Anda di halaman 1dari 22

MOMEN INERTIA

Momen Inertia terhadap sumbu X ialah


Unsur dari luasan (dA), digandakan
dengan kuadrat jaraknya terhadap
sumbu X dan kemudian diintegralkan.
Peran Momen Inertia
- Memberikan (indikasi) kekuatan terhadap bentuk
penampang.
- Nilai Momen Inertia dari suatu penampang,
merupakan salah satu unsur yang diperlukan
dalam perhitungan kekuatan struktur seperti :
- balok terlentur ( teg. Lentur, teg. Geser dsb)
- lendutan (deflaction)
- batang tekan/ kolom (teg. Tekuk)
- kekakuan balok - kolom
Y
Momen Inertia terhadap :
- Sumbu x Ix = y . dA
- Sumbu y Iy = x . dA
x dA - Sumbu xy Ixy = xy. dA

r y Momen Inersia kutub:

Ip = r2 dA
O X
Penampang segi empat

Y x dA = b.dy
h/2
dy
Ix = y . dA = y . b.dy
y
h h/2 h/2
X = b.y . dy = b [ y ]
-h/2 -h/2
= b { (h/2) + (h/2) }
dx -h/2 = b {1/24 h + 1/24 h }
b
Ix = 1/12. b.h
Iy = 1/12. h.b

Ip = 1/12.( b.h + b .h )
h Ix ( I dasar ) = 1/36 bh
x
h
b
Y
4 4
R X Ix = Iy = . R = 1/64. D

r R 4 4
x Ix = Iy = . ( R - r )
SUMBU KOORDINAT YANG DIGESER
Ix_ = (y + b) . dA
_ = y . dA + 2 b y . dA + b dA.
Y
Y
y . dA = Ix (Momen Inertia dasar
terhadap sumbu X)
x dA 2 b y .dA = 0 (Momen statis luas dA
a
r terhadap smb X
Y
X b dA = b .A (momen Inertia
O koreksi)
C b _ _
X Maka : Ix = Ix + b .A
O _
Dengan cara yang sama :
Iy_ = Iy + a .A
Ip = Ip + c 2.A
_
Ixy = Ixy + a.b. A
Diketahui : Penampang dengan sistim sumbu
_ y seperti gambar (ukuran dalam cm)
Y
_ _ _
Ditanya : Ix , Iy , Ixy dan Ixy.
n
Penyelesaian : b = 4 cm ; h = 10 cm
x 10 m = 10/2 + 6 = 11 cm
n = 4/2 + 6 = 8 cm
6 m A = 10. 4 = 40 cm2
_
Ix = 1/12. b.h + A. m 4
4 = 1/12. (4.10 ) + 40. 11 = 5173, 3333 cm.
6 _ _
X Iy = 1/12. h. b + A. n 4
= 1/12. (10. 4 ) + 40. 8 = 2613, 3333 cm

Ixy = x.y. dA = (A/4).(b/4).(h/4) + (A/4).(-b/4).(h/4) + (A/4).(-b/4).(-h/4)


+ (A/4).(b/4).(-h/4)
= (10).(1).(2,5) + (10).(-1).(2,5) + (10).(-1).(-2,5) + (10).(1).(-2,5)
= 25 25 + 25 25 = 0
_ 4
Ixy = a.b. dA = m. n. A = 11. 8. 40 = 3520 cm.
CONTOH SOAL
1.Sebuah penampang dengan ukuran (dalam cm) spt gmb.
Y Diminta : Hitung Ix , Iy dan Ixy
5 1 y
Penyelesaian :
- Letak smb X y dari sisi atas
X. w1.2,5 + w2.(20/2 +5) = (w1 + w2)Y
20 2
100. 2,5 + 100. 15 = 200.Y
Y = 1750/200 = 8,75 cm
-Letak smb Y x dari sisi kiri.
7,5. 5 7,5. . (w1 + w2).x = w1(20/2) + w2 (7,5 + 2,5)
200 X = 100. 10 + 100. 10
X = 2000/200 = 10 cm.
Mencari Ix
1. Ix1.= 1/12. 20. 5 + 100. (6,25) = 4114,58333 cm4
2. Ix2 = 1/12. 5. 20 + 100. (6,25) = 7239,58333 cm4
Ix = 11354,16667 cm4
Mencari Iy
1. Ix1.= 1/12. 5. 20 + 100. (0) = 3333,3333 cm4
2. Ix2 = 1/12. 20. 5 + 100. (0) = 208,3333 cm4
Iy = 3541,6667 cm4
Mencari Ixy
1. Ixy1 = 100.(0).6,25 = 0
2. Ixy2 = 100.(0).6,25 = 0
Ixy = 0
2.Sebuah penampang dengan ukuran (dalam cm) spt gmb.

