Anda di halaman 1dari 62

STUDIO PERANCANGAN 1

KELOMPOK 6

STUDIO
PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Angga Pratama 41112120086


Andrea Devky R.K 41112120089
Iwan Sutriono 41112120104
Nurjayadi 41112120059
Pamrianto 41112120083

Universitas Mercu Buana


2016 1
Mercu Buana University-2016
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

DAFTAR ISI

BAB 1...................................................................................................................................................2
PRA RENCANA DIMENSI STRUKTUR.......................................................................................2
1.1 PRARENCANA PELAT.....................................................................................................2
1.1.1 PELAT PINGGIR........................................................................................................2
1.1.2 PELAT TENGAH.........................................................................................................5
1.2 PRARENCANA BALOK....................................................................................................8
1.2.1 Balok Pinggir (As D)....................................................................................................8
1.2.2 Balok Tengah (As 3)...................................................................................................12
1.3 PRARENCANA KOLOM.................................................................................................16
1.3.1 KOLOM TENGAH....................................................................................................16
1.3.2 KOLOM PINGGIR....................................................................................................22
1.4 PERENCANAAN TANGGA............................................................................................30
BAB II................................................................................................................................................35
INPUT BEBAN DAN ANALISA STRUKUR DENGAN PROGRAM ETABS..........................35
2.1 Input Beban statis..............................................................................................................35
BAB III..............................................................................................................................................37
PERHITUNGAN BEBAN GEMPA STATIK EKUIVALEN........................................................37

Universitas Mercu Buana


2016 2
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

BAB 1
PRA RENCANA DIMENSI STRUKTUR
1.1 PRARENCANA PELAT

1.1.1 PELAT PINGGIR


1) 1 asumsi tebal pelat ho = 120mm

Balok L kantilever
L
ht >
8
6500
ht >
8
>812.5 mm
Ambil ht = 850mm
ho = 120mm
bo = 0.5 h = 425 mm

1 1
be ; L= .6500 = 1625 mm
4 4

be bo + 6hf = 240 + (6.(120)) = 1145 mm

be bo + (0.5 Lnka )

425 + ( 0.5 (5500 425)) = 2962.5 mm

Ambil be terkecil = 1625 mm


lb = C1 . bo .ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,089
lb = 0,089 . 425 . 850 = 2.32x1010 mm
1
lp = ( 0,5 . 5500) . 120 = 3.9610 mm
12
lb 2.3210 mm
maka 1 = = = 58.59
lp 3.96 10 mm

2) 2asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T satu ujung menerus ht >
18.5
5500
ht >
18.5
ht > 297.30 mm
Ambil ht = 300mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 180mm

Universitas Mercu Buana


2016 3
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1 1
be ;L= .5500 = 1375 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 180 + (8.(120)) + (8.(120))= 210mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

180 +( 0.5 (6500)) + (0.5 (6500)) = 6680 mm


Ambil be terkecil = 1375 mm
lb = C1 . bo .ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,184
lb = 0,170 . 180 . 300 = 894240000 mm
1
lp = ( 0,5 . 6500 + 0,5 . 1500 ) . 120 = 936000000 mm
12
lb 894240000mm
maka 2 = = = 0,96
lp 936000000mm

3) 3asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T dua ujung menerus ht
21
6500
ht
21
509,5 mm
Ambil ht = 400mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 240mm

1 1
be .L= .6500 = 1625 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 240 + (8.(120)) + (8.(120))= 2160mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 +( 0.5 (6000 240)) + (0.5 (5500 240)) = 5750 mm


Ambil be terkecil = 1625 mm
lb= C1 . bo .ht dariperhitungan EXCEL di peroleh = 0,174
lb= 0,174 . 240 . 400 = 2672640000 mm
1
lp= ( 0,5 . 6000 + 0,5 . 6000 ) . 120 = 828000000 mm
12
lb 2672640000 mm
maka 3 = = = 3,23
lp 864000000 mm

4) 4 asumsi tebal pelat ho = 120mm

Universitas Mercu Buana


2016 4
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

L
Balok T satu ujung menerus ht
18.5
5500
ht | 297.30 mm
18.5
Ambil ht = 300mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 180mm

1 1
be .L= .5500 = 1375 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 180 + (8.(120)) + (8.(120))= 2100mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 + ( 0.5 (1500 180)) + (0.5 (6500 180))= 4000 mm


Ambil be terkecil = 1375 mm
lb = C1 . bo .ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,184
lb = 0,184 . 180 . 300 = mm
1
lp = ( 0,5 . 1500 + 0,5 . 6500 ) . 120 = 936000000 mm
12
lb 2611200000 mm
maka 2 = = = 2.789
lp 936000000 mm
1
jadi m = ( 1 + 2 + 3 + 4 )
4
1
= ( 3,227 + 4,53 + 3,09 + 2,789 )
4
= 3,409 2,0
Bentang bersih Terpanjang = 6500 (0,5bo,2 + 0,5bo,4)
= 6500 ((0,5 . 240) + (0,5 . 240))
= 6260 mm
Bentang bersih Terpendek = 6000 (0,5bo,2 + 0,5bo,4)
= 6000 ((0,5 . 240) + (0,5 . 240))
= 5760 mm
6260
Maka = = 1,086, untuk m 2,0
5750
Fy
ln (0,8+ )
h 1500
(36+ 9 .1,086)
400
6260 (0,8+ )
h 1500 145,87 | h 90 mm | Maka, Ambil h pelat = 150mm.
(36+9 . 1,086)

1.1.2 PELAT TENGAH


1) 1 asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T dua ujung menerus ht
21

Universitas Mercu Buana


2016 5
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

6500
ht
21
509,5 mm

Ambil ht = 400mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 240mm

1 1
be .L= .6500= 1625 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 240 + (8.(120)) + (8.(120))= 2160mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 + ( 0.5 (5500 240)) + (0.5 (6000 240)) = 5750 mm


Ambill be terkecil = 1625 mm
lb = C1 . bo . ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,174
lb = 0,174 . 240 . 400 = 2672640000 mm
1
lp = ( 0,5 . 5500 + 0,5 . 6000 ) . 120 = 828000000 mm
12
lb 2672640000 mm
maka 1 = = = 3,227
lp 828000000 mm

2) 2 asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T dua ujung menerus ht
21
6000
ht
21
285,7 mm
Ambil ht = 400mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 240mm

1 1
be .L= .6000= 1500 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 240 + (8.(120)) + (8.(120))= 2160mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 + ( 0.5 (6500 240)) + (0.5 (1500 240))= 4000 mm


Ambil be terkecil = 1500 mm
lb = C1 . bo . ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,170
lb = 0,170 . 240 . 400 = 2611200000 mm

Universitas Mercu Buana


2016 6
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1
lp = ( 0,5 . 6500 + 0,5 . 1500 ) . 120 = 576000000 mm
12
lb 2611200000 mm
maka 2 = = = 4,53
lp 576000000 mm

3) 3 asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T dua ujung menerus ht
21
6500
ht
21
509,5 mm
Ambil ht = 400mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 240mm

1 1
be .L= .6500= 1625 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 240 + (8.(120)) + (8.(120))= 2160mm

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 + ( 0.5 (6000 240)) + (0.5 (6000 240)) = 6000


mm
Ambil be terkecil = 1625 mm
lb = C1 . bo . ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,174
lb = 0,174 . 240 . 400 = 2672640000 mm
1
lp = ( 0,5 . 6000 + 0,5 . 6000 ) . 120 = 864000000 mm
12
lb 2672640000 mm
maka 3 = = = 3,09
lp 864000000 mm

4) 4 asumsi tebal pelat ho = 120mm

L
Balok T dua ujung menerus ht
21
6000
ht
21
285,7 mm
Ambil ht = 400mm
ho = 120mm
bo = 0.6 h = 240mm

1 1
be .L= .6000= 1500 mm
4 4

be bo + 8hf + 8hf = 240 + (8.(120)) + (8.(120))= 2160mm

Universitas Mercu Buana


2016 7
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

be bo + (0.5 Lnka ) + ( 0.5 Lnki)

