ASUHAN KEPERAWATAN PADA Tn.

S DENGAN POST OP HIPERPLASIA PROSTATE (BPH) DI RUANG CAMAR RSUD BANJARBARU

I. BIODATA
1. IDENTITAS KLIEN Nama Umur Jenis Kelamin Status Marietal Alamat Suku !an"sa A"ama &en i ikan &eker#aan N%. 'MK T"l. M'S T"l. &en"ka#ian Dia"n%sa Me is Keluhan Utama : : : : : : : : : : : : : : Tn. S 64 Th Laki laki Su ah menikah Lan asan Ulin !an#ar $ In %nesia Islam SMA &ensiunan (6 )* 1* +( A"ustus +((6 ++ A"ustus +((6 &%st ,- ! & . N/eri -a a aerah luka -%st %- -a a aerah -%st %- -r%state0t%m/. U-a/a /an" -ernah ilakukan : se1elumn/a klien -ernah ira2at i 'S Tera-i $ %-erasi /" -ernah ilakukan : se1elumn/a klien -ernah men#alani %-erasi /an" sama.

II. RIWAYAT KESEHATAN

1. 'i2a/at &en/akit Sekaran" Klien merasa san"at n/eri -a a aerah -%st %- 3 klien men"atakan se-erti iiris iris an rasa n/eri terse1ut men#alar sam-ai ke area -un""un" serta tim1ul se2aktu 2aktu. Skala n/eri + 4( 45. +. 'i2a/at &en/akit Dahulu Klien se1elumn/a se1elumn/a -ernah i1a2a %leh keluar"an/a ke 'S untuk men#alani -em1e ahan3 namun setelah 1e1era-a hari ira2at klien meminta untuk -ulan". Namun setelah satu hari satu malam klien 1era a i rumah klien men"alami -er arahan se2aktu miksi an terasa n/eri /an" he1at. Dan %leh keluar"a klien 1i1a2a kem1ali ke 'S untuk ira2at. Klien ti ak memiliki ri2a/at -en/akit hi-ertensi3 asma3 kelainan #antun"3 an -en/akit DM. *. 'i2a/at &en/akit Keluar"a Keluar"a klien ti ak a a /an" memiliki ri2a/at -en/akit DM3 hi-ertensi3 asma3 an kelainan #antun".

III.

OBSERVASI DAN PEMERIKSAAN FISIK

Kesa aran klien 0%m-%smentis ta-i masih alam kea aan lemah3 TD N ' Ke-ala Kea aan umum ke-ala 0uku- 1ersih3 ti ak ter a-at kutu an n/eri tekan3 istri1usi ram1ut merata an 1er2arna -utih. an k%t%ran ke-ala. <a#ah simetris. Ti ak ter a-at a an/a lesi3 -era an"an3 %e ema3 : : : 1+($6( mm." *: (8 66 ;$menit +6 ;$menit 7 8 S : 4 9 6. Suhu :

