Meningkatkan Penguasaan Murid Tahun Lima Bijaksana Mengingat Fakta Dalam Tajuk Zon Iklim Dunia Melalui Kaedah Pembelajaran Koperatif Go Circle'

MENINGKATKAN PENGUASAAN MURID TAHUN LIMA BIJAKSANA
MENGINGAT FAKTA DALAM TAJUK ZON IKLIM DUNIA MELALUI

KAEDAH PEMBELAJARAN KOPERATIF GO CIRCLE
MOHD SHAFIZ ADZHAR BIN MOHD RASHID
INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN MIZAN
OKTOBER 2014
MENINGKATKAN PENGUASAAN MURID TAHUN LIMA BIJAKSANA

MENGINGAT FAKTA DALAM TAJUK ZON IKLIM DUNIA MELALUI
KAEDAH PEMBELAJARAN KOPERATIF GO CIRCLE
MOHD SHAFIZ ADZHAR BIN MOHD RASHID
Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Perguruan
Pengajian Sosial Pendidikan Rendah
INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN MIZAN
OKTOBER 2014
PENGESAHAN PENYELIA
Saya akui bahawa saya telah membaca laporan penyelidikan ini

dan pada pandangan saya karya ini telah memadai dari segi
skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan
Ijazah Sarjana Muda Perguruan
Dengan Kepujian Pengajian Sosial Pendidikan Rendah
Tandatangan
Nama Penyelia
En. Wan Ahmad Abd Hakim b. Wan Dagang
Tarikh
HALAMAN PENGAKUAN
Saya akui laporan kajian ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan
ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya
Tandatangan
..
Nama Penulis
Mohd Shafiz Adzhar Bin Mohd Rashid
Tarikh
ii
DEDIKASI
Buat insan teristimewa
Abah dan Ma
Mohd Rashid b. Mat Amin & Zainon bt. Mamat
Doa, jasa dan pengorbanan mu inspirasi kejayaan ku
Terima kasih atas kasih sayang yang dicurahkan
Saudara-saudaraku
Ain Syazwany & Muhammad Shafiq Fahamy
Sentiasa sabar dengan karenahku
Terima kasih menjadi teman membesar dan memahami diri ini
Para Pensyarah, guru-guru dan rakan taulan

Hanya kepada Allah S.W.T daku berserah
Moga kalian diberkati oleh Nya
Amin.
iii
PENGHARGAAN
Dengan nama Allah Yang Maha Pemurah Lagi Maha Penyayang

Alhamdulillah, segala puji ke hadrat Allah S.W.T kerana dengan limpah dan
kurnia-Nya kajian yang dijalankan ini dapat disiapkan sepenuhnya. Di kesempatan ini,
saya sebagai penulis seikhlas hati ingin merakamkan setinggi penghargaan khususnya
kepada En. Wan Ahmad Abd Hakim b. Wan Dagang selaku pensyarah pembimbing
kajian ini yang telah banyak memberi bimbingan dan tunjuk ajar berguna sepanjang
kajian dijalankan.
Ucapan jutaan terima kasih juga buat pihak pentadbir sekolah, guru-guru dan
murid-murid di Sekolah Kebangsaan Tanah Merah, Jertih, Terengganu yang terlibat
kerana sudi memberi kerjasama bagi memastikan kajian ini berjalan lancar. Tidak lupa
juga terima kasih kepada rakan-rakan seperjungan dan sesiapa sahaja yang terlibat dalam
kajian ini secara langsung mahupun tidak langsung.
Terakhirnya penghargaan buat ahli keluarga yang turut membantu memberikan
sokongan moral sepanjang perjalanan hidup ini. Semoga Allah S.W.T melimpahkan
rahmat ke atas semua bagi segala budi dan jasa baik kalian. Terima kasih.
iv
ABSTRAK
Kajian ini dijalankan untuk menilai keberkesanan kaedah pembelajaran koperatif Go

Circle bagi meningkatkan penguasaan dalam mengingat fakta dan menarik minat murid
untuk belajar. Semasa pengajaran dan pembelajaran tajuk Zon Iklim Dunia dalam subjek
Kajian Tempatan, murid Tahun 5 Bestari memberikan reaksi dan maklum balas seolaholah tiada masalah dan faham. Namun apabila soalan latihan diberikan, mereka gagal
menjawab soalan dengan baik. Puncanya ialah terlalu banyak fakta yang perlu dihafal
menyebabkan tahap penguasaan murid lemah sehingga menghilangkan minat murid
untuk belajar. Tinjauan awal mendapati 12 orang murid gagal mencapai tahap minimum
yang telah ditetapkan dalam ujian sebelum. Hasil analisis ujian sebelum dan selepas,
tahap penguasaan murid mengingat fakta telah menunjukkan peningkatan dalam peratus
perubahan markah keseluruhan iaitu sebanyak 68.63 peratus. Analisis soal selidik juga
menunjukkan murid lebih berminat untuk belajar dengan menggunakan kaedah ini.
Berdasarkan dapatan kajian ini, maka dapat disimpulkan bahawa penguasaan murid
dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon Iklim Dunia berjaya ditingkatkan dan dapat
menarik minat murid dengan menggunakan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle.
ABSTRACT
The research was conducted to evaluate the effectiveness of the 'Go Circle cooperative
learning to increase proficiency in remembering the facts and attracting students to learn.
During the teaching and learning session the topics of Zon Iklim Dunia in Kajian
Tempatan, the responses shown by Tahun 5 pupils seems like they were no problem and
understand the content of the topics. Although, when the teacher conducted a test they
failed to answer the question correctly. The reason is that too many facts in the title to be
memorized cause the slower pupils and to lose interest to learn. Initially a survey was
conducted and it shows 12 pupils failed to achieve the minimum levels specified in the
pre-test. The analysis of the pre and post test shows the proficiency level of pupils to
remember the facts about the topic have shown an increase in the percentage change of
the overall score of 68.63 percent of the topics. Analysis of the questionnaires showed
the pupils are more interested in learning using this method. Based on these research, it
can be concluded that the proficiency of the remembering the facts in the topic of the
Zon Iklim Dunia and successfully increased and able to attract pupils by using this 'Go
Circle cooperative learning.
vi
KANDUNGAN
Muka
Surat
PENGESAHAN PENYELIA
HALAMAN PENGAKUAN
DEDIKASI
PENGHARGAAN
ABSTRAK
ABTRACT
KANDUNGAN
SENARAI JADUAL
SENARAI RAJAH
SENARAI LAMPIRAN
i
ii
ii
iv
v
vi
vii
x
xi
xii
1.0
PENDAHULUAN
1.1
Pengenalan
1.2
Refleksi Pengajaran dan Pembelajaran
2.0
FOKUS KAJIAN
10
2.1
Tinjauan Masalah
10
2.2
Sorotan Literatur
16
vii
3.0
OBJEKTIF DAN SOALAN KAJIAN
24
3.1
Objektif Am
24
3.2
Objektif Khusus
24
3.3
Soalan Kajian
25
4.0
KUMPULAN SASARAN
26
5.0
TINDAKAN YANG DIJALANKAN
28
5.1
Prosedur Tindakan
30
5.2
Cara Pengumpulan Data
33
5.2.1
Ujian Sebelum Dan Selepas
33
5.2.2
Soal Selidik
35
5.2.3
Temubual Tidak Berstruktur
36
ANALISIS DAN INTERPRETASI DATA
37
6.1
Soalan Sebelum Dan Selepas
37
6.2
Soal Selidik
43
6.2.1
Bahagian A : Latar Belakang
43
6.2.2
Bahagian B : Persepsi Murid
45
6.0
viii
7.0
DAPATAN KAJIAN
52
7.1
Soalan Kajian Pertama
52
7.2
Soalan Kajian Kedua
54
7.3
57
7.4
Refleksi Kajian
58
8.0
RUMUSAN
60
9.0
CADANGAN KAJIAN LANJUTAN
62
SENARAI RUJUKAN
64
LAMPIRAN
66
ix
SENARAI JADUAL
Jadual
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Muka
Surat
Markah Ujian Sebelum Pelaksanaan Intervensi
Taburan Frekuensi Responden Mengikut Jantina
Latar Belakang Responden
Pecahan Soalan Ujian Sebelum
Pecahan Soalan Ujian Selepas
Skor Pemarkahan Analitik
Perbandingan Markah Ujian Sebelum dan Ujian Selepas
Taburan Frekuensi Pekerjaan Bapa Responden
Taburan Frekuensi Mata Pelajaran Paling Digemari Responden
Analisis Soal Selidik Berdasarkan Peratus
Skala Skor Min Soal Selidik
Skor Min keseluruhan Bagi Item Soal Selidik
Analisis Soal Selidik Minat Murid
14
26
27
34
34
38
39
43
44
45
47
48
55
SENARAI RAJAH
Rajah
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Muka
Surat
Lapan Prinsip Pembelajaran
Kon Pembelajaran Aktif
Lingkaran Penyelesaian Masalah Dalam Penyelidikan
Tindakan
Proses Pelaksanaan Intervensi
Pusingan Gabungan Kumpulan dalam Kopratif Go Circle
Perbandingan Skor Gred Dalam Ujian Sebelum Dan Selepas
Perbandingan Markah Ujian Sebelum dan Selepas.
Perbandingan Min Pencapaian dalam Ujian Sebelum dan
Selepas
Skor Min Keseluruhan Bagi Item Soal Selidik
Perubahan Skor Min Ujian Sebelum dan Selepas
xi
2
16
28
31
32
40
41
42
49
53
SENARAI LAMPIRAN
Lampiran
A
B
C
D
E
F
Muka
Surat
Senarai Nama Murid Tahun 5 Bestari
Foto Sepanjang Kajian
Soalan Ujian Sebelum
Soalan Ujian Selepas
Borang Soal Selidik
Transkripsi Temubual Murid Terhadap Penggunaan
Koperatif Go Circle
xii
67
68
70
74
78
80
BAB I
PENDAHULUAN
1.1
Pengenalan
Kajian Tempatan merupakan mata pelajaran pendukung utama pemupukan semangat

patriotik yang mengkaji interaksi manusia dengan manusia dan manusia dengan alam
persekitarannya. Dalam melaksanakan pengajaran dan pembelajaran, guru perlu
menyepadukan pelbagai pendekatan disiplin dan pengetahuan sivik, kemahiran berfikir,
nilai serta aktiviti di dalam dan di luar bilik darjah. Dengan itu, pengetahuan dan
kemahiran yang diperoleh adalah lebih bermakna serta murid lebih peka kepada
keharmonian hidup bersama.
Selain itu, mata pelajaran Kajian Tempatan mengandungi pelbagai maklumat

dan fakta meliputi topik dan subtopik yang akan diajarkan kepada murid. Maklumat dan
fakta ini perlu difahami dan diingat oleh murid sebelum diaplikasikan dalam kehidupan
seharian. Sekiranya teknik atau kaedah pembelajaran yang digunakan guru di dalam
kelas tidak berkesan, tentu sekali murid mengalami kesukaran untuk menguasai topik
dan subtopik dalam mata pelajaran ini.
Dalam masyarakat moden hari ini, proses pengajaran dan pembelajaran

terutamanya menjadi tunjang utama kepada penyampaian guru kepada murid. Hal ini
penting untuk diuruskan dengan teliti oleh seorang guru yang menginginkan apa yang
disampaikan dapat diterima dengan baik oleh murid. Tanpa proses pengajaran yang
sistematik, pembelajaran yang berkesan tidak mungkin dapat dilaksanakan.
Penglibatan aktif
Pembelajaran
Informal
Refleksi
Suasana Yang
Menyeronokkan
Situasi Mendesak
(Compelling
Situation)
Prinsip
Pembelajaran
Pengalaman
Langsung
Maklum Balas
Berterusan
Perkaitan
Corak/Kontruktivisme
Rajah 1 : Lapan Prinsip Pembelajaran diadaptasi daripada model Ewell (1997) dalam
Noriati, Boon dan Sharifah (2009)
Rajah 1 menunjukkan lapan prinsip pembelajaran dan salah satunya ialah

penglibatan aktif. Penglibatan aktif murid dalam proses pembelajaran merupakan salah
satu prinsip pembelajaran daripada model Ewell (1997) dalam Noriati, Boon dan
Sharifah (2009). Jadi, bagi mengembangkan potensi serta meningkatkan keupayaan dan
kebolehan murid secara menyeluruh dan seimbang, guru perlu kreatif dan kritis semasa
2
merancang kaedah dan strategi pengajaran supaya murid-murid dapat melibatkan diri
secara aktif dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran.
Penglibatan aktif murid merupakan suatu kaedah pembelajaran yang amat

berkesan. Mengikut Ewell (1997) the learner is not 'receptacle of knowledge, but
rather creates his or her learning actively and uniquely (Noriati, Boon dan Sharifah,
2009). Dalam hal ini murid perlu membina pengetahuan dengan melibatkan diri secara
aktif dalam pengajaran guru kerana pengetahuan tidak disampaikan secara langsung
kepada mereka. Bruner (1961) telah mencadangkan pelajar melibatkan diri secara aktif
dengan bahan pembelajaran supaya dapat kembali mengingat maklumat yang
diperlukan. Mayer (2004) mencadangkan pelajar harus aktif secara kognitif. Murid yang
terlibat dengan aktif dalam proses pembelajaran mampu menyelesaikan masalah,
mengemukakan cadangan, memberikan pengertian baru kepada sesuatu topik, dan
berkebolehan untuk menghubung kait apa yang telah dipelajari kepada konteks yang
baru (Ewell 1997).
Salah satu cara melibatkan murid secara aktif dalam pembelajaran adalah dengan
mengaplikasikan kaedah pembelajaran koperatif. Menurut Effandi Zakaria (1998),
pembelajaran koperatif adalah suatu strategi pengajaran dimana pelajar-pelajar saling
membantu di antara satu sama lain di dalam kumpulan kecil. Pembelajaran koperatif
berlaku apabila pelajar bekerja secara berkumpulan, berkongsi idea, saling membantu
untuk menyelesaikan masalah, dan memastikan semua ahli kumpulan menguasai isi
pelajaran dengan meminta bantuan daripada guru.
3
Daripada pemerhatian yang dilakukan di Sekolah Kebangsaan Tanah Merah

Jerteh, saya mendapati murid Tahun Lima Besari mengalami kesukaran untuk
mengingat fakta-fakta dalam tajuk Zon Iklim Dunia. Oleh itu, untuk meningkatkan
penguasaan murid dalam mengingat fakta-fakta penting, saya telah menjalankan satu
kajian untuk melihat keberkesanan kaedah pembelajaran koperatif yang dinamakan Go
Circle. Tujuan penggunaan kaedah adalah supaya murid Lima Bestari dapat menguasai
tajuk tersebut dengan mudah melaui gaya pembelajaran yang lebih menyeronokkan
berbanding cara pembelajaran biasa.
Pembelajaran Koperatif telah terbukti sebagai satu cara pengajaran alternatif

yang dapat melibatkan pelajar secara aktif dalam pembelajaran. Menurut Ted Panitz
(1998), Pembelajaran Kooperatif ialah an instructional strategy that employs a variety
of motivational techniques to make instruction more relevant and students more
responsible. Melalui strategi-strategi Pembelajaran Kooperatif, pelajar-pelajar didapati
lebih bermotivasi untuk belajar dan bertanggungjawab atas pembelajaran mereka
sendiri. Berdasarkan penulisan Dr. Vishalache Balakrishnan (2010), pembelajaran aktif
membolehkan murid mempelajari lebih banyak perkara, menyimpan informasi lebih
lama dan berasa seronok dalam bilik
Pembelajaran Kooperatif merupakan salah satu pendekatan pengajaran yang

berkesan untuk mewujudkan suasana pembelajaran aktif dan menyeronokkan kerana ia
dapat membantu pelajar belajar secara berdikari, mewujudkan semangat berkumpulan,
menekankan dinamika kumpulan, menggalakkan komunikasi, di samping mengajar
4
kemahiran sosial. Hal ini bermakna guru harus bertanggungjawab mengajar dengan cara
yang menarik untuk melibatkan pelajar secara aktif. Guru juga harus berusaha
memastikan para pelajar disediakan dengan kemahiran-kemahiran sosial dan nilai-nilai
murni untuk mempersiapkan diri mereka untuk menggunakan kaedah pembelajaran
koperatif agar kaedah ini lebih berkesan.
1.2
Refleksi Pengajaran dan Pembelajaran
Sepanjang menjalani sesi praktikum Fasa Tiga di Sekolah Kebangsaan Tanah Merah,
saya telah mengambil alih kelas Lima Bestari selama tiga bulan bermula pada akhir
bulan Januari sehingga awal April 2014. Kelas Lima Bestari merupakan merupakan
kelas pertama bagi tahun Lima di Sekolah Kebangsaan Tanah Merah berdasarkan sistem
streaming peperiksaan. Murid-murid tahun Lima Bestari mempunyai seramai 33 orang
murid yang terdiri daripada 17 orang murid lelaki dan 16 orang murid perempuan.
Berdasarkan purata rekod pencapaian murid dalam peperiksaan lepas, dalam mata
pelajaran teras didapati bahawa tahap purata pencapaian murid tersebut adalah baik.
Namun dalam mata pelajaran Kajian Tempatan purata sesetengah pencapaian murid
didapati masih berada di tahap yang sangat rendah.
Selama saya mengambil alih kelas ini saya telah mengajar mata pelajaran Kajian
Tempatan. Sepanjang tiga bulan tersebut, saya telah berkesempatan untuk mengajar
berkenaan Zon Iklim Dunia. Zon Iklim Dunia merupakan salah satu subtopik yang
terkandung dalam topik Georgrafi Fizikal menerusi tema Mengenal Negara Kita.
5
Menerusi topik ini, murid perlu memahami konsep berkenaan empat zon iklim dunia
iaitu zon sejuk, zon panas, zon sederhana panas dan zon sederhana sejuk. Terdapat
banyak fakta yang perlu fahami dan diingati oleh murid terutamanya berkenaan lokasi
setiap zon iklim pada peta dunia, suhu pada musim panas dan musim sejuk, taburan
hujan setiap zon dan contoh negara yang terdapat di keempat-empat zon iklim dunia ini.
Sepanjang mengendalikan sesi pengajaran dan pembelajaran 5 Bestari bagi topik

Zon Iklim Dunia saya telah mendapati murid-murid mengalami kesukaran untuk
menguasai tajuk ini. Bagi pengajaran topik ini, saya telah menggunakan kaedah
pengajaran seperti biasa iaitu melalui nota ringkas yang diedarkan dan memberikan
penerangan berdasarkan jadual ringkas dan penggunaan papan tulis. Murid-murid juga
diberikan soalan pengukuhan bagi meningkatkan keberkesanan kaedah ini. Saya
memilih cara ini kerana merasakan banyak fakta yang perlu saya terangkan kepada
murid berkaitan topik zon iklim dunia supaya murid lebih cepat faham dengan
penerangan yang diberikan. Kaedah ini sebenarnya memerlukan murid-murid
memberikan fokus atau perhatian penuh kepada apa yang diterangkan oleh guru untuk
memahami isi pelajaran yang disampaikan. Sesi bemula dengan guru memperkenalkan
murid dengan empat zon iklim iaitu zon panas, zon sejuk, zon sedehana panas dan zon
sederhana sejuk. Pada pemerhatian saya, murid-murid tiada masalah untuk mengenali
keempat-empat zon iklim berpandukan peta dunia.
Kemudian, saya meneruskan pengajaran dengan memberi penerangan berkenaan

ciri-ciri kawasan bagi setiap zon iklim. Bagi menerangkan ciri-ciri zon iklim dunia, saya
menggunakan jadual bagi mengelaskan setiap ciri-ciri zon iklim dunia yang ada. Jadual
ini saya lakarkan pada papan putih namun ciri-ciri bagi setiap zon tidak ditulis. Hal ini
kerana saya ingin memanggil beberapa orang murid lain untuk memenuhkan jadual yang
dilakarkan dengan menulis ciri-ciri setiap zon iklim dengan betul berpandukan
penerangan dan nota yang diberikan. Setelah kotak pada jadual ditulis penuh, saya mula
menerangkan dengan lebih terperinci tentang ciri-ciri bagi setiap zon iklim dunia.
Namun begitu, saya mendapati sedikit kelemahan terhadap kaedah yang digunakan ini
apabila tidak semua murid terlibat untuk menulis pada papan putih. Kelihatan muridmurid yang tidak terlibat untuk menulis mula menunjukkan reaksi bosan dan mula
bercakap-cakap dengan rakan sebelah tanpa menghiraukan penerangan yang diberikan.
Keadaan murid-murid yang pasif didalam kelas jelas telah menyumbang kepada rasa
bosan murid.
Setelah memberikan penerangan, saya mendapati murid mununjukkan reaksi

seperti tiada masalah untuk memahami apa yang saya terangkan. Kemudian saya telah
memberikan soalan pengukuhan untuk menguji tahap kefahaman dan daya ingatan
murid terhadap penerangan yang telah diberikan. Soalan yang diberikan adalah
berkenaan ciri-ciri penting dalam zon iklim dunia. Hasilnya, saya dapati masih ramai
murid yang gagal menjawab soalan dengan betul dan tepat. Murid lemah dalam
mengingat fakta-fakta berkenaan ciri-ciri zon iklim dunia. Hal ini dapat dibuktikan
dalam ujian formatif yang telah saya lakukan.
Oleh itu saya berfikir sekiranya saya tidak mancari kaedah yang sesuai atau
formula baru bagi mereka untuk mengingat fakta-fakta tersebut pasti masalah ini akan
berlanjutan dan akan meyebabkan kemerosotan markah peperiksaan mereka. Satu
intervensi yang berkesan perlu saya rangka bagi mengatasi masalah kesukaran murid
untuk mengingat. Intervensi ini juga perlu menyeronokkan supaya dapat menarik minat
untuk belajar dan fokus terhadap isi pelajaran yang ingin disampaikan. Tambahan lagi,
intervensi yang berkesan amat penting kepada amalan pengajaran guru agar ianya dapat
dipraktikkan pada masa hadapan.
Langkah pertama saya ialah mencari punca permasalah ini dengan menjalan
temubual tidak berstruktur kepada beberapa orang murid tahun Lima Bestari yang
mendapat markah kurang daripada 50 peratus. Antara pengakuan yang diberikan murid
seperti murid pertama, banyak sangat perkara nak kena hafal..jadi susah nak ingat.
Murid kedua pula berpendapat bosan la cikgu belajar tajuk ni. nak kena hafal-hafal
suhu la.. tempat lagi... Terdapat pelbagai lagi jawapan negatif daripada murid hasil
daripada temubual yang dibuat. Malah pemerhatian saya sepanjang pengajaran, murid
kurang memberi perhatian.
Akhir sekali, saya telah membuat dua rumusan utama kenapa murid sering
mendapat markah yang tidak memberansangkan dalam subjek Kajian Tempatan.
Pertama, penggunaan kaedah pengajaran yang tidak berkesan telah menyebabkan murid
berasa cepat bosan dan tidak berminat untuk terus memberikan perhatian kepada
pengajaran guru. Kedua, terdapat banyak fakta dalam subjek Kajian Tempatan dan
8
murid mengalami kesukaran untuk mengingat fakta-fakta tersebut. Justeru, amat penting
intervensi yang saya jalankan ini mampu mengatasi permasalahan tersebut. Pertamanya,
intervensi ini mestilah dapat meningkatkan penguasaan murid dalam mengingat fakta
dan kedua, intervensi ini mestilah suatu aktiviti yang menyeronokkan supaya dapat
menarik minat murid untuk mengikuti pembelajaran yang dijalankan.
BAB II
FOKUS KAJIAN
2.1
Tinjauan Masalah
Kajian yang saya jalankan ini adalah berfokuskan untuk meningkatkan penguasaan
murid dalam mengingat fakta bagi subtopik Zon Iklim Dunia dalam topik geografi
fizikal bagi mata pelajaran Kajian Tempatan. Kajian ini juga dijalankan untuk menarik
minat murid untuk belajar dengan rasa yang menyeronokkan dalam mata pelajaran
Kajian Tempatan terutamanya topik yang berkaitan dengan geografi fizikal yang sedia
maklum mempunyai pelbagai fakta untuk dingat dan dihafal. Topik ini penting untuk
difahami dan diingat dengan betul dan tepat oleh murid.
Pengajaran dan pembelajaran telah dimulakan dengan dengan kaedah pengajaran

biasa menggunakan nota ringkas, penerangan guru dan manipulasi papan putih. Murid
menumpukan perhatian dengan melihat pada nota ringkas dan mendengar penerangan
guru. Murid-murid juga diminta untuk mengisi jadual kosong papan putih. Setelah
selesai sesi guru memberikan penerangan, murid diam dan tidak bertanyakan apa-apa
soalan menunjukkan seperti memahami apa yang diterangkan oleh guru. Guru
kemudiannya mengedarkan kertas ujian formatif kepada murid yang difokuskan iaitu
10
murid tahun 5 Bestari. Dapatan ujian mendapati hampir separuh daripada kelas gagal
mendapat markah yang memuaskan.
Menyedari hakikat inilah saya memikirkan teknik yang lebih teratur dan
bersistem untuk dipraktikkan agar murid mudah untuk mengingat dan berasa lebih
seronok semasa belajar. Menurut Khalid (1993), pembelajaran berkesan bermakna satu
usaha yang teratur, bersistem, bertertib serta optimum yang menyatupadukan dan
memanfaatkan kesemua komponen pembelajaran untuk kejayaan yang paling
maksimum. Untuk itu saya telah mengadakan perbincangan terutamanya dengan guru
yang mengajar Kajian Tempatan bagi kelas ini sebelum saya. Hasil perbincangan saya
mendapati, beberapa murid yang gagal itu memerlukan intervensi yang sesuai bagi
meningkatkan prestasi mereka.
Guru yang dedikasi akan sentiasa mencari idea yang baru dan lebih efektif dalam
usaha menghadapi cabaran yang pelbagai di sekolah (Sharon Lee, 2009). Guru perlu
menghadapi bilangan murid yang ramai dengan pelbagai aras kebolehan serta berbilang
bangsa dan budaya dalam senario pendidikan pada masa kini. Oleh itu, kerjasama dalam
pasukan sangat diperlukan supaya setiap individu dapat mencapai apa yang dihasratkan
dan memperoleh manfaat bersama (Senge, 1994).
Hasil penelitian dan pembacaan yang dibuat, saya mendapati kaedah

pembelajaran koperatif mampu membantu murid meningkatkan penguasaan dalam
11
menghafal fakta-fakta penting dan dapat berada dalam suasana pembelajaran yang
menyeronokkan. Saya telah memilih kaedah pembelajaran koperatif dengan merujuk
kepada dua kaedah koperatif popular iaitu Round Robin Brainstorming dan koperatif
Rotating Review untuk diadaptasi dalam interversi yang dijalankan. Saya telah
melakukan pelbagai rujukan berkenaan kaedah koperatif ini. Hasilnya saya namakan
kaedah koperatif yang saya aplikasikan ini sebagai kaedah pembelajaran koperatif Go
Circle.
Mutakhir ini, pembelajaran koperatif merupakan satu pendekatan yang banyak

digunakan untuk memupuk nilai kerjasama dalam kalangan ahli kumpulan (Kagan,
1992). Malah, Johnson dan Johson (1985) yang menyatakan bahawa murid lain yang
membantu proses pembelajaran murid lain dengan berkongsi maklumat, berbincang,
mengajar apa yang diketahui dan menggalakkan mereka untuk pencapaian yang lebih
baik. Ini bertepatan dengan konsep pembelajaran secara koperatif.
Dalam membentuk pembelajaran koperatif Go Circle ini saya juga telah

merujuk kepada Kon Pembelajaran Dale yang dinyatakan oleh Dr. Vishalache
Balakrishnan (2010) dalam penulisannya Pembelajaran Aktif dalam Pendidikan Moral:
Inovasi dan Kreativiti Guru. Beliau menyatakan Pembelajaran aktif menggalakkan
murid mempelajari daripada guru dan murid lain dibandingkan dengan cara tradisional
yang melibatkan murid itu sendiri sahaja. Kajian juga telah menunjukkan bahawa
penglibatan pasif secara umumnya membawa kepada retensi pengetahuan yang terhad.
12
Menurut Nik Hasni (2012), kemahiran mengingat murid begitu tinggi dengan
melihat pencapaian murid semakin meningkat setelah kaedah koperatif dijalankan.
Kaedah ini juga suatu kaedah yang mudah dan senang untuk ditadbir dan dijalankan
oleh seorang guru di dalam kelas atau di luar kelas. Secara ringkasnya, kaedah ini
mempraktikkan murid untuk belajar secara koperatif di dalam kumpulan. Seseorang
murid akan membantu rakan-rakan yang lain dalm kumpulannya untuk sama-sama
meningkatkan kemahiran mengingat.
Antara perancangan awal yang saya jalankan ialah untuk memilih kumpulan
sasaran yang akan saya gunakan dalam kajian ini. Bagi mendapatkan kumpulan sasaran,
saya telah mengadakan ujian sebelum selepas sesi pengajaran dilaksanakan. Saya juga
telah menetapkan pencapaian 50 peratus dan ke bawah dalam ujian sebelum dipilih
sebagai kumpulan sasaran. Penetapatan target ini sesuai dengan pencapaian semasa
mereka.
13
Jadual 1
Bil.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Nama Murid
Ahmad Akif B. Ahmad Rusdi
Ahmad Uwais Afiifi B. Zakaria
Hafizuddin B. Rozali
Muhamad Mahmud B. Mat
Muhammad Aiman Hakim B. Mohd Harmizi
Muhamad Amir Firdaus B. Marzuki
Muhammad Aniq Mifzal B. Ashrolfani
Muhammad Haqimie Shah B. Mohd Nor
Muhammad Jamaludin B. Ismail
Muhammad Rifqi Najmi B. Rosli
Muhammad Shafiq B. Muhammad
Muhammad Zulfitri b. Mohd Zamri
Nik Muhammad Danish Aiman b. Sumardi
Nik Muhammad Izahakhuzairie B. Nik Wil
Nik Nur Iqbal Hakimie B. Nik Aziz
Che Nadia Syafikah Bt. Che Ali
Engku Alesya Maisarah Bt. Engku Abbas
Hawa Afifah Bt. Zakaria
14
Jantina
Markah Ujian
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
P
P
P
75
58
67
75
67
58
58
58
33
67
58
58
67
50
75
50
58
33
Jadual 1 (Sambungan)
Bil.
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Nama Murid
Nor Izzati Syamimi Bt. Zamri

Norliana Azira Bt. Md Sotar
Nur Afrina Bt. Lazin
Nur Aini Bt. Rusli
Nur Aisyah Bt. Mohd Rosli
Nur Alia Syahira Bt. Nazri
Nur Irdiena Najwa Bt. Juraimi
Nur Qistina Julia Bt. Khairul Anuar
Nur Shidawati Bt. Rudin
Nuralia Auni Bt. Radzali
Nurfarah Wahida Bt. Razak
Nurfarzana Bt. Zulkifli
Salsabilla Bt. Shukri
Siti Nur Aqmar Shasha Zainalabidin
Tuan Nurhazwani Bt. Tuan Aziz
Sumber : Ujian Sebelum Kajian Tindakan, 2014
15
Jantina
Markah Ujian
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
83
42
42
58
67
33
42
50
33
42
67
75
58
33
58
2.2
Sorotan Literatur
Kajian yang dijalankan ini adalah memfokuskan kepada penggunaan kaedah

pembelajaran aktif iaitu koperatif Go Circle. Dalam ruangan ini, saya akan
membincangkan mengenai pendapat dan teori serta kajian-kajian lepas yang berkaitan
dengan penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle ini.
Kaedah koperatif berkait rapat dengan pembelajaran aktif. Menurut Dr.

Vishalache Balakrishnan (2010), Pembelajaran aktif membuatkan murid menjadi lebih
aktif semasa belajar untuk mempelajari sesuatu daripada guru dan murid lain. Hal ini
akan mengembangkan pengetahuan murid. Kajian telah menunjukkan perbezaan yang
ketara diantara pembelajaran aktif dan pasif.
Rajah 2: Kon Pembelajaran Aktif diadaptasi Kon Pengalaman Dale dalam Dr.
Vishalache Balakrishnan (2010)
16
Ismail Said (2009), mendefinisikan pembelajaran koperatif adalah satu

pendekatan mengajar murid-murid bekerja secara bersama dalam kumpulan pelajar yang
kecil, membantu satu sama lain untuk memenuhi kehendak tugasan, saling berinteraksi
dan saling bergantungan. Pembelajaran ini juga sebenarnya merupakan suatu
pembelajaran yang cukup berkesan untuk mengatasi masalah pembelajaran. Menurut
Ismail Said (2009), pembelajaran koperatif jika dilihat sebenarnya membawa banyak
manfaat kepada murid dan guru malah pihak sekolah juga. Maka tidak hairanlah kaedah
ini menjadi kaedah yang cukup terkenal.
Namun begitu, bagi mencapai keberkesanan dalam penggunaan kaedah

pembelajaran koperatif ini, beberapa prinsip asas kaedah ini telah digariskan. Menurut
Ng Kim Choy (1999), prinsip asas pembelajaran koperatif adalah seperti berikut:
i.
Positive Interdependence (Saling Kebergantungan Secara Positif)

Saling kebergantungan wujud apabila pelajar menganggap bahawa ia
memerlukan usaha orang lain untuk menyelesaikan sesuatu tugasan. Walaupun
seseorang pelajar berdikari tetapi tahap kecemerlangan yang lebih tinggi hanya
boleh dicapai melalui usaha dan input orang lain.
ii.
Individual Accountability (Akauntabiliti Individu)

Walaupun setiap pelajar dikehendaki bekerjasama dalam sesuatu tugasan, ia
adalah bertanggungjawab atas pencapaiannya sendiri. Penilaian boleh dibuat
secara individu.
17
iii.
Group Interaction (Interaksi Kumpulan)

Pelajar-pelajar memajukan pembelajaran pelajar lain dengan membantu,
berkongsi dan menggalakkan usaha pembelajaran. Interaksi kumpulan termasuk
tindakan pelajar untuk menerangkan, membincang dan mengajar apa yang
diketahui kepada orang lain.
iv.
Social Skills (Kemahiran Sosial)

Untuk menjadikan pembelajaran koperatif berkesan, guru mesti mengajar
kemahiran sosial kepada pelajar. Kemahiran-kemahiran tersebut merangkumi
kepimpinan, membuat keputusan, membina kepercayaan, komunikasi dan
pengurusan konflik.
Perancangan pengajaran yang baik dan menarik serta pelbagai pendekatan yang
digunakan adalah faktor untuk menjadikan suasana pembelajaran lebih kondusif dan
bermotivasi kepada pelajar. Pelajar juga digalakkan untuk membina jalan penyelesaian
terhadap sesuatu maslah dengan menggunakan idea dan hipotesis yang telah dibina
(Mohd.Fazli, 2001).
Kaedah koperatif adalah suatu kaedah yang cukup menarik untuk digunakan di
dalam pengajaran dan pembelajaran. Menurut Rogers dan Freiberg (1994), para pelajar
lebih suka pengajaran yang tidak terlalu formal dan pembelajaran koperatif memenuhi
syarat ini. Kaedah koperatif menggalakkan para pelajar mengajar sesama sendiri dan
18
pelajar juga sebenarnya ingin berkongsi pendapat dengan guru dan rakan-rakan. Pelajar
juga membina persahabatan apabila bekerja secara kumpulan. Mereka belajar berkongsi,
memberi dan mendapat bantuan dan mendengar pendapat rakan mereka.
Menurut Ahmad Md Sharif (1994), pengajaran dan pembelajaran yang dikatakan

menarik ialah pengajaran dan pembelajaran yang mencabar dan berkesan iaitu di mana
pengajaran tersebut berpusatkan pelajar. Ini memberi peluang kepada pelajar
berinteraksi, berkomunikasi, mengalami dan menghayati proses pembelajaran yang lebih
berkesan.
Matlamat kumpulan adalah dapat dilihat dengan jelas iaitu semua ahli kumpulan
bersedia menggembleng usaha terbaik untuk kejayaan kumpulan. Semua ahli kumpulan
bertanggungjawab
menghasilkan
kerja
bermutu
untuk
mencapai
matlamat
kumpulan.Murid melakukan kerja bersungguh-sungguh dan menawarkan sokongan

akademik dan peribadi atas semangat ingin membantu dan kekitaan. Pembelajaran
koperatif ini dapat meningkatkan interaksi antara pelajar dengan pelajar dan pelajar
dengan guru (Zahara & Suzela, 2011)
Menurut Ahmad Md Sharif (1994), pengajaran dan pembelajaran yang dikatakan

menarik ialah pengajaran dan pembelajaran yang mencabar dan berkesan iaitu di mana
pengajaran tersebut berpusatkan pelajar. Ini memberi peluang kepada pelajar
19
berinteraksi, berkomunikasi, mengalami dan menghayati proses pembelajaran yang lebih

berkesan.
Osborne, Bell dan Gilbert (1983) pula berpendapat sepertimana selalu guru
mengajar secara lisan atau chalk and talk bagi tajuk bahasa yang abstrak tidak dapat
membantu pelajar memahami konsep bahasa dengan mendalam. Kaedah koperatif
merupakan salah satu kaedah yang dikenal pasti sebagai cara yang terbaik dapat
membantu guru dan pelajar di dalam kelas untuk meningkatkan pengetahuan dan
kefahaman mereka dalam tajuk yang diajar.
Terdapat pelbagai kajian lepas mengenai penggunaan kaedah pembelajaran

koperatif dijalankan dikalangan murid bagi pendidikan rendah dalam dunia pendidikan.
Malahan kaedah ini turut digunakan secara meluas dalam pelbagai peringkat
pembelajaran. Beberapa kajian lepas mengenai kaedah pembelajaran koperatif dalam
pengajaran dan pembelajran telah dijalankan oleh beberapa pengkaji. Christina Lau Chui
Jin (2012) dalam kajiannya menyatakan pengajaran guru melalui kaedah pembelajaran
koperatif mampu meningkatkan daya ingatan dan penyertaan murid-murid dalam mata
pelajaran. Melalui kajian tindakan dengan kaedah ini, murid-murid juga lebih senang
memahami dan berupaya menguasai konsep-konsep penting. Kualiti pengajaran telah
ditingkatkan dengan menggunakan kaedah yang berkesan yang boleh menjamin tahap
pembelajaran murid-murid secara maksimum dalam usaha memastikan ilmu yang ingin
disampaikan diterima oleh murid-murid dengan berkesan.
20
Menurut kajian yang dijalankan oleh Roslina, Suriani dan Zulzana (2010)
menunjukkan menunjukkan bahawa pada keseluruhannya kaedah pembelajaran
koperatif dapat meningkatkan skor pencapaian pelajar. Selain itu, kaedah pembelajaran
ini juga dapat menambahkan minat, meningkatkan penguasaan pembelajaran dan
menggalakkan interaksi antara pelajar di dalam kelas.
S-L Gan (1992), menyatakan murid berpendapat pembelajaran serta aktiviti

dalam pembelajaran koperatif adalah menyeronokkan. Beliau juga mendapati
pendekatan pembelajaran koperatif dapat membantu dalam membentuk nilai murni,
mengeratkan hubungan antara kaum yang berbeza dan meningkatkan pencapaian
akademik di kalangan murid, maka pembelajaran koperatif adalah amat sesuai
dilaksanakan di sekolah-sekolah di Malaysia.
Dalam kajian Zulkifli bin Abd Wahab daripada Universiti Putera Malaysia yang
telah menjalankan kajian tentang keberkesanan pembelajaran koperatif dalam
matapelajaran bahasa Melayu Penulisan adalah berkisar di tiga buah sekolah di sekitar
Daerah Muar. Kajian ini dilakukan pada 2007. Menurut beliau, tahap amalan
pembelajaran koperatif dikalangan murid adalah tinggi dan manakala menurut perspetif
guru adalah sederhana. Bagaimanapun, pembelajaran ini dapat meningkatkan
pencapaian murid.
21
Satu kajian yang telah dijalankan oleh Norashikin (2012) menyatakan beliau
amat bersetuju penggunaan kaedah pembelajaran secara koperatif dapat meningkatkan
kefahaman murid. Kaedah ini juga meningkatkan minat murid dengan melibatkan diri
secara aktif kerana ia suatu kaedah yang tidak membosankan. Tambahan lagi, murid
lebih gemar melakukan melakukan aktiviti berbanding hanya mendengar penerangan
guru.
Kajian yang dilakukan oleh Che Zaharah (2012), mendapati kaedah koperatif
Round Robin yang digunakan telah berjaya membantu meningkatkan kefahaman murid
mengenal rumah tradisional. Kajian ini juga mendapati kaedah yang digunakan
mencetuskan suasana yang seronok dalam pembelajaran, mampu menceriakan suasana
pembelajaran dan member suatu pengalaman baru kepada murid.
Prof. Madya Dr. Azizi dan Intan Sapinas (2007) daripada Fakulti Pendidikan
Universiti Teknologi Malaysia telah menjalankan kajian bertajuk Tinjauan Amalan
Pembelajaran Koperatif Di Kalangan Pelajar Tingkatan Dua Maktab Rendah Sains
Mara, Gerik, Perak. Kajian ini melibatkan 132 responden. Kajian ini berpendapat bagi
menjayakan perlaksanaan pembelajaran koperatif, ianya memerlukan beberapa aspek
diberi perhatian. Guru yang ingin melaksanakan strategi pembelajaran jenis ini perlu
membuat perancangan pengajaran yang rapi supaya waktu pengajaran mencukupi.
Selain itu juga, agihan tugas yang sesuai diberikan kepada pelajar supaya pelajar
berupaya melibatkan diri secara koperatif dan membentuk suasana persaingan yang
sihat.
22
Guru yang melaksanakan kaedah pembelajaran koperatif hendaklah berhati-hati

supaya dapat memastikan bahawa pelajar menerima arahan yang boleh memberikan
perkembangan pelajaran yang lengkap, berpeluang untuk berinteraksi secara aktif di
antara satu sama lain. Guru yang dipertanggungjawab untuk melaksanakan pembelajaran
koperatif perlu diberi pendedahan atau kursus dalam kaedah pembelajaran koperatif
supaya mereka dapat memberikan komitmen yang lebih tinggi dalam proses pengajaran
dan pembelajaran yang diadakan.
23
BAB III
OBJEKTIF DAN SOALAN KAJIAN
3.1
Objektif Am
Objektif am kajian ini adalah untuk meningkatkan penguasaan murid Tahun
Lima dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon Iklim Dunia menggunakan kaedah
pembelajaran koperatif Go Circle.
3.2
Objektif Khusus
i.
Meningkatkan penguasaan murid Tahun Lima dalam mengingat fakta

dalam tajuk Zon Iklim Dunia dengan menggunakan kaedah pembelajaran
koperatif Go Circle.
ii.
Mengenalpasti persepsi murid melalui kaedah pembelajaran koperatif

Go Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam pengajaran
dan pembelajaran.
24
3.3
Soalan Kajian
Soalan kajian yang ingin difokuskan dalam kajian ini adalah selari dengan
objektif kajian iaitu :
i.
Adakah penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle dapat

meningkatkan penguasaan murid Tahun Lima dalam mengingat fakta
dalam tajuk Zon Iklim Dunia.
ii.
Apakah persepsi murid melalui kaedah pembelajaran koperatif Go

Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam pengajaran dan
pembelajaran.
25
BAB IV
KUMPULAN SASARAN
Secara umunya, kajian ini telah diadakan di Sekolah Kebangsaan Tanah Merah, 22000
Jerteh, Besut, Terengganu. Sekolah ini merupakan sebuah sekolah yang terletak di Zon
Jerteh dan dikategorikan sebagai sekolah di kawasan bandar. Jumlah keseluruhan murid
sekolah ini adalah seramai 327 orang.
Kajian melibatkan 12 orang responden daripada murid tahun Lima Bestari yang
terdiri daripada 2 orang lelaki dan 10 orang perempuan. Kesemua responden yang
terlibat dipilih berdasarkan kepada markah soalan sebelum yang kurang daripada 50
peratus. Purata prestasi akademik responden berada pada tahap baik. Selain itu, muridmurid ini juga mempunyai kemahiran komunikasi dan interpersonal yang baik.
Jadual 2
Taburan Frekuensi Responden Mengikut Jantina
Jantina
Bilangan
Peratus
Lelaki
17
Perempuan
10
83
Sumber : Kajian Tindakan, 2014

26
Jadual 3
Latar Belakang Responden
Bil.
Nama
Jantina
Tahap
Mata Pelajaran
Bil. Adik
Literasi
Digemari
Beradik
Pekerjaan Bapa
Pekerjaaan Ibu
Baik
Matematik
Persendirian
Persendirian
Nik Muhammad Izahahuzairie B. Nik Wil
Baik
B. Melayu
Lain-lain
Tidak Bekerja
Baik
Matematik
Persendirian
Tidak Bekerja
Baik
Sains
Lain-lain
Kerajaan
Baik
K. Tempatan
Persendirian
Tidak Bekerja
Baik
Matematik
Persendirian
Tidak Bekerja
Nur Alia Shahira Bt. Nazri
Baik
Sains
Kerajaan
Tidak Bekerja
Baik
Matematik
Kerajaan
Tidak Bekerja
Baik
B. Melayu
Kerajaan
Kerajaan
10
Baik
B. Melayu
Kerajaan
Tidak Bekerja
11
Baik
Matematik
Kerajaan
Kerajaan
12
Baik
Matematik
Persendirian
Kerajaan
Sumber : Borang Soal Selidik, 2014.
27
BAB V
TINDAKAN YANG DIJALANKAN
Dalam kajian ini, saya memilih untuk menggunakan Model Kurt Lewin (1952) seperti
yang dinyatakan dalam Geoffrey E. Mills (2007). Terdapat empat proses utama bagi
setiap fasa yang terbentuk kitaran berdasarkan model ini seperti mana ditunjukkan
melalui Rajah 3.
Perancangan
Refleksi
Kitaran 1
Kitaran 2
Tindakan
Pemerhatian
Rajah 3: Lingkaran Penyelesaian Masalah Dalam Penyelidikan Tindakan. Sumber

diubahsuai dari Model Kurt Lewin (1952), dinyatakan dalam Geoffrey E. Mills (2007)
28
Dalam kajian yang telah saya jalankan ini, ianya telah melibatkan dua kitaran.
Dimana kitaran pertama mengambil kira proses pengajaran pertama di dalam kelas dan
kitaran kedua pula adalah melibatkan proses intervensi yang telah saya jalankan.
Fasa perancangan adalah proses dimana saya merancang apa yang akan dijalan
dalam setiap kitaran. Dalam kitaran pertama, saya merancang pengajaran dan
pembelajaran yang sesuai untuk digunakan bagi mengajarkan tajuk zon iklim dunia.
Bagi kitaran kedua, saya merancang intervensi yang sesuai dengan murid berdasarkan
rujukan-rujukan yang dibuat. Fokus kajian juga ditentukan dalam fasa ini. Selain itu,
saya juga membina soalan sebelum dan selepas untuk digunakan dalam fasa seterusnya.
Bagi fasa tindakan, saya telah menjalankan pengajaran dan pengajaran bagi
kitaran pertama. Dalam kitaran kedua pula, intervensi telah dijalankan dengan
mengguna pakai kaedah koperatif Go Circle dalam satu sesi pengajaran dan
pembelajaran selama 60 minit. Sesi pengajaran ini melibatkan kesemua murid.
Intervensi dijalankan seperti apa yang dirancang.
Seterusnya adalah fasa pemerhatian di mana proses pengumpulan data

dijalankan. Dalam kitaran pertama, satu set soalan sebelum diberikan kepada kesemua
murid bagi mendapatkan markah sebelum intervensi dan menentukan kumpulan sasaran.
Bagi kitaran kedua pula, set soalan selepas pula diberikan kepada murid. Set soalan
sebelum dan selepas merupakan dua set soalan yang berbeza. Set soalan selepas
29
bertujuan untuk mendapatkan markah selepas intervensi. Perkara ini penting supaya
analisis data dapat dijalankan. Selain itu, saya juga menjalakan soal selidik ke atas murid
untuk mendapatkan persepsi mereka terhadap keseronokan belajar menggunakan kaedah
kopratif Go Circle.
Fasa terakhir ialah fasa refleksi. Fasa ini merupakan proses lanjutan kepada fasa
pemerhatian. Tindakan yang dijalankan adalah menganalisis data daripada ujian yang
telah dijalakan dalam fasa sebelumnya. Dalam kitaran pertama, data daripada soalan
sebelum digunkan untuk menentukan kumpulan sasaran. Manakala dalam kitaran kedua,
kesemua data yang dikumpul daripada kitaran pertama sehingga kitaran kedua
digunakan untuk dianalisis bagi melihat keberkesanan intervensi yang dijalanakan.
Selain itu, kekuatan dan kelemahan intervesi juga dikenalpasti dengan mendapatkan
pandangan guru-guru dan pensyarah pembimbing.
5.1
Prosedur Tindakan
Fokus tindakan adalah kepada intervensi kaedah pembelajaran koperatif Go Circle

bagi meningkatkan penguasaan murid dalam mengingat fakta dan dan menjadikan ia
sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan. Kaedah ini telah dilaksanakan dalam satu
sesi pengajaran dan pembelajaran. Masa yang diperuntukkan adalah sebanyak 60 minit
yang mengadungi tiga langkah utama. Bagi menilai pencapaian murid menggunakan
kaedah ini, satu ujian penilaian diadakan selepas intervensi ini dijalankan.
30
Langkah 1
Pembahagian kumpulan dan bahan

Menerangkan aktiviti
Langkah 2
Melakukan perbincangan dalam kumpulan

Menulis dan melukis peta minda
Langkah 3
Gabung kumpulan secara pusingan

Penerangan dan perbincangan antara kumpulan
Rajah 4: Proses Pelaksanaan Intervensi
Langkah 1 : Murid-murid akan dibahagikan kepada 4 kumpulan utama di mana setiap

kumpulan akan mewakili satu zon iklim iaitu zon sejuk (A), zon panas (B), zon
sederhana sejuk (C) dan zon sederhana panas (D). Setiap kumpulan akan dibekalkan
dengan nota ringkas, kertas sebak dan pen marker. Kemudian guru menerang proses
pembelajaran yang akan berlaku pada hari ini dan tugasan yang perlu dibuat oleh semua
kumpulan.
Langkah 2 : Di dalam kumpulan, murid-murid melakukan perbincangan tentang zon

iklim yang diwakili. Setiap kumpulan diminta untuk memahami fakta dan membuat satu
peta minda berdasarkan zon iklim diwakili. Peta minda mestilah mengandungi fakta
31
berkenaan suhu musim sejuk dan panas, taburan hujan dan contoh kawasan. Ketika ini
guru bertindak sebagai fasilitator dan memantau gerak kerja setiap kumpulan. Kumpulan
yang mempunyai masalah boleh bertanya pada guru.
Langkah 3 : Setelah peta minda disiapkan, setiap kumpulan akan digabungkan.

Pusingan pertama, kumpulan A digabungkan dengan kumpulan B manakala kumpulan C
dengan kumpulan D. Apabila digabungkan, setiap kumpulan akan menjalankan
perbincangan dengan setiap kumpulan akan menerangkan fakta kumpulan masingmasing berpandukan peta minda yang dibuat. Setiap kumpulan boleh bertanya dalam
kumpulan gabungan supaya dapat memahami fakta dalam setiap zon. Selesai
penerangan dan perbincangan dalam kumpulan, pusingan kedua dan ketiga diteruskan
sehingga kesemua kumpulan bergabung semasa sendiri.
Rajah 5 : Pusingan Gabungan Kumpulan dalam Kopratif Go Circle
32
5.2
Cara Mengumpul Data
Penetapan cara pengumpulan data penting dalam suatu kajian bagi menguji sama ada
objektif yang telah ditetapkan dapat dicapai atau sebaliknya. Dalam kajian ini, saya telah
mengaplikasikan dua jenis alat pengumpulan data yang terdiri daripada Ujian Sebelum
dan Ujian Selepas serta Soal Selidik.
5.2.1
Ujian Sebelum dan Selepas
Ujian merupakan salah satu alat pengumpulan data yang boleh digunakan bagi menilai
dan menguji aras kefahaman murid terhadap apa yang telah dipelajari. Terdapat
beberapa bentuk ujian yang boleh dijalan seperti lisan, bertulis atau amali. Bagi kajian
ini, saya telah memilih untuk menggunakan Ujian sebelum dan ujian selepas yang
dilaksanakan secara bertulis.
Ujian Sebelum dan Selepas ini digunakan untuk menjawab objektf kajian yang
pertama iaitu meningkatkan penguasaan murid dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon
Iklim Dunia dengan menggunakan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle. Ujian
Sebelum akan dijalankan sebelum intervensi iaitu selepas pengajaran biasa dijalankan di
dalam sesi pengajaran dan pembelajaran . Ujian sebelum merangkumi dua belas soalan,
iaitu lapan soalan objektif di bahagian A dan empat soalan subjektif di bahagian B. Masa
yang diberi untuk menjawab adalah 15 minit. Aras kesukaran ujian berkaitan tajuk zon
iklim dunia ini dipelbagaikan berpandukan Taxonomy Bloom bersesuaian dengan tahap
murid Lima Bestari.
33
Jadual 4
Pecahan Soalan Ujian Sebelum
Bahagian
Bilangan Soalan
Markah (Peratus)
67
33
Jumlah
12
100
Ujian selepas pula akan diberikan selepas proses intervensi menggunakan kaedah
pembelajaran koperatif Go Circle dilaksanakan. Set ujian selepas ini dibahagikan
kepada tiga bahagian iaitu Bahagian A dan B. Kedua bahagian A dan B mengandungi
lapan soalan.. Bahagian A meliputi soalan berbentuk objektif manakalan bahagian B
pula mengandungi soalan subjektif. Masa yang diperuntukkan untuk menjawab soalan
ini ialah 20 minit.
Jadual 5
Pecahan soalan Ujian Selepas
Bahagian
Bilangan Soalan
Markah (Peratus)
50
50
Jumlah
16
100
34
5.2.2
Soal Selidik
Soal selidik digunakan untuk menjawab soalan kajian yang kedua iaitu bagi
mengenalpasti persepsi murid setelah menggunakan kaedah pembelajaran koperatif Go
Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran.
Menerusi kajian ini, kaedah soal selidik merupakan kaedah paling sesuai
digunakan kerana saya ingin mendapatkan persepsi murid terhadap kaedah yang
digunakan. Menurut Rosianah Edinini (2011), soal selidik digunakan untuk
mendapatkan maklumat dan fakta berkaitan persepsi responden. Ianya merupakan satu
cara paling mudah bagi seorang pengkaji untuk memperoleh data berkenaan pendapat
atau maklum balas responden.
Dalam kajian ini, terdapat dua bahagian dalam borang soal selidik yang
merangkumi bahagian A dan bahagian B. Bahagian A berkaitan latar belakang
responden. Antara soalannya ialah berkenaan keputusan latar belakang keluarga,
peperiksaan lepas dan minat.
Bahagian B menyoal murid soalan kajian berbentuk dichotomous. Ianya

merangkumi konstruk persepsi responden terhadap kaedah pembelajaran yang dijalan.
Sebanyak tujuh item soalan pada bahagian B perlu dijawab menggunakan item jawapan
Ya atau Tidak. Pemilihan bentuk soalan ini adalah kerana ia lebih mudah ditadbir. Data
35
soal selidik yang telah siap diisi kemudiannya direkod dan dianalisis secara deskriftif
untuk mendapatkan frekuensi, min dan peratus.
5.2.3 Temubual Tidak Berstruktur

Temubual adalah pertemuan antara penyelidik dengan peserta kajian di mana penyelidik
bertanyakan siri soalan yang releven dengan fokus kajian, Ackroyd dan Hughes (1992).
Tujuan penggunaan instrumen temubual tidak berstruktur ini adalah untuk mendapatkan
tragulasi data iaitu mempelbagaikan data sebagai pengukuhan kepada data sedia ada
selain meningkatkan kebolehpercayaan dan kesahan kajian. Temubual melibatkan
interaksi face-to-face antara penkaji dan responden. Melalui temubual, pengkaji dapat
mengumpulkan maklumat berkaitan pendapat, persepsi dan sikap responden terhadap
kajian yang dijalankan.
Dalam kajian ini, saya mengaplikasikan instrumen ini untuk memperoleh

maklumat secara mendalam terhadap keberkesanan penggunaan kaedah koperatif Go
Circle dalam pengajaran dan pembelajaran. Temubual tidak berstruktur ini dijalankan
secara dua peringkat. Pertamanya dijalankan selepas pengajaran biasa dan kedua
dijalankan selepas intervensi dilaksanakan ke atas responden. Data yang diperoleh
dianalisis bagi mengenalpasti fakta penting dalam transkripsi bersama responden.
Seterusnya saya membuat analisis terperinci dan membuat rumusan keseluruhan.
36
BAB VI
ANALISIS DAN INTERPRETASI DATA
Bahagian ini menerangkan dengan terperinci berkaitan proses dan penganalisisan hasil
dapatan yang dikumpul daripada 12 orang responden. Sebanyak dua instrumen yang
telah digunakan bagi menjawab persoalan kajian. Intrumen pertama adalah Ujian
Sebelum dan Selepas, instrument kedua ialah soal selidik.
Penganalisissan data dilakukan secara manual dan dipersembahkan dengan

menggunakan Microsoft Office Excel 2007. Dalam bahagian ini juga, keputusan analisis
dipaparkan mengikut instrumen kajian. Hasil analisa statistik deskriptif seperti peratus
dan min dipersembahkan dalam bentuk jadual dan graf.
6.1
Soalan Sebelum dan Selepas
Bagi mengukur sejauh mana keberkesanan intervensi yang dijalankan, saya telah
menjalankan dua ujian pencapaian yang berbeza iaitu melibatkan ujian sebelum dan
ujian selepas. Kedua-dua ujian ini dijalankan ke atas responden untuk mengenalpasti dan
merekod skor markah murid sebelum dan selepas intervensi dijalankan. Hasil daripada
37
kedua-dua ujian, tahap pencapaian mereka dapat diukur sama ada mengalami
peningkatan mahupun sebaliknya.
Ujian sebelum dan selepas dilaksanakan dalam bentuk bertulis dengan setiap
ujian telah saya sediakan satu set soalan. Keduadua ujian telah dianalisis berpandukan
skor markah yang diperolehi responden.
Jadual dibawah adalah skor permarkahan
analitik yang digunakan untuk tujuan penggredan dan menunjukkan tahap pencapaian
responden.
Jadual 6
Skor Pemarkahan Analitik
Gred
Peratus Markah
Tahap Keberkesanan
80-100
Cemerlang
60-79
Baik
40-59
Sederhana
20-39
Lemah
0-19
Sangat Lemah
Sumber : Unit Penilaian dan Peperiksaan SK Tanah Merah, 2014
Jadual 6 menunjukkan kepada Skor Pemarkahan Analitik yang menjadi rujukan

pembahagian skor kepada ujian yang dijalankan. Skor markah murid dipecahkan kepada
lima tahap iaitu Gred A, B, C, D dan E. Gred A mewakili markah skor tertinggi diikuti
38
dengan Gred B, C, D. Gred A bermakna cemerlang, gred B baik, gred C sederhana dan
gred D lemah. Manakala murid yang mendapat Gred E bermakna sangat lemah dan
diklasifikasikan sebagai gagal. Berikut adalah data yang dikumpul daripada keputusan
ujian sebelum dan ujian selepas.
Jadual 7
Perbandingan Markah Ujian Sebelum dan Ujian Selepas
Kod
Nama
Markah
Ujian
Ujian
Sebelum
Selepas
Perbezaan
Peratus
Markah
Perubahan
(%)
M01
Muhammad Jamaludin
33
56
23
69.7
M02
Nik Muhammad Izahahuzairie
50
75
25
50
M03
Che Nadia Syafikah
50
56
10.7
M04
Hawa Afifah
33
56
23
69.7
M05
Norliana Azira
42
63
21
50
M06
Nur Afrina
42
50
19.1
M07
Nur Alia Shahira
33
50
17
51.5
M08
Nur Irdiena Najwa
42
75
33
78.6
M09
Nur Qistina Julia
50
94
44
88
M10
Nur Shidawati
33
63
30
90.9
M11
Nuralia Auni
42
75
33
78.6
M12
Siti Nur Aqmar Shasha
33
88
55
166.7
Min Markah
40.25
66.75
Sumber : Kajian Tindakan, 2014.

39
68.63
Jadual 7 menunjukkan perbandingan markah ujian sebelum dan ujian selepas

yang telah dijalankan ke atas 12 orang responden. Hasil ujian sebelum menunjukkan
tiada responden mendapat gred A manakala 2 orang responden mendapat gred A dalam
ujian selepas. Pencapaian dalam ujian selepas ini menunjukkan peningkatan kepada 2
orang bersamaan 16.7 peratus bagi gred A. Bagi gred B untuk ujian sebelum juga tiada
responden namun telah meningkat dalam ujian selepas seramai 5 orang bersamaan 41.7
peratus. Manakala responden yang mendapat gred C telah berkurang daripada 7 orang
kepada 5 orang responden bersamaan 58.4 peratus kepada 41.7 peratus. Gred D juga
turut menunjukkan penurunan yang tinggi daripada 5 orang kepada tiada responden
bersamaan 41.7 peratus kepada 0 peratus. Rajah 6 menunjukkan dengan jelas
perbandingan skor gred murid dalam ujian sebelum dan selepas.
8
7
Jumalh Murid
6
5
4
Ujian Sebelum
Ujian Selepas
2
1
0
Gred A
Gred B
Gred C
Gred D
Skor Gred
Rajah 6 : Perbandingan Skor Gred Dalam Ujian Sebelum Dan Selepas
40
100
90
80
Markah
70
60
50
40
30
20
10
0
M01 M02 M03 M04 M05 M06 M07 M08 M09 M10 M11 M12
Ujian Sebelum 33
50
50
33
42
42
33
42
50
33
42
33
Ujian selepas
75
56
56
63
50
50
75
94
63
75
88
56
Rajah 7 : Perbandingan Markah Ujian Sebelum dan Selepas.
Rajah 7 menunjukkan graf perbandingan markah yang diperoleh responden

dalam ujian sebelum dan selepas. Jika dilihat dengan lebih terperinci berdasarkan jadual
dan graf, kesemua responden telah menunjukkan perubahan yang positif. Responden
yang menunjukkan perubahan markah paling tinggi ialah M12 iaitu sebanyak 166.7
peratus. Manakala responden yang memperoleh perubahan paling rendah ialah M03
hanya 10.7 peratus. Responden yang menunjukkan peratus perubahan markah kedua
tinggi ialah M10, iaitu sebanyak 90.9 peratus. Kemudian dikuti responden M09
sebanyak 88 peratus. Seterusnya keempat tinggi ialah responden M08 dan M11 yang
sama nilai perubahan sebanyak 78.6 peratus.
41
Pengumpulan data tidak lengkap tanpa mencari min keseluruhan markah

responden dalam ujian sebelum dan selepas. Min adalah satu pengukuran purata markah
yang dicapai oleh responden dalam ujian yang telah dijalankan.
80
70
60
Min
50
40
30
20
10
0
Ujian
Ujian Sebelum
40.25
Ujian Selepas
66.75
Rajah 8 : Perbandingan Min Pencapaian dalam Ujian Sebelum dan Selepas.
Rajah 8 menunjukkan perbandingan min pencapaian dalam ujian sebelum dan

selepas. Min keseluruhan responden dalam ujian sebelum ialah 40.25 peratus manakala
ujian selepas pula ialah 66.75 peratus. Perbezaan min pencapaian antara kedua-dua ujian
tersebut ialah 26.5 peratus. Ini jelas menunjukkan bahawa berlaku peningkatan dalam
peratus perubahan markah keseluruhan iaitu sebanyak 68.83 peratus.
Peningkatan ini telah membuktikan bahawa sesi intervensi yang dijalankan

berjaya meningkatkan penguasaan murid dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon Iklim
Dunia dengan menggunakan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle. Kelemahan
responden yang dikenalpasti semasa ujian sebelum telah berjaya diatasi.
42
6.2
Soal Selidik
Instrumen soal selidik dianalisis bagi menperoleh skor min dan kekerapan bagi
mendapatkan
persepsi responden terhadap koperatif Go Circle. Soal selidik ini
mengandungi dua bahagian iaitu bahagian A dan bahagian B. Bahagian A berkaitan

dengan latar belakang responden manakala bahagian B melibatkan persepsi responden
tentang kaedah pembelajaran koperatif Go Circle sebagai suatu kaedah yang
menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran.
6.2.1
Jadual 8 menunjukkan taburan frekuensi pekerjaan bapa atau penjaga. Sektor bermajikan
dan persendirian merupakan pekerjaan tertinggi dalam kalangan mereka iaitu sebanyak
41.67 peratus. Manakala lain-lain sektor hanya 16.67 peratus. Dapatan menunjukkan
pekerjaan bapa atau penjaga adalah seimbang.
Jadual 8
Taburan Frekuensi Pekerjaan Bapa Responden
Sektor
Bilangan
Peratus (%)
Bermajikan
41.67
Persendirian
41.67
Lain-lain
16.67
JUMLAH
12
100
Sumber : Soal Selidik, 2014

43
Jadual 9 pula menunjukkan taburan frekuensi mata pelajaran paling digemari oleh
responden di sekolah. Hasil soal selidik mendapati subjek paling digemari adalah mata
pelajaran Matematik iaitu seramai 6 orang atau 50 peratus. Diikuti mata pelajaran
Bahasa Melayu seramai 3 orang mewakili 25 peratus. Ketiga adalah mata pelajaran
Sains seramai 2 orang mewakili 16.67 peratus dan terakhir adalah mata pelajaran Kajian
Tempatan hanya seorang atau 8.3 peratus. Dapatan ini menunjukkan Kajian Tempatan
bukanlah mata pelajaran yang digemari oleh responden. Kesannya boleh dilihat dengan
jelas apabila mereka kurang memberi perhatian sehingga mempengaruhi keputusan
peperiksaan mereka.
Jadual 9
Taburan Frekuensi Mata Pelajaran Paling Digemari Responden
Mata Pelajaran
Bilangan
Peratus (%)
Bahasa Melayu
25
Matematik
50
Sains
16.67
Kajian Tempatan
8.3
JUMLAH
12
100
44
6.2.2
Soalan soal selidik bahagian B ini mengandungi tujuh item untuk mendapatkan persepsi
responden terhadap intervensi yang telah dijalankan. Soal selidik ini menggunakan skala
dikhotomi dimana pilihan jawapan telah ditetapkan iaitu Ya atau Tidak untuk
memudahkan responden memberi maklum balas. Hasil daripada soal selidik yang
dijalankan adalah seperti jadual berikut:
Jadual 10
Analisis Soal Selidik Berdasarkan Peratus
Item
1
Keterangan
Saya pernah belajar mengunakan kaedah seperti ini.
Pembelajaran secara berkumpulan seperti ini menambah

minat saya untuk terus belajar.
Saya lebih suka belajar secara berkumpulan berbanding

belajar seperti kebiasaan.
Saya tidak malu untuk bertanya apabila berada dalam

kumpulan berbanding ketika guru mengajar.
Saya berasa lebih mudah untuk mengingat fakta apabila

belajar berkumplan berbanding belajar seperti biasa
Saya berasa lebih berkeyakinan semasa belajar secara

berkumpulan
Saya mahu terus belajar secara berkumpulan seperti ini lagi

di masa akan datang
Jumlah
Sumber : Borang Soal Selidik, 2014.

45
Ya
Tidak
(58.3%)
(41.7%)
11
(91.7%)
(8.3%)
10
(83.3%)
(16.7%)
(66.7%)
(33.3%)
11
(91.7%)
(8.3%)
11
(91.7%)
(8.3%)
12
(100%)
(0%)
83.3%
16.7%
Jadual 10 diatas adalah data yang dikumpulkan daripada hasil soal selidik yang
telah dijalankan. Melihat kepada keseluruhan item, sebanyak 83.3 peratus responden
menjawab ya manakala 16.7 peratus lagi menjawab tidak. Peratus keseluruhan ini
bermakna, majoriti responden member jawapan berminat terhadap proses pembelajaran
menggunakan kaedah koperatif Go Circle. Item 7 mencatat peratus paling tinggi iaitu
100 peratus.
Item pertama merekodkan 58.3 peratus ya dan 41.7 peratus menjawab tidak
bahawa mereka pernah mengaplikasikan kaedah pembelajaran secara berkumpulan. Item
kedua pula, 91.7 peratus menjawab ya dan 8.3 peratus menjawab tidak. Item ini
membuktikan kaedah pembelajaran berjaya menarik minat murid untuk belajar. Bagi
item ketiga, responden menjawab ya sebanyak 83.3 peratus manakala tidak sebanyak
16.7 peratus bagi menyatakan mereka suka belajar secara berkumpulan. Item keempat
pula berkenaan keberanian responden untuk bertanya sekiranya tidak faham. Sebanyak
66.7 peratus responden menjawab ya dan 33.3 peratus member jawapan tidak. Ini
menunjukkan responden lebih berani untuk bertanya semasa berada dalam kumpulan
berbanding semasa pengajran guru di dalam kelas.
Seterusnya item kelima berkaitan proses mengingat menjadi lebih mudah dengan
pembelajaran secara koperatif berbanding hanya mendengar penerangan guru. Sebanyak
91.7 peratus menjawab ya dan hanya 8.3 peratus menjawab tidak bagi item kelima ini.
Bagi item keenam, sebanyak 91.7 seperatus ya dan 8.3 peratus menyatakan tidak. Item
keenam ini bermaksud responden berasa lebih yakin apabila belajar secara berkumpulan.
46
Item terakhir ialah saya mahu terus belajar secara berkumpulan seperti ini lagi di masa
akan datang. Keputusan soal selidik mencatat 100 peratus berkata ya bagi kenyataan
tersebut. Kesimpulan bagi item ini bahawa kaedah pembelajaran koperatif ini berjaya
menarik minat semua responden dan mahu terus menggunakan kaedah ini pada masa
akan datang.
Analisis soalan selidik seterusnya adalah menggunakan skor min. bagi

mendapatkan min, data yang diperoleh dalam soal selidik dianalisis berdasarkankan
kepada jawapan Ya dan Tidak murid. Pengiraan min dilakukan secara manual. Bagi
menginterprestasi skor min yang diperoleh, saya telah merujuk kepada jadual
interprestasi skor min seperti mana yang dapat dilihat dalam Jadual 11.
Jadual 11
Skala Skor Min Soal Selidik
Skala
Tahap
0.01 1.00
Rendah
1.01 2.00
Tinggi
Sumber : Diubahsuai daripada Jackson, 2006.
Skor min 0.01 hingga 1.00 akan dikategorikan kepada rendah dan menunjukkan
jawapan yang diberi oleh murid adalah negatif. Manakala skor min 1.01 hingga 2.00
sebagai tinggi serta membuktikan bahawa persepsi murid terhadap kaedah pembelajaran
47
koperatif Go Circle sebagai kaedah pembelajaran yang menyeronokkan. Jadual dan

graf dibawah pula menunjukkan skor min keseluruhan yang diperoleh dalam soal selidik
tersebut :
Jadual 12
Skor Min keseluruhan Bagi Item Soal Selidik
Item
Keterangan
Min
1.58
Pembelajaran secara berkumpulan seperti ini menambah minat
1.92
saya untuk terus belajar.

3
Saya lebih suka belajar secara berkumpulan berbanding belajar
1.83
seperti kebiasaan.
4
Saya tidak malu untuk bertanya apabila berada dalam kumpulan
1.67
berbanding ketika guru mengajar

5
Saya berasa lebih mudah untuk mengingat fakta apabila belajar
1.92
berkumpulan berbanding belajar seperti biasa

6
Saya berasa lebih berkeyakinan semasa belajar
secara
1.92
Saya mahu terus belajar secara berkumpulan seperti ini lagi di
2.00
berkumpulan
7
masa akan datang

Minat
48
1.83
2
1.8
1.6
1.4
1.2
1
Skor Min
Item 1
Item 2
Item 3
Item 4
Item 5
Item 6
Item 7
1.58
1.92
1.83
1.67
1.92
1.92
Rajah 9 : Skor Min Keseluruhan Bagi Item Soal Selidik
Hasil analisis yang ditunjukkan dalam Jadual 12 dan Rajah 9 di atas adalah
berkenaan skor min yang diperoleh daripada soal selidik yang yang telah dijalankan.
Terdapat tujuh item dalam soal selidik yang dikemukan untuk mendapatkan maklum
balas responden terhadap minat dan pandangan mereka terhadap kaedah pembelajaran
koperatif Go Circle yang digunakan. Berdasarkan hasil analisis, saya telah
mengenalpasti 2 item yang mendapat skor min tertinggi dan dua item lagi yang
mendapat skor min terrendah.
Item yang mendapat skor min paling tinggi ialah item ketujuh. Keterangan bagi
item ini adalah Saya mahu terus belajar secara berkumpulan seperti ini lagi di masa
akan datang. Item ini mendapat skor min penuh iaitu sebanyak 2.00. Semua responden
49
seramai 12 orang telah menjawab Ya bagi item ini. Skor penuh ini menunjukkan
responden berasa seronok dan berminat untuk terus menggunakan kaedah ini dalam
pembelajaran mereka pada masa akan datang.
Seterusnya item kedua tertinggi adalah item kedua, kelima dan keenam. Ketigatiga item ini mendapat skor min yang sama iaitu 1.92. Seramai 11 orang responden
mejawab Ya manakalan hanya seorang menjawab Tidak bagi ketiga-tiga item ini.
Penyataan bagi item kedua ialah Pembelajaran secara berkumpulan seperti ini
menambah minat saya untuk terus belajar. Manakala penyata bagi item kelima ialah
Saya berasa lebih mudah untuk mengingat fakta apabila belajar berkumplan berbanding
belajar seperti biasa dan penyataan bagi item keenam ialah Saya berasa lebih
berkeyakinan semasa belajar secara berkumpulan.
Item yang mencatat skor min terendah pula ialah item pertama dan item keempat.
Pernyataan bagi item pertama ialah Saya pernah belajar mengunakan kaedah seperti
ini. Seramai 7 responden menjawab Ya dan 5 responden menjawab Tidak. Skor min
bagi item pertama ialah 1.58 iaitu skor min paling rendah dalam soal selidik yang
dijalankan. Namun begitu, berdasarkan skala skor min, item pertama ini masih berada
dalam tahap tinggi.
Terakhirnya, skor min kedua terendah dicatat oleh item keempat. Penyataan bagi
item keempat ini ialah Saya tidak malu untuk bertanya apabila berada dalam kumpulan
50
berbanding ketika guru mengajar. Min yang diperoleh item ini sebanyak 1.67 iaitu
seramai 8 orang responden menjawab Ya dan 4 orang responden menjawab Tidak.
Dapatan ini menunjukkan responden lebih berani untuk bertanya apabila berada dalam
kumpulan berbanding belajar menggunakan cara yang lama. Hal ini membangkitkan
keseronokkan responden untuk terus belajar menggunakan kaedah ini.
Melihat secara keseluruhan analisis soal selidik yang telah dijalankan, majoriri
responden menjawab Ya dengan skor min keseluruhan mencatat sebanyak 1.83. Hanya
minoriti responden menjawab Tidak secara keseluruhan dengan skor min hanya 0.17
menunjukkan tahap yang sangat rendah responden tidak bersetuju. Maka saya dapat
merumuskan bahawa hasil analisis dapatan ini menunjukkan murid tentang kaedah
pembelajaran koperatif Go Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam
pengajaran dan pembelajaran adalah positif.
51
BAB VII
DAPATAN KAJIAN
Bab ini akan mengulas dan merumuskan dengan lebih lanjut berkenaan dua soalan
kajian yang telah saya kemukakan pada awal kajian. Soalan kajian yang pertama ialah
adakah penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle dapat meningkatkan
penguasaan murid Tahun Lima dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon Iklim Dunia?
Soalan kajian kedua ialah apakah murid tentang kaedah pembelajaran koperatif Go
Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran?
Kedua soalan ini akan dibincangkan berpandukan hasil analisis kajian yang
diperoleh melalui dua instrumen yang digunakan iaitu soalan sebelum dan selepas serta
soal selidik.
7.1
Soalan Kajian Pertama
Adakah penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle dapat meningkatkan

penguasaan murid Tahun Lima dalam mengingat fakta dalam tajuk Zon Iklim Dunia?
52
Hasil daripada analisis kajian yang telah diperoleh melalui ujian sebelum dan
selepas telah menunjukkan dengan jelas bahawa kaedah pembelajaran koperatif Go
Cirle telah berjaya meningkatkan penguasaan murid tahun lima dalam mengingat fakta
dalam tajuk Zon Iklim Dunia.
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Min
Ujian Sebelum
Ujian Selepas
Perubahan
40.25
66.75
26.5
Rajah 10 : Perubahan Skor Min Ujian Sebelum dan Selepas
Berdasarkan rajah 10, perbezaan min keseluruhan bagi markah dalam ujian
sebelum dan selepas ialah sebanyak 26.5 peratus. Manakala min yang diperoleh dalam
ujian sebelum hanya sebanyak 40.25 peratus dan telah menunjukkan peningkatan dalam
ujian selepas kepada 66.75 peratus. Tambahan lagi, kesemua responden telah
menunjukkan peningkatan dalam ujian selepas. Peningkatan markah responden juga
memberansangkan. Peningkatan markah tertinggi yang dicatatkan oleh responden
53
adalah sebanyak 166.7 peratus. Manakala peningkatan markah paling rendah responden
pula mendapat sebanyak 10.7 peratus. Walaupun peningkatannya paling rendah namun
ianya suatu peningktan yang tidak mengecewakan.
Hasil analisis ini jelas sekali
menunjukkan intervensi yang telah dijalankan berjaya memberi perubahan positif

terhadap responden dengan meningkatkan penguasaan mereka dalam tajuk zon iklim
dunia. Oleh yang demikian, maka dirumuskan bahawa soalan kajian pertama terjawab.
Dapatan kajian ini selari dengan kajian yang telah dibuat oleh Sharon Lee Fui
Sze (2009), dimana beliau menyatakan pendapat bahawa kaedah pembelajaran secara
koperatif mendorong memberikan peluang untuk meningkatkan keupayaan murid yang
kurang mampu dalam kemahiran berfikir dan mengingat maklumat. Christina Lau Chui
Jin (2012) pula dalam kajiannya membuktikan bahawa pengajaran guru melalui kaedah
pembelajaran koperatif mampu meningkatkan pencapaian, minat dan penyertaan muridmurid dalam mata pelajaran Sains. Melalui kajian tindakan dengan kaedah ini, muridmurid juga lebih senang memahami dan berupaya menguasai konsep-konsep penting
7.2
Soalan Kajian Kedua
Apakah murid tentang kaedah pembelajaran koperatif Go Circle sebagai suatu kaedah
yang menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran?
54
Menurut analisa soal selidik, majoriti responden memberi persetujuan yang

tinggi bahawa penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle adalah suatu
kaedah yang menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran.
Secara
keseluruhannya, keputusan analisa soal selidik berada pada tahap tinggi di mana skor
min keseluruhan ialah 1.83.
Jadual 13
Bil
Item
Ya
Tidak
Min
Saya pernah belajar dengan mengunakan
1.58
(58.3%)
(41.7%)
11
(91.7%)
(8.3%)
10
(83.3%)
(16.7%)
(66.7%)
(33.3%)
kaedah seperti ini.

2
Pembelajaran secara berkumpulan seperti

ini menambah minat saya untuk terus
1.92
belajar.
3
Saya lebih suka belajar secara

berkumpulan berbanding belajar seperti
1.83
kebiasaan.
4
Saya tidak malu untuk bertanya apabila

berada dalam kumpulan berbanding
ketika guru mengajar.
55
1.67
Jadual 13 (Sambungan)
Bil
Item
Ya
Tidak
Min
Saya berasa lebih mudah untuk mengingat
11
1.92
(91.7%)
(8.3%)
11
(91.7%)
(8.3%)
12
(100%)
(0%)
83.3%
16.7%
fakta apabila belajar berkumplan

berbanding belajar seperti biasa
6
Saya berasa lebih berkeyakinan semasa

belajar secara berkumpulan
Saya mahu terus belajar secara

berkumpulan seperti ini lagi di masa akan
1.92
1.92
datang
Min
1.83
Sumber : Soal Selidik, 2014.
Melihat kepada Jadual 13, perbezaan peratus jawapan Ya dan Tidak juga
tinggi. Peratusan bagi jawapan Ya dalam soal selidik adalah sebanyak 83.3 peratus
berbanding peratusan jawapan Tidak hanya sebanyak 16.7 peratus. Oleh yang
demikian, soalan kajian kedua terjawab.
Terakhirnya, majoriti responden menunjukkan
yang positif terhadap kaedah
pembelajaran koperatif Go Circle sebagai suatu kaedah yang menyeronokkan dalam

pengajaran dan pembelajaran. Keputusan ini dilihat selari dengan pendapat S-L Gan
(1992), menyatakan murid berpendapat pembelajaran serta aktiviti dalam pembelajaran
56
koperatif adalah menyeronokkan. Beliau juga mendapati pendekatan pembelajaran

koperatif dapat membantu dalam membentuk nilai murni, mengeratkan hubungan antara
kaum yang berbeza dan meningkatkan pencapaian akademik di kalangan murid, maka
pembelajaran koperatif adalah amat sesuai dilaksanakan di sekolah-sekolah di Malaysia.
7.3
Temubual tidak berstruktur ini dibuat sebagai triagulasi bagi soalan kajian pertama dan
kedua selain meningkatkan kesahan dan kebolehpercayaan data. Seramai lima orang
responden dipilih untuk sesi temubual berdasarkan peningkatan positif prestasi mereka
dalam Ujian Selepas. Intrumen temubual ini dianalisis menggunakan jadual
perbandingan untuk melihat kekerapan responden yang mampu memberi jawapan
mengikut skala yang ditetapkan. Transkripsi temubual boleh dirujuk pada bahagian
lampiran F.
Setelah menjalankan sesi temubual ke atas lima orang responden, saya mendapati
secara umumnya kesemua responden bersetuju bahawa kaedah pembelajaran koperatif
Go Circle dapat memudahkan mereka mengingat fakta dan berasa seronok dalam
pembelajaran dengan menggunakan kaedah ini. Secara purata, kesemua
responden
memberikan lebih daripada satu jawapan. Empat responden memberi jawapan bahawa
mereka lebih bergantung kepada rakan untuk faham dan mereka lebih selesa bertanya
pada kawan sekiranya tidak faham. Tiga responden pula berasa seronok belajar dalam
kumpulan. Seorang responden pula berasa seronok apabila dapat berkongsi apa yang
57
difahami dengan kawan. Jadi umumnya mereka dapat meningkatkan pencapaian mereka
dengan kaedah pembelajaran yang dijalankan secara berkumpulan dan tidak terlalu
formal.
7.4
Refleksi Kajian
Kajian yang telah dijalankan ini merupakan sebuah kajian untuk melihat penggunaan
kaedah pembelajaran koperatif Go Circle dapat meningkatkan penguasaan murid
dalam mengingat fakta dalam topik Zon Iklim Dunia dalam mata pelajaran Kajian
Tempatan Tahun 5. Berdasarkan hasil analisis data kajian, boleh dirumuskan bahawa
soalan-soalan kajian yang dikemukakan di awal kajian telah terjawab dengan berjayanya
kaedah koperatif Go Circle ini meningkatkan penguasaan murid dalam topik yang
diajar.
Sekiranya diteliti, murid sebenarnya lebih seronok dengan suasana pembelajaran

yang berbeza dengan suasana pembelajaran biasa yang mana sering diamalkan oleh oleh
guru-guru. Suasana pembelajaran biasa di mana murid hanya duduk di tempat masingmasing dan berada dalam keadaan pasif membuatkan murid merasa cepat bosan.
Keadaan ini membuatkan sesi pengajaran dan pembelajaran menjadi tidak berkesan dan
menjejaskan prestasi murid.
58
Pembelajaran melalui kaedah koperatif Go Circle dilihat sebagai sebuah gaya

pembelajaran baru yang dapat meningkatkan penguasaan murid dengan lebih cepat
mengenai topik yang dipelajarinya. Hal ini kerana murid tidak hanya belajar sematamata tetapi melakukan pelbagai bentuk aktiviti seperti melakukan perbincangan dalam
kumpulan, membina peta minta, memberi penerangan dan menjawab soalan yang
dikemukakan. Kaedah ini jelas berbeza dengan kaedah biasa yang hanya pegun dan
tidak mampu menrik minat murid untuk mengikuti proses pengajaran dan pembelajaran
di dalam bilik darjah.
59
BAB VIII
RUMUSAN
Pendidikan merupakan satu bidang yang penting, di mana menerusinya akan lahirlah
generasi muda yang bakal memimpin negara. Namun dalam merealisasikan matlamat ini
pelbagai perkara perlu diberikan penekanan. Di antaranya ialah memastikan bahawa
kaedah pembelajaran yang digunakan perlu bersesuaian dengan tahap penerimaan
pelajar. Ini adalah bertujuan untuk memastikan terdapatnya peningkatan di dalam
pencapaian murid. Oleh yang demikian, dapatan kajian ini menunjukkan dengan jelas
bahawa kaedah pembelajaran koperatif Go Circle adalah berkesan dalam
meningkatkan penguasaan murid dalam meningat fakta dalam tajuk zon iklim dunia dan
dapat menimbulkan keseronokan kepada murid untuk belajar di dalam kelas.
Tambahan lagi, berdasarkan kepada konsep mengaplikasian koperatif Go

Circle ini, ia bukan hanya boleh diguna pakai dalam konteks tajuk zon iklim dunia ini
sahaja. Malahan ia juga boleh digunakan dalam mana-mana tajuk pelajaran yang
memerlukan murid untuk mengingat banyak fakta namun peranan guru sebagai
pengurus kelas tidak harus dipandang mudah. Kelangsungan kaedah ini sebenarnya amat
60
bergantung kepada bagaimana cara guru yang menguruskannya dan bukan hanya
bergantung kepada kaedah ini semata-mata.
Kajian lanjutan juga perlu dilaksanakan dalam meneliti kaedah ini secara lebih
mendalam
lagi
agar
segala
kelemahan
dapat
dikenalpasti
dan
berlakunya
penambahbaikan yang positif. Kajian ini sebenarnya memberikan saya sebuah semnagat
dan inspirasi bahawa setiap pembelajaran mempunyai pelbagai kaedah yang boleh
dipelbagaikan mengikut kesesuaian murid. Kaedah yang sesuai berupaya meningkatkan
pencapaian murid selain memudahkan pengajaran guru di dalam kelas.
Kesimpulannya, guru pada era yang serba moden ini tidak harus menyempitkan
cara penyampaiannya ketika sesi pengajaran dan pembelajaran. Guru perlu faham
bahawa amat penting bagi seorang guru meningkatkan mutu dan kualiti pengajaran dan
pembelajaran. Usaha menyelidik ini perlu diambil peduli oleh semua pihak, bermula
daripada pihak pentadbir negara sehingga guru di sekolah agar mutu dan kualiti
pendidikan negara kita dapat ditingkatkan.
61
BAB IX
CADANGAN KAJIAN LANJUTAN
Dalam kajian ini,
beberapa kekangan-kekangan telah wujud semasa proses kajian
dijalakan. Oleh itu, saya telah membuat refleksi dan menggariskan beberapa perkara
yang boleh dijadikan rujukan kepada pengkaji lain. Saya juga mengenalpasti beberapa
aspek yang perlu dititikberatkan untuk membolehkan kajian lanjutan dijalankan. Berikut
antara beberapa cadangan yang dikemukan :
i.
Kajian yang melibatkan guru sebagai sampel boleh dijalankan untuk melihat
persepsi guru terhadap penggunaan kaedah pembelajaran koperatif Go Circle
dalam pengajaran dan pembelajaran.
ii.
Kajian juga boleh diperluaskan kepada sampel murid berbeza tahap dalam
keputusan peperiksaan. Dengan
itu, satu perbandingan dapat dibuat antara
sampel yang berlainan tahap.
62
iii.
Masa intervensi dalam pelaksaan koperatif Go Circle perlu dilanjutkan supaya

proses pembelajaran menjadi lebih mantap dan murid berupaya menguasai topik
dengan lebih baik.
iv.
Arahan sebelum proses pelaksanaan koperatif Go Circle guru dalam

pengajaran dan pembelajaran wajar ditambah baik supaya kawalan kelas dapat
ditingkatkan.
v.
Kaedah pembelajaran koperatif Go Circle boleh diperluaskan dalam mata

pelajaran lain seperti Sains dan Sejarah dimana memerlukan murid mengingat
pelbagai fakta.
Berdasarkan cadangan-cadangan yang disenaraikan, saya amat berharap kajian

seterusnya akan dapat ditambah baik supaya mencapai matlamat dan objektif kajian
yang ingin dicapai oleh pengkaji. Selain itu, diharapkan agar kajian ini dapat menjadi
panduan dan rujukan oleh pengkaji-pengkaji lain pada masa hadapan .
63
SENARAI RUJUKAN
Alexandre Dumas (2002). Amalan pembelajaran koperatif di Kelas. Betong: Jabatan

Pendidikan Bahagian Sri Aman.
Azizi Hj. Yahaya, Ahmad Johari Sihes & Shahzalina Ghazali (2001). Amalan
pembelajaran koperatif di kalangan guru-guru mata pelajaran Teknik Dan
Vokasional di tiga buah Sekolah Teknik di Selangor. Johor: Fakulti Pendidikan,
Universiti Teknologi Malaysia.
Christina Lau Chui Jin (2012). Keberkesanan Penggunaan Kaedah Pembelajaran
Koperatif Permainan Panggil Nombor (NHT) Dalam Proses Pembelajaran Sains
Tahun Empat Di Kuching. Seminar Penyelidikan IPGM KBL.
Chua, Y.P. (2006). Kaedah Penyelidikan: Kaedah dan Statistik Penyelidikan (Buku 1).
Kuala Lumpur: McGraw-Hill (Malaysia) Sdn. Bhd.
Efendi Zakaria (1998). Pembelajaran Koperatif. Bangi : Universiti Kebangsaan
Malaysia.
Geoffrey E. Mills (2007). ACTION RESEARCH : A guide for the Teacher Researcher
(3rd Editition). Kuala Lumpur. Pearson Education Ltd.
Kagan, S. (1992). Cooperative Learning. San Juan Capistrano: Kagan Cooperative
Learning.
Haji Samsudin bin Md Noor. Pengurusan Bilik Darjah Dinamik : Ke Arah Pembinaan
Modal
Insan
Berkualiti.
Diperoleh
Mac
12,
2014
daripada
http://uhemppdsdk.myeducare2u.com/bahan/PengurusanBilikDarjah.pdf
Haliza Hamzah dan Joy Nesamalar Samuel (2008). Pengurusan Bilik Darjah dan
Tingkah Laku. Selangor Darul Ehsan, Malaysia: Oxford Fajar Sdn.Bhd.
Ismail Said (2009). Kaedah Pemelajaran Koperatif Sekolah Rendah. Siri Pendidikan
Perguruan. Shah Alam. Karisma Publications Sdn Bhd.
Norashikin binti Azizan (2012). Meningkatkan Kefahaman Murid Tahun 5 Dalam Topik
Tumbuh Tumbuhan Semulajadi dan Hidupan Liar Di Malaysia Melalui Kaedah
Pembelajaran Koperatif (Jigsaw II). IPG KSM, Terengganu.
64
Noriati A. Rashid, Boon Pong Ying, Sharifah Fakhriah Syed Ahmad (2009) Murid Dan
Alam Belajar. Siri Pendidikan Guru, Kuala Lumpur: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Prof. Madya Dr. Azizi Hj. Yahaya dan Intan Sapinas binti Bahuri (2007) Tinjauan
Amalan Pembelajaran Koperatif Di Kalangan Pelajar Tingkatan Dua Maktab
Rendah Sains Mara, Gerik, Perak. Fakulti Pendidikan. Universiti teknologi
Malaysia
Roslina Binti Abd. Talib, Suriyani Bt Jamirin @Jamirell, Zulzana Bt Zulkarnain (2010)
Kesan Pembelajaran Koperatif Model Stad Keatas Pencapaian Dan Persepsi
Pelajar Semester 2 Diploma Kejuruteraan Awam Dalam Kursus Mechanics Of
Structures Di Politeknik Port Dickson. Jabatan Kej. Awam. Politeknik Port
Dickson.
Salmiah binti Sidek. (2002). Kemahiran belajar secara koperatif bagi meningkatkan
prestasi pelajar dalam mata pelajaran Pengajian Am 1 (Kenegaraan Malaysia).
Kementerian Pendidikan Malaysia: Bahagian Perancangan dan Penyelidikan
Dasar Pendidkan.
Senge, P.M. (1994). The Fifth Discipline: The art and practice of the learning
organization. New York: Doubleday.
Sharon Lee Fui Sze (2009). Teknik Round Robin Dan Round Table Dalam Proses
Penulisan
Karangan Bagi Mata Pelajaran Bahasa Cina Tahun Empat.
Seminar Penyelidikan IPGM KBL.
Zahara Aziz & Suzela Bustam (2011). Kesan Strategi Pembelajaran Koperatif
Terhadap Pencapaian Geografi Tingkatan Satu Topik Tumbuhan Semula Jadi
dan Hidupan Liar. Jurnal Pendidikan Malaysia.
Zawiah Abd. Shukor, Suria Baba & Nadzeri Hj. Isa (2001). Strategi pembelajaran
koperatif menggunakan teknik Round Robin dan Round Table dalam proses
penulisan karangan. Kuala Lumpur: Forum Penyelidikan Pendidikan Institut
Bahasa Melayu Malaysia.
65
LAMPIRAN
66
LAMPIRAN A
Senarai Nama Murid Tahun 5 Bestari
Bil.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Nama Murid
Ahmad Akif B. Ahmad Rusdi
Ahmad Uwais Afiifi B. Zakaria
Hafizuddin B. Rozali
Muhamad Mahmud B. Mat
Muhammad Aiman Hakim B. Mohd Harmizi
Muhamad Amir Firdaus B. Marzuki
Muhammad Aniq Mifzal B. Ashrolfani
Muhammad Haqimie Shah B. Mohd Nor
Muhammad Rifqi Najmi B. Rosli
Muhammad Shafiq B. Muhammad
Muhammad Zulfitri b. Mohd Zamri
Nik Muhammad Danish Aiman b. Sumardi
Nik Muhammad Izahakhuzairie B. Nik Wil
Nik Nur Iqbal Hakimie B. Nik Aziz
Engku Alesya Maisarah Bt. Engku Abbas
Nor Izzati Syamimi Bt. Zamri
Nur Aini Bt. Rusli
Nur Aisyah Bt. Mohd Rosli
Nur Alia Syahira Bt. Nazri
Nurfarah Wahida Bt. Razak
Nurfarzana Bt. Zulkifli
Salsabilla Bt. Shukri
Tuan Nurhazwani Bt. Tuan Aziz
67
Jantina
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
L
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
LAMPIRAN B
Foto Sepanjang Kajian
Contoh peta minda yang dibuat
68
Aktiviti perbincangan dalam kumpulan
Sewaktu menjawab ujian selepas

69
LAMPIRAN C
SEKOLAH KEBANGSAAN TANAH MERAH

22200 JERTIH, TERENGGANU
UJIAN SEBELUM
KAJIAN TEMPATAN
TAHUN 5
(15 MINIT)
NAMA
:................................................................
TAHUN : .
70
BAHAGIAN A : Tandakan jawapan yang betul.
1. Kawasan ini mengalami musim sejuk yang panjang dan suhunya -45 darjah celcius. Kawasan
tersebut ialah
A. Siberia
B. Gurun panas
C. Tundra
D. Mediterranean
2.
A.
B.
C.
D.
China Utara dan Kanada merupakan kawasan

zon sejuk
zon panas
zon sederhana sejuk
zon sederhana panas
* Gurun Sahara
* Gurun Atacama
* Gurun Arab
3. Apakah ciri-ciri iklim kawasan di atas?
I. Musim panasnya sangat panas.
II. Suhu ialah antara 32 darjah celcius hingga 40 darjah celcius.
III. Mendapat hujan tahunan kurang daripada 250mm.
IV. Mengalami 4 musim
A.
B.
C.
D.
I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
I, II, III dan IV
4. Benua yang paling sejuk di dunia ialah........

A.Benua Oceania
B.Benua Afrika
C.Benua Eropah
D.Benua Antartika
5. Negara ____________ mempunyai iklim yang sama dengan Malaysia.
i.
Amerika
ii.
India
iii.
Brazil
iv.
Arab Saudi
71
A. i dan ii
B. ii, iii dan iv
C. i, ii dan iii
D. iii sahaja
6. Suhu musim sejuk di zon sederhana sejuk (Siberia) ialah
A. 27C
B. 17C
C. 0C
D. -17C
7. Negara ini mendapat taburan hujan paling tinggi iaitu sekitar 760mm setahun. Nagara ini
ialah?
A. Kanada
B. Turki
C. Filipina
D. Bangladesh
Taburan hujan setahun kurang 250mm

Purata suhu 32C - 40C
8. Maklumat di atas menunjukkan tentang negara mana?

A. Slovakia
B. German
C. England
D. Arab Saudi
72
BAHAGIAN B : Jawab semua soalan.
Namakan jenis iklim yang berlabel P,Q, R dan S dalam peta di bawah.
a.
P - ____________________________________________________
b.
Q - ____________________________________________________
c.
R - ___________________________________________________
d.
S - _____________________________________________________
73
LAMPIRAN D
SEKOLAH KEBANGSAAN TANAH MERAH

22200 JERTIH, TERENGGANU
UJIAN SELEPAS
KAJIAN TEMPATAN
TAHUN 5
(20 MINIT)
NAMA
:...................................................................
TAHUN : .
74
BAHAGIAN A : Tandakan jawapan yang betul.

1. Zon iklim manakah mengalami musim panas yang paling pendek?
A. Panas
B. Sejuk
C. Sederhana Panas
D. Sederhana Sejuk
2. Kawasan ini mengalami 4 musim iaitu musim panas, musim luruh, musim sejuk dan musim
bunga. Kawasan ini ialah zon..
A. Panas
B. Sejuk
C. Sederhana Panas
D. Sederhana Sejuk
3. Kawasan ini mengalami suhu paling panas berbanding kawasan-kawasan lain. Kawasan ini
adalah..
A. Gurun Sahara
B. Rio De Janeiro
C. Istanbul
D. Utara China
4. Berikut merupakan ciri-ciri bagi zon iklim sederhana sejuk kecuali

A. Hujan turun dalam bentuk salji
B. Musim sejuknya mencapai suhu -17C
C. Musim panasnya panas dan kering
D. Mengalami kitaran 4 musim
5. Manakah kawasan yang menerima taburan hujan tertinggi berbanding kawasan lain?
A. California Tengah
B. Gurun Arab
C. Kanada
D. Antertika
75
Taburan hujan setahun kurang 250mm

Purata suhu 32C - 40C
6. Maklumat di atas menunjukkan tentang negara mana?

A. Slovakia
B. German
C. England
D. Arab Saudi
Suhu Musim Panas

( 21 C - 24C )
ZON
SEDERHANA
PANAS
7. Berdasarkan rajah di atas. Nyatakan X ?

A. -10C
B. 0C
C. 10C
D. 30C
GREENLAND
8. Apakah ciri-ciri yang tepat berkenaan tempat di atas?
A. Musim panasnya sangat panas
B. Sejuk sepanjang tahun
C. mengalami hujan tahunan sebanyak 600mm 800mm
D. Suhu di musim sejuk mencapai -17C
76
Suhu Musim Sejuk

(X)
BAHAGIAN B : Jawab semua soalan.

1. Berikan contoh nama kawasan yang terdapat di zon iklim yang berikut.
a.
Zon Panas - ____________________________________________________
b.
Zon Sejuk - _____________________________________________________
c.
Zon Sederhana Panas - ___________________________________________
d.
Zon Sederhana Sejuk - ___________________________________________
2. Padankan Zon Iklim dengan ciri-ciri iklim yang betul
ZON PANAS
ZON SEDERHANA
PANAS
ZON SEJUK
ZON SEDERHANA
SEJUK
Mengalami 4 musim
Musim sejuk yang panjang
bersuhu -17C
Musim panas sangat panas

Taburan hujan tahunan
250mm
Sejuk sepanjang tahun

Hujan turun dalam bentuk
salji
Musim panasnya panas dan

kering
Musim sejuknya sederhana
sejuk dan lembap
77
LAMPIRAN E
BORANG SOAL SELIDIK

Nama :
Kelas :

Tandakan (/) pada mana-mana yang berkenaan.
1. Jantina
Lelaki
Perempuan
5. Keputusan Kajian Tempatan yang

lepas
A
B
C
D
2. Bangsa
Melayu
Cina
India
Lain-lain
6. Mata Pelajaran paling digemari

Bahasa Melayu
Bahasa Inggeris
Matetmatik
Sains
Pendidikan Islam
Kajian Tempatan
PSK
Lain-lain
3. Agama
Islam
Buddha
Hindu
Kristian
Lain-lain
4. Bilangan Adik Beradik

1
2
3
4
5 ke atas
7. Pekerjaan bapa
8. Pekerjaan Ibu
...
78

Sila tandakan (/) pada ruangan yang berkaitan.
Bil
Perkara
YA
Pembelajaran secara berkumpulan seperti ini menambah minat saya

untuk terus belajar.
Saya lebih suka belajar secara berkumpulan berbanding belajar seperti

kebiasaan.
Saya tidak malu untuk bertanya apabila berada dalam kumpulan

berbanding ketika guru mengajar
Saya berasa lebih mudah untuk mengingat fakta apabila belajar

berkumpulan berbanding belajar seperti biasa
Saya berasa lebih berkeyakinan semasa belajar secara berkumpulan
Saya mahu terus belajar secara berkumpulan seperti ini lagi di masa akan
datang
79
TIDAK
LAMPIRAN F
Transkripsi Temubual Murid Terhadap Penggunaan Koperatif Go Circle
Soalan : Selepas ujian dibuat saya mendapati pencapaian kamu meningkat selepas
menggunakan kaedah koperatif Go Circle. Berikan pendapat kamu tentang bagaimana
kaedah ini dapat meningkatkan pencapaian kamu dalam ujian yang diberikan.
Murid
M1
M2
M3
M4
M5
Respon
Senang nak ingat
Tak faham terus boleh tanya kawan
Seronok belajar dalam kumpulan
Kawan terang senang faham
Tak bosan duduk dalam kumpulan
Boleh bincang dengan kawan dalam kumpulan
Rasa seronok bila tukar-tukar kumpulan
Tak mengantuk macam biasa
Suka dapat berkongsi apa yang saya faham pada kawan
Rasa seronok
Rasa lebih mudah nak ingat
Senang nak tanya kalau tak faham
Tak bosan sebab boleh buat kerja
80

Meningkatkan Penguasaan Murid Tahun Lima Bijaksana Mengingat Fakta Dalam Tajuk Zon Iklim Dunia Melalui Kaedah Pembelajaran Koperatif Go Circle'

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Meningkatkan Penguasaan Murid Tahun Lima Bijaksana Mengingat Fakta Dalam Tajuk Zon Iklim Dunia Melalui Kaedah Pembelajaran Koperatif Go Circle'

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

MENINGKATKAN PENGUASAAN MURID TAHUN LIMA BIJAKSANA

MENGINGAT FAKTA DALAM TAJUK ZON IKLIM DUNIA MELALUI

MOHD SHAFIZ ADZHAR BIN MOHD RASHID

INSTITUT PENDIDIKAN GURU