Anda di halaman 1dari 123

AN TON V BO

MT THNG TIN
GVTH: ThS. Trn Phng Nhung
Ni dung
Chng 1: Tng quan v an ton v bo mt thng tin.
Chng 2: Cc phng php m ha c in
Chng 3: Chun m d liu DES
Chng 4: Mt m cng khai
Chng 5: Cc s ch k s
Chng 6: Hm bm


Chng 1: Tng quan v an
ton v bo mt thng tin.
Thng tin l mt b phn quan trng v l ti sn thuc
quyn s hu ca cc t chc

S thit hi v lm dng thng tin khng ch nh hng
n ngi s dng hoc cc ng dng m n cn gy ra
cc hu qu tai hi cho ton b t chc

Thm vo s ra i ca Internet gip cho vic truy
cp thng tin ngy cng tr nn d dng hn
1. Ti sao phi bo v thng tin
2. Khi nim h thng v ti sn
cua h thng
Khai nim h thng :H thng la mt tp hp cac may tinh bao gm
cc thanh phn, phn cng, phn mm va d liu lam vic c tich
luy qua thi gian.
Ti sn cua h thng bao gm:
Phn cng
Phn mm
D liu
Cac truyn thng gia cac may tinh ca h thng
Mi trng lam vic
Con ngi


3. Cc mi e do i vi mt h
thng v cac bin phap ngn chn
Co 3 hinh thc chu yu e doa i vi h thng:
Pha hoi: ke th pha hng thit bi phn cng hoc phn mm
hot ng trn h thng.
Sa i: Tai sn ca h thng bi sa i trai phep. iu nay
thng lam cho h thng khng lam ung chc nng ca n.
Chng hn nh thay i mt khu, quyn ngi dung trong h
thng lam h khng th truy cp vao h thng lam vic.
Can thip: Tai sn bi truy cp bi nhng ngi khng c thm
quyn. Cac truyn thng thc hin trn h thng bi ngn chn,
sa i.
Cac e doa i vi mt h thng thng tin c th n t ba loi
i tng nh sau:
Cac i tng t ngay bn trong h thng (insider), y la
nhng ngi c quyn truy cp hp phap i vi h thng.
Nhng i tng bn ngoai h thng (hacker, cracker), thng
cac i tng nay tn cng qua nhng ng kt ni vi h
thng nh Internet chng hn.
Cac phn mm (chng hn nh spyware, adware ) chy trn
h thng.
3. Cc mi e do i vi mt h
thng v cac bin phap ngn chn
Lp ng dng
Mc qun l
Mc kim sot
Mc ngi s dng
Lp dch v
Lp h tng
Lp ng dng
Kim sot truy
nhp

Chng thc

Chng chi b

Bo mt s liu

An ton lung tin

Nguyn vn s liu

Kh dng

Ring t
Nguy c
Tn cng
Ph hy
Ct b
Bc, tit l
Gin on
Sa i
3. Cc mi e do i vi mt h
thng v cac bin phap ngn chn
Cc bin php ngn chn:
iu khin thng qua phn mm: da vao cac c ch an toan
bo mt ca h thng nn (h iu hanh), cac thut toan mt m
hc
iu khin thng qua phn cng: cac c ch bo mt, cac
thut toan mt m hc c cng ha s dng
iu khin thng qua cac chinh sach cua t chc: ban hanh
cac qui inh ca t chc nhm m bo tinh an toan bo mt
ca h thng.

3. Cc mi e do i vi mt h
thng v cac bin phap ngn
chn
Ba mc tiu chnh ca an toan bo mt thng tin:
Bo mt
thng tin
Tnh sn sng
4. Mc tiu chung cua an ton bo
mt thng tin
Tnh b mt (Confidentiality): - m bo rng thng tin khng bi
truy cp bt hp php
Thut ng privacy thng c s dng khi d liu c bo
v c lin quan ti cc thng tin mang tnh c nhn.
Tnh ton vn (Integrity): - m bo rng thng tin khng bi sa
i bt hp php.
Tinh sn dng (availability): - Tai sn lun sn sang c s
dng bi nhng ngi c thm quyn.


4. Mc tiu chung cua an ton bo
mt thng tin
Tnh xc thc (Authentication): - m bo rng d liu nhn
c chc chn l d liu gc ban u
Tnh khng th chi b (Non-repudation): - m bo rng
ngi gi hay ngi nhn d liu khng th chi b trch
nhim sau khi gi v nhn thng tin.
Thm vo s chnh xc ca thng tin cn c nh gi bi:
4. Mc tiu chung cua an ton bo
mt thng tin
5. Cac chin lc an ton h
thng
Gii hn quyn hn ti thiu (Last Privilege):theo nguyn tc ny bt
k mt i tng no cng ch c nhng quyn hn nht inh i vi
ti nguyn mng.
Bo v theo chiu su (Defence In Depth):Khng nn da vo mt
ch an ton no d cho chng rt mnh, m nn to nhiu c ch
an ton tng h ln nhau.
Nt tht (Choke Point): To ra mt ca khu hp, v ch cho php
thng tin i vo h thng ca mnh bng con ng duy nht chnh l
ca khu ny.


im ni yu nht (Weakest Link):Chin lc ny da trn nguyn
tc: Mt dy xch ch chc ti mt duy nht, mt bc tng ch cng
ti im yu nht.
Tnh ton cc: Cc h thng an ton i hi phi c tnh ton cc ca
cc h thng cc b.
Tnh a dng bo v: Cn phi s dng nhiu bin php bo v khc
nhau cho h thng khc nhau, nu khng c ke tn cng vo c mt
h thng th chng cng d dng tn cng vo cc h thng khc.

