Diferensial Fungsi Sederhana
Diferensial Fungsi Sederhana
fungsi sederhana
y f ( x)
y y f ( x x)
y f ( x x) y
y f ( x x) f ( x)
(1)
y f ( x x) f ( x)
x
x
Jika y = f(x)
Maka kuosien diferensinya :
y f ( x x) f ( x)
x
x
lim y
lim f ( x x) f ( x)
x 0 x x 0
x
penotasian
Cara penotasian dari turunan suatu fungsi
dapat dilakukan dengan beberapa macam :
Paling lazim
digunakan
y
dy df ( x)
'
y f ' ( x) y x f x ( x)
x 0 x
dx
dx
lim
Kaidah-kaidah diferensiasi
1. Diferensiasi konstanta
Jika y = k, dimana k adalah konstanta, maka dy/dx
=0
contoh : y = 5 dy/dx = 0
2. Diferensiasi fungsi pangkat
Jika y = xn, dimana n adalah konstanta, maka dy/dx
= nxn-1
contoh : y=x3dy/dx=3x3-1=3x2
dy
kdv / dx
dx
v2
5 dy
5(3x 2 )
15 x 2
contoh : y 3 , 3 2 6
x dx
(x )
x
dy
dv
du
maka
u v
dx
dx
dx
contoh : y (4 x 2 )( x 3 )
dy
dv
du
u v
(4 x 2 )(3 x 2 ) ( x 3 )(8 x) 12 x 4 8 x 4 20 x 4
dx
dx
dx
du
dv
v
u
dy
maka
dx 2 dx
dx
v
2
4x
contoh : y 3
x
du
dv
v
u
3
2
2
dy
(
x
)(
8
x
)
(
4
x
)(
3
x
)
dx
dx
2
3 2
dx
v
(x )
8 x 4 12 x 4 4
2
4
x
6
2
x
x
dx du dx
contoh : y (4 x 3 5) 2 misal : u 4 x 3 5 y u 2
du
dy
12 x 2 ,
2u
dx
du
dy dy du
du
y (4 x 5) , misal : u 4 x 5
12 x 2
dx
dy
du
n 1
nu
2(4 x 3 5)(12 x 2 ) 96 x 5 120 x 2
dx
dx
3
dy
1
dx x ln a
dy
1
1
contoh : y log 2,
dx x ln a 2 ln 5
5
log e du
dx
u
dx
x3
contoh : y log
x2
( x 3)
du ( x 2) ( x 3)
5
misalkan : u
( x 2)
dx
( x 2) 2
( x 2) 2
dy
log e du
dx
u
dx
log e
5
5 log e
5 log e
x 3 ( x 2) 2 ( x 3)( x 2) ( x 2 x 6)
dy
dy dy a log e du
dx du
u
dx
2 3
contoh : y (log 5 x )
du
2
misalkan u 5 x
10 x
dx
dy
2 2 log e
3(log 5 x )
(10 x)
2
dx
5x
30 x(log 5 x 2 ) 2 log e 6
2 2
(log 5 x ) log e
2
5x
x
dy 1 du
dx u dx
x3
contoh : y ln
x2
( x 3)
du
5
misalkan : u
( x 2)
dx ( x 2) 2
dy 1 du ( x 2)
5
5
2
2
dx u dx ( x 3) ( x 2)
( x x 6)
dy dy 1 du
dx du u dx
contoh : y (ln 5 x 2 ) 3
du
misalkan u 5 x
10 x
dx
dy
1
6
2 2
2 2
3(ln 5 x )
(
10
x
)
(ln
5
x
)
2
dx
x
5x
2
dy
x
x
a ln a 5 ln 5
dx
dy
x
Dalam hal y e , maka
e juga,
dx
sebab ln e 1
x
dy
du
u
a ln a
dx
dx
Contoh : y 9
3 x2 4
du
misalkan u 3 x 4
6x
dx
2
dy
du
u
3 x2 4
3 x2 4
a ln a
9
(ln 9)(6 x) (6 x)9
ln 9
dx
dx
dy
u
u du
Kasus Khusus : dalam hal y e , maka
e
dx
dx
dy
du
dv
v 1
v
vu
u ln u
dx
dx
dx
x3
contoh : y 4 x , misalkan : u 4 x du / dx 4
v x 3 dv / dx 3 x 2
dy
du
dv
v 1
v
vu
u ln u
dx
dx
dx
( x )4 x
3
16 x
4x
x 3 1
x3 2
x 3 2
x3
(4) 4 x ln 4 x(3x 2 )
12 x
x3 2
ln 4 x
(4 3 ln 4 x)
dy
1
dx dy / dx
contoh :
x 5 y 0,5 y
dy
dy
1
1
3
5 2y
3
dx
dx dy / dx (5 2 y )
contoh :
4 xy 2 x 2 2 y 0, tentukan
dy
dy
2
8 xy 4 y 2 x 2 0
dx
dx
dy
8 xy 2 2 x 4 y 2
dx
dy 2 x 4 y 2 x 2 y 2
dx 8 xy 2
4 xy 1
dy
dx