Perawakan pohon dengan tinggi 20 m. Daun daun tunggal, berwarna hijau, bentuk daun jorong (ovalis atau elipticus) dengan panjang 7,5-17cm dan lebar 2,5-5 cm, ujung daun meruncing (acuminatus), pangkal daun runcing (acutus), tepi daun rata (integer), tulang daun menyirip (penninervis), permukaan daun licin (laevis),tangkai daun bulat, tulang cabang satu dengan yang lain bersatu, filotaksis daun spiral, pangkal daun melanjut, daun agak berdaging, dan rumus duduk daun 2/5. Batang arah tumbuh batang tegak (erectus), berkayu, bentuk batang bulat (teres) dan berbintik-bintik hitam, tinggi sekitar 9 m, keliling batang 50 cm, percabangan simpodial. Perbungaan. Bunga berwarna putih dengan bercak kuning, yang terletak pada ujung pedikel simosa dengan lima petal yang sama ( pentamery), majemuk, Korola berbentuk tabung dan ada warna kuning pada bagian tengahnya, tangkai silindris, panjang tangkai putik 2-2,5 cm, mahkota berbentuk terompet. Buah. Buah berbentuk bulat dan buah muda berwarna hijau pucat dan berwarna merah saat tua, berdaging tipis, buah terdiri dari tiga lapisan yaitu epikarp atau eksokarp (kulit bagian terluar buah), mesokarp (lapisan tengah berupa serat seperti sabut kelapa yang kasar), dan endocarp ( biji yang dilapisi kulit biji atau testa), diameter buah 4 cm. biji berwarna putih, pipih dan panjang dan jumlahnya satu setiap buah, terletak dilapisan kulit buah yang berkayu. Rumus bunga Diagram bunga : :
Habitat dan agihan. Gedung FMIPA di green house dan FIS di sebelah lapangan voli, Universitas Negeri Surabaya, Ketintang-Surabaya. Manfaat. Pohon bintaro biasanya dimanfaatkan sebagai tanaman penaung/pelindung yang biasa ditanam dipekarangan rumah atau di taman-taman. Kayunya digunakan sebagai ornament, hiasan dalam ruangan dan arang (PROSEA, 2002). Leeuwenberg (1999) melaporkan bahwa di Hawai bintaro digunakan sebagai tanaman hias. Selain itu tanaman ini dimanfaatkan sebagai obat. Di Thailand, biji bintaro dimanfaatkan sebagai antipiretik dan obat dysuria. Minyak dari bijinya digunakan sebagai pembunuh kutu rambut. Daunnya digunakan sebagai obat haemorrhoids (PROSEA, 2002). Di Irlandia dan Papua New Guinea,
kulit kayunya dicampur dengan daun jahe liar kemudian direbus ke dalam air sebagai obat malaria dan hepatitis. Heyne (1987) melaporkan bahwa daun muda, akar dan kulit batangnya berkhasiat untuk pencahar. Kayunya yang putih dan rapuh, menghasilkan arang yang ringan, sangat halus dan berguna untuk pembentukan mesiu. Sedangkan getahnya digunakan untuk mengobati sengatan ikan swanggi (Heyne, 1987). PROSEA (2002) melaporkan bahwa ekstrak daun C. oddolam mempunyai efek toksisitas pada tikus. Ekstrak daun tersebut dapat mengurangi aktivitas saraf motorik secara spontan dan menyebabkan kematian. Selain itu Tarmadi et al.(2007) melaporkan bahwa ekstrak daun dan kulit bintaro mempunyai efek mortalitas terhadap rayap Coptotermes sp. Mortilitas rayap tertinggi terjadi pada ekstrak daun bintaro dengan menggunakan pelarut methanol konsentrasi 10% kulit bintaro dengan pelarut n-heksan dan aseton masing-masing dengan konsentrasi 10%. Biji bintaro digunakan dalam mengabsorpsi polusi udara serta merubahnya menjadi oksigen, mengandung minyak hingga 54,33% dan berpotensi digunakan sebagai bahan baku biodesel dengan melalui proses hidrolisis ekstrasi dan destilasi, Kulit buah bintaro yang berserat bisa dijadikan bahan baku papan partikel atau bahan bakar dan juga bisa diubah menjadi briket untuk bahan bakar tungku, dapat digunakan sebagai pengusir tikus. Kerugian. Biji binatro mengandung cerbirin yaitu racun yang terdapat pada seluruh bagian pohonnya dimana dapat menghambat saluran ion kalsium did lam otot jantung manusia, sehingga mengganggu detak jantung dan dapat menyebabkan kematian, getahnya digunakan sebagai racun panah atau tulup untuk berburu. Pollen. Berdasarkan tipe aperturanya bentuk pollen Cerbera manghas adalah Pericolporate (Kapp, 1969)
Biomolekuler.
LOCUS DEFINITION EF456094 850 bp DNA linear PLN 17-DEC-2008 Cerbera manghas isolate R32 tRNA-Leu (trnL) gene and trnL-trnF intergenic spacer, partial sequence; chloroplast. ACCESSION EF456094 VERSION EF456094.1 GI:129562027 KEYWORDS . SOURCE chloroplast Cerbera manghas ORGANISM Cerbera manghas Eukaryota; Viridiplantae; Streptophyta; Embryophyta; Tracheophyta; Spermatophyta; Magnoliophyta; eudicotyledons; core eudicotyledons; asterids; lamiids; Gentianales; Apocynaceae; Rauvolfioideae; Plumerieae; Cerbera. REFERENCE 1 (bases 1 to 850) AUTHORS Livshultz,T., Middleton,D.J., Endress,M.E. and Williams,J.K. TITLE Phylogeny of Apocynaoideae and the APSA clade (Apocynaceae S.L.) JOURNAL Ann. Mo. Bot. Gard. 94 (2), 324-359 (2007) REFERENCE 2 (bases 1 to 850) AUTHORS Livshultz,T., Middleton,D.J., Endress,M.E. and Williams,J.K. TITLE Direct Submission JOURNAL Submitted (26-FEB-2007) Biology, University of Nebraska Omaha, 6001 Dodge St., Omaha, NE 68182, USA FEATURES Location/Qualifiers source 1..850 /organism="Cerbera manghas" /organelle="plastid:chloroplast" /mol_type="genomic DNA" /specimen_voucher="D. J. Middleton et al. 2047 (A)" /db_xref="taxon:141545" /note="authority: Cerbera manghas L." misc_feature <1..>850 /note="contains tRNA-Leu (trnL) gene and trnL-trnF intergenic spacer" ORIGIN 1 taagtgataa ctttcaaact cagagaaacc ccggaattaa taaaaagggc aatcctgagc 61 caaatcctgt tttccacaaa caaaggttca gaaaacgaaa acaaggatag gtgcagagac 121 tcaacggaag ctgttctaac aaatggagtt ggccgcgttg gtagagaaat ctttccatcg 181 aaaattcaga agggatgaag gataaacgta tatacatatt gaatactata tcaaatgatt 241 aatgccgacc cgaatgaatc tgtatttttt ctataaaaat cgaagaattg gtgtaattcg 301 attctttctt caatgtggaa tcgaatattc attgatcaaa tgatttactc cagagtctgt 361 agatcttttc aagaactgat taatcggacg agaataaaga tagagtcccg ttctacatgt 421 caatgctggc aacaatgaaa tttatagtaa gaggaaaatc cgtcgactta aaaaatcgtg 481 agggttcaag tccctctatc cccaaaaagc ctatttgcct ccccaactat atccattcta 541 ttcccccttt tctttcgtta gtgtccttat acatccgccc aattctattc ttttagaaat 601 agatctgggc ggaaatgtct tattacatct tataattaca tcttatatat aagatataca 661 tctttgagca agaaatcccc atttgaatga tttacaatcg atatcattac tcatactgaa 721 acttacaaag tcgtcttttt taagatccaa gaaattccag tacctagcta aaactttata 781 atcttctttc gcccttttaa ttgacataga cccccgtcct ctaataaaat gaggatgcta 841 cattgggact /
Cerbera manghas isolate R150 tRNA-Leu (trnL) gene and trnL-trnF intergenic spacer, partial sequence; chloroplast
Score Expect Identities Gaps Strand
850/850(100%)
0/850(0%)
Plus/Plus 60
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sbjct
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC
60
Query
61
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
120
Sbjct
61
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC
120
Query
121
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
180
Sbjct
121
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG
180
Query
181
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
240
Sbjct
181
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT
240
Query
241
AATGCCGACCCGAATGAATCTGTATTTTTTCTATAAAAATCGAAGAATTGGTGTAATTCG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
300
Sbjct
241
AATGCCGACCCGAATGAATCTGTATTTTTTCTATAAAAATCGAAGAATTGGTGTAATTCG
300
Query
301
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
360
Sbjct
301
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT
360
Query
361
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
420
Sbjct
361
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT
420
Query
421
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGGAAAATCCGTCGACTTAAAAAATCGTG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
480
Sbjct
421
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGGAAAATCCGTCGACTTAAAAAATCGTG
480
Query
481
AGGGTTCAAGTCCCTCTATCCCCAAAAAGCCTATTTGCCTCCCCAACTATATCCATTCTA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
540
Sbjct
481
AGGGTTCAAGTCCCTCTATCCCCAAAAAGCCTATTTGCCTCCCCAACTATATCCATTCTA
540
Query
541
TTCCCCCTTTTCTTTCGTTAGTGTCCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAAT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
600
Sbjct
541
TTCCCCCTTTTCTTTCGTTAGTGTCCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAAT
600
Query
601
AGATCTGGGCGGAAATGTCTTATTACATCTTATAATTACATCTTATATATAAGATATACA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
660
Sbjct
601
AGATCTGGGCGGAAATGTCTTATTACATCTTATAATTACATCTTATATATAAGATATACA
660
Query
661
TCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTTGAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
720
Sbjct
661
TCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTTGAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAA
720
Query
721
ACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAGATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
780
Sbjct
721
ACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAGATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATA
780
Query
781
ATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGACATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
840
Sbjct
781
ATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGACATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTA
840
Query
841
CATTGGGACT ||||||||||
850
Sbjct
841
CATTGGGACT
850
Cerbera manghas isolate R32 tRNA-Leu (trnL) gene and trnL-trnF intergenic spacer, partial sequence; chloroplast
Score
Expect
Identities
Gaps
Strand
850/850(100%)
0/850(0%)
Plus/Plus 60
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sbjct
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC
60
Query
61
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
120
Sbjct
61
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC
120
Query
121
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
180
Sbjct
121
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG
180
Query
181
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
240
Sbjct
181
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT
240
Query
241
AATGCCGACCCGAATGAATCTGTATTTTTTCTATAAAAATCGAAGAATTGGTGTAATTCG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
300
Sbjct
241
AATGCCGACCCGAATGAATCTGTATTTTTTCTATAAAAATCGAAGAATTGGTGTAATTCG
300
Query
301
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
360
Sbjct
301
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT
360
Query
361
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
420
Sbjct
361
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT
420
Query
421
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGGAAAATCCGTCGACTTAAAAAATCGTG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
480
Sbjct
421
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGGAAAATCCGTCGACTTAAAAAATCGTG
480
Query
481
AGGGTTCAAGTCCCTCTATCCCCAAAAAGCCTATTTGCCTCCCCAACTATATCCATTCTA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
540
Sbjct
481
AGGGTTCAAGTCCCTCTATCCCCAAAAAGCCTATTTGCCTCCCCAACTATATCCATTCTA
540
Query
541
TTCCCCCTTTTCTTTCGTTAGTGTCCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAAT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
600
Sbjct
541
TTCCCCCTTTTCTTTCGTTAGTGTCCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAAT
600
Query
601
AGATCTGGGCGGAAATGTCTTATTACATCTTATAATTACATCTTATATATAAGATATACA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
660
Sbjct
601
AGATCTGGGCGGAAATGTCTTATTACATCTTATAATTACATCTTATATATAAGATATACA
660
Query
661
TCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTTGAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
720
Sbjct
661
TCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTTGAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAA
720
Query
721
ACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAGATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
780
Sbjct
721
ACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAGATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATA
780
Query
781
ATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGACATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
840
Sbjct
781
ATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGACATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTA
840
Query
841
CATTGGGACT ||||||||||
850
Sbjct
841
CATTGGGACT
850
Cerbera manghas trnL gene, partial intron sequence; chloroplast gene for chloroplast product
Score
Expect
Identities
Gaps
Strand
452/454(99%)
2/454(0%)
Plus/Plus 60
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sbjct
32
TAAGTGATAACTTTCAAACTCAGAGAAACCCCGGAATTAATAAAAAGGGCAATCCTGAGC
91
Query
61
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
120
Sbjct
92
CAAATCCTGTTTTCCACAAACAAAGGTTCAGAAAACGAAAACAAGGATAGGTGCAGAGAC
151
Query
121
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
180
Sbjct
152
TCAACGGAAGCTGTTCTAACAAATGGAGTTGGCCGCGTTGGTAGAGAAATCTTTCCATCG
211
Query
181
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
240
Sbjct
212
AAAATTCAGAAGGGATGAAGGATAAACGTATATACATATTGAATACTATATCAAATGATT
271
Query
241
300
Sbjct
272
AATGCCGACCCGAATGAATCTGTA--TTTTCTATAAAAATCGAAGAATTGGTGTAATTCG
329
Query
301
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
360
Sbjct
330
ATTCTTTCTTCAATGTGGAATCGAATATTCATTGATCAAATGATTTACTCCAGAGTCTGT
389
Query
361
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
420
Sbjct
390
AGATCTTTTCAAGAACTGATTAATCGGACGAGAATAAAGATAGAGTCCCGTTCTACATGT
449
Query
421
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGG ||||||||||||||||||||||||||||||||||
454
Sbjct
450
CAATGCTGGCAACAATGAAATTTATAGTAAGAGG
483
Cerbera manghas trnL-trnF intergenic spacer; chloroplast gene for chloroplast product
Score
Expect
Identities
Gaps
Strand
8e-159
332/346(96%) 14/346(4%)
Plus/Plus
564
Sbjct
AAAAGCCTATTTGCCTCCCCAACTATATCCATTCTA-TCCCCCTTTTCTTTCGTTAGTGT
59
Query
565
CCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAATAGATCTGGGCGGAAATGTCTTATT |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
624
Sbjct
60
CCTTATACATCCGCCCAATTCTATTCTTTTAGAAATAGATCTGGGCGGAAATG-------
112
Query
625
ACATCTTATAATTACATCTTATATATAAGATATACATCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTT || | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
684
Sbjct
113
---TC-T-T-ATTACATCTTATATATAAGATATACATCTTTGAGCAAGAAATCCCCATTT
166
Query
685
GAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAAACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAG ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
744
Sbjct
167
GAATGATTTACAATCGATATCATTACTCATACTGAAACTTACAAAGTCGTCTTTTTTAAG
226
Query
745
ATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATAATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGA ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
804
Sbjct
227
ATCCAAGAAATTCCAGTACCTAGCTAAAACTTTATAATCTTCTTTCGCCCTTTTAATTGA
286
Query
805
CATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTACATTGGGACT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
850
Sbjct
287
CATAGACCCCCGTCCTCTAATAAAATGAGGATGCTACATTGGGACT
332
Agihan.
DAFTAR PUSTAKA
Tjitrosoepomo, Gembong. 1966. Morfologi Tumbuhan. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press. Permatacimanggis. 2011. Pohon bintaro antara racun dan manfaat
http://rw21permatacimanggis.blogspot.com/2011/06/pohon-bintaro-antara-racunmanfaat.html (Diakses pada hari Sabtu, 11 Mei 2013). Biojojo.2012. Archive.http://biojojo.blogspot.com/2012_08_01_archive.html. (Diakses pada hari minggu, 12 Mei 2013) Arurasameru.2011.Bahaya dan mafaat buah bintaro.
http://arurasameru.wordpress.com/2011/06/24/bahaya-dan-manfaat-buah-bintaro/ (Diakses pada hari sabtu, 11 mei 2013) Plantamor.2012. Klasifikasi Bintaro. http://www.plantamor.com/index.php?plant=2135. (Diakses pada hari minggu, 12 mei 2013)