5. Cac chin lc an ton h
thng

Quyn truy nhp: L lp bo v trong cng nhm kim sot cc ti
nguyn ca mng v quyn hn trn ti nguyn .
ng k tn /mt khu: Thc ra y cng l kim sot quyn truy
nhp, nhng khng phi truy nhp mc thng tin m mc h
thng.
M ho d liu: D liu bi bin i t dng nhn thc c sang
dng khng nhn thc c theo mt thut ton no v s c
bin i ngc li trm nhn (gii m).
Bo v vt l: Ngn cn cc truy nhp vt l vo h thng.

6. Cac mc bo v trn mng

Tng la: Ngn chn thm nhp tri php v loc b cc gi tin khng
mun gi hoc nhn v cc l do no o bo v mt my tnh hoc c mng
ni b (intranet).


6. Cac mc bo v trn mng

Qun tr mng: Cng tc qun tri mng my tnh phi c thc hin
mt cch khoa hc m bo cc yu cu sau :
Ton b h thng hot ng bnh thng trong gi lm vic.
C h thng d phng khi c s c v phn cng hoc phn
mm xy ra.
Backup d liu quan trng theo inh k.
Bo dng mng theo inh k.
Bo mt d liu, phn quyn truy cp, t chc nhm lm vic
trn mng.

6. Cac mc bo v trn mng

7. Cac phng phap bo mt
Cac phng phap quan trong

Vit mt m: m bo tinh bi mt ca thng tin truyn thng

Xac thc quyn: c s dng xac minh, nhn dng quyn hn
ca cac thanh vin tham gia.
Mt m l mt ngnh khoa hc chuyn nghin cu cc phng
php truyn tin b mt. Mt m bao gm : Lp m v ph m.

Lp m bao gm hai qu trnh: m ha v gii m.Cac sn
phm ca linh vc nay la cac h m mt , cac ham bm, cac h
ch ky in t, cac c ch phn phi, qun ly kha va cac giao
thc mt m.

Ph m: Nghin cu cac phng phap pha m hoc to m gi.
Sn phm ca linh vc nay la cac phng phap ph m , cac
phng phap gi mo ch ky, cac phng phap tn cng cac
ham bm va cac giao thc mt m




8. An ton thng tin bng mt m
Cch hiu truyn thng: gi b mt ni dung trao i
GI v NHN trao i vi nhau trong khi TRUNG GIAN tm
cch nghe ln
GI NHN
TRUNG GIAN
8. An ton thng tin bng mt m
Mt trong nhng ngh thut bo v thng tin la bin i n thanh
mt inh dng mi kh c.

Vit mt m c lin quan n vic m hoa cac thng bao trc khi gi
chung i va tin hanh gii m chung luc nhn c


8. An ton thng tin bng mt m
C 2 phng thc m hoa c bn: thay th v hoan v:

Phng thc m hoa thay th: la phng thc m hoa ma tng
ky t gc hay mt nhm ky t gc ca bn r c thay th bi cac
t, cac ky hiu khac hay kt hp vi nhau cho ph hp vi mt
phng thc nht inh va khoa.

Phng thc m hoa hoan v: la phng thc m hoa ma cac t
m ca bn r c sp xp li theo mt phng thc nht inh.

8. An ton thng tin bng mt m
Vai tr cua h mt m:
H mt m phi che du c ni dung ca vn bn r
(PlainText).
To cc yu t xc thc thng tin, m bo thng tin lu hnh
trong h thng n ngi nhn hp php l xc thc
(Authenticity).
T chc cc s ch k in t, m bo khng c hin tng
gi mo, mo danh gi thng tin trn mng.
9. H mt m
Khi nim c bn
Bn r X c gi l l bn tin gc. Bn r c th c chia nh
c kch thc ph hp.
Bn m Y l bn tin gc c m ho. y ta thng xt
phng php m ha m khng lm thay i kch thc ca bn
r, tc l chng c cng di.
M l thut ton E chuyn bn r thnh bn m. Thng thng
chng ta cn thut ton m ha mnh, cho d ke th bit c
thut ton, nhng khng bit thng tin v kha cng khng tm
c bn r.

9. H mt m
Khai nim c bn
Kho K la thng tin tham s dung m hoa, ch c ngi gi
va ngui nhn bit. Kha la c lp vi bn r va c dai phu
hp vi yu cu bo mt.
M ho la qua trnh chuyn bn r thanh bn m, thng thng
bao gm vic ap dng thut toan m ha va mt s qua trnh x
l thng tin km theo.
Gii m chuyn bn m thanh bn r, y la qua trnh ngc li
ca m ha.

9. H mt m
Cc thnh phn cua mt h mt m :

Mt h m mt l b 5 (P, C, K, E, D) tho mn cc iu kin sau:
- P l khng gian bn r: l tp hu hn cc bn r c th c.
- C l khng gian bn m: l tp hu hn cc bn m c th c.
- K l kkhng gian kho: l tp hu hn cc kho c th c.
i vi mi k e K c mt quy tc m e
K
: P C v mt quy tc
gii m tng ng d
K
e D.
Vi mi e
K
: P C v d
K
: C P l nhng hm m
d
K
(e
K
(x))=x vi mi bn r x e P.

