Anda di halaman 1dari 10

L G E B R A

FRACCIONES ALGEBRAICAS

-(a - b)
-a + b
(b - a)
E = - = - = - = -1
b-a
b-a
(b - a)

PRINCIPALES CONCEPTOS
DEFINICIN.-

2) Cuando la fraccin tiene factores indicados.

Una fraccin algebraica es aquella expresin que


tiene por lo menos una letra en el denominador.

co
m

En toda fraccin, si se cambia de signo a un


nmero par de factores, la fraccin no se altera; si
se cambia de signo a un nmero impar de factores, la fraccin s cambia de signo. As:

ic
a
em

at

2x2 + 3y4
ii)
x-z

at

1
i)
x

1.

Ejemplos:

-2 4 5

SIGNOS DE UNA FRACCIN

i) Simplificar:

.M

iii) 4x y z

Ejemplos:

(a - b)(a - c)
E =
(b - a)(c - a)

En una fraccin se halla tres signos:


1) Signo del numerador

Solucin:

2) Signo del denominador

Cambiando de signo a un factor del numerador y


a un factor del denominador, se obtiene:

3) Signo de la fraccin
(b - a)(a - c)
E = = +1
(b - a)(a - c)

CAMBIOS DE SIGNO EN UNA FRACCIN


1) Cuando no hay factores indicados.

ii) Simplificar:

En toda fraccin, se puede cambiar dos de sus


tres signos y la fraccin no se altera. As:
+a = -
-a = -
+a = +
-a
F = +
+b
+b
-b
-b

1
1
E = +
(a - b)(a - c) (a - b)(c - a)
Solucin:
Cambiando de signo al factor (c - a) en la segunda fraccin, se obtiene:

a-b
Ejemplo: Simplificar: E =
b-a
Solucin:
Cambiando de signo a la fraccin y al numerador:

- 173 -

1
1
E = - = 0
(a - b)(a - c) (a - b)(c - a)

(bx + ay)(ax + by)


E =
(bx + ay)(ax - by)

SIMPLIFICACIN DE FRACCIONES

Para simplificar una fraccin, se factoriza el numerador y el denominador y se elimina los factores comunes.

simplificando:
ax + by
E =
ax - by

EJERCICIOS RESUELTOS

3.- Simplificar:

1.- Simplificar
x3 + (2a + b)x2 + (a2 + 2ab)x + a2b

x3 + (a + 2b)x2 + (b2 + 2ab)x + ab2

-2n

1
1
a2 -
a -
b2
b
E =
2n
-n
1
1
b2 -
b
+

a2
a

(
(

Solucin:
Efectuando operaciones indicadas:

)( )
)( )

Solucin:

x3 + 2ax2 + bx2 + a2x + 2abx + a2b

x3 + ax2 + 2bx2 + b2x + 2abx + ab2

co
m

Factorizaremos las diferencias de cuadrados en el


primer parntesis del numerador y denominador:

ic
a

.M

at

em

at

x(x2 + 2ax + a2) + b(x2 + 2ax + a2)

x(x2 + 2bx + b2) + a(x2 + 2bx + b2)

-n

2n

Cada parntesis es un binomio al cuadrado y factorizando:

-2n

1
1
1
a +
a -
a -
[(
b )(
b )] (
b)
E =
[(b + 1a )(b - 1a )] (b + 1a )

1.

ordenando y factorizando:

(x + a)2(x + b)
E =
(x + b)2(x + a)

quitando corchetes:
1 n a -
1 n a -
1 -2n
a +
b
b
b
E =
1 -n
1 -n
1 2n
b +
b -
b +
a
a
a

(
(

simplificando:
x+a
E =
x+b

)( ) ( )
)( ) ( )

efectuando:

2.- Simplificar:

-n

-n

1
1
a +
a -
(
b) (
b)
E =
(b + 1a ) (b - 1a )

ab(x2 + y2) + xy(a2 + b2)

ab(x2 - y2) + xy(a2 - b2)


Solucin:

Efectuando operaciones indicadas:

-n

-n

[ ][ ] [ ][ ]

