Syaraf
motorik Sistem
Sistem syaraf
simpatik
perifer Syaraf (adrenergik)
otonom/vege
tatif Sistem
parasimpatik
(kolinergik)
Kolinergik
antikolinergi
k
Farmakologi
Sistem Saraf Adrenergik
Otonom
antiadrenerg
ik
Ganglion
Efek simpatik vs parasimpatik
sso
Simpatik Parasimpatik
Parasimpatomim Antiparasimpatot
Simpatomimetik Simpatolitik Parasimpatolitik
etik onik
β-simpatolitik
Tidak langsung Reversibel
Irreversibel
1. Farmakologi Sistem Syaraf
Parasimpatik (Kolinergik)
Sistem syaraf
parasimpatik
Neurotransmit
ter penting: Reseptor
Asetilkolin
Muskarinik
(protein G)
Nikotinik
(kanal ion)
Reseptor Asetilkolin (Kolinoseptor)
Kolinoseptor
1. Reseptor Muskarinik
• ↑air liur
• ↑ asam
lambung
• ↑ motilitas usus
• ↑ defekasi
• ↑ aktivitas
saluran urin
• ↓pupil
• ↓ denyut
jantung
• ↓ saluran nafas
(bronkokonstriks
Obat Yang Bekerja pada Sistem
Parasimpatik
1. Parasimpatomimetik langsung
merangsang reseptor Kolinergi
parasimpatik (Ach) k
2. Parasimpatomimetik tidak
langsung menghambat
kolinesterase
3. Parasimpatolitik antagonis
antiKolinergik
kompetitif Ach di reseptor
muskarin
4. Antiparasimpatotonik
1. Parasimpatomimetika langsung
Parasimpatomimetika=kolino
mimetik
MK : bekerja agonis terhadap
reseptor kolinergik (M,N)
Klasifikasi berdasarkan
struktur kimia:
ester cholin (asetilkolin,
karbakol, metakolin) (M,N)
alkaloida (muskarin,
pilokarpin(M) nikotin,
cytisine,labeline (N))
Pilocarpus
jaborandi
Efek Farmakologi Parasimpatomimetik
Langsung pada Organ
2. Parasimpatomimetika tidak lansung
MK;
• menghambat kolinesterase sehingga
meningkatkan konsentrasi asetilkolin
endogen disekitar kolinoseptor
Obat
• Edrophonium: ikatan elekrostatik
reversibel (2-10menit)
• Ester karbamat: neostigmin, physostigmin,
ikatan kovalen (30 menit-6 jam)
• Organofosfat: ikatan kovalen stabil
Parasimpatomimetika tidak lansung
Reversibel :
mengikat kolinesterase dalam waktu tertentu
ex: Neostigmine , Physostigmine , Edrophonium,
Tacrin, Danopezil
Irreversibel :
mengikat kolinesterase secara permanen
Ex: Sarin, Ecothiopate, Malathion , Parathion
Penggunaan Terapi dan Durasi Kerja
Parasimpatomimetika tidak lansung
Parasimpatomimetika tidak lansung
Penanganan keracunan organofosfat
Mempertahankan tanda-tanda vital
Dekontaminasi
Atropin parenteral dosis besar
Efek Farmakologi dan penggunaan Klinis
Parasimpatomimetik pada Organ
Efek Farmakologi dan penggunaan Klinis
Parasimpatomimetik pada Organ
Efek Farmakologi dan penggunaan Klinis
Parasimpatomimetik pada Organ
Efek Farmakologi dan penggunaan Klinis
Parasimpatomimetik pada Organ
Efek Farmakologi dan penggunaan Klinis
Parasimpatomimetik pada Organ
Penggunaan Klinis Parasimpatomimetika
TIDAK langsung
Reversibel :
overdosis atropin : physostigmine
Alzaimer : tacrin
Intoksikasi kurare : neostigmin
Irreversibel:
Insektisida : malathion, parathion
2. Farmakologi Sistem Syaraf
Parasimpatik (AntiKolinergik)
Parasimpatolitik
MK: antagonis kompetitif Ach di reseptor
muskarin menghambat aktivitas sistem
saraf parasimpatik semua efek asetilkolin
diperlemah
Obat: atropin, skopolamin, ipatropium,
butilskopolamin, pirenzepin
ES : semua hal terkait hambatan asetilkolin:
konstipasi, mulut kering dll
Reseptor yang dihambat oleh Parasimpatolitik
Atropin (Hyoscyamine)
Sumber : Atropa belladona, Datura
Stramonium
MK: atropine menyebabkan blokade reversibel
kerja kolinomimetik selektif terhadap reseptor
muskarinik (M1,M2,M3)
Berbahaya utk anak dan bayi 2 mg bs
menyebabkan kematian
KI: glaukoma, hiperplasia prostat, ulkus
lambung
Efek Antikolinergik/Parasimpatolitik
terhadap Sistem Organ
Efek Antikolinergik/Parasimpatolitik
terhadap Sistem Organ
Obat antimuskarinik (Parasimpatolitik)
yang digunakan untuk mata
Efek Antikolinergik/Parasimpatolitik
terhadap Sistem Organ
Efek Antikolinergik/Parasimpatolitik
terhadap Sistem Organ
Penggunaan terapi Parasimpatolitik
atropin
Kejang otot polos akibat penggunaan opiat
Antidot insektisida
Skopolamin
Midiratik, antiemetik pada mabuk perjalanan
Ipatropium bromida
Pelebaran saluran nafasbronkodilatasi
Butil skopolamin bromida
spasmolitik
Pirenzepin
Tukak lambung
Antiparasimpatotonik
MK: penghantaran
impuls di end plate
motorik di blokir
dengan menghambat
pengeluaran
asetilkolin di celah
sinaps
Obat: toksin
botulinum,
tubokurarin
Botulinustoxin A
Untuk pengobatan
simtomatis
blepharospasmus
3. Farmakologi Sistem Syaraf
Parasimpatik (Penyakat Ganglion)
Penyakat ganglion
MK
menyakat kerja asetilkolin pada reseptor nikotinik
ganglia otonomik simpatis dan parasimpatis
Menyakat saluran ion kolinoseptor nikotinik
Vekuronium
MK: bersaing dengan Ach pada reseptor
nikotinik. Tidak mengaktivasi reseptor.