240 + ( 0.5 (6500 240)) + (0.5 (6500 240)) = 6500 mm


Ambil be terkecil = 1500 mm
lb = C1 . bo . ht dari perhitungan EXCEL di peroleh = 0,170
lb = 0,170 . 240 . 400 = 2611200000 mm
1
lp = ( 0,5 . 6500 + 0,5 . 6500 ) . 120 = 936000000 mm
12
lb 2611200000 mm
maka 2 = = = 2,789
lp 936000000 mm
1
jadim = ( 1 + 2 + 3 + 4 )
4
1
= ( 3,227 + 4,53 + 3,09 + 2,789 )
4
= 3,409 2,0
Bentang bersih Terpanjang = 6500 (0,5bo,2 + 0,5bo,4)
= 6500 ((0,5 . 240) + (0,5 . 240))
= 6260 mm
Bentang bersih Terpendek = 6000 (0,5bo,2 + 0,5bo,4)
= 6000 ((0,5 . 240) + (0,5 . 240))
= 5760 mm
6260
Maka = = 1,086, untuk m 2,0
5750
Fy
ln (0,8+ )
h 1500
(36+ 9 .1,086)
400
6260 (0,8+ )
h 1500 145,87
(36+9 . 1,086)
1 2 3 4 5
h 90 mm 1500 6500 6500 1500
Ambil h pelat = 150mm.
D
5500

1.2 PRARENCANA BALOK C


Denah Pembebanan Balok
6000

B
6000

Universitas Mercu Buana


2016 A 8
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1 2 3 4 5
1500 6500 6500 1500
1.2.1 Balok Pinggir (As D)

1 2 3 4 5
750 750 2750 1000 2750 2750 1000 2750 750 750

D
750

750
2750

4000
4000

2750
750

750

Universitas Mercu Buana


2016 9
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Perkiraan awal ukuran penampang :

1 2 3 4 5
1500 6500 6500 1500

Bentang 1-2 (Kantilever) h >L/8 = 1500/8 = 187,5 | h = 300;b =


0,5h = 175 = 200

Bentang 2-3 (2 ujung menerus) h >L/21=6500/21 = 309,52 | h =


350;

b =0,5h=175=200

Bentang 3-4 (2 ujung menerus) = Bentang 2-3, h >6500/21 =


309,52

h = 350; b = 0,5h = 175 = 200

Bentang 4-5 (Kantilever) = Bentang1-2 = h >1500/8 = 187,5 | h =


300; b = 200

Beban Balok

Universitas Mercu Buana


2016 10
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Beban Mati :

1) Berat sendiri pelat = 0,15 m x 24 KN/m2 = 3,6 KN/m2

2) Berat penutup lantai (Screed + Keramik) = 0,007 m x 25 KN/m2 =


0,17KN/m2

3) Berat Plafond + Rangka = (0,11+0,07) KN/m2 = 0,18 KN/m2

q dead (qd) = 3,6+0,17+0,18 = 3,95KN/m 2

Beban Hidup :

Beban hidup berdasarkan SNI pembebanan untuk rumah dan gedung


1987,

Klinik = 2,5 KN/m2, q Live (ql) = 2,5 KN/m2

Kombinasi Beban : 1,2qd + 1,6 ql, input pembebanan pada Software SAP :

Bentang 1-2 (1,5 x5,5)

Jarak (m) 0 0,75 0,75 1.5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 0,75 0,75 1.5


Dead Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10
0 0
(KN/m) 0,86 .86

Bentang 23 (6,5x5,5)

Jarak (m) 0 2,75 3,75 6,5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 2,75 3,75 6,5

Universitas Mercu Buana


2016 11
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Dead Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10


0 0
(KN/m) 0,86 .86
Bentang 3-4(6,5x5,5)

Jarak (m) 0 2,75 3,75 6,5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 2,75 3,75 6,5


Dead Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10
0 0
(KN/m) 0,86 .86

Bentang 4-5 (1,5 x5,5)

Jarak (m) 0 0,75 0,75 1.5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 0,75 0,75 1.5


Live Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10
0 0
(KN/m) 0,86 .86

Hasil Assign dari SAP

Assign Beban Mati (DEAD)

Assign Beban Hidup (LIVE)

Universitas Mercu Buana


2016 12
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Bidang Momen Akibat Combo 1 ( 1,2qd+1,6ql )

Dari SAP tersebut didapat Momen Maksimal = 88,18 KN.m | =0,8

Mu fy
bd 2
fc ( 10,59 )
=
( )
f c'
= 0,010 (410/37) = 0.11

6
88,18 x 10
bd 2
0,8 x 37 x 0,11 ( 10,59 x 0,11 )
2
bd 28961939,45 mm2

Untuk b = 250 d = 340,36

Asumsi tulangan lapis maka h = d + 65 = 340.36 + 65 = 405,36 mm

h = 405,36 mm > h min =309,52 mm

Maka ambil h = 450 mm

b = 250 mm

Universitas Mercu Buana


2016 13
A B C DPERANCANGAN 1
STUDIO
KELOMPOK 6
6000 6000 6000
1.2.2 Balok Tengah (As 3)

5 1500 4 6500 3 6500 4 1500 5


750750 2750 1000 2750 2750 1000 2750 750 750

750
2750

2750

4000
5500
2750

2750

750 750
C

3000
3000 500 3000 3000 500 3000

4500
6000
3000

750
B
3000

3000
3000 500 3000 3000 500 3000

6000
3000

3000 A

Perkiraan awal ukuran penampang :

A B C D
6000 6000 6000
5500

Bentang A B (1 Ujung menerus) h >L/18,5 =6000/18.5 = h =


324,32

h= 350; b=0,5h = 175 = 200

Bentang B C (2 ujung menerus) h > L/21=6000/21= 285.7 | h=


300; b=0,5

Universitas Mercu Buana


2016 14
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

b = 150 = 200

Bentang C D (2 ujung menerus) = Bentang B C, h >


L/21=6000/21= 285.7 | h= 300; b=0,5h = 150 = 200

Bentang C D = Bentang A B (1 Ujung menerus) h >L/18,5


=6000/18.5 = 324,32 | h= 350; b=0,5h = 175 = 200

Beban Balok

Beban Mati :

1) Berat sendiri pelat = 0,15 m x 24 KN/m2 = 3,6 KN/m2

2) Berat penutup lantai (Screed + Keramik) = 0,007 m x 25 KN/m2 =


0,17 KN/m2

3) Berat Plafond + Rangka = (0,11+0,07) KN/m2 = 0,18 KN/m2

q dead (qd) = 3,6+0,17+0,18 = 3,95KN/m 2

Beban Hidup :

Beban hidup berdasarkan SNI pembebanan untuk rumah dan gedung


1987,

Klinik = 2,5 KN/m2, q Live (ql) = 2,5 KN/m2

Kombinasi Beban : 1,2qd + 1,6 ql, input pembebanan pada Software SAP :

Bentang A B (6 x 6,5) ATAS

Jarak (m) 0 3 3 0
Live Load 2,5x6,5/2= 2,5x6,5/2=
0 0
(KN/m) 8.125 8.125

Jarak (m) 0 3 3 0
Dead Load 3,95x6,5/2=1 3,95x6,5/2=12
0 0
(KN/m) 2,8 .8

Bentang A B (6 x 6,5) BAWAH

Universitas Mercu Buana


2016 15
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Jarak (m) 0 3 3 0
Live Load 2,5x6,5/2= 2,5x6,5/2=
0 0
(KN/m) 8.125 8.125

Jarak (m) 0 3 3 0
Dead Load 3,95x6,5/2=1 3,95x6,5/2=12
0 0
(KN/m) 2,8 .8

Bentang BC (6,5x5,5) ATAS

Jarak (m) 0 3 3 0
Live Load 2,5x6,5/2= 2,5x6,5/2=
0 0
(KN/m) 8.125 8.125

Jarak (m) 0 3 3 3
Live Load 3,95x6,5/2=1 3,95x6,5/2=12
0 0
(KN/m) 2,8 .8

Bentang BC (6,5x5,5) BAWAH

Jarak (m) 0 3 3 0
Live Load 2,5x6,5/2= 2,5x6,5/2=
0 0
(KN/m) 8.125 8.125

Jarak (m) 0 3 3 3
Live Load 3,95x6,5/2=1 3,95x6,5/2=12
0 0
(KN/m) 2,8 .8

Bentang C D (6,5x5,5) ATAS

Jarak (m) 0 2,75 2,75 6,5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 2,75 2,75 6,5


