5m
5m
5m 6m
Tampak Depan
5m
5m
7m 7m 7m 7m
Tampak Samping
7m
7m
7m
10 m
7m
5m 6m
A B C
2
Struktur Beton II
5m
5m
5m 6m
II. Balok
Berdasrkan SK-SNI-15-1991-03 pasal 3.25 tabel 3.2.5 (a) dapat ditentukan
tebal minimum balok untuk dua tumpuan dan fy ≠ 350 MPa.
ln fy
hmin = 0,4 ;b= ½h
16 700
5600 240
hmin = 0,4 260mm 26cm
16 700
3
Struktur Beton II
III. Plat
Berdasarkan SK-SNI-T-15-1991-03 pasal 3.2.5 – 3.3 untuk tebal plat dua arah
syarat yang harus dipenuhi kurang dari h minimum :
Pemeriksaan lendutan tidak boleh kurang dari h minimum :
ln 0,8 fy
1500
hmin = 1
36 5 m 0,121
hmin =
ln 0,8 fy
1500
5600 0,8
240
1500 115,31mm
36 9 s 36 9(1,18)
hmin =
ln 0,8 fy
1500 5600 0,8 2401500
149,33mm
36 36
4
Struktur Beton II
o
Beban Sendiri Plat =
5
Struktur Beton II
KOLOM
Rasio kolom penulangan lg = 2 %, maka luas penampang yang diperlukan
Pu
0,8 0,85 fc (1 lg) ( fy lg)
Ag perlu = I
Pu
=
0,8 1,65 0,85 30 (1 0,02) ( 240 0,02)
Pu
= 39,323
6
Struktur Beton II
923788,1
Ag perlu = 23492,3 mm2
39,323
B2 B2
7000 B3 3 B4 4 B3
B2 B2
7000 B3 1 B4 2 B3
B1 B1
5000 6000
7
Struktur Beton II
a. B1 - B1
bt
300 mm
150 mm
t t
2 2
b t t bE
1 E 1 4 6 4 1
bW h h h bW h
k
t
1 bE 1 .
bW h
1 2,03 1 0,48 4 6 0,48 4 0,48 2,03 1 0,48
2 2
1,77
1 2,03 1 0,48.
bW . h 3 (150). (300) 3
Ib k 1,77. 5,973x10 8 mm 4
12 12
3500. (145) 3
Is 6,407 x10 8 mm 4
12
I cb .I b 5,973x108
1 0,93 dimana E cb E cs
I cs .I s 6,407 x108
8
Struktur Beton II
b. B2 - B2
bE
145 mm
150 mm
Lebar efektif (bE) diambil yang terkecil dari bE berikut :
bE = bw + 2 (h-t) = 150 + 2 (300-145) = 460 mm
(digunakan)
bE = bw + 8(t) = 150 + 8 (145) = 1310 mm
bE 460 t 145
3,07 ; 0,48
bW 150 h 300
t t
2 2
bE t t bE
1 1 4 6 4 1
bW h h h bW h
k
t
1 E 1
b
bW h
1 3,07 1 0,48 4 6 0,48 4 0,48 3,07 1 0,48
2 2
1,97
1 3,07 1 0,48
bW . h 3 (150). (300) 3
Ib k 1,97. 6,648 x10 8 mm 4
12 12
7000. (145) 3
Is 12,815 x10 8 mm 4
12
I cb .I b 6,648 x10 8
2 0,518 dengan E cb E cs
I cs .I s 12,815 x108
c. B3 - B3
300 mm
150 mm
9
Struktur Beton II
t t
2 2
bE t t bE
1 1 4 6 4 1
bW h h h bW h
k
t
1 E 1 .
b
bW h
1 2,03 1 0,48 4 6 0,48 4 0,48 2,03 1 0,48
2 2
1,77
1 2,03 1 0,48.
bW . h 3 (150). (300) 3
Ib k 1,77. 5,973x10 8 mm 4
12 12
2500. (145) 3
Is 4,577 x10 8 mm 4
12
I cb .I b 5,973x108
3 1,305 dimana E cb E cs
I cs .I s 4,577 x108
d. B4 - B4
bE
145 mm
150 mm
Lebar efektif (bE) diambil yang terkecil dari bE berikut :
bE = bw + 2 (h-t) = 150 + 2 (300-145) = 460 mm
(digunakan)
bE = bw + 8(t) = 150 + 8 (145) = 1310 mm
bE 460 t 145
3,07 ; 0,48
bW 150 h 300
t t
2 2
b t t bE
1 E 1 4 6 4 1
bW h h h bW h
k
t
1 bE 1
b
W h
1 3,07 1 0,48 4 6 0,48 4 0,48 3,07 1 0,48
2 2
1,97
1 3,07 1 0,48
bW . h 3 (150). (300) 3
Ib k 1,97. 6,648 x10 8 mm 4
12 12
5000. (145) 3
Is 9,154 x10 8 mm 4
12
10
Struktur Beton II
I cb .I b 6,648x108
3 0,72 dengan E cb E cs
I cs .I s 9,154 x108
n 0,8 fy
1500
h min ...................................(1)
1
36 9 s m 0,121
s
Tebal pelat tidak boleh kurang dari h minimum :
n 0,8 fy
1500
h min .................................................( 2)
36 9 s
dan Tebal pelat tidak lebih dari h maksimum :
n 0,8 fy
1500
h min ...............................................(3)
36
11
Struktur Beton II
h min
5600 0,8 240
1500
1 140,41 mm
36 9(0,5) 0,868 0,121
0,5
Tebal pelat 1 tidak kurang dari persamaan 2
h min
5600 0,8 240
1500 132,74 mm
36 9(0,5)
Tebal pelat 1 tidak kurang dari persamaan 3
h min
5600 0,8 240
1500 149,34 mm
36
2. Panel 2
Tebal pelat 2 tidak kurang dari persamaan 1
h min
5600 0,8 240
1500
1 140,41 mm
36 9(0,5) 0,868 0,121
0,5
Tebal pelat 2 tidak kurang dari persamaan 2
h min
5600 0,8 240
1500 132,74 mm
36 9(0,5)
Tebal pelat 2 tidak kurang dari persamaan 3
h min
5600 0,8 240
1500 149,34 mm
36
3. Panel 3
Tebal pelat 3 tidak kurang dari persamaan 1
h min
5600 0,8 240
1500
1 137,74 mm
36 9(0,708) 0,765 0,121
0, 708
Tebal pelat 3 tidak kurang dari persamaan 2
12
Struktur Beton II
h min
5600 0,8 240
1500 126,88 mm
36 9(0,708)
Tebal pelat 3 tidak kurang dari persamaan 3
h min
5600 0,8 240
1500 149,34 mm
36
4. Panel 4
Tebal pelat 4 tidak kurang dari persamaan 1
h min
5600 0,8 240
1500
1 137,28 mm
36 9(0,73) 0,765 0,121
0,73
Tebal pelat 4 tidak kurang dari persamaan 2
h min
5600 0,8 240
1500 126,28 mm
36 9(0,73)
Tebal pelat 4 tidak kurang dari persamaan 3
h min
5600 0,8 240
1500 149,34 mm
36
Panel 1 2 3 4
Pers (1) 140,41 140,41 137,74 137,28
Pers (2) 132,74 132,74 126,88 126,28
Pers (3) 149,34 149,34 149,34 149,34
Asumsi awal 145 145 145 145
13
Struktur Beton II
1. Panel 1
2 5
1 . 0,868. 0,62 1
1 7
2 7
2. 0,868. 1,21 1
1 5
2 5
3. 0,765. 0,55 1
1 7
2 7
4. 0,765. 1,07 1
1 5
2. Panel 2
2 6
1 . 0,868. 0,74 1
1 7
2 7
2. 0,868. 1,01 1
1 6
2 6
3. 0,765. 0,65 1
1 7
2 7
4. 0,765. 0,90 1
1 6
3. Panel 3
2 7
2. 0,868. 1,21 1
1 5
2 5
3. 0,765. 0,55 1
1 7
2 7
4. 0,765. 1,07 1
1 5
4. Panel 4
2 7
2. 0,868. 1,01 1
1 6
14
Struktur Beton II
2 6
3. 0,765. 0,65 1
1 7
2 7
4. 0,765. 0,90 1
1 6
Kontrol Tebal Pelat Berdasarkan Persyaratan Geser
Karena semua nilai α l1/ l2 berada jauh dibawah 1 maka geser rencana pada jalur selebar
kolom dalam arah pendek dapat didekati dengan :
1,15 x Wu x l1
Vu
2
Wd pelat ` = 0,13 x 24 = 3,12 kN/m2
Wd penutup lantai = 0,24 kN/m2
WD = 3,12 + 0,24
= 3,36 KN/m2
Beban hidup WL = 3,26 kN/m2
1,15 x 9,248 x 7
Jadi VU 37,22 kN
2
Geser yang dapat ditahan oleh beton adalah
fc '
Vc . bw . d
6
30
0,6
. 5500.119 313297,3 N 313,29kN
6
Vc > Vu
313,29 KN > 37,22 kN
Jadi tebal pelat 145 mm memenuhi persyaratan geser…OK!!!
15
Struktur Beton II
7m
7m
7m
10 m
2 7m
PORTAL A
7m
PORTAL B 3,5 m
5m 6m
A B C
16
Struktur Beton II
2,5 m 5,5 m
7m
4
PORTAL C
PORTAL D
PORTAL E
7m
7m
10 m
7m
5m 6m
A B C
17
Struktur Beton II
qEes.C
Kt = l (1 C2 L ) C = Σ ( 1- 0,63 x/y ) ( 1/3 . x3y )
2 2
Dimana :
x = Dimensi terpendek dari suatu komponen persegi
y = Dimensi terpanjang dari suatu komponen persegi
L2 = Panjang bentang balok yang menahan torsi
C2 = Ukuran kolom persegi kepala kolom atau dinding pemikul diukur tegak
lurus pada arah momen yang dihitung.
Pelat Balok
Tinjauan 1
Cn1 / L1 = ukuran kolom 1 / L1 = 400 / 5000 = 0,080
Cn2 / L2 = ukuran kolom 1 / L2 = 400 / 7000 = 0,050
Tinjauan 2
Cn1 / L1 = ukuran kolom 1 / L1 = 400 / 6000 = 0,067
Cn2 / L2 = ukuran kolom 1 / L2 = 400 / 7000 = 0,050
Untuk mencari nilai Knf, Cnf, dan Mnf digunakan table A22 ( tanpa drop panel )
karena dalam perencanaan dengan bbalok = 150 mm < bkolom = 400 mm
Tinjauan Cn1/L1 Cn2/L2 Knf Cnf Mnf
0 0 4,000 0,500 0,0833
2 0,067 0,05 4,121 0,507 0,0842
0,1 0,1 4,180 0,510 0,0847
1 0,08 0,05 4,144 0,508 0,0844
0,1 0,1 4,180 0,510 0,0847
18
Struktur Beton II
Be = 7000
Diperoleh hasil :
hf=145
H=300 Mnf = 0,0842
155 Knf = 4,121
Cnf = 0,507
bw =150
Be = 7000
Diperoleh hasil :
hf = 145
H=300 Mnf = 0,0844
155 Knf = 4,144
Cnf = 0,508
bw =150
Menghitung Momen Inersia Pelat :
Rasio A = be / bw = 7000 / 150 = 46,67
Rasio B = hf / h = 145 / 300 = 0,43
Mencari Nilai Ct :
3(1 B ) 2 ( A 1)
Ct = 1 + (A – 1).B3 +
1 B ( A 1)
19
Struktur Beton II
145 mm
300 mm ta
5000 mm H HC
H = 5000 mm
ta = 300 – (½.145) = 227,5 mm
tb 145
tb 72,5 mm
2
Hc = 5000 – 300 = 4700 mm
400 mm
H 5000 H 5000
1,06 1,06
Hc 4700 Hc 4700
20
Struktur Beton II
Digunakan Tabel A-23 dan hasil perhitungan ditabelkan seperti berikut ini :
H / Hc
t a/ t b
1,05 1,06 1,10
Kcb 4,310 - 4,620
0,20
Ccb 0,560 - 0,620
Kcb 4,335 4,404 4,680
0,27
Ccb 0,557 0,568 0,613
Kcb 4,380 - 4,790
0,40
Ccb 0,550 - 0,600
Kct 5,366 5,412 5,597
3,60
Cct 0,510 0,512 0,520
Diperoleh hasil :
Kcb = 4,404
Ccb = 0,568
Kct = 5,412
Cct = 0,512
H = Lc = 5000
C 4 400 4
Ic 2.133.333.333 mm 4
12 12
E. Ic E. ( 2.133.333.333)
Kct I kct. 5,412. 2309120E
Lc 5000
E. Ic E. (2.133.333.333)
Kcb I kcb. 4,404. 1879040 E
Lc 5000
150 mm 150 mm
x2 x2
bE = 320 mm bE = 320 mm
145 mm x1 145 mm x1
300 300
155
y1 = 155
150 mm 150 mm
Interior c = 383802733
9.E.c 9.E.(383802733)
Kt 588728,2 E
c
l 2 1 1
3
7000 1 400
7000
3
l2
eksterior c = 295706066
9.E.c 9.E.(295706066)
Kt 453593,7 E
c
l 2 1 1
3
7000 1 400
7000
3
l2
22
Struktur Beton II
I sb 2,3 x 10 9
Interior : K ta K t . (588728,2 E ). 1056564,04 E
Is 1 . 7000. (130) 3
12
I sb 2,3 x 10 9
Eksterior : K ta K t . (453593,7 E ). 814044,22 E
Is 1 . 7000. (130) 3
12
eksterior :
K sb1 1906240 E
DF 0,736
K sb1 K ec (1906240E ) (681569,02E )
Untuk bentang 6 m
Interior :
Ksb1 1614600 E
DF 0,370
Ksb1 Ksb 2 Kec (1906240 E ) (1614600 E ) (843716,31E )
eksterior :
Ksb1 1614600 E
DF 0,703
Ksb1 Kec (1614600 E ) (681569,02 E )
23
Struktur Beton II
Menentukan Momen Positif & Momen negative Maximum pada pelat tertentu
dengan menggunakan Metode Distribusi Momen.
Beban Berfaktor Pada Fixed End Moment
Beban Mati (WD)
Plat Lantai = 0,13 x 24 = 3,120 kN/m2
Penutup Lantai = 0,01 x 24 = 0,240 kN/m2
Beban mati yang diketahui = 2,854 kN/m+
= 6,214 kN/m2
Beban Hidup (WL)
WL = 3,2634 KN/m2
Wu = 1,2 WD + 1,6 WL
Wu = [1,2(6,214 kN/m2)+1,6(3,2634 kN/m2)]
= 12,68 kN/m2
Menghitung nilai FEM (Fixed End Momen)
FEM
Untuk bentang 5 m
FEM = Mnf x Wu x L2 x L12
= 0,0844 x 12,68 x 7 x 52
= 187,28 kN.m
Untuk bentang 6 m
FEM = Mnf x Wu x L2 x L12
= 0,0842 x 12,68 x 7 x 62
= 269,05 kN.m
TABEL CROSS
DISTRIBUSI MOMEN
24
Struktur Beton II
1 2 3
Joint 1 2 3
Batang 1-2 2-1 2-3 3-2
DF 0,736 0,436 0,370 0,703
COF 0,508 0,508 0,507 0,507
FEM 187,28 -187,28 269,05 -269,05
COM -70,022 95,895
COM 15,509 17,989
COM -2,909 3,984
COM -0,747 0,644
COM -3,435 6,412
COM 0,644 -4,182 7,056 -0,747
COM -1,324 0,926
-0,241 0,266
-1,565 1,193
Jumlah 203,43 -271,705 385,427 -203,433
DM 50,248 29,767 -67,338 -127,942
Total 253,681 -241,939 318,089 -331,375
25
Struktur Beton II
Momen Lapangan
Mlap (1-2) = 18 .Wu.L .L 12 (M M )
2 1
2
L R
MR ML 253,681 241,939
R1 2 46,35kN
L1 5
M R M L 318,689 331,375
R2 3 2,11kN
L1 6
26
Struktur Beton II
1 2 3
5m
6m
Momen negative
M (1-2) = 253,681 – (175,55 x 0,075) + ((12,68 x 7 x 0,075) ½ . 0,075) = 240,76 kN. m
M (2-1) = 241,939 – (268,25 x 0,075) + ((12,68 x 7 x 0,075) ½ . 0,075) = 222,07 kN. m
M (2-3) = 318,089 – (268,39 x 0,075) + ((12,68 x 7 x 0,075) ½ . 0,075) = 298,21 kN. m
M (3-2) = 331,375 – (264,17 x 0,075) + ((12,68 x 7 x 0,075) ½ . 0,075) = 311,81 kN. m
298,21 kNm
222,07 kNm
240,76 kNm 311,81 kNm
29,565 kNm
74,688 kNm
M kiri M kanan
Persamaan: M M total
2
a. Bentang 1-2
240,76 222,07
29,565 260,98 260,98 ok!
2
b. Bentang 2-3
298,21 311,81
74,688 379,698 379,698 ok!
2
27
Struktur Beton II
Jalur Tengah
Plat = 37 % . 240,76 = 89,08 kNm
Tinjauan 2
Moˉ eksterior = 311,81 kNm
Jalur Kolom
28
Struktur Beton II
Tinjauan 2 (bentang 6 m)
Moˉ interior = 298,21 kNm
Jalur kolom → balok = 61%. 70,2%. 298,21 = 127,7 kNm
plat = 39%. 70,2%. 298,21 = 81,64 kNm
Jalur tengah → plat = 29,8%. 298,21 = 88,86 kNm
298,21 kNm
222,07 kNm
240,76 kNm 311,81 kNm 29
Struktur Beton II
29,565 kNm
74,688 kNm
127,7 KNm
83,62 KNm
92,827 KNm 133,52 KNm
11,4 kNm
21,98 kNm
298,21 kNm
222,07 kNm
240,76 kNm 311,81 kNm 30
Struktur Beton II
29,565 kNm
74,688 kNm
Mu 311,81
Ru 6005,95 kN/m 2
bd 2
0,8 6 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (6005,95)
1 1 0.0289
9,41 240 10 3
1,4 1,4
min 0.00583
fy 240
3005,6
Jumlah tulangan = 113,04 26,58 27 btg
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
31
Struktur Beton II
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (74,688)
1 1 = 0,0003
9,41 240 10 3
min = 0,00583
max = 0,0282
32
Struktur Beton II
Menentukan apakah balok berperilaku sebagai balok ┬ murni atau persegi dengan cara
menghitung momen tahanan (MR) dan mengganggap seluruh flens berada didaerah tekan.
M R (0,85. fc' ).be.hf .(d 1 2 .hf )
0,8.(0,85. 30).1500. 130.( 230 1
2 .145)
656.370.000 Nmm 656,37 kNm
Karena MR = 656,37 KNm > Mu = 31,98 KNm, maka luasan flens tidak perlu seluruhnya
sebagai daerah tekan dan berlaku sebagai balok ┬ persegi dengan lebar be = 1500 mm.
Mu 31.980.000
k perlu 0,503
.b.d 2
0,8. 1500. 230 2
k fc '..(1 0,59. )
33
Struktur Beton II
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
a 85,74
c 100,87mm
0,85 0,85
34
Struktur Beton II
Mu 133.520.000
k perlu 12,53
.b.d 2
0,8. 150. 230 2
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc ' 0,74. 30
0,09
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
35
Struktur Beton II
a 207,11
c 248,66mm
0,85 0,85
PENULANGAN GESER
268,25 kNm
175,55 kNm
268,25 kNm
264,17 kNm
36
Struktur Beton II
Jika Vc diabaikan
S1 32,84 mm
Vu 1 168,893
S2 21,2 mm
Vu 2 261,593
S3 21,2 mm
Vu 3 261,593
S4 21,54 mm
Vu 4 257,513
S1 24,18 mm
Vs1 249,98
37
Struktur Beton II
Vu 2 261,593
Vs 2 Vc 31,5 404,48kN
0,6
S2 13,71 mm
Vs 2 404,48
Vu 3 261,593
Vs 3 Vc 31,5 404,48kN
0,6
S3 13,71 mm
Vs3 404,48
Vu 4 257,513
Vs 4 Vc 31,5 397,68kN
0,6
S4 13,94 mm
Vs 4 397,68
38
Struktur Beton II
Y = 2,79 m
39
Struktur Beton II
Be = 2500
Diperoleh hasil :
hf = 145
Mnf = 0,0850
h = 300
155 Knf = 4,205
Cnf = 0,511
Bw = 150
40
Struktur Beton II
150 mm 150 mm
x2 x2
bE = 320 mm bE = 320 mm
145 mm x1 145 mm x1
300 300
155
y1 = 155
150 mm 150 mm
eksterior c = 295706066
9.E.c 9.E.(295706066)
Kt 1796076,68 E
l 2 1 1
c
l2
3
2500 1 400
2500
3
41
Struktur Beton II
I sb 1,42 x 10 9
Interior : Kta K t . (2331163,34 E ). 7232230 E
Is 1 . 2500. (130) 3
12
I sb 1,42 x 10 9
Eksterior : Kta K t . (1796076,68 E ). 5572170,52 E
Is 1 . 2500. (130) 3
12
eksterior :
Ksb 855567,32 E
` DF 0,263
Ksb Kec (855567,32 E ) ( 2391019,61 E )
TABEL CROSS
DISTRIBUSI MOMEN
1 2 3 4 5
Joint 1 2 3 4 5
Batang 1-2 2-1 2-3 3-2 3-4 4-3 4-5 5-4
DF 0,263 0,208 0,208 0,208 0,208 0,208 0,208 0,263
42
Struktur Beton II
Momen Lapangan
43
Struktur Beton II
44
Struktur Beton II
1 2 3 4 5
7 7 7 7
m m m m
Momen Negatif
ML (1-2) = 98,733 – (104,16. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 91,01 kNm
MR (2-1) = 146,246 – (117,74. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 137,50 kNm
ML (2-3) = 135,612 – (111,69. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 127,32 kNm
ML [3-2) = 130,454 – (110,21. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 122,28 kNm
MR (3-4) = 130,454 – (110,21. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 122,28 kNm
ML (4-3) = 135,612 – (111,69. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 127,32 kNm
MR (4-5) = 146,246 – (117,74. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 137,50 kNm
ML (5-4) = 98,733 – (104,16. 0,075) + [(12,68 .2,5 .0,075).½.0,075]= 91,01 kNm
137,50kNm 137.50kNm
122,28kNm
127,32kNm 127,32kNm
91,01lkNm
91,01 kNm
45
Struktur Beton II
46
Struktur Beton II
α.L2/L1 = 0 0%
α.L2/L1 = 0,465 39,525 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 1 85 %
47
Struktur Beton II
91,01kNm 91,01kNm
BALOK
45,57kNm
48
Struktur Beton II
49
Struktur Beton II
122,28kNm
91,01kNm 91,01kNm
Mu 137,5
Ru 2270,1 kN/m 2
bd 2
0,8 7 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) ( 2270,1)
1 1 0.0099
9,41 240 10 3
1,4 1,4
min 0.00583
fy 240
max = 0,0282
1029,6
Jumlah tulangan = 113,04 9,10 10 btg
50
Struktur Beton II
Mu 71,673
Ru 1183,31 kN/m 2
b d 2
0,8 7 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (1183,31)
1 1 = 0,005
9,41 240 10 3
min = 0,00583
max = 0,0282
583
Perencanaan Momen Lapangan
Mu 26,71kNm = 26.710.000 Nmm
51
Struktur Beton II
Menentukan apakah balok berperilaku sebagai balok ∟murni atau persegi dengan cara
menghitung momen tahanan (MR) dan mengganggap seluruh flens berada didaerah tekan.
M R (0,85. fc' ).be.hf .(d 1 2 .hf )
0,8.(0,85. 30).583,3. 130.(230 1
2 .145) 255,1kNm
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc ' 0,037. 30
0,0046
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
52
Struktur Beton II
a 50,43
c 59,33mm
0,85 0,85
k fc '..(1 0,59. )
53
Struktur Beton II
. fy . fc ' 0,335. 30
0,042
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
a 95,35
c 112,18mm
0,85 0,85
54
Struktur Beton II
PENULANGAN GESER
111,69 kNm
104,16 kNm
117,74 kNm
110,21 kNm
55
Struktur Beton II
Jika Vc diabaikan
Av . fy.d (2. 1 4 . .8 ).240. 230 x10
2 3
S1 54,49mm
Vu 1 101,78
Av . fy.d ( 2. 14 . .8 ).240. 230 x10
2 3
S2 48,08 mm
Vu 2 115,36
Av. fy.d (2. 14 . .8 ).240. 230 x10
2 3
S3 50,74 mm
Vu 3 109,31
Av . fy.d (2. 1 4 . .8 ).240. 230 x10
2 3
S4 51,43mm
Vu 4 107,83
S1 40,15 mm
Vs1 138,13
Vu 2 115,36
Vs 2 Vc 31,5 160,76kN
0,6
56
Struktur Beton II
S2 34,5 mm
Vs2 160,76
Vu 3 109,31
Vs 3 Vc 31,5 150,68kN
0,6
S3 36,8 mm
Vs3 150,68
Vu 4 107,83
Vs 4 Vc 31,5 148,21kN
0,6
S4 37,42 mm
Vs 4 148,21
Y = 3,15 m
Vu4 = 107,83 – (12,68 . 2,5). Y 9,45 = 107,83 – 31,7. Y
Y = 3,1 m
C. KEKAKUAN KOLOM
1 1 1
Kke Kk Kt
dimana : Kke = Kekakuan kolom ekivalen
Kk = Kekakuan kolom
Kt = Kekakuan torsi
58
Struktur Beton II
qEes.c
Kt = L (L C2
L2 )
C = Σ ( 1- 0,63 x/y ) ( 1/3 . x3y )
2
Dimana :
x = Dimensi terpendek dari suatu komponen persegi
y = Dimensi terpanjang dari suatu komponen persegi
L2 = Panjang bentang balok yang menahan torsi
C2 = Ukuran kolom persegi kepala kolom atau dinding pemikul diukur tegak
lurus pada arah momen yang dihitung.
Pelat Balok
Portal 1-1
Tinjauan 1
Cn1 / L1 = ukuran kolom 1 / L1 = 400 / 5000 = 0,080
Cn2 / L2 = ukuran kolom 1 / L2 = 400 / 3500 = 0,114
Tinjauan 2
Cn1 / L1 = ukuran kolom 1 / L1 = 400 / 6000 = 0,067
Cn2 / L2 = ukuran kolom 1 / L2 = 400 / 3500 = 0,114
Untuk mencari nilai Knf, Cnf, dan Mnf digunakan table A22 ( tanpa drop panel )
karena dalam perencanaan dengan bbalok = 150 mm < bkolom = 400 mm
Tinjauan Cn1/L1 Cn2/L2 Knf Cnf Mnf
0 0 4,000 0,500 0,0833
2 0,067 0,114 4,241 0,513 0,0851
0,1 0,2 4,360 0,520 0,0860
1 0,08 0,114 4,288 0,516 0,0855
0,1 0,2 4,360 0,520 0,0860
Be = 3500
Diperoleh hasil :
hf = 145
Mnf = 0,0851
h = 300
155 Knf = 4,241
Cnf = 0,518
Bw = 150
59
Struktur Beton II
Be = 3500
Diperoleh hasil :
hf = 145
Mnf = 0,0855
h = 300
155 Knf = 4,288
Cnf = 0,516
Bw = 150
60
Struktur Beton II
eksterior c = 295706066
9.E.c 9.E.(295706066)
kt 1094343,72 E
l 2 1 c1
l2
3
3500 1 400
3500
3
I sb 1,63 x10 9
Interior : Kta kt. (1420370,29 E ). 3613036,33E
Is 1 .3500. (130) 3
12
I sb 1,63 x10 9
Eksterior : Kta kt . (1094343,72 E ). 2783713,26 E
Is 1 .3500. (130) 3
12
DISTRIBUSI FAKTOR PADA TUMPUAN PELAT BALOK
Untuk bentang 5 m
Interior :
Ksb1 1397888E
DF 0,311
Ksb1 Ksb2 Kec (1397888E ) (1152138,33E ) (1939699,19 E )
eksterior :
Ksb1 1397888 E
DF 0,455
Ksb1 Kec (1397888 E ) (1672238,73 E )
TABEL CROSS
1 2 3
61
Struktur Beton II
Joint 1 2 3
Batang 1-2 2-1 2-3 3-2
DF 0,455 0,311 0,256 0,407
COF 0,516 0,516 0,518 0,518
FEM 94,862 -94,862 135,960 -135,960
COM -22,272 28,664
COM 3,574 -3,801
-0,474 0,610
COM -0,081 0,076
-0,574 0,801
COM 0,076 -0,654 0,877 -0,081
COM -0,116 0,105
-0,018 0,017
-0,134 0,122
Jumlah 98,512 -119,185 167,233 -98,512
DM 9,406 6,429 -17,593 -27,969
Total 107,918 -112,756 149,640 -126,481
62
Struktur Beton II
Momen Lapangan
Mlap (1-2) = 18 .Wu.L .L 12 (M M )
2 1
2
L R
63
Struktur Beton II
M R M L 107,918 112,756
R1-2 = 0,967 KN
L1 5
M R M L 149,640 126,481
R2-3 = 3,86 KN
L1 6
1 2 3
5m 6m
Momen negative
M (1-2) = 107,918 – (109,98 x 0,075) + ((12,68 x 3,5 x 0,075) ½ . 0,075) = 99,80 kN. m
M (2-1) = 112,756 – (111,91 x 0,075) + ((12,68 x 3,5 x 0,075) ½ . 0,075) = 104,48 kN. m
M (2-3) = 149,640 – (137,00 x 0,075) + ((12,68 x 3,5 x 0,075) ½ . 0,075) = 139,49 kN. m
M (3-2) = 126,481 – (129,28 x 0,075) + ((12,68 x 3,5 x 0,075) ½ . 0,075) = 116,90 kN. m
139,49 kNm
104,48 kNm
99,80 kNm 116,90 kNm
28,35 kNm
61,65 kNm
64
Struktur Beton II
M kiri M kanan
Persamaan: M M total
2
a. Bentang 1-2
99,80 104,48
28,35 130,49 260,98 ok!
2
b. Bentang 2-3
139,49 116,90
61,65 189,845 379,698 ok!
2
Jalur Kolom
α.L2/L1 = 0 0%
α.L2/L1 = 0,54 45,9 %
α.L2/L1 = 0,651 55,335 %
α.L2/L1 = 1 85 %
Balok = 55,335 % . 80,859 % . 99,8 = 44,653 kNm
Plat = 44,665 % . 80,859 % . 99,8 = 36,043 kNm
Jalur Tengah
Plat = 19,141 % . 99,8 = 19,1 kNm
Tinjauan 2
Moˉ eksterior = 116,9 kNm
Jalur Kolom
Balok = 45,9 % . 78,78 % . 116,9 = 42,27 kNm
Plat = 54,1 % . 78,78 % . 116,9 = 49,82 kNm
Jalur Tengah
Plat = 21,22 % . 116,9 = 24,8 kNm
Tinjauan 2 (bentang 6 m)
Moˉ interior = 139,49 kNm
Jalur kolom → balok = 45,9%. 78,78%. 139,49 = 50,44 kNm
plat = 54,1%. 78,78%. 139,49 = 59,45 kNm
Jalur tengah → plat = 21,22%. 139,49 = 29,6 kNm
66
Struktur Beton II
PLAT
139,49 kNm
104,48 kNm
99,80 kNm 116,90 kNm
28,35 kNm
61,65 kNm
67
Struktur Beton II
BALOK
80,44 kNm
46,74 kNm
44,653 kNm 42,27 kNm
12,68 kNm
22,30 kNm
139,49 kNm
104,48 kNm
99,80 kNm 116,90 kNm
28,35 kNm
61,65 kNm
Diketahui :
Tebal pelat (h) = 130 mm
68
Struktur Beton II
Mu 139,49
Ru 2686,8 kN/m 2
bd 2
0,8 6 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) ( 2686,8)
1 1 0.0118
9,41 240 10 3
1,4 1,4
min 0.00583
fy 240
max 0,75 b
606,32
Jumlah tulangan = 113,04 5,363 6 btg
69
Struktur Beton II
Mu 61,65
Ru 1187 ,47 kN/m 2
bd 2
0,8 6 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
Tulangan terpasang
As Lapangan = 6 Ø 12 – 200 < 250 mm (678,24 mm2)
As tumpuan = 6 Ø 12 – 200 < 390 mm (678,24 mm2)
70
Struktur Beton II
Menentukan apakah balok berperilaku sebagai balok ∟murni atau persegi dengan cara
menghitung momen tahanan (MR) dan mengganggap seluruh flens berada didaerah tekan.
M R (0,85. fc' ).be.hf .(d 1 2 .hf )
0,8.(0,85. 30).500. 130.(230 1
2 .145)
Karena MR = 218,79 kNm > Mu = 22,30 kNm, maka luasan flens tidak perlu seluruhnya
sebagai daerah tekan dan berlaku sebagai balok ∟persegi dengan lebar be = 500 mm.
Mu 22.300.000
k perlu 1,05
.b.d 2 0,8. 500. 230 2
k fc '..(1 0,59. )
71
Struktur Beton II
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
a 33,29
c 39,17 mm
0,85 0,85
MR = 0,8. Mn
= 0,8. 31,68 = 25,35 kNm > Mu = 22,30 kNm ok!!
72
Struktur Beton II
Mu 50440000
k perlu 7,94
.b.d 2 0,8. 150. 230 2
k fc '..(1 0,59. )
7,94 30..(1 0,59 ) 17,7 2 30 7,94 0
73
Struktur Beton II
ND = NT
0,85. fc’. a. b = As. fy
As. fy 1416,9. 240
a 88,9 mm
0,85. fc '.b 0,85. 30. 150
a 88,9
c 104,58m
0,85 0,85
MR = 0,8. Mn
= 0,8. 74,14 = 59,31 KNm > Mu = 50,44 kNm ok!!
PENULANGAN GESER
137,00 kNm
109,98 kNm
111,91 kNm
129,28 kNm
74
Struktur Beton II
Jika Vc diabaikan
S1 52,006 mm
Vu 1 106,65
S2 51,08 mm
Vu 2 108,58
S3 41,5 mm
Vu 3 133,67
S4 44,03 mm
Vu 4 125,95
S1 37,92 mm
Vs1 146,25
Vu 2 108,58
Vs 2 Vc 31,5 149,46kN
0,6
S2 37,11 mm
Vs 2 149,46
Vu 3 133,67
Vs 3 Vc 31,5 191,28kN
0,6
S3 28,99 mm
Vs3 191,28
Vu 4 125,95
Vs 4 Vc 31,5 178,41kN
0,6
S4 31,08 mm
Vs 4 178,41
75
Struktur Beton II
76
Struktur Beton II
150 mm 150 mm
x2 x2
bE = 320 mm bE = 320 mm
145 mm x1 145 mm x1
300 300
155
y1 = 155
150 mm 150 mm
Interior c = 383802733
9.E.c 9.E.(383802733)
kt 787708,3E
l 2 1 c1
l2
3
5500 1 400
5500
3
eksterior c = 295706066
9.E.c 9.E.(295706066)
kt 606900,64E
l 2 1 c1
l2
3
5500 1 400
5500
3
eksterior :
Ksb 1208336,78 E
` DF 0,562
Ksb Kec (1208336,78E ) (939644,92E )
78
Struktur Beton II
DISTRIBUSI MOMEN
1 2 3 4 5
Joint 1 2 3 4 5
Batang 1-2 2-1 2-3 3-2 3-4 4-3 4-5 5-4
DF 0,562 0,339 0,339 0,339 0,339 0,339 0,339 0,562
COF 0,506 0,506 0,506 0,506 0,506 0,506 0,506 0,506
FEM 287,39 287,39 287,39 287,39 287,39 287,39 287,39 287,39
COM -81,677
COM 14,002 14,002 14,002 14,002
COM -3,979 -2,400 -2,400 -3,979
COM 0,682 0,412 0,412 0,682
0,412 0,682 0,682 0,412
1,094 1,094 1,094 1,094
COM -0,3108 -0,1875 -0,1875 -0,3108
COM 0,0533 0,0321 0,0321 0,0533
0,0321 0,0533 0,0533 0,0321
0,0854 0,0854 0,0854 0,0854
Jumlah 302,591 373,358 289,978 302,571 302,571 289,978 373,358 302,591
DM -170,056 30,020 30,020 -4,269 4,269 -30,020 -30,020 170,056
Total 132,535 -343,373 314,838 -276,463 276,463 -314,838 343,373 -132,535
Keterangan : Pendekatan perhitungan parsial
79
Struktur Beton II
80
Struktur Beton II
M R M L 314,838 276,463
R 2 3 5,48kN
L1 7
MR ML 276,463 314,838
R3 4 5,48kN
L1 7
M R M L 343,373 132,535
R4 5 30,12kN
L1 7
1 2 3 4 5
7 7 7 7
m m m m
Momen Negatif
ML (1-2) = 132,535 – (213,97. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 116,68 kNm
MR (2-1) = 343,373 – (274,21. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 323,00 kNm
ML (2-3) = 314,838 – (249,57. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 296,32 kNm
ML [3-2) = 276,463 – (238,61. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 258,76 kNm
MR (3-4) = 276,463 – (238,61. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 258,76 kNm
ML (4-3) = 314,838 – (249,57. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 296,32 kNm
MR (4-5) = 343,373 – (274,21. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 323,00 kNm
ML (5-4) = 132,535 – (213,97. 0,075) + [(12,68 .5,5 .0,075).½.0,075]= 116,68 kNm
323,00kNm 323.00kNm
258,76kNm
296,32kNm 296,32kNm
116,68kNm
116,68 kNm
81
Struktur Beton II
M kiri M kanan
Persamaan: M M total
2
a. Bentang 1-2
116,68 323,00
189,20 409,04 409,046 ok!
2
b. Bentang 2-3
296,32 258,76
131,50 409,04 409,046 ok!
2
c. Bentang 3-4
258,76 296,32
131,50 409,04 409,046 ok!
2
d. Bentang 4-5
323,00 116,68
189,20 409,04 409,046 ok!
2
α.L2/L1 = 0 0%
α.L2/L1 = 0,465 39,525 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 1 85 %
83
Struktur Beton II
BALOK
113,44 kNm
84
Struktur Beton II
258,76 kNm
Mu 323
Ru 5332,7 kN/m 2
b d 2 0,8 7 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (5332,7)
1 1 0.025
9,41 240 10 3
1,4 1,4
min 0.00583
fy 240
85
Struktur Beton II
max = 0,0282
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (3123,68)
1 1 = 0,013
9,41 240 10 3
min = 0,00583
max = 0,0282
= 1352 mm2
113,04
Jarak antar tulangan (pkp) = 1000 83,6 mm ≈ 85 mm
1352
1352
Jumlah tulangan = 113,04 11,96 12 btg
86
Struktur Beton II
1750
145
Menentukan apakah balok berperilaku sebagai balok ┬ murni atau persegi dengan cara
menghitung momen tahanan (MR) dan mengganggap seluruh flens berada didaerah tekan.
M R (0,85. fc' ).be.hf .(d 1 2 .hf )
0,8.(0,85. 30).1000. 130.(230 1
2 .145) 765,76kNm
87
Struktur Beton II
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc' 0,038. 30
0,00475
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
88
Struktur Beton II
a 123,13
c 144,81mm
0,85 0,85
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc ' 0,076. 30
0,0096
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
Dipakai As = 201,25mm2
Dipilih tulangan 4 D 15 mm2 → As = 4. 1/4. π. 152 = 205,76 mm2
dengan selimut beton 20 mm, dan tulangan geser (beugel/sengkang) Ø 8 mm, maka :
d = 300 – 8 – 20 – ½.15 = 264 mm > 230 mm ok!!
Pemeriksaan min dan Asmax :
As 201,25
aktual 0,05 0,0058
bw.d 150. 264
89
Struktur Beton II
a 126,27
c 148,5mm
0,85 0,85
90
Struktur Beton II
PENULANGAN GESER
249,57 kNm
213,97 kNm
274,21 kNm
238,61 kNm
Jika Vc diabaikan
S1 26,57mm
Vu 1 208,73
91
Struktur Beton II
S2 20,62 mm
Vu 2 268,97
S3 22,7 mm
Vu 3 244,34
S4 23,76mm
Vu 4 233,37
S1 17,53 mm
Vs1 316,38
Vu 2 268,97
Vs 2 Vc 31,5 416,78kN
0,6
S2 13,3 mm
Vs 2 416,78
Vu 3 244,34
Vs 3 Vc 31,5 375,73kN
0,6
S3 14,76 mm
Vs3 375,73
Vu 4 233,37
Vs 4 Vc 31,5 357,45kN
0,6
S4 15,51 mm
Vs4 357,45
92
Struktur Beton II
93
Struktur Beton II
KEKAKUAN KOLOM
1 1 1
K ke K k K t
qEes.C
Kt = L (L C2
L2 )
C = Σ ( 1- 0,63 x/y ) ( 1/3 . x3y )
2
Dimana :
x = Dimensi terpendek dari suatu komponen persegi
y = Dimensi terpanjang dari suatu komponen persegi
L2 = Panjang bentang balok yang menahan torsi
C2 = Ukuran kolom persegi kepala kolom atau dinding pemikul diukur tegak
lurus pada arah momen yang dihitung.
