1.

3 Asas litar dan hukum elektrik

1.3.1 Struktur Atom
1.3.2 Litar Siri
1.3.3 Litar Selari
1.3.4 Litar Siri Selari
1.3.5 Hukum Ohm
1.3.6 Hukum Kirchoff
Struktur atom
• Jirim merupakan sesuatu benda yang mempunyai berat dan bentuk,
ianya terdiri daripada 3 unsur iaitu bentuk pepejal, cecair dan gas.
Sambungan…
• Atom merupakan zarah terkecil daripada pecahan jirirm.
• Terdiri daripada 3 zarah asas iaitu :
i) Proton
- Satu badan yang agak berat, bercas positif di dalam nukleus.
ii)Elektron.
- Merupakan badan yang terkecil sekali di dalam atom hampir tidak
mempunyai berat, ianya bercas negatif dan mengelilingi nukleus.
iii)Neutron.
- Mempunyai kedua-dua cas iaitu positif dan negatif ianya terdapat di
dalam Nukleus (bercas neutral)
Sambungan…
• Arus elektrik di dalam pengalir logam terdiri daripada pergerakan
elektron-elektron daripada titik keupayaan rendah ke titik keupayaan
tinggi
• Arus boleh ditafsirkan sebagai jumlah pengaliran elektron.
• Elektrik ialah pengaliran elektron di antara dua titik, apabila terdapat
perbezaan tekanan di antara dua titik itu.
LITAR SIRI
• Sambungan perintang secara sederet

6
Ciri-ciri litar siri
• Voltannya adalah semakin kurang apabila beban bertambah
• Arusnya sama disemua tempat
• Semakin ditambah beban semakin banyak jumlah rintangan
• Apabila satu mentol terbakar, mentol yang lain tidak akan menyala
• Jika ditambah satu mentol, mentol yang lain akan menjadi malap
kerana bebanan bertambah
RINTANGAN DALAM LITAR SIRI

RJ = R1 + R2 + R3 + … + Rn

8
ARUS DALAM LITAR SIRI

IJ = I1 = I2 = I3 = … = In

9
VOLTAN DALAM LITAR SIRI

VJ = V1 + V2 + V3 + … + Vn

10
HUKUM PEMBAHAGI VOLTAN (3R)

11
HUKUM PEMBAHAGI VOLTAN (2R)
LITAR SELARI
• Sambungan perintang secara bertentangan

13
Ciri-ciri litar selari
• Voltannya sama disemua tempat
• Arusnya semakin kurang apabila semakin banyak beban
• Jumlah rintangan adalah lebih kecil daripada nilai perintang yang
paling kecil
• Apabila satu mentol terbakar , mentol yang lain akan terus menyala
• Jika ditambah satu mentol, nyalaan mentol yang lain tidak akan
berubah
RINTANGAN DALAM LITAR SELARI

1/RJ = 1/R1 + 1/R2 + 1/R3 + … + 1/Rn

15
ARUS DALAM LITAR SELARI

IJ = I1 + I2 + I3 + … + In
16
VOLTAN DALAM LITAR SELARI

VJ = V1 = V2 = V3 = … = Vn
17
HUKUM PEMBAHAGI ARUS (2R)

18
RUMUSAN
LITAR SIRI LITAR SELARI
SUSUNAN sederet Bertentangan
PERINTANG

RINTANGAN RJ = R1 + R2 + R3 + … + Rn 1/RJ = 1/R1 + 1/R2 + 1/R3 + … + 1/Rn

ARUS IJ = I 1 = I 2 = I 3 = … = I n IJ = I 1 + I 2 + I 3 + … + I n
VOLTAN VJ = V1 + V2 + V3 + … + Vn VJ = V1 = V2 = V3 = … = Vn
HUKUM
PEMBAHAGI
 PERBEZAAN LITAR SIRI DAN SELARI
Litar Siri Litar Selari

Voltannya adalah semakin kurang

VOLTAN Voltannya sama disemua tempat
apabila beban bertambah

Arusnya semakin kurang apabila

ARUS Arusnya sama disemua tempat
semakin banyak beban

Jumlah rintangan adalah lebih kecil

Semakin ditambah beban semakin
RINTANGAN daripada nilai perintang yang paling
banyak jumlah rintangan
kecil

APABILA SATU Apabila satu mentol terbakar, mentol Apabila satu mentol terbakar ,
MENTOL TERBAKAR yang lain tidak akan menyala mentol yang lain akan terus menyala

Jika ditambah satu mentol, mentol

JIKA DITAMBAH SATU Jika ditambah satu mentol, nyalaan
yang lain akan menjadi malap kerana
MENTOL mentol yang lain tidak akan berubah
bebanan bertambah
Litar siri selari
• Litar yang mengandungi lebih perintang yang disambung secara
gabungan antara siri dan selari.
• Nilai arus, I merentasi setiap perintang bergantung kepada rintangan
masing-masing.
R3

R2

R1

VJ
HUKUM OHM
• Dalam satu litar, arus yang mengalir berkadar terus dengan
voltan dan berkadar songsang dengan rintangan beban pada
suhu tetap.
• Hukum Ohm digunakan untuk menyelesaikan penghitungan
nilai kuantiti elektrik dalam litar elektrik.
GRAF HUKUM OHM
HUKUM KIRCHHOFF
• Hukum arus kirchhoff (HAK)
- Jumlah arus yang memasuki sesuatu nod sama
dengan jumlah arus yang meninggalkan nod tersebut.

I1
I4
I2
.
A I1 + I2 + I3 = I4 + I5
I3 I5
HUKUM KIRCHHOFF
• Hukum voltan kirchhoff (HVK)
- Dalam satu gelung litar lengkap, jumlah voltan
punca bersamaan dengan jumlah voltan yang
susut pada beban.
VR1

V = VR1 + VR2
VR2