Dead Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10
0 0
(KN/m) 0,86 .86

Universitas Mercu Buana


2016 16
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Bentang C D (6,5x5,5) BAWAH

Jarak (m) 0 2,75 2,75 6,5


Live Load 2,5x5,5/2= 2,5x5,5/2=
0 0
(KN/m) 6,87 6,87

Jarak (m) 0 2,75 2,75 6,5


Dead Load 3,95x5,5/2=1 3,95x5,5/2=10
0 0
(KN/m) 0,86 .86

Hasil Assign dari SAP

Assign Beban Mati (DEAD)

Assign Beban Hidup (LIVE)

Bidang Momen Akibat Combo 1 ( 1,2qd+1,6ql )

Universitas Mercu Buana


2016 17
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Dari SAP tersebut didapat Momen Maksimal = 136,7 KN.m | =0,8

Mu fy
bd 2
fc ( 10,59 )
=
( )
f c'
= 0,010 (410/37) = 0.11

6
136,7 x 10
bd 2
0,8 x 37 x 0,11 ( 10,59 x 0,11 )
2
bd 44897903,42 mm2

Untuk b = 250 d = 423,78

Asumsi tulangan lapis maka h = d + 65 = 423,78 + 65 = 488,78 mm

h = 488,78 mm > h min =324,32 mm

Maka ambil h = 500 mm

b = 250 mm

1 2 3 4 5
1500 6500 6500 1500

1.3 PRARENCANA KOLOM


5500

1.3.1 KOLOM TENGAH

Kolom tengah (kolom B3)


C
6500
3250 3250
6000
3000
6000

B
3000

6000

Universitas Mercu Buana A


2016 18
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

3700
Gambar : Denah Perletakan Kolom

3700
3700
3700
4500

1500 6500
Universitas Mercu Buana
6500 1500
2016 19
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Gambar : Potongan elevasi B

Menghitung gaya normal terfaktor kolom masing-masing tingkat

Lantai 4 (kolom lantai 5)

Beban Mati
B.s Pelat = 0.15 m x (6 x 6.5) m2 x 24 kn/m3 = 140.4 kn
B.s Plafond + rangka = (6 x 6.5) m2 x 0.18 kn/m2 = 7.02 kn
B.s Balok = (6 + 6.5) m x 0.25 m x (0.5 - 0.15) m x 24 kn/m3 = 26,25 kn
B.s Aspal = (6 x 6.5) m2 x 6.25 cm x 0.14 kn/m2 = 34.125 kn
keterangan :
Tebal rata-rata aspal = (3 cm + (1% x (1300 cm / 2) + 3 cm) / 2)
= 6.25 cm = 0.0625 m
Pd 5 = 207.795 KN
Pl5 = (6 x 6.5) x ql = (6 x 6.5) x 2.5 = 97.5 kn

Universitas Mercu Buana


2016 20
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Pu5 = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (214.095) + 1.6 (97.5) = 405.354 kn

Lantai 3 (kolom lantai 4)

Beban Mati
B.s Pelat = 0.15 m x (6 x 6.5) m2 x 24 kn/m3 = 140.4 kn
B.s Plafond + rangka = (6 x 6.5) m2 x 0.18 kn/m2 = 7.02 kn
B.s Balok = (6 + 6.5) m x 0.25 m x (0.5 - 0.15) m x 24 kn/m3 = 26.25 kn
B.s Keramik + acian = (6 x 6.5) m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 6.825 kn
B.s Dinding Bata = (6 x 6.5) m x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 300.3 kn

Pd 4 = 480.795 KN
Pl 4 = (6 x 6.5) x ql = (6 x 6.5) x 2.5 = 97.5 kn
Pu 4' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (480.795) + 1.6 (97.5) = 732.594 kn
Pu 4 = Pu 4' + Pu 5 = 732.594 + 405.354 = 1137.948 kn

Lantai 2 (kolom lantai 3)

Beban Mati
B.s Pelat = 0.15 m x (6 x 6.5) m2 x 24 kn/m3 = 140.4 kn
B.s Plafond + rangka = (6 x 6.5) m2 x 0.18 kn/m2 = 7.02 kn
B.s Balok = (6 + 6.5) m x 0.25 m x (0.5 - 0.15) m x 24 kn/m3 = 32.55 kn
B.s Keramik + acian = (6 x 6.5) m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 6.825 kn
B.s Dinding Bata = (6 x 6.5) m x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 300.3 kn
Pd 3 = 487.095 KN
Pl 3 = (6 x 6.5) x ql = (6 x 6.5) x 2.5 = 97.5 kn
Pu 3' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (487.095) + 1.6 (97.5) = 740.514 kn
Pu 3 = Pu 3' + Pu 4 = 740.514 + 1137.948 = 1878.462

Lantai 1 (kolom lantai 2)


Beban Mati
B.s Pelat = 0.15 m x (6 x 6.5) m2 x 24 kn/m3 = 140.4 kn
B.s Plafond + rangka = (6 x 6.5) m2 x 0.18 kn/m2 = 7.02 kn
B.s Balok = (6 + 6.5) m x 0.25 m x (0.5 - 0.15) m x 24 kn/m3 = 26.25 kn
B.s Keramik + acian = (6 x 6.5) m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 6.825 kn
B.s Dinding Bata = (6 x 6.5) m x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 300.3 kn

Pd 2 = 480.795 KN

Universitas Mercu Buana


2016 21
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Pl 2 = (6 x 6.5) x ql = (6 x 6.5) x 2.5 = 97.5 kn


Pu 2' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (480.795) + 1.6 (97.5) = 732.954 kn
Pu 2 = Pu 2' + Pu 3 = 732.954 + 1878.462 = 2611.416 kn

Basement (kolom lantai 1)


Beban Mati
B.s Pelat = 0.15 m x (6 x 6.5) m2 x 24 kn/m3 = 140.4 kn
B.s Plafond + rangka = (6 x 6.5) m2 x 0.18 kn/m2 = 7.02 kn
B.s Balok = (6 + 6.5) m x 0.25 m x (0.5 - 0.15) m x 24 kn/m3 = 26.25 kn
B.s Keramik + acian = (6 x 6.5) m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 6.825 kn
B.s Dinding Bata = (6 x 6.5) m x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 300.3 kn
Pd1 = 480.795 KN
Pl1 = (6 x 6.5) x ql = (6 x 6.5) x 2.5 = 97.5 kn
Pu1' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (480.795) + 1.6 (97.5) = 732.954 kn
Pu1 = Pu 1' + Pu 2 = 732.954 + 2611.416 = 3344.37 kn

Perkiraan awal dimensi kolom


Ag Pu / n ( f'c + fy t)
Ag = Luas Penampang kolom yang dipelukan
Pu = Gaya aksial konsentrik terfaktor pada kolom
t = Rasio tulangan memanjang kolom
n = koefisien optimum
ket : nilai n pada tugas ini diambil berdasarkan parameterbahwa bangunan
berada di wilayahgempa 5 dan kondisi tanah keras

1) Lantai 4 (kolom lantai 5)

Ag 5 Pu 5 / n ( f'c + fy t)
= 405.354 x 1000 / (0.08 ( 28+400x0.01))
= 158341.406 mm2
b = h = (158341.406 mm2)0.5 = 397.92 mm
Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 400 mm x 400 mm

2) Lantai 3 (kolom lantai 4)

Ag 4 Pu 4 / n ( f'c + fy t)
= 1137.948 x 1000 / (0.15 ( 30+400x0.01))
= 223127.058 mm2

Universitas Mercu Buana


2016 22
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

b = h = (223127.058 mm2)0.5 = 472.363 mm


Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 500 mm x 500 mm

3) Lantai 2 (kolom lantai 3)

Ag 3 Pu 3 / n ( f'c + fy t)
= 1878.462 x 1000 / (0.2 ( 30+400x0.01))
= 276244.412 mm2
b = h = (276244.412 mm2)0.5 = 525.58 mm
Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 550 mm / 550 mm

4) Lantai 1 (kolom lantai 2)

Ag 2 Pu 2 / n ( f'c + fy t)
= 2611.416 x 1000 / (0.23 ( 35+400x0.01))
= 291127.759 mm2
b = h = (291127.759 mm2)0.5 = 539.562 mm
Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 550 mm / 550 mm

