'m, I-r."
I " ,,-:,,'g"..
,",·'.'-'8,·.·:... ·,,'
1(, ..
::.·.-UI_..
'.:"':'" .
.l :
":'_"-
mle:r-a,ngl~
1_,_",'
..'
I __
\':-'"-_
pO'
'_
!~"~"
_~.::...:
'_
::":V"
d'= I, I.', my""~' : ... :" <'p::,""e:-' *""a·o-·' __ I. t;',I:_,:-'a..::1k"": memu···1. I:., a',_:-:'.'"I:''a n u.., rs~,:- 'S'·'l·il"·S·~·t";e:::·lml::' redara n da III[- ·I"h·~ dan s,ji:stelm pernepasan, ..- --_-.... .. ---- ....i,',::,.. UI!P _..·b...- - - ~ ..- - .._- slt d _.. .._1:_ up '..:,e: .. -. uml,ullmllnya,---h~'d---,se~::calg,alp·ara:s~:_,','.allni h-"'d'I" ..- 0"-- - b!as!" b "-I: .IJ..:_·,--:·b'a:-::'n"~lg:-" b..-"I!"s::I-k······ '< ·e:-::"r'S··-:··lr-a:- g"':"I'e-'" n:-''V- .. t-,·,j;I~ ·e··"rfk··)B·····,m'..'. "' -_·· <: s··:···' ~ ,olr:::-a····' dan '
I
,_1,-
.t'
,_II_I:
":'."
_~_I1
i_,
,_I
',"_'
~I
. ....
. -'
I. -'
.-
.. -
'-'.
..
I '."
.. ..
.'
..- ':
',1',
\.- ..
'I
."
r'
".'
..
'
..
.' ..
'.
.-
"
..
"
,'.
..
'.
'-
. ..
•.
"
.",.
l' . "
- .~. .. .
..'
I"'
'.
."
iJ'\
_I
I"
~"..i'..
......'
:_..:: I"~,'_I
..
I'"
_I
1~~ ,~'
.. ,:: .... 1.
..
....
':.__".
, I',..:
_ iii
·....
: __ ,:-:="..I
~'-' C:'"' ,',' ·...,llnl[nY,B:"permu· '-:k'>=-I:" t_-UI ul.nlya ..' d"i~:t·· ,--'b-···· h ~ bll -IIugeeta' ..,aa,[n b h···· , ...I,_um.·.·ul' "'~"U : ... -"",":.: I ... ···lr "y,'I,:,,:a In' g..... b erfu ..1: .., n~lg"~'" ~:.oba.',.1.a-' :a:'.II,gll:_I,c'r" -,'Q k I~ '9:' ~,t"L .. -~'o~ t.. h.'i!,O~':c'n' ~'.."~.. ,:q, 'I.. ,o.····· ,rlg" a~' n-·... g,y:.__J g -'.' .. ,~.
I -." ..
i!i
,,'(;:'ILI~,
_ y_l
1..1.,'"
I"S· '-:
~I
1 ' .. ..
~I"
g,I':"!I!'~":.
'C':
'_,
,I,,,
:,n'
r'
llli;:lf ..
t'u;buhlnly,a, berbentuk ovat sepertl daun dian tldak Ib:e'rsegl'm1en!, Imie'n,galimlbl~il, maksnan Idl,a~1i ~ina,nlglnlyal denqan alst lsap (s,u',cker)1 atau kalt, dan ulml1uimnY,Q berslfat hermaprodlt keeuall famlli ~S-:ch ~1-s~, .. ..'t-.' -". at"i'd-' ~'~; ~ ~ '_-v'. U~'V'I"'iS··::'0" rn i,p,I,,:~: I~,e'~"
K,e'lli,a_:~,s--,
_ ,_, __ , _ ',_
",-c."
,-
-,
..
'_.,
-.
,I . - ':
1'_
'~I ~ ~
'O:,·'.-r'·'d:-I,o- ..-··'
.
..
..
-.
,-
O.