Ham gii m d
k
chinh la anh x ngc ca ham m ha e
k


9. H mt m
Bn r M ho Gii m Bn r
Bn m
Kho
Qu trnh m ha v gii m thng tin
9. H mt m
10. Phn loi h mt m
H mt i xng (hay cn gi l mt m kha b mt): l nhng h
mt dng chung mt kho c trong qu trnh m ho d liu v gii m
d liu. Do kho phi c gi b mt tuyt i. Mt s thut ton
ni ting trong m ho i xng l: DES, Triple DES(3DES), RC4,
AES

H mt m bt i xng (hay cn gi l mt m kha cng khai): Cc
h mt ny dng mt kho m ho sau dng mt kho khc
gii m, nghia l kho m ho v gii m l khc nhau. Cc kho
ny to nn tng cp chuyn i ngc nhau v khng c kho no c
th suy c t kho kia. Kho dng m ho c th cng khai
nhng kho dng gii m phi gi b mt. Do trong thut ton
ny c 2 loi kho: Kho m ho c gi l kha cng khai-Public
Key, kho gii m c gi l kha b mt - Private Key. Mt s
thut ton m ho cng khai ni ting: Diffle-Hellman, RSA,

Co ba phng phap chinh cho vic m hoa v gii m
S dng khoa i xng
S dng khoa bt i xng
S dng ham bm mt chiu

10. Cac phng phap m hoa
10.1 M hoa i xng
An intro to
PKI and few
deploy hints
AxCvGsmWe#4^,
sdgfMwir3:dkJeTs
Y8R\s@!q3%
An intro to
PKI and few
deploy hints
input : vn bn thun tu
Vn bn mt m
Hai khoa ging
nhau
M ho Gii m
output : vn bn thun tu
DE
S
DE
S
Cac khoa ging nhau c s dng cho vic m hoa va gii m
Thut toan m hoa s dng khoa i xng thng c bit n la
DES (Data Encryption Standard)
Cac thut toan m hoa i xng khac c bit n nh:
-Triple DES, DESX, GDES, RDES - 168 bit key
-RC2, RC4, RC5 - variable length up to 2048 bits
-IDEA - basis of PGP - 128 bit key

10.1 M hoa i xng
10.2 M hoa bt i xng
An intro to
PKI and few
deploy hints
Py75c%bn&*)9|f
De^bDzjF@g5=&
nmdFgegMs
An intro to
PKI and few
deploy hints
Hai kho khc nhau
M ho
Gii m
input : vn bn thun tu Vn bn mt m output : vn bn thun tu
RSA RSA
Cac khoa dung cho m hoa va gii m khac nhau nhng cung
mt mu va la cp i duy nht(khoa private/public)

Khoa private ch c bit n bi ngi gi

Khoa public c bit n bi nhiu ngi hn n c s
dng bi nhng nhm ngi ang tin cy c xac thc

Thut toan m hoa s dng khoa bt i xng thng c bit
n la RSA (Rivest,Shamir and Adleman 1978)
10.2 M hoa bt i xng
Mt ham bm H nhn c mt thng bao m vi mt dai bt k
t u vao va a ra mt xu bit h c dai c inh u ra h =
H(m).
Ham bm la mt ham mt chiu, iu c nghia la ta khng th
tinh toan c u vao m nu bit u ra h.
Thut toan s dng ham bm thng c bit n la MD5

10.3 Hm bm
10.4 To ra ch k s
3kJfgf*$&
Py75c%bn
This is the
document
created by
Gianni
Thng bao hoc File
Ch k s
Thng bao sau khi lut hoa
Signatory's
private key
priv
Pht sinh
hm bm
SHA, MD5
M ho
bt i xng
RSA
This is the
document
created by
Gianni
3kJfgf*$&
Signed
Document
(Typically 128 bits)

Xac minh quyn hn ca cac thanh vin tham gia truyn thng
Phng phap ph bin:

S dng Password : xac thc ngi s dng
11. Xac thc quyn

S dng Kerberos: phng thc m hoa va xac thc trong AD ca
cng ngh Window
S dng Secure Remote Password (SRP): la mt giao thc xac
thc i vi cac truy cp t xa
S dng Hardware Token
S dng SSL/TLS Certificate Based Client Authentication: s dng
SSL/TLS m hoa, xac thc trong VPN, Web
S dng X.509 Public Key
S dng PGP Public Key
S dng SPKI Public Key
S dng XKMS Public Key.
S dng XML Digital Signature

11. Xac thc quyn
12.Tiu chun anh gia h mt
m
an ton: Mt h mt c a vo s dng iu u tin phi
c an ton cao.
Chng phi c phng php bo v m ch da trn s b mt
ca cc kho, cn thut ton th cng khai. Ti mt thi im,
an ton ca mt thut ton ph thuc:
Nu chi ph hay ph tn cn thit ph v mt thut ton ln
hn gi tri ca thng tin m ha thut ton th thut ton
tm thi c coi l an ton.
Nu thi gian cn thit dng ph v mt thut ton l qu
lu th thut ton tm thi c coi l an ton.
Nu lng d liu cn thit ph v mt thut ton qu ln
so vi lng d liu c m ho th thut ton tm
thi c coi l an ton
Bn m C khng c c cc c im gy ch , nghi ng.

