DASAR DAN KESAN

PENDUDUKAN
JEPUN KE ATAS
PERJUANGAN
MENCAPAI
KEMERDEKAAN DI
INDONESIA.

 Pendahuluan:

Jepun menyerang negara-negara Asia Tenggara

mulai tahun 1941 selaras dengan dasar
imperialismenya. Semua negara Asia Tenggara kecuali
Thailand ditawan oleh Jepun antara tahun 1941 1945. Belanda di Indonesia menyerah kalah kepada
Jepun manakala di Myanmar, British mnyerah kalah.
Jepun melaksanakan pelbagai dasar dalam
bidang politik, ekonomi, dan sosial.Pendudukan Jepun
memberi kesan ke atas perjuangan rakyat Indonesia
dan Myanmar untuk mencapai kemerdekaan.

 1.
Dasar-dasar
Dasar Politk
a.
Penglibatan orang Indonesia dalam pentadbiran
Jepun memberi peluang kepada penduduk tempatan untuk
terlibat dalam sistem politik. Ini disebabkan jepun menghadapi
kekurangan tenaga pentadbir perkhidmatan awam. Pada ogos
1942 setelah belanda ditawan, jepun telah melantik penduduk
Indonesia untuk mengisi jawatan dalam pentadbiran yang
dahulunya dipegang oleh belanda. Contohnya Soekarno
dilantik sebagai pemimpin PUTERA dan dibantu oleh Hatta.
Bilangan orang Indonesia yang dilantik menjadi penasihat
semakin mening kat dalam pemerintahan. Jepun telah
membentuk Dewan Penasihat di Jakarta dan diletakkan di
bawah pemimpin S oekarno.

 b Gerakan Tiga A

Jepun telah membentuk gerakan rakyat iaitu

Gerakan Tiga A pada april 1942. Gerakan ini berasal
dari slogan jepun iaitu Jepun Ketua Asia atau Jepun
Cahaya.
Gerakan Tiga A bertujuan untuk mendapat bantuan
orang Indonesia bagi memenuhi keperluan perang
dan menjayakan pelaksanaan rancangan Kawasan
Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya. Jepun
menggunakan slogan kata tersebut untuk menyeru
orang asia supaya bersatu di bawah kekuasaan
tertinggi jepun untuk menentang kuasa barat.

 cPemerintahan jepun di Indonesia

pemerintahan jepun di Indonesia bercorak

ketenteraan. Jabatan Gabenor dan Jabatan Pembantu
Residen dihapuskan. Kedudukan Residen sebagai
Ketua Wilayah Keresidenan masih dikekalkan. Begitu
juga dengan jawatan Bupati sebagai Ketua Wilayah
kabupaten.
Pemerintahan tertinggi dan kuasa Gabenor Jeneral
yang dahulunya di bawah pemerintahan Indonesia
dijalankan oleh Perwira Tinggi Tentera Jepun yang
dikenali sebagai Saikoo Sikikan

 Dasar Ekonomi
a.Bidang pekebunan

Kegiatan pekebunan berkembang dengan kewujudan sebuah

badan pengawasan yang dibentuk oleh Gunseikan. Badan
pengawasan ini dinamakan Saibai Kigyo Kanrikodan (SKK).
SKK mengawasi kegiatan pekebunan, mengendalikan
urusan jual-beli, dan menentukan harga hasil penjual
pekebunan. Melalui SKK, bidang pekebunan terutamanya
pekebunan kina iaitu ubat-ubatan dan karet iaitu getah
berkembang maju.

