E4800 / UNIT 10 / 1 ___________________________________________________________________

UNIT 10

PEMILIHAN DAN PENYELENGGARAAN PLC

OBJEKTIF

OBJEKTIF AM Menerangkan perkara-perkara penting yang perlu di ambil kira semasa membuat pemilihan penggunaan PLC. Mengenal pasti jenis-jenis kerosakan dan gangguan pada PLC dan cara-cara membuat penyelenggaraan.

OBJEKTIF KHUSUS Diakhir unit ini anda sepatutnya dapat : Membuat pemilihan yang betul terhadap kapasiti input/output, jenis input/ output, sai ingatan, jenis bahasa pengaturcaraan dan perkembangan sistem automasi masa depan apabila anda merancang untuk menggunakan PLC. Mengetahui jenis-jenis kerosakan luaran dan dalaman PLC. Membuat penyelenggaraan pencegahan dan baikpulih PLC.

E4800 / UNIT 10 / 2 ___________________________________________________________________

INPUT
10.0 PENGENALAN !atu sistem ka"alan PLC yang baik adalah terhasil dari segi pemilihan spesi#ikasi PLC dan penyelenggaraan yang tepat dan betul.

10.1

KAPASITI INPUT DAN OUTPUT PLC mempunyai berbagai nilai kapasiti $nput dan %utput. &apasiti bermaksud bilangan terminal sambungan yang terdapat pada 'nit $nput dan 'nit %utput. !eseorang pengguna perlu memilih nilai kapasiti $nput dan %utput bersesuaian dengan kerja yang akan di lakukan oleh PLC supaya terminal sambungan $nput dan %utput mencukupi. (adual )*.) menunjukkan beberapa nilai &apasiti $nput dan %utput.

10.2

JENIS INPUT DAN OUTPUT !eperti yang anda telah pelajari pada )*.), PLC juga mempunyai berbagai jenis $nput dan %utput. !ebelum anda menggunakan PLC untuk menga"al sesuatu kerja, anda perlu memastikan jenis bekalan yang akan di sambungkan kepada 'nit $nput samada AC ataupun DC. +nda sama sekali tidak di benarkan untuk menyambung bekalan AC kepada unit $nput DC dan sebaliknya .Manakala untuk menga"al peranti keluaran pada penyuisan biasa, anda perlu menggunakan %utput jenis RELAY dan untuk penyuisan yang cepat maka anda perlu menggunakan %utput jenis TRANSISTOR manakala untuk penyuisan pada ,oltan tinggi maka %utput jenis AC di perlukan. (enis-jenis $nput dan %utput yang telah diterangkan di atas adalah seperti yang terdapat pada (adual )*.).

E4800 / UNIT 10 / 3 ___________________________________________________________________

10.3

SAIZ INGATAN !ai ingatan sesuatu PLC adalah merujuk kepada keupayaan ruang menyimpan aturcara di dalam sistem ingatan PLC anda. (adual )*.menunjukkan beberapa sai ingatan mengikut jenis CP'nya.

10.4

JENIS BAHASA PENGATURCARAAN !etiap PLC mempunyai bahasa pengaturcaraannya sendiri. %leh itu anda perlu berhati-hati sebelum membangunkan sesuatu aturcara PLC. (enis-jenis bahasa pengaturcaraan telah anda pelajari dalam UNIT 4 . 'ntuk pengetahuan anda .ajah /angga merupakan bahasa pengaturcaraan yang sangat popular digunakan masa kini.

R!"!# T!$%%! &'()*!+!$ ,!#!-! *'$%!.)(/!(!!$ 0!$% *1*)2!( 34%)$!+!$ &!-! +4$4.

10.

PERKEMBANGAN SISTEM MASA DEPAN !istem ka"alan di industri masa kini sedang mengalami perubahan dari ka"alan tradisional kepada ka"alan automasi di mana PLC merupakan agen utama sistem pengautomasian ini. +nda perlu peka kepada #enomena ini kerana buat masa kini banyak industri telah melaksanakan sistem ka"alan berteraskan pengautomasian seperti 0le1ible Manu#acturing !ystem 2 0M! 3 dan Computer $ntergrated Manu#acturing 2 C$M 3. Pemilihan penggunaan PLC juga perlu melihat kepada keperluan masa depan industri supaya penggunaan PLC tidak merugikan industri berkenaan.

