BAB 7: PERJUANGAN RAKYAT TEMPATAN MENGEMBALIKAN KEDAULATAN BANGSA

7.1 PERJUANGAN MENGEMBALIKAN KEDAULATAN KEDAH

Later Belakang
1. Siam menguasai Kedah pada tahun 1821.
2. Tujuan kebangkitan adalah hendak mengembalikan kedualatan Kedah daripada penguasaan Siam.
3. Perang pembebasan Kedah ini dipimpin oleh :
a) Para kerabat diraja seperti _________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
b) Pemimpin agama seperti __________________________________________________________
c) Pemimpian rakyat seperti __________________________________________________________
Faktor Perjuangan
1. Penjajahan Siam yang kejam menyebabkan rakyat Kedah menentang.
2. Adanya pemimpin-pemimpin yang berwibawa dan berwawasan yang ingin mengembalikan kedaulatan
Kedah.
Peristiwa Perjuangan

1823, Tunku Abdullah memimpin 3000 orang askar membebaskan Kedah daripada Siam melalui
Seberang Perai tetapi gagal kerana __________________________________________________

1831, Tunku Kudin telah berjaya menawan semula ______________________________________

Pihak British telah menghantar lima buah kapal perang untuk mengepung perairan Kedah.
Ini menyebabkan bekalan makanan dan bantuan tentera luar Kedah terputus.__________________
telah terkorban.

1836, Sultan Ahmad Tajuddin merancang menyerang Siam melalui Bruas, Perak tetapi
gagal kerana diketahui oleh pihak British.

1838, Tunku Muhammad Saad telah berjaya menawan semula _______________________________

dan mara ke Songkla tetapi gagal sekali lagi kerana Siam dibantu oleh British.

Kesan Perjuangan
1. Semangat juang rakyat Kedah yang tinggi menyebabkan Siam __________________dengan Kedah.
2. Sultan Kedah menghantar puteranya, Tunku Daei ke Bangkok untuk berunding dengan Raja Siam.
3. Pada tahun 1842, Siam mengembalikan takhta Kedah kepada ____________________________.
4. Wilayah __________, __________ dan __________________ diasingkan dari Kedah.

7.2 DOL SAID PAHLAWAN NANING

Latar Belakang
1. Daerah naming terletak di antara ________________ dengan _____________________.
2. Penghulu Naning ialah _____________________________________________________
3. Pusat pentadbiran Naning terletak _____________________
4. Hasil keluaran Naning ialah :_________,__________,__________dan __________.
5. Dol said bangkit pada tahun 1831 dan menentang British.
Faktor Perjuangan
1. Mempertahankan ______________________________ Naning.
2. Menentang bayaran ______________ .

3. Menentang pelaksanaan __________________.

Peristiwa Perjuangan
1. Dol Said diisytiharkan oleh British sebagai penderhaka pada____________________
2. __________________________ mengetuai 150 orang sepoi untuk menyerangnya.
3. ___________________________ berjaya ditewaskan.
4. Kejayaan ini dicapai kerana Dol Said menggunakan ____________________________ serta
mendapat bantuan daripada____________,____________,_________ dan _____________.
5. Kolonel Herbert mengetuai pasukan tentera menyerang Naning pada ___________________
dan berjaya mengalahkan Naning.
Kesan Perjuangan
1.
2.
3.
4.
5.

___________ ditawan dan rumah penduduk naming dibakar.

British menyatukan daerah Naning dengan ___________________
________________ diberi pencen dan rumah di Melaka.
________________ telah mengalami kerugian sebanyak 100 000 paun sterling.
Orang Naning telah berjaya menghidupkan semangat juang yang berterusan di kalangan bangsa
Melayu.