':~'
.-
M8ru'p~,:akan __'' '_" - . pada hewan , berdarah - Idliinllg':linl . - -' .. - ---1 _I- psrasit - - .. _-.... . .,. --- - - ---- .---- - - .-_'., - ,
1 ---,-
'-
-'
---'-
re pti I~, ,2'11 Olrdo ,AS'IP,il:di,ogas',tre',a Hidup parasit pada iiiikanl, penyu, keranq, dan k e ','-:._II~ I g-, 0/-· I-r-:.,d0--7 :!i 1"1-i h a 'n" '_,'Be-::'; ao a ~:. It n--',-;'-,"' . - , I a,'~'t UII fa 1m ill a it UI !P
I~
11
-1
-. --
I:Y',-
- .-
S,.··-•...
. -- . -
_. -
- --.
'y', c','
c
--- . - -
Aspl dog asteri ldae ,3,~ Ordlo Dlg,en1e'. Hldup paraslt pada hewan ternak dan daur h~diu:IPlln'y',almlemlel~llulk,anl setu atsu dUla liin,alng, perantara,
Contoh;I,~, F,-a"···',-,.' , ···-r,I':'s',-' ··"s:······c<jo' ,', ,'-',_
",if " .~. _ ' ~ V",_''-''''
,p;
"-".1
..
'
__ 'I'
_"'_
..
-[
.•
~~.j
,',
--:',:
C iri-el rl: -- bentuk tub,ulhny,a pipih m,emi8inijaln,g seperf plta, n'-y',-·..·,a··~· ,:'_',:,_-,,_ . :" _".,,:U' .""",-,1 ,:,.-:_,nt-",-".-_" '._,' d." a·;.:"n:" t-u'lb>:,i~~'h" terdlrl ~ atas sebua h-" kep ',8>!I-a; ("s:"·'~o~'I'~e'·'lk'::')"
_I _
,.:"-'J_,':'_-' .-_-__,,'_"',-_',,'
1 ,"._
-,
-Co."_-
..
'''.C_
-_u_
badan (s,trob.lla') 'ya,ng' t,er-diriid,alri :s!eju:m~~a,h ,se:Qlmeln pro:gl~,ot~ldl y,a,!n:g m,as1iirng-lma,:silng memunyal alat ,,., , _- I'kl' -,,~' reprocd u I;EU~;I hidup paraslt dl saluran pencernaan hewan vsrtebrata, dan :pen'y'eralp1a,n, Ima,lkan,annlya ,dlUskluik,an oleh seluruh permukaan ,tullbuh,~ Contoh: Teenie ,s'ag"l'.n,8',ts' dan Echinococcus
i
.i,·U. :t;fil U' .",f~ "'~O-"S--:;U/'·:,S.····~·I._ _ , ....
I',
orsn
20
,(CACING, Gi,LIG)
a. iKe,ila:s iN'8:matod[8
CiMi~cirt:
bentuk tubuhnya butat p[8Inj.anl'g dan meruncinq
pada kedua 'uljlulngllny.a (g'in,gl)~ Ik.'uU:tny',a llcln ,dl·sln fldak berwarna. salursn pencernaannya telah berkembanq ,dle!n'QI8,n :blel~k,y'altlu berupa plpa lurus dari mulut ke anus, '-m-'" e". 'm... ;I~:I ~ Il..., C· . a; -r' In-."[ t -u I.: I h,I ',:'Y-'B'-" : ;:'g... -m-'~ -r; -P"d a':.'.- II -.~. 111 I!\,I_:~[~ b -.:_ ...' 1111'11._ '_ e r· ah , IIII~'
'I~I
111:~
;\a:-, .
',-
"U- ,-,
nl- ..
[~I
'hliiid,<IU""-IP-',
-I-
e,·· ')\
d:-'--a-n .--:_[-.,_
,J._.'
'0,:--
'x''>y~I:''[[rJs···· [~·~e··..', [i'rJ'.gr--l's··· '.[ ...._,-,:_,"_:: n 'g'-[ ,I.:" ,,~~, ~J,.'", ' I .-~':r~,:_·'C.·v r.me u kre rn l) ~I'.:'_I (c a c
'.... :
l .• ::,'_.
