Anda di halaman 1dari 96

ANATOMI SISTEM

PENCERNAAN
Sasanthy Kusumaningtyas

SISTEM PENCERNAAN

Saluran cerna:

mulut, pharynx,
esophagus, gaster,
intestinum.

Organ asesorius:

Gigi, lidah.
Kelenjar: ludah
(parotis,
submandibula,
sublingua), hepar,
vesica felea,
pancreas.

DINDING ABDOMEN

Batas:
Superior:
processus
xiphoideus
& tepi
costae.
Posterior:
columna
vertebrae
Inferior:
pintu atas
panggul

DINDING ABDOMEN

Otot-otot dinding
anterior:

Mm.obliqus
M.transversus
abdominis
M.rectus abdominis
M.pyramidalis

Aponeurosis

DINDING ABDOMEN
daerah inguinal
Lig. inguinale
Canalis inguinalis
Struktur yang melalui
canal.
Annulus inguinalis
superficialis /lateralis.
Annulus inguinalis
profundus/medialis.
Conjoint tendon
Hernia inguinalis:
direct & indirect

SELUBUNG RECTUS

Dibentuk oleh aponeurosis m.obliqus externus, internus dan trnasversus abdominis.


Pola cranial:

Anterior: aponeurosis m.obliqus externus & lamina anterior aponeurosis m.obliqus internus.
Posterior: lamina posterior aponeurosis m.obliqus internus & aponeurosis m.transversus abdominis.

Pola distal:

Anterior : seluruh aponeurosis.


Posterior: tidak ada aponeurosis.

PERITONEUM

Membran yang melapisi rongga


abdomen dan organ di dalamnya.
Peritoneum parietale : melapisi dinding
bagian dalam abdomen, pelvis dan
bagian inferior diafragma.
Peritoneum viscerale: melapisi
permukaan luar organ.

Berdasarkan letak organ:


intraperitoneal & retroperitoneal

Plica peritoneal :
menggantung/memfiksasi organ
omentum : gaster
Mesenterium: intestinum
Mesocolon
Ligamen
Lipatan peritoneum membentuk
rongga:
Greater sac
Bursa omentalis (lesser sac)
Bukaan ke dalam bursa omentalis:
foramen epiploicum Winslowi

REGIO PADA DINDING ABDOMEN

Midclavicular
plane

Subcostal plane

Transtubercular
plane

(a
)

(b)

Fungsi: proyeksi alat dalaman perut ke permukaan abdomen.

REGIO PADA DINDING ABDOMEN

MULUT
Batas:
Anterior:

bibir
Lateral: pipi
Superior: palatum
Inferior: lidah
Posterior: isthmus
faucium
Dibagi

menjadi:

Vestibulum

oris
Cavitas oris proria.
13

RONGGA
MULUT
BATAS CAVITAS ORIS

BATAS CAVITAS ORIS


PROPRIA
Atap:
Anterior: palatum durum
Posterior: palatum molle
Lantai:
2/3 lidah
gusi
Dasar mulut
frenulum lidah.

RONGGA MULUT

Vestibulum oris
Daerah antara gigi dengan pipi dan bibir.
Lateral m.buccinator & mukosa

PHARYNX

Dibagi 3 bagain:
Nasopharyn.
Oropharynx.
Laryngopharynx.
Membuka ke
esophagus setinggi
VC VI.

PHARYNX

Membentang dari palatum molle hingga batas superior


epiglottis.
Arcus palatoglossus lipatan membran mukosa yang
menutupi m.palatoglossus.

Daerah antara arcus palatoglossus disebut isthmus faucium.

Arcus palatopharyngeus Lipatan membran mukosa


pada dinding lateral oropharinx; menutupi
m.palatopharyngeus

ESOPHAGUS

Tabung
muskular + 25
cm
Dimulai dari
sambungan
pharynx (VC
VI) menuju
thorax, hingga
memasuki
abdomen
melalui hiatus
esophagus
dan berakhir
di gaster pada
orificium
cardiaca.

ESOPHAGUS
Berdasarkan

letaknya:

Cervical
Thoracal
Abdominal

Daerah

konstriksi esophagus:

trachea

& n.laryngeus, 15 cm dari incisivus


Arcus aorta, 22 cm dari incisivus
Bronchus kiri, 27 cm dari incisivus
Diaphragma hiatus esophagus, 37 cm dari
incisivus

ESOPHAGUS
SYNTOPI
Cervical :
anterior : trachea, n. laryngeus reccurens
posterior : columna vertebrae, m. colli c.longum, fascia pre vertebralis
Lateral : a. carotis communis.

