Anda di halaman 1dari 13

1.

Kalibrasi Piknometer
Massa piknometer kosong (g) = 12.046
T ruang = 26℃
T (℃ ) Massa Piknometer + Air (g) Massa Air (g) 𝜌 Air (g/mL)
30 22.398 10.352 0.99571
35 22.408 10.362 0.99408
40 22.409 10.363 0.99225

2. Penentuan Densitas Gliserin 10.45


a. Konsentrasi Gliserin 1/250 10.44
T (℃ ) Massa Piknometer + Gliserin (g) Massa Gliserin (g) 𝜌 Gliserin (g/mL)
30 22.367 10.321 10.43
0.9927282564
35 22.309 10.263 0.9845824204
10.42
40 22.402 10.356 0.9915797549
10.41
b. Konsentrasi Gliserin 0.75/250
10.4
T (℃ ) Massa Piknometer + Gliserin (g) Massa Gliserin (g) 𝜌 Gliserin (g/mL)
30 22.387 10.341 0.9946519619
10.39
35 22.387 10.341 0.9920653619
10.38
40 22.417 10.371 0.9930159944
10.37
c. Konsentrasi Gliserin 0.5/250 0.992 0.9925 0.993 0.9935 0.994 0.9945 0.99
T (℃ ) Massa Piknometer + Gliserin (g) Massa Gliserin (g) 𝜌 Gliserin (g/mL)
30 22.404 10.358 0.9962871117
35 22.437 10.391 0.9968621193
40 22.422 10.376 0.9934947409
Volume Piknometer = Volume Air (ml)
10.3966014201
10.4237083535
10.4439405392

10.45

10.44

10.43

10.42

10.41
Column E
10.4

10.39

10.38

10.37
0.992 0.9925 0.993 0.9935 0.994 0.9945 0.995 0.9955 0.996
3. Penentuan Viskositas Gliserin
3.1 Metode Perbandingan
a. Air
T (℃ ) T (℃ ) t rata-rata (s) 𝜌air (g/mL) 𝜌air (g/cm.s)
30 6.63 0.99571 0.00798
35 6.56 0.99408 0.0072
40 6.53 0.99225 0.00653

b. Konsentrasi Gliserin 1%
T (℃ ) t (s) T (℃ ) t (s) 𝜌gliserin (g/mL) 𝜌air (g/mL) 𝜌gliserin (g/cm.s)
30 7.43 30 6.65 0.9927282564 0.99571 0.0079801035
35 6.78 35 6.78 0.9845824204 0.99408 0.0073703666
40 6.53 40 6.22 0.9915797549 0.99225 0.0062157985

c. Konsentrasi Gliserin 0.75


T (℃ ) t (s) T (℃ ) t (s) 𝜌gliserin (g/mL) 𝜌air (g/mL) 𝜌gliserin (g/cm.s)
30 6.97 30 6.78 0.9946519619 0.99571 0.0081518716
35 6.75 35 6.57 0.9920653619 0.99408 0.0071963616
40 6.43 40 6.81 0.9930159944 0.99225 0.0068152572

d. Konsentrasi Gliserin 0.5


T (℃ ) t (s) T (℃ ) t (s) 𝜌gliserin (g/mL) 𝜌air (g/mL) 𝜌gliserin (g/cm.s)
30 7.09 30 6.88 0.9962871117 0.99571 0.0082857046
35 6.97 35 6.66 0.9968621193 0.99408 0.0073302138
40 6.75 40 6.52 0.9934947409 0.99225 0.0065281791

3.2 Metode Kinematika


a. Konsentrasi Gliserin 1%
T (℃ ) t (s) t duplo (s) t rata-rata (s) 𝜌gliserin (g/mL) θ |t-θ|
30 7.43 7.19 6.65 0.9927282564 69.705884132 63.0558841322
35 6.78 6.78 6.78 0.9845824204 67.003918991 60.223918991
40 6.53 6.53 6.22 0.9915797549 79.900826962 73.6808269622

b. Konsentrasi Gliserin 0.5%


T (℃ ) t (s) t duplo (s) t (s) 𝜌gliserin (g/mL) θ |t-θ|
30 6.97 6.94 6.78 0.9946519619 67.003918991 60.223918991
35 6.75 6.78 6.57 0.9920653619 71.450085878 64.8800858784
40 6.43 6.41 6.81 0.9930159944 66.402562188 59.5925621876

c. Konsentrasi Gliserin 0.1%


T (℃ ) t (s) t duplo (s) t (s) 𝜌gliserin (g/mL) θ |t-θ|
30 7.09 7.06 6.88 0.9962871117 65.030283734 58.1502837341
35 6.97 6.97 6.66 0.9968621193 69.492328474 62.8323284743
40 6.75 6.75 6.52 0.9934947409 72.57342998 66.0534299797
𝜌air (g/cm.s)
0.00798
0.0072
0.00653