1
a +
b
E =
1
b +
a

abx2 + aby2 + a2xy + b2xy

abx2 - aby2 + a2xy - b2xy


factorizando:

a
E =
b

1
a -
b

1
b -
a

-n

a
=
b

( )( ) ( )

ax(bx + ay) + by(ay + bx)

ax(bx + ay) - by(ay + bx)

E=1

- 174 -

ab + 1

b
=
ab
+1

ab - 1

ab
-1

L G E B R A

4.- Simplificar:

aplicando Legendre:

(x + 1)(x2 - 9)(x - 5) + 27
E =
(x + 2)(x2 - 16)(x - 6) + 48

N = {2[(x2 - 4y2)2 + 9x2y2]} [4(x2 - 4y2)(3xy)]

Solucin:

N = 24xy(x4 + x2y2 + 16y4)(x + 2y)(x - 2y)

Descomponiendo la diferencia de cuadrados:

Trabajando con el denominador:

(x + 1)(x + 3)(x - 3)(x - 5) + 27


E =
(x + 2)(x + 4)(x - 4)(x - 6) + 48

D = (x2 + 2y2)4 - (x2 - 4y2)4 - (6y2)4

N = 24xy(x4 - 8x2y2 + 16y4 + 9x2y2)(x + 2y)(x - 2y)

haciendo x2 + 2y2 = m; 6y2 = n

(x + 1)(x - 3)(x + 3)(x - 5) + 27


E =
(x + 2)(x - 4)(x + 4)(x - 6) + 48

D = m4 - (m - n)4 - n4 = (m4 - n4) - (m - n)4


D = (m2 + n2)(m + n)(m - n) - (m - n)4

efectuando los productos de dos en dos:


(x2 - 2x - 3)(x2 - 2x - 15) + 27
E =
(x2 - 2x - 8)(x2 - 2x - 24) + 48

D = (m - n)[(m3 + m2n + mn2 + n3 - m3

haciendo x2 - 2x = y:

1.

D = (m - n)[(m2 + n2)(m + n) - (m - n)3]

co
m

+ 3m2n - 3mn2 + n3)]

at

ic
a

D = 2n(m - n)(2m2 - mn + n2)


reemplazando por sus valores originales:

.M

at

em

(y - 3)(y - 15) + 27
y2 - 18y + 45 + 27
E = =
(y - 8)(y - 24) + 48
y2 - 32y + 192 + 48

D = 2(6y2)(x2 + 2y2 - 6y2)[2(x2 + 2y2)2

- (x2 + 2y2)(6y2) + (6y2)2]

y2 - 18y + 72
(y - 12)(y - 6)
y-6
E = = =
y2 - 32y + 240
(y - 20)(y - 12) y - 20

D = 12y2(x2 - 4y2)[2x4 + 8x2y2 + 8y4 - 6x2y2


- 12y4 + 36y4]

reponiendo valores de y:

D = 24y2(x2 - 4y2)(x4 + x2y2 + 16y4)

x2 - 2x - 6
E =
x2 - 2x -20

Por lo tanto, observando el numerador y denominador:

5.- Simplificar:

N ; E =
x
E =
D
y

(x2 + 3xy - 4y2)4 - (x2 - 3xy - 4y2)4


E =
(x2 + 2y2)4 - (x2 - 4y2)4 - (6y2)4

OPERACIONES CON FRACCIONES


ALGEBRAICAS

Solucin:
Trabajando con el numerador que es una diferencia de cuadrados:
N = [(x2 + 3xy - 4y2)2 + (x2 - 3xy - 4y2)2]

SUMA Y RESTA
Para sumar o restar fracciones algebraicas se debe
tener en cuenta que:

[(x2 + 3xy - 4y2)2 - (x2 - 3xy - 4y2)2]


N = {[(x2 - 4y2) + 3xy]2 + [(x2 - 4y2) - 3xy]2}
{[(x2 - 4y2) + 3xy]2 - [(x2-4y2) - 3xy]2}

- 175 -

(1) Se simplifican las fracciones si es necesario.


(2) Se halla el Mnimo Comn Mltiplo, determinando el mnimo comn denominador de los
denominadores.

(3) Se divide el mnimo comn denominador


entre cada denominador y se multiplica por
el numerador respectivo.