ESOPHAGUS
Thoracal
Anterior :
trachea, a. pulmonalis
dextra, bronchus sinistra,
pericardium
Posterior : columna
vertebrae, m.colli c.longum,
ductus thoracicus,
v.azygos, v.hemiazygos,
aorta
Lateral kiri : arcus aortic,a.
subclavia sinistra, ductus
thoracicus, n.laryngeus
recurrens sinistra
Lateral kanan : v.azygos, n.
vagus.

ESOPHAGUS
Abdominal
Memasuki abdomen
setinggi VT X
Batas:
Posterior : crus
sinistra,
a.phrenica,n.vagus
dextra
Anterior : n.vagus
sinistra.

ESOPHAGUS
APLIKASI KLINIK
varices
esophagus
achalasia cardia
Hernia

GASTER
Letak:
oblik pada bagian kiri atas abdomen.
Epigastrica, umbilicalis & left hypochondrica sinistra.
Sebagian besar tertutup oleh costae.

GASTER
Berdasarkan struktur:
Cardia.
Fundus.
Corpus.
Pylorus:
antrum pyloricum
canal pyloricum
Sphincter pylorus

curvatura major: tempat melekat omentum majus & lig.


gastrolienale.
curvatura minor: tempat melekat omentum minus
incisura cardiaca: sudut yang dibentuk antara fundus &
esophagus
incisura angularis:
lekukan pada curvatura minor

GASTER
Proyeksi:
Cardia

Fundus

3 cm kiri dari
midline, setinggi
VT X, posterior
terhadap cartilago
costae ke-7
Setinggi sulcus
intercostal V

Pylorus

Setinggi VL I; 2,5
cm kanan dari
midline
28

GASTER
Syntopy:
Fundus : di dalam
lengkung
diafragma
Corpus : pancreas
& bg descendens
diafragma
Curvature major :
anterior
gl.suprarenal
dextra & bg
superior ginjal
Curvature minor :
pancreas & tuber
omentale hepar

GASTER
Posterior:
a/v.lienalis
Anterior: dinding
abdomen
Kanan: lobus
quadratus & sinistra
hepar.
kiri: lien
Caudal curvatura
major: colon
trasversum

INTESTINUM TENUE

Terdiri dari: duodenum,


jejunum & ileum
Penggantung:
mesenterium
radix mesenterium
isi: aa.jejunales &
ileales, pleksus
otonom, nnll, lemak

DUODENUM
Letak: regio epigastrium &
umbilicale; retroperitoneal
Mengelilingi caput panceras
pancreas
Fiksasi ke hepar: lig.
hepatoduodenale
Struktur:
Flexura: duonelis superior &
inferior; flexura duodenojejunal
Pada flexura duodenojejunalis
lig.Treitz
Letak terbagi menjadi:
Pars superior
Pars descendens
Pars horisontal/inferior
Pars ascendens
Bagian dalam: papilla duodenalis
major & minor

DUODENUM
Superior: sisi kanan midline, setinggi V LI

Anterior: collum vesica felea, lobus quadratus hepar


Posterior: ductus coledochus (bile duct),a.gastroduodenalis,
v.porta & VCI
Superior: foramen epiploicum
Inferior: caput & collum pancreas

Descendens: sisi kanan midline, setinggi V LII

Anterior: colon transversum, lobus dextra hepar, jejunum &


ileum
Posterior: ren dextra, v.renalis dextra, tepi kanan VCI
Medial: caput pancreas & ductus coledochus
Lateral: flexura coli dextra

DUODENUM
Horizontal/inferior: melintas dari sisi kanan ke kiri midline,
setinggi V LIII

Anterior: a/v.mesenterica superior


Posterior: VCI, ureter dextra, aorta abdominalis
Superior: caput & processus uncinatus panceras

Ascendens: naik sepanjang sisi kiri aorta abdominalis


hingga setinggi V LII & berakhir pada flexura
duodenojejunalis.