Tc m v gii m: Khi anh gi h mt m chng ta phi
ch n tc m v gii m. H mt tt th thi gian m v
gii m nhanh.
Phn phi kha: Mt h mt m ph thuc vo kha, kha ny
c truyn cng khai hay truyn kha b mt. Phn phi kha
b mt th chi ph s cao hn so vi cc h mt c kha cng
khai. V vy y cng l mt tiu ch khi la chn h mt m.
12.Tiu chun anh gia h mt
m
13. M hinh truyn tin c bn cua
mt m hoc v lut Kirchoff
Theo lut Kirchoff (1835 - 1903) (mt nguyn tc c bn trong
m hoa) th: ton b c ch ma/gii ma tr kho l khng bi mt
i vi k ch.
Y nghia cua lut Kirchoff: s an toan ca cac h m mt khng
phi da vao s phc tp ca thut toan m ha s dng.
13. M hinh truyn tin c bn cua
mt m hoc v lut Kirchoff
Cc kiu tn cng khc nhau
E bit c Y (ciphertext only attack).
Eavesdropper: ke nghe trm (Eve)
E bit mt s cp plaintext-ciphertext X-Y (known plaintext
attack).
E bit c cryptogram cho mt s tin X do bn thn son ra
(chosen plaintext attack).

14. Cac loi tn cng
15. Mt s ng dng cua m hoa
trong security
Mt s ng dng ca m hoa trong i sng hng ngay ni chung va
trong linh vc bo mt ni ring. la:
Securing Email
Authentication System
Secure E-commerce
Virtual Private Network
Wireless Encryption
Chng 2: Cac phng
phap m hoa c in
1. Modulo s hoc
- Ta c a b(mod n) nu a = kn + btrong k la mt s nguyn.
- Nu a va b dng va a nh hn n, chng ta c th gi a la phn
d ca b khi chia cho n.
- Ngi ta cn gi b la thng d ca a theo modulo n, va a la ng
d ca b theo modulo n

1. Modulo s hoc
Vi d:
Ta c: 42=4.9+6 vy 42 6 (mod 9)
Ta c cu hi; -42 ? (mod9), ta thy -42= -4.9-6
-42 -6 (mod 9) nhng -6 -6+9 3 (mod 9)
Vy nn -42 3 (mod 9)

- Modulo s hc cng ging nh s hc bnh thng, bao gm cac
phep giao hoan, kt hp va phn phi. Mt khac gim mi gia tri
trung gian trong sut qua trnh tinh toan.
(a+b) mod n = ((a mod n) + (b mod n)) mod n
(a- b) mod n = ((a mod n) - (b mod n)) mod n
(ab) mod n = ((a mod n) (b mod n)) mod n
(a (b + c)) mod n = (((a b) mod n) + ((a c) mod n)) mod n
- Cac php tinh trong cac h m mt hu ht u thc hin i vi
mt modulo N nao .
1. Modulo s hoc
- Tp cac s nguyn Z
N
= {0, 1, , N-1} trong N la mt s t
nhin dng vi hai phep toan cng (+) va nhn (.) c inh
nghia nh sau






- Theo tinh cht ca modulo s hc chung ta d dang nhn thy
Z
N
la mt vanh giao hoan va kt hp. Hu ht cac tinh toan trong
cac h m mt u c thc hin trn mt vanh Z
N
nao .


2. Vnh Z
N

- Trn vanh Z
N

s 0 la phn t trung ha v
s 1 c gi la phn t n vi v
- V d N=9


2. Vnh Z
N

3. Phn t nghch o trn vnh
Z
N

- Trn mt vanh s nguyn Z
N
ngi ta a ra khai nim v s
nghich o ca mt s nh sau:
(GCD-Greatest Common Divisor) c s chung ln nht

Shift Cipher:
Mt trong nhng phng php lu i nht c s dng m
ha
Thng ip c m ha bng cch dich chuyn xoay vng
tng k t i k vi tr trong bng ch ci
Trng hp vi k=3 gi l phng php m ha Caesar.
4. Cac h mt m c in H
m dch vng ( shift cipher)
Phng php n gin,
Thao tc x l m ha v gii m c thc hin nhanh chng
Khng gian kha K = {0, 1, 2, , n-1} = Z
n
D bi ph v bng cch th mi kh nng kha k
4. Cac h mt m c in H
m dch vng ( shift cipher)
V d:
M ha mt thng ip c biu din bng cc ch ci t
A n Z (26 ch ci), ta s dng Z
26
.
Thng ip c m ha s khng an ton v c th d
dng bi gii m bng cch th ln lt 26 gi tri kha k.
Tnh trung bnh, thng ip c m ha c th bi gii
m sau khong 26/2 = 13 ln th kha
4. Cac h mt m c in H
m dch vng ( shift cipher)
Ta c s m nh sau:
Gi s P = C = K = Z
26
vi 0 s k s 25
M ha: e
k
(x) = x +k mod 26
Gii m: d
k
(x) = y -k mod 26
(x,y e Z
26
)