5) Basement (kolom lantai 1)

Ag 1 Pu 1 / n ( f'c + fy t)
= 3344.37 x 1000 / (0.25 ( 35+400x0.01))
= 343012.307 mm2
b = h = (343012.307 mm2)0.5 = 585.672 mm
Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 600 mm / 600 mm

Universitas Mercu Buana


2016 23
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1.3.2 KOLOM PINGGIR

1 2 3 4 5
1500 6500 6500 1500

2750

5500
3250 3250
6500

6000
B

6000

Universitas Mercu Buana


2016 24
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

3700
3700
3700
3700
4500

1500 6500 6500 1500

Gambar : Potongan elevasi B

Universitas Mercu Buana


2016 25
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Menghitung gaya normal terfaktor kolom masing-masing tingkat

Lantai 4 (kolom lantai 5)

Beban Mati

B.s Pelat = 0.15 m x (6.5 x 2.75) m2 x 24 kn/m3 = 64.35 Kn


B.s Plafond + rangka = (6.5 x 2.75) m2 x 0.18 kn/m2 = 3.22 Kn
B.s Balok = (2.75 + 6.5)m x 0.25 m x (0.45 - 0.15) m x 24 kn/m 3 = 16.65
Kn
B.s Aspal = (6.5 x 2.75) m2 x 6.25 cm x 0.14 kn/m2 = 15.64 Kn
keterangan :

Tebal rata-rata aspal = (3 cm + (1% x (1300 cm / 2) + 3 cm) / 2)

= 6.25 cm = 0.0625 m

Pd 5 = 99.86 Kn

Pl 5 = (6.5 x 2.75)x ql = (6.5 x 2.75)x 2.5 = 44.69 Kn

Pu 5 = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (99.86) + 1.6 (44.69) = 191.34 Kn

Lantai 3 (kolom lantai 4)

Beban Mati

B.s Pelat = 0.15 m x (6.5 x 2.75)m2 x 24 kn/m3 = 64.35 Kn


B.s Plafond + rangka = (6.5 x 2.75)m2 x 0.18 kn/m2 = 3.22 Kn
B.s Balok = (2.75 + 6.5)m x 0.25 m x (0.45 - 0.15) m x 24 kn/m 3 = 16.65
Kn
B.s Keramik + acian = (6.5 x 2.75)m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 3.13 Kn
B.s Dinding Bata = (6.5 + 2.75)m2 x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 71.22
Kn

Pd 4 = 158.575 Kn

Pl 4 = (6.5 x 2.75) x ql = (6.5 x 2.75) x 2.5 = 44.687 kn

Universitas Mercu Buana


2016 26
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Pu 4' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (158.575) + 1.6 (44.687) = 261.79 kn

Pu 4 = Pu 4' + Pu 5 = 261.79 + 191.34 = 453.13 kn

Lantai 2 (kolom lantai 3)

Beban Mati

B.s Pelat = 0.15 m x (6.5 x 2.75)m2 x 24 kn/m3 = 64.35 Kn


B.s Plafond + rangka = (6.5 x 2.75)m2 x 0.18 kn/m2 = 3.22 Kn
B.s Balok = (2.75 + 6.5)m x 0.25 m x (0.45 - 0.15) m x 24 kn/m 3 = 16.65
Kn
B.s Keramik + acian = (6.5 x 2.75)m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 3.13 Kn
B.s Dinding Bata = (6.5 + 2.75)m2 x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 71.22
Kn

Pd 3 = 158.575 Kn

Pl 3 = (6.5 x 2.75) x ql = (6.5 x 2.75) x 2.5 = 44.687 Kn

Pu 3' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (158.575) + 1.6 (44.687) = 261.79 Kn

Pu 3 = Pu 3' + Pu 4 = 261.79 + 453.13 = 714.92 Kn

Lantai 1 (kolom lantai 2)

Beban Mati

B.s Pelat = 0.15 m x (6.5 x 2.75)m2 x 24 kn/m3 = 64.35 Kn


B.s Plafond + rangka = (6.5 x 2.75)m2 x 0.18 kn/m2 = 3.22 Kn
B.s Balok = (2.75 + 6.5)m x 0.25 m x (0.45 - 0.15) m x 24 kn/m 3 = 16.65
Kn
B.s Keramik + acian = (6.5 x 2.75)m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 3.13 Kn
B.s Dinding Bata = (6.5 + 2.75)m2 x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 71.22
Kn

Pd 2 = 158.575 Kn

Universitas Mercu Buana


2016 27
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Pl 2 = (6.5 x 2.75) x ql = (6.5 x 2.75) x 2.5 = 44.687 Kn

Pu 2' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (158.575) + 1.6 (44.687) = 261.79 Kn

Pu 2 = Pu 2' + Pu 3 = 261.79 + 714.92 = 976.71 Kn

Basement (kolom lantai 1)

Beban Mati

B.s Pelat = 0.15 m x (6.5 x 2.75)m2 x 24 kn/m3 = 64.35 Kn


B.s Plafond + rangka = (6.5 x 2.75)m2 x 0.18 kn/m2 = 3.22 Kn
B.s Balok = (2.75 + 6.5)m x 0.25 m x (0.45 - 0.15) m x 24 kn/m 3 = 16.65
Kn
B.s Keramik + acian = (6.5 x 2.75)m2 x 0.007 m x 25 kn/m3 = 3.13 Kn
B.s Dinding Bata = (6.5 + 2.75)m2 x (3.70 - 0.62) m x 2.5 kn/m2 = 71.22
Kn

Pd 1 = 158.575 Kn

Pl 1 = (6.5 x 2.75) x ql = (6.5 x 2.75) x 2.5 = 44.687 Kn

Pu 1' = 1.2 Pd + 1.6 Pl = 1.2 (158.575) + 1.6 (44.687) = 261.79 Kn

Pu 1 = Pu 1' + Pu 2 = 261.79 + 976.71 = 1238.5 Kn

Perkiraan awal dimensi kolom

Ag Pu / n ( f'c + fy t)

Ag = Luas Penampang kolom yang dipelukan

Pu = Gaya aksial konsentrik terfaktor pada kolom

t = Rasio tulangan memanjang kolom

n = koefisien optimum

ket : nilai n pada tugas ini diambil berdasarkan parameter

bahwa bangunan berada di wilayah gempa 5 dan kondisi tanah keras

Universitas Mercu Buana


2016 28
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1) Lantai 4 (kolom lantai 5)

Ag 5 Pu 5 / n ( f'c + fy t) = 191.34 x 1000 / (0.08 ( 28+400x0.01))

= 74742.187 mm2

b = h = (96238 mm2)0.5 = 273.39 mm

Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 300 mm /300 mm

2) Lantai 3 (kolom lantai 4)

Ag 4 Pu 4 / n ( f'c + fy t) = 453.13 x 1000 / (0.11 ( 30+400x0.01))

= 121157.754 mm2

b = h = (121157.754 mm2)0.5 = 348.08 mm

Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 350 mm / 350 mm

3) Lantai 2 (kolom lantai 3)

Ag 3 Pu 3 / n ( f'c + fy t) = 714.92 x 1000 / (0.17 ( 30+400x0.01))

= 123688.58 mm2

b = h = (123688.58 mm2)0.5 = 351.69 mm

Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 350 mm / 350 mm

4) Lantai 1 (kolom lantai 2)

Ag 2 Pu 2 / n ( f'c + fy t) = 976.71 x 1000 / (0.23 ( 35+400x0.01))

= 108886.29 mm2

b = h = (108886.29 mm2)0.5 = 329.98 mm

Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 350 mm / 350 mm

5) Basement (kolom lantai 1)

Ag 1 Pu 1 / n ( f'c + fy t) = 1238.5 x 1000 / (0.23 ( 35+400x0.01))

= 138071.35 mm2

Universitas Mercu Buana


2016 29
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

b = h = (138071.35 mm2)0.5 = 371.58 mm

Untuk wilayah gempa 5 dibulatkan b/h = 400 mm / 400 mm

Perhitungan Kondisi Tanah di Lokasi Bangunan Klinikuntuk Revisi


Prarencana Kolom Untuk menentukan kondisi tanah (keras, sedang, lunak)
yang sebenarnya di lokasi Klinik, digunakan data Laporan Hasil Penyelidikan
Tanah Pada Proyek "APARTEMEN GATEWAY" yang berlokasi di Jl. Pasteur -
Bandung .

