Anda di halaman 1dari 23

INTENSITAS HUJAN

INTENSITAS HUJAN

Hubungan antara intesitas, lama hujan, dan


frekuensi hujan biasanya dinyatakan dalam
lengkung Intensitas-Durasi-Frekuensi (IDF =
Intensity-Duration-Frequency Curve).

Diperlukan data hujan jangka pendek, misalnya


5 menit, 10 menit, 30 menit, 60 menit, dan jamjaman untuk membentuk lengkung IDF.

Data hujan jenis ini hanya dapat diperoleh dari


alat
ukur
hujan
otomatis.
Selanjutnya,
berdasarkan data hujan jangka pendek tersebut
lengkung IDF dapat dibuat dengan salah satu
dari beberapa rumus empiris

LANJUTAN
Derajat
curah hujan

Intensitas
curah hujan
(mm/jam)

Hujan sangat
lemah

< 1,20

Hujan lemah

1,20 3,00

Hujan normal

3,00 18,00

Hujan deras

Hujan sangat

Kondisi

Tanah agak basah


Tanah menjadi basah
semuanya, tetapi sulit
terjadi genangan air
Dapat dibuat puddel dan
bunyi hujan kedengaran

18,00 60,00 Air tergenang di seluruh


permukaan tanah dan
bunyi keras hujan
terdengar berasal dari
genangan
> 60,00

Hujan seperti ditumpahkan,

PERSAMAAN TALBOT
a
I
t b

I .t I 2 I 2 .t I
a N I 2 I I

I I .t N I 2 .t
N I 2 I I

I
= intensitas hujan (mm/jam)
t
= lamanya hujan (jam)
a dan b = konstanta
[ ] = jumlah angka-angka dalam tiap suku
N = banyaknya data

PERSAMAAN SHERMAN
a
I n
t

log I log t log t. log I log t


log a
2
N log t log t log t

log I log t N log t. log I


n
2
N log t log t log t
I
= intensitas hujan (mm/jam)
t
= lamanya hujan (jam)
n = konstanta
[ ] = jumlah angka-angka dalam tiap
suku
N = banyaknya data

PERSAMAAN ISHIGURO

a
t b

I . t I I . t I
a N I I I
2

b N I I I
I I .

t N I 2. t
2

I
= intensitas hujan (mm/jam)
t
= lamanya hujan (jam)
a dan b = konstanta
[ ] = jumlah angka-angka dalam tiap suku
N = banyaknya data

KEDALAMAN HUJAN
No Tahun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25

1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1976
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
MAX

5
20
18
21
11
22
21
11
27
17
17
15
14
20
10
18
15
15
31
27
15
16
10
12
15
24
31

10
25
22
26
20
31
15
30
20
25
24
28
40
10
36
27
25
46
32
26
26
21
20
22
32
46

15
30
32
28
25
25
42
18
34
32
36
29
62
50
16
54
35
35
62
37
36
30
31
31
32
43
62

30
50
46
40
30
38
62
28
43
43
60
37
82
65
47
73
47
55
72
60
51
44
52
41
58
80
82

Durasi (menit)
45
60
52
53
46
47
43
44
35
38
40
40
78
80
38
40
50
54
59
75
72
85
50
56
82
91
70
80
69
93
61
67
71
95
100
88
71
81
55
80
59
59
48
50
80
85
90
98
90
100

120
55
51
50
45
44
89
41
72
107
98
99
175
113
80
93
79
149
105
93
102
100
65
62
92
116
175

180
55
57
66
52
62
91
44
80
107
102
114
185
120
103
96
83
149
123
93
101
100
68
89
100
118
185

360
55
67
87
73
70
98
91
90
135
115
126
192
204
131
96
85
149
129
96
117
108
81
130
103
151
204

720
55
71
116
76
118
100
125
91
183
115
126
192
228
131
96
91
247
130
138
174
142
100
137
104
211
247

1440

2880

75
87
124
100
120
100
166
206
115
126
192
253
157
96
91
253
130
138
174
142
115
137
104
276
276

115
270
249
149
126
192
260
247
116
128
282
130
155
198
226
123
185
135
429
429

LANJUTAN
Konversi data di atas dengan perkalian antara
tinggi hujan dengan 60 menit dibagi durasi
hujan
Durasi (menit)
No Tahun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25

1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1976
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
N
Max
Rata-Rata
Std. Deviasi