Solucin:

Factorizando los numeradores y denominadores:


(x2 + x - 1)(x2 - x + 1) (x + x2 - 1)(x - x2 + 1)
E = +
(x2 + 1 + x)(x2 + 1 - x) (x2 + x + 1)(x2 + x - 1)

(4) Se simplifica la fraccin obtenida.

MULTIPLICACIN Y DIVISIN

(x2 - x + 1)(x2 - x - 1)
+
(x2 + x + 1)(x2 - x - 1)

Para multiplicar fracciones se recomienda factorizar


numeradores y denominadores y luego multiplicar
stos entre s.

simplificando:

Para dividir una fraccin entre otra, se invierte la


fraccin que acta como divisor y se procede como
en el caso de la multiplicacin.

x2 + x - 1 +
x - x2 + 1 +
x2 - x + 1
E =
x2 + x + 1
x2 + x + 1
x2 + x + 1

EJERCICIOS RESUELTOS

x2 + x - 1+x - x2 + 1 + x2 - x + 1
E =
x2 + x + 1

1.- Resolver:
c

x2 + x + 1
E =
x2 + x + 1

co
m

em

at

x +y
y +z
z +x
E = + +
(yb - zc)(zc - xa) (zc - xa)(xa - yb) (xa -yb)(yb -zc)

E=1

3.- Efectuar:

.M

at

Solucin:

1.

ic
a

Hallando el mnimo comn denominador y


sumando:
(xa +yb)(xa -yb)+(yb + zc)(yb + zc) +(zc +xa)(zc -xa)
E =
(zc - xa)(yb - zc)(xa - yb)

4ab + 2b2 - 12a2 b - 2a


7a
E = + +
2
2
3(a - b )
b-a
3(a + b)
Solucin:
Cambiando de signos a la segunda fraccin:

Efectuando operaciones indicadas en el numerador:

4ab + 2b2 - 12a2 +


2a - b +
7a
E =
3(a + b)(a - b)
a-b
3(a + b)

x2a - y2b + y2b - z2c + z2c - x2a


E =

(zc - xa)(yb - zc)(xa - yb)

dando mnimo comn denominador:

reduciendo:

4ab + 2b2 - 12a2 + 3(2a - b)(a + b) + 7a(a - b)


E =
3(a + b)(a - b)

0
E =
c
a
(z - x )(yb - zc)(xa - yb)

4ab + 2b2 - 12a2 + 6a2 + 3ab - 3b2 + 7a2 - 7ab


E =
3(a2 - b2)

E=0

(a2 - b2)
E =
3(a2 - b2)

2.- Efectuar:
x2 - (x2 - 1)2
x2(x - 1)2 - 1
x4 - (x - 1)2
E = + +
(x2 + 1)2 - x2
x2(x + 1)2 - 1 x4 - (x + 1)2

- 176 -

1
E =
3

L G E B R A

4.- Efectuar:

dando comn denominador:

a-b
b-c
E =
+
(b + c - a)(b - c - a)
(c + a - b)(c - a - b)

(4a2 - 1)(b - c) - (4b2 - 1)(a - c) + (4c2 - 1)(a - b)


E=
(a - b)(a - c)(b - c)

c-a
+
(a + b - c)(a - b - c)

Factoricemos el numerador por el mtodo de los


polinomios simtricos.

Solucin:

para a = b

Cambiando de signo a los dos factores de la


primera fraccin:

V.N. = (4b2 - 1)(b - c) - (4b2 - 1)(b - c)

a-b
b-c
E =
-

(a - b - c)(a - b + c) (a - b + c)(a + b - c)

por lo tanto, un factor es a - b y los otros son:

+ (4c2 - 1)(b - b) = 0

c-a
+
(a + b - c)(a - b - c)

(b - c)(c - a)

ic
a
at

at

em

(a - b)(a + b - c) - (b - c)(a - b - c) + (c - a)(a - b + c)


E =
(a - b - c)(a - b + c)(a + b - c)

1.

co
m

dando comn denominador:

.M

(4a2 - 1)(b - c) - (4b2 - 1)(a - c) + (4c2 - 1(a - b)

efectuando operaciones en el numerador:

realizando la identidad de polinomios:

M(a - b)(b - c)(c - a)

a2 - b2 - ac + bc + b2 - c2 - ab + ac + c2 - a2 - bc + ab
E =
(a - b - c)(a - b + c)(a + b - c)

para a = 1, b = 2, c = 0
(4 - 1)(2) - (15)(1) + (-1)(-1) = M(-1)(2)(-1)

reduciendo trminos semejantes:


6 - 15 + 1 = M(2)
0
E =
(a - b - c)(a - b + c)(a + b - c)

M = -4

de esta manera:
N = -4(a - b)(b - c)(c -a)

E=0

N = 4(a - b)(b - c)(a - c)


5.- Simplificar:
Finalmente:
4a2 - 1
4b2 - 1
4c2 - 1
E =
+
+
(a - b)(a - c) (b - c)(b - a) (c - a)(c - b)

4(a - b)(a - c)(b - c)


E =
(a - b)(a - c)(b - c)
E=4

Solucin:
Cambiando de signo a un factor de la segunda
fraccin y a los dos factores de la tercera fraccin.

6.- Si se cumple que:

4b2 - 1
4c2 - 1
4a2 - 1 -
E =
+
(a - b)(a - c) (b - c)(a - b) (a - c)(b - c)

- 177 -

x
y
z
= =
q+r-p r+p-q p+q-r
Calcular: E = (q - r)x + (r - p)y + (p - q)z

Solucin:

Cuando se tiene una serie de razones se acostumbra a igualarlas a una constante; sea sta igual a t.

x
y
z
= = = t
q+r-p r+p-q p+q-r
de aqu:

__

__

__

x = (q + r - p)t
y = (r + p - q)t
z = (p + q - r)t

__

__

reemplazando () en ():
__ 3
__ 3
__ 3
4
4
4
a + b + c
__ __
4
4
= - 3 a b

E = (q - r)[(q + r) - p]t + (r - p)[(r + p) - q]t


+ (p - q)[(p + q) - r]t

) (

)
(

__

1.
ic
a

E=3

c ab

.M

ax + by + cz
x2 + y2 + z2
E = -
2
2
2
a +b +c
ax + by +cz

______
___

at

em

at

y
x =
z ; calcular:
8.- Si
=
a
b
c

7.- Si se cumple que:


______
___ ___
___
___
a bc + b ac +

=0

Solucin:

__
__
__

c
calcular:
__ +
__ +
__
4
4
4
bc
ac
ab

Igualando la condicin a t:

(1)

y
x =
z =t

=
a
b
c

Solucin:

de aqu:

Trabajando con la condicin:


____
____
____
4
4
4
a2bc + b2ac + abc2 = 0
____
4
dividiendo por abc , se tiene:
__
__
__
4
4
4
a + b + c = 0

a2t + b2t + c2t


a2t2 + b2t2 + c2t2
E =
-
2
2
2
a2t + b2t + c2t
a +b +c

En (1), dando comn denominador:


__ 3
__ 3
__ 3
4
4
4
a + b + c
E =
____
4
abc
__
__
__
4
4
4
De (2): a + b = - c

( ) ( ) (

x = at
y = bt
z = ct

reemplazando en E:
(2)

factorizando:
t(a2 + b2 + c2) t2(a2 + b2 + c2)
E =
-
t(a2 + b2 + c2)
a2 + b2 + c2

(3)

E=t-t

()

E=0

- 178 -

()

___

) (- 4 c ) = 3 4 abc

co
m

E = t(q2 - r2- pq + rp + r2 - p2 - qr + pq + p2 - q2 - rp + qr)


E = t(0)

) (

reemplazando en (3):
4
3 abc
E =
4
abc

efectuando y factorizando t:

E=0

__

) (4 b ) + 3(4 a )(4 b )2
__ 3
__ 3
4
4
+ ( b ) = -( c )

(4 a ) + (4 b ) + (4 c )
__ __
__
__
4
4
4
4
= - 3 a ( b ) (a + b )

reemplazando en E :

elevando al cubo:
__ 2
__ 3
4
4
a + 3 a .

