Jelajahi eBook
Kategori
Jelajahi Buku audio
Kategori
Jelajahi Majalah
Kategori
Jelajahi Dokumen
Kategori
FAKULTAS KEDOKTERAN
UNIVERSITAS ISLAM AL AZHAR MATARAM
2012
PYODERMA NON-
A. Staphylococcus PYODERMA
aureus A. Corynebacteriu
B. Streptococcus m
beta B. Mycobacterium
hemolyticus C. Other bacteria
2
Penyakit kulit yang purulen
Infeksi kulit oleh bakteri
Etiologi: Pyogenes-cocci
Yi.: - Staphylococcus aureus &
- Streptococcus b. hemolyticus
Lesi kulit dibagi dalam:
Infeksi kulit primer
Infeksi kulit sekunder
(Mis: orang digigit nyamuk bernanah)
3
Impetigo bulosa Impetigo crustosa
(= Impetigo vesico-bulosa) (= I.contagiosa; Tillbury
Impetigo neonatorum Fox Disease )
Staph. Scalded Skin Syndr. Ecthyma
Folliculitis (=Ulcerative Impetigo)
( I. Bochart & Sycosis Erysipelas
barbae) Cellulitis
Furuncle & carbuncle Phlegmon
Paronychia Scarlet Fever
Multiple Absceses of
sweats glands
Hidra-adenitis suppurativa
4
Infeksi kulit superfisial
Etiologi: Staphylococcus aureus
Staphylococcus pyogenes
Bila hanya di epidermis: Impetigo
Bila terus sampai dermis: Ecthyma
Karakterisasi: krusta erosi atau krusta
ulcer
5
Infeksi melalui:
Infeksi primer pada lesi minor di
kulit
Infeksi sekunder pada kelainan kulit
yang sudah ada Pre Existing
Dermatoses - atau ada penyebab lain
sebelum
terjadi Impetiginization
6
1. Impetigo Krustosa
(Impetigo vulgaris; impetigo contagiosa;
Tillbury Fox)
2. Impetigo Bulosa
3. Impetigo Neonatorum
4. Impetigo Bockhart (Superficial Folliculitis)
5. Impetigo Ulcerative (Ecthyma)
7
Sinonim
Impetigo Vulgaris; Impetigo Contagiosa;
Tillbury Fox
Impetigo ulceratif
Etiologi
Group A haemolyticus Streptococcus
pyogenes (GAS)
Streptococcus haemolyticus
8
Gambaran Klinik
Umumnya pada anak, tanpa gejala umum
Crusted Impetigo
Ecthyma 9
Meninggalkan eksudat purulen
kering = Golden Yellow Crust
(Honey Bee)
Bila
krusta pecah, ada di perifer
dengan penyembuhan pada
bagian tengahnya: Polycyclic &
Circinate
Erosi Impetigo Krustosa
Ulkus Impetigo Ulceratif
(= Ecthyma)
Crusted Impetigo
Ecthyma 10
Diferensiasi Impetigo Krustosa Ecthyma
Durasi Lesi hari minggu minggu bulan
Gejala Tak ada s/d pruritus sakit lembut
Lesi Kulit
- Type Vesikel pustula pecah + Ulcerasi + krusta tebal
- Warna erosi erat
- Ukuran & Golden Yellow Crusts Krusta hemorrhagik
bentuk Kecil, bulat/ oval Lebar, bulat/ oval
- Palpasi Nyeri ringan- kasar Tender & indurated
- Susunan Scattered (menyebar jauh) Soliter/ multipel
Discrete (menyebar dekat)
Confluent (lingkaran jadi 1)
Lesi satelit (khas pada
Distribusi
- candida)
Crusted Impetigo
Ecthyma 11
Distribusi Muka Pergelangan kaki, dorsal kaki,
Peri-oral/ nasal paha, gluteus, daerah dekat
trauma
Crusted Impetigo
Ecthyma 12
Sinonim
Impetigo vesiko-bulosa, cacar
monyet
Etiologi
Staphylococcus aureus
13
Gambaran Klinik
Vesikel & bula + kuning jernih atau cairan keruh
Timbul/ menonjol pd kulit normal, erytema +/-
Bula lemah/ lunak: Bula hipopion
Impetigo Bullosa14
Diagnosa
Temuan klinik
Pewarnaan gram atau kultur
Diagnosis Diferensial
Dermatitis kontak alergi
Herpes simplex atau Herpes
Zoster
Folikulitis bakterial
Luka bakar
Pemphigoid bullosa
Dermatitis herpetiformis
Impetigo Bullosa15
Manajemen
Pencegahan:
Impetigo Bullosa16
Th/ Sistemik:
Eritromisin 250-500 mg q.i.d (10 hr)
40 mg/kgBB/hari q.i.d (10 hr)
Cephalexin 250-500 mg q.i.d (10 hr)
