Faktor-faktor Yang Mempengaruhi Stres di Kalangan Guru SekolahMenengah Di Malaysia Prof.

Madya Dr Azizi bin Hj Yahaya Mazeni Binti Ismail Email: maz_3 3!"#yahoo.$om%&M '()dai

Abstrak *ajian ini bert)j)an )nt)( men+enal ,asti taha, dan fa(tor-fa(tor yan+ menyebab(an stres di(alan+an +)r) se(olah-se(olah menen+ah. 'eramai .// oran+ +)r) dari 01 b)ah se(olah menen+ah diem,at b)ah ne+eri yan+ di,ilih se$ara (elom,o( atas (elom,o( yan+ terdiri dari,ada soal selidi( lebihan(erja2 h)b)n+an inter,ersonal dan ,erse(itaran (erja 3Adminstrati4e 'tress Inde(s -A'I5 dan soal selidi( (etand)san emosi2 de,ersonalisasi dan (ejayaan diri 36eneral Health 7)estionnaire -6H75. Darjah(eboleh,er$ayaan 3alfa $ron$ba$h5 ba+i (ed)a-d)a instr)men yan+ di+)na(an dalam (ajian ini ialah /."80.dan /. 9". Hasil dari,ada (ajian men)nj)((an baha:a tida( terda,at ,erbezaan antara fa(tor-fa(tor stresdi (alan+an +)r) lela(i dan ,erem,)an di se(olah menen+ah. Para +)r) menyata(an baha:a taha, stres+)r) se$ara (esel)r)hannya berada ,ada taha, yan+ sederhana. ;a(tor (ejayaan diri mer),a(an fa(tor yan+ ,alin+ mem,en+ar)hi stres +)r). Da,atan (ajian j)+a men)nj)((an tida( terda,at h)b)n+an yan+si+nifi(an antara fa(tor-fa(tor stres den+an )m)r2 bilan+an ana( dan ,en+alaman seseoran+ +)r)2 teta,idida,ati fa(tor (ejayaan diri terda,at h)b)n+an den+an ,en+alaman. 1. !engenalan 6)r)-+)r) adalah domain )tama yan+ diamanah(an dalam ,roses ,enera,an dan ,enyam,ai ilm) (e,ada ana( :atan2 sama ada rela ata) tida( mere(a dit)nt)t )nt)( memban+)n(an diri den+an sebaran+ bent)( ,er)bahan serta ,embahar)an yan+ berla()dari masa (e semasa. 'it)asi terseb)t se$ara )m)mnya men+a(ibat(an +)r)+)r)ter,a(sa berhada,an den+an ,elba+ai tan++)n+ja:ab yan+ lebih men$abar2 lebih beratdan sema(in (om,le(s.'tres mer),a(an sat) ,enya(it yan+ serin+ di(ait(an den+an (esihatan mental dan(era, menyeran+ masyara(at ,ada hari ini. *esihatan mental se,erti yan+ didefinisi(anoleh Pert)b)han *esihatan sed)nia 3<H=5 adalah (ebolehan men+e(al(an h)b)n+anyan+ harmoni den+an oran+ lain2 >(ebolehan dalam men+ambil baha+ian di dalam a(ti4iti(emasyara(atan dan (ebolehan )nt)( meny)mban+ (hidmat (e,ada masyara(at?3*em,en @ara Hid), 'ihat2 *ementerian Malaysia2 9///5. A,abila seseoran+ it) berhada,an den+an stres2 s)dah tent) ia a(an +a+al )nt)( berf)n+si den+an bai( di dalammasyara(at. Men)r)t (ajian yan+

dila()(an oleh Instit)te of 'tress di Ae: Yor(2Ameri(a terda,at !/ ,erat)s dari,ada lela(i de:asa men+alami stres yan+ ()at se()ran+-()ran+nya d)a (ali semin++)2 mana(ala 98 ,erat)s la+i men+alami stres setia, hari.