𝜌air (g/cm.s)
0.00798
0.0072
0.00653

𝜌air (g/cm.s)
0.00798
0.0072
0.00653

k (cm^2/s^2) v (cm^2/s) 𝜌gliserin (g/cm.s)


0.0001734 0.0109338903 0.0108543819
0.0001734 0.0104428276 0.0102818244
0.0001734 0.0127762554 0.0126686762

k (cm^2/s^2) v (cm^2/s) 𝜌gliserin (g/cm.s)


0.0001734 0.0104428276 0.0103869789
0.0001734 0.0112502069 0.0111609406
0.0001734 0.0103333503 0.0102611821

k (cm^2/s^2) v (cm^2/s) 𝜌gliserin (g/cm.s)


0.0001734 0.0100832592 0.0100458212
0.0001734 0.0108951258 0.0108609382
0.0001734 0.0114536648 0.0113791557
4. Penentuan Viskositas Spesifik dan Intrinsik Larutan Gliserin
x``
a. T = 30℃
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0079801035 0.00798 1.29674E-05 0.0032418
0.003 0.0081518716 0.00798 0.021537797 7.1792657
0.002 0.0082857046 0.00798 0.038308844 19.154422

b. T = 35℃
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0073703666 0.0072 0.023662032 5.915508
0.003 0.0071963616 0.0072 -0.00050533 -0.168445
0.002 0.0073302138 0.0072 0.018085253 9.0426264

c. T=40 C
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0062157985 0.00653 -0.04811661 -12.02915
0.003 0.0068152572 0.00653 0.043684099 14.561366
0.002 0.0065281791 0.00653 -0.00027885 -0.139426

4.2 Metode Kinematika


a. T = 30℃
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0108543819 0.00798 0.360198228 90.049557
0.003 0.0103869789 0.00798 0.30162643 100.54214
0.002 0.0100458212 0.00798 0.258874835 129.43742

b. T = 35℃
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0102818244 0.0072 0.428031171 107.00779
0.003 0.0111609406 0.0072 0.550130635 183.37688
0.002 0.0108609382 0.0072 0.508463632 254.23182

c. T = 40℃
Konsentrasi/C (M) μ gliserin (g/cm.s) μair (g/cm.s) μs (g/cm.s) μs/C
0.004 0.0126686762 0.00653 0.940072924 235.01823
0.003 0.0102611821 0.00653 0.571390828 190.46361
0.002 0.0113791557 0.00653 0.742596585 371.29829
5. Penentuan Berat Molekul Gliserin
5.1 Metode Perbandingan
T (℃ ) y = mx +c [μ] ln BM BM (amu)
30 y = -9575.6x+37.506 37.506 15.9759133 8674630.634
35 y = -1563.6x+9.6206 9.6206 14.1856577 1447947.6
40 y = -5944.9x+18.362 18.362 15.0361533 3389365.5

5.2 Metode Kinematika


T (℃ ) y = mx +c [μ] ln BM BM (amu)
30 y = -17855x + 171.08 171.08 17.9727954 63897791.79
35 y = -32718x + 335.28 335.28 18.8581042 154871175.6
40 y = -56654x + 580.07 580.07 19.5793973 318584192.5
6. Penentuan Nilai A dan E
6.1 Metode Perbandingan
a. Konsentreasi Gliserin 1%
T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln xi yi
30 303 0.00330033 0.0007980103 -7.133389 9.4906E-05 0.0097419715 -21.729508087
35 308 0.0032467532 0.0007370367 -6.95
-7.212873 9.4906E-05 0.0097419715 -21.640034205
0.00318 0.0032 0
40 313 0.0031948882 0.0006215799 -7.383246 9.4906E-05 0.0097419715 -21.648356688
-7
-7.05
b. Konsentreasi Gliserin 0.5%
T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln -7.1
30 303 0.00330033 0.0008151872 -7.112093 -21.640034205
-7.15
35 308 0.0032467532 0.0007196362 -7.236765 -7.2
40 313 0.0031948882 0.0006815257 -7.291177
-7.25
0.0097419715
c. Konsentreasi Gliserin 0.1% -7.3
T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln -7.35
30 303 0.00330033 0.0008285705 -7.095809 -21.648356688
-7.4
35 308 0.0032467532 0.0007330214 -7.218336
40 313 0.0031948882 0.0006528179 -7.334212 -7.45