Penentuan berdasarkan nilai N-SPT rata-rata tiap lapisan tanah sesuai


dengan pasal 4.6.3 SNI-03-1726-2002 Berikut data N-SPT tanah :

DB 1 DB 2 DB 3
Kedalaman NSPT Nilai Kedalaman NSPT Nilai Kedalaman NSPT Nilai
( ti ) ( Ni ) ( ti / Ni ) ( ti ) ( Ni ) ( ti / Ni ) ( ti ) ( Ni ) ( ti / Ni )
2.00 5 0.4 2.00 3 0.667 2.00 6 0.333
4.00 6 0.667 4.00 20 0.2 4.00 28 0.143
6.00 10 0.6 6.00 43 0.139 6.00 9 0.667
8.00 14 0.571 8.00 12 0.667 8.00 13 0.615
10.00 6 1.667 10.00 10 1 10.00 10 1
12.00 5 2.4 12.00 23 0.522 12.00 56 0.214
14.00 16 0.875 14.00 16 0.875 14.00 50 0.28
16.00 14 1.143 16.00 18 0.889 16.00 60 2.667
18.00 23 0.783 18.00 60 0.3 18.00 60 0.3
20.00 45 0.444 20.00 60 0.333 20.00 60 0.333
22.00 60 0.367 22.00 60 0.367 22.00 45 0.488
24.00 48 0.5 24.00 40 0.6 24.00 60 0.4
26.00 60 0.433 26.00 44 0.591 26.00 60 0.433
28.00 60 0.467 28.00 60 0.467 28.00 50 0.560

Universitas Mercu Buana


2016 30
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

30.00 60 0.5 30.00 60 0.5 30.00 47 0.638


32.00 59 0.542 32.00 - - 32.00 60 0.533
34.00 42 0.809 34.00 - - 34.00 60 0.567
36.00 52 0.692 36.00 - - 36.00 41 0.878
38.00 60 0.633 38.00 - - 38.00 60 0.633
40.00 60 0.667 40.00 - - 40.00 60 0.667
420.00 15.16 240.00 8.117 12.349

ti 360
N ratarata =
= =N ratarata =30.32
ti 11.875

Maka menurut pasal 4.6.3 SNI-03-1726-2002 digunakan rumus tabel 4 Jenis-
jenis tanah :
N ratarata =15 N <50 Jenis Tanah Sedang
Wilayah gempa 5 daerah Maluku - Tanah sedang

REKAP DIMENSI PRARENCANA


N Pra Rencana Lantai Dimensi
o. Dimensi

1, Pelat Pinggir Semua Lantai 150

2. Pelat Tengah Semua Lantai 150

3. Balok Pinggir Semua Lantai 250 x 450

4. BalokTengah Semua Lantai 250 x 400

5. Kolom Tengah Lantai Dasar 600 x 600

Lantai 1 550 x 550

Lantai 2 550 x 550

Lantai 3 500 x 500

Lantai 4 400 x 400

6. Kolom Pinggir Lantai Dasar 400 x 400

Lantai 1 350 x 350

Lantai 2 350 x 350

Lantai 3 350 x 350

Universitas Mercu Buana


2016 31
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Lantai 4 300 x 300

1.4 PERENCANAAN TANGGA

Lokasi tangga Lantai Base (Lantai Dasar) sampai dengan Lantai Tipikal
diletakkan pada Axis A-B ; 3-4.
Tinggi lantai dasar ke lantai 1 = 4500 mm maka tinggi trap (Optrede) =
4500:26 trap tangga = 173,1 mm.
Tinggi lantai ke lantai tipikal = 3700 mm maka tinggi trap (Optrede) =
3700:22 trap tangga = 168,2 mm.
Lebar bordess = 1200 mm,
Tebal pelat bordes dan pelat tangga = 150 mm
Lebar pijakan (Antrede) = 300 mm

Berikut denah dan potongan tangga :

Universitas Mercu Buana


2016 32
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

4'" 4" 4' 4 4'" 4" 4' 4


1300 100 1300 1300 100 1300

B B

1200
TURUN

1800
NAIK A"'
26

1
25

A"
24

2
3
23

4
22

12 x 300 = 3600
21

10 x 300 = 3000
6
20

6000

6000
7
19

8
18

9
17

12 11 10
16
14 15

A' A'
13

1200

1200
A A

Denah Tangga Lantai Base/Dasar


Denah Tangga Lantai Tipikal

Universitas Mercu Buana


2016 33
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Universitas Mercu Buana


2016 34
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

5 4 3 4 5
1500 6500 6500 1500

5500
APOTEK
TOILET

KASIR

6000
R. RAWAT
SEMENTARA RECEPTIONIST

R. UGD
6000

Denah Lt. Dasar

Universitas Mercu Buana


2016 35
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

5 4 3 4 5
1500 6500 6500 1500

5500
dr. THT TOILET

C
dr. GIGI
dr. P.DALAM

6000
ADM.
dr. UMUM

R. FILE
6000

Denah Lt. 1

Universitas Mercu Buana


2016 36
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

5 4 3 4 5
1500 6500 6500 1500

5500
RAWAT INAP RAWAT INAP

6000
RAWAT INAP

RAWAT INAP

6000

R. PERAWAT

Denah Lt. Tipikal 2-4

Universitas Mercu Buana


2016 37
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

BAB II
INPUT BEBAN DAN ANALISA STRUKUR DENGAN PROGRAM ETABS
3.1 Input Beban statis

Beban lantai 1, 2, 3 dan 4

Dead load Nilai Beban Live Load Nilai Beban


1. Berat Keramik + KLINIK
0.175 kn/m2
Acian SNI
PELAT 2.5 Kn/m2
2. Berat Plafon + Pembebanan
0.11 kn/m2 + 0.07 kn/m2
Rangka 1987
2
Total = 0.355 kn/m Total = 2.5 kn/m2
(3.7 - 0.50) x 2.5 kn/m2
BALOK Berat Dinding Bata
= 8 kn/m2 Tidak Ada
TENGAH 2
Total = 8 kn/m
BALOK (3.7 - 0.45) x 2.5 kn/m2
Berat Dinding Bata
PINGGI = 8.125 kn/m2 Tidak Ada
R Total = 8.125 kn/m2
1. Berat Keramik + 0.175 kn/m2 x Cos 29
Acian = 0.153 kn/m2 Tangga 3 kn/m2 x
PELAT
0.5 x (0.168 x 0.30 x 24 kn x Klinik (SNI cos 29=
TANGGA 2. Berat Anak
Cos 29 1987) 2.624 kn/m2
Tangga
= 0.875 kn/m2
Total = 1.028 kn/m2 Total = 2.624 kn/m2
Bordes
Berat keramik +
0.175 kn/m2 Klinik (SNI 3 kn/m2
BORDES Acian
1987)
2
Total = 0.175 kn/m Total = 3 kn/m2

Beban lantai 5
Dead load Nilai Beban Live Load Nilai Beban
1. Berat Aspal 0.875 kn/m2 Atap SNI
PELAT 2. Berat Plafon + Pembebanan 1 Kn/m2
2 2
0.11 kn/m + 0.17 kn/m
Rangka 1987
2
Total = 1.055 kn/m Total = 1 kn/m2
Beban lantai Base
PELAT 1. Berat Keramik + 0.175 kn/m2 x Cos 30= 0.152 Tangga 3 kn/m2 x
TANGGA Acian kn/m2 Klinik (SNI

Universitas Mercu Buana


2016 38
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

0.5 x (0.168 x 0.30) x 24 kn x


2. Berat Anak cos 30=
Cos 30 1987)
Tangga 2.598 kn/m2
2
= 0.866 kn/m
Total = 1.018 kn/m2 Total = 2.608 kn/m2
Bordes
Berat keramik +
0.175 kn/m2 Klinik (SNI 3 kn/m2
BORDES Acian
1987)
2
Total = 0.175 kn/m Total = 3 kn/m2