40-50 mg/kgBB/hari q.i.d (10 hr)
Kontraindikasi pada wanita hamil
Minocyclin 100 mg b.i.d (10 hr)
Ciprofloxacin 500 mg b.i.d (7 hr)
Th/ aman utk wanita hamil: Penicillin
Bila alergi penicillin, beri eritromycin p.c
Impetigo Bullosa17
Definisi
Pyoderma pada folikel rambut
Karakteristik dengan folikular papula, pustula,
erosi atau krusta pada folikular infundibulum
(epidermis)
Bagian yang terlibat dpt sampai dalam hingga
seluruh panjang folikel (Dermis & Subkutis)
18
Etiologi:Staphylococcus aureus
Faktor predisposisi:
cukur rambut
Hair extraction
Occlusion dressing (baju ketat)
Tempat intertriginous
Kortikosteroid topikal
Folliculitis 19
1. Folikulitis superfisialis
2. Folikulitis profunda
Folliculitis 20
Gambaran klinik:
Banyak papul erytematous
superfisialis & pustula pada muara
rambut
Tempat predileksi di kulit (muka,
gluteus, tungkai)
Suatu kondisi kronik yang diperberat
dengan mencukur
Folliculitis 21
Gambaran klinik:
Confluent follicular pustules
Forming tender
Plaque erythematous yg tebal pd
bibir atas dan area janggut Sycosis
barbae (bilateral)
DD/: Tinea barbae unilateral + KOH
Folliculitis 22
Manajemen
Hindari dan terapi faktor
predisposisi
Drainage pus dan jaringan
nekrotik
Antibiotik tropikal dan sistemik
Folliculitis 23
Definisi
= bisulan =
Abses akut pd folikel rambut yg
disebabkan oleh infeksi S.aureus
Furunculosis: lebih dari 1 folikel
Carbuncle : grup furunkel/kumpulan
karbunkel
24
Faktor Predisposisi
Chronic Staphylococcus carrier
pd orificium eksterna hidung,
axilla atau anus
Diabetes, obesitas dan
kebersihan rendah
25
Furunkel & Karbunkel
Gambaran Klinik
Nodul merah dan sakit
Ukuran > 1-2 cm + central necrotic plug
Nodule lembek + pembentukan abses
central pustula
Pecah atau drainage pustula membuang/
melepaskan jaringan nekrotik
Multipel & penggabungan furunkel (Big Nodule)
carbuncle multipel follicular orifices (saluran
keluar) keluarkan pus
26
Furunkel & Karbunkel
Manajemen
Saat mandi gunakan sabun anti
bakterial
Minyak mupirocin
Lakukan kompres panas
drainage spontan awal
Insisi dan drainage abses
27
Furunkel & Karbunkel
Dixcloxacillin 4 d.d 250-500 mg (10
hari)
Amox-clav 20 mg/kg/hr t.i.d (10 hari)
Cephalexin 40-50 mg/kg/hari
Erytromisin 40 mg/kg/hr q.i.d (10 hari)
Clarythromycin 250-500 mg b.i.d (10 hari)
Azithromycin 250 mg q.i.d 5-7 hari
Clindamycin 150-300 mg q.i.d (10 hari)
28
Furunkel & Karbunkel
Definisi:
Inflamasi akut pada lateral dan
posterior lipatan kuku umumnya
disebabkan oleh infeksi
Staphylococcus
Etiologi
Staphylococcus aureus
Streptococcus pyogenes
Pseudomonas aeruginosa
29
Gambaran Klinik
Diawali luka minor atau kerusakan
kulit sebagai port dentre
Onset akut dan menyakitkan di
daerah lipatan kuku + pus
Bengkak kemerahan dan nyeri di
sekitar kuku
Infeksi menyebar ke bawah kuku
abses sub-ungual nail plate
loose and distorted
Paronychia30
Manajemen
Kompres lokal dengan antiseptik
solution 5 sampai 10 menit
Drainage pus dan bersihkan sisa
topical antibiotic
Antibiotik sistemik
Abses sub-ungual pencabutan
kuku (nail extraction)
Paronychia31
Definisi
Akut, penyebaran infeksi pada dermal
dan jaringan subkutan
Karakterisasi: merah, panas, nyeri
sekitar lesi, sering pada tempat bakteri
masuk
Penyebab tersering: Streptococcus
pyogenes dan mikroorganisme lain
yang dapat menyebabkan gangguan
sistemik hebat.
