TAJUK 1

SEJARAH AWAL MALAYSIA

Masyarakat dan sistem pemerintahan tradisional
Masyarakat zaman pra-sejarah
Masyarakat Melayu tradisional
Kerajaan Melayu awal
Kerajaan Melayu Melaka
Kedatangan kuasa penjajahan
Penjajahan Portugis dan Belanda
Perluasan kuasa dan pentadbiran Inggeris
Penjajahan Jepun
1
 MASYARAKAT ZAMAN PRA-SEJARAH
Zaman /Tahun Ciri-ciri utama Kawasan
Tinggal dalam gua
Paleolitik Kegiatan utama- Kuala Tampan, Perak
(Zaman Batu memungut hasil hutan dan Gua Niah, Sarawak

Awal) memburu Tingkayu, Sabah

35,000 tahun lalu Mula menggunakan alat-

alat batu yang kasar dan
ringkas

Mesolitik Gua dan ada yang tinggal Gua Cha, Kelantan

(Zaman Batu di tebing sungai dan tasik. Gua Kecil, Pahang

Tengah) Mula bercucuk tanam Gua Kepah, Kedah

11,000 tahun lalu Peralatan batu yang lebih Jenderam Hilir,

halus buatan Selangor
Mula membuat tembikar Gua Madai, Sabah

daripada tanah liat Gua Gamantang,

Sabah
Gua Niah, Sarawak
2
 MASYARAKAT ZAMAN PRA-SEJARAH
Zaman /Tahun Ciri-ciri utama Kawasan
Neolitik Alat-alat batu lebih sempurna Gua Cha, Kelantan
( Zaman Batu Mula menternak binatang Gua Kecil, Pahang

Baru ) Mula berhubung dengan Gua Kepah, Kedah

5,000 tahun lalu masyarakat tempat lain dan Jenderam Hilir,

perdagangan bermula. Selangor
Mencipta dan menggunakan alat Gua Madai, Sabah

perhiasan Gua Gamantang,

Sabah
Gua Niah, Sarawak

Zaman Logam Penduduk semakin ramai Sungai Lang, Sungai

(Zaman Petempatan di kawasan lapang Langat, Selangor
Gangsa-Besi) khasnya hampir sungai Sungai Muar, Johor

2,500 tahun lalu Mula menggunakan peralatan Sungai Tembeling,

logam Pahang
Kehidupan lebih teraturr -menetap Sungai Terengganu,

di satu tempat Terengganu

Mempunyai adat resam yang Kota Gelangi, Johor
tersusun
Pemerintah bernegara 3
MASYARAKAT MELAYU TRADISIONAL
Masyarakat tradisional masyarakat yang belum
terdedah dengan proses pemodenan yang dicetuskan
oleh Revolusi Perindustrian pada abad ke 18
Masyarakat tradisional Melayu terdiri 2 peringkat:
Masyarakat Melayu feudal zaman Kesultanan Melaka
Masyarakat Melayu sebelum penjajahan Inggeris
Agama dan budaya:
Peringkat awal pengaruh anismisme
Awal abad 1 dipengaruhi oleh kebudayaan dan agama
Hindu- Buddha
Bermula abad ke 10 mula menerima Islam.
Sistem ekonomi ekonomi saradiri : bertani,
menangkap ikan, melombong, menternak, bertukang
4
 MASYARAKAT MELAYU TRADISIONAL
Sistem Politik
Sistem politik berasaskan struktur masyarakat feudal yang
terdiri daripada kelas-kelas sosial - dipengaruhi oleh sistem
kasta agama Hindu
Terbahagi kepada dua kelas/peringkat:
1. Golongan pemerintah/kelas atasan: raja dan golongan
bangsawan
Raja berkuasa mutlak
Konsep daulat dan derhaka
2. Golongan yang diperintah/kelas bawahan: rakyat biasa iaitu
peniaga/pedagang, buruh (mahir dan biasa) dan hamba.
Pentadbiran:
3 unit politik utama dan pentadbir: Negeri (Raja), Daerah
(Pembesar) dan Kampung (Penghulu)
5
 KERAJAAN MELAYU AWAL
Awal abad 1 hingga sekitar abad ke 13 CONTOH KERAJAAN
Kebanyakan berpusat di kawasan Kepulauan Melayu
pantai atau sungai Kutei (Borneo)
Pelabuhan perdagangan Majapahit, Singhasari &
Pengaruh Hindu-Buddha Mataram (Jawa)
Kerajaan Funan muncul sebagai Funan (Sg. Mekong)
sebuah kuasa terkuat di Asia Tenggara Champa (Vietnam)
abad 1 hingga 6 Srivijaya (Sumatera)
Kerajaan Srivijaya sebagai kuasa
politik terkuat abad 7 -11 Semenanjung Tanah
Melayu
Majapahit kuasa terkuat abad 13
selepas kejatuhan kerajaan Kedah Tua, Kedah
Singhasari di Jawa. Gangga Negara, Perak
Keagungan Majapahit berakhir dgn Chih-Tu, Kelantan
kemunculan kerajaan Melaka Tan-tan, Terengganu
Langkasuka, Patani 6
 KERAJAAN MELAYU MELAKA
Dibuka oleh Parameswara @ Raja Iskandar Shah sekitar
tahun 1400.
Kegemilangan Melaka (hampir satu abad abad 15 dan awal
16):
Empayar jajahan yang luas di rantau Melayu
Pusat perkembangan Islam
Pusat perdagangan dan pelabuhan antarabangsa
Mempunyai hubungan diplomatik dengan kuasa seperti Jawa,
China dan India
Bahasa Melayu sebagai lingua franca
Jatuh akibat serangan Portugis 1511
Kejatuhan Melaka membawa kemunculan kerajaan Melayu
Riau