4. Cac h mt m c in H
m dch vng ( shift cipher)
Vi d K=17. Cho bn m
X = x1; x2; : : : ; x6 = A T T A C K .
X = x1; x2; : : : ; x6 = 0; 19; 19; 0; 2; 10.
M ha
y1 = x1 + k mod 26 = 0 + 17 mod 26 = 17 = R.
y2 = y3 = 19 + 17 mod 26 = 10 = K.
y4 = 17 = R.
y5 = 2 + 17 mod 26 = 19 = T.
y6 = 10 + 17 mod 26 = 1 = B.
Gii m
Y = y1; y2; : : : ; y6 = R K K R T B .
4. Cac h mt m c in H
m dch vng ( shift cipher)
5. Cac h mt m c in- H m hoa
thay th(Substitution Cipher)
Substitution Cipher:
Phng php m ha ni ting
c s dng ph bin hng trm nm nay
Thc hin vic m ha thng ip bng cch hon vi cc phn t
trong bng ch ci hay tng qut hn l hon vi cc phn t
trong tp ngun P
5. Cac h mt m c in- H m hoa
thay th(Substitution Cipher)
n gin, thao tc m ha v gii m c thc hin nhanh
chng
Khng gian kha K gm n! phn t
Khc phc hn ch ca phng php Shift Cipher: vic tn cng
bng cch vt cn cc gi tri kha keK l khng kh thi
Tht s an ton???
5. Cac h mt m c in- H m
hoa thay th(Substitution Cipher)
?A H?A ?A ?NG ??NG
AO VCO JO IBU RIBU
AO VCO JO IBU RIBU
MA HOA VA UNG DUNG
Tn cng
da trn tn
s xut hin
cua k t
trong ngn
ng
5. Cac h mt m c in- H m hoa
thay th(Substitution Cipher)
i ?a?e i ?a? i ?????e?e?
L FDPH L VDZ L FRQTXHUHG
L FDPH L VDZ L FRQTXHUHG
i came i saw i conquered
5. Cac h mt m c in- H m hoa
thay th(Substitution Cipher)
Chn mt hoan vi p: Z
26
Z
26
lm kho.
VD:
M ho
e
p
(a)=X


Gii m
d
p
(A)=d


nguyenthanhnhut SOUDHSMGXSGSGUM
5. Cac h mt m c in- H m hoa
thay th(Substitution Cipher)
an ton cua m thay th
Mt khoa la mt hoan vi ca 26 ch cai.
C 26! ( 4.10
26
) hoan vi (khoa)
Ph m:
Khng th duyt tng khoa mt.
Cch khc?


Phn tich tn s
Ky t: E > T > R > N > I > O > A > S
Nhm 2 ky t (digraph): TH > HE > IN > ER > RE > ON >
AN > EN
Nhm 3 ky t (Trigraph): THE > AND > TIO > ATI > FOR >
THA > TER > RES
5. Cac h mt m c in- H m
hoa thay th(Substitution Cipher)
Substitution
Cipher
Shift
Cipher
Affine
Cipher
6. Cac h mt m c in - H
m Affine
gii m chinh xac thng tin ???
e
k
phi la song nh
( ) n y b ax Z x Z y
n n
mod , ! , + e - e
a v n nguyn t cung nhau: gcd(a,n)=1
6. Cac h mt m c in - H
m Affine
Vi d: Gi s P = C = Z
26
.
a v 26 nguyn t cung nhau: gcd(a,n)=1
6. Cac h mt m c in - H m
Affine
M tuyn tinh la mt m thay th c dng
e(x) = ax + b (mod 26), trong a, b e Z
26
.
Trng hp a = 1 l ma dch chuyn.
Gii m: Tm x?
y = ax + b (mod 26)
ax = y b (mod 26)
x = a
-1
(y b) (mod 26).
Vn : Tnh a
-1
.
c a
-1
, i hi (a,26)=1.
Tnh a
-1
: Thut toan Euclide m rng.
6. Cac h mt m c in - H m
Affine
VD: bi tp
a = 5, b = 3: y = 5x + 3 (mod 26).
M ho: NGUYENTHANHNHUT ?
Vi d
Kha
Plain(a): abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
Cipher(b): DKVQFIBJWPESCXHTMYAUOLRGZN
M ha:
Plaintext: ifwewishtoreplaceletters
Ciphertext: WIRFRWAJUHYFTSDVFSFUUFYA
6. Cac h mt m c in - H m
Affine
n kh nng chn gia tri b
|(n) kh nng chn gia tri a
n |(n) kh nng chn la kha k = (a, b)
6. Cac h mt m c in - H m
Affine
7. Thut toan Euclide m rng
Xy dng dy s:




Nhn xet:




7. Thut toan Euclide m rng
8. Phng phap Vigenere
Trong phng phap m ha bng thay th: vi mt kha k c
chn, mi phn t x e P c anh x vao duy nht mt phn t y
e C.
Phng phap Vigenere s dng kha c dai m.
c t tn theo nha khoa hc Blaise de Vigenere (th k 16)
C th xem phng php m ha Vigenere bao gm m php m
ha bng dich chuyn c p dng lun phin nhau theo chu k
Khng gian kha K ca phng php Vigenere c s phn t l
n
m
V d: n=26, m=5 th khng gian kha ~1.1 x 10
7
8. Phng phap Vigenere
Vi d: m = 6 v keyword l CIPHER
Suy ra, kha k = (2, 8, 15, 7, 4, 17)
Cho bn r: thiscryptosystemisnotsecure