7.3 RENTAPWIRA SARAWAK : AGI IDUP, AGI NGELABAN

Latar Belakang
1. Nama asal Rentap: ialah _________________ dan membawa maksud __________________________
2. Rentap turut digelar sebagai _______________________________.
3. Rentap merupakan pemimpin kaum Iban di ________________________ dan ___________________.
Sebab perjuangan
1. Rentap dituduh oleh James brooke sebagai _______________________________
2. Pembinaan kubu Brooke di _____________________ telah menyekat kebebasan penduduk di sekitarnya.
3. Pihak British menghapuskan penempatan penduduk di Nanga Skrang.
Peristiwa perjuangan

1853 --- Rentap menyerang kubu British di ______________________

--- Seorang pegawai British bernama ______________ terbunuh.
1854 --- James Brooke menyerang dan menawan kubu rentap di____________________
--- James Brooke membakar 20 buah rumah panjang orang Iban.
--- Rentap berundur ke _________________.
1857 --- Charles Brooke mengetuai tentera seramai 3500 orang Iban dan orang Melayu menyerang
kubu Rentap di ____________________.
--- ______________________ tewas kerana pertahanan Rentap yang kukuh.
--- Charles Brooke berundur dan membakar rumah panjang serta merampas harta benda penduduk.
1858 --- Charles Brooke menyerang Bukit Sadok untuk kali kedua tetapi __________________
1859 --- James Brooke menyerang kubu Rentap di Bukit Sadok.
--- Rentap akhirnya __________ dan berundur Ke ______________.

Kesan Perjuangan
1. Rentap lari keEntabai dan meninggal dunia di sana.
2. Rentap tetap dianggap sebagai ____________________ dan bukannya lanun.
3. ___________________________ telah dibina oleh kerajaan negeri Sarawak sebagai memperingati
perjuangan Rentap terhadap British.

7.4 SHARIF MASAHOR WIRA SARAWAK

Latar Belakang
1. Dilantik sebagai pembesar Sarikei di kawasan ___________________ oleh Sultan Abdul Mu mein Brunei.
2. Merupakan pembesar yang berpengaruh di kalangan orang Melanau dan Iban.
Sebab Perjuangan
1. James Brooke mengambil wilayah _____________________ daripada sultan Brunei.
2. Sharif Masahor merasakan kedudukannya tergugat.
3. Sebuah kubu pertahanan dibina di _______________.
4. Pelantikan _________________ sebagai wakil British dianggap telah mengambil alih kuasa pentadbiran
Syarif Masahor
Peristiwa perjuangan
1. 1855, Sharif Masahor menyerang ________________ dan mengusir ____________________ yang
menyokong perluasan kuasa James brooke.
2. Jamws Brooke bertindak dengan ___________________- Sharif Masahor di Sarikei
3. Sharif Masahor berpakat dengan ___________________________ dari Kuching untuk menghalau
James brooke keluar dari Sarawak.
4. 1859, pasukan Sharif Masqahor menyerang _________________.
5. 1860, SharifMasahor, ______________________________________ dan _____________________
dari Sadong membuat pakatan sulit untuk menyerang Kuching.
6. Pakatan mereka diketahui oleh Charles Brooke dan pasukannya bersama bantuan Belanda telah menahan
__________________________________________ yang kemudiannya dipenjarakan di ______________.
7. Sharif Masahor dan Charles Brooke telah bertempur di __________________________-.
8. Seramai ___________ pengikut Sharif Masahor terbunuh. Kapal dan perahu pasukannya telah
ditenggelamkan.
9. Sharif Masahor berundur ke ______________.
10. 1861, James Brooke memaksa sultan Brunei menyerahkan _____________ dan menahan Sharif Masahor
Kesan Perjuangan
1. Sharif Masahor dibuang negeri ke _____________________.
2. Gerakan menentang keluarga Brooke diteruskan oleh ________________ dan _________________.

