" Add your company slogan "

Bab 1
ELEKTRIK
KEMAHIRAN TEKNIKAL : BAB 1
Kandungan
Jenis Litar Elektrik
1
Meter Pelbagai
2
Unit Kawalan Utama
3
Kuasa Elektrik
4
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1 Jenis Litar EIektrik
Litar elektrik adalah satu sambungan sumber
tenaga elektrik dan pengalir elektrik dengan
beban elektrik.
Litar elektrik diperoleh apabila komponen
elektrik dan beban elektrik disambung secara
berturutan kepada punca elektrik.
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1 Jenis Litar EIektrik
Litar elektrik yang mudah terdiri daripada
suis, mentol, dan wayar
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1 jenis Litar EIektrik
Komponen SimboI
Sel
Mentol
Perintang
Suis
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
'oItmeter
Terminal negatif
(hitam)
Terminal positf
(merah)
Penunjuk
Skala
Tanda arus terus
Skru pelaras sifar
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
'oItmeter
'oItmeter arus terus digunakan untuk
menyukat voltan arus terus seperti bateri.
'oItmeter arus uIang-aIik digunakan untuk
menyukat voltan arus ulang-alik seperti bekalan
elektrik ke rumah.
Voltmeter disambung secara seIari dengan
beban eIektrik atau sumber elektrik yang
hendak disukat voltannya.
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.1 Pemasangan Litar Siri
Litar siri mempunyai satu laluan arus sahaja dan
arus mengalir melalui setiap komponen.
Jika mana-mana bahagian dalam litar terputus,
arus tidak dapat mengalir dan litar didapati tidak
beroperasi.
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.1 Pemasangan Litar Siri
Lukisan bergambar litar siri Lukisan skematik litar siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.1 Pemasangan Litar Siri
Lukisan bergambar litar siri
Lukisan skematik litar siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.1 Pemasangan Litar Siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.2 Mengukur 'oItan dan Arus DaIam Litar Siri
VOLTAN DALAM LTAR SR
- Voltan diukur dengan menggunakan voltmeter
www.themegallery.com Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.2 Mengukur 'oItan dan Arus DaIam Litar Siri
ORMULA BAG PENGRAAN VOLTAN DALAM LTAR SR
v v v
'1 '2 '3
M1 M2 M3
Vj = V1 + V2 + V3
Vj ialah jumlah voltan
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.2 Mengukur 'oItan dan Arus DaIam Litar Siri
ORMULA BAG PENGRAAN VOLTAN DALAM LTAR SR
v v v
'1= 3' '2= 5' '3= 10'
M1 M2 M3
Vj = V1 + V2 + V3
Vj = 3V + 5V + 10V = 18'
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.2 Mengukur 'oItan dan Arus DaIam Litar Siri
ARUS DALAM LTAR SR
- Arus diukur dengan menggunakan ammeter
A1
A2
A3
+ + +
+
_
_ _ _
j = 1 = 2
j ialah jumlah arus
j
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.2 Mengukur 'oItan dan Arus DaIam Litar Siri
ARUS DALAM LTAR SR
- Arus diukur dengan menggunakan ammeter
A1
A2
A3
+ + +
+
_
_ _ _
j = 1 = 2
j =

Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.3 Mengira JumIah Rintangan dIm Litar Siri
Apabila perintang disambung bersiri di dalam
sebuah litar siri, rintangannya akan bertambah.
M1 M2 M3
R1 R2
R3
Jumlah rintangan = rintangan 1 + rintangan 2 + rintangan 3
Rj = R1 + R2 + R3
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.3 Mengira JumIah Rintangan dIm Litar Siri
ONTOH
Kirakan jumlah rintangan pada litar di bawah
9 5 7
R1
R2
R3
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Sifat - sifat Litar Siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.4 Pemasangan Litar SeIari
-Litar selari terhasil apabila ada lebih daripada satu
laluan bagi arus mengalir.
- Arus itu berpecah pada satu simpang di mana laluan-
laluan itu bertemu
Lukisan bergambar litar siri Lukisan skematik litar siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.4 Pemasangan Litar SeIari
Lukisan bergambar litar siri
Lukisan skematik litar siri
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.5 Mengukur 'oItan dan Arus daIam Litar SeIari
Mengukur voltan dalam litar selari
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.5 Mengukur 'oItan dan Arus daIam Litar SeIari
Nilai voltan adalah sama pada setiap laluan asal litar itu
Mengukur voltan dalam litar selari
ormula bagi jumlah voltan dalam litar selari :
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.5 Mengukur 'oItan dan Arus daIam Litar SeIari
Mengukur arus dalam litar selari
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.5 Mengukur 'oItan dan Arus daIam Litar SeIari
Pengiraan jumlah arus dalam litar selari menggunakan formula berikut :
Mengukur arus dalam litar selari
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.6 Mengira JumIah Rintangan daIam Litar SeIari
Jumlah rintangan perintang dalam litar selari
akan berkurangan kerana terdapat lebih dari
satu laluan arus
Semakin banyak laluan arus,
semakinberkuranglah jumlah rintangan
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.6 Mengira JumIah Rintangan daIam Litar SeIari
Jumlah rintangan dapat di kira dari formula :
Mengukur rintangan dalam litar selari
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.1.6 Mengira JumIah Rintangan daIam Litar SeIari
Jika tiga perintang R1, R2 dan R3 yang bernilai 6 ohm setiap satunya
disambung secara selari, berapakah jumlah rintangan dalam litar tersebut?
ONTOH SOALAN
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.2 Penggunaan Meter PeIbagai
- Merupakan alat penguji meter yang dapat membuat
pengujian dengan cepat dan senang
-Kegunaan : digunakan untuk mengukur voItan,
rintangan, arus dan menguji keterusan
Iitar
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.2.1 Bahagian Utama Meter PeIbagai
Skala
Pelaras sifar
ohm
Julat
Punca positif
Jarum
penunjuk
Skru pelaras
sifar
Tombol
pemilih julat
Punca negatif
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Bahagian Fungsi
Skru pelaras sifar Melaras jarum penunjuk kepada
sifar bagi menguji arus dan
voltan
Pelaras sifar ohm Menyelaras jarum penunjuk
kepada sifar bagi menguji
rintangan
Tombol pemilih julat Membuat pilihan voltan, arus
atau rintangan
Jarum penunjuk Menunjukkan bacaan pada skala
1.2.1 Bahagian Utama Meter PeIbagai
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Bahagian Fungsi
Skala Penunjuk nilai rintangan, voltan
arus terus, voltan arus ulang alik
Julat Kadar sukatan yang hendak
diukur
Punca Negatif Terminal prob hitam diletakkan
Punca Positif Terminal prob merah diletakkan
1.2.1 Bahagian Utama Meter PeIbagai
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Meter Ohm digunakan untuk menyukat rintangan.
1.2.2 Membaca SkaIa Meter Ohm pada Meter PeIbagai
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Langkah menggunakan meter peIbagai
MenyeIaras sifar ohm
1.2.2 Membaca SkaIa Meter Ohm pada Meter PeIbagai
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Latihan membaca skaIa meter
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Latihan membaca skaIa meter
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.3 Unit KawaIan Utama BekaIan EIektrik Domestik
Komponen unit kawalam utama :
a) ius perkhidmatan
b) Meter kilowatt jam (kJW)
c) Suis utama
d) Pemutus litar bocor ke bumi (E.L..B) /
pemutus litar arus baki (R...B)
e) Kotak agihan berfius
f) Pemutus litar miniatur
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.3 Unit KawaIan Utama BekaIan EIektrik Domestik
Lukisan skematik unit kawalan utama
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.3 Unit KawaIan Utama BekaIan EIektrik Domestik
Gambar litar pendawaian dalam unit kawalan utama
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Fius Perkhidmatan
- Dihubungkan kepada wayar hidup
- Fungsi : mengawal bekalan elektrik daripada
arus yang berlebihan dengan memutuskan litar
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Meter kiIowatt jam (kWj)
- Disambung dari fius perkhidmatan
- Fungsi : menyukat dan merekod jumlah tenaga
elektrik yang telah digunakan
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Suis Utama
- Disambung dari fius perkhidmatan
- Fungsi : mengawal arus berlebihan
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
ELCB / RCCB
- Mencegah litar pintas
- Fungsi : memutuskan bekalan elektrik secara
automatik apabila berlakunya kebocoran arus
atau litar pintas.
- Jenis kendalian arus dan jenis kendalian voltan
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Kotak Agihan Berfius
- Kotak agihan berfius menggunakan fius dawai
atau fius katrij
- Fungsi : mengagihkan elektrik ke litar-litar di
dalam rumah.
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Unit konsumer
- Terdiri daripada satu kotak plastik yang
mengandungi suis utama, MB dan RB
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
Pemutus Litar miniatur (MCB)
- Litar akan terputus dengan sendiri jika berlaku
kerosakan dan suis ini tidak akan berfungsi
selagi kerosakan tidak dibaiki.
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.4 Kuasa EIektrik
- Kadar membuat kerja oleh arus elektrik di dalam
peralatan elektrik.
- Bergantung kepada nilai voltan dan arus elektrik
- Unit = watt (W) atau kilowatt (kW)
Hak cipta Mohd Yazid. 2009
1.4 Kuasa EIektrik
Kuasa (P) = Voltan (V) x Arus ()
Sebuah komputer berlabel 10A/240V digunakan.
Berapakah kuasa yang digunakan?
Hak cipta Mohd Yazid. 2009

" Add your company slogan "

Hak cipta Mohd Yazid. 2009