7
 KERAJAAN MELAYU MELAKA
FAKTOR KEGEMILANGAN
Geo-strategik
Jalan perdagangan di antara barat dan timur
Ekonomi
Pusat perdagangan terkenal
Bahan asli/rempah ratus
Harga barang rendah
Sistem cukai dan matawang teratur
Politik dan pentadbiran
Sistem pentadbiran cekap dan tersusun
Sistem perundangan adil (Undang-undang Laut dan
Hukum Kanun Melaka 8
 KERAJAAN MELAYU MELAKA
KEJATUHAN: KEJATUHAN:
FAKTOR DALAMAN FAKTOR LUARAN

Pemerintahan sultan lemah Kekuatan Portugis

Pentadbiran negeri yang Sikap tidak jujur saudagar
kucar kacir asing
Permusuhan orang Melayu Pedagang beralih ke
dan Tamil- Muslim pelabuhan lain
Kegiatan perdagangan Penemuan jalan
merosot perdagangan baru (Tanjung
Orang Laut tidak membantu Harapan)
semasa perang

9
 KEDATANGAN KUASA PENJAJAHAN
Penjajah Tempoh Catatan
Portugis 1511- 1641 Tertumpu di Melaka
(130 tahun) Kesan dari segi budaya dan agama

Belanda 1641 1824 Tumpuan lebih ke Indonesia

(183 tahun) Kesan tidak besar

Inggeris 1824 1942 Seluruh Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak

1945 1957 Kesan besar kepada sistem politik, ekonomi

dan sosial
Tentangan hebat daripada rakyat

Jepun 1942 1945 Keseluruhan Tanah Melayu

Kesan kepada hubungan antara kaum

Tentangan rakyat
10
 PENJAJAHAN PORTUGIS
1511-1641
Matlamat kedatangan di Kepulauan
Melayu:
Kuasa/kekayaan, perdagangan dan
penyebaran agama Kristian
Kesan:
Masyarakat Serani
Bahasa dan tulisan; tulisan rumi dan
beberapa perkataan seperti jendela, almari,
garpu, tuala, palsu.
11
 PENJAJAHAN BELANDA
1641 1824
Menubuhkan Syarikat Hindia Timur Belanda pada
1602 untuk menguasai perdagangan rempah di
kepulauan Melayu
1641- Belanda menyerang Portugis di Melaka
dengan bantuan kerajaan Melayu Johor
Penjajahan tertumpu di Indonesia dan Melaka di
Tanah Melayu.
Pusat utama di Betawi (Jakarta)
Cuba menguasai perdagangan kain di India dan
bijih timah di negeri2 Melayu
Pemerintahan berakhir dengan Perjanjian Inggeris
Belanda (Perjanjian London) pada 1824
12
 PENJAJAHAN INGGERIS
Matlamat:
Meluaskan perdagangan
Mendapatkan sumber bahan mentah
Persaingan dengan kuasa Eropah lain
1786 Francis Light menduduki Pulau Pinang
1819 Stamford Raffles menduduki Singapura selepas
membuat perjanjian dgn Temenggong Abdul Rahman
Johor
Wujud persaingan antara Inggeris di Singapura dan
Belanda di Melaka
Persaingan tamat dengan Perjanjian Inggeris-Belanda
17 Mac 1824.
13
 Perjanjian Inggeris-Belanda 1824
Belanda
Mengiktiraf Singapura sebagai pelabuhan British
Tidak membuat sebarang perjanjian dan persetiaan dengan mana-
mana raja dan sultan di Tanah Melayu
Menyerahkan Melaka kepada Inggeris
Menyerahkan kepentingannya di India kepada British
Inggeris
menyerahkan Bengkulen (Bangkahulu) kepada Belanda
Tidak membuat sebarang perjanjian dan persetiaan di Sumatera
Kesan :
Kepulauan Melayu terbahagi kepada 2 kawasan geopolitik iaitu
pengaruh Inggeris dan Belanda
Berakhirnya empayar Melayu Johor-Riau kerana Johor dikuasai
oleh Inggeris manakala Riau telah dikuasai oleh Belanda
Pembahagian negeri-negeri di Tanah Melayu seperti Negeri-negeri
Selat
Penglibatan orang-orang Cina dalam aktiviti berdagang dan bertani
14
 PENTADBIRAN INGGERIS
Negeri-negeri Selat (1826)
Singapura, Melaka dan Pulau Pinang
Sistem Residen (1874-1888)
Perak, Selangor, Sg Ujong, Pahang, Negeri
Sembilan
Negeri-negeri Melayu Bersekutu atau NNMB (1896)
Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan
Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu atau NNMTB
(1909-1919)
Kelantan, Terengganu, Perlis, Kedah dan Johor
Desentralisasi (berperingkat) 1920-an 1930-an
15
FAKTOR CAMPUR TANGAN INGGERIS
Ekonomi
bahan-bahan mentah
sumber ekonomi
Kebimbangan campurtangan kuasa asing lain
Persaingan dengan kuasa Eropah lain
Ketidakstabilan politik di negeri-negeri Melayu
(anarki)
Masalah politik; perebutan kuasa, perang
saudara dan juga kegiatan lanun

16
 Negeri-negeri Selat (NNS)
Melaka, Pulau Pinang dan Singapura
digabungkan di bawah satu pentadbiran pada
1826
Singapura ibu negeri dan pusat pentadbiran NNS
bermula 1832
Ketiga-tiga negeri maju sebagai pelabuhan, aktiviti
ekonomi semakin baik dan ancaman lanun dapat
dikurangkan
Bermula pada tahun 1850-an negeri-negeri Selat
mula menimbulkan masalah dan Inggeris mula
menunjukkan minat kepada negeri-negeri lain