7.5 DATO MAHARAJALELA PEJUANG KEBANGGAAN PERAK

Latar Belakang
1. Dato Maharaja Lela ialah :
a) ____________________________________
b)_____________________________________
2. Orang yang menentang pelantikan J.W.W. Birch sebagai Residen.
Faktor Perjuangan
1. Birch ingin mengambil alih hak ____________________
2. Birch memperkenalkan ___________________.
3. Birch mencabuli ___________________________.
4. Birch mencabar ___________________________.
Peristiwa Perjuangan
1. Mesyuarat antara Raja Adbullah, Raja Ismail, dan Dato Maharaja Lela diadakan di _____________________.
2. Keputusan diambil untuk ____________________________
3. Dato Maharaja Lela, ______________________, _________________, dan _______________ __
bersedia untuk membunuhnya.
4. Birch dibunuh pada __________________ semasa beliau sedang menyebarkan surat pengisytiharan
mengambil hak mengutip cukai di ____________________.
Kesan Perjuangan
1. Pejuang Perak iaitu ________________________, _________________, ____________________
dan ___________________ dijatuhi hukuman gantung sampai mati.
2. Sultan Adbullah dan ____________________ dibuang negeri ke Pulau Seychelles, ______________
pula dibuang negeri ke Johor

7.6 YAMTUANANTAH MEMPERTAHANKAN KEDAULATAN SERI MENANTI

Larat Belakang
1. Yamtuan Antah dilantik sebagai ____________________________ pada tahun 1875.
2. Wilayah Jaiahan Seri Menanti terdiri daripada _____________, _______________, _____________
dan __________________.
Faktor Perjuangan
1. Yamtuan Antah tidak bersetuju dengan tindakan ___________________________ menandatangani
perjanjian dengan British menggugat kedaulatan bangsa.
2. Yamtuan Antah _______________________ DatoKelana sebagai pemerintah Sungai Ujong.
3. Dato Kelana mengisytiharkan ____________ sebagai wilayahnya.

Peristiwa Perjuangan
1. Kebangkitan Yamtuan Antah mendapat sokongan _______________________,__________________,
penduduk _____________, _________________, dan __________________.
2. Pada bulan Disembar 1875, pasukan Yamtuan Antah telah berjaya menawan ________________ dan
membina kubu di situ.
3. Pasukan British berjaya menawan semula Paroi setelah mendapat bantuan tentera dari ___________________.
4. Yamtuan Antah berundur ke _____________________ dan seterusnya ke _____________.
______________________ dari Johor menasihati begina supaya berdamai dengan pihak British
5. Pada bulan Mei 1876, Yamtuan Antah ______________ dengan Gabenor Negeri-Negeri ,William Jervois.
Kesan Perjuangan
1. Yamntuan Antah diiktiraf sebagai ___________________________________.
2. British meluaskan pengaruhnya ke seluruh _________________________.

7.7 DATO BAHAMAN PAHLAWAN PAHANG

Latar Belakang
1. Dato Bahaman atau Adbul Rahman bin Imam Noh pada mulanya hanyalah seorang pekerja istana.
2. Keberanian dan kegagahan beliau dalam perang saudara di Pahang dan Klang, Selangor menyebabkan
beliau dianugerahkan gelaran ______________________________________.
3. Dato Bahaman dilantik sebagai pembesar daerah _____________ setelah kematian Orang Kaya Indera Segara.
Faktor Perjuangan
1. Dato, Bahaman hilang hak _____________________.
2. British membina balai polis di ___________________.
3. ____________________- gelaran Dato Setia Perkasa Pahlawan .

Kesan Perjuangan
. Hutang British di Pahang mencecah $157 000.
. _________________ dipaksa membayar &7200 setahun kepada British.
. British menubuhkan Persekutuan 1896 untuk mengatasi masalah kewangan di Pahang.

7.8 MAT SALLEH MENYANGGAH SBUB

Latar Belakang
1. Nama sebenar Mat Salleh ialah ____________________________________________.
2. Beliau berketurunan __________________ dan ___________________.
3. Beliau merupakan pentadbir di kawasan ________________________.
Faktor Perjuangan
1.
2.
3.
4.