E4800 / UNIT 10 / 4 ___________________________________________________________________

10.5

SOKONGAN DAN BACKUP !istem ka"alan automasi diindustri memerlukan unit sokongan dan backup bagi menjalankan sistem ka"alan yang sedia ada jika berlaku kerosakan . Disinilah peranan PLC sebagai unit sokongan dan backup kerana sambungannya yang mudah dan cepat . &ele"atan menggantikan sistem ka"alan yang menghadapi kerosakan akan menyebabkan industri mengalami kerugian.

(54$! DC $nput +C $nput (54$! .elay %utput 'nits /ransistor %utput 'nits

'4$/ $4P'/ 4%. M%D5L &+P+!$/$ C6M)-$D-)) 7 points C6M)-$D-))8 points C6M)-$D-)9 9- points C6M)- $+)-) 7 points C6M)-$+--) 7 points '4$/ %'/P'/ 4%.M%D5L &+P+!$/$ C6M)-%C-)) 7 points C6M)-%C--)8 points C6M)-%D-)) C6M)-%D-)C6M)-%D-)9 C6M)-%D-): C6M)-%D-); C6M)-%D--) 7 points )8 points 9- points )8 points 7 points 7 points

+C %utput 'nit

(adual )*.) : !pesi#ikasi 'nit $nput / %utput

4o. Model C6M)-CP'))-5 C6M)-CP'-)-5 C6M)-CP':)-5

!ai $ngatan 9.- &-"ord Program Memory )&-"ord Data Memory

E4800 / UNIT 10 / ___________________________________________________________________

C6M)-CP':--5 C6M)-CP':9-5 C6M)-CP'::-5

<.- &-"ord Program Memory 8&-"ord Data Memory

(adual )*.- : !pesi#ikasi 'nit CP'

AKTI7ITI 10!

JA6AB SEMUA SOALAN BERIKUT

E4800 / UNIT 10 / 5 ___________________________________________________________________

).)

4yatakan /$=+ perkara penting yang perlu diambil kira sebelum membuat perancangan keatas penggunaan PLC >

anda

).).9

/erangkan perbe aan diantara %utput jenis .elay dan %utput jenis /ransistor Mengapakah anda perlu mengetahui jenis bahasa pengaturcaraan sebelum anda menggunakan PLC >

B!$34$%+!$ "!8!*!$ +!&) 3'$%!$ "!8!*!$ 34 ()!$%!$ MAKLUMBALAS AKTI7ITI.

MAKLUMBALAS 10!

JA6APAN 1.1

E4800 / UNIT 10 / 9 ___________________________________________________________________

/$=+ perkara penting yang perlu diambil kira sebelum saya membuat perancangan keatas penggunaan PLC ialah : ). &apasiti $nput dan %utput -. (enis $nput dan %utput 9. !ai $ngatan JA6APAN 1.2 Perbe aan di antara %utput jenis .elay dan %utput jenis /ransistor ialah dari segi penyuisannya di mana %utput (enis .elay untuk penyuisan biasa dan %utput (enis /ransistor untuk penyuisan yang cepat.

JA6APAN 1.3 !aya perlu mengetahui jenis bahasa pengaturcaraan sebelum menggunakan PLC ialah kerana setiap PLC mempunyai bahasa pengaturcaanya yang tersendiri.

$4P'/
10.9 KEROSAKAN PERALATAN INPUT DAN OUTPUT ( SENSOR DAN ACTUATOR :

E4800 / UNIT 10 / 8 ___________________________________________________________________

Daripada kajian yang telah di buat di dapati 8*? - 7*? kerosakan dalam sistem ka"alan automasi kebiasaannya berlaku disebabkan oleh peralatan $nput dan %utput. &emungkinan kerosakan ini adalah di sebabkan oleh perkara berikut : !ensor pada silinder berubah daripada kedudukan asal. !ensor terbakar di sebabkan oleh lebihan arus. !esentuh dalaman sensor terputus. =elung motor atau injap solenoid terbakar di sebabkan oleh lebihan arus.