1. Kea aan Umum

+. Kea aan Ke-ala an Leher

Leher !entuk leher simetris3 kea aan 0uku- 1ersih3 ti ak ter a-at tan a tan a a an/a -era an"an3 lesi3 an n/eri tekan3 ti ak ter a-at -em1esaran =ena #u"ularis3 kelen#ar t/r%i *. Mata Mata an kel%-ak mata tam-ak 1ersih3 mata simetris3 k%n#un"ti=a ti ak anemis3 sklera ti ak ikterik3 k%rnea tam-ak #ernih3 -u-il is%k%r3 ti ak tera1a a an/a n/eri tekan3 massa3 an %e ema. klien ti ak memakai alat 1antu -en"lihatan 4ka0amata53 re>lek terha a- 0aha/a -%siti>. 4. Kulit 8uku- 1ersih3 ti ak ter a-at lesi3 -era an"an3 n/eri tekan an #arn"an -arut. <arna kulit sa2% matan". Tur"%r kulit 1aik 4 a-at kem1ali ? + etik5. 9. .i un" !entuk simetris3 ke1ersihan 0uku- 1ersih3 ti ak ter a-at -%li-. Ti ak ter a-at n/eri tekan3 lesi mau-un tan a tan a -er an"an ter a-at e-itaksis an >un"si -en0iuman 1aik. 6. Telin"a !entuk telin"a simetris3 0uku- 1ersih3 ti ak ter a-at 1en#%lan3 lesi3 an -era an"an. Ti ak ter a-at 0airan /an" keluar ari lian" telin"a. @un"si -en en"aran 1aik. :. Mulut Ke1ersihan 0uku-3 mulut simetris3 muk%sa 1asah3 ti ak ter#a i s/an%sis3 ti ak a a tan a tan a in>eksi3 2arna li ah merah mu a an 0uku- 1ersih3 "i"i 0uku- len"ka-3 >un"si 1i0ara 1aik. 6. Da a an &erna>asan !entuk a a simetris3 ke1ersihan 0uku-3 -er"ekan na>as 1erlan"sun" s-%ntan en"an >rek2ensi +* ;$menit3 ti ak ter a-at suara na>as tam1ahan 42eeAin"5. Ti ak ter a-at n/eri tekan3 lesi an -era an"an. an ti ak an lim-e.

). A1 %men Ke1ersihan a1 %men 0uku- 1ersih3 ti ak a a n/eri tekan3 an ti ak tera1a a an/a massa. 1(. 7enetalia an 'e-r% uksi Kea aan 0uku- 1ersih3 ter a-at n/eri tekan -a a area s/m-isis -u1is 4area -%st %-erasi53 ter a-at #ahitan /an" masih tertutu- -er1an en"an -an#an" -er1an B 1( 0m3 ti ak ter a-at rem1esan arah mau-un -us -a a -er1an3 ti ak ter a-at tan a tan a in>eksi -a a area sekitar luka -%st %- an area "enitalia /an" ter-asan" D8 en"an ukuran 16. Urine tertam-un" 1*((00 selama 1 ; +4 #am en"an 2arna kemerah merahan. 11. Ekstremitas Atas an !a2ah &a a ekstremitas atas Ekstremitas kanan atas a a ter-asan" in>us 'L en"an tetesan +( tts$menit3 ti ak ter#a i %e ema an tan a tan a -era an"an. Ekstremitas kiri atas ti ak ter a-at "an""uan se-erti -era an"an3 lesi3 an %e ema. &a a Ekstremitas 1a2ah Ekstremitas kanan3 an kiri 1a2ah ti ak ter#a i "an""uan se-erti %e ema3 n/eri tekan3 lesi3 an -era an"an.

IV.KEBUTUHAN FISIK, PSIKOLOGIS, SOSIAL, DAN SPIRITUAL

4Se1elum an Saat Sakit5 A. Akti=itas an Istirahat C Se1elum Sakit Klien a-at melakukan akti=itas sehari hari tan-a "an""uan3 klien ti ur B 6 6 #am $ hari. C Saat Sakit Klien han/a 1era a i tem-at ti ur an ke1utuhan sehari hari se-erti 1er-akaian3 makan3 1an/ak 1er"erak an minum i1antu %leh keluar"a. Klien takut aerah luka %-erasi. ikarenakan n/eri -a a

Ke1utuhan klien terha a- 2aktu ti ur ti ak a a masalah.