Peraturan yang _______________________ rakyat.

Perjuangan ______________ menentang kuasa Barat.
Percubaan Mat Salleh berunding dengan _______________ gagal.
Perkampungan Mat Salleh ____________________.

Perisitiwa Perjuangan
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Julai 1897 Mat Salleh mendirikan kubu di _____________ dan membakar ___________________.
Mat Salleh menyerang ______________.
April 1898 rundingan diadakan antara Mat Salleh dan _________________( Pengarah utusan SBUBB) di Menggata.
SBUB membenarkan Mat Salleh mentadbir __________________.
Tahun 1899 SBUB ________________ dan mengambil alih pentaadbiran Tambunan.
Mat Salleh berasa tertipu dan meneruskan semula penentangannya dengan membina kubu di ______________.
Januari 1900 SBUB berjaya _______________ Mat Salleh telah __________________.

Kesan Perjuangan
1. Mat Salleh terkorban.
2. Pengikut Mat salleh , _______________ dan ________________ meneruskan perjuangannya.
3. Pihak SBUB berjaya menamatkan kebangkitan Mat Salleh pada______________________.

7.9 ANTANOM PAHLAWAN ANAK RIMBA BERJIWA BESAR

Latar Belakang
1. Antanom ialah ketua kaum ________________ di __________________.
2. Nama sebenarnya ialah ______________________________.
Faktor Perjuangan
1. SBUB menguasai Rundum dan memperkenalkan peraturan baru iaitu :
2. Melarang pembukaan ___________________.
3. Mengenakan ______________ yang membebankan.
4.

Menjadikan penduduk ______________________.

5. ___________________ keluarga.
6. Menceroboh _____________________.
Peristiwa Perjuangan
1. 1915, Antanom menyerang _________________ dan membakar bangunan kerajaan.
2. Antanom memimpin kira-kira 600 orang Murut menyerang ___________________.
3. Antanom membina kubu di ____________________.
4. SBUB menghantar tentera menyerang kubu Antanom
5. Pertempuran berlaku selama 6 minggu.
Kesan Perjuangan
1. Antanom dan 400 orng Murut __________________.
2. SBUB memaksa orang Murut ______________________.
3. Orang Murut berpindah ke ___________________ sebagai protes terhadap SBUB.

7.10 TOK JANGGUT PEJUANG JIHAD

Latar Belakang
1. Nama sebenar Tok Janggut ialah __________________________________.
2. Beliau mahir dalam __________________ berkerja sebagai ____________ dan __________________.
Faktor Perjuangan
1. Inggeris mengenakan ___________________ yang mewajibkan petani membayar cukai tanah.
2. Pengenalan pelbagai jenis cukai yang ___________________________

3. Pembayaran cukai yang _______________________.

4. Perasaan anti-British daripada kerajaan ____________________

Kesan perjuangan
Tok Janggut ___________________.

10

7.11 HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG TANI

Latar Belakang
1. Nama sebernarnya _________________________________________________.
2. Dikenali sebagai Haji Abdul Rahman Limbong kerana ______________________________________.
3. Beliau membela nasib petani yang ditindas dalam _____________________ di________________.
Faktor Perjuangan
1. Penguatkuasaan undang-undang _____________________________________
2. Peraturan ___________________.
3. ________________________ yang membebankan.
4. Pengaruh _______________________ yang menegaskan___________________________.

Peristiwa Perjuangan
1. 1922, petani membersihkan tanah tanpa ____________________________.
2. 1925, sekumpulan petani membersihkan tanah milik __________________________ dan _________________.
3. 1928, 1000 orang berhimpun di ________________, dan ____________________ serta mengisytiharkan
perang terhadap British.
Kesan Perjuangan
1. 12 orang petani ___________________.
2. Semua pemimpin petani _______________ dan dipenjarakan.
3. Haji Abdul Rahman limbong dibuang negeri Ke _________________.

11