Objektivat

• Njohja e rregullave themelore te komunikimit

(mes individeve,profesionisteve,pacienteve,
punetoreve shendetesore dhe anetareve te
familjes)
• Zvogelimi I frikes
• Motivimi I pacientit
 Hyrje
• Eshte proces I kembimit te informatave duke
perdor nje grup te rregullave te perbashketa ose
unike.
• Komunikimi ne shendetesi=perparon shendetin
individual dhe te bashkesise(permes
medieve,debateve publike)
• Kontribon ne:parandalim te semundjeve,kontroll
shendetesor,edukim shendetsor,shendet oral dhe
rehabilitim.
Personeli---------------- Pacienti
Pacienti-----------------  Personeli
• QASJA LINEARE

PROFESIONISTI PACIENTI
MESAZHI

• QASJA TRANZICIONALE

PROFESIONISTI PACIENTI
• SMCR modeli
BURIMI MESAZHI KANALI PRANUESI
Shkathtesite Elementet Pamja Shkathtesite
komunikuese Struktura Degjimi komunikuese
Qendrimet, Permbajtja Prekja Qendrimet,
Dituria, Trajtimi Nuhatja Dituria,
Sistemi social dhe Udhezimi Shijimi Sistemi social dhe
Kultura. Kultura.

• Modeli I Learyt
DOMINIMI

URREJTJA DASHURIA

BINDJA,NENSHTRIMI
• MODELI TERAPEUTIK
Kushtet e nevojshme:
-Ndjeshmeria
-Harmonia Perfitimet e pacientit:
-Ujdia -Ndjenja e mirekuptimit
-Shiqimi pozitiv I ceshtjes -Mundesia qe ti perballon me lehte dhe
efektivisht problemet