17
 Sistem Residen
Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874
Perjanjian di antara Raja Abdullah dan Inggeris
untuk mengatasi
isu perebutan kuasa (perang saudara antara Raja
Abdullah dan Raja Ismail)
krisis dan kekacauan oleh kongsi gelap Cina (Perang
Larut)
Kesan :
Negeri Melayu terpaksa menjadi negeri di bawah
naungan Inggeris.
Sultan perlu menerima nasihat pentadbiran daripada
Inggeris melalui sistem Residen
18
 Sistem Residen
Sistem Residen:
Inggeris memerintah secara tidak langsung melalui
institusi politik yang sedia ada
bermatlamat untuk mengawal keamanan melalui
pengenalan sistem pentadbiran dan undang-undang,
pungutan cukai dan memajukan ekonomi dengan
eksploitasi sumber asli yang ada
Residen berperanan
Menasihati Sultan dalam hal pentadbiran kecuali hal ehwal
agama Islam dan adat resam Melayu
Majlis Mesyuarat Negeri ditubuhkan untuk
membincangkan pentadbiran dan masalah orang
Melayu tetapi keanggotaan di kuasai oleh orang
asing. 19
 Kelemahan Sistem Residen
Residen menerima arahan dari Inggeris dan bukan dari
Raja
Gaji dibayar oleh negeri Melayu dan bukan oleh Inggeris
Tiada panduan khusus bidang tugas Residen
Perhubungan dengan Gabenor NNS jauh menyebabkan
kuasa Residen tidak dapat dikawal
Sikap negatif Residen
mengubah sistem pemerintahan tradisi
memerintah mengikut cara tersendiri dengan pengetahuan tentang
Negeri-negeri Melayu yang terbatas
tidak memahami dan menghormati adat resam, sikap, pandangan
hidup dan sistem sosial orang Melayu
tidak menghormati kedudukan Sultan dan pembesar tempatan
Sultan tidak mahu menerima nasihat Residen
Wujud ketidak-seimbangan dalam pembangunan di Negeri-
negeri Melayu
20
 Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (NNMB)
Kelemahan Sistem Residen membawa kepada
penubuhan NNMB
1 Julai 1896, Perjanjian Persekutuan di antara pihak
Inggeris dengan Raja-Raja Melayu - menyatukan
pentadbiran Perak, Selangor, Pahang dan Negeri
Sembilan - diketuai oleh Residen Jeneral
Frank Swettenham - Residen Jeneral pertama
Kuala Lumpur ibu negeri bagi NNMB
Majlis Mesyuarat Raja-Raja Melayu (DURBAR)
ditubuhkan
1909 - Inggeris menubuhkan Majlis Mesyuarat
Persekutuan untuk menambah kuasa Sultan dan Residen
1910 - jawatan Residen Jeneral diganti dengan jawatan
Ketua Setiausaha kepada Pesuruhjaya Tinggi 21
 Kesan Pentadbiran NNMB
Berlaku pemusatan kuasa di tangan Residen
Jeneral di Kuala Lumpur - keputusan penting
diputuskan oleh Residen Jeneral
Kuasa Sultan semakin lemah dan berpusat
pada agama Islam dan adat istiadat Melayu
sahaja
Kerajaan negeri hilang kuasa perundangan
dan pentadbiran
Pengambilan lebih ramai pegawai Inggeris
daripada masyarakat tempatan di jabatan
persekutuan
22
 Kesan Pentadbiran NNMB
Pembahagian kuasa antara kerajaan persekutuan
dengan negeri tidak jelas dan memihak kepada
kerajaan persekutuan
Hasil negeri, cukai dan kewangan terletak
ditangan kerajaan pusat menyebabkan kerajaan
negeri tiada sumber kewangan yang kukuh
DURBAR tidak berfungsi kerana Residen Jeneral
enggan ikut nasihat
Orang Melayu tidak dapat menikmati keuntungan
dari pembangunan dan pentadbiran negeri
23
 Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu
Perjanjian Bangkok 10 Mac 1909 membentuk NNMTB
Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis disatukan di
bawah satu pentadbiran. Johor menyertai pada 1914.
Seorang penasihat Inggeris dilantik di setiap negeri
tersebut
Pentadbiran di bawah kawalan Pesuruhjaya Tinggi
Sultan di NNMTB diberikan kebebasan dalam pentadbiran
dan penasihat Inggeris bertindak sebagai penasihat
semata-mata
Urusan hal ehwal pentadbiran dilaksanakan oleh
pembesar tempatan
Majlis Mesyuarat Negeri ditubuhkan sebagai majlis
penasihat 24
Dasar Desentralisasi (Pengagihan kuasa)
Diperkenalkan di NNMB kesan dari rasa tidak puas hati Sultan
dan pemusatan kuasa di tangan Residen Jeneral
Tujuan
Untuk membentuk Persekutuan Tanah Melayu (dengan NNMTB)
Langkah berjimat cermat Inggeris ekoran kemelesetan ekonomi
Kuasa utama pentadbiran, kewangan dan perkhidmatan yang
sebelum ini dikuasai oleh kerajaan pusat diagihkan kepada
kerajaan negeri
Dilaksanakan secara berperingkat antara tahun 1920-an
hingga 1930-an
Kuasa Sultan/Raja-Raja Melayu, Majlis Mesyuarat Negeri dan
Residen telah dikembalikan
Kuasa-kuasa penting masih dipegang oleh kerajaan pusat
Tidak dapat dijalankan sepenuhnya apabila Jepun
menjajah/Perang Dunia Kedua
25
PENJAJAHAN INGGERIS DI SARAWAK
James Brooke menjadi Gabenor Sarawak (1842)
selepas membantu Raja Muda Hashim
menghapuskan ancaman pemberontakan
Keturunan Brooke mentadbir Sarawak sehingga
1941.
Dasar penjajahan Brooke :
Memperkenalkan sistem pentadbiran baru seperti
sistem mahkamah, undang-undang jenayah, sistem
matawang, ukur timbang, memisahkan penempatan
berasaskan ras.
Perlembagaan Sarawak
Menggalakkan kemasukan pedagang dan pelabur
asing untuk mengembangkan ekonomi
Dasar perluasan kuasa secara paksaan
26
 PENJAJAHAN INGGERIS DI SABAH
(BORNEO UTARA)
Perluasan kuasa Inggeris di Sabah bermula dengan siri penjualan tanah
pajakan di antara beberapa pedagang Inggeris; (Charles Lee Moses,
Joseph Torrey, Baron Von Overbeck dan Alfred Dent).
Alfred Dent menubuhkan Syarikat Berpiagam Borneo Utara 1881 untuk
mentadbir Sabah.
Syarikat menerima Piagam Diraja dari kerajaan Inggeris yang
memberikan hak Inggeris mengawal pentadbiran Sabah seperti
perlantikan pegawai dan hubungan luar.
Majlis Penasihat ditubuhkan untuk membantu pentadbiran yang
dianggotai sepenuhnya oleh orang Inggeris.
W.H Treacher ialah Gabenor Sabah pertama
Syarikat melaksanakan dasar perluasan kuasa dan menguasai wilayah-
wilayah di Sabah daripada tangan pembesar tempatan.
Pada 1935 pentadbiran Sabah dipecahkan kepada 4 Residensi utama
15 Julai 1946, Sabah diisytiharkan secara rasmi sebagai tanah jajahan
Inggeris. 27
 PENJAJAHAN JEPUN
Penjajahan berlangsung - 15 Februari 1942
hingga 15 Ogos 1945
Seluruh Tanah Melayu dan Singapura ditawan
dengan hanya mengambil masa selama 70 hari
sahaja
Penjajahan yang singkat tetapi memberikan kesan
yang besar kepada masyarakat Malaya
Kemenangan Jepun membuktikan bahawa
bangsa Asia boleh menentang dan mengatasi
bangsa Eropah
Jepun berundur selepas kalah dalam Perang
Dunia Kedua 1942.