32
ERYSIPELAS
Dermis dan subkutan bagian atas
Batas nyata + lymphangitis
CELLULITIS
Melibatkan seluruh jaringan subkutan, difus
Infiltrate with raised + pembengkakan area
PHLEGMON
Cellulitis yang mengalami supuratif dan
pecah
Erysipelas, Cellulitis,
Phlegmon 33
Etiologi
Erysipelas:
Streptococcus haemolyticus
grup A
Cellulitis:
Streptococcus pyogenes
(group B Streptococci), S.aureus,
H.influenzae
Erysipelas, Cellulitis,
Phlegmon 34
Erysipelas, Cellulitis,
Trauma:
Abrasi, laserasi, suntikan
Gigitan: serangga, hewan atau
manusia
Luka bakar
Infestasi parasit: skabies,
pedikulosis capitis, phthriasis pubis
Pyoderma superfisial: impetigo,
folikulitis,furunkulosis, ecthyma
35
Erysipelas, Cellulitis,
Phlegmon
36
Erysipelas, Cellulitis,
37
Manajemen
Penanganan medis selama kompliksi
RS
Istirahat meninggikan tungkai bila
lesi di kaki
Kompres lokal + antiseptic solution
(Rivanol + Betadine)
Antibiotik sistemik: derivat penicillin
(i.v) dan erythromycin
Rawat tempat pintu masuk
mikroorganisme
Erysipelas, Cellulitis,
Phlegmon 38
Definisi
Infeksi sistem kelenjar keringat
ekrin oleh Staphylococcus
Ditandai dengan multiple
abscess pada area predileksi
Etiologi: Staphylococcus aureus
Gambaran Klinik:Umum pd infant/ anak kecil
39
Predileksi badan, belakang kepala, gluteus
Erythematous deep seated infiltrated nodule
pea walnut berukuran kecil
Bentuk kubah tanpa kuning di tengah (pusat
nekrotik/ sumbatan)
Selalu multipel, timbul berkelompok, lunak
abses pus kuning
Diikuti dg pembtkn scar, rekuren pada tpt yang
baru
Tak nyeri nodul subkutaneus (Hallmark); khas
Abses Multipel
Kelenjar Keringat
40
DD/: Furunkulosis
Therapy
Antibiotik topikal dan sistemik
Mengatasi faktor predisposisi
Mandi dengan air yang suhunya
sama dengan suhu tubuh
Abses Multipel
Kelenjar Keringat
41
Sinonim: apocrinitis, hidradenitis
axillaris
Definisi:
Kronik, supuratif, sikatriks pada
penyakit kelenjar apokrin yang
berhubungan dengan axilla,
anogenital region dan jarang pada
kepala dengan pembentukan scar.
42
Epidemiologi
Ras: sering pada orang kulit hitam
Umur: dari pubertas dewasa
muda, climacteric
Sex: laki-laki pada anogenital,
wanita pada axilla
Herediter: riwayat keluarga dg
jerawat nodulocytik
dan hidradenitis
suppurativa
43
Hidradenitis Supurativa
Etiologi
Tidak diketahui, dari tempat lesi
mikroorganisme patogen: S.aureus
S.aureus !!! & S.pyogenes
E.coli, Proteus mirabilis,
P.aeruginosa
Faktor Predisposisi
Obesitas, hiperhidrosis, kebersihan
buruk
Deodoran & menghilangkan/
mencukur rambut (depilator)
Recurrent folliculitis
44
Hidradenitis Supurativa
Gambaran Klinik
Demam intermiten dan nyeri/ sakit
nyata abses
Inflamasi nodules dan kemerahan
abses sembuh + fistel/ sinus
drainage purulen/ seropurulen
Fibrosis, bridge scars, hypertropic
& pembentukan scar keloidal
Black double open comedones !!!