5
240.0
216.0
252.0
132.0
264.0
252.0
132.0
324.0
204.0
204.0
180.0
168.0
240.0
120.0
216.0
180.0
180.0
372.0
324.0
180.0
192.0
120.0
144.0
180.0
288.0
25.0
372.0
212.2
66.4

10
150.0
132.0
156.0
120.0
186.0
90.0
180.0
120.0
150.0
144.0
168.0
240.0
60.0
216.0
162.0
150.0
276.0
192.0
156.0
156.0
126.0
120.0
132.0
192.0
24.0
276.0
157.3
46.2

15
120.0
128.0
112.0
100.0
100.0
168.0
72.0
136.0
128.0
144.0
116.0
248.0
200.0
64.0
216.0
140.0
140.0
248.0
148.0
144.0
120.0
124.0
124.0
128.0
172.0
25.0
248.0
141.6
46.2

30
100.0
92.0
80.0
60.0
76.0
124.0
56.0
86.0
86.0
120.0
74.0
164.0
130.0
94.0
146.0
94.0
110.0
144.0
120.0
102.0
88.0
104.0
82.0
116.0
160.0
25.0
164.0
104.3
29.0

45
69.3
61.3
57.3
46.7
53.3
104.0
50.7
66.7
78.7
96.0
66.7
109.3
93.3
81.3
94.7
94.7
73.3
78.7
64.0
106.7
120.0
21.0
120.0
79.4
21.1

60
53.0
47.0
44.0
38.0
40.0
80.0
40.0
54.0
75.0
85.0
56.0
91.0
80.0
69.0
93.0
67.0
95.0
100.0
88.0
81.0
80.0
59.0
50.0
85.0
98.0
25.0
100.0
69.9
20.2

120
27.5
25.5
25.0
22.5
22.0
44.5
20.5
36.0
53.5
49.0
49.5
87.5
56.5
40.0
46.5
39.5
74.5
52.5
46.5
51.0
50.0
32.5
31.0
46.0
58.0
25.0
87.5
43.5
16.3

180
18.3
19.0
22.0
17.3
20.7
30.3
14.7
26.7
35.7
34.0
38.0
61.7
40.0
34.3
32.0
27.7
49.7
41.0
31.0
33.7
33.3
22.7
29.7
33.3
39.3
25.0
61.7
31.4
10.6

360
9.2
11.2
14.5
12.2
11.7
16.3
15.2
15.0
22.5
19.2
21.0
32.0
34.0
21.8
16.0
14.2
24.8
21.5
16.0
19.5
18.0
13.5
21.7
17.2
25.2
25.0
34.0
18.5
6.1

720
4.6
5.9
9.7
6.3
9.8
8.3
10.4
7.6
15.3
9.6
10.5
16.0
19.0
10.9
8.0
7.6
20.6
10.8
11.5
14.5
11.8
8.3
11.4
8.7
17.6
25.0
20.6
11.0
4.1

1 hari

2 hari

3.1
3.6
5.2
4.2
5.0
4.2
6.9
8.6
4.8
5.3
8.0
10.5
6.5
4.0
3.8
10.5
5.4
5.8
7.3
5.9
4.8
5.7
4.3
11.5
24.0
11.5
6.0
2.3

2.4
5.6
5.2
3.1
2.6
4.0
5.4
5.1
2.4
2.7
5.9
2.7
3.2
4.1
4.7
2.6
3.9
2.8
8.9
19.0
8.9
4.1
1.7