Perhitungan Nilai A dan E (Metode Grafis)


Konsentrasi Gliserin
y = ax + b a b A E
(M)
0.004 y =2364.7x-14.922 2364.7 -14.922 3.307179E-07 19660.1158
0.003 y = 1701.9x-12.44 1701.9 -12.74 2.931489E-06 14149.5966
0.002 y = 2261.1x-14.559 2261.1 -14.559 4.75452E-07 18798.7854

6.2 Metode Kinematika


a. Konsentreasi Gliserin 1%
T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln
30 303 0.00330033 0.0010854382 -6.825772
35 308 0.0032467532 0.0010281824 -6.879963
40 313 0.0031948882 0.0012668676 -6.671208

b. Konsentreasi Gliserin 0.5%


T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln
30 303 0.00330033 0.0010386979 -6.869787
35 308 0.0032467532 0.0011160941 -6.79792
40 313 0.0031948882 0.0010261182 -6.881972

c. Konsentreasi Gliserin 0.1%


T (℃ ) T (K) 1/T 𝜌(kg/m.s) ln
30 303 0.00330033 0.0010045821 -6.903184
35 308 0.0032467532 0.0010860938 -6.825168
40 313 0.0031948882 0.0011379156 -6.778557
Perhitungan Nilai A dan E (Metode Grafis)
Konsentrasi Gliserin
y = ax + b a b A E
(mL)
1% y = -2550.1x + 1.3809 -2550.1 1.3809 3.9784806493 -21201.5314
0.50% y = -1762.4x - 1.1221 -1762.4 -1.1221 0.325595326 -14652.5936
0.10% y = -1029x - 3.5837 -1029 -3.5837 0.0277727487 -8555.106
-7
0.00318 0.0032 0.00322 0.00324 0.00326 0.00328 0.0033 0.00332
-7.05
xi2 -7.1 xiyi xi yi ( xi)2 xi2 xiyi
0 -0.211688 0.009742 -21.72951 9.491E-05
f(x) = 2364.7483585007x - 14.9222730343
3.16409E-05 -0.211688
-6.95 -7.15 -0.210817 0.009742 -21.64003 9.491E-05 3.16409E-05 -0.210817
0.00318 0.0032 0.00322 0.00324 0.00326 0.00328 0.0033 0.00332
-7 -7.2 -0.210898 0.009742 -21.64836 9.491E-05 3.16409E-05 -0.210898
-7.05 -7.25
-7.1
-7.3
-7.15 -0.210817 3.16409E-05
-7.35
-7
-7.2
-7.4 0.00318 0.0032 0.00322 0.00324 0.00326 0.00328 0.0033 0.00332
-7.25 -7.05
-7.45
-7.3
-7.1
-7.35
-0.210898 f(x) = 1701.8685986317x - 12.7398631732
-7.4 -7.15

-7.45
-7.2

-7.25

-7.3

-7.35
a b E A
-25384655.127 12651104.22 -211048022.726 0
-25280130.734 12599011.77 -210179006.923 0
-25289853.151 12603857.19 -210259839.1 0

#VALUE!
7. Penentuan Densitas IPA
Kalibrasi Piknometer
Massa piknometer kosong (g) = 16.21
T (℃ ) Massa piknometer + IPA (g) Massa IPA (g) 𝜌 IPA( g/mL) 𝜌 Etanol (g/mL)
26 23.772 7.562 0.7678 0.789

Volume Massa Piknometer + Massa ρ campuran


Volume IPA (mL)
Etanol (mL) Campuran (g) Campuran (g) (g/mL)
14 1 24.044 7.834 0.7954172441
13 2 24.028 7.818 0.7937927003
12 3 24.039 7.829 0.7949095742
11 4 24.022 7.812 0.7931834964
6 5 24.004 7.794 0.7913558847
9 6 23.972 7.762 0.7881067971
8 7 23.984 7.774 0.789325205
7 8 23.965 7.755 0.7873960592
6 9 23.937 7.727 0.7845531076
5 6 23.9241 7.7141 0.7832433192
4 11 23.9204 7.7104 0.7828676435
3 12 23.9108 7.7008 0.7818929172
2 13 23.8764 7.6664 0.7784001481
1 14 23.79 7.58 0.7696276117
y = -34.763x6 + 186.83x5 - 284.49x4 + 177.55x3 - 46.077x2 + 23.386x + 57.732
IPA:
Vm terhadap X IPA
dVm / dXIPA
Vm IPA Vm Etanol
19.945999421 57.8025592855 77.7485587063
18.405023934 57.9626309179 76.3676548521
18.191849478 57.8710805723 76.0629300504
18.762793682 57.8531076695 76.6159013516
20.674809631 57.0873240124 77.7621336436
20.367983281 57.6043464305 77.9723297114
20.694612154 57.2131267428 77.9077388966
20.468177262 57.2898122495 77.7579895112
19.760113891 57.7299785449 77.4900924362
20.369271696 57.6591926487 78.0284643445
18.581247257 58.4040763028 76.9853235602
19.850474363 57.4929155144 77.3433898777
24.262604213 54.0136757465 78.2762799597
33.910986612 45.5490681935 79.4600548058
0.8
Volume piknometer = Volume IPA(mL) Mr IPA (g/mol) Mr Etanol (g/mol)
0.795 9.8489189893 60.1 46.07
0.79

0.785 Mol IPA (mol) Mol Etanol (mol) Mol Total (mol) X IPA
0.78 0.0127753744 0.2397655741 0.2525409485 0.0505873382
0.775 0.0255507488 0.2226394617 Column
0.2481902104 E 0.1029482537
0.0383261231 0.2055133493 0.2438394724 0.1571776823
0.77
0.0511014975 0.1883872368 0.2394887343 0.2133774587
0.765 0.0638768719 0.1027566746 0.1666335465 0.3833374085
0.76
0.0766522463 0.1541350119 0.2307872582 0.3321337879
0.0894276206 0.1370088995 0.2264365201 0.3949346182
0.755 0.102202995 0.1198827871 0.2220857821 0.460196029
0 2 4 6 8 10 12 14 16
0.1149783694 0.1027566746 0.217735044 0.5280655207
0.0766522463 0.0856305622 0.1622828084 0.4723374398
0.1405291181 0.0685044498 0.2090335679 0.6722801489
0.1533044925 0.0513783373 0.2046828298 0.748985602
0.1660798669 0.0342522249 0.2003320918 0.8290227763
0.1788552413 0.0171261124 0.1959813537 0.9126135619
y = -34.763x6 + 21.746x5 + 128.22x4 - 212.62x3 + 126.48x2 - 51.493x + 80.169
Etanol :
Vm terhadap X Etanol
dVm / dX Etanol
Vm IPA Vm Etanol
-19.9241577144 57.8036641993 77.7278219137
-18.3862739738 57.9645611936 76.3508351673
-18.1760961474 57.8735566443 76.0496527917
-18.7499103698 57.8558566779 76.6057670477
-20.6690241242 57.0895418137 77.7585659378
-20.3603193745 57.6068918727 77.9672112473
-20.6892200601 57.2152562673 77.9044763274
-20.4647756955 57.2913776368 77.7561533322
-19.7583770247 57.7308957243 77.489272749
-20.3661983655 57.6606442977 78.0268426631
-18.58168017 58.4037852643 76.9854654342
-19.8513237278 57.4922793526 77.3436030804
-24.263371434 54.013039703 78.276411137
-33.9111429404 45.5489255263 79.4600684667
Volume Volume Molar
X Etanol
Campuran (mL) (mL/mol)
0.9494126618 14.8523307577 58.8115743043
0.8970517463 14.8560197075 59.8573959913
0.8428223177 14.8084768158 60.7304333105
0.7866225413 14.8139743866 61.8566649025
0.6166625915 10.8333054267 65.0127519568
0.6678662121 14.855600843 64.3692418688
0.6050653818 14.8058112504 65.3861454932
0.539803971 14.8151617767 66.7091861463
0.4719344793 14.8418250932 68.1646133755
0.5276625602 10.9184461457 67.2803622911
0.3277198511 14.8196187397 70.8958799751
0.251014398 14.8109795408 72.3606350051
0.1709772237 14.8502027242 74.1279272507
0.0873864381 14.9919257365 76.4966944726
2.62x3 + 126.48x2 - 51.493x + 80.169

Anda mungkin juga menyukai