45
Hidradenitis Supurativa
DD/:
Furunkel/ karbunkel
Lymphadenitis
Scrofuloderma
Lymphogranuloma venereum
Actinomycosis
46
Hidradenitis Supurativa
Therapy:
Sama seperti multiple abses
pada kelenjar keringat
Sistemik:
Prednison/ Prednisolon oral
(biasanya dicover dengan
antibiotik)
Triamcinolon intra lesi
O.P: kasus kronik dan residif
47
Hidradenitis Supurativa
a. Corynebacterium
1. ERYTHRASMA: et/ Corynebact. Minutissimum
2. Tichomycosis axillaris: et/ C. tenuis
3. Pitted keratolysis: et/ Corynebact spp.
Microccus sedentarius
b. Mycobacterium
1. LEPRA (=Morbus Hansen): et/ M. leprae
2. Tuberculosis cutis: et/ M. tuberculosis
( Scrofuloderma; TBC cutis verrucosa dll.)
3. Atypical Mycobacterium Infection: et/ M. marinum,
M.scrofulaceum, M. fortuitum, M. chelonei, dll.
c. Gram (+)/(-) bacteria
1. Erysipeloid: et/ Erysipelothrix rhusiopathiae
2. ANTHRAX: et/ Bacillus anthracis
3. Pseudomonas folliculitis: et/ Pseudomonas aeruginosa
4. Gram negatif folliculitis et/ Klebsiela, Enterobachter,
Proteus.
48
ERYTHRASMA
Definisi
Infeksi bakteri kronik yang disebabkan oleh
Corynebacterium minitussismum
Terkena pada intertriginous area dari jari kaki, lipat
paha dan axilla
Bentuk Makula erythematous (= Red Spot )
49
Erythrasma
Etiologi
oCorynebacterium minitussismum
oBatang gram (diphtheroid);
merupakan flora normal
oProduce porphyrin + woods light
warna coral-pink
Faktor Predisposisi
oDiabetes
oIklim sedang dan panas
oOklusi pd kulit yang memanjang
oMaserasi
50
Gambaran Klinik
Asymptomatic atau gatal ringan
Well defined, brown discoloration
patch + fine, bersisik, permukaan
berlipat/ berkerut, pada
intertriginous area seperti lipat
paha, axilla dan di bawah mammae,
kadang-kadang menyebar ke badan
dan tungkai
Antara jari kaki scaling, fisura
dan maserasi
51
Erythrasma
Manajemen
Pencegahan: cuci dengan Benzoyl
Peroxide (bar)
Lokal dan topikal
oImidazoles atau sodium fusidate
oBenzoyl peroxide gel 7 hari
oErythromycin sol b.i.d 7 hari
Sistemik: +erythromycin 250 mg q.i.d
14 hari p.o (bila sudah melebar dan
membandel)
52
Erythrasma
TRICHOMYCOSIS AXILLARIS
Definisi
Infeksi Corynebacterium pada
axilla atau rambut pubis
53
Trichomycosis Axillaris
Gambaran Klinik
Sering ditemukan tanpa gejala
pada laki-laki muda dengan
kebersihan yang buruk
Melekat bahan kekuningan
sekeliling rambut axilla
54
Manajemen
Menggunting/ mencukur rambut
yang terkena
Berikan 1% aqueous formalin
atau Benzoat Acid compound
Untuk mencegah kambuh, cuci
area tersebut setiap hari dengan
sabun.
Trichomycosis Axillaris
55
PITTED KERATOLYSIS
Definisi
Kelainan pada ketebalan keratin
kulit pada plantar kaki dengan
pengikisan yang membentuk
lubang dengan kedalaman yang
berbeda, umumnya berhubungan
dgn pedal hyperhydrosis
= Kutu Air =
56
Pitted Keratolysis
57
Manajemen
Cuci dengan sabun benzoyl
peroxide
Kurangi keringat dengan bedak
aluminium chlorida (Zeasorb)
Topikal:
Preparat Benzoyl Peroxide
Cream Erythromycin
Pitted Keratolysis
58
Seorang anak laki-laki 8 tahun dibawa ibunya
ke praktek Anda dengan keluhan luka-luka
berkoreng pada tungkai bawah. Dari
anamnesa diketahui pasien suka bermain
sepakbola tanpa alas kaki. Pada pemeriksaan
di regio cruris dex et sin didapatkan ulkus
multiple tertutup krusta tebal kehitaman,
krusta melekat kuat dan sulit dilepaskan
59
60
Seorang wanita 61 tahun datang dengan
keluhan tungkai bawah kiri merah, bengkak
dan nyeri. Pasien memiliki riwayat DM tipe 2.
Pada pemeriksaan di regio cruris sin
didapatkan plak eritematous berbatas tegas,
disertai peninggian, diatasnya terdapat ulkus
0,8 cm dan bulla.
61
62
63