PRINCPIOS DE ANTIBIOTICOTERAPIA
Artrite infecciosa
Fngicas
Hematognica mais comum Inoculao direta acidentes, punes Contigidade foco infeccioso adjacente
Doenas reumticas prvias (AR) Imunodeficincia Diabetes mellittus Neoplasias Hepatopatias crnicas Insuficincia renal Alcoolismo
Artrites infecciosas agudas Acmulo de exsudato intraarticular Aumento de presso Comprometimento da nutrio articular Formao de tecido de granulao Liberao de substncias condrolticas: maior leso
da cartilagem articular, osso subcondral e capsula articular.
ARTRITE SPTICA
Infeco bacteriana da membrana sinovial e do espao articular provocando intensa reao inflamatria, com migrao de PMN e liberao de enzimas proteolticas. Aumento de sua incidncia, devido demora do diagnstico, artrite de maiores ndices de morbidade e mortalidade. Outras denominaes de artrite supurativa e artrite piognica.
* Joelhos 55% * Quadril 11% * Tornozelos 8% * Ombros 8% * Punhos 7% * Cotovelos 6% * Outros - 5% * Poliarticular 12%
ARTRITE SPTICA
Artrite sptica no-gonoccica:
Monoartrite de grandes articulaes (em 90%) joelhos e quadril menores de 15 anos/masculino/idosas dor intensa/edema e limitao articular
traumas penetrantes, cirurgias ortopdicas, artroscopia, injeo intraarticular recente de partes moles da articulao, osteomielite
D. metablicas/articulares prvias/autoimunes
diabetes mellitus, prteses articulares, artrite reumatide, uso de imunossupressor
Fatores de risco:
Infeco por Neisseria gonorrhoeae sorotipo IA Adulto jovem, mltiplos parceiros sexuais Usurio de drogas ilcitas Gestao/perodo menstrual Imunodeficincia (sistema complemento)
INVESTIGAO CLNICA
Dor espontnea e provocada por funo Limitao de movimentos Calor localizado/hiperemia local Febre
prevalente em pacientes infantis
INVESTIGAO CLNICA
Leucocitose VHS aumentado (velocidade de hemossedimentao) PCR (protena C reativa) Lquido sinovial
leuccitos totais: 500.000 mm PMN (90%) artrite reumatide, psorase, gota anlise microbiolgica/ identificao de cristais
Rx
avaliao de leses articulares pr-existentes fase tardia: sequelas da infeco
Ultrasonografia
quadril: presena de lquido
INVESTIGAO CLNICA
NATTER, 2006
INVESTIGAO CLNICA
NATTER, 2006
em crianas
S. aureus/ H. influenzae (> 2 anos) Bacilo gram-negativo: Kingella kingae (flora farngea)
NATTER, 2006
TRATAMENTO: ASNG
antibioticoterapia x drenagem articular
incio o mais precoce possvel aps avaliao clnica independente de resultado de culturas
esquema posolgico
via parenteral (7 dias) via oral (cultura sinovial: negativo) modificado com base nos exames (cultura, VHS e PCR) tempo de durao: 2- 4 (6) semanas
TRATAMENTO: ASNG
Presena de cocos gram positivos Presena de bacilos gram negativos No realizado ou no esclarecedor
Estafilococos Estreptococos
NATTER, 2006
TRATAMENTO: ASG
Resistncia aos antimicrobianos de N. gonorrhoeae
infeco localizada x generalizada resistncia ao grupo das penicilinas e tetraciclinas
abordagem teraputica
hospitalizao: - diagnstico - complicaes (endocardite, meningite) - incio do tratamento via parenteral (7 dias) 48h aps melhora sinais/sintomas via oral por 7 dias de tratamento Obs: avaliao e tratamento de parceiros sexuais cultura de todos os stios de infeco 5 aps fim do tratamento
TRATAMENTO: ASG
NATTER, 2006
TRATAMENTO: ASG
NATTER, 2006
PENICILINAS NATURAIS
PENICILINA (betalactmicos): produzidas por fungos ma: perda de integridade da parede celular ab: bactericidas ea: curto-largo espectro PRIMEIRA ESCOLHA Indicao: tratamento de infeces leves a moderadas
PENICILINA G- especialidade farmacutica (natural) 1) Benzetacil (via intramuscular- risco de reao alrgica) esquema teraputico: 12 - 36 horas inativadas pelo suco gstrico
PENICILINAS SEMI-SINTTICAS
AMOXICILINA, AMPICILINA ma: perda de integridade da parede celular ab: bactericidas ea: cuto-largo espectro Indicao tratamento de infeces leves a moderadas causadas por estreptococos, meningococos, pneumococos, enterecocos, estafilococos
PENICILINA V - especialidade farmacutica 1) Pen-Vee-Oral (penicilina semi-sinttica) esquema teraputico: 8-8 horas indicada para via oral
