Anda di halaman 1dari 5

SELASA, 19 OKTOBER 2010 PENGETAHUAN, ILMU DAN METODE ILMIAH PENGETAHUAN DIARTIKAN SECARA LUAS, MENCAKUP SEGALA HAL

YANG KITA KETAHUI TENTANG SUATU OBYEK TERTENTU MANUSIA MENDAPAT PENGETAHUAN BERDASAR KEMAMPUANNYA SELAKU MAHLUK YANG : BERPIKIR MERASA MENGINDERA KECUALI ITU MANUSIA DAPAT PENGETAHUAN LEWAT INTUISI WAHYU TIGA KATEGORI UTAMA PENGETAHUAN 1. ETIKA ; PENGETAHUAN YANG BAIK DAN BURUK 2. ESTETIKA ; PENGETAHUAN YANG INDAH DAN JELEK 3. LOGIKA ; PENGETAHUAN YANG BENAR DAN SALAH ILMU TERMASUK KATEGORI LOGIKA (LOGIKA ILMIAH). PENGETAHUAN DAPAT JUGA DIKATEGORIKAN SEBAGAI BERIKUT : 1. PENGETAHUAN INDRAWI (KNOWLEDGE) SEMUA FENOMENA YANG DAPAT DIJANGKAU PANCA INDERA BATAS PENGETAHUAN INI IALAH SEGALA SESUATU YANG TIDAK TERTANGKAP PANCAINDERA 2. PENGETAHUAN KEILMUAN (SCIENCE) PENGETAHUAN INI MELIPUTI SEMUA FENOMENA YANG DAPAT DITELITI DENGAN RISET ATAU EKSPERIMEN SEHINGGA APA YANG BERADA DI BALIK KNOWLEDGE DAPAT DIJANGKAU. BATAS PENGETAHUAN INI IALAH SEGALA SESUATU YANG TIDAK TERJANGKAU LAGI OLEH RASIO ATAU OTAK DAN PANCAINDERA. 3. PENGETAHUAN FALSAFI PENGETAHUAN INI MENCAKUP SEGALA FENOMENA YANG TAK DAPAT DITELITI, TAPI DAPAT DIPIKIRKAN. BATAS PENGETAHUAN INI IALAH ALAM, BAHKAN JUGA BISA MENEMBUS APA YANG ADA DILUAR ALAM : TUHAN. ILMU ATAU SAINS (SCIENCE) ADALAH PENGETAHUAN TENTANG FAKTA-FAKTA BAIK NATURA ATAU SOSIAL YANG BERLAKU UMUM DAN SISTEMATIK. KARENA ILMU BERLAKU UMUM, MAKA DARINYA DAPAT DISIMPULKAN PERNYATAAN-PERNYATAAN YANG DIDASARKAN PADA BEBERAPA KAIDAH UMUM PULA. ILMU TIDAK LAIN DARI SUATU PENGETAHUAN YANG SUDAH TERORGANISIR SERTA TERSUSUN SECARA SISTEMATIK MENURUT KAIDAH UMUM (NASIR, 1988). MENURUT SURIASUMANTRI (1991) ILMU MERUPAKAN SUATU PENGETAHUAN YANG MENCOBA MENJELASKAN RAHASIA ALAM AGAR GEJALA ALAMIAH TERSEBUT TIDAK LAGI MERUPAKAN MISTERI.

PENJELASAN TERSEBUT AKAN MEMUNGKINKAN KITA UNTUK MERAMALKAN SESUATU YANG AKAN TERJADI, DAN DENGAN DEMIKIAN MEMUNGKINKAN KITA UNTUK MENGONTROL GEJALA TERSEBUT. THE LIANG GIE (1997) ILMU MENGARAH PADA BERBAGAI TUJUAN TUJUAN-TUJUAN YANG INGIN DICAPAI ATAU DILAKSANAKAN ITU DAPAT SECARA TERATUR DIPERINCI DALAM URUTAN BERIKUT : PENGETAHUAN (KNOWLEDGE) KEBENARAN (TRUTH) PEMAHAMAN (UNDERSTANDING, COMPREHENSION, INSIGHT) PENJELASAN (EXPLANATION) PERAMALAN (PREDICTION) PENGENDALIAN (CONTROL) PENERAPAN (APPLICATION, INVENTION, PRODUCTION) * Ilmu dikembangkan oleh para ilmuwan untuk mencapai PENGETAHUAN atau MEMPEROLEH KEBENARAN * Dari kedua hal tersebut, Ilmu diharapkan dapat mendatangkan PEMAHAMAN kepada manusia mengenai alam semestanya, dunia sekelilingnya, atau bahkan mengenai masyarakat sekelilingnya dan dirinya sendiri. * Berdasarkan pemahaman tsb., ilmu dapat memberikan penjelasan tentang gejala alam, peristiwa masyarakat, atau perilaku manusia yang perlu dijelaskan. * Penjelasan dapat menjadi landasan untuk PERAMALAN * Selanjutnya dapat menjadi pangkal dalam PENGENDALIAN terhadap sesuatu hal