Blokade dapat diatasi dengan agonis kadar
tinggi.
PK: sbg tambahan untuk anestesi, relaksan
otot, mempermudah intubasi dan ventilasi,
mempermudah manipulasi ortopedik,
mengendalikan pernapasan selama
pembedahan dada.
The end
4. Farmakologi Sistem Syaraf
Simpatik (Adrenergik)
Sistem Saraf Simpatis
Regulator penting jantung dan pembuluh
darah perifer respon stres
Neurotransmiter penting adrenalin
(epinefrin)
stres medula adrenal merilis epinefrin ke
darah menuju target (bekerja seperti hormon)
Efek Sistem Saraf Simpatik
↑pupil
↑bronkus
↑kec.jantung
↓pemb.darah
↓GI
↓urinasi
↓uterus
Sintesis Epinefrin
Sintesis NE dan Epinefrin
katekol
Metabolisme Noradrenalin
Penggunaan lokal :
Xilometazolin, oximetazolin (selektif α2) MK:
konstriksi mukosa nasal, PK: dekongestan
nasal
Simpatomimetik beta Lansung
Nonselektif : kerja pada beta 1 dan 2
Isoprenalin, orsiprenalin (alupent) PK: untuk
gangguan transmisi (sebelum implantasi
pacemaker)
Seletif beta 2
Salbutamol, fenoterol, klenbuterol, salmeterol,
formoterol
PK: asma bronkial(aerosol), tokolitik pada his sebelum
waktunya dan ancaman aborsi, gangguan siskulasi perifer
(sebagai vasodilator)
Ritodrine, terbutaline mencegah prematur
(menunda kelahiran beberapa hari)
Simpatomimetik Langsung
Simpatomimetik Tidak Lansung
MK: melepaskan noradrenalin dan/ menghambat
penguraian atau menghambat uptake noradrenalin
Cocain
MK:Menghambat uptake NE di sinaps
Pada SSP: menghambat uptake dopamin kembali ke
neuron di pusat kesenangan pada otak
Efek mirip amfetamin
Fenoldopam
Agonis selektif D1 untuk hipertensi parah (iv)
Efek samping simpatomimetik
Efek samping seringkali timbul jika dosis obat
dinaikkan atau bersifat nonselektif (bekerja pada
beberapa reseptor).
hipertensi, takikardi, palpitasi, aritmia, tremor,
pusing, kesulitan berkemih, mual, dan muntah.
4. Farmakologi Sistem Syaraf
Simpatik (Anti Adrenergik)
Simpatolitik Alfa (alfa bloker) Nonselektif
Derivat haloalkilamin
Derivat imidazolin
Alkaloid ergot
Derivat haloalkilamin
MK: bentuk basa kehilangan gugus β
halogen Membentuk cincin
etilenimoniummembentuk ion karbonium yg
sangat reaktif + gugus sulfidril, amino
ikatan kovalen yg stabil dengan adrenoseptor
α
Contoh obat
fenoksibenzami: memblok reseptor α1
maupun α2 pada otot polos arteriol dan vena
menimbulkan vasodilatasi, akibatnya TD turun
dan terjadi refleks stimulasi jantung
PK: feokromositoma, hiperplasia prostat
Derivat imidazolin
Fentolamin
Menghambat reseptor alfa, dan agonis reseptor
muskarinik
PK:
Pheochromocytoma
Disfungsi ereksi pria
ES: takikardi, diare
Derivat alkaloid ergot
Antagonis parsial padaa reseptor α adrenergik,
dopamin dan serotonin.
Dihidroergotamin: terapi disregulasi ortostatis dan
profilaksis trombose, terapi interval migraen
Simpatolitik α1 selektif
Obat : prazosin, terazosin, alfuzosin, doxazosin
PK:
Prazosin: terapi hipertensi
Terazosin: hipertensi
Alfuzosin: pengobatan simptomatik hipertrofi
prostat benigna
Doxazosin: terapi hipertensu dan pengobatan
simptomatik hipertrofi prostat benigna (BPH)
Selamat uts