". !ernyataan Masalah 6old dan Both 30!!35 menyata(an baha:a salah sat) ,)n$a stres ba+i +)r) adalah ,er)bahan 3Ca(iah Binti Arshad2 9//35. 'eba+ai ,en+)r)s ,embelajaran2 +)r) ,erl)meran$an+ ,en+etah)an2 (emahiran dan nilai yan+ henda( diajar setia, hari Esah')laiman 39//35. Antara fa(tor-fa(tor yan+ menyebab(an stres +)r) ialahde,ersonalisasi2 (ejayaan diri2 (etand)san emosi2 lebihan (erja2 h)b)n+an inter,ersonaldan ,erse(itaran (erja. De,ersonalisasi ini adalah mer)j)( (e,ada (eadaan emosiseseoran+ +)r) se,erti $ara melayan ,elajar dan ma$am mana seseoran+ +)r) it)men+atasi masalah ,elajarnya. *ejayaan diri mer)j)( (e,ada $ara seseoran+ +)r) )nt)( men$a,ai (ejayaan )nt)( melihat ,elajarnya men$a,ai (e,)t)san yan+ bai( dalam ,elajaran. *etand)san emosi ,)la mer)j)( (e,ada ,erasaan +)r) yan+ ()at dalammenjalan(an t)+as tan,a merasa marah2 sedih dan bersifat sentimental. Perse(itaran (erja j)+a mem,en+ar)hi +)r) dalam menjalan(an t)+as harian mere(a antaranya (eadaan ,erse(itaran (elas2 (em)dahan alat bant) men+ajar dan alat (elen+(a,an yan+ lain )nt)( mem)dah(an ,erh)b)n+an +)r) dan ,elajar. 'elain it) h)b)n+an inter,ersonal yan+ bai( j)+a ,erl) ba+i +)r) antaranya ber(on+si masalah den+an ra(an se(erja2 ra(an se(erja sentiasa memberi (erjasama dansentiasa menda,at +ala(an dari,ada ,entadbir ata) ,en+et)a. 6)r) j)+a telah dibeban(anden+an ,elba+ai t)+asan ,entadbiran yan+ telah menjadi r)tin ,e(erjaan mere(a2)m,amanya men+isi boran+2 men+)ti, y)ran2 men+emas (ini (edatan+an ,elajar2menyedia(an la,oran ,restasi2 menyedia(an soalan )jian dan ,e,eri(saan2 memberi bimbin+an dan ,elba+ai la+i ba+i memaj)(an ,elajarnya. *yria$o) 30! "5 j)+amene(an(an baha:a stres yan+ ber,anjan+an boleh melemah(an mental dan fizi(al serta ber),aya melemah(an se$ara si+nifi(an (erjaya +)r) dan ,restasi ,elajarnya (erana stresmenjejas(an ()aliti ,en+ajaran dan (omitmen ,ara +)r). *ajian ini da,at membant))nt)( memberi(an ma(l)mat tentan+ taha, stres yan+ di alami oleh +)r)-+)r) di em,atne+eri ini iait) Dohor2 'elan+or2 Ae+eri 'embilan dan Mela(a. *eber(esanan ses)at) ,endidi(an adalah ber+ant)n+ (e,ada ,en+era( )tama sistem ini iait) +)r)-+)r). Prestasi +)r) dan (omitmen adalah ,entin+ ba+i seseoran+ +)r) )nt)( membant) ana( ban+sadalam mem,erolehi (ejayaan. #. $b%ektif Ka%ian

=bje(tif (ajian ini ialah : 0.9.0 %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( (etand)san emos i 0.9.9 %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( de,ersonalisasi 0.9.3 %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( (ejayaan diri 0.9.. %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( h)b)n+aninter,er sonal 0.9.8 %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( ,erse(itaran (erj a 0.9.1 %nt)( men+enal ,asti taha, stres +)r)-+)r) berdasar(an as,e( lebihan (erja 0.9." %nt)( men+enal ,asti ,erbezaan stres di (alan+an +)r) lela(i dan ,erem,)an darias,e( (etand)san emosi2 de,ersonalisasi2 (ejayaan diri2 ,erse(itaran (erja2h)b)n+an inter,ersonal dan lebihan (erja 0.9. %nt)( men+enal ,asti sama ada terda,at h)b)n+an stres di (alan+an +)r) darias,e( (etand)san emosi2 de,ersonalisasi2 (ejayaan diri2 ,erse(itaran (erja2h)b)n+an inter,ersonal dan lebihan (erja den+an )m)r2 bilan+an ana( dan ,en+alaman men+ajar.