Vy bn m l: vpxzgiaxivwoubttmjpwizitwzt

8. Phng phap Vigenere
9. Phng phap m hoa Hill
Phng phap Hill (1929)
Tac gi: Lester S. Hill
tng chinh:
S dng m t hp tuyn tinh ca m ky t trong plaintext
to ra m ky t trong ciphertext
Vi d:
9. Phng phap m hoa Hill
9. Phng phap m hoa Hill
9. Phng phap m hoa Hill
9. Phng phap m hoa Hill
9. Phng phap m hoa Hill
nh ngha
Mt m dng l mt b (P,C,K,L,F,E,D) tho mn dc cc iu
kin sau:
1. P l mt tp hu hn cc bn r c th.
2. C l tp hu hn cc bn m c th.
3. K l tp hu hn cc kho c th ( khng gian kho)
4. L l tp hu hn cc b ch ca dng kho.
5. F = (f1 f2...) l b to dng kho. Vi i > 1
fi : K P i -1 L
6. Vi mi z eL c mt quy tc m ez e E v mt quy tc gii
m tng ng dz eD . ez : P C v dz : C P l cc
hm tho mn dz(ez(x))= x vi mi bn r x e P.
10. Cac h m dng

Cc m dng thng c m t trong cc b ch nhi phn tc l
P= C=L= Z
2
. Trong trng hp ny, cc php ton m v gii m l
php cng theo modulo 2.





10. Cac h m dng

Ch : Nu ta coi "0" biu thi gi tri "sai" v "1" biu thi gi tri "ung"
trong i s Boolean th php cng theo moulo 2 s ng vi php
hoc loi tr (XOR).
Bng chn l php cng theo modul 2 ging nh bng chn l ca
php ton XOR
















10. Cac h m dng

Hm m ha v gii m c thc hin bi cng mt php ton l
php cng theo modulo 2(hay php XOR)
V:



Trong vi z
i
=0 v z
i
=1 th

10. Cac h m dng

V d: m ha k t A bi Alice
K t A trong bng m ASCII c tng ng vi m
65
10
=1000001
2
c m ha bi h kha z
1
,,z
7
=0101101
Hm m ha:



Hm gii m:

10. Cac h m dng

nh nghia 1 :Mt h mt c coi l an ton khng iu kin khi
no khng th b ph ngay c vi kh nng tinh ton khng hn ch.
OTP xut hin t u th k 20 v cn c tn gi khc l Vernam
Cipher, OTP c mnh danh l ci chn thnh ca ngnh m ha
d liu.
OTP l thut ton duy nht chng minh c v l thuyt l khng
th ph c ngay c vi ti nguyn v tn (tc l c th chng li
kiu tn cng brute-force).
c th t c mc bo mt ca OTP, tt c nhng iu
kin sau phi c tha mn:
di ca cha kha phi ung bng di vn bn cn m
ha.
Cha kha ch c dng mt ln.
Cha kha phi l mt s ngu nhin thc.


11. M ha One-time Pad(OTP)

nh nghia 2: Trong h m ha OTP ta c
|P|=|C|=|K| vi



11. M ha One-time Pad(OTP)

Mi nghe qua c v n gin nhng trong thc t nhng iu kin ny kh
c th tha mn c. Gi s Alice mun m ha ch 10MB d liu bng
OTP, c ta phi cn mt cha kha c di 10MB. to ra mt s ngu
nhin ln nh vy Alice cn mt b to s ngu nhin thc (TRNG - True
Random Number Generator). Cc thit b ny s dng ngun ngu nhin
vt l nh s phn r ht nhn hay bc x nn v tr. Hn na vic lu tr,
chuyn giao v bo v mt cha kha nh vy cng ht sc kh khn.

D dng hn, Alice cng c th dng mt b to s ngu nhin o (PRNG -
Pseudo Random Number Generator) nhng khi mc bo mt gim
xung gn bng zero hay cng lm ch tng ng vi mt thut ton
dng nh RC4 m thi.

Do c nhng kh khn nh vy nn vic s dng OTP trong thc t l
khng kh thi.


11. M ha One-time Pad(OTP)

12. L thuyt thng tin

Ky thut ln xn v rm r (Confusion and Diffusion)
Theo Shannon, c hai ky thut c bn che du s d tha
thng tin trong thng bao gc, la: s ln xn va s rm ra.
Ky thut ln xn (Confusion): che du mi quan h gia bn
r va gc. Ky thut nay lam tht bi cac c gng nghin cu bn
m tm kim thng tin d tha va thng k mu. Phng
phap d nht thc hin iu nay la thng qua ky thut thay
th. Mt h m hoa thay th n gin, chng hn h m dich
vng Caesar, da trn nn tng ca s thay th cc ch cai ca
bn r, nghia la ch cai nay c thay th bng ch cai khac
12. L thuyt thng tin

Ky thut rm r (Diffusion): lam mt i s d tha ca bn
r bng cach tng s ph bn m vao bn r (va kha). Cng
vic tm kim s d tha ca ngi tham m s rt mt thi
gian va phc tp. Cach n gin nht to ra s rm ra la thng
qua vic i ch (hay cn gi la ky thut hon v).
Thng thng cac h m hin i thng kt hp c hai ky
thut thay th va hoan vi to ra cac thut toan m ha c
an toan cao hn.
12. L thuyt thng tin