AMOXICILINA- especialidades farmacuticas 1) Amoxil (cpsulas de 500 mg) 2) Hiconcil (cpsulas de 500 mg) 3) Novocilin (cpsulas de 500 mg) esquema teraputico: 8 -8 horas boa absoro por via oral
AMOXICILINA- especialidade farmacutica 4) Clavulin (comprimidos: de 500 mg de amoxicilina + 125 mg de clavulanato de potssio) cido clavulnico: - ao inibitria sobre penicilinases bacterianas - para bactrias resistentes
Farmacocintica de penicilinas:
Absoro afetada pela administrao concomitante a alimentos (exceto para amoxicilina). Distribuio ampla por todos os lquidos corporais (no SNC apenas durante inflamao). Metabolizao heptica. Excreo renal. Efeito adverso: hipersensibilidade (anel b-lactmico)
CEFALOSPORINAS
CEFALOSPORINAS (betalactmicos): ma: integridade da parede celular ab: bactericidas ea: largo espectro (maior que das penicilinas) Indicaes 1-4 geraes: espectro de ao gram-negativas Para infeces graves tratadas a nvel hospitalar
Farmacocintica de cefalosporina:
Via oral/intravenosa: absoro intestinal no afetada pela administrao concomitante a alimentos. Distribuio ampla por todos os tecidos corporais. Metabolizao heptica.; excreo renal: molculas inalteradas na urina. Efeito adverso: hipersensibilidade (anel b-lactmico) reaes psicticas- lcool
MACROLDEOS
ERITROMICINA : claritromicina e azitromicina produzidos por Streptomicys ma: sntese de protenas bacterianas ab: predominantemente bacteriostticos (bactericidas-dose) ea: curto-largo espectro indicao alternativa para pacientes alrgicos penicilinas/ infeces de pequena-mdia intensidade (similares a das penicilinas)
Especialidades farmacuticas (macroldeos) *Eritromicina: Pantomicina (drgeas de 250 ou 500 mg) *Claritromicina: Klaricid (comprimidos de 250 ou 500 mg)
*esquema teraputico: 500 mg a cada 12 horas boa absoro por via oral (plasma: 1 a 4 horas aps)
Especialidade farmacutica (azaldeos) Azitromicina: Zitromax (comprimidos de 250 ou 500 mg) esquema teraputico: comprimidos de 500 mg / 3 dias boa absoro por via oral (plasma: 10 dias)
Farmacocintica da eritromicina
Destruio por cidos gstricos: (revestimento), a absoro afetada pela administrao concomitante a alimentos. Distribuio ampla por todos os lquidos corporais (exceto no SNC). Metabolizao heptica. Excreo via fezes (bile). Efeito adverso: distrbios gastrointestinais, toxicidade heptica
Farmacocintica da azitromicina
Boa absoro e bem tolerada pela via oral. Distribuio ampla por todos os lquidos corporais (exceto o lquido cefalorraquidiano). Meia-vida tecidual de 2-4 dias. Metabolizao heptica. Excreo via urina. Baixa incidncia de efeitos adversos: (d. gastrointestinais leves)
TETRACICLINA
TETRACILINA : produzidos por Streptomicys ma: sntese de protenas bacterianas ab: bacteriostticos ea: amplo espectro (penicilinas/eritromicinas) indicaes Infeces do sistema respiratrio, trato gastrointestinal, DSTs uso reduzido por seus efeitos colaterais: Resistncia de bactrias, absoro diminuda por interaes (alimentos), efeito anticoagulante, manchas marrons/hipoplasia do esmalte
TETRACICLINAS- especialidades farmacuticas 1) Tetraciclina (drgeas de 250 ou 500 mg) 2) Tetrex (comprimidos de 250 ou 500 mg)
esquema teraputico: 250 mg a cada 6 horas boa absoro por via oral
Farmacocintica da tetraciclina
Absoro intestinal afetada pela administrao de alimentos. Distribuio ampla por todos os lquidos corporais (exceto o lquido cefalorraquidiano). Metabolizao heptica. Excreo via fezes (bile) e urina. Efeitos adversos: citados anteriormente .
LINCOSAMIDAS
LINCOSAMINAS/CLINDAMICINA : produzidos por Streptomicys ma: sntese de protenas bacterianas ab: bacteriosttico ea: largo espectro indicaes
Para infeces graves de etiologia conhecida/ casos no responsivos a penicilinas/ alta concentrao em abscessos. Profilaxia de endocardite bacteriana/ alergia a penicilinas e cefalosporinas
Especialidade farmacutica Dalacin C (capsulas de 150 ou 300 mg) esquema teraputico: 6 horas boa absoro por via oral diarria (principal efeito colateral)
Farmacocintica da clindamicina:
Boa absoro por via oral. Distribuio ampla por todos os lquidos corporais (exceto o lquido cefalorraquidiano). Metabolizao heptica.; Excreo via fezes (bile) e urina. Efeitos adversos: distrbios gastrointestinais, enterocolite (C. difficile).