8,055
y Diminta : Hitung Ix , Iy dan Ixy
1 Penyelesaian :
Letak smb X y dari sisi bawah
20 w1.15 + w2.(2,5) = (w1+ w2)Y
x
100. 15 + 125. 2,5 = 225.Y
8,055
5. 2 Y = 1812,5/225 = 8,055 cm
Letak smb Y x dari sisi kiri.
5. 20.
(w1 + w2).x = w1.2,5 + w2. 12,5
225 X = 100. 2,5 + 125. 12,5
X = 1812,5/225 = 8,055 cm.
Mencari Ix
1. Ix1.= 1/12. 5. 20 + 100. (6,945) = 8156,6358 cm4
2. Ix2 = 1/12. 25. 5 + 125. (5,555) = 4117,6698 cm4
Ix =12274,3056 cm4
Mencari Iy
1. Ix1.= 1/12. 20. 5 + 100. (5,555) = 3294,1358 cm4
2. Ix2 = 1/12. 5. 25 + 125. (4,445) = 8980,1698 cm4
Ix =12274,3056 cm4
Mencari Ixy
1. Ixy1 = 100.(-5,555).(6,945) = - 3957,9475 cm4
2. Ixy2 = 125.(4,445).(- 5,555) = - 3086,4968 cm4
Ixy = - 7044,4443 cm4
Latihan soal.

1. Diketahui :
6 12 6
Konfigurasi suatu penampang
terlihat seperti gambar bawah.
10 (ukuran dalam cm)
6
3
Diminta :
Tentukan : Ix, Iy dan Ixy
10

8 8 8
2.
Diketahui :
5 5
20 Suatu balok dengan lapis
5 perkuatan membentuk
5 Konfigurasi suatu penampang
20 terlihat seperti gmb. bawah.
2 (ukuran dalam cm)
10
Diminta :
15
Tentukan : Ix, Iy dan Ixy
3.
10 10 10

Diketahui :
10
Konfigurasi suatu penampang
terlihat seperti gambar bawah.
30
(ukuran dalam cm)

Diminta :
10 Tentukan : Ix, Iy dan Ixy

20
PERPUTARAN SUMBU

- Momen Inertia dasar (Ix dan Iy) diperoleh dari dua


sumbu utama yang saling tegak lurus.
- Jika kedua sumbu utama tidak memberikan sumbu
simetris terhadap suatu penampang, sehingga
menyebabkan nilai Ixy 0 maka akan terjadi
perputaran sumbu.
- Akibat perputaran tsb. pada kedudukan sumbu yg
tertentu akan menghasilkan momen Inertia ekstrim
Perputaran sumbu terjadi jika Ixy =
/ 0

_ Momen Inertia sebelum perputaran sumbu :


Y
Y
Sumbu x Ix = Y . dA
Sumbu y Iy = X . dA
Sumbu xy Ixy = XY. dA
x E dA
Setelah _perputaran
_
sumbu :
Xa
Ya _
y _ Ix_ = Ya . dA
Sumbu X
X
B C Sumbu Y_ Ix _= Xa . dA
D )
X Sumbu XY Ixy = Xa.Ya. dA
A
Dalam hal ini :
Xa = AB + BC = X Cos + Y Sin .
Ya = ED - CD = Y Cos - X Sin
_
Ix = Ya . dA = ( Y Cos - X Sin ). dA
= Y Cos . dA - 2 XY Cos . Sin dA + X Sin . dA
= Y Cos . dA + X Sin . dA - 2 XY Cos . Sin dA
= Ix Cos . + Iy Sin . - 2 Ixy Sin 2.
= Ix ( + Cos 2 ). + Iy ( - Cos 2 ) - Ixy Sin 2.
_ Ix + Iy Ix - Iy
Ix = + .Cos 2 - Ixy Sin 2
2 2