Ly thuyt thng tin a cho chung ta bit rng mt thut ton ma
ho co th b bi l. Cn ly thuyt phc tp cho bit kh nng
b tham ma ca mt h ma mt.
an ton tinh ton :
nh nghia:
Mt h mt c gi l an ton v mt tinh ton nu co mt
thut ton tt nht ph no th cn it nht N php ton, vi N l
mt s rt ln no o.
2.2. an ton khng iu kin
nh nghia 1:
Mt h mt c coi l an ton khng iu kin khi no khng th
b ph ngay c vi kh nng tinh ton khng hn ch.
13. L thuyt phc tp

Chng 3: Chun m d liu DES
(Data Encryption Standard)

1.Gii thiu chung v DES
- Ngy 13/5/1973 y ban quc gia v tiu chun ca My cng b
yu cu v h mt m p dng cho ton quc. iu ny t
nn mng cho chun m ha d liu, hay l DES.
- Lc u Des c cng ty IBM pht trin t h m Lucifer, cng
b vo nm 1975.
- Sau Des c xem nh l chun m ha d liu cho cc ng
dng.

2. c im cua thut toan DES
DES l thut ton m ha khi, di mi khi l 64 bit .
Kha dng trong DES c di ton b l 64 bit. Tuy nhin ch
c 56 bit thc s c s dng; 8 bit cn li ch dng cho vic
kim tra.
Des xut ra bn m 64 bit.
Thut toan thc hin 16 vng
M ho v gii m c s dng cng mt kho.
DES c thit k chy trn phn cng.


3. M t thut toan
3. M t thut toan
Thut toan c thc hin trong 3 giai on:
1. Cho bn r x (64bit) c hoan vi khi to IP (Initial
Permutation) to nn xu bit x
0.

x
0
=IP(x)=L
0
R
0

L
0
l 32 bit u tin ca x
0
.

R
0
l 32 bit cui ca x
0
.

3. M t thut toan
58 50 42 34 26 18 10 2
60 52 44 36 28 20 12 4
62 54 46 38 30 22 14 6
64 56 48 40 32 24 16 8
57 49 41 33 25 17 9 1
59 51 43 35 27 19 11 3
61 53 45 37 29 21 13 5
63 55 47 39 31 23 15 7
Hon vi khi u nhm i ch khi d liu vo , thay i vi tr ca cc
bt trong khi d liu vo. V d, hon vi khi u chuyn bt 1 thnh bt
58, bt 2 thnh bt 50, bt 3 thnh bt 42,...
3. M t thut toan
B chuyn v IP
2. T L
0
v R
0
s lp 16 vng, ti mi vng tinh:
L
i
=R
i-1

R
i
=L
i-1
f(R
i-1
,K
i
) vi i= 1, 2,,16
vi:
la phep XOR ca hai xu bit:
0 0=0 , 1 1=0
1 0=1, 0 1=1
f la ham ma ta s m t sau.
K
i
la cac xu c dai 48 bit c tinh nh la cac ham
ca kha K.
K
1
n K
16
lp nn mt lich kha.



3. M t thut toan
3. Ti vng th 16, R16 i ch
cho L16. Sau ghp 2 na
R16, L16 cho i qua hon vi
nghich o ca hon vi IP s
tnh c bn m. Bn m
cng c di 64 bt.



4
0
8 4
8
1
6
5
6
2
4
6
4
3
2
3
9
7 4
7
1
5
5
5
2
3
6
3
3
1
3
8
6 4
6
1
4
5
4
2
2
6
2
3
0
3
7
5 4
5
1
3
5
3
2
1
6
1
2
9
3
6
4 4
4
1
2
5
2
2
0
6
0
2
8
3
5
3 4
3
11 5
1
1
9
5
9
2
7
3
4
2 4
2
1
0
5
0
1
8
5
8
2
6
3
3
1 4
1
9 4
9
1
7
5
7
2
5
Hoan v IP
-1

3. M t thut toan
S tinh ham f(Ri-1,Ki)
3. M t thut toan
Hm f
Hm f

1. i s u R
i-1
s c m rng thanh xu c dai 48 bit
tng ng vi ham m rng E c inh. E(R
i
) bao gm 32 bit
t R
i
, c hoan vi theo mt cach thc xac inh, vi 16 bit
c to ra 2 ln.


Hm f ly i s u l xu nhp R
i-1
(32 bit) i s th hai l K
i

(48 bit) v to ra xu xut c di 32 bit. Cc bc sau c
thc hin.

32 1 2 3 4 5
4 5 6 7 8 9
8 9 10 11 12 13
12 13 14 15 16 17
16 17 18 19 20 21
20 21 22 23 24 25
24 25 26 27 28 29
28 29 30 31 32 1
Hm m rng E
Hm f
2. Tnh E(R
i-1
) K
i
kt qu c mt khi c di 48 bit.
Khi ny s c chia lm 8 khi B=B
1
B
2
B
3
B
4
B
5
B
6
B
7
B
8.
Mi
khi ny c di l 6 bt.

3. Bc k tip l cho cc khi Bi i qua hp S
i
s bin mt
khi c di 6 bit thnh mt khi C
i
c di 4 bt.

Hm f
S-box
Mi hp S-box l mt bng gm 4 hng v 16 ct c anh s t
0. Nh vy mi hp S c hng 0,1,2,3. Ct 0,1,2,,15. Mi phn t
ca hp l mt s 4 bt. Su bt vo hp S s xc inh s hng v
s ct tm kt qu ra.