&. Kepentingan Ka%ian *ajian ini adalah ,entin+ (e,ada +)r)-+)r) dan sem)a ,entadbir ,iha( se(olahdaerah2 zon mah),)n di,erin+(at Dabatan Pelajaran. Ia amatlah ,entin+ (e,ada : a56)r)-+)r)Memberi ,and)an dan ma(l)mat (e,ada +)r)-+)r) tentan+ $ara menan+ani stresyan+ menjadi amalan dan ber(esan men+i()t (eadaan ,erse(itaran yan+ dihada,i.Da,atan (ajian ini j)+a da,at dijadi(an ,and)an +)r)-+)r) yan+ men+alami stres berdasar(an as,e( (etand)san emosi2 de,ersonalisasi2 lebihan (erja2 h)b)n+aninter,ersonal2 ,erse(itaran (erja dan (ejayaan diri dalam t)+as harian mere(a di se(olah. b5 Pentadbir di ,erin+(at se(olah2 daerah dan zonDa,atan ini da,at di+)na(an oleh ,iha( ,entadbir2 daerah dan zon seba+ai sat)as,e( yan+ ,erl) ,ertimban+an dalam meran$an+ a(ti4iti-a(ti4iti di se(olah. Ia j)+ada,at dijadi(an ,and)an (h)s)snya dalam ,eran$an+an a(ti4iti-a(ti4iti staf di se(olah.

$5 Piha( Dabatan PelajaranPiha( Dabatan Pemban+)nan ')mber ini boleh men++)na(an ma(l)mat dari,ada(ajian ini )nt)( men+ambil lan+(ah-lan+(ah tertent) )nt)( membant) +)r)-+)r)menan+ani ,ersoalan stres yan+ mere(a hada,i. Ma(l)mat dari,ada (ajian ini j)+a da,atdi+)na(an oleh ,iha( Dabatan Pelajaran dalam meran+(a ,ro+ram yan+ lebih besar danmel)as (e,ada +)r)-+)r) dalam menan+ani stres s),aya ter)s da,at dijadi(an ,eran+san+dan memba:a (esan ,ositif (e,ada ,rofesion ,er+)r)an.

&. 'atasan Ka%ian *ajian ini dila(sana(an di bebera,a b)ah se(olah menen+ah di ne+eri Dohor2'elan+or2 Mela(a dan ne+eri sembilan. Bes,onden yan+ ter,ilih adalah seramai .//oran+ +)r) sama ada (ate+ori sis:azah ata) b)(an sis:azah. &)m,)an (ajian adalahmelihat taha, stres yan+ dialami oleh +)r)-+)r) terseb)t di dalam )r)san seharian danmelihat ada(ah terda,at ,erbezaan taha, stres berdasar(an jantina serta fa(tor )tamayan+ menyebab(an stres di (alan+an +)r).

(. Sorotan !enulisan *ajian yan+ dila()(an oleh Bor+et2 et al. 30!!05 (e atas 0/". +)r) se(olah rendahdi Malta2 menda,ati 39.1 ,erat)s ata) "0/ res,onden men+a()i ,e(erjaan mere(amendatan+(an stres yan+ tin++i (e,ada diri mere(a. Dod+e2 D. dan Martin2 <. 30!!35 j)+a telah menjalan(an (ajian yan+ sama (e atas +)r)-+)r) se(olah menen+ah di Malta.Belia) menda,ati ham,ir 8/ ,erat)s +)r) terseb)t men+alami (adar stres yan+ sederhanamana(ala 3/." ,erat)s la+i men+alami (adar stres yan+ rendah2 dan selebihnya sebanya( 08 ,erat)s res,onden mem,erse,si(an baha:a t)+as mere(a mendatan+(an taha, stresyan+ tin++i (e,ada mere(a.Mana(ala men)r)t @o)sin 39///52 dalam (ajiannya (e atas 98/ oran+ +)r) bar)dan 011 +)r) se$ara s)(arela di se(olah berlainan di 'elatan Mississi,,i menda,ati baha:a ,en+alaman (erja mem,)nyai h)b)n+an den+an fa(tor-fa(tor stres. Antaranyatem,oh be(erja di se(olah menyebab(an seseoran+ +)r) it) men$a,ai stres yan+ tin++i.Ini (erana +)r) it) ,erl) menyes)ai(an diri den+an ,erse(itaran se(olah2 ,enyes)aian diriden+an ra(an se(erja dan ,elba+ai tin+(ah la() ,elajar.Men)r)t D)nn 39///52 (ajian (e atas 98 ,elba+ai +)r) di Pennsyl4ania yan+melihat ,erh)b)n+an di antara taha, stres dan fa(tor demo+rafi menda,ati baha:a ,en+alaman +)r) berada ,ada taha, yan+ sederhana dan (etand)san emosi j)+a berada ,ada taha, sederhana. Da,atan (ajian ini menda,ati +)r) stres adalah disebab(an lebihan(erja yan+ diba:a (e r)mah dan be(erja di hari min++). Amat ,entin+ (esedaran +)r)-+)r) terhada, stres ini (erana ia