Proses ; Aktivitas Penelitian ILMU

LMU

Tata cara : Metoda Ilmiah

Produk ; Pengetahuan sistematis sistematik menurut

ILMU ; Suatu pengetahuan yang sudah terorganisir serta tersusun secara kaidah umum.

Penelitian : Suatu penyelidikan yang hati-hati serta teratur dan terus menerus untuk memecahkan suatu masalah Metoda Ilmiah : Merupakan prosedur yang mencakup berbagai tindakan pikiran, pola kerja, tata langkah dan cara teknis untuk memperoleh pengetahuan baru ataupun mengembangkan pengetahuan yang ada. METODA ILMIAH *Pola Prosedural : -pengamatan -percobaan -pengukuran -survai -deduksi -induksi -analisis dll. *Tata langkah ; -penentuan masalah -perumusan hipotesis -pengumpulan data -penurunan kesimpulan -pengujian hasil *Berbagai Teknik; -daftar pertanyaan -wawancara -perhitungan -pemanasan -lainnya *Aneka Alat ; -timbangan -meteran -perapian (tungku) -komputer -lainnya a. Kriteria : 1. 2. 3. 4. 5. 6. Berdasarkan Fakta Bebas dari Prasangka Menggunakan prinsip-prinsip analisis Menggunakan hipotesis Menggunakan ukuran obyektif; deduktif vs induktif Menggunakan teknik Kuantitatif ; Rasional vs Empiris

b. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Langkah-langkah Memilih dan mendefinisikan masalah Survei terhadap data yang tersedia Memformulasikan hipotesis Membangun kerangka analisis serta alat-alat dalam menguji hipotesis Mengumpulkan data primer Mengolah, menganalisis serta membuat interpretasi Membuat generalisasi dan Kesimpulan Membuat laporan.

penelitian ilmu

PROSES Penelitian Kebenaran ilmu

HASIL

Proses

Proses

Hasil

Kriteria Kebenaran ILMU : Adanya Koherensi : koheren/konsisten dengan pernyataan sebelumnya Adanya Korespondensi : pernyataan dianggap benar, jika materi pengetahuan yang terkandung dalam pernyataan tsb. Mempunyai korespondensi dengan obyek yang dituju. Pragmatis : pernyataan dipercaya benar karena pernyataan tersebut mempunyai sifat fungsional dalam kehidupan. Kebenaran yang ditemukan dengan METODA NON ILMIAH 1. 2. 3. 4. 5. Penemuan kebenaran secara KEBETULAN Kristal Ureasa (Summers) Mesin Uap (Jams Warch) Hukum Gravitasi (Newton) Diagnosis Kehamilan (Goli Mainini) Penemuan kebenaran karena Wahyu : ASI dampai dengan 2 tahun Penemuan Kebenaran secara INTUITIF : berdasar Renungan, Lamunan TRIAL & ERROR (Coba-coba) ; butuh waktu dan butuh biaya Kebenaran karena WIBAWA

Ciri-ciri Penelitian yang Baik : Masalah harus didefinisikan dan dirumuskan dengan jelas Prosedur penelitian rinci Disain penelitian jelas Peneliti harus melaporkan yang sejujur-jujurnya Analisis data harus sinkron dengan hipotesis dan disain penelitian Kesimpulan harus sinkron dengan Rumusan Masalah Kualifikasi penelitian harus memenuhi persyaratan KATA-KATA YANG PERLU DIPAHAMI DAN DIRENUNGKAN PROFESI PENELITI KEMAMPUAN MENELITI SARJANA ILMUWAN CENDEKIAWAN

Diposkan oleh TRI_YANTO_AGROINDUSTRI di 05.25 Kirimkan Ini lewat Email BlogThis! Berbagi ke Twitter Berbagi ke Facebook Berbagi ke Google Buzz

Anda mungkin juga menyukai