Daftar load combination Etabs


Comb 1 = 1,4D
Comb 2 = 1,2D + 1,6L + 0,5A
Comb 3 = 1,2D + 1,0L +1.0 Gempa X
Comb 4 = 1,2D + 1,0L - 1.0 Gempa X
Comb 5 = 1,2D + 1,0L +1.0 Gempa Y
Comb 6 = 1,2D + 1,0L - 1.0 Gempa Y
Comb 7 = 0,9D +1.0 Gempa X
Comb 8 = 0,9D -1.0 Gempa X
Comb 9 = 0,9D +1.0 Gempa Y
Comb 10 = 0,9D - 1.0 Gempa Y

Universitas Mercu Buana


2016 39
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Universitas Mercu Buana


2016 40
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Universitas Mercu Buana


2016 41
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Universitas Mercu Buana


2016 42
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Universitas Mercu Buana


2016 43
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Story Diaphragm MassX MassY XCM YCM CumMassX CumMassY XCCM YCCM XCR YCR

LANTAI 1 D1 644.9929 644.9929 7.954 9.226 644.9929 644.9929 7.954 9.226 11.957 4.4

LANTAI 2 D2 638.4586 638.4586 7.949 9.238 638.4586 638.4586 7.949 9.238 12.411 3.843

LANTAI 3 D3 638.4643 638.4643 7.949 9.238 638.4643 638.4643 7.949 9.238 12.526 3.623

LANTAI 4 D4 621.2844 621.2844 7.916 9.304 621.2844 621.2844 7.916 9.304 12.552 3.493

LANTAI 5 D5 387.7674 387.7674 8.034 9.149 387.7674 387.7674 8.034 9.149 10.803 5.458

Parameter Data Dicari (Titik Massa Baru)

ex ey edx (1) edx (2) edy (1) edy (2) XCB YCB
Story
(XCCM-XCR) (YCCM-YCR) (1.5ex + 0.05bx) (ex - 0.05bx) (1.5ey + 0.05by) (ey - 0.05by) (edx + XCR) (edy + YCR)
LANTAI 5 -4.003 4.826 -5.130 -4.878 8.039 4.026 6.83 12.44
LANTAI 4 -4.462 5.395 -5.818 -5.337 8.893 4.595 6.59 12.74
LANTAI 3 -4.577 5.615 -5.991 -5.452 9.223 4.815 6.54 12.85
LANTAI 2 -4.636 5.811 -6.079 -5.511 9.517 5.011 6.47 13.01
LANTAI 1 -2.769 3.691 -3.279 -3.644 6.337 2.891 7.52 11.79
Parameter data yang didapat dari ETABS
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

BAB III
PERHITUNGAN BEBAN GEMPA STATIK EKUIVALEN

DENAH BALOK LT.1 S/D LT.4

Untuk Lantai 1 s/d 4 adalah :


Luas Total = (16 m x 11.5 m) + (6 m x 13 m ) ( 2.7 m x 4.8 m ) = 249.04 m2
Panjang Balok Pinggir (450 x 250) = 23 m + 16 m +12 m +13 m +3 m + 23 m +3 m + 6 m = 99 m
Panjang Balok Tengah ( 500 x 250) = 13 m +13 m +17.5 m = 43.5 m
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

DENAH BALOK LT.5 (ATAP)


Untuk Lantai 5 (atap ) adalah :
Luas Total = (16 m x 11.5 m) + (6 m x 13 m ) = 262 m2
Panjang Balok Pinggir (450 x 250) = 23 m + 16 m +12 m +13 m +3 m + 23 m +3 m = 93 m
Panjang Balok Tengah ( 500 x 250) = 13 m +13 m +17.5 m = 43.5 m

3.1 PERHITUNGAN BEBAN TOTAL KLINIK (WT)

a. Berat total Lantai 1

Universitas Mercu Buana


2016 2
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Beban Mati (Beban DL) :


1. Pelat lantai tebal = 0.15 x 249.04 m2 x 24 kn/m2 = 896.54 kn
2. Plafon = 0.18 x 249.04 m2 = 44.83 kn
3. Spesi = 0,21 x 249.04 m2 = 52.3 kn
4. ME = 0,1 x 249.04 = 24.9 kn
5. Keramik = 0.2 x 249.04 = 49.81 kn
6. Dinding bata = ( 2.5 x 67 ) x (3.7 -0.45) = 544.375 kn
7. Balok Pinggir = 0.25 x (0.45 - 0.15) x 99 x 24 kn/m2 = 178.2 kn
8. Balok Tengah = 0.25 x (0.5 - 0.15) x 43.5 x 24 kn/m2 = 91.35 kn
9. 1/2 Kolom pinggir = (0.45 x 0.45) x ((1.85+4.5) x 10) x 24 kn/m2 = 308.61 kn
10. 1/2 kolom tengah = (0.70 x 0.70) x ((1.85+4.5) x 2) x 24 kn/m2 = 149.35 kn
11. Tangga = 13.77 m3 x 24 = 330.48 kn
Pelat Bordes = ( 1.2 x 2.7) + (1.8 x 2.7) - (0.6 x 1.3) x 0.15 = 7.98 m3
Trap anak Tangga = (1/2 x 0.168 x 0.3) x 1.3 x 22 = 0.72 m3
Pelat bawah = (3 x 1.3) + (6 x 1.3) x 0.15 = 5.07 m3
Total = 13.77 m3
DL lantai 1 Total = 2670.745 kn = 267.07 ton
Beban Hidup (Beban LL) =
Beban Hidup ( 30 % ) = 0.3 x 249.04 x 2.5 kn/m2 = 186.78 kn = 18.68 ton

b. Berat total Lantai 2

Beban Mati (Beban DL) :


1. Pelat lantai tebal = 0.15 x 249.04 m2 x 24 kn/m2 = 896.54 kn
2. Plafon = 0.18 x 249.04 m2 = 44.83 kn
3. Spesi = 0,21 x 249.04 m2 = 52.3 kn
4. ME = 0,1 x 249.04 = 24.9 kn
5. Keramik = 0.2 x 249.04 = 49.81 kn
6. Dinding bata = ( 2.5 x 67 ) x (3.7 - 0.45) = 544.375 kn
7. Balok Pinggir = 0.25 x (0.45 - 0.15) x 99 x 24 kn/m2 = 178.2 kn
8. Balok Tengah = 0.25 x (0.5 - 0.15) x 43.5 x 24 kn/m2 = 91.35 kn
9. 1/2 Kolom pinggir = (0.45 x 0.45) x (3.7 x 10) x 24 kn/m2 = 179.82 kn
10. 1/2 kolom tengah = (0.70 x 0.70) x (3.7 x 2) x 24 kn/m2 = 87.024 kn
11. Tangga = 5.8 m3 x 24 =139.2 kn
Pelat Bordes = ( 1.2 x 2.7) + (1.8 x 2.7) x 0.15 = 3.97 m3Trap anak Tangga
= (1/2 x 0.168 x 0.3) x 1.3 x 20 = 0.66 m3

Universitas Mercu Buana


2016 3
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Pelat bawah = (3 x 1.3) x 2 x 0.15 = 1.17 m3