10.8

KEROSAKAN PENDA6AIAN &erosakan penda"aian yang berlaku di dalam sistem ka"alan PLC kemungkinan di sebabkan oleh perkara-parkara berikut : Pengalir di dalam kabel terputus. &elonggaran pada skru-skru peralatan, terminal $nput dan %utput. Pengalir mengalami proses pengoksidan.

10.;

KEROSAKAN SAMBUNGAN KOMUNIKASI

E4800 / UNIT 10 / ; ___________________________________________________________________

&erosakan sambungan komunikasi yang berlaku di dalam sistem ka"alan PLC kemungkinan di sebabkan oleh perkara-parkara berikut : Pengalir di dalam kabel komunikasi terputus. Pin penyambungan pada terminal bengkok atau patah. !ambungan pin longgar. @erlaku gangguan 2 interference 3 di dalam sambungan kabel komunikasi yang di sebabkan oleh motor, gelung , ,oltan tinggi , pematrian yang tidak kemas dan sebagainya. @erlaku litar pintas sesama pengalir di dalam kabel komunikasi. 10.10 GANGGUAN BEKALAN KUASA =angguan bekalan kuasa berlaku di dalam sistem ka"alan automasi apabila ,oltan bekalan susut di ba"ah 7;? daripada nilai kadaran. &eadaan ini akan menyebabkan PLC berhenti serta merta. 10.11 KEROSAKAN DALAMAN PLC &erosakan dalaman PLC kemungkinan di sebabkan oleh perkara-parkara berikut : =eganti atau /ransistor pada 'nit / Module %utput di dalam PLC terbakar. %ptocoupler pada 'nit / module $nput tidak ber#ungsi. 0ius terbakar. @ateri simpanan lemah. &omponen mikro elektronik 2 Mikropemproses, .+M , .%M terbakar.

E4800 / UNIT 10 / 10 ___________________________________________________________________

10.12 PERTIMBANGAN TERHADAP PEMASANGAN DAN PENDA6AIAN 'ntuk mengurangkan masalah kerosakan pada sistem ka"alan automasi, pemasangan dan penda"aian PLC perlu memberi pertimbangan yang serius terhadap perkara-perkara berikut : 5lakkan pemasangan PLC di tempat yang mempunyai ciri-ciri seperti di ba"ah. /erdedah terus kepada cahaya matahari. !uhu ambien melebihi julat *C hingga ;;C. &elembapan relati# melebihi julat )*? hingga A*? .B. Pemeluapan berlaku di sebabkan perubahan suhu yang berlaku secara tiba-tiba. Mengandungi gas Cgas mudah terbakar dan beracun. Mengandungi air, minyak, habuk bahan kimia. Mudah berlaku gegaran. Memasang PLC di dalam panel / kabinet yang mempunyai ciri-ciri berikut : .uang yang cukup untuk peredaran udara. &ipas pendingin . +lat yang menghasilkan haba terletak di ba"ah PLC. /iada mengandungi peralatan ,oltan tinggi. /alian kuasa terletak lebih kurang -** mm daripada PLC.

E4800 / UNIT 10 / 11 ___________________________________________________________________

Membuat penda"aian seperti di ba"ah. ). K!'3!# P'$3!8!4!$ H!$34$% D)/.-

/alian $nput / %utput &abel ka"alan dan /alian bekalan &abel bekalan 2. K!'3!# P'$3!8!4!$ F211( D)/./alian $nput %utput &abel ka"alan dan /alian bekalan &abel bekalan -** mm minima 9** mm minima 9** mm minima

3. K!'3!# P'$3!8!4!$ K1$3)4. /alian $nput %utput &abel ka"alan dan /alian bekalan &abel bekalan

E4800 / UNIT 10 / 12 ___________________________________________________________________

Mengikut panduan penda"aian seperti di ba"ah. =unakan kabel sependek mungkin. =una talian tunggal di antara peralatan dan jangan menyambung kabel. (auhkan ruang sistem dan penda"aian ka"alan daripada penda"aian tenaga tinggi. +singkan penda"aian masukan, penda"aian keluaran dan jenis penda"aian lain. +singkan penda"aian +' dan +/. Dujudkan komponen. pembumian yang baik untuk semua kabel untuk menjadikannya panjang. Bindarkan daripada membuat lengkongan yang tajam pada