CLORANFENICOL
QUEMICETINA: produzidos por Streptomicys ma: sntese de protenas bacterianas ab: bacteriosttico ea: amplo espectro Indicao: Infeces extremamente graves (meningite bacteriana, abcessos cerebrais) ; pouco usado em pases desenvolvidos. Primeiro antibacteriano totalmente sinttico de importncia (1949)
Farmacocintica do cloranfenicol:
Boa absoro por via oral. Distribuio ampla por todos os tecidos e lquidos corporais (incluindo, SNC e lquido cefalorraquidiano). Metabolizao heptica.; Excreo via urina. Efeitos adversos: distrbios gastrointestinal (candidase), reduo na sntese de eritrcitos.
AMINOGLICOSDEOS
ESTREPTOMICINA, GENTAMICINA, NEOMICINA: produzidos por Actinomyceto ma: sntese de protenas bacterianas ab: bactericidas ea: curto-amplo espectro Indicao:
gentamicina mais utilizada: (GARAMICINA)- sepse, endocardite bacteriana e tuberculose Estreptomicina: tuberculose Neomicina: infeces intestinais (NEBACETIN)
METRONIDAZOL
METRONIDAZOL (composto sinttico): ma: inibio da sntese de DNA bacteriano ab: bactericida ea: curto espectro indicao Uso restrito em associao com penicilinas ou macroldeos; usado como antiparasitrio (amebase, tricomonase, giardase) gosto metlico, efeito anticoagulante, reaes psicticas
Metronidazol- especialidade farmacutica 1) Flagyl (comprimidos de 250 ou 500 mg) 2) Flagyl 400 (comprimidos de 400 mg) esquema teraputico: 200-400 mg a cada 8 horas boa absoro por via oral
Farmacocintica do metronidazol:
Boa absoro por via oral. A administrao com alimnetos pode ser indicada para reduo de efeitos locais irritantes. Distribuio ampla por todos os tecidos e lquidos corporais (incluindo, SNC, lquido cefalorraquidiano e tecido sseo). Metabolizao heptica.; Excreo via urina e fezes. Efeitos adversos: distrbios gastrointestinal.
VANCOMICINA
Vancomicina ma: integridade da parede celular ab: bactericidas ea: largo espectro (maior que das penicilinas) Indicaes Cada vez mais usada para infece de S. aureus (resistncia penicilina) Indicada por via intravenosa para infeces estafiloccicas e graves
Farmacocintica da vancomicina:
Pouco absorvida pelo TGI. Via oral: em associao (enterobactrias) Distribuio adequada para lquido pleural, para pericrdio, sinovial, e lquido asctico (cav. peritoneal). Metabolizao heptica; Excreo via urina: 85% de forma inalterada Efeitos adversos (raros): 1) hipersensibilidade e reaes anafilticas;
2) febre medicamentosa; 3) eosinofilia.
RIFAMICINAS
RIFAMICINA (composto sinttico): ma: inibio da sntese de RNA bacteriano ab: bacteriosttico ea: amplo espectro indicao Tuberculose (meningite tuberculosa), hansenase Associao com outro agente (b-lactmico): endocardite e osteomielite hepatotoxicidade (febre medicamentosa); urina amarelada
ANTIFOLATOS
SULFONAMIDAS/SULFONAS/TRIMETOPRIM (sinttico): ma: inibio da sntese de DNA bacteriano ab: bacteriostticos ea: amplo espectro indicao Sulfonamidas (Sulfadiazina, Gantrisin): potencial alergnico Sulfonas (Dapsona): M. Leprae (hansenase) Trimetoprim (Trimpex, Bactrim, Septra): infeces urinrias
QUINOLONAS
AC. NALIDXICO/ FLUOROQUINOLONAS (sinttico): ma: inibio da sntese de DNA bacteriano ab: bacteriostticos ea: amplo espectro indicao Fluoroquinolona: infeces dos sistemas urinrio e respiratrio, enterobactrias e DSTs. Cipro (ciprofloxacina), Noroxin (norfloxacina), Floxin (ofloxacino)
Farmacocintica da fluoroquinolonas:
Absoro completa e rpida aps administrao oral. Distribuio ampla pelos tecidos do corpo. Metabolizao heptica mnima Excreo via urina/fezes Efeitos adversos: 1) nusea e vmitos;
2) diarria; 3) dor abdominal.
OBRIGADA!!!