Total = 5.8 m3
DL lantai 2 Total = 2288.349kn = 228.835 ton
Beban Hidup (Beban LL) :
- Beban Hidup ( 30 % ) = 0.3 x 249.04 x 2.5 kn/m2 = 186.78 kn = 18.68 ton
c. Berat total Lantai 3
Beban Mati (Beban DL) :
1. Pelat lantai tebal = 0.15 x 249.04 m2 x 24 kn/m2 = 896.54 kn
2. Plafon = 0.18 x 249.04 m2 = 44.83 kn
3. Spesi = 0,21 x 249.04 m2 = 52.3 kn
4. ME = 0,1 x 249.04 = 24.9 kn
5. Keramik = 0.2 x 249.04 = 49.81 kn
6. Dinding bata = ( 2.5 x 67 ) x (3.7 - 0.45) = 544.375 kn
7. Balok Pinggir = 0.25 x (0.45 - 0.15) x 99 x 24 kn/m2 = 178.2 kn
8. Balok Tengah = 0.25 x (0.5 - 0.15) x 43.5 x 24 kn/m2 = 91.35 kn
9. 1/2 Kolom pinggir = (0.45 x 0.45) x (3.7 x 10) x 24 kn/m2 = 179.82 kn
10. 1/2 kolom tengah = (0.70 x 0.70) x (3.7 x 2) x 24 kn/m2 = 87.024 kn
11. Tangga = 5.8 m3 x 24 =139.2 kn
DL lantai 3 Total = 2288.349 kn = 228.835 ton
Beban Hidup (Beban LL) :
- Beban Hidup ( 30 % ) = 0.3 x 249.04 x 2.5 kn/m2 = 186.78 kn
LL lantai 3 = 18.68 ton
d. Berat total Lantai 4
Beban Mati (Beban DL) :
1. Pelat lantai tebal = 0.15 x 249.04 m2 x 24 kn/m2 = 896.54 kn
2. Plafon = 0.18 x 249.04 m2 = 44.83 kn
3. Spesi = 0,21 x 249.04 m2 = 52.3 kn
4. ME = 0,1 x 249.04 = 24.9 kn
5. Keramik = 0.2 x 249.04 = 49.81 kn
6. Dinding bata = ( 2.5 x 67 ) x (3.7 - 0.45) = 544.375 kn
7. Balok Pinggir = 0.25 x (0.45 - 0.15) x 99 x 24 kn/m2 = 178.2 kn
8. Balok Tengah = 0.25 x (0.5 - 0.15) x 43.5 x 24 kn/m2 = 91.35 kn
9. 1/2 Kolom pinggir = (0.45 x 0.45) x (1.85 x 10) x 24 kn/m2 = 89.91 kn
10. 1/2 Kolom pinggir = (0.35 x 0.35) x (1.85 x 10) x 24 kn/m2 = 54.39 kn
11. 1/2 kolom tengah = (0.70 x 0.70) x (1.85 x 2) x 24 kn/m2 = 43.51 kn

Universitas Mercu Buana


2016 4
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

12. 1/2 kolom tengah = (0.50 x 0.50) x (1.85 x 2) x 24 kn/m2 = 22.2 kn


13. Tangga = 5.8 m3 x 24 =139.2 kn
Total = 2231.52kn
DL lantai 4 = 223.15 ton

Beban Hidup (Beban LL) :


- Beban Hidup ( 30 % ) = 0.3 x 249.04 x 2.5 kn/m2 = 186.78 kn = 18.68 ton
e. Berat total Lantai 5
Beban Mati (Beban DL) :
1. Pelat lantai tebal = 0.15 x 262 m2 x 24 kn/m2 = 943.2 kn
2. Plafon = 0.18 x 262 m2 = 47.16 kn
3. Spesi = 0,21 x 262 m2 = 55.02 kn
4. ME = 0,1 x 262 = 26.2 kn
5. Aspal = 0.14 x 262 x 6.25 cm = 229.25 kn
6. Balok Pinggir = 0.25 x (0.45 - 0.15) x 93 x 24 kn/m2 = 167.4 kn
7. Balok Tengah = 0.25 x (0.5 - 0.15) x 43.5 x 24 kn/m2 = 91.35 kn
8. 1/2 Kolom pinggir = (0.35 x 0.35) x (1.85 x 10) x 24 kn/m2 = 54.39 kn
9. 1/2 kolom tengah = (0.50 x 0.50) x (1.85 x 2) x 24 kn/m2 = 22.2 kn
Total = 1636.17kn
DL lantai 5 = 163.62 ton
Beban Hidup (Beban LL) :
- Beban Hidup ( 30 % ) = 0.3 x 249.04 x 2.5 kn/m2 = 186.78 kn 18.68 ton
Beban Total bangunan adalah :
Wt lantai 5 = DL5+LL5 = 163.62 +18.68 = 182.3 ton
Wt lantai 4 = DL4 +LL4 = 223.15 +18.68 = 241.83 ton
Wt lantai 3 = DL3 +LL3 = 228.835 + 18.68 = 247.52 ton
Wt lantai 2 = DL3 +LL3 = 228.835 + 18.68 = 247.52 ton
Wt lantai 1 = DL1 +LL1 = 267.07 + 18.68 = 285.75 ton
Maka di peroleh Berat Total = 1204.92 ton

Universitas Mercu Buana


2016 5
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

3.2 PERHITUNGAN GAYA GESER DASAR (BASE SHEAR)

Perhitungan gaya geser (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen (untuk struktur
daktail penuh)
C1 I
V= Wt
R

Untuk Bangunan klinik wilayah gempa 5 dengan kondisi tanah sedang


3 /4
T empirik =0.06 x H 3 / 4=0.06 x [ 4.5+ 4(3.7) ] =0.55

Kontrol T =n=0.16 x 5=0.8

maka T empirik < n .Ok ! pasal 5.6 dan tabel 8 SNI-03-1726-2002

Dari grafik SNI-03-1726-2002


samping dapatdilihat nilai C1 = 0.83

Faktor Keutamaan gedung (I) = 1,4


(klinik/rumah sakit)

Struktur Daktail Penuh, R = x f1 =8,5


= daktalitas struktur penuh = 5.3
f 1 = faktor kuat lebih bahan yang ada
pada struktur bangunan = 1.6

0.83 x 1.4
Maka di peroleh V= x 1204.92=164.72 ton
8.5

1. Gaya geser dasar (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen arah X (gempa X)

V = Vx = 164.72ton

H = 4.5 + (4 x 3.70) = 19.30m

L arah X = 16.0 m

H 19.30
Cek = =1.206<3 . OK !
L 16

Wtotal =1204.92 ton

Z1 = 4.5 m

Universitas Mercu Buana


2016 6
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Z2 = 4.5 + 3.7 = 8.2 m

Z3 = 8.2 + 3.7 =11.9 m

Z4 = 11.9 + 3.7 = 15.6 m

Z5 = 15.6 + 3.7 = 19.3 m

2. Perhitungan gaya gempa tingkat (Fi)

Wi.Zi = (Wt1.Z1) + (Wt2.Z2) + (Wt3.Z3) + (Wt4.z4) + (Wt5.z5)


= (285.75 x 4.5) + (247.52 x 8.2) + (247.52 x 11.9) + (241.83 x 15.6) +
(182.3 x 19.3)
= 1285.875 + 2029.664 + 2945.488 + 3772.548 + 3518.39
= 13551.965 ton m

1285.875
F 1= x 164.72=15.63 ton
13551.965

2029.664
F2 = x 164.72=24.67 ton
13551.965

2945.488
F3 = x 164.72=35.80 ton
13551.965

3772.548
F 4= x 164.72=45.85 ton
13551.965

3518.39
F5 = x 164.72=42.76ton
13551.965

F = Vx
F = 15.63 + 24.67 + 35.80 + 45.85 + 42.76
F = 164.71 ton
Vx = 164.72 ton
F = Vx ok

Universitas Mercu Buana


2016 7
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Tabel nilai beban gempa statik ekuivalen arah x (gempa x)

Z 100 % Fx 30 % Fx
Lantai F
(m) (ton) (ton)
5 4.5 42.76 42.76 12.83
4 8.2 45.85 45.85 13.76
3 11.9 35.80 35.80 10.74
2 15.6 24.67 24.67 7.4
1 19.3 15.63 15.63 4.69

1. Gaya geser dasar (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen arah Y (gempa y)

V = Vx = 164.72 ton
H = 4.5 + (4 x 3.70) = 19.30m
L arah y = 17.5 m
H 19.30
Cek = =1.103<3 . OK !
L 17.5

Wtotal = 1204.92 ton

Z1 = 4.5 m
Z2 = 4.5 + 3.7 = 8.2 m
Z3 = 8.2 + 3.7 =11.9 m
Z4 = 11.9 + 3.7 = 15.6 m
Z5 = 15.6 + 3.7 = 19.3 m
2. Perhitungan gaya gempa tingkat (Fi)

Wi.Zi = (Wt1.Z1) + (Wt2.Z2) + (Wt3.Z3) + (Wt4.z4) + (Wt5.z5)


= (285.75 x 4.5) + (247.52 x 8.2) + (247.52 x 11.9) + (241.83 x 15.6)
+ (182.3 x 19.3)
= 1285.875 + 2029.664 + 2945.488 + 3772.548 + 3518.39
= 13551.965 ton m