Dengan cara yang sama :


_ Ix + Iy Ix - Iy
Iy = - .Cos 2 + Ixy Sin 2
2 2

_ Ix - Iy Sin + Ixy (Cos - Sin )


Ixy =
2
Atau : _ Ix - Iy Sin 2 + Ixy Cos 2.
Ixy =
2
Kedudukan yang menghasilkan I extrim

I = Ix + Iy + Ix - Iy .Cos 2 - Ixy Sin 2


2 2
.I
I akan extrim apabila : = 0
.
Ix - Iy .Sin 2 - Ixy Cos 2
0 = -
2
0 = - Ix - Iy .Sin 2 - Ixy Cos 2
2
Ix - Iy .Sin 2 = - Ixy Cos 2
2

Sin 2 - Ixy - Ixy


= tg 2 =
Cos 2 Ix - Iy Ix - Iy
2 2
- Ixy Dalam ABC :
tg 2 = Ix - Iy
Ix - Iy AD = AB. Cos 2 = Cos2
2 2
C DC = BC. Cos (90-2) = BC. Sin2 = -Ixy.Sin2

AC = AD + DC = Ix - Iy
Cos2 - Ixy Sin2
D 2

-Ixy Hukum Pythagoras : AC = (AB + BC)


Maka : Ix - Iy
Cos2 - Ixy Sin2 =
2
) 2
( Ix - Iy ) 2 + ( -Ixy ) 2
A Ix - Iy B 2
2
Sehingga : I = Ix + Iy
2
( Ix - Iy
2
) 2
+ ( -Ixy ) 2
I extrim

Imax = Ix + Iy + ( Ix - Iy )
2
2
+ ( Ixy ) 2
2

Imin Ix + Iy
2
- ( Ix - Iy
2
) 2
+ ( Ixy ) 2
Penampang seperti tergambar, Tentukan Ix, Iy, Ixy dan I ext

10 Penyelesaian:
Ix = 1/12.60.10^3 + 60.10.55^2
100 + 1/12.10.120^3 + 120.10. 0^2
+ 1/12.60.10^3 + 60.10.(-55)^2
10 Ix = 5,08.106 mm4

60 10 60

Iy = 1/12.10.60^3 + 60.10.(-35)^2 + 1/12.120.10^3 + 120.10.0^2


+ 1/12.10.60^3 + 10.60.35^2
Iy = 1,84. 106 mm4

Ixy = 60.10.(55)(-35) + 120.10.(0)(0) + 60.10.(-55)(35)


Ixy = -2,31. 106 mm4
Momen inersia utama:
Ix Iy Ix Iy
2

I maks I xy 2
2 2
2
5,08.10 6 1,84.10 6 5,08.10 6 1,84.10 6
I maks
2,31.10 6
2 Imaks = 6,281. 10^6 mm4
2 2

Ix Iy Ix Iy
2

I min I xy 2
2 2
2
5,08.106 1,84.106 5,08.106 1,84.106
I maks
2,31.106 2
Imin = 0,639. 10^6 mm4
2 2

Sumbu Utama
2 I xy 2(2,31.10 6 )
tg 2 tg 2 1,4259
Ix Iy 5,08.10 1,84.10
6 6

= 27,48 (berlawanan jarum jam)


Diketahui : Profil seperti gambar.
Diminta : Tentukan Ix, Iy, Ixy serta I extrem (Imax, Imin)

40 cm Jawaban :
2 cm Ix = 68043,3011 cm4
Iy = 15045,6796 cm4

42 cm Ixy = -10397,2427 cm4


2 cm
Tg 2 = 0,3924 = 10,77
2 cm
I max = 70009,9784 cm4
21 cm I min = 13079,00235 cm4

Anda mungkin juga menyukai