Mi khi Bi c 6 bt k hiu l b1, b2, b3, b4, b5 v b6. Bt b1 v b6
c kt hp thnh mt s 2 bt, nhn gi tri t 0 n 3, tng ng
vi mt hng trong bng S. Bn bt gia, t b2 ti b5, c kt
hp thnh mt s 4 bt, nhn gi tri t 0 n 15, tng ng vi mt
ct trong bng S.
S-box
S-box
S-box
S-box
14 4 13 1 2 15 11 8 3 10 6 12 5 9 0 7
0 15 7 4 14 2 13 1 10 6 12 11 9 5 3 8
4 1 14 8 13 6 2 11 15 12 9 7 3 10 5 0
15 12 8 2 4 9 1 7 5 11 3 14 10 0 6 13
b
2
b
3
b
4
b
5
=1100
b
1
b
6
=00
Hp S1
- Mi xu xut 4 bit ca cac hp S c a vao cac Cj tng
ng: Cj = Sj(Bj) (1<=j<=8).
V d: Ta c B1=011000 th b
1
b
6
=00 (xc inh r=0), b
2
b
3
b
4
b
5
=1100
(xc inh c=12), t ta tm c phn t vi tr (0,12) -->
S1(B1)=0101 (tng ng vi s 5).

S-box
4. Xu bit C = C
1
C
2
C
3
C
4
C
5
C
6
C
7
C
8
c di 32 bit c hon
vi tng ng vi hon vi c inh P. Kt qu c P(C)=
f(R
i
,K
i
).


16 7 20 21
29 12 28 17
1 15 23 26
5 18 31 10
2 8 24 14
32 27 3 9
19 13 30 6
22 11 4 25
Hoan v P
Hm f
Kha K
- K l mt xu c di 64 bit trong 56 bit dng lm kha v
8 bit dng kim tra s bng nhau (pht hin li).
- Cc bit cc vi tr 8, 16,, 64 c xc inh, sao cho mi
byte cha s le cc s 1, v vy tng li c th c pht
hin trong mi 8 bit.
- Cc bit kim tra s bng nhau l c b qua khi tnh lich
kha.
S tinh khoa K1, K2, , K16
Qua trinh to cac khoa con (subkeys) t khoa K c m
t nh sau:

Cho kha K 64 bit, loi b cc bit kim tra v hon vi cc bit
cn li ca K tng ng vi hon vi c inh PC-1. Ta vit
PC1(K) = C
0
D
0
, vi C
0
bao gm 28 bt u tin ca PC-1(k)
v D
0
l 28 bit cn li.
Kha K
Cac hoan v c nh PC-1 v PC-2:
Kha K
Gii m
Vic gii m dng cng mt thut ton nh vic m ho.
gii m d liu c m ho, qu trnh ging nh m ho
c lp li nhng cc cha kho ph c dng theo th t
ngc li t K
16
n K
1
, nghia l trong bc 2 ca qu trnh m
ho d liu u vo trn R
i-1
s c XOR vi K
17-i
ch khng
phi vi K
i
.
c im cua m DES
Tinh cht b cua m DES:
DES c tinh cht bu:



trong :
la phn bu ca A theo tng bit (1 thay bng
0 va ngc li).
E
K
la bn m ha ca E vi kha K. P va C la vn
bn r (trc khi m ha) va vn bn m (sau khi m
ha).
Do tinh bu, ta c th gim phc tp ca tn cng
duyt toan b xung 2 ln (tng ng vi 1 bit) vi
iu kin la ta c th la chn bn r.
Cac khoa yu trong m Des:
Ngoi ra DES cn c 4 kha yu (weak keys). Khi s dng kha
yu th m ha (E) va gii m (D) s cho ra cung kt qu:
E
K
(E
K
(P)) = P or equivalently, E
K
= D
K

Bn cnh , cn c 6 cp khoa na yu (semi-weak keys). M
ha vi mt kha trong cp, K1, tng ng vi gii m vi kha
cn li, K2:
E
K1
(E
K2
(P))=P or equivalently E
K1
=D
K2
Tuy nhin c th d dang tranh c nhng kha nay khi thc
hin thut toan, c th bng cach th hoc chn kha mt cach
ngu nhin. Khi kh nng chn phi kha yu la rt nh.
c im cua m DES
Triple DES:
Triple-DES chnh l DES vi hai cha kho 56 bit. Cho mt bn
tin cn m ho, cha kho u tin c dng m ho DES
bn tin .
Kt qu thu c li c cho qua qu trnh gii m DES
nhng vi cha kho l cha kho th hai.
Bn tin sau qua c bin i bng thut ton DES hai ln
nh vy li c m ho DES mt ln na vi cha kho u tin
ra c bn tin m ho cui cng.
Qu trnh m ho DES ba bc ny c gi l Triple-DES.
c im cua m DES





Kim Tra

Mn: ATBMTT Lp: KHMT1K3 Thi gian: 120

Cho bn r mang ni dung: x=0123D56789ABCDE8.
Cho khoa K=183457799B3CDFF2
Trong h c s 16, Thc hin m ha vn bn r trn theo
thut toan DES
Xin chn thnh cm n!

Anda mungkin juga menyukai