Universitas Mercu Buana


2016 8
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

1285.875
F 1= x 164.72=15.63 ton
13551.965

2029.664
F2 = x 164.72=24.67 ton
13551.965

2945.488
F3 = x 164.72=35.80 ton
13551.965

3772.548
F 4= x 164.72=45.85 ton
13551.965

3518.39
F5 = x 164.72=42.76ton
13551.965

F = Vy

F = 15.63 + 24.67 + 35.80 + 45.85 + 42.76

F = 164.71 ton

Vy =164.72 ton

F = Vy ok

Tabel nilai beban gempa statik ekuivalen arah x (gempa x)

Z 100 % Fy 30 % Fy
Lantai F
(m) (ton) (ton)
5 4.5 42.76 42.76 12.83
4 8.2 45.85 45.85 13.76
3 11.9 35.80 35.80 10.74
2 15.6 24.67 24.67 7.4
1 19.3 15.63 15.63 4.69

Universitas Mercu Buana


2016 9
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

3.3 OUTPUT DARI ETABS

Diperoleh nilai di dari perhitungan etabs :

Story Diaphragm Load UX UY UZ RX RY RZ Point X Y Z

LANTAI 5 D5 GEMPA X 0.2925 0.0993 0 0 0 -0.0253 75 8.034 9.149 19.3


LANTAI 5 D5 GEMPA Y 0.04 0.0442 0 0 0 -0.00533 75 8.034 9.149 19.3
LANTAI 4 D4 GEMPA X 0.2143 0.0936 0 0 0 -0.01979 76 7.916 9.304 15.571
LANTAI 4 D4 GEMPA Y 0.0366 0.0366 0 0 0 -0.00485 76 7.916 9.304 15.571
LANTAI 3 D3 GEMPA X 0.1585 0.0724 0 0 0 -0.01488 77 7.949 9.238 11.872
LANTAI 3 D3 GEMPA Y 0.0297 0.0295 0 0 0 -0.00401 77 7.949 9.238 11.872
LANTAI 2 D2 GEMPA X 0.1029 0.0479 0 0 0 -0.00972 78 7.949 9.238 8.172
LANTAI 2 D2 GEMPA Y 0.021 0.0208 0 0 0 -0.00284 78 7.949 9.238 8.172
LANTAI 1 D1 GEMPA X 0.0476 0.0231 0 0 0 -0.00462 78 7.954 9.226 4.465
LANTAI 1 D1 GEMPA Y 0.0107 0.0106 0 0 0 -0.00147 78 7.954 9.226 4.465

Universitas Mercu Buana


2016 10
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Level di di2 Wi (ton) Fi Wi.di2 Fi.di Level di di2 Wi (ton) Fi Wi.di2 Fi.di

Lantai 1 0.0476 0.002266 285.75 15.63 0.65 0.74 Lantai 1 0.0106 0.000112 285.75 15.63 0.03 0.17
Lantai 2 0.1029 0.010588 247.52 24.67 2.62 2.54 Lantai 2 0.0208 0.000433 247.52 24.67 0.11 0.51
Lantai 3 0.1585 0.025122 247.52 35.80 6.22 5.67 Lantai 3 0.0295 0.00087 247.52 35.80 0.22 1.06
Lantai 4 0.2143 0.045924 241.83 45.85 11.11 9.83 Lantai 4 0.0366 0.00134 241.83 45.85 0.32 1.68
Lantai 5 0.2925 0.085556 182.30 42.76 15.60 12.51 Lantai 5 0.0442 0.001954 182.30 42.76 0.36 1.89
= 36.19 31.29 = 1.03 5.30

Universitas Mercu Buana


2016 11
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6
Perhitungan kembali gaya geser (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen
(untuk struktur daktail penuh)
C1 I
V= Wt
R

0.5
Tanah Sedang C =
T

0.5
C =
0.35

C = 1.428

1.428 x 1.4
Maka di peroleh V= x 1204.92=283.397 ton
8.5

1. Gaya geser dasar (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen arah X
(gempa X)

V = Vx = 283.397 ton

H = 4.5 + (4 x 3.70) = 19.30m

L arah X = 16.0 m

H 19.30
Cek = =1.206<3 . OK !
L 16

Wtotal =1204.92 ton

Z1 = 4.5 m

Z2 = 4.5 + 3.7 = 8.2 m

Z3 = 8.2 + 3.7 =11.9 m

Z4 = 11.9 + 3.7 = 15.6 m

Z5 = 15.6 + 3.7 = 19.3 m

Universitas Mercu Buana


2016 12
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

2. Perhitungan gaya gempa tingkat (Fi)

Wi.Zi = (Wt1.Z1) + (Wt2.Z2) + (Wt3.Z3) + (Wt4.z4) + (Wt5.z5)


= (285.75 x 4.5) + (247.52 x 8.2) + (247.52 x 11.9) + (241.83 x 15.6) +
(182.3 x 19.3)
= 1285.875 + 2029.664 + 2945.488 + 3772.548 + 3518.39
= 13551.965 ton m

1285.875
F1= x 283.397=26.89 ton
13551.965

2029.664
F2 = x 283.397=42,44 ton
13551.965

2945.488
F3 = x 283.397=61.59ton
13551.965

3772.548
F 4= x 283.397=78.89 ton
13551.965

3518.39
F5 = x 283.397=73.57 ton
13551.965

F = Vx
F = 26.89 + 42.44 + 61.59 + 78.89 + 73.57
F = 283.38 ton
Vx = 283.39 ton
F = Vx ok
Tabel nilai beban gempa statik ekuivalen arah x (gempa x)

Z 100 % Fx 30 % Fx
Lantai F
(m) (ton) (ton)
5 4.5 73.57 73.57 22.07
4 8.2 78.89 78.89 23.67
3 11.9 61.59 61.59 18.48
2 15.6 42.44 42.44 12.73
1 19.3 26.89 26.89 8.07

Universitas Mercu Buana


2016 13
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6
3. Gaya geser dasar (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen arah Y
(gempa y)

Perhitungan kembali gaya geser (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen
(untuk struktur daktail penuh)
C1 I
V= Wt
R

0.5
Tanah Sedang C =
T

0.5
C =
0.28

C = 1.785

1.785 x 1.4
Maka di peroleh V= x 1204.92=354.24 ton
8.5

1. Gaya geser dasar (base shear) untuk beban gempa statik ekuivalen arah Y
(gempa X)

V = Vx = 354.24 ton

H = 4.5 + (4 x 3.70) = 19.30m

L arah X = 16.0 m

H 19.30
Cek = =1.206<3 . OK !
L 16

Wtotal =1204.92 ton

Z1 = 4.5 m

Z2 = 4.5 + 3.7 = 8.2 m

Z3 = 8.2 + 3.7 =11.9 m

Z4 = 11.9 + 3.7 = 15.6 m

Z5 = 15.6 + 3.7 = 19.3 m

Universitas Mercu Buana


2016 14
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

2. Perhitungan gaya gempa tingkat (Fi)

Wi.Zi = (Wt1.Z1) + (Wt2.Z2) + (Wt3.Z3) + (Wt4.z4) + (Wt5.z5)


= (285.75 x 4.5) + (247.52 x 8.2) + (247.52 x 11.9) + (241.83 x 15.6) +
(182.3 x 19.3)
= 1285.875 + 2029.664 + 2945.488 + 3772.548 + 3518.39
= 13551.965 ton m

1285.875
F1= x 345.24=32.76ton
13551.965

2029.664
F2 = x 345.24=51.71ton
13551.965

2945.488
F3 = x 345.24=75.02ton
13551.965

3772.548
F 4= x 345.24=96.11 ton
13551.965

3518.39
F5 = x 345.24=89.63 ton
13551.965

F = Vx
F = 32.76 + 51.71 + 75.02 + 96.11 + 89.63
F = 345.23 ton
Vx = 345.24 ton
F = Vx ok

Universitas Mercu Buana


2016 15
STUDIO PERANCANGAN 1
KELOMPOK 6

Tabel nilai beban gempa statik ekuivalen arah y (gempa y)

Z 100 % Fy 30 % Fy
Lantai F
(m) (ton) (ton)
5 4.5 89.63 89.63 12.89
4 8.2 96.11 96.11 28.83
3 11.9 75.02 75.02 22.51
2 15.6 51.71 51.71 15.51
1 19.3 32.76 32.76 9.83

Universitas Mercu Buana


2016 16

Anda mungkin juga menyukai