 b . Ke g ia ta n pe r t a nia n

J e p u n m e njal ankan ke g iata n m e m b uka t an ah b ah aru dan b e kas

t anah p e ke bu n an u n tuk p e n anam an p adi . C o nt oh n ya, b e kas
p e ke bu na n te m b akau d i s um ate r a tim u r te l ah d it anam d e n gan
t anam an p ad i y a ng lu as ny a l e bi h ku ran g 1 0. 00 0 he ktar.
Tan ah pe rta ni an b ah ar u di da e ra h Karo te l ah dib u ka . D i Kalim an tan
d an S ulaw e s i p u la, pe nan am an p ad i d iw ajib kan u n tu k m e n gat asi
m asa lah ke ku r an gan b e r as te ru tam any a di jawa . U sah a ini ju ga
d apa t m e n gu r ang kan ke b e rg an tun g an In d o ne sia te rhad ap
p e n gim p o r tan b e r as.


c.Kegiatan perdagangan
Jepun mengeksploitasi bahan mentah Indonesia untuk
kegunaannya sendiri. Masalah pengeksportan berlaku
kerana jepun telah mengharamkan eksport ke negara
lain.
Bidang perdagangan dimonopoli oleh syarikat swasta
Jepun.

 Kesan-kesan dasar yang dilaksanakan

Kesan politik dan pentadbiran

Penduduk tempatan terutama golongan pertengahan
diberikan tempat oleh pentadbiran tentera jepun dalam
sistem pemerintahan dengan memegang jawatan tinggi
dalam pemerintahan. Ini memberikan pengalaman kepada
mereka dalam urusan pentadbiran Negara.
Pendidikan ketenteraan diajar kepada pemuda Indonesia
baik dalam PETA dan HEIHO. Ini merupakan pengalaman
paling berharga untuk perjuangan kemerdekaan Indonesia.
Pejuang-pejuang yang dilatih oleh tentera jepun ramai yang
menjawat-jawatan penting dalam Jabatan Tentera selepas
Indonesia mencapai kemerdekaan pada 17 ogos 1945.

 Kesan ekonomi
Pentadbiran tentera Jepun telah mengeksploitasi
sumber kekayaan dengan cara semua ladang milik
belanda, peralatan, dan kemudahan perusahaan
seperti elektrik, telekomunikasi dan pengangkutan
diambil alih atau disita oleh tentera jepun. Penduduk
Indonesia dipaksa untuk bekerja di ladang untuk
membiayai perbelanjaan perang.
Penduduk diwajibkan menyimpan padi, jagung, dan
hasil ternakan dalam jumlah yang besar untuk
memenuhi keperluan logistik jepun di medan perang.
Menanam pokok jarak untuk diambil minyaknya dan
diproses sebagai minyak pelincir untuk jenterajentera dan kelengkapan perang tentera jepun.

 Kesan so sial
Ke jayaan je pun me ngalahkan Be landa dan Tentera Be rse kutu
telah meniupkan semangat nasionalisme. Masyarakat tempatan
menyedari bahawa orang asia yang dianggap lemah juga
mampu me ngalahkan kuasa barat. Penggunaan bahasa
Indonesia semasa pendudukan jepun dapat menyatupadukan
masyarakat Indonesia. Bahasa Indonesia menjadi lambang
perpaduan kebangsaan untuk menentang jepun dan be landa
serta se terusnya me ncapai kemerdekaan. Begitu juga, jepun
membenarkan penggunaan lagu kebangsaan Indonesia, iaitu
Indonesia Raya. Lagu kebangsaan ini menye marakkan perasaan
cinta akan Ne gara dan menolak sebarang penguasaan asing.
Sistem Romusha turut diperkenalkan bagi me njamin
sumber tenaga dalam bidang ke tente raan. Le lak i dan
perempuan berumur antara 16 hingga 25 tahun dikerah untuk
menyertai Sistem Romusha. Usaha je pun ini me nyemarakkan
perasaan benci orang Indone sia te rhadap pentadbiran jepun.