L G E B R A

9.- Calcular:

por la condicin:
0
E = -
2abc

1
1
1
E =
+
+
2
2
2
2
2
2
2
b +c -a
c +a -b
a + b2 - c2

E=0
si a + b + c = 0
10.- Efectuar:
Solucin:
n
E =

n-1
n +
n-2
n - 1 +
n-2+
.
.
.
2
+

1
2 +
1
1 +
2
Solucin:

De la condicin: b + c = -a
elevando al cuadrado:
b2 + 2bc + c2 = a2
b2 + c2 = a2 - 2bc

(1)

Tambin, pro la condicin: c + a = -b


elevando al cuadrado:

Tratando de hallar una ley de formacin,


empezando por el final, sucesivamente se
obtiene:

ic
a

1.

(2)

at

c2 + a2 = b2 - 2ac

co
m

c2 + 2ac + a2 = b2

at

em

De la misma manera: a + b = -c

a2 + 2ab + b2 = c2

.M

elevando al cuadrado:

a2 + b2 = c2 - 2ab

(3)

1 =
1 =
2 =
1+1 ;n=1
1)
1
3
3
1+2
1 +
2
2
2 =
2 =
6 =
3 =
2+1 ;n=2
2)
2
8
8
4
2+2
2 +
3
3

reemplazando (1), (2) y (3) en E:


1
1
1
E =
+
+
2
2
2
2
2
a + 2bc - a
b + 2ac - b
a + 2bc - c2

3 =
3 =
24 =
4 =
3+1 ;n=3
3)
6
30
30
5
3+2
3 +

8
8

1 -
1 -
1
E = -
2bc 2ac 2ab

4 =
4 =
20 =
5 =
4+1 ;n=4
4)
6
24
24
6
4+2
4 +

5
5

dando comn denominador:

por lo anterior se deduce que:

-a - b - c -(a + b + c)
E = =
2abc
2abc

n+1
E =
n+2

- 179 -

EJERCICIOS PROPUESTOS
x+y
a)
x-y

1. Calcular:
x
y
z
+ +
(x - y)(z - x) (y - z)(x - y) (z - y)(y - z)
a) 1

b) -1

d) xyz

e) x + y + z

d) x - y

4(a4x3 - b4y3)
-
a4x4 - b4y4

co
m

at
em

(x2 + y2 + z2)xy2
A =
x5 + y5 + z5
a) 4/5

b) 2/5

d) 2

e) 3

para x = a - b
y=b-c
z=c-a
c) 5

(x2 + 6x + 4)(x + 4)2 + (x + 3)2

(x + 3)2(x2 + 6x + 4) + 1

}{

2x + y 2x - y
E = +
2x - y
2x + y

______
1 + xy

1 - xy

()

a) 4

b) 16

d) 1

e) -4

dar el numerador:

2x + y 2x - y
-
2x - y 2x + y

x
si x y verifican: 2
=
y

(4x2 - y2)

a) x2 + x + 1

b) x2 - x - 1

d) x2 + x - 1

e) x2 + 1

c) x2 - x + 1

9. Simplificar la fraccin:

c) 2

1
m +
1

n +
1
m +
n+

5. Calcular:
x3- y3
x2- y2
1 +
1

x2 + y2 x3 + y3 x2 y2
E =
(x + y)2 - xy 1 1

-
(x - y)2 + xy y x

e) -1

8. Simplificar:

e) 1

)(

d) 4

c) 1

c) ab + 1

4. Hallar el valor de:

b) 2

at

.M
w

2
+a+b
para x = ba

ab
2ab
a)
b) 2ab
ab + 1

d) a + b

1
a)
2

1
.
x3

7. Dar el valor de la fraccin:

x+a
x - b 2ab + 2b
3. Calcular: E = + +
b-x
b+x
x2 - b2

-1

1.

e) -1

c) a + b + c

ic
a

d) abc

e) 1

1-x
1+x
+
2
- x + x 1 + x + x2
E = 1
1 + x -
1-x

1 + x + x2 1 - x + x2

a+b
a-b
2(a2x + b2y)
A = + -
ax + by
ax - by
a2x2 + b2y2

b) 0

c) x + y

6. Calcular:

c) 0

2. Calcular:

a) 1

x-y
b)
x+y

)( )
]( )