Anterior: colon transversum & mesocolon, bursa omentalis, gaster


Posterior: v.mesenterica inferior, a/v. renalis sinistra
Superior: corpus pancreas

JEJUNUM & ILEUM

Jejunum (2/5
proximal bagian
dari jejunum-ileum;
terutama pada
kuadran kiri atas)

Ileum (3/5 distal


3/5 bagian dari
jejunum-ileum;
terutama pada
kuadran kanan
bawah)

CIRI KHAS JEJUNUM & ILEUM

Or windows

Mesentery of jejunum

Mesentery of ileum

CIRI KHAS JEJUNUM & ILEUM


Characteristics

Jejunum

Ileum

Location

Upper left quadrant

Lower right quadrant

Diameter

2 4 cm

2 3 cm

Lumen

Wider

Narrower

Walls

Thicker and more vascular

Thinner and less vascular

Circular mucosal folds (plicae


circulares)

Larger and more closely set

Smaller and sparse

Windows present

No windows

Fat less abundant

Fat more abundant

Arterial arcade, 1 or 2

Arterial arcades, 3-6

Vasa recta, longer & fewer

Vasa recta shorter & more


numerous

absent

present

Mesentery

Lymphoid nodules
(Peyers Patches)

INTESTINUM CRASSUM
Membental

dari terminal ileum hingga anus, +

1.5 m.
Dibagi menjadi: caecum, colon, rectum dan
anus
Ciri khas: appendix epiploicae, taenia coli,
haustra, plica semilunaris
Appendix
epiploicae

CAECUM & APPENDIX

Letak: fossa iliaca dextra.


Dihubungkan dengan colon
ascendens melalui valvula
ileocecal

Appendix vermiformis dihubungkan ke


caecum pada dinding posteromedial; 2
cm inferior dari valvula ileocecal.

CAECUM & APPENDIX

Position of the appendix:


a.
Pelvic
b.
Retrocecal
c.
Preilieal
d.
Postileal (retroileal)

CECUM & APPENDIX

Basis appendix: dinding


posteromedial caecum; 2
cm inferior terhadap
ileocecal valve.
Anatomi permukaan: 2 cm
inferior dari persilangan
bidang transtubercular &
lateral dextra.
Titik McBurney : proyeksi
permukaan basis appendix

1/3 lateral & 2/3 medial pada


garis yang menghubungkan
SIAS dengan umbilicus.
Tempat nyeri maksimum
pada apendicitis

COLON
Berdasarkan letaknya : colon ascendens,
transversum, descendens, sigmoid
Flexura:
antara colon ascendens & transversum : flexura coli
dextra (flexura hepatica)
Antara colon transversum & descendens: flexura coli
sinistra (flexura lienalis)

Colon

ascendens & descendens


retroperitoneal
Colon transversum & sigmoid intraperitoneal

COLON
(2)

(3)

(1)

(4)

COLON
Colon sigmoid
Mulai dari pintu atas
panggul hingga V SIII
Mesenterium:
Mesocolon
transverse
Mesocolon sigmoid

RECTUM

Mulai dari V SIII sampai rectosigmoid junction.


Lokasi: anterior V SIII - V sacrum & coccyx
Retroperitoneal
Di bagian distal melebar ampulla recti

RECTUM

Lipatan mukosa:

Longitudinal: saat distensi, lipatan


menghilang
Transversal (horizontal)/ plicae transversalis
recti: permanent.

Superior : menonjol di dinding kanan dan kiri


Medial: menonjol di dinding anterior dan kanan.
Inferior : menonjol di dinding kiri.

48

RECTUM
Hubungan peritoneal:
1/3 superior tertutup
peritoneum
1/3 medialhanya bagian
anterior
1/3 distal tidak ada
peritoneum. and dilated to
form the ampulla (ampulla
recti). Letak: posterior
terhadap cavum Douglasi
(F); excavatio rectovesicalis
(M)

RECTUM
Palpasi/ rectal touche
M: permukaan posterior prostat, vesica
seminalis, & vas defferens
F: corpus perinealis & kadang-kadang
ovarium
M & F: cincin anorectal, os sacral &
coccygis, fossa ischiorectal

CANALIS
ANALIS
Letak: antara 2 fossa

Letak: antara 2 fossa


ischiorectal

Struktur internal dibagi 3


bagian:
Superior (mukosa):
Columna analis (of
Morgani) : radicula a/v
rectalis superior
Sinus analis
Linea pectinata
hemoroid externa &
interna
Medial (transitionalzone
/pecten)
Inferior (cutaneus)

CANALIS ANALIS

GIGI

LIDAH

Triangular
2/3 anterior & 1/3
posterior,
dipisahkan oleh
sulcus terminalis
Papillae: filliform,
fungiform, vallate,
foliate.
Pembuluh darah:
lingual artery &
vein