 Kesimpulan
Pendudukan jepun telah memberi kesan terhadap
pergerakan nasionalisme Indonesia. Segala pengalaman yang
ditempuh oleh masyarakat tempatan telah diambil sebagai
pedoman hidup untuk lebih bersemangat mengusir penjajah
jepun dan barat. Kesan yang bermakna ialah perubahan
pendirian para nasionalis di Indonesia seperti Soekarno yang
pada mulanya bersikap pro -jepun bertukar kepada anti-jepun.
Para nasionalis memainkan peranan penting dalam membawa
Negara ke arah perjuangan menentang jepun secara gerakan
bawah tanah dan seterusnya memperjuangkan kemerdekaan
pada era selepas pendudukan jepun.
Pendudukan jepun merupakan era penting dalam
menyemarakkan semangat nasionalisme dalam kalangan
rakyat jelata yang menjadi benteng pertahanan yang kukuh.

DASAR DAN KESAN

PENDUDUKAN JEPUN KE ATAS
PERJUANGAN MENCAPAI
KEMERDEKAAN DI MYANMAR.

 Pendahuluan:

Jepun menyerang negara-negara Asia Tenggara

mulai tahun 1941 selaras dengan dasar
imperialismenya. Semua negara Asia Tenggara kecuali
Thailand ditawan oleh Jepun antara tahun 1941 1945. Belanda di Indonesia menyerah kalah kepada
Jepun manakala di Myanmar, British mnyerah kalah.
Jepun melaksanakan pelbagai dasar dalam bidang
politik, ekonomi, dan sosial.Pendudukan Jepun
memberi kesan ke atas perjuangan rakyat Indonesia
dan Myanmar untuk mencapai kemerdekaan.

a)Dasar Politik
J e p u n m e m b e n t u k Te n t e r a Ke m e rd e ka a n M y a n m a r s e b a g a i s a t u
p e r tu b u h a n u n t u k m n y a t u ka n p a r a n a s io n a l i s d e n g a n h a r a p a n d a p a t
m e m b e n t u k p e n t a d b i r a n M y a n m a r y a n g m e rd e ka .
J e p u n m e n u b u h ka n J a w a ta n ku a s a Pe n t a d b i r a n Pu s a t y a n g d i ke t u a i o l e h
D r. B a M a w. U s ah a i n i b e r t u j u a n u n tu k m e m b e r i ke y a k i n an ke p a d a
n a s i o n a li s t e m p a t a n b a h a w a m e re ka d i b e r i p e l u a n g u n t u k m e n t a d b i r
n e g a r a s e n d i r i . Pad a 1 O g o s 1 9 4 3 , J e p u n m e m b e r i ke m e rd e ka a n
ke p a d a M y a n m a r d a n D r.B a M a w d i l a n t i k s e b a g a i Pe rd a n a M e n t e r i
ke r a j a a a n b e r s a m a ka b i n e t n y a . Pe r l e m b a g a an b a h a r u d i i s y t i h a r ka n .

J e p u n m e n y e r a h ka n j a w a t a n Tim b a l a n Pe s u r u h j a y a d i p e r i n g ka t
d a e r a h ke p a d a o r a n g t e m p a ta n . J e p u n m n g a m a l kan p e m e r i n t ah a n
b e rc o r a k ke t e n t e r a a n d a n m e n g g a l ak ka n p e n d u d d u k t e m p a t a n t e r l i b a t
d a l a m ke t e n t e r a a n . J e p u n b e r t i n d a k m n y a t u ka n ke s e m u a p a r t i p o li t i k
d i M y a n m a r d a l a m g a b u n g a n y a n g d i ke n a l i s e b a g a i D o b a m a S i n y e t h a
A s i a y o n e . G a b u n g a n i n i ke m u d i a n n y a d i p an g g i l M a h a B a m a
A s i ay o n e .

b)Dasar Ekonomi
Jepun menguasai pengeluaran pertanian dan
pengangkutan laut tetapi sector pengedaran dan
perdagangan runcit diberikan kepada rakyat
tempatan. Dalam usaha untuk mngeksplotasi ekonomi
tanah jajahan, Jepun melaksanakan rancangan
Kawasan KesemakmuranBersama Asia Timur Raya.
Disebabkan kekurangan bahan makanan, Jepun
manggalakkan petani menanam hasil tanaman yang
lebih menguntungkan seperti kapas, kacang, dan jut.