28
 Faktor kejayaan Jepun
Kelemahan pihak Kelebihan tentera
Inggeris Jepun
Tidak bersedia Terlatih dan bersemangat
Kelemahan pertahanan tinggi
laut Pegawai bekebolehan
Semangat perang yang seperti Yamashita dan
rendah Tsuji
Tentera yang masih muda Persediaan peperangan
dan tidak mempunyai yang rapi
pengalaman dalam Taktik peperangan yang
peperangan baik dan praktikal

29
 Kesan pendudukan Jepun
Politik
Slogan Asia untuk Asia berjaya Ekonomi
menaikkan semangat nasionalisme Ekonomi Malaya
Jepun galakan nasionalisme Melayu meleset
agenda untuk kuasai sumber Industri bijih timah
ekonomi dan getah terganggu
Mewujudkan kesedaran politik di Banyak infrastruktur
kalangan masyarakat tempatan musnah
Gerakan menentang Jepun
Inflasi berlaku
Parti Komunis Malaya
MPAJA (Malayan Peoples Anti
Japanese Army) ditubuhkan untuk
menentang Jepun
Force 136 gerakan bawah tanah
yang terdiri daripada bekas tentera
British dan gerila Melayu untuk
menentang Jepun
30
 Kesan pendudukan Jepun
Sosial
Sistem buruh paksa diperkenalkan
Jepun mengutamakan orang Melayu dan
menindas orang Cina
Orang Melayu diberikan jawatan dalam
pentadbiran
Hubungan di antara kaum bertambah runcing
Sistem pendidikan berasaskan bahasa dan
budaya Jepun

31