!. Nutrisi an 8airan C Se1elum Sakit Na>su makan 1aik3 klien 1iasa makan en"an menu nasi -utih3 lauk -auk3 an sa/ur se0uku-n/a. Klien makan * ; $ hari an minum B 6 : "elas $ hari. C Saat Sakit Na>su makan klien teta- 1aik itan ai en"an klien selalu men"ha1iskan -%rsi makanan /an" ise iakan %leh ahli "iAi 'S an klien minum air -utih B 9 "elas$hari. &a a tan"an kanan klien #u"a ter-asan" in>us 'L en"an tetesan +( tts$menit. 8. &ers%nal ./"iene C Se1elum Sakit Klien 1iasa man i + ;$hari3 sikat "i"i +;$hari3 an 1er"anti -akaian + kali sehari. C Saat Sakit Klien han/a sekali kali D. Eliminasi C Se1elum Sakit !A! 1iasan/a B +;$hari an !AK * 4 ;$hari an terka an" ti ak lam-ias3 serta tan-a men""unakan alat 1antu. C Saat Sakit Klien !A! 1 ;$hari3 an untuk !AK klien masih men""unakan alat 1antu kateter. E. &sik%l%"i C Se1elum Sakit Se1elum ilakukan -em1e ahan klien tam-ak 0emas3 namun setelah i1erikan -en#elasan %leh tim me is an men a-at ukun"an serta su--%rt ari keluar"a3 klien men#a i 0uku- tenan". iseka %leh istri an keluar"an/a. Selama i 'S klien ti ak -ernah sikat "i"i an han/a men"enakan sarun".

Saat Sakit Klien merasa tenan" karena %-erasin/a 1er#alan Kea aan em%si%nal klien sta1il en"an tim -era2at mau-un tim me is lainn/a. en"an lan0ar. an klien san"at k%%-erati> 1aik

@. S-iritual C Se1elum Sakit Klien se%ran" muslimin3 klien selalu men"er#akan sh%lat 9 2aktu3 an selalu 1er %Da untuk kesem1uhan -en/akitn/a C Saat Sakit Klien ti ak a-at melakukan sh%lat sehu1un"an en"an kea aan/a sekaran"3 namun emikian klien tam-ak serin" 1er %Da a"ar

kesehatan/a a-at -ulih kem1ali.

V. DIAGNOSTIK TEST
La1%rat%rium : &emerksaan .emat%l%"i tan""al 1: A"ustus +((6 &emeriksaan .1 Al1umin Leuk%sit .emat%krit Tr%m1%sit !SN Lim-%sit S7,T S7&T Ureum Kreatinin '%nt"en : .asil :3) "r$ l +36 "r$ l 9:(( mm* *6 F **(((( mm* 1(1 m" *: F *1 u$l +9 u$l +( m" (36 m" CCCC N%rmal & E 1*39 16 "r$ l < E 1+3( 16 "r$ l *36 931 "r$ l 4((( 1(((( mm* & E 4( 46 F < E *: 4* F 19(((( 4((((( mm* :( 119 m" +( 4( F *1 u$l *9 u$l 1( 19 m" (36 131 m"

Tera-i C C C C C C C C In>us 'L In>us D9 In>us Na8L In#. 8e>%ta;im In#. Ulsikur In#. Antrain In#. A0ran In#. '%mi0e> +( tts $ mnt +( tts $ mnt *( tts $ mnt + ; 1 am* ; 1 am* ; 1 am* ; 1 am* ; 1 am-

VI.

ANALISA DATA
ETIOLOGI MASALAH Trauma #arin"an N/eri Akut sekun er terha aluka -%st %-erasi -r%state0t%m/

NO. DATA PENUNJANG 1. DS : klien men"atakan n/eri -a a area luka -%st %-rasin/a. D, : C klien tam-ak merin"is menahan n/erin/a. C Tam-ak luka masih tertutu-er1an C +.

Skala n/eri + 4 ( 45. DS : klien men"atakan takut $ N/eri -a a luka 7an""uan ti ak 1erani untuk 1er"erak karena n/eri /an" tim1ul -a a luka -%st %-erasin/a. D, : C klien tam-ak serin" i1antu %leh istri an keluar"a lain/a alam -%t %m%1ilisasi >isik

memenuhi ke1utuhan sehari hari. C Klien 1an/ak tam-ak 1er"erak ti ak an i In>asi -r%state0t%m/ /an" masih tertutu- kasa C klien ter-asan" D8 C klien ter-asan" in>us rain. C Al1umin klien ren ah. C 4. DS : klien men"atakan ti ak men"etahui tentan" -en/akitn/a. D, : CCC C Kuran"n/a tentan" -en/akit Kuran" an kuman 'esik% an terha a-