10.13 TEKNIK MENGATASI MASALAH GROUNDING PLC mengandungi banyak komponen akti# 2 /ransistor, Cip Litar /erkamil 3, yang mana ianya akan terbakar jika ,oltan terjah 2 surge voltage 3 terjadi yang terhasil dari kilat . %leh itu adalah perlu untuk mengatasi masalah ini dengan menggunakan garis panduan seperti di ba"ah : Pastikan terminal perlindungan bumi dan #ungsian bumi pada PLC di bumikan dengan nilai )** maksimum. Pastikan kabel yang di gunakan untuk pembumian sekurang-kurangnya - mm-. /apak pembumian dan kabel hijau mestilah di tamatkan pada kabel lug. &abel lug ini mesti di ketatkan dan di pateri.

E4800 / UNIT 10 / 13 ___________________________________________________________________

!alutan dan hakisan cat mesti dibuang pada ka"asan penyambungan pembumian. 10.14 KAEDAH PENYELENGGARAAN PENCEGAHAN < PREVENTIVE MAINTENANCE : !ungguhpun PLC di rekabentuk pada tahap kebolehpercayaan yang tinggi namun ianya masih boleh menghadapi masalah kerosakan. @agi mengelakkan masalah ini maka penyelenggaraan pencegahan adalah di perlukan . Langkah-langkah penyelenggaraan pencegahan boleh di buat seperti berikut : Membuat pemeriksaan berkala terhadap keketatan skru 2 Screw Tightness 3 pada terminal $nput dan %utput. Memastikan semua komponen bebas dari habuk. !istem penyejukan pada PLC tidak boleh di laksanakan jika terdapat habuk pada lapisannya. Bakisan kemungkinan berlaku pada sesetengah keadaan. Lakukan pemeriksaaan berkala terhadap hakisan yang mungkin ada pada terminal sambungan. Papan Litar @ercetak dan penyambung kemungkinan terhakis secara dalaman. !impan dan jaga peralatan simpanan 2 spare parts 3dengan baik untuk di gunakan pada masa berlakunya kerosakan pada komponen berkenaan. Pengguna akan mengalami kerugian jika peralatan simpanan tiada kerana mereka perlu menunggu dalam jangka masa lama untuk mendapatkan alat ganti. !impan dokumentasi operasi program dan litar penda"aian dengan kemas. +nda mungkin memerlukannya jika berlaku keadaan kecemasan.

E4800 / UNIT 10 / 14 ___________________________________________________________________

AKTI7ITI 10,

JA6AB SEMUA SOALAN BERIKUT ).) 4yatakan /$=+ perkara yang menyebabkan berlakunya kerosakan C kerosakan seperti di ba"ah. +3 @3 C3 D3 ).).9 &erosakan peralatan $nput dan %utput. &erosakan Penda"aian. &erosakan !ambungan &omunikasi. &erosakan Dalaman PLC.

4yatakan /$=+ garis panduan teknik mengatasi masalah grounding. /uliskan /$=+ langkah penyelenggaraan pencegahan yang boleh anda lakukan terhadap PLC.

B!$34$%+!$ "!8!*!$ +!&) 3'$%!$ "!8!*!$ 34 ()!$%!$ MAKLUMBALAS AKTI7ITI.

E4800 / UNIT 10 / 1 ___________________________________________________________________

MAKLUMBALAS 10,

JA6APAN 1.1 /$=+ perkara yang menyebabkan berlakunya kerosakan C kerosakan seperti di ba"ah ialah. +3 &erosakan peralatan $nput dan %utput. !ensor pada silinder berubah daripada kedudukan asal. !ensor terbakar di sebabkan oleh lebihan arus. !esentuh dalaman sensor terputus. =elung motor atau injap solenoid terbakar di sebabkan oleh lebihan arus. @3 &erosakan Penda"aian. C3 Pengalir di dalam kabel terputus. &elonggaran pada skru-skru peralatan, terminal $nput dan %utput. Pengalir mengalami proses pengoksidan

&erosakan !ambungan &omunikasi. Pengalir di dalam kabel komunikasi terputus. Pin penyambungan pada terminal bengkok atau patah. !ambungan pin longgar.

