TAJUK 5

KONSEP OPERASI NOM OR

5.1

Sinopsis ialah tambah, tolak, darab dan bahagi. Dalam topik ini juga memberi panduan Dalam matematik, kaedah alternatif

Topik ini menerangkan berkenaan dengan pengertian empat operasi aritmetik. Operasi asas aritmetik membina cerita berkaitan dengan empat operasi, unsur identiti dan unsur songsangan operasi nombor dan hukum operasi dan penggunaanya. pengiraan penting bagi membantu murid dalam menyelesaikan masalah dalam matematik. Selain itu ianya akan meningkatkan lagi motivasi dan kemahiran berfikir dalam kalangan murid. Panduan dalam menganggar dan membundarkan nombor juga diberi untuk mengingat kembali apa yang murid telah belajar di sekolah dahulu. 5.2 Hasil Pembelajaran Pada akhir tajuk ini, anda dapat: enjelaskan makna operasi tambah dan operasi tolak. embina cerita berkaitan dengan operasi tambah dan operasi tolak. enggunakan teknik pengendalian manik yang betul untuk me!akili nombor dengan abakus. enghuraikan makna operasi darab dan operasi bahagi. embina cerita berkaitan dengan operasi darab dan operasi bahagi. enghuraikan konsep unsur identiti dan unsur songsangan bagi operasi nombor. engenal pasti unsur identiti dan unsur songsangan bagi operasi tambah dan operasi darab. engaplikasikan hukum"hukum operasi nombor.

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

5.! 5.!.1

Ma"na Operasi Nombor Pen#er$ian empa$ operasi ari$me$i" Operasi aritmetik yang terlibat dalam operasi nombor bulat ialah tambah, tolak, darab dan bahagi . #eempat"empat operasi ini merupakan asas penting dalam matematik. a. i. Operasi Tamba% Ma"na Tamba% &ab'n#an 2 se$ (Combining Two Sets) Penambahan nombor bulat dikaitkan dengan suatu set kumpulan objek dengan satu set objek yang lain yang tidak mengandungi unsur"unsur yang sama untuk menjadikan suatu set objek yang disatukan.

$ontoh: %mirah mempunyai & guli merah dan ' guli biru. (erapa banyakkah guli yang dimiliki oleh %mirah semuanya) ii. To"o"an (Increment) *stilah tokokan adalah merujuk kepada situasi di mana suatu kuantiti bertambah sebanyak satu amaun dan operasi tambah diperlukan untuk mencari jumlah baru setelah berlaku tokokan. $ontoh:

Suhu air di dalam ca!an adalah

&+ o$. Selepas memanaskannya beberapa

ketika, suhu air telah naik sebanyak ,o $. %pakah suhu air sekarang)

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Asas Penamba%an & - ' . + /u0uk tambah 2akta asas tambah merupakan 1asil tambah kombinasi penambahan 3termasuk

songsangannya4 yang setiap sebutan 3ju0uknya4 ialah nombor 5 digit. enguasai fakta asas tambah sangat penting kerana fakta asas ini merupakan asas kepada pengendalian algoritma penambahan dengan cekap dan tepat. Di dalam Pengajaran dan pembelajaran, kepelbagaian aktiviti dan bahan bantu mengajar 3(( 4 akan membantu murid dalam menguasai pembentukan konsep fakta asas tambah dengan lebih berkesan di samping latihan untuk peneguhan. Operasi tambah secara konkrit perlu didedahkan terlebih dahulu untuk mengembangkan kefahaman murid tentang penambahan. Strategi yang berkesan 3strategi berfikir4 diperkenalkan berdasarkan prinsip"prinsip tertentu. engingat dan menghafal semua fakta asas tambah perlu dilakukan oleh murid dan dengan ini murid mampu menyatakan semua fakta asas tambah dengan cepat dan tepat sekiranya diajar dengan cara yang berkesan. 6uru perlu mestilah memastikan muridnya telah menguasai konsep penambahan yang mantap 3termasuk simbol yang terlibat4 sebelum meminta mereka mengingati fakta asas tambah. b. i. Ma"na Operasi Tola" Pen#asin#an a$a' men#ambil "el'ar ( Take away ) 7Pengasingan dan mengambil keluar8 melibatkan ada satu kuantiti pada a!alnya dan mengeluarkan satu kuantiti tertentu daripadanya serta mempertimbangkan berapa kuantiti yang tinggal. #ajian mendapati baha!a penolakan adalah situasi yang mudah difahami oleh murid. 9alau bagaimanapun penggunaan perkataan 7mengambil keluar8 menyebabkan ramai murid merujuk kepada satu situasi penolakkan sahaja. Oleh itu adalah penting, apabila murid memahami ayat penolakkan seperti 7+ : & . '8

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

sebagai 7+ tolak &, sama dengan '8, (ukan seperti 7+, keluarkan & sama dengan '8. Pengasingan atau mengambil keluar adalah satu daripada empat jenis situasi penolakkan. $ontoh:

%mir mempunyai ' ekor ayam. Dua daripadanya telah dicuri. (erapakah bilangan ayam yang tinggal) ii. Perban*in#an ( Comparison ) Perbandingan " dua set objek berasingan diberi. Set objek pertama disusun semula dan dipadankan dengan set objek kedua. Set objek yang tidak ada pasangan dikenali sebagai baki atau be0a. $ontoh: asalah ini boleh juga diselesaikan dengan penolakkan, !alaupun tiada yang diambil keluar.

$handra mempunyai ' biji epal. Dennis mempunyai ; biji epal. (erapa banyak epal yang dimiliki $handra lebih daripada Dennis) iii. +an# ,i$amba% Tin##al - Seba%a#ian.Kesel'r'%an (Missing Addend / PartWho e) Situasi ketiga bagi penolakkan ialah sebahagian"keseluruhan. asalah ini melibatkan satu set objek yang diasingkan atau dipisahkan kepada ; bahagian. %nda sudah mengetahui jumlah keseluruhan objek serta jumlah objek yang berada dalam satu bahagian. %nda hanya perlu tahu berapa objek yang tinggal

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

dalam bahagian yang satu lagi. Tiada yang ditambah atau dikeluarkan : anda hanya ada satu situasi yang melibatkan sebahagian dan keseluruhan. $ontoh:

(obie ada ' ekor arnab. Dua daripada arnab ini ialah jantan. (erapa ekor arnab ialah betina) i/. S's'$an (!ecrement) Situasi ini berlaku dalam kehidupan seharian kita seperti penurunan berat badan, suhu, cecair atau sai0. %nda akan diberi jumlah unit pada a!alnya, dan diminta mencari jumlah unit baru setelah berlaku susutan. $ontoh:

<li mempunyai ' litre jus oren. Dia minum ; litre jus oren. (erapa banyak jus oren yang tinggal) Asas Penola"an 2akta asas tolak ialah ayat matematik bagi penolakan nombor 5 digit daripada nombor 5 digit atau ; digit dan hasilnya nombor satu digit. Terdapat dua kaedah untuk memperkenalkan fakta asas tolak iaitu : i. mengekalkan bilangan unsur yang dikeluarkan ii. mengekalkan bilangan unsur dalam set asal.

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Operasi tolak biasanya diajar mengikut turutan daripada tolak tanpa mengumpul semula kepada tolak dengan mengumpul semula. Sebelum mempelajari operasi tolak dengan mengumpul semula, murid perlu mahir kemahiran yang berikut: i. 2akta asas bagi tolak ii. iv. vi. enolak nombor yang sama nilai tempatnya enulis nombor dalam bentuk tambah menggikut nilai tempat. enulis nombor berkenaan dalam bentuk yang lain. iii. =ilai tempat bagi angka

b. i.

Ma"na Operasi ,arab Ma"na ,arab Penamba%an #$%a &ro%ps) asalah kumpulan sama banyak atau penambahan berulang adalah masalah biasa dalam struktur pendaraban, di mana anda melibatkan beberapa kumpulan tertentu yang mempunyai sai0 yang sama. %pabila kedua"dua bilangan dan sai0 kumpulan diketahui 3tetapi jumlah tidak diketahui4, masalah ini dapat diselesaikan menggunakan pendaraban. $ontoh: er'lan# - K'mp'lan Sama an0a" ("epeated Addition /

Terdapat ' bekas buah tomato. Setiap bekas mengandungi ; biji tomato. (erapa banyakkah tomato semuanya) ii. 1'as - Ta$as's'nan (Area / Array) asalah luas dan tatasusunan merupakan contoh masalah yang jarang digunakan dalam struktur pendaraban. >uas bagi segiempat boleh dikira dengan meletakkan petak 5 unit atau mengira secara berasingan atau mengira lebar

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

segiempat 3bilangan unit petak dalam lajur4 dan panjang 3bilangan unit petak dalam baris4. $ontoh >uas:

Sama seperti luas, tatasusunan segiempat iaitu dalam bilangan diskrit, menggunakan objek boleh bilang 3seperti bilangan unit kerusi dalam de!an peperiksaan4" jumlah objek boleh dikira dengan mendarabkan bilangan baris dengan bilangan objek dalam baris. menvisualiasikan proses pendaraban. $ontoh 5: Tatasusunan: Terdapat & baris buah tomato. odel tatasusunan boleh membantu murid

Setiap baris mengandungi ' biji tomato. (erapa banyakkah tomato semuanya)

$ontoh ;: Tatasusunan:

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

%da ' baris bentuk segitiga. Setiap baris ada & buah segitiga. (erapakah jumlah segitiga semuanya)

iii.

Perban*in#an (Comparison) asalah perbandingan melibatkan struktur pendaraban yang berbe0a. Dalam masalah perbandingan, ia boleh dilihat sebagai masalah penolakkan. Terdapat ; set yang berbe0a, dengan menggunakan padanan 5"5 bagi menentukan berapa banyak satu set lebih besar daripada set yang satu lagi. $ontoh:

%li berbelanja ? ;' untuk pakaian hari raya. (orhan berbelanja & kali lebih daripada %li. (erapa banyakkah yang telah dibelanjakan oleh (orhan untuk pakaian hari raya) i/. &ab'n#an (Combination) asalah perbandingan adalah salah satu jenis dalam struktur pendaraban. Di sini, ; faktor me!akili sai0 ; set kumpulan yang berbe0a dan hasildarab menunjukkan berapa banyak pasangan objek yang dapat dibentuk, dengan menggunakan satu objek dari setiap kumpulan. $ontoh 5:

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

%hmed ada & helai kemeja"T dan ; helai seluar. (erapakah gabungan pakaian yang mungkin) #ita boleh menulis dalam ayat metematik seperti berikut : , (ilangan kumpulan Asas Pen*araban 2akta asas darab ialah fakta yang mempunyai faktor pendarab satu angka atau satu digit, misalnya daripada A @ A hingga B @ B. (agi menjamin komputasi efisien 3 ja!apan yang tepat dan menjimatkan masa4. Terdapat 5AA fakta darab asas untuk pendaraban, setiap satunya terdiri daripada dua nombor bulat satu digit kurang daripada 5A 3 5 hingga B4 =ombor yang terlibat dalam asas darab dinamakan sebagai faktor dan hasil pendarabannya dikenali sebagai hasil darab. $ontoh C @ D . ,; faktor pertama dinamakan pendarab dan faktor kedua dinamakan yang didarab. @ ' . ;A /umlah kesemuanya

(ilangan ahli setiap kumpulan.

2aktor 3Pendarab 4

2aktor 3 yang didarab4

1asil darab

*. i)

Ma"na Operasi a%a#i Ma"na a%a#i er'lan# - Pen#'"'ran ("epeated S%btraction / Meas%rement ) Penola"an

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Dalam situasi pembahagian menggunakkan jenis penolakkan berulang, anda mempunyai kumpulan yang sama sai0, anda telah ketahui bilangan objek yang ada dalam setiap kumpulan, dan anda diminta menentukan bilangan kumpulan.

$ontoh:

Terdapat D biji tomato. Setiap murid makan ; biji tomato. (erapa bilangan murid yang dapat makan tomato) ii) Per"on#sian - Pemba%a#ian (Sharing / Partition) Dalam situasi pembahagian jenis perkongsian, satu set objek diasingkan kepada bilangan kumpulan yang sama dan anda diminta mencari bilangan ahli dalam setiap kumpulan yang sama itu. Dalam hal ini, anda telah mengetahui bilangan kumpulan yang and ingin bentukkan, tetapi anda tidak tahu bilangan ahli yang diperlukan dalam setiap kumpulan. $ontoh:

10

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Terdapat D biji tomato. /ika tomato tadi dibahagi sama rata kepada ; murid, berapa biji tomato yang diperolehi setiap murid) Dari contoh di atas adalah sukar untuk ditunjukkan secara ilustrasi, bagaimana pembahagian jenis perkongsian berlaku. %dalah lebih mudah jika ianya ditujukkan secara perlakuan. $ontoh lain yang sama dengannya adalah dalam permainan kad.

Asas Pemba%a#ian 2akta bahagi mempunyai faktor pembahagi dan dan hasil bahagi bernombor satu angka. $ontoh : 5, E ; . C . %ktiviti untuk membantu pembelajaran fakta bahagi ialah Pengelasan objek" objek, Penggunaan pengalaman harian, manipulasi objek"objek, melukis dan menganalisis gambar dan mencari ja!apan melalui pertalian.

11

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

5.!.2 Membina 2eri$a er"ai$an ,en#an Empa$ Operasi Ari$me$i" a. &ab'n#an 2 se$ $ontoh : %hmad ada ;; biji bola merah dan ' biji bola biru. berapa biji bola semuanya

b. To"o"an $ontoh: Pada a!al pagi, suhu sebuah kolam ialah ;+A$. Pada !aktu tengahari, suhu air kolam meningkat sebanyak &A $. berapakah suhu air kolam pada !aktu tengahari itu)

3. per"on#sian sama ra$a $ontoh : 5AA biji epal disimpan dalam ' buah kotak secara sama rata. (erapakah biji epal dalam sebuah kotak )

*. Penola"an ber'lan# $ontoh :

Sebuah kotak boleh menyimpan ' biji bpla. %da C' biji bola yang perlu disimpan. (erapa kotak yang diperlukan)

5.!.! Konsep Uns'r I*en$i$i ,an Uns'r Son#san#an Operasi Nombor a. Konsep Uns'r I*en$i$i Fnsur identiti dapat dilihat dalam operasi tambah dan oprasi darab.

12

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

2on$o% 4 3i4 & - A . A - & . & Sebarang nombor apabila ditambah dengan sifar tidak akan mengubah nombor asal 3ii4 D @ 5 . 5 @ D . D Sebarang nombor apabila didarab dengan 5 tidak akan mengubah nombor asal b. Uns'r Son#san#an Operasi Nombor Fnsur songsangan juga boleh dilihat dalam operasi tambah. Tolak adalah songsangan bagi operasi tambah dan darab i 4 Tolak songsangan bagi tambah $ontoh : & - C . 5A 5A " C . &, 5A : & . C

ii 4 (ahagi Songsangan kepada darab (ahagi ialah songsangan darab, kecuali bagi hal"hal yang melibatkan baki. #eupayaan murid menyelesaikan kira"kira bahagi bergantung pada kebolehan mereka menyongsangkan fakta darab . $ontoh : ; @ D . 5; 5; E ; . D, 5; E D . ;

5.!.5 H'"'m Operasi ,an Pen##'naann0a ($'"ar $er$ib6 $ab'ran6 se"'$'an) H'"'m operasi Tukar tertib H'"'m Operasi Tambah : a-b .b-a Operasi Darab : a@b.b@a ,@'.'@, 2on$o% ;-&.&-;

13

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Taburan

a 3 b - c 4 . ab -ac

;3 & - , 4 . ;3 & 4 - ;3 , 4 ; 3C4 . D - +

Sekutuan

3a-b4-c.a-3b-c4

3; - ' 4 - , . ; - 3 ' - , 4 C-,. ;-B

5.!.7 Pemb'n*aran Kepa*a Nilai Tempa$ Ter%ampir

a. Pemb'n*aran nombor
Pembundaran adalah sejenis penganggaran. #ita sentiasa membuat pembundaran semasa membuat anggaran. Pembundaran memberi ja!apan yang hampir. Terdapat beberapa teknik pembundaran yang boleh digunakan untuk mendapat anggaran. Setiap teknik melibatkan pembundaran ke nilai tempat yang tertentu. =ombor bulat boleh dibundar kepada puluh terhampir, ratus terhampir, ribu terhampir, dan sebagainya. =ombor perpuluhan boleh dibundarkan kepada persepuluhan yang hampir, perseratus yang hampir, perseribu yanghampir, dan sebagainya. b. "o%nd down $ontoh : (undarkan '&;5 kepada puluh yang hampir. '&;5 3. Ro'n* 'p $ontoh : '&;A

14

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

(undarkan '&;' kepada puluh yang hampir '&;' '&&A

Pembundaran nombor biasanya digunakan untuk permudahkan pengiraan mental. =ombor yang dibundarkan hanya akan mendapat ja!apan yang hampir sahaja semasa pengiraan dibuat.

Terdapat dua sebab yang penting untuk membuat anggaran: 354 3;4 Fntuk menyelesaikan masalah dengan cepat. Fntuk menyemak ja!apan yang munasabah.

Pada garis nombor, anda boleh lihat bagaimana pembundaran nombor menghampiri nilainya. Teknik pembundaran yang biasa digunakan di sekolah adalah membundarkan nombor yang diakhiri dengan '. Salah satu keburukan kaedah ini adalah anggaran yang diperoleh apabila terdapat beberapa ' yang terlibat akan menghasilkan ja!apan yang besar. $ontohnya, cari anggaran hasil tambah bagi &' - ,' - '' -D' - C' akan menghasilkan nilai yang tinggi , lebih sebanyak ;' kalau dibandingkan dengan nilai tepatnya, ;C', kerana ,A - 'A - DA - CA - +A . &AA.

Pemb'n*aran pe3a%an *an perp'l'%an Seperti yang tersebut di peringkat a!al, nombor perpuluhan boleh dibundarkan kepada persepuluh, perseratus, perseribu yang hampir atau kepada lain tempat perpuluhan yang hampir. Terdapat peraturan yang perlu diikuti apabila membundarkan nombor kepada suatu tempat perpuluhan yang tertentu. *kutilah langkah di ba!ah untuk membundarkan nombor kepada bilangan tempat

15

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

perpuluhan yang dikehendaki. 3i4 Tambah 5 kepada digit pada tempat perpuluhan itu jika digit di sebelah kanannya sama atau lebih besar daripada '. 3ii4 #alau digit di sebelah kanannya kurang daripada ' biarkan digit tersebut 3iii4 #eluarkan digit"digit yang tidak berkaitan. 2on$o% 4 &.,5C+;, bundar kepada ; titik perpuluhan. &. ,5C+;, &.,;

(agaimana anda membundarkan nombor perpuluhan yang diberi kepada nombor bulat yang hampir) (olehkah kita mengguna kaedah yang sama seperti yang dinyatakan di atas) %dakah peraturan yang sama dipatuhi apabila membundarkan nombor perpuluhan kepada nombor bulat yang hampir) 2on$o% 4 8.5589 dibundar kepada nombor bulat yang hampir ialah 9

5.!.8

Mela"'"an operasi nombor men##'na"an aba"'s. Pen#enalan Aba"'s %bakus ialah suatu alat komunikasi bermanik yang digunakan untuk mengira. %bakus juga merupakan suatu model aritmetik yang konkrit lagi dinamik. %bakus juga boleh digunakan untuk membina kebolehan murid dalam membuat pengiraan.

16

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

%4 (ahagian"bahagian abakus yang kita perlu tahu.

(4 Penggunaan jari dan nama jari tangan.

17

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

$4 Pergerakan manik. 2ungsi ibu jari, jari telunjuk dan jari hantu.

Ib' Jari 4

enggerakkan manik ba!ah menghala ke palang pemisah

Jari Tel'nj'" 4

enggerakkan manik ba!ah daripada palang pemisah.

Jari Han$' 4

enggerakkan manik ke atas dan jauh daripada palang pemisah.

D4 Terdapat ' Prinsip Pembelajaran 5. (erkomunikasi ;. &. '. enaakul embuat Perkaitan asalah embuat Per!akilan

engenai %bakus G %rirmetik

ental.

,. Penyelesaian

Pelajaran Aba"'s *alam ma$ema$i" %pa itu Program %bakus dan %ritmetik ental) Penggunaan sistem pengiraan abakus ental #ementerian Pelajaran alaysia

merupakan salah satu model matematik membolehkan murid menguasai aritmetik mental. Sasaran Program %bakus dan %ritmetik

18

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

adalah untuk membolehkan murid sekolah rendah menguasai pengiraan secara mental. odel pengiraan abakus adalah asas kepada perkembangan pengiraan secara mental. Terdapat enam sebab utama penggunaan abakus dan aritmetik mental dalam pengajaran G pembelajaran matematik iaitu Penumpuan Semua deria utama digunakan apabila mengendalikan abakus. Oleh itu, ia akan meningkatkan murid. *ngatan #edua"dua otak kiri dan otak kanan aktif apabila menggunakan abakus. Otak kanan mengingati corak dan imej manakala otak kiri mengira secara mental. 6ambaran Dan *nspirasi Pengiraan secara pantas dan dapat menyelesaikan banyak masalah. Pemerhatian >atihan secara pemerhatian dan membuat latihan tanpa kesilapan. #epantasan embina kebolehan mengira secara pantas dan pada masa yang sama mengelakkan daripada kesilapan. embaca Dan endengar

#ebolehan membaca secara kuat, memahami dan memproseskan maklumat untuk menyelesaikan masalah dengan pantas. Per"emban#an Pro#ram Aba"'s ,i Mala0sia %bakus pertama kali diperkenalkan dalam sistem pendidikan alaysia pada tahun 5BB,.

Pada peringkat a!al, abakus jenis ':; yang dikenali sebagai sempoa digunakan. Sistem per!akilan nombor pada sempoa jenis ':; adalah kurang berkesan dan penggunaan sempoa sebagai alat pengiraan tidak selaras dengan perkembangan terkini. Pada tahun 5BBD, #ementerian Pelajaran alaysia bersetuju untuk menggunakan abakus ,:5 Dalam ental juga diintegrasikan dalam program abakus. Dari masa yang sama idea %ritmetik

tahun 5BBD hingga ;A5A, kurikulum abakus tidak dilaksanakan secara formal di sekolah tetapi program latihan abakus untuk guru dijalankan. 1anya pada tahun ;AA, program %bakus dan %ritmetik ental dilaksanakan di sekolah rendah alaysia secara formal.

19

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Isi Kan*'n#an K'ri"'l'm Aba"'s ,an Ari$me$i" men$al %4 Pengetahuan

Per!akilan =ombor Tambah dan Tolak Darab (ahagi

(4 #ebolehan

engaplikasikan ilmu abakus dalam pengiraan aritmetik. enggambarkan proses operasi dan hasilnya dalam minda.

$4 Sikap

Disiplin diri kepantasan #etepatan

Penola""an *an Penamba%an engandungi , kemahiran tolak iaitu tolak terus, kombinasi ', kombinasi 5A dan gabungan kombinasi. Di ba!ah merupakan gambarajah bagi nombor tolak terus. Penola""an 1 *i#i$ *en#an 1 *i#i$

6erakkan manik atas ke arah palang dan kesemua , manik ba!ah kearah palang untuk menunjukkan nilai B. untuk penolakkan, gerakan nilai D iaitu, manik atas ke atas dan 5 manik ba!ah ke ba!ah. aka hasilnya &.

20

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Penola""an 2 *i#i$ *en#an 2 *i#i$ $anpa "'mp'l sem'la

=ilaikan ,& di atas sempoa dengan menaikkan & manik nilai sa dan , manik di tempat puluh. Turunkan ; manik di nilai tempat sa dan 5 manik di nilai tempat puluh. 1asilnya &5

Kombinasi 5 *an 1: #ombinasi ' digunakan apabila manik ba!ah tidak mencukupi untuk digerakkan ke hala palang pemisah. Oleh itu, #a!an #ecil digunakan. #a!an #ecil merupakan kombinasi dua nombor yang memberi ja!apan '. 5-, . ' ;-& . ' &-; . ' ,-5 . ' #ombinasi 5A digunakan apabila manik atas dan manik ba!ah tidak mencukupi untuk digerakkan ke hala palang pemisah. Oleh itu, #a!an (esar digunakan. %pabila #a!an (esar digunakan, turunkan #a!an (esar dan ba!a 5 pada tiang di sebelah kiri. #a!an (esar merupakan kombinasi dua nombor yang memberi ja!apan 5A. 5-B.5A ;-+.5A &-C.5A ,-D.5A '-'.5A D-,.5A C-&.5A +-;.5A B-5.5A

21

PKP 3118 ASAS MENGENAL NOMBOR UNTUK GURU PEMULIHAN

Penamba%an M'*a% Penamba%an sa$' *i#i$ nombor *en#an sa$' *i#i$ nombor $anpa "'mp'l sem'la

Satu manik di ba!ah yang paling atas dinaikkan ke atas untuk nilai 5. Fntuk tambah ;, naikkan manik ; manik selebihnya ke atas. 1asilnya adalah &

Penamba%an 2 *i#i$ nombor *en#an 2 *i#i$ nombor $anpa "'mp'l sem'la

=aikkan ; manik diba!ah paling kiri yang berada di atas kearah palangHbim. Satu manik ba!ah yang berada disebelah kanan untuk memberi nilai 5;. Fntuk menambahkan &5 pula, gerakkan satu manik ke atas dibahagian nilai tempat sa dan & manik bahagian nilai puluh. 1asilnya adalah ,&.

22