han/a ti ur ti uran tem-at ti ur. *. DS : CCC D, : C A an/a luka -%st %-

sekun er terha a- in>eksi luka %-erasi -emasan"an kateter

sum1er in>%rmasi -en"etahuan /an" ialami

TINDAKAN KEPERAWATAN
No 1. DIAGNOSA N/eri Akut HARI/ TANGGAL 'a1u +* $ (6 C+((6 WAKTU +(.(( <ita 1. C 4( 45 C iatas s/m-isis -u1is. C ka an" Mem1erikan -enkes tentan" n/eri /an" ialami -asien. *. Men"a#arkan klien teknik istraksi3 relaksasi3 an na>as alam. 4. -em1erian anal"etik Antrain $ IG +(.(( <ita 1. Men"ka#i kemam-uan klien untuk melakukan akti=itas $ m%1ilisasi. +. ,1ser=asi =ital si"n klien : C TD : 1+( $ 6( mm." C N +. IMPLEMENTASI Men"ka#i n/eri -asien EVALUASI S : klien men"atakan 1ah2a masih terasa n/eri skala + -a a aerah -%st %-. , : klien tam-ak merin"is kesakitan sam1il men"usa- usa- area sekitar lukan/a ketika l%kasi men0%1a untuk u uk. A : masalah 1elum teratasi & : lan#utkan inter=ensi 13 4. Se-erti

i iris iris /an" mun0ul ka an"

+.

7an""uan M%1ilisasi @isik

'a1u +* $ (6 C+((6

S : klien men"atakan sukar untuk u uk karena takut terha a- n/eri. , : klien tam-ak ti ur ti uran i tem-at ti ur A : masalah 1elum teratasi & : lan#utkan inter=ensi 13 +3 *.

: 66 ;$mnt C : +* ;$mnt C *639 (8 *. *. 'esik% Terha aIn>eksi Kamis +4 $ (6 C+((6 (:.*( <ita 1. Menin"katkan akti=itas se0ara 1ertaha- se-erti u uk i tem-at ti ur S : '

Men"ka#i a a atau ti akn/a tan a S : CC tan a in>eksi 4tum%r3 ru1%r3 %l%r3 kal%r5. , : luka tertutu- kasa steril an ti ak +. K%la1%rasi -em1erian %1at anti1i%tik ter a-at tan a tan a ter#a in/a in>eksi. 0e>%ta;im $ IG A : masalah ti ak ter#a i & : lan#utkan inter=ensi 13+ S : klien an keluar"a men"atakan men"erti tentan" -en/akit an -r%sesn/a , : klien mam-u men"ulas kem1ali tentan" -en/akitn/a. A : masalah teratasi & : hentikan inter=ensi.

4.

Kuran" &en"atahuan

Kamis +4 $ (6 C+((6

(:.*( <ita 1.

men"ka#i -en"etahuan klien an keluar"a tentan" -r%ses -en/akit /an" ialami klien. +. mem1erikan -en#elasan tentan" -r%ses -en/akit klien. *. menekankan ke-a a klien an keluar"a tentan" -entin"n/a masukan nutrisi /an" a ekuat.

CATATAN PERKEMBANGAN
HARI/TANGGAL DIAGNOSA S: ,: PERKEMBANGAN klien men"atakan 1ah2a n/eri -a a 1a"ian luka -%st %-n/a su ah mulai 1erkuran". C eks-resi 2a#ah tam-ak 0uku- tenan" an rileks C skala n/eri 1 4( 45 C TD : 1+($6( mm." N : 66 ;$mnt ' : +4 ;$mnt S : *63+ (8 masalah teratasi se1a"ian lan#utkan inter=ensi 13 4 C ka#i n/eri3 an intensitas n/erin/a C k%la1%rasi -em1erian anal"etik C n/eri 1erkuran" C klien tam-ak 0uku- tenan" C skala n/eri 1 4( 45 klien men"atakan su ah 1isa u uk3 namun 0uma se1entar karena masih terasa n/eri3 klien tam-ak u uk namun kemu ian 1er1arin" kem1ali i tem-at ti ur. masalah teratasi se1a"ian lan#utkan inter=ensi 13 +3 * C men"ka#i kemam-uan klien untuk melakukan akti=itas $ m%1ilisasi. C m%nit%r =ital si"n -asien C menin"katkan akti=itas se0ara 1ertaha"an"uan m%1ilisasi >isik teratasi se1a"ian CCC C luka -%st %- masih tertutu- -er1an C ti ak a a tan a tan a akan ter#a in/a in>eksi. masalah ti ak ter#a i -ertahankan inter=ensi C ka#i tan a tan a in>eksi C k%la1%rasi -em1erian %1at anti1%tik ti ak ter#a i in>eksi klien men"atakan 1ah2a n/eri -a a kula -%st %- su ah san"at 1erkuran". C skala n/eri ( 4( 45 C eks-resi 2a#ah tenan" an rela; C TD : 1+($)( mm." ' : +6 ;$mnt N : 6: ;$mnt