LIDAH

Otot ekstrinsik:
genioglossus,
hyoglossus,
styloglossus &
palatoglossus muscles

Otot intrinsik:
longitudinal superior &
inferior, transversus &
vertical linguae.
Fungsi: mengubah
bentuk lidah

LIDAH

KELENJAR LUDAH

Membuka

ke dalam rongga oral


Dibagi menjadi kelenjar ludah intrinsik dan
ekstrinsik
Kelenjar ludah intrinsik: kelenjar pada lidah,
palatum, bibir, pipi
Kelenjar ludah ekstrinsik : kelenjar parotis,
submandibular, dan sublingual

GL. PAROTIDEUS

Massa kel.parotis ditembus


a/v/n
Ductus parotideus
bermuara ke molar 2 atas

KELENJAR SUBMANDIBULAR & SUBLINGUAL

GL.SUBMANDIBULAR

Terletak di fossa mandibularis.

2 lengan: superficial & profundus oleh m.mylohyoid.

Ductus submandibularis membuka ke rongga oral, lateral terhadap frenulum lidah


SUBLINGUAL GLANDS

Terletak di fossa sublingualis

Dustus sublingualis membuka ke plica sublibgualis

HEPAR

Letak: reg.hypochondrica dextra & epigastrica atau


kuadran kanan atas
Berdasarkan letak permukaannya:

Permukaan diaphragmatica: menghadap ke anterior, superior &


posterior.
Permukaan visceral: menghadap ke inferior. Permukaan visceral
ditutupi oleh peritoneum viscerale, kecuali pada porta hepatis dan
fossa untuk vesica felea. Juga pada bagian superior yang ditutupi
oleh diafragma

Porta hepatis : pintu masuk a.hepatic propria, v.porta ke


dalam hepar dan pintu keluar, ductus hepaticus
Lobus hepar: sinistra, dextra, caudatus, quadratus
Syntopi
Fiksasi: ligamen

HEPAR
Ligamen:
Falcicormis:

fiksasi hepar ke dinding anterior

abdomen
Teres hepatis: degenerasi v.umbilicalis
Triangulare (dextra & sinistra): fiksasi ke diaphragma
Coronarus (anterior & posterior): fiksasi ke
diaphragma
Hepatogastrium: menghbungkan hepar-stomach
Hepatoduodenale: menghubungkan hepar-duodenum

(The right colic flexure & colic


transverse)

VESICA FELEA
Berdasarkan struktur:
Fundus
Corpus
Collum
Ductus cysticus, bersama
dengan ductus hepaticus
membuka ke ductus
coledochus (common bile
duct) dan bermuara ke
papilla duodenalis major

Proyeksi:

Fundus: sudut antara


batas kanan m.rectus
abdominis & batas
bawah costae V C10.

PANCREAS

Melintasi dinding posterior abdomen mulai dari duodenum (kanan)


hingga lien (kiri)
Lokasi: posterior gaster, retroperitoneal.
Berdasarkan strukturnya:
Caput
Processus uncinatus: penonjolan bagian inferior caput, posterior
terhadap a/v mesenterica superior
Collum: anterior terhadap a/v. mesenterica superior
Corpus: anterior terhadap aorta abdominalis.
Cauda
Ductus panceraticus major
Ductus panceraticus minor
Syntopi

PEMBULUH DARAH ARTERI


Suplai darah berasal dari cabang-cabang aorta abdominalis
bagian anterior.

A.coeliaca (trucus coeliacus): dipercabangkan di bawah aorta


(batas superior V LI). Mendarahi turunan foregut.

A.mesenterica superior: dipercabangkan pada batas inferior V LI.


Mendarahi turunan midgut

esophagus pars abdominalis, gaster, 1 bagian superior duodenum


hingga papilla duodenalis major, hepar, ductus coledochus,
pancreas, lien

2 bagian inferior duodenum di bawah papilla duodenalis major,


jejunum, ileum, caecum, appendix , colon ascendens, 2/3 dextra
colon transverse.

A.mesenterica inferior: dipercabangkan sekitar V LIII. Mendarahi


turunan hindgut

1/3 sinistra colon transversum , descendens, sigmoid, rectum,


superior canalis analis superior terhadap linea pectinata.

