Anda di halaman 1dari 39

LAPORAN KASUS

SIROSIS HEPATIS
Oleh :
Irani Vianza 030.12.129
Pembimbing :
Dr.Budowin , SpPd

Identitas Pasien
NAMA
USIA

TN. S
56th

JENIS KELAMIN

Laki-laki

PEKERJAAN

Ojek Ikan

PENDIDIKAN TERAKHIR

Sekolah Dasar

ALAMAT

Jamantri II

STATUS

Menikah

SUKU BANGSA

Sunda

AGAMA

Islam

TANGGAL DAN JAM MRS

08 Oktober 2016, 17 : 26

BMI

26,98

Anamnesis
(autoanamnesis 10 Oktober 2016)

Riwayat Penyakit Sekarang

Riwayat penyakit Dahulu

Pemeriksaan Fisik
Keadaan umum
Kesadaran

Compos mentis

Kesan sakit

Ringan

Kesan gizi

Baik

Status Gizi
Berat Badan

78kg

Tinggi badan

170cm

BMI

26,988 (overweight)

Tanda vital
Tekanan darah

130/80

Nadi

76x/m

suhu

36,7

Status generalis

Pemeriksaan Penunjang
08 Oktober 2016 pukul 11.44 WIB
Parameter

Hasil

Satuan

Nilai rujukan

HEMATOLOGI
Hb

9,6

g/dL

13,0 18,0

Eritrosit

2,77

x106/uL

4,50 6,50

Leukosit

5,93

x103/uL

3,80 10,60

Trombosit

81

x103/uL

150 440

Hematokrit

26,9

40 52

MCV

97

fL

80 - 100

MCH

35

pg

26 - 34

MCHC

36

g/dL

35 - 36

RDW-CV

14,2

12,2 15,3

GDS

132

mg/dL

< 140

IMUNOLOGI
HbsAg Rapid

reaktif

Non reaktif

Pemeriksaan Penunjang
08 Oktober 2016 pukul 11.44 WIB
Parameter

Hasil

Satuan

Nilai rujukan

KIMIA DARAH
GDS

132

mg/dL

< 140

Ureum

44,7

mg/dL

15,0 50,0

Creatinin

1,46

mg/dL

0,60 1,1

SGOT

51,9

U/l

s/d 37

SGPT

34,2

U/l

s/d 40

Bilirubin total

2,37

mg/dL

s/d 1,00

Bilirubin direk

1,55

mg/dL

s/d 0,25

Bilirubin indirek

0,82

mg/dL

s/d 0,75

Protein total

6,67

g/dL

6,60 8,70

Albumin

1,65

g/dL

3,50 5,00

Globulin

5,02

g/dL

3,10 3,70

USG Abdomen
11 Oktober 2016

HEPAR:
Tidak
membesar,
ekoparenkim
meningkat,
tidak
nampak nodul.
LIEN,
PANKREAS,
GALLBLABER:
tidak membesar.
BULI : kesan Normal
KESAN : sirosis hepatis + ascites

Diagnosis
DIAGNOSIS KERJA
Sirosis hepatis e.c hepatitis B
DM tipe II

DIAGNOSIS BANDING
Sirosis hepatis e.c hepatitis C
Hepatoma

Tata Laksana

Infus ringer laktat 20 tpm


Inj. Ranitidin 2 x 1 amp
Tab. Spironolakton 2x100mg (letonal)
Tab. Lamivudin 1x100mg
Tab. Curcuma 3x 200mg
Diet protein 1mg/KgBB

Rencana Penjajakan
Laboraorium darah: alfa-fetoprotein
Endoskopi
Foto thorax
Biopsi hepar

Prognosis
Ad vitam
Ad fungsionam
Ad sanationam

: Ad malam
: Ad malam
: Ad Malam

Follow
UpUP
FOLLOW

8 Oktober 2016
Subjective

Objective

Assessmen
t

Planning

Os mengeluh nyeri
ulu hati. Mual (+)
muntah (-)

Kesadaran : CM
TD : 130/80
Nadi : 80x/m
RR : 24x
Suhu : 36,5
Mata : CA -/- SI+/+
Thorax SNV +/+
RH -/- WH -/Abdomen : supel, BU (+) NT
(-)
Ekstremitas : AH (+)
Oe (+)
LAB
HB 9,6
HBSAG REAKTIF
GDS 132