JumDat +9 (6 +((6

N/eri Akut A : &: I : E: S: ,:

JumDat +9 (6 +((6

7an""uan M%1ilisasi @isik

A: &: I :

E: S: ,: JumDat +9 (6 +((6 'esik% Terha aIn>eksi A: &: I : E: S: ,: N/eri Akut

Sa1tu +6 (6 +((6

A: &: I : E: S: ,: Sa1tu +6 (6 +((6 7an""uan M%1ilisasi @isik A: &: I : E:

S : *6 (8 masalah teratasi hentikan inter=ensi CCC masalah n/eri -asien telah teratasi klien men"atakan 1ah2a irin/a su ah a-at u uk en"an tenan" klien tam-ak u uk i tem-at ti ur sam1il 1er1in0an" 1in0an" en"an an""%ta keluar"a lain/a. masalah teratasi hentikan inter=ensi CCC "an""uan m%1ilisasi >isik teratasi

Sa1tu +6 (6 +((6

'esik% Terha aIn>eksi

S : CCC , : C -er1an an #ahitan i1uka an i"anti en"an -er1an /an" 1aru. C ti ak ter#a i in>eksi C ti ak a a masalah terha a- area /an" ter-asan" D8 an in>us. A : masalah teratasi & : hentikan inter=ensi I : CCC E : masalah in>eksi ti ak ter#a i.

RENCANA ASUHAN KEPERAWATAN

Tn. S 64 Th NO DIAGNOSA TUJUAN 1. N/eri akut 1erhu1un"an en"an trauma Setelah ilakukan tin akan 1. #arin"an sekun er terha a- luka -%st %- ke-era2atan + ; +4 #am3 -r%state0t%m/3 itan ai en"an : luka -%st %-erasin/a. D, : C luka -%st %- masih tertutu-er1an. C n/eri C kala n/eri + 4( 45 klien teknik +. mam-u -en"uran"an men em%nstrasikan n/eri 7an""uan m%1ilisasi >isik 1erhu1un"an Setelah ilakukan tin akan 1. ka#i kemam-uan klien untuk 1. en"an n/eri -a a luka -%st %- ke-era2atan + ; +4 #am3 -r%state0t%m/3 itan ai en"an : DS : klien men"atakan takut 1er"erak "an""uan m%1ilisasi >isik klien a-at teratasi en"an +. melakukan akti=itas mem1antu menentukan inter=ensi en"an ke-era2atan /an" sesuai kea aan klien. S C K lien tam-ak merin"is menahan C skala n/eri ( 4( 45 4. klien ti ak men"eluh n/eri la"i *. a#arkan -en"uran"an na>as alam. k%la1%rasi me is anal"etik. alam en"an tim untuk men"uran"i rasa sakit$n/eri -asien. -em1erian 4. n/eri teknik 1eru-a *. u men"alihkan terha a- n/erin/a. n/eri C klien a-at +. DS : klien men"atakan n/eri -a a area 1erkuran" en"an kriteria : Nama : Umur : INTERVENSI ka#i n/eri3 l%kasi3 intensitasn/a. mem1erikan kesehtan n/eri. tentan" -en i ikan +. -en/e1a1 keluar"a keluar"a ihara-kan an 1. N%. 'MK : (6 +( 6: Dia"n%sa : &%st ,- !&. RASIONAL mem1ant u men"i enti>ikasi keluhan n/eri. en"an 1ertam1ahn/a -en"etahuan klien an klien an alam a-at k%%-erati>

tin akan ke-era2atan. mem1ant -erhatian klien

teknik istraksi3 relaksasi3 an

ti ur karena n/eri aerah luka -%st %-.