• Interaksioni sipas Kingut

JetegjatesiaSituata shendetesore

PROFESIONISTET PACIENTET

TRANSAKSIONET
SHENDETESORE

PERSONAT ME RENDESI
PROFESIONISTET
• Pacienti kerkon te bindet per trajtimin me te mire te
mundshem
• Pacientet kan pershtypjen se nga profesionistet jane
te neglizhuar,nuk degjohen hallet e tyre,disa
informata nuk u ofrohen.
• Nese pacientet bejne pyetje:a sherohet
semundja,sa gjate, a duhet shkuar jashte
vendit,komplikimet etj, kjo d.m.th se nuk jane te
kenaqur me komunikimin
• Por,ka raste kur komunikimin e pengon edhe
pacienti: “Se di!Ti duhesh me dit, je doktor!”
 QELLIMET E KOMUNIKIMIT
INSTRUMENTALE:
Per regjistrim te informatave,sh.kjo
sherben per pershkrimin e
simptomave dhe dhenien e
informatave ne lidhje me ecurine e
semundjes.
Perdoret gjate punes ditore, ekrkon
me pak kohe dhe vjen me shpejt te
diagnoza.
EKSPRESIV:
Behet per nje qellim sh.kur kemi ndonje
gjendje emocional hidherimi ose gezimi
dhe deshirojme qe kete ta ndajme me te
per te ndier te lehtesuar,pra I ofrojme
personit gjera per te cilat ai/ajo nuk ka
nevoje,por shfrytezojme mundesine e
“zbrazjes”.Ky thellon besimin ne mes
pacientit dhe profesionistit shendetsor.
 Funksionet e komunikimit
• Komunikimi sherben edhe per diagnostifikimin e
semundjes
• Komunikimi I dobet sjell deri te ankese nga dy palet
qe rezulton me zgjatje dhe komplikim te semundjes
• Krijimi I kushteve per keshillim te suksesshem dhe
kushtet per adaptim te pacientit me semundjen e re
• Funksioni edukativ qe ka per qellim largimin e
veseve dhe permiresimin e kushteve
• Porosia prej 12 peson deformime,keqkuptime qe
rralle I ngjajne informates se burimit
• Kuptimi I komunikimit jo ne fjale, por ne njerez si I
pranojne
• Komunikimi eshte proces I dyanshem dhe dinamik,
mjeku permes feedbackut duhet te sigurohet se
mesazhi eshte kuptuar
• Quhet dinamik sepse porosite vazhdimisht
modifikohen per tu kuptuar drejte
• Komunikimi ne shendetesi ka rol te promovimit dhe
permiresimit te gjendjes shendetesore
• Shkathtesite komunikuese varen nga njohurite
teorike por edhe nga pervoja praktike,sepse me
kalimin e vjeteve profesionisti “evoluon” ne
aspektin komunikativ
Komunikimi mund te:
• Shton njohurite e audiences dhe vetedijeson per
ceshtje lidhur me shendetin
• Sjell nderrime ne percepcion qe mund te ndryshoj
rregullat shoqerore
• Ilustron dhe demonstron shkathtesite lidhur me
shendetin
• Udhezon ne nderrimin pozitiv te sjelljes
• Shton kerkesat per nr. me te madh te sherbimeve
shendetesore
• Perforcon relacionet brenda institutocioneve
shendetesore
• Hedh poshte keqkuptimet me shendetesine
Per shkathtesi te suksesshme komunikative duhet:
• Definohen dhe pershkruhen shkathtesit sistematikisht
• Observimi I aktiviteteve te atyre qe mesojne
komunikimin
• Ushtrimi dhe berja e provave te shpeshta
• Perseritja e shkathtesive te mesuara
5 principet kryesore te komunikimit:
• Sigurimi I interaktivitetit,dhe jo vec percjellja e
mesazhit
• Zvogelimi I paqartesive te pa nevojshme
• Planifikimi
• Dinamizmi
• Perdorimi I modelit tranzicional dhe jo atij linear
• Komunikimi mund te realizohet permes
- fjaleve,gjestikulacioneve,gjuhes se trupit,grimasave
dhe sjelljeve.
• Barriera me e madhe FRIKA qe e ul kualitetin e
komunikimit ose e nderpret ate.
• Nuk ka komunikim te suksesshem mes personelit
dhe pacientet pa RESPEKT te ndersjell.
• Gjate tij duhet treguar I SINQERT duke e njoftuar
pacientin dhe familjen per qdo etape te semundjes
Teknikat kryesore te komunikimit te suksesshem:
• Fokusimi I komunikimit ne informatat e nevojshme
• Perdorimi I pyetjeve te hapura per me vazhdu
biseda
• Nese duhet informata e shpejt, pyetje te mbyllura
• Me shikim e kontakt me sy e perkrah komunikimin
• Shprehni mirekuptimin,respektin dhe perkrahjen
• Ne fund beni nje permbledhje te bisedes ,ashtu qe
ne rast te ndonje zbraztesie te nderhyhet nga pala
ne bisede
Deshtimi ne komunikim qon ne MOSKOPERIM qe
shfaqet permes ketyre llojeve:
• Mosmarrja e rregullt e terapise
• Mbidoza
• Nendoza
• Mosrespektimi I dietes
• Mosrespektimi I ushtrimeve
• Vazhdimi I sjelljeve te rrezikshme:alkooli,duhani
• Kroniciteti
• Invaliditeti
• Vdekja
• Pakenaqesia me mjekim.
• Frojdi sherimin permes komunikimit e quan
ALEANCE TERAPEUTIKE,mjeku promovon suksesin e
tij,pacienti sundon semundjen
• Per te arrit kete aleance duhet treguar:
---ngrohtesi
---sinqeriteti ne shkathtesite verbale dhe joverbale
---dhenia e shpjegimeve te nevojshme
---pergjigja ne pyetje
---dhenia e qarte e instruksioneve
---leximi I reagimit feedback
---lehtesimi I tensionit komunikativ
 KOMUNIKIMI JOVERBAL
• 93% eshte komunikim joverbal
• Pacienti dhe personeli shendetesor me kujdes te
shtuar e percjellin komunikimin joverbalnte
njeritjetrit
• Familja dhe pacienti kane nje frike nga instuticioni
shendetesor qe bazohet ne pervojat paraprake dhe
faktin se gjithhere mjeku mund te dij dicka te keqe
qe nuk u tregon
• Ka shenja te mimikes,pozites se
trupit,gjestikulacioneve qe identifikohen me
semundje te caktuara
• Ky komunikim vecant ka interes te semundjet
mentale
Qellimet e komun.joverbal:
• Shprehja e emocioneve
• Rregullimi I interaksionit
• Miratimi I porosive verbale
• Mbajtja e imazhit personal
• Mbajtja e marredhenieve
Dimensionet e kom.joverbal:
• Kinetike
I. Gjestikulimi
II. Shprehjet e fytyres
III. Ngulitja e shikimit
• Proksemike(krejt qka bejme ne hapesire)
I. Hapesira personale
II. Distanca
• Paralingustike (ah, hmm)
• Faktoret hapesinore
I. Formaliteti (hap. te medha pak rahati)
II. Ngrohtesia e amb.
III. Liria e levizjes
IV. Mobiliteti
Rekomandime :
I. Buzeqeshni me te hyre pacienti
II. Shtrijani doren,uli prane tij
III. Kerkoni arsyen e ardhjen dhe kerkoni cdo breng
IV. Respektoni diferencat kulturore,raciale,politike etj.
V. Bej prekje komfore
VI. Mbaje kontaktin me sy
VII.Binde se po e degjon
VIII.Vemendje dallimeve gjinore ne stil komunikimi
IX. Provo te imagjinosh veten ne poziten e pacientit
X. Bej shenja faciale te perkrahjes
 Komunikimi me familjen e pacientit
• Shpesh informatat nuk mund te merren nga
pacienti,por nga familja
• Para se te bisedohet me familjen duhet marre
pelqimi nga pacienti
• Komunikimi me familjen lehtesohet duke perdore
GJENEALOGJINE E FAMILJES.
Informatat lidhur me pacientin grumbullohen:

Menyra e Strukturuar:grumbullohen Menyra e Pastrukturuar:behet ne menyre

ne baze te pyetjeve te parapergatirura me te lirshem per te krijuar pershtypjen se te
ose duke plotesuar pyetesorin dhenat jane te rastit
 Qasja ne informata te pacientit
Problematike:familja mendon se nuk po I ofrohen te
dhena Mjaft,kurse mjeku nuk I posedon.
INFORMATAT mund te jene te:

INFORMATAT E FILTRUARA
INFORMATAT E PRIVILEGJUARA Fillimisht kalojne permes filtrit te
Jepen nga familjaret per personelin pacientit,dhe jane te rendesise
shendetsor,por nuk I tregohen pacientit dytesore
dhe anasjelltas sh.kanceri dikur. PROFESIONISTI
PROFESIONISTI

PACIENTI
PACIENTI

Familja
FAMILJA
 Strategjite per komunikim me familjen
I. Vendosni raporte te mira
II. Permiresoni shkathtesite komunikuese
III. Perdorni gjuhen e thjeshte qe kupton familja
IV. Perkrahni vendimmmarrjen,kohen per te
folur,pergjegjesine
V. Respekto hierarkine e familjes,kulturen,besimin
VI. Permbahu nga ofendimet
VII.Behuni te qete
VIII.Shmangni stereotipet profesionale
IX. Nxitni diskutimin edhe mes familjareve
 Komunikimi me pacient te vecant
• Paciente te vecant:personat me nevoja te
vecanta,te moshuarit,femijet dhe personat para
vdekjes.
Pacientet me nevoja te vecanta
• Individet me kufizime fizike dhe intelektuale
nxjerrin reaksione specifike
• Puna me ta krijon FRIKE te mjeku se nuk po I
pershtatet komunikimit
• Frike se mos valle po tregohemi me te kujdesshem
sesa duhet
• Frika se duke tentuar ta pavaresojme nuk po I japim
ndihmen e duhur
• Frika se mos po gabojme ne komunikim me ta na
ben qe te largohemi nga kontakti me te
• Zgjidhja:informata te plota per kufizimet e tyre dhe
te tejkalohet paqartesia
• Perndryshe, ata izolohen edhe me shume.
• Te personat mentalisht te retarduar:niveli I
komunikimit duhet adaptohet dhe duhet nisur nga
ajo se nuk guxohet te nenvleresohet intelegjenca e
personave te tille
TE MOSHUARIT
• Karakterizohet ne komunikimin qe bazohet ne
kthimin ne kohe te parme
• Kjo mund te mos jete terheqese per te rinjte dhe e
nderpret komunikimin
• Aspektet qe e influencojne komunikimin:humbja e
te pamurit,degjimit
TE SEMURIT TERMINAL
• Qendrimi I mjekut:ipet kujdes me I shtuar atij qe
mund te perfitoje nga kujdesi shendetesor
• Andaj keta mbeten vetem dhe te deshperuar
• Komunikimi me te eshte detyre dhe obligim I qdo
mjeku