HEPATITIS B

inf Ringer Laktat


20 tpm
inj ranitidin 2x1
amp
tab curcuma 3x1
hepamax 3x1
Rencana USG

10 Oktober 2016
Subjective

Objective

Assessment

Planning

Os mengeluh nyeri ulu


hati, lemas (+) mual (+)
perut terasa penuh (+)

Kesadaran CM
TD 130/90
Nadi 80x/m
RR 20x/m
Suhu 36,5
Mata CA -/SI +/+
Thorax SNV +/+, Rh -/WH -/Abdomen supel, BU (+)
NT (-)
Ekstremitas atas & bawah
AH (+)
Oe (+)
LAB :
SGOT 51,9
SGPT 34,2
ALBUMIN 1,65
Protein total 6,67
Bilirubin total 2,37
Bilirubin direk 1,55
Bilirubin indirek 9,82

HEPATITIS B

inf Ringer Laktat 20 tpm


inj ranitidin 2x1 amp
tab curcuma 3x1
hepamax 3x1

Rencana USG

11 Oktober 2016
Subjective

Objective

Assessment

Planning

Os mengeluh nyeri
ulu hati, lemas (+)
mual (-) muntah (-)
perut terasa penuh
(+)

Kesadaran CM
TD 150/90
Nadi 80x/m
RR 20x/m
Suhu 36,5
Mata CA -/SI +/+
Thorax SNV +/+, Rh -/- WH -/Abdomen supel, BU (+) NT (-)
Ekstremitas atas & bawah AH
(+)
Oe (+)
LAB
ALBUMIN TOTAL 1,65
GLOBULIN 5,02
USG abdomen :
Sirosis hepatis + ascites

SIROSIS HATI
e.c
HEPATITIS B

inf Ringer Laktat


20 tpm
inj ranitidin 2x1
amp
tab curcuma 3x1
Lamivudin 1x100

spironolakton
2x100

12 Oktober 2016
Subjective

Objective

Assessment

Planning

Os
mengeluh
nyeri
perut
membaik, lemas
(+)
mual
(-)
muntah (-)

Kesadaran CM
TD 150/100
Nadi 90x/m
RR 20x/m
Suhu 36,5
Mata CA -/SI +/+
Thorax SNV +/+, Rh -/- WH
-/Abdomen supel, BU (+) NT
(-) shiftingg dullness (+)
Ekstremitas atas & bawah
AH (+)
Oe (+)
LAB
ALBUMIN TOTAL 1,65
GLOBULIN 5,02

SIROSIS HATI
e.c
HEPATITIS B

inf Ringer Laktat


20 tpm
inj ranitidin 2x1
amp
tab curcuma 3x1
Lamivudin 1x100

spironolakton
2x100

13 Oktober 2016
Subjective

Objective

Assessment

Planning

Os
mengeluh
nyeri perut (-),
lemas (+) mual
(-) muntah (-)

Kesadaran CM
TD 140/80
Nadi 88x/m
RR 20x/m
Suhu 36,5
Mata CA -/SI +/+
Thorax SNV +/+, Rh -/- WH
-/Abdomen supel, BU (+) NT
(-) shiftingg dullness (+)
Ekstremitas atas & bawah
AH (+)
Oe (+)

SIROSIS HATI
HEPATITIS B

inf Ringer Laktat


20 tpm
inj ranitidin 2x1
amp
tab curcuma 3x1
Lamivudin 1x100

spironolakton
2x100

Tinjauan Pustaka
Sirosis Hepatis

DEFINISI
Sirosis adalah suatu keadaan patologis yang
menggambarkan stadium akhir fibrosis hepatik yang
berlangsung progresif yang ditandai dengan distorsi
dari arsitektur hepar dan pembentukan nodulus
regeneratif, gambaran ini terjadi akibat nekrosis
hepatoselular. Jaringan retikulin kolaps disertai
deposit jaringan ikat, distorsi jaringan vaskular, dan
regenerasi nodularis parenkim hati.

ETIOLOGI
Faktor keturunan dan malnutrisi kekurangan
protein << asam amino (metionin) mencegah
perlemakan hati <<
Hepatitis virus virus hepatitis B hepatitis aktif
kronik sirosis
Zat hepatotoksik alkohol pemakaian berulang kali
dan terus menerus penimbunan lemak dalam hati
kerusakan hati akut : nekrosis / degenarasi lemak
, kronis : sirosis

Tabel 1. Sebab-sebab sirosis dan/ atau penyakit hati kronik .