-a a

kriteria : C Klien 1erakti=itas man iri C Klien k se0ara 1ertahati ak takut meru1ah -%sisi. mam-u menin"katkan akti=tas mam-u

a2asi =ital si"n se0ara *. tin"katkan 1ertahaakti=itas

+. untuk men"a2asi $ mem%nit%r men"i enti>ikasi kea aan klien. se0ara *. mem1atasi -en/im-anan ener"i an

D, : C klien tam-ak serin" i1antu keluar"a memenuhi ke1utuhan sehari hari. C lien tam-ak ti ak 1er"erak an han/a ti uran alam

1an/ak C Klien i

tem-at ti ur. *. 'esik% in>eksi 1erhu1un"an en"an in>asi kuman sekun er terha a- luka -%st %-3 -emasan"an D83 an in>us3 itan ai en"an : DS : CCC D, : C a an/a luka -%st %- /an" masih tertutu- -er1an C a a area "enitalia ter-asan" D8 an -a a tan"an kanan ter-asan" in>us 'L C Luka kerin" an mem1aik. Ti ak a a tim1ul tan a tan a in>eksi $ -era an"an -a a luka. *. k%la1%rasi alam -em1erian anti1i%tik. C Setelah ilakukan tin akan 1. ke-era2atan + ; +4 #am3 in>eksi ti ak ter#a i en"an kriteria : ka#i a an/a tan a tan a in>eksi. +. "unakan teknik se-tik an anti se-tik alam -era2atan luka -%st %-. *. +. in>eksi mem1antu men0e"ah ter#a in/a in>eksi an -en/e1arann/a. 1. menentukan tin akan antisi-si an inter=ensi /an" te-at men0e"ah masukn/a 1akteri an men"uran"i resik%

C Ti ak ter#a i in>eksi -a a area /an" 4. Kuran" -en"atahuan ter-asan" D8 an in>us 1erhu1un"an Setelah i1erikan -enCkes 1. an itan ai keluar"a an men"atakan ti ak -r%ses ialami kriteria : C klien memehami men#elasken mam-u an kem1ali a-at men"erti tentan" +. /an" en"an *. -en/akit klien3 ka#i -en/akit. 1erikan -en#elasan tentan" -en/akit klien. tekankan -erlun/a nutrisi /an" a ekuat. *. +. -en"etahuan klien 1. keluar"a tentan" men"etahu i se#auhmana -en"etahuan klien an -en/akit /an" ialami klien. menam1ah -en"atahuan klien an keluar"a. menin"kat kan -r%ses -en/em1uhan luka

en"an kuran"n/a sum1er in>%rmasi B 19 menit3 klien tentan" -r%ses -en/akitn/a3 en"an : DS : klien D, : CCC men"etahui tentan" -r%ses -en/akitn/a memahami

an keluar"a tentan" -r%ses

tentan" a-a /an" telah i#elaskan %leh -era2at.

LEMBARAN PERSETUJUAN

Ju ul

: Asuhan Ke-era2atan &asien Tn.S Den"an &%st ,- ./-er-lasia &r%state 4!&.5 Di 'uan" 8amar 'SUD !an#ar1aru..

Nama NIM

: !am1an" &rihatin : &,:1+(((4(()

Telah isetu#ui3 !an#ar1aru3 A"ustus +((6 &em1im1in" aka emik &em1im1in" Lahan &raktek

En an" Sri & Nin"sih3 S.Ke-3 Ns NI&: 14( *4* 4):

Mur>iati3 AMKe1 NI&: