Syukri

Bab 4: sistem ekonomi

tema 1: masyarakat
bincangkan ciri-ciri ekomi bercorak komesial yang diamalkan oleh
masyarakat tempatan seblelum kemasukan pengaruh britsh ddinegeri2
melayu menjelang akhir abad ke-19.
Pengenalan:
Kegiatan ekonomi bercorak komesial:

Mementingkan keuntungan dan mengumpul harta.

Kegiatan tradisional dijalankan secara komesial.
Wujudnya kelas perdagangan.

Isi-isi

Dijalankan secara sistem barte(tukar barang) atau menggunakan

wang.
Golongan kiwi dari Melaka (saudagar) menjadi orang tengah dalam
perniagaan.
Bentuk wang yang diperbuat dari Logam telah dijadikan sebagai
bahan pertukaran dalam urusan jual beli. Antara logam yang
ddigunakan ialah emas, perak, timah atau tembaga. Berbentuk
keping,ketul atau berbentuk binatang.
Lokasi perniagaan: aktiviti perniagaan dijalankan dipasar,luar
kawasan perlabuhan dan kuala sungai.
Orang yang terlibat: semua lapisan masyarakat,rakyat biasa yang
berniaga dipasar digelar penjaja.
Wujud aktiviti perdagangan dengan dunia luaryang dijalankan
dimuara sungai sebagai perlabuhan persinggahan.

Kesimpulan

Berasaskan ciri2 diatas, corak ekonomi dinegeri2 melayu ternyata

telah lama memasuki era komersial sebelum kemasukan pengaruh
british pada tahun 1874 dinegeri2 melayu.
Penglibatan golongan pemerintah dalam kegiatan ekonomi
komersial dan wujudnya beberapa rangkaian perdagangan
tempatan membuktikan masyarakat tempatan tidak terikat
sepenuhnya dalam kegiatan ekonomi sara diri malah, turut terlibat
sama dalam kegiatan ekonomi bercorak komersial.

Adzeem
Bab 6: penentangan terhadap kuasa asing
Faktor-faktor penentangan kuasa asing di perak.
Pengenalan:

Sistem rasiden yang merupakan satu sitem pentadbiran secara

tidak langsung dinegeri-negeri melayu mula diperkenalkan diperak
pada tahun 1874 melalui penjanjian pangkor. Menjelang tahun 1888
sistem rasidden telah ddilaksanakan di perak,Selangor, negeri
Sembilan dan Pahang. Namun pada penghujung abadd ke 19,
sistem ini mendapat tentangan hebat masyarakat peribumi
terutama di perak.

Isi-isi
Tindakan brich membatalkan hak pungutan cukai terhadap sultan
Abdullah dan pembesar perak tanpa bayaran ganti rugi yang
mencukupi.
Penghapusan sistem abdian hutang menimbulkan kemarahan sultan
dan pembesar perak. Pembatalan pajakan sultan Abdullah kepada lee
chang tee iaitu seorang saudargar singapura, hak pungutan kastam di
hhilir sungai perak selama 10 tahun dengan nilai 26 ribu ringgit
setahun. Raja ismail dan pembesar dihulu perak tidak mengiktiraf raja
Abdullah sebagai sultan perak. Justeru raja ismail enggan menyerahkan
peralatan kebasaran diraja perak yang perlu bagi pertabalan seorang
sultan kepada raja Abdullah. Selain itu ngah Ibrahim tidak puas hati
dengan kedudukan nya sebagai pembesar larut. Beliau tidak dapat
bertindak bebas kerana terpaksa mematuhi nasihat penolong residen
iaitu kapten spweey. Perkara ini menyebabkan sultan Abdullah dan
pembesar perak engan berkerja sama dengan brich.
Kelemahan peribadi j.w.w. brich

j.w.w. brich tidak mempunyai pengalaman dan pengetahuan mengenai

adat istiadat orang melayu. Brich juga tidak tahu berbahasa melayu.
Brich juga bersikap sombong dan bongkak serta menganggap dirinya
sahaja yang bijak dalam pentadbiran. Beliau tidak menggunakan
diplomasi dan tolak ansur ketika berhubung dengan sultan dan
pembesar melayu.
Perasaan tidak puas hati rakyat.
Brich telah memperkenalka beberapa peraturan baru diperak yang
telah menimbulkan kemarahan rakyat. Seperti memperkenalkan cukai
baharu keatas bot dan padi. Penduduk perak juga diwajibkan membeli
lessen untuk membawa senjata, memotong kayu, dan mengambil daun
nipah. Beliau juga memperkenalkan undang-undang awam dan
jenayah bagi memastikan peraturan baru di patuhi.
Perlantikan sir William jervois sebagai gabenor negeri-negeri selat
pada bulan mei 1875 bagi mengantikan sir Andrew Clarke.
Beliau telah membuat keputusan untuk mengambil alih pentadbiran
negeri perak melalui perlantikan pegawai british atas nama sultan.
Sultan Abdullah dan pembesar perak akan dibayar pencen yang
memuaskan bagi penyerahan kuasa pentadbirn perak. Pada 11
september 1875, beliu mendesak raja ismail menyerahkan peralatan
kebesaran diraja perak tetapi di tolak oleh raja ismail.sir wiliam
jervoirs memaksa sultan Abdullah menyerahkan kuasa pentadbiran
kepada pegawai inggeris. Akhirnya, sultan Abdullah terpaksa
menandatangani peristiharan penyerahan pentadbiran perak kepada
british pada 2 oktober 1875.
Kesimpulan
Terdapat banyak punca yang mendorong kebangkitan masyarakat
tempatan terhadap kehadiran kuasa british di perak.