'-,I,~IU',"Q'::
'I!I'
,J,>, ,I
IE
~-_
1!l1
C'Inll--C,I n;
III
J) _I ~,~ _'_ ,_J - -== _I ~L ", -.'~,~,'_:_' 'INi IF- I-I-Lu-r-M--""--' A-"~ IN··-'NfELIID--=-I··A'"[-''[ ('","-C'-;:~:A"""C---:'~J_<'IG:-'--~[ G- !EI,. A~" ,. 'G"--~')'"
_ I __
1_r _-I
1 __ 1 _.,' ",_ .' .. " '_'_'
t!
III
de:ngan baik!I' "---. m'B,m,'unlya,ii rongigla baden diantara kullt dian ,d'iJn,d~nlg ususnya, dl setlap seqrnen tUlb['uhn,ya terdapat bulu... bulu :' . . Ip_['e'·m "'d'-:-ek 1(,: ~'I'~le.,.""'~ti-'~[\1 ,---'-'-"", ,fa·'--- . ,I ~' ':c ~
211
Bahan dengan hak cipta
bersttat m',eta~merlil' y',a~tul s,etliap' seqrnen tubuh mIB'munIY'la'l alatekskresl, alat pembiiiakaln" otot, dan p:emlb'u;tuhl d,aJ'rah :sen,dlri; ,d'a,:n hli,d'uIP dli' semua Iha,:biitat",dl~ darat, ,sit tawar, dan
Ilaut,~,
'Bianyalk),
C,ii ri-ci rt ~ permukaan tUlb,uhln'y'IBl ~iC: da n'II kl;ak U Ih: '~n';
~I '_ ~> I 1_ I, ':~'
m8'mlulnl'ya,~ warna ya,lnlg menarik, Im'Q,mun'y'a;:i Ib,an'Y'8,k ralm,b,ul~ra,lmblut muda. dl kspala In: ~,-,_,:___",_',e_::,rd-,!a~lp-.-".''_a~'..:_t __ '_"~ mata dan tenta k,:',e~""1 '-y,,:,:~ t'I ,_I,:,' ~.', ~' rnulut I_I'_''':_' _:\__ _ _ t;'
I
',-':c,
;~,_I_I_
,_-""~,,
bernapes dengan ilns,an'g;1 !kunt':,1 dan 1II,BIP'li's-an epid e.-·I~m'--I~S··-:" -: . d'~-e_:'n-I;lg'a d ~. Ib-~'a~-:~·rg,=~I'e,~~'rl~a-Ilk:~ In"'~'I'ua cara. yaltu ,my(:e::'ln;:lg,~:g.•.•unakan o't,otn:'y,a, dan m'enggi:ulln!a,lkan oarapodla, dan hli:dlup, Id1i laut - ,'-~:', -llh---"' P""'~IIIO,,_,,-,,' IC' 'c'iiinfg--'- ."'.. C_,on"t"'O-, cac,~n,g_'~ I"o" d:,an',1111·<-:'8-' I.-,~ (~I,'w",' '~a-""IIIii,tn
_<_'
II-'I
'.
.'
I',
_'
I ._ .
._
__
'_
__
_.
'_
_'
._.
._
_ _'
•_
••
..
_'. _.'
~ _.
1.
':'""".1
.'
fii'~-;'
._ ~
_.
--
i_I'!!i
'Ii!