E4800 / UNIT 10 / 15 ___________________________________________________________________

D3

&erosakan Dalaman PLC =eganti atau /ransistor pada 'nit / Module %utput di dalam PLC terbakar. %ptocoupler pada 'nit / module $nput tidak ber#ungsi. 0ius terbakar.

JA6APAN 1.2 /$=+ garis panduan teknik mengatasi masalah grounding ialah Pastikan terminal perlindungan bumi dan #ungsian bumi pada PLC di bumikan dengan nilai )** maksimum. Pastikan kabel yang di gunakan untuk pembumian sekurangkurangnya - mm-. /apak pembumian dan kabel hijau mestilah di tamatkan pada kabel lug. &abel lug ini mesti di ketatkan dan di pateri. JA6APAN 1.3 /$=+ langkah penyelenggaraan pencegahan yang boleh anda lakukan terhadap PLC ialah Membuat pemeriksaan berkala terhadap keketatan skru 2 Screw Tightness 3 pada terminal $nput dan %utput. Memastikan semua komponen bebas dari habuk. !istem penyejukan pada PLC tidak boleh di laksanakan jika terdapat habuk pada lapisannya.

E4800 / UNIT 10 / 19 ___________________________________________________________________

Bakisan kemungkinan berlaku pada sesetengah keadaan. Lakukan pemeriksaaan berkala terhadap hakisan yang mungkin ada pada terminal sambungan. Papan Litar @ercetak dan penyambung kemungkinan terhakis secara dalaman.

PENILAIAN KENDIRI

SOALAN a. !eorang pelajar telah merancang untuk menga"al suatu sistem ka"alan dengan menggunakan PLC. @erikut adalah maklumat-maklumat tentang peralatan yang di perlukan oleh beliau. Dua suis penghad Lapan sensor -: Edc Dua buah motor !embilan biji lampu penunjuk

&a"alan ini menggunakan penyuisan biasa pada unit output. @erpandukan kepada maklumat-maklumat di atas dan jadual yang di berikan di ba"ah, ja"ab soalan-soalan berikut : i. ii.
(54$! DC $nput +C $nput

4yatakan nombor model unit input yang di perlukan. 4yatakan nombor model unit output yang di perlukan
'4$/ $4P'/ &+P+!$/$ 7 points )8 points 9- points 7 points 7 points '4$/ %'/P'/ 4%.M%D5L &+P+!$/$ C6M)-%C-)) 7 points C6M)-%C--)8 points C6M)-%D-)) 7 points C6M)-%D-))8 points C6M)-%D-)9 9- points C6M)-%D-): )8 points C6M)-%D-); 7 points C6M)-%D--) 7 points 4%. M%D5L C6M)-$D-)) C6M)-$D-)C6M)-$D-)9 C6M)- $+)-) C6M)-$+--)

(54$! .elay %utput 'nits /ransistor %utput 'nits

+C %utput 'nit

E4800 / UNIT 10 / 18 ___________________________________________________________________

b3 4yatakan /$=+ ciri-ciri yang menyebabkan pemasangan PLC mudah mengalami kerosakan. c3 Lakarkan kaedah penda"aian H!$34$% D)/.-.

E4800 / UNIT 10 / 1; ___________________________________________________________________

MAKLUMBALAS PENILAIAN KENDIRI

JA6APAN a. i. ii. 'nit $nput 'nit %utput : C6M)-$D-): C6M)-%C---

b.

/$=+ ciri-ciri yang menyebabkan pemasangan PLC mudah mengalami kerosakan ialah. /erdedah terus kepada cahaya matahari. !uhu ambien melebihi julat *C hingga ;;C. &elembapan relati# melebihi julat )*? hingga A*? .B.

c.

Lakaran &aedah Penda"aian Banding Ducts

/alian $nput / %utput &abel ka"alan dan /alian bekalan &abel bekalan 9** mm minima 9** mm minima