 c)Dasar Sosial
Jepun membenarkan penggunaan bahasa
masyarakat majoriti Myanmar di sekolah dan pusat
pentadbiran.

 d)Kesan Politik

Kemenangan Jepun memusnahkan tanggapan dalam

kalangan rakyat Myanmar bahawa British ialah sebuah
kuasa yang kuat. Kemenangan tersebut telah memberi
kesedaran bahawa mereka juga mampu bangkit dan
berjaya mengambil alih tanah air sendiri.
Slogan Asia untuk Orang Asia dan rancangan
Kawasan Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya telah
membangkitkan semangat kebangsaan untuk
membebaskan negara daripada belenggu penjajah dan
mengukuhkan usaha untuk menghapuskan pengaruh dan
budaya Barat.
Nasionalismula sedar bahawa Jepun bercita-cita
mengekploitasi ekonomi dan menjajah negara-negara Asia
Tenggara melalui slgan mereka itu.

 e) Kesan Ekonomi
Jepun mengeksploitasi ekonomi Myanmar. Sumber
semula jadi musnah dan Myanmar mengalami
kekurangan bahan keperluan. Sistem ekonomi sara
diri yang diperkenalkan oleh Jepun membebankan
rakyat tempatan sehingga berlaku kebuluran di
beberapa kawasan di Myanmar.
Perubahan sistem ekonomi komersial kepada sistem
ekonomi sara diri, kadar infl asi yang tinggi, dan
pengeksploitasi ekonomi oleh syarikat-syarikat Jepun
mangakibatkan masyarakat tempatan sanggup
menyertai para nasionalis dalam gerakan bawah
tanah untuk menentang Jepun.

 f) Kesan Sosial
Rakyat hidup dalam kebuluran dan penderitaan
kerana wabak penyakit yang tidak terkawal. Jepun
menggalakkan penggunaan bahasa kaum majoirit.
Akan tetapi, dasar ini gagal dilaksanakan sehingga
menimbulkan konfl ik antara kaum majoriti Myanmar
dengan kaum minotiti tempatan seperti Karen,
Kachin, dan Chin.
Konfl ik ini akhirnya menyedarkan penduduk
tempatan kekejaman dan penindasan Jepun. Mereka
sedar bahawa mereka sepatutnya bersatu menentang
sebarang bentuk penjajahan.

 Bagaimanakah pendudukan Jepun telah

mempengaruhi perkembangan nasionalisme
Myanmar pada abad ke-20

Pendahuluan
Jepun telah menyerang Myanmar pada Disember
1941. Menjelang Mei 1942, Jepun Berjaya menakluki
seluruh Myanmar. Pendudukan Jepun di Myanmar
berakhir pada Ogos 1945. Pendudukan Jepun telah
member kesan penting terhadap perkembangan
nasionalisme Myanmar dan telah mempercepat
pencapaian kemerdekaan Myanmar.

 1.Pakatan dengan Jepun

a.Pada tahun 1941, Aung San telah mengadakan

pakatan dengan Jepun. Melalui pakakatan ini, golongan
Thakin berjanji akan membantu Jepun menakluki Myanmar
daripada Inggeris dan Jepun berjanji untuk memberi
kemerdekaan kepada Myanmar.
b.Pakatan ini membolehkan golongan Thakin menjalani
latihan ketenteraan di Jepun. Golongan Thakin menubuhkan
Tentera Kemerdekaan Myanmar dengan bantuan Jepun.
Menjelang tahun 1941, Tentera Kemerdekaan Myanmar
mempunyai 30,000 orang anggota.

 2.Membantu Jepun Menyerang Myanmar

a.Pada Disember 1941, Jepun menyerang Myanmar

dengan bantuan Tentera Kemerdekaan Myanmar. Pada Mei
1942, Jepun Berjaya menakluki seluruh Myanmar. Kejayaan
ini menyebabkan pengaruh golongan Thakin semakin
meningkat dan dianggap sebagai pembela bangsa dan
negara Myanmar dalam kalangan rakyat tempatan.
b.Kemenangan Jepun dan kekalahan British telah
melenyapkan tanggapan rakyat Myanmar bahawa rakyat
British adalah satu bangsa agung yang tidak dapat
dikalahkan. Kekalahan British ini telah menambahkan
keazaman golongan Thakin untuk mencapai kemerdekaan.

 3.Pengalaman dalam bidang pentadbiran

a.Atas usaha golongan Thakin, Jepun telah
memberi kemerdekaan kepada Myanmar pada 1 Ogos
1943. Sebuah kerajaan baru telah dibentuk dengan
Dr. Ba Maw sebagai Perdana Menteri. Kerajaan Ba
Maw telah dipengaruhi golonan Thakin yang
memegang banyak jawatan menteri kabinet.
b.Pengalaman berkerajaan sendiri semasa
pendudukan Jepun telah mengukuhkan keyakinan diri
golongan Thakin untuk menuntut kemerdekaan
Myanmar dari British selepas pengunduran Jepun.

 4 . P e m b e n t u k a n L i g a P e m b e b a s a n R a k y a t A n t i Fa s i s ( L P R A F )

a . Jepu n t ela h m e m be r kem e rdeka a n da l a m er ti ka ta seben a r

kepa da M y a n m a r. Ku a sa sebena r penta dbir a n My a n m a r m a sih

t er l eta k di t a n ga n Je pun. Kekej a m a n penta dbi r a n Je pun da n
kem erosot a n t a r a f h i dup r a kya t M ya nm a r se m a sa pen du du ka n
Jepun t el a h m e w uj u dka n senti m en a nti - Je pun da la m ka la nga n
r a ky a t M y a nm a r.
b.Pa da t a h u n 1 9 4 4 , gol onga n Tha k in be r sa m a - sa m a
pe r tubuha n n a sio n a li s M y a nm a r y a ng l a i n te la h m en u bu hka n
LPRAF ba gi m e n en ta ng Jepun. LPRA F di pi m pin o le h A u ng Sa n da n
Tha n Tun . Pa da M a c 1 9 4 5 , LPRAF te la h m eny e be la h i Br i ti sh a pa bi la
i a se ca r a ter bu ka m enent a ng Je pun.
c .Pa da O go s 1 9 4 5 , Jepun te la h m eny er a h ka l a h da la m Per a n g
D uni a Kedu a , L PRA F di ba w a h pi m pina n gol onga n Tha ki n t ela h
m unc ul seba ga i pe r tu buha n na si ona l is ya ng uta m a di M y a n m a r.

 5.Kem erdekaan Myanmar 1948

a.Pada Januari 1947, Thakin Aung San telah mengetuai

rombongan ke London untuk membincangkan kemerdekaan
M yanmar. Kerajaan British bersetuju untuk mengadakan pilihan
raya pada April 1947 dan memberi kemerdekaan kepada
M yanmar.
b.Dalam pilihan raya tersebut, LPRAF telah menenangi
171 kerusi daripada 182 kerusi yang dipertandingkan. Pada 19
Julai 1947, Aung San dan 6 rakannya dalam kabinet telah
dibunuh oleh orang- orang upahan U Saw.
c.Namun, satu perlembagaan telah digubal bagi
M yanmar. Lantaran itu, Myanmar mencapai kemerdekaan
sepenuhnya pada 4 Januari 194 8. Perdana M enteri pertamanya
ialah Thakin U Nu.

 Kesimpulan
Pendudukan Jepun telah memperkukuhkan gerakan
nasionalisme Myanmar dan mempercepat proses
kemerdekaan Myanmar selepas Perang Dunia Kedua.
Myanmar mencapai kemerdekaan pada 4 Januari
1948 dengan U Nu sebagai Perdana Menteri yang
pertama.