memberi (esan (e atas ()aliti ,endidi(an.Men)r)t A(hito 'himaz) et. al 39//35 yan+ men+(aji (esan ,en+)r)san stres2so(on+an sosial dan $ara men+atasi stres (e atas 9. oran+ +)r) di hiroshima menda,ati baha:a so(on+an sosial adalah ,entin+ ba+i membant) +)r)-+)r) men+atasi masalahstres. De,)n ,ada tah)n 9///2 /.9. ,erat)s +)r) ter,a(sa menan++)h(an (erja seba+ai+)r) (erana men+hada,i masalah (e$elar)an mental. Antara masalah yan+ dihada,i oleh+)r) ini ialah ,erse(itaran se(olah2 (e,elba+aian tin+(ah la() ,elajar2 h)b)n+aninter,ersonal2 te(anan masa2 ,erh)b)n+an den+an ib) ba,a ,elajar dan lebihan (erja

). Metodologi Ka%ian ".0 Be(abent)( *ajian &inja)an sam,el dila()(an )nt)( men+)m,)l(an ma(l)mat-ma(l)mat ber(enaan ,erla()an b)li di se(olah menen+ah. Ma(l)mat-ma(l)mat j)+a di,erolehi berdasar(an(e,ada ja:a,an soal selidi( yan+ dijalan(an den+an ,emboleh )bah,emboleh )bah yan+telah ditent)(an2 r)j)(an do()men2 a(ti(el-arti(el2 j)rnal dan ,roje( disertasi terdah)l). ".9 Po,)lasi dan 'am,el *ajian Po,)lasi (ajian adalah di (alan+an +)r)-+)r) yan+ di,ilih dari,ada bebera,a b)ahse(olah menen+ah di ne+eri iait) Dohor2 Mela(a2 Ae+eri 'embilan dan 'elan+or. 'am,el(ajian terdiri dari,ada .// oran+ +)r) yan+ di,ilih dari bebera,a b)ah se(olah menen+ahdi setia, em,at b)ah ne+eri. *ajian ini men++)na(an (aedah ,ersam,elan (elom,o( atas(elom,o(. Bebera,a b)ah se(olah menen+ah di setia, ne+eri di,ilih oleh ,enyelidi( )nt)( dijadi(an sam,el (ajian. 'eramai "1 oran+ +)r) di Mela(a2 00. oran+ +)r) diDohor2 !3 oran+ +)r) di Ae+eri 'embilan dan 00" oran+ +)r) di 'elan+or telah di,ilihse$ara ra:a( )nt)( menjadi res,onden (ajian. ".3 Instr)mentasi Instr)men terseb)t terdiri dari,ada ti+a baha+ian iait) baha+ian A dan baha+ian Bdan @. Baha+ian B men+and)n+i 9 item soalan yan+ men+)()r taha, stres2 instr)mendari s)bs(ala te(anan oleh 6mel$h 30! 952 item-item ini telah diada,tasi dari,ada instr)men Adminstrative Stress Indeks 3A'I5aha+ian @. 'oalan baha+ian A berbent)( ma(l)mat ,eribadi dan $iri-$iri demo+rafi res,onden iait) jantina2 )m)r2 ,en+alamanmen+ajar2 taraf ,er(ah:inan dan taraf

,endidi(an. 'ementara. Baha+ian @ ,)lamen+and)n+i 99 item soalan yan+ men+)()r taha, stres dari 6oldber+ 30!"952 General Health Questionaire 36H75. *. Ka%ian +intis 'at) )jian a:al telah dila()(an (e atas 9/ oran+ +)r) di se(olah Menen+ah*eban+saan M)tiara Bini2 '()dai Dohor . Bes,onden yan+ terlibat dalam (ajian rintis inimem,)nyai $iri-$iri yan+ ham,ir sama den+an res,onden (ajian sebenar dan mere(atida( a(an di,ilih la+i )nt)( menjadi sam,el (ajian sebenar. Boran+ soal selidi( yan+telah dija:ab oleh mere(a telah dianalisis )nt)( menent)(an (eboleh,er$ayaan dan(esahan soal selidi( terseb)t. Ailai Alfa @ronba$h yan+ di,eroleh ba+i (esem)a item soalselidi( terseb)t ialah /. 391