Nota

1. Morfem dan Perkataan

Morfem Perkataan
Semua
Unit bahasa terkecil Unit bahasa terkecil perkataan
Berfungsi gramatis / Mempunyai makna lengkap ialah morfem
menjalankan tugas nahu Dapat berdiri sendiri
Dapat berdiri sendiri jika Bersifat bebas (morfem Bukan semua
morfem bebas sahaja bebas) morfem ialah
Bersifat bebas dan terikat Terbentuk daripada morfem perkataan
Membentuk perkataan

2. Bentuk kata

Kata dasar
Kata tunggal Kata majmuk

Berbentuk: Satu bentuk dasar

tunggal sahaja tidak alami Dua/lebih kata dasar
terbitan perubahan dirangkaikan = alami
proses pemajmukan
majmuk Binaan satu atau
beberapa suku kata Makna berlainan daripada
ganda
maksud asal kata dasar
Dapat diperluas = Termasuk akronim
Bersifat satu unit = tidak
ditambah bentuk lain.
boleh disisipkan unsur lain
Jenis: rangkaian kata
bebas, istilah khusus,
Kata terbitan Kata ganda maksud kiasan
Ejaan:
Lazimnya terpisah
Kata dasar yang Kata dasar yang diulang = Bercantum: 15 kata
ditambahkan imbuhan = alami pengulangan yang mantap/utuh
alami proses pengimbuhan Jenis: penuh, separa, dan
Jenis: awalan, akhiran, berentak (vokal, konsonan,
apitan, sisipan dan bebas)

@ SuhaimiMohdSalleh
3. Kata kerja (KK)

KK Aktif
KK Pasif

Digunakan dalam ayat aktif. Terbit daripada KK aktif

Jenis: Digunakan dalam ayat pasif
KK aktif transitif Jenis:
KK aktif tak transitif KK pasif imbuhan pasif
KK pasif orang I dan II
KK pasif dengan kata kena

KK Aktif Transitif
di- (oleh) ...saya beli
Digunakan dalam ayat aktif di-...-kan (oleh) ...kujejaki
transitif dalam predikat di-...-i (oleh) ...kita cari
Diikuti objek (FN): ter- oleh ...kami pakai
1 objek ber- (oleh) ...awak bawa
2 objek (objek tepat dan ke-...-an ...tuan ucapkan
objek sipi)
...kena halau
...kena buli
...kena tipu
...membonceng KK Aktif Tak Transitif
motosikal
...menamai
Digunakan dalam ayat aktif tak
tempat itu ...tinggal di
transitif dalam predikat
Tanjung Piai kampung
Tidak perlukan objek
...mendapatkan ...membelok ke
Jenis:
kot itu untuk kanan
kamu Perlu diikuti pelengkap = KK aktif
tak transitif berpelengkap ...berselimutkan
...makan nasi kain buruk
Tidak perlukan pelengkap = KK
...terlanggar ...menjadi lemah
aktif tak transitif tanpa pelengkap
periuk lauk

...bermain bola lisut. ...bermain.

...membelikan ...terjatuh di padang. ...terjatuh.
adiknya buku ...terperanjat besar. ...terperanjat.
...menghadiahi ...sudah berjanji ...sudah berjanji.
saya jam tangan dengan ibunya.
...membawakan
ayahnya air teh
@ SuhaimiMohdSalleh
4. Pelengkap Objek Penerang Keterangan

Pelengkap Objek Penerang

Mengikuti KK tak Mengikuti KK aktif Mengikuti KN, KK &

transitif berpelengkap
dalam predikat ayat
Tak boleh digugurkan
Terdiri daripada KN,
KA, & FS
transitif dalam KA dalam subjek &
predikat ayat predikat ayat
Tak boleh digugurkan Boleh digugurkan
Terdiri daripada FN Terdiri daripada KN,
Jenis: objek tepat & KA, KK dan FS.
objek sipi

Keterangan
Air sungai mengalir dengan lajunya.
Kerajaan telah membuat keputusan tentang PPSMI.
Hadir selepas FK dan FA Pelatih-peltih itu mahir dalam masa tiga bulan.
Terdiri daripada FA dan FS Kanak-kanak itu tidur sungguh nyenyak.
Boleh digugurkan Dia sampai lewat benar.

Dalam ayat majmuk keterangan: Pertandingan diteruskan walaupun hari hujan.

berupa klausa keterangan Ia bertempik terlalu kuat hingga serak suaranya.
Jika digugurkan, jadi ayat tunggal Mereka ke situ dengan menaiki motosikal.
Saya terlewat kerana jalan sangat sesak.

5. SATU KATA PELBAGAI FUNGSI

Kata adjektif menunjukkan jarak

dalam Kata sendi nama menunjukkan hala
Kata arah sesuatu yang tiada ruang atau jarak

Kata sendi nama

untuk Kata hubung keterangan
Kata hubung komplemen

mengenai Kata kerja kena pada

Kata sendi nama dapat bertukar ganti dengan tentang

sampai Kata kerja tiba

Kata sendi nama dapat bertukar ganti dengan hingga

Kata bantu aspek menunjukkan masa bakal tiba

akan Kata sendi nama selepas KA emosi @ SuhaimiMohdSalleh