,'-':-::'-'--::1",,---::-1-,-.-,,-;-
Q,I~:
'.,1_
,""I'U,~
2 2'-~1
.,
-,
,
Ibe,rkelm'lba,n[g b[i',a,ksecsra 'genlera:'tiiif Im'eln'Q,gulnalk .. sn )liUlm' ra ,,"9: Id-~j;'e,-: ~1 d:'la,n se """ca-'~' veoeta ,-,'ti";'~'"d e'>n" a In' m 'e,cC:m"",' bela - h,',d"irt perna P'' -' '8'--:- ,1:~'lull_ ite-=-"'rJ'~'a,"d'- "~I' d::' seluruh '-p- erm ukaa n sannya [', )_:,_'-):.:': • _ 'I_I>"'::~' ,_I:_I>:'~',I:-_: _i:: 't,-U' -:b,:fU-h'" d 8:: ,II , n
_II;! , , _ ' ',,'__,' ','_,_ ',~_, '~~f_'_,1111 ," ,,',' (),
'I
'-/"I!,
II,'
~I'
'1'1)
_i:-I_::"
:__, _'_'_
1_'
,_::"':::.,:,_,,',
_,:_:
[ ::' "':_: I
''"I::,:'::,
berqerak denqan memanianukan Imelmlsnldielkks,ln'tub'Ulihllnfy-,:-'-,a,;j! C'O,nitoh,:: ,L,u,m'b,ric,u,s tetreeuis ,(tac~'nlgl tanah )I~,
,
-'
'"
dan
... I. I : ~ _
"
'_,
'ti'dak, me'mluny,aii ra~lm:b[Ult~ h~,dlu:p ,diii darat (placet) dan di a,ir (Unt,alh), i':'" p"""I' Ir, ' 'II ,r~ ::::',~~',' -:'~ii "'; , 'I ~_;-":'[_' tu-Ib-LU-J:I'-hl-n-"'Y1B' .r ilpiih" I-I' I,'m- ,gil:", r- IDn"gs1nr" dua elat peng-*sap olle-'
,"
__
II,
_ __
__
,'"
__
I-I]
__
'00-:-,:":c' ,
_"
,J
,,[(,d- - ..,[~'
'
'
_~
""
1'-:"1
_,
__,
..
,'_',
:' __'
'''_'
",
I"
dlaralh ~
tlubuh!nlyal dIUiiin,dluln,g:i [o,~:[e'h[Ga,n,gkanIQI 'y'sin,g terbuat dari z8'1 k,apllulr, " mlemulnlysl,i k,skil u'lnrt,ullk b'e:lrg~e,ra,lk dsn m'e:nan'g,k,slp' mIBlngsB'nys111[ dan _, slat Ipen,c,er.a,a:nll,l peredaran, pe:rn1ap1a's,sn dan ipe(rk[,elmlb'alnQlbi~aika,nl 'telah berke,mlba:n;gl d!sjn,gsln: lbali,k~
Bahan dengan hak cipta
IF'Uulm b,e'lrik'uti'
II:,-~:';
tubuhnya ditul:up'lt,olflh
W
mantel Id',anlldliUn!dulnllg'i
oleh
can:igk,ang yang terbuat darl ,Z;8't kapur, dan hidup 'd dasar h!',ut dasar ,slun:g,a,ji:~, dan dasar kolam
t
II
_II!I
K,·;,e,·",-·,Ia:-Is,'·'-·-·,
_"._)',','-1 , .. ,. __
~'":I_._::._L_
..
t,
_I~
f.'=.'
__.. .'
_"
'
'
_~.l
..
~".,
B···'·e-"'-·:r:'k'-·:-:a'··'·-k-'···'II!!!I'
I ~ :'.__ .,_T
'! ~.II_.' __ r' ..~I_
dii K,epala)'
C"f!ri-el ri:
tidak rnemunyal ranqka luar atau canqkanq,
tubuhnya terdirl dart kepala dan kakl yang' " d"'lh' 'U!uIUln'", ·Ik·· T all B!" . I',e,"'h--'lsr!I' -, Illil , 'I~' g can ,(- "h-' ,- l ,~bern .-,a:~-:- d e,'n':Ig- a·-.In'.'. ; In', .s-~<'a-~nllgp:"a-~"
~. • ~-
,s>~:..
..
,-,:.,' ..
.•
~.,
.-
_.
..