DISTRIBUSI GUMBEL

LANJUTAN

LANJUTAN
Sampel

Yn

Sn

Sampel

Yn

Sn

Sampel

Yn

Sn

Sampel

Yn

Sn

10

0.4952

0.9496

33

0.5388

1.1226

56

0.5508

1.1696

79

0.5567

1.1930

11

0.4996

0.9676

34

0.5396

1.1255

57

0.5511

1.1708

80

0.5569

1.1938

12

0.5035

0.9833

35

0.5402

1.1287

58

0.5515

1.1721

81

0.5570

1.1945

13

0.5070

0.9971

36

0.5410

1.1313

59

0.5519

1.1734

82

0.5572

1.1953

14

0.5100

1.0095

37

0.5418

1.1339

60

0.5521

1.1747

83

0.5574

1.1959

15

0.5128

1.0206

38

0.5424

1.1363

61

0.5524

1.1759

84

0.5576

1.1967

16

0.5157

1.0316

39

0.5430

1.1388

62

0.5527

1.1770

85

0.5578

1.1973

17

0.5181

1.0411

40

0.5436

1.1413

63

0.5530

1.1782

86

0.5580

1.1987

18

0.5202

1.0493

41

0.5442

1.1436

64

0.5533

1.1793

87

0.5581

1.1987

19

0.5220

1.0565

42

0.5448

1.1458

65

0.5535

1.1803

88

0.5583

1.1994

20

0.5236

1.0628

43

0.5453

1.1480

66

0.5538

1.1814

89

0.5583

1.2001

21

0.5252

1.0696

44

0.5458

1.1499

67

0.5540

1.1824

90

0.5586

1.2007

22

0.5268

1.0754

45

0.5463

1.1519

68

0.5543

1.1834

91

0.5587

1.2013

23

0.5283

1.0811

46

0.5468

1.1538

69

0.5545

1.1844

92

0.5589

1.2020

24

0.5296

1.0864

47

0.5473

1.1557

70

0.5548

1.1854

93

0.5591

1.2026

25

0.5309

1.0915

48

0.5477

1.1574

71

0.5550

1.1854

94

0.5592

1.2032

26

0.5320

1.0861

49

0.5481

1.1590

72

0.5552

1.1873

95

0.5593

1.2038

27

0.5332

1.1004

50

0.5485

1.1607

73

0.5555

1.1881

96

0.5595

1.2044

28

0.5343

1.1047

51

0.5489

1.1623

74

0.5557

1.1890

97

0.5596

1.2049

29

0.5353

1.1086

52

0.5493

1.1638

75

0.5559

1.1898

98

0.5598

1.2055

30

0.5362

1.1124

53

0.5497

1.1658

76

0.5561

1.1906

99

0.5599

1.2060

31

0.5371

1.1159

54

0.5501

1.1667

77

0.5563

1.1915

100

0.5600

1.2065

32

0.5380

1.1193

55

0.5504

1.1681

78

0.5565

1.1923

REDUCED VARIATE

Periode ulang

Reduced variate (Ktr)

2
5
10
20
25
50
75
100
200
250
500
1000
5000
10000

0.3668
1.5004
2.2510
2.9709
3.1993
3.9028
4.3117
4.6012
5.2969
5.5206
6.2149
6.9087
8.5199
9.2121

INTENSITAS UNTUK BERBAGAI WAKTU


DAN PERIODE ULANG

Durasi (menit)
Tr

Ytr

1 hari 2 hari
5

60

120

180

360

720

0.366
8
202.2 150.3 134.6 100.0 76.2

66.9

41.1

29.8

17.6

10.4

5.7

3.8

1.500
4
271.2 198.3 182.7 130.0 98.1

87.9

58.0

40.8

23.9

14.6

8.1

5.6

10

2.251 316.9 230.0 214.4 149.9 112.7 101.8 69.2

48.1

28.1

17.4

9.7

6.7

20

2.970
9
360.7 260.5 244.9 169.0 126.6 115.1 79.9

55.1

32.1

20.1

11.2

7.8

25

3.199
3
374.6 270.1 254.6 175.1 131.0 119.3 83.3

57.3

33.4

21.0

11.7

8.2

50

3.902
8
417.4 299.9 284.4 193.8 144.6 132.4 93.8

64.2

37.4

23.6

13.2

9.3

75

4.311
7
442.3 317.2 301.7 204.6 152.5 139.9 99.9

68.1

39.6

25.2

14.0

9.9

4.601
2
459.9 329.4 314.0 212.3 158.1 145.3 104.2 70.9

41.2

26.3

14.7

10.4

100

10

15

30

45

LANJUTAN
Menghitung harga tiap suku dalam persamaan
intensitas
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

t
5
10
15
30
45
60
120
180
360
720
1440
2880

Jumlah [ ]

I
202.2
150.3
134.6
100.0
76.2
66.9
41.1
29.8
17.6
10.4
5.7
3.8
838.6

I.t

I2

I2t
204424.
1011 40884.8
2
225900.
1503 22590.1
9
271757.
2019 18117.2
4
300000.
3000 10000.0
0
261289.
3429 5806.4
8
268536.
4014 4475.6
6
202705.
4932 1689.2
2
159847.
5364 888.0
2
111513.
6336 309.8
6
7488 108.2 77875.2
8208
32.5 46785.6
10944 14.4 41587.2
104916. 217222
58248.0
2
2.9