- 180 -

n +
1
m+
1
m +
n+

L G E B R A

a) mn

b) m/n

d) m

e) n

c) n/m

14. Sabiendo que se cumple que:


ax + by + cz = 0

10. Si a, b y c son nmeros enteros que cumplen la


relacin a + b + c = 0, dar el valor de la fraccin:

simplificar la expresin:
(ay + bx)2 + (cx + az)2 + (bz - ay)2
E =
x(a + x) + y(b + y) + z(c + z)

9
+ b9 + c9 - 3a3b3c3
E = a
9abc

a) (b2 + bc + c2)3

b) (a + b + c)3

a) a + b + c

b) ab + ac + bc

c) (ab + ac + bc)2

d) (a2 + b2 + c2)3

c) a2 + b2 + c2

e) 1

e) 0

e) (a2 - ac + c2)2

15. Simplificar y hallar el valor de:

11. Efectuar:

x3 + (2a + b)x2 + (a2 + 2ab)x + a2b


E =
x3 + (a + 2b)x2 + (2ab + b2)x + ab2
___________________

at

ic
a

1.

a) 1

b) 4

d) 3

e) 6

(b - a)(b + a + 2x)

+1
a2 + 2ax + x2
c) 2

d) 0

c) a + b + c

b) ab + bc + ac

a) 4abc

.M

at

em

(b + c - a + x)(a + c - b + x)
+
(a - c)(b - c)

co
m

(a + c - b + x) (a + b - c + x)

(b - a)(c - a)
(b + c - a + x)(a + b - c + x)
+
(c - b)(a - b)

16. Conociendo el valor de a + b + c = 2p, calcular:

e) 1

abc
a
E =
-
(p - a)(p - b)(p - c) (p - a)

12. Calcular el valor de la fraccin F si:

b
c
- -
(p - b) (p - c)

x
y
z
= =
b+c-a c+a-b a+b-c
2(ax + by + cz)(x + y + z)
siendo F =
x(y + x) +y(x + z) + z(x + y)
a) a + b + c

b) a + b - c

d) b - a + c

e)1

c) a - b + c

a) 1

b) 2

d) 0

e) -4

c) 3

y
x =
z , calcular el valor de:
17. Si:
=
a
b
c
x3 + a3 y3 + b3 z3 + c3
+ +
x2 + a2
y2 + b2 z2 + c2

13. Calcular:
[(x + x-1)2 + (x - x-1)2]2- 4(x + x-1)2(x - x-1)2
A =
(x4 + x -4)2 - (x4 - x -4)2
a) -1

b) 2

d) 1

e) 0

c) 4

- 181 -

(x + y + z)3 + (a + b + c)3
-
(x + y + z)2 + (a + b + c)2
a) 1

b) x + a

d) x + c

E) 0

c) x + b

a) 1

b) 4

(x + y + z + w) (m + n + p + q) = 5329 y que:

d) 0

e) 2

18. Sabiendo que:

a) 3

b) 12

d) 73

e) 1

w . q

xy (x - a)(y - a)
(x - b)(y - b)
+ +
ab
a(a - b)
b(b - a)

(1 + ab)(1+ ac) (1 + ab)(1 + bc) (1 + ac)(1 + bc)


+ +
(a - b)(c - a)
(b - a)(c - b)
(c - a)(b - c)

c) 219

19. Si se cumple que:


m
n
n
l
+ +
2
2
2
(a - b)
(a + c)
(b + c)
(a - b)2
=
a
b

a) a/b

b) abc

d) 1

e) 0

c) a +b + c

CLAVE DE RESPUESTAS
3) A

4) B

5) B

6) A

7) B

8) A

9) B

10) A

11) E

12) A

13) C

14) A

15) A

16) B

17) E

18) C

19) A

20) D

co
m

2) B

1.
ic
a

1) C

at

.M

at

em

l
m

+
2
(a + c)
(b - c)2
=
c
al + bm
Calcular: E =
cn

20. Simplificar:

y
x
z =
w

m =
n =
p q Hallar el valor de:

E = 3 x . m + y . n + z . p +

c) 3

- 182 -

Anda mungkin juga menyukai