CABANG ANTERIOR AORTA ABDOMINALIS

Superior mesenteric
artery
Celiac
trunk
Superior mesenteric
artery
Inferior mesenteric
artery

Celiac trunk

Abdominal
aorta

FOREGUT

AORTA
ABDOMINALIS

MIDGUT

HINDGU
T

Inferior mesenteric
artery

TRUNCUS CELIACUS
A.Gastrica sinistra: disepanjang curvatura minor

Cabang: rr esophageal & gastrica

A.lienalis: disepanjang batas superior panceras

Cabang:
A.gastrica brevis: fundus gaster
A.gastro-omentale sinistra (gastroepiploica): sepanjang curvatura major.
Rr.pancreatici
Rr.lienalis

A.hepatica communis:

A.gastrica dextra: sepanjang curvatura minor


A.hepatica propria. Dekat porta hepatis bercabang menjadi:
A.hepatica dextra & sinistra.
A.gastroduodenale. Ke duodenum.
A.supraduodenale
A. gastro-omentale dextra (gastroepiploica): sepanjang curvatura major
A.pancreaticoduodenalis superior: caput panceras dan duodenum

Left gastric artery


Splenic artery
Common hepatic
artery

Celia
c
trunk

CABANG TRUNCUS COELIACUS

A.MESENTERICA SUPERIOR
Disebelah

anterior dilintasi oleh v.lienalis &


collum pancreas.
Disebelah posterior: v.renalis sinistra, processus
uncinatus & pars inferior duodenum
Cabang:
A. pancreaticoduodenalis inferior: caput pancreas &
duodenum
Aa.intestinales aa.jejunales & ileai
A.ileocolica

a.colica, caecalis & rr. appendicular


A.colica dextra : colon ascendens & flexura coli dextra
A.colica media: 2/3 dextra colon transversum

Short gastric artery

Gastro-omenta
(Gastroepiploic) artery
Splenic artery

MESENTERICA
SUPERIOR

A.MESENTERICA SUPERIOR
MIDDLE COLIC
ARTERY
INFERIOR PANCREATICODUODENAL
SUPERIOR MESENTERIC
RIGHT COLIC ARTERY

JEJUNUM

JEJUNAL
ARTERIES

ILEOCOLIC
ARTERY

ILEAL ARTERIES
APPENDICULAR ARTERIES

A. MESENTERICA INFERIOR
Cabang:
A.colica sinistra: 1/3 sinistra colon transversum & descendens

A.sigmoidalis: inferior colon descendens & sigmoid

Anastomosis: a.colica media & a.sigmoidalis

Anastomosis: a.colica sinistra & a. rectalis superior

A.rectalis superior: rectum & canalia analis di atas linea pectinata

Cabang trerminal (SIII): rr. dextra & sinistra .


Anastomosis: a.rectalis media (cabang a.iliaca interna) &a.rectalis
inferior (cabang a.pudenda interna)

CABANG A.MESENTERICA INFERIOR

LEFT COLIC ARTERY

INFERIOR MESENTERIC ARTERY


SUPERIOR RECTAL ARTERY

SIGMOID ARTERIES

PEMBULUH DARAH VENA

Muara peredaran balik dari lien,pancreas, vesica felea, dan tractus


gastrointestinal pars abdominalis (kecuali pars inferior rectum)

V.PORTA

V.PORTA

V.porta dibentuk oleh persatuan v,lienalis &


v.mesenterica superior, setinggi V LII.

Aliran darah balik dari gaster, duodenum, jejunum, ileum


colon, rectum, pancreas, vesica felea & lien memasuki
hepar melalui v.porta hepatis sinusoid hepar
vv.hepaticae inferior vena cava atrium kanan.

Lintasan: melintas posterior dari pars superior


duodenum & memasuki v.porta hepatis (disini melintas
bersama ductus coledochus & a.hepatica propria.

V.PORTA

PORTAL
VEIN

SPLENIC VEIN
INFERIOR MESENTERIC VEIN
SUPERIOR MESENTERIC VEIN

ALIRAN DARAH VENA PADA TRACTUS GASTROINTSTINAL PARS


ABDOMINALIS

SISTEM PORTOCAVAL

Anastomosis antara v.porta (sistem portal) dengan v.cava (sistem caval)


Pada obstruksi portal membentuk sirkulasi kolateral.
Daerah penting :
Esophagus pars abdominalis:

Umbilicus

Vv.hepaticae (portal) dengan vv.intercostales & v. phrenica (sistemik)

Dinding posterior abdomen

V.paraumbilicalis (portal) dengan v.epigastricae (sistemik)

Area nuda hepar

Tributari esophageal dari v.gastrica sinistra (portal) dengan tributari


esophageal dari vv. azygos & hemiazygos (sistemik)

Vv. Organ retroperitoneal (portal) dengan vv. retroperitoneal dinding


abdomen & capsula renalis (sistemik)