_"
berqerak Ims'ngg'uln,aka,nl slrip dan tentaket y 81ng dapat d:jigunakain untuk menanqkap rnekanan, rnemunyai zat pewarna 'y',aln'g dlkeluarkan dart rOllngga mantel b,Usdalarn bahaya, dan h,i'd'up, 'dliii laut, Contoh: L,o'/'Igo (cumi-cuml), S',epia (sot-ol!ng)~ d,an 010'tooue (gurita).i
l
J
:24,
Bahan dengan hak cipta
C,lllrl"'C'1 rl:,
iWl 'Ill
Pe~lrlut)
!iii
il
berjalan 'meln'glgUln,akJB'n
otot perut,
,~, -
mlemIUlnIY'B,i C'anlgka:ng yang berbentuk kerucut, di kspalanya terdapat all,et peraba d:,e·ng,anl t,i'i.'llk, rnata dl lujU!,n'9In'Y'B ya,n'g berquna untuk rnembedakan ,g,el,a,p--teralngl,~ m'B'lm'iill'ilk,l: rnulut denqan IU,di,ah yang kasar, bernapas ,d'engaln paru-paru (Y,8Ingl hlid'upl dii!darat) dan ins,alng (ya,ng h!idulp dii air), rnemakan tumlb uhl-tulmb uh,8!n h"'.1':_'_: I-U-1-P-:,'"' arat t :a·:.'·'I'r't,awar 1,,'-' ("'[".-'- In '..air~-- _-_.'" I'U-l' d'.d - d 1- - a _I",~ '- -11.'d ,'_:.'.:__ I-II " ....',:_,:~- ,'" ,'~_
., .
_'
,j,
i!i
_I
':'~I
"_
,1",_;,"
,:,:
18':"
1-
to!.
'C,onltoh: Me,lan'ia' t;e,st,udin',B'ria' (:siiiput); ,Hs',l/x esperse (keon g--'"lil'b--e-'k.:'I'I·I'O'::-O·-······,t-'):,' dJIB~:-:··n:: l.l;~J;IO'r"a};:a'----:'~,l:a:,:----:n:~I,~c'.'::a'-~I p >IU-: -,Jl, va- n-'119'-1 h ';I':a-'~~I ,' le:ii v~'
I ..... :.-:' :.,
1_:~:,,/ I_ ~
,,_:_
_:__:",~,
'_: ._::
vg'If g,~:::'iift,
,,.-,,,
\'~~
:-,
y'
:o,_:
.I,,_:
"~O
-. .
Ii!
,11
tub uh -ny'~13'~' '::~~'_. '~I-m "e'In' a d'-; ·tiig-__ ,b ,__ g- '~I:'~I-n-' y-"~"I:'t'U~j ke pa __ :< ,~ ba ,d_1 -'1__-:j _:~~:~:_, la ,'~~,,~ ,terb a'g' -I '~: :'""c,I<:_liI:: da ·d·'CI a to:r a':o':k'~"8-":':-')'-" d"8'-"--ln"" ·B·..-····ru t· teb tiom ' I ,... (C
J'"
(~<II~ :~I ,,~ ..
,C_'
'.-;i~'
:.-_--:_.'~I...
,'"-:'
'p,,, ..
1:_:, _ ..
·e··-···n···· :)-. ', \,.' __ I~:_'I,<' .. ---.·,_' '~-' '_' '" ,_,_ .
tubuhnya dillndunql oleh rangka luar (_sl,Irsos'ks',/'e:to,n) dart zat kltin Iyang dapat menqelupas a,ipabUla tubuhnya berkembanq, r'(l,n'Q'ga tubuhnya berlsi darah yBlng disebut bem '0- ,l memunyal a at iiinld Ira, dl ba,'gii',B,n kepala 'ylanlgl Iberun'gs,i, sebaqal m,ats dan alat oeraba, ,.--, bernapas m1elnlglg1una,lkan iljnsaln,gl,~ trakea, dan splrakel,
V_,. '.- :-S:-IU" - ..·.c_-:aI
:2'5,
Bahan dengan hak cipta
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.
You have either reached a page that is unavailable for viewing or reached your viewing limit for this book.