Penyakit infeksi

Bruselosis
Ekinokokus
Skistosomiasis
Toksoplasmosis
Hepatitis virus ( hepatitis B , hepatitis C, hepatitis D,
sitomegalovirus)

Penyakit keturunan dan metabolic


Difisiensi alfa1- antitrypsin
Sindrom fanconi
Galaktosemia
Penyakit gaucher
Penyakit simpanan glikogen
Hemokromatosis
Intoleransi fluktosa glikogen
Tirosinemia herediter
Penyakit Wilson
-

Obat dan Toksin


- Alkoholik
- Amiodaron
- Arsenic
- Obstruksi bilier
- Penyakit perlemakan hati
non alkoholik
- Sirosis bilier primer
- Kolangitis sclerosis primer
Penyebab lain atau tidak
terbukti
- Penyakit usus inflamasi
kronik

KLASIFIKASI

PATOGENESIS
Peningkatan tekanan
vena cava inferior dan
vena hepatica
akumulasi abnormal di
hati udem hati

Stasis empedu
penumpukan empedu
didalam hati Kerusakan
sel hati dimulai dari sekitar
duktus biliaris ikterik,
hati membesar , keras,

Alkohol akumulasi lemak


berlebih menurunkan
oksidasi asam lemak
nekrosis sel hati menciut,
keras & tidak memiliki
parenkim normal.

Terjadi setelah nekrosis


berbercak pada jaringan
hati hepatosit terpisah
oleh jaringan parut >>
kehilangan sel hati

MANIFESTASI KLINIS

Produksi protein yang


rendah, gangguan hormon

asite
s
diafrag
ma
menyempi
t

nafas

DIAGNOSIS
kriteria Soedjono dan Soebandiri tahun 1973, yaitu bila
ditemukan 5 dari 7 keadaan berikut:
1. eritema palmaris,
2. spider nevi,
3. vena kolateral
4. asites dengan atau tanpa edema,
5. splenomegali,
6. hematemesis dan melena,
7.rasio albumin dan globulin terbalik

eritema palmaris

spider nevi
Vena kolateral

PEMERIKSAAN PENUNJANG
1. Tes fungsi hati meliputi aminotransferase (AST),
alkali fosfatase, gamma glutamil transpeptisida,
bilirubin, albumin, dan waktu protombin
2. Pemeriksaan urin
3. Pemeriksaan Darah
4. Pemeriksaan radiologis
5. Biopsy hati

PENATALAKSANAAN

Diet protein 1 g/kgBB dan kalori 2000-3000 kkal/hari


Asites :
tirah baring dan diawali diet rendah garam konsumsi
garam sebanyak 5,2 gram atau 90 mmol/hari
spinorolakton dengan dosis 100-200 mg sekali dan
terjadinya penurunan berat badan 0,5 kg/hari).tanpa
dengan adanya edema kaki 1 kg/hari
Terapi spinorolakton dapat dikombinasikan dngan
furosemide dengan dosis 20-40 mg/hari apabila terapi
spinorolakon tidak adekuat.

Peritonitis Bakterial Spontan : Terapi diberikan 10-14


hari, norfloksasin (400mg/hari) dapat mencegah
rekurensi atau relaps.4
Sindrom hepatorenal dilakukannya transplantasi hati
hal ini dikarenakan terapi obat-obatan yang
digunakan seperti dopamin dan analog prostaglandin
Ensefalopati Hepatika : Sirup laktulosa dapat
diberikan dengan dosis 30-50 mL setiap jam.
Pemberian neomisin dengan dosis 0,5 1 g s

KOMPLIKASI

Tabel 2. Klasifikasi Child Pasien Sirosis Hati dalam Terminologi


Cadangan Fungsi Hati.2
Derjat kerusakan
Bil. Serum
(mu.mol/dl)
Alb. Serum (gr/dl)
Asites
PSE/ensefalopati
Nutrisi

Minimal
<35
>35
Nihil
Nihil
Sempurna

Sedang
35-50
30-35
Mudah dikontrol
Minimal
Baik

Berat
>50
<30
Sukar
Berat/koma
Kurang / kurus

Anda mungkin juga menyukai