Canalis analis

V.rectalis superior (portal) denganv.rectalis media & inferior (sistemik)

SISTEM PORTOCAVAL
Tributaries to azygos vein

V. PORTA
LIG. TERES HEPATIS
&.PARAUMBICAL VEINS
Superficial veins on
abdominal wall
INFERIOR VENA CAVA

SUPERIOR RECTAL VEIN

INFERIOR RECTAL VIEN

SISTEM PORTOCAVAL
Obstruction v.porta portal hypertension
Caput medusae pada umbilicus
Varises esophageal pada gastroesophageal
junction
Haemorrhoids pada anorectal junction

GETAH BENING
Pembuluh

getah bening & nodus pada tractus


gastrointestinal & organnya nl. pre aorticus
Hampir semua aliran getah bening tractus
gastrointestinal & organnya bermuara ke ductus
thoracicus
Pembuluh getah bening melintas bersama arteri
senama.

GETAH BENING
Nl.pre aorticus terdiri dari :
Celiac nodes (nn.ll.coeliacus) :

Superior mesenteric nodes (nn.ll.mesenterica superior):

Menerima aliran getah bening gastrointestinal yang berasal dari foregut:


nodus gastric (nn.ll. gastrica), hepatic (nn.ll.hepatica) & pancreaticosplenic
(nn.ll. Pancreaticolienalis)
Menerima aliran getah bening dari nodus mesenterica superior & inferior
Menerima aliran getah bening gastrointestinal yang berasal dari midgut :
nodus mesentericus & ileocolica
Menerima aliran getah bening dari nodus mesenterica inferior.
Bermuara ke nodus coeliacus

Inferior mesenteric nodes (nn.ll. mesenterica superior):

Menerima aliran getah being dari colon descendens & sigmoid, rectum pars
superior, canalis analis pars superior
Bermuara ke nodus mesentericus superior

CELIAC & SUPERIOR MESENTERY NODES

NN.LL.COELIACUS

NN.LL.GASTRICUS

SUPERIOR MESENTERIC NODES

NN.LL.PANCREATICOLIENALIS

CELIAC NODES
CELIAC NODES

CYSTIC NODES

HEPATIC NODES

SUPERIOR & INFERIOR MESENTERIC


NODES

PERSARAFAN
Parasymphatetic :
Meningkatkan

gerakan peristaltik

Meningkatkan

sekresi kelenjar pencernaan

Symphatetic :
Menghambat peristaltik
Meningkatkan kontraksi otot spinkter

PERSARAFAN
PARASIMPATIS
Pusat : craniosacral
Dorsal nuclei N.X
esophagus, gaster,
hepar, pancreas,
duodenum, jejunum,
ileum, colon
ascendens , 2/3
proximal colon
transversum
Sacral 2-4 1/3
proximal colon
transversum, rectum,
anus

PERSARAFAN
SYMPHATETIC

Stomach

Pusat : thoracolumbal
Ganglion prevertebral:
Coeliacus
Mesentericus superior
Mesentericus inferior

Pancreas

Duodenum
Spleen
Liver

Jejunum, ileum, ascending


colon,
proximal 2/3 of the transverse
colon
Distal 1/3 of the transverse
colon, sigmoid colon, rectum,
anus
Urinary
bladder
Genital organs

PARASYMPHATETIC
Constricts pupil
Inhibits tear
glands
Increases
salivation
Slows heart

SYMPHATETIC
Stimulates tear
glands
Dilates pupil
Inhibits
salivation,
increases
sweating
Accelerates heart
Dilates bronchi

Constricts
bronchi

Increases
digestive
function of
stomach
Increases
digestive
function of
intestine
Contracts
bladder

Decreases
digestive
functions of
stomach
Secretes
adrenalin
Decreases
digestive
function of
intestine
Inhibits bladder
contraction
94

PERSARAFAN
CANALIS ANAL
Di

atas linea pectinata:

symphatetic

plexus hypogastrikus L1,2


parasymphatetic
Di

bawah linea pectinata :

somatic

(inferior rectal nerve)

REFERENSI
Dynamic

Human Anatomy 2.0. CD


Marieb, E.N., & J. Mallat. Human
Anatomy. 3rd ed. Benjamin
Cummings.2001.
Drake, R. et al. Greys Anatomy for
students. Elsevier. 2005.
Netter. Altas Anatomy.
Snell. Clinical Anatomy.

Anda mungkin juga menyukai