log t.log
I
(log t)2

log t

log I

t0.5

I.t0.5

I2t0.5

0.7

2.3

1.6

0.5

2.2

452.1 91421.3

1.0

2.2

2.2

1.0

3.2

475.3 71436.1

1.2

2.1

2.5

1.4

3.9

521.3 70167.5

1.5

2.0

3.0

2.2

5.5

547.7 54772.3

1.7

1.9

3.1

2.7

6.7

511.2 38950.8

1.8

1.8

3.2

3.2

7.7

518.2 34667.9

2.1

1.6

3.4

4.3

11.0

450.2 18504.4

2.3

1.5

3.3

5.1

13.4

399.8 11914.3

2.6
2.9
3.2
3.5

1.2
1.0
0.8
0.6

3.2
2.9
2.4
2.0

6.5
8.2
10.0
12.0

19.0
26.8
37.9
53.7

333.9
279.1
216.3
203.9

24.1

19.0

32.8

57.0

191.0

5877.3
2902.2
1232.9
774.9
402621.
4909.1
9

LANJUTAN

Persamaan Talbot
I

a
t b

7718.53
t 40.99

Persamaan Sherman

a
I n
t

Ishiguro
a
I
t b

788.37
I
t 0.652
319.22
I
t 1.29

LANJUTAN
Kurva Intensitas Hujan
350.0
300.0

Talbot

250.0

Sherman

7718 .53
t 40 .99

788 .37
t 0.652

200.0
Intensitas Hujan (mm)

Ishiguro

150.0
100.0

50.0
0.0
0

500

1000

1500

2000

Durasi hujan (menit)


Terukur

Talbot

Sherman

Ishiguro

319 .22
t 1.29
2500

3000

RUMUS KECOCOKAN

No

I terukur

I prediksi

Selisih

Talbot

Sherman

Ishiguro

Talbot

Sherman

Ishiguro

202.2

167.8

276.1

337.4

-34.4

73.9

135.2

10

150.3

151.4

175.7

170.5

1.1

25.4

20.2

15

134.6

137.9

134.9

123.6

3.3

0.3

-11.0

30

100.0

108.7

85.8

76.2

8.7

-14.2

-23.8

45

76.2

89.8

65.9

58.9

13.6

-10.3

-17.3

60

66.9

76.4

54.6

49.4

9.5

-12.3

-17.5

120

41.1

47.9

34.8

33.0

6.8

-6.3

-8.1

180

29.8

34.9

26.7

26.3

5.1

-3.1

-3.5

360

17.6

19.2

17.0

18.1

1.6

-0.6

0.5

10

720

10.4

10.1

10.8

12.5

-0.3

0.4

2.1

11

1440

5.7

5.2

6.9

8.7

-0.5

1.2

3.0

12

2880

3.8

2.6

4.4

6.1

-1.2

0.6

2.3

1.1

4.6

6.9

Deviasi

PERSAMAAN MONONOBE
Rumus ini digunakan apabila data hujan jangka pendek
tidak tersedia, yang ada hanya data hujan harian.

R24 24
I

24 t

2
3

I = intensitas hujan (mm/jam)


t = lamanya hujan (jam)
R24 = curah hujan maksimum harian (mm)

WAKTU KONSENTRASI
Waktu konsentrasi (Tc) suatu DAS adalah
waktu yang diperlukan oleh air hujan yang
jatuh untuk mengalir dari titik terjauh sampai
ke tempat keluaran DAS (titik kontrol)
Untuk memperkirakan waktu konsentrasi,
Kirpich (1940) memberikan formula :

Tc
L
S

: Waktu konsentrasi, jam


: Panjang saluran utama (dari hulu
sampai penguras), km
: kemiringan rata-rata saluran

LANJUTAN
Waktu konsentrasi dapat juga dihitung
dengan persamaan :

LANJUTAN
: waktu yang diperlukan air sampai saluran

terdekat (menit)
: waktu perjalanan di saluran (menit)
n : koef. Manning
S : kemiringan lahan
L : panjang lintasan air di permukaan lahan (m)
: panjang lintasan air di saluran (m)
V : kecepatan aliran di saluran (m/det)

DEBIT PUNCAK

Luas DAS < 300 ha

Tidak dapat menerangkan hubungan


curah hujan dan aliran permukaan
dalam bentuk hidrograf

HSS

Untuk DAS dg data AWLR tidak tersedia


digunakan HSS yaitu dengan menghitung
unsur-unsur pokok hidrograf satuan (Qp,
Tp, dan Tb) sebagai fungsi karakteristik
DAS.

Contoh HSS, al:


1.Snyder (US, 1938)
2.Nakayasu (Jepang )
3.GAMA I (Jawa, 1985)
4. dll

Anda mungkin juga menyukai