Pelat Balok
Portal C
Tinjauan
Cn1 / L1 = ukuran kolom 1 / L1 = 400 / 7000 = 0,057
Cn2 / L2 = ukuran kolom 1 / L2 = 400 / 3000 = 0,133
Untuk mencari nilai Knf, Cnf, dan Mnf digunakan table A22 ( tanpa drop panel )
karena dalam perencanaan dengan bbalok = 150 mm < bkolom = 400 mm
Cn1/L1 Cn2/L2 Knf Cnf Mnf
0 0 4,000 0,5000 0,0833
0,057 0,133 4,136 0,5076 0,0845
0,057 0,133 4,136 0,5076 0,0845 94
Struktur Beton II
Be = 3000
Diperoleh hasil :
Mnf = 0,0845
h = 300
Knf = 4,136
Cnf = 0,5076
Bw = 150
3(1 0,48) 2 ( 20 1)
= 1 + (20 – 1).0,483 + = 4,53
1 0,48( 20 1)
95
Struktur Beton II
x x 3 . y
c
1 0,63
y 3
150 mm 150 mm
x2 x2
bE = 320 mm bE = 320 mm
145 mm x1 145 mm x1
300 300
155
y1 = 155
150 mm 150 mm
96
Struktur Beton II
9.E.c 9.E.(383802733)
kt 1768776,81E
l 2 1 c1
l2
3
3000 1 400
3000
3
eksterior c = 295706066
9.E.c 9.E.(295706066)
kt 1362778,3E
l 2 1 c1
l2
3
3000 1 400
3000
3
eksterior :
Ksb 903346,71 E
` DF 0,312
Ksb Kec (903346,71E ) (1991273,54 E )
97
Struktur Beton II
DISTRIBUSI MOMEN
1 2 3 4 5
Joint 1 2 3 4 5
Batang 1-2 2-1 2-3 3-2 3-4 4-3 4-5 5-4
DF 0,312 0,221 0,221 0,221 0,221 0,221 0,221 0,312
COF 0,508 0,508 0,508 0,508 0,508 0,508 0,508 0,508
FEM 157,50 157,50 157,50 157,50 157,50 157,50 157,50 157,50
COM -24,943 -24,943
COM 2,798 2,798 2,798 2,798
COM -0,443 -0,314 -0,314 -0,443
COM 0,050 0,035 0,035 0,050
0,035 0,050 0,050 0,035
0,085 0,085 0,085 0,085
COM -0,0134 -0,0095 -0,0095 -0,0134
COM 0,0015 0,0011 0,0011 0,0015
0,0011 0,0015 0,0015 0,0011
0,0026 0,0026 0,0026 0,0026
Jumlah 160,386 182,900 157,823 160,336 160,336 157,823 182,900 160,386
DM -50,040 5,685 5,685 -0,566 0,566 -5,685 -5,685 50,040
Total 110,349 -177,231 162,865 -155,177 155,177 -162,865 177,231 -110,349
98
Struktur Beton II
99
Struktur Beton II
1 2 3 4 5
7 7 7 7
m m m m
100
Struktur Beton II
Momen Negatif
ML (1-2) = 110,349 – (123,59. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 101,19 kNm
MR (2-1) = 177,231 – (142,69. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 166,64 kNm
ML (2-3) = 162,865 – (134,24. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 152,90 kNm
ML [3-2) = 155,177 – (132,04. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 145,38 kNm
MR (3-4) = 155,177 – (132,04. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 145,38 kNm
ML (4-3) = 162,865 – (134,24. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 152,90 kNm
MR (4-5) = 177,231 – (142,69. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 166,64 kNm
ML (5-4) = 110,349 – (123,59. 0,075) + [(12,68 .3 .0,075).½.0,075]= 101,19 kNm
166,64kNm 166.64kNm
145,38kNm
152,90kNm 152,90kNm
101,19kNm
101,19 kNm
101
Struktur Beton II
α.L2/L1 = 0 0%
α.L2/L1 = 0,465 39,525 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 0,56 47,6 %
α.L2/L1 = 1 85 %
102
Struktur Beton II
103
Struktur Beton II
BALOK
56,36 kNm
104
Struktur Beton II
145,38 kNm
Mu 166,64
Ru 2751,21 kN/m 2
b d 2 0,8 7 0,104 2
fy 240
m 9,41
0,85 fc' 0,85 30
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) ( 2751,21)
1 1 0.012
9,41 240 10 3
1,4 1,4
min 0.00583
fy 240
113,04
Jarak antar tulangan (pkp) = 1000 90,57 m ≈ 90 mm
1248
1248
Jumlah tulangan = 113,04 11,04 12 btg
1 2 m Ru
perlu = 1 1
m fy
1 2 (9,41) (1472,68)
1 1 = 0,006
9,41 240 10 3
min = 0,00583
max = 0,0282
= 624 mm2
113,04
Jarak antar tulangan (pkp) = 1000 181,15mm ≈ 200 mm
624
624
Jumlah tulangan = 113,04 5,52 6 btg
106
Struktur Beton II
PerencanaanMomenLapangan
Mu = 34,58 kNm = 34.580.000 Nmm
hf=145mm
1750
Menentukan apakah balok berperilaku sebagai balok ∟murni atau persegi dengan cara
menghitung momen tahanan (MR) dan mengganggap seluruh flens berada didaerah tekan.
M R (0,85. fc' ).be.hf .(d 1 2 .hf )
0,8.(0,85. 30).1750. 130.(230 1 2 .145) 765765000 kNm
107
Struktur Beton II
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc' 0,015. 30
0,0018
fc' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
a 50,43
c 59,33mm
0,85 0,85
108
Struktur Beton II
k fc '..(1 0,59. )
. fy . fc ' 0,46. 30
0,0575
fc ' fy 240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
109
Struktur Beton II
a 143,03
c 168,27 mm
0,85 0,85
PENULANGAN GESER
110
Struktur Beton II
PORTAL C
134,24 kNm
123,59 kNm
142,69 kNm
132,04 kNm
Jika Vc diabaikan
S1 45,94mm
Vu 1 120,73
S2 39,67 mm
Vu 2 139,83
S3 42,22 mm
Vu 3 131,38
S4 42,94mm
Vu 4 129,18
111
Struktur Beton II
S1 32,8 mm
Vs1 169,71
Vu 2 139,83
Vs2 Vc 31,5 201,55KN
0,6
S2 27,52 mm
Vs2 201,55
Vu 3 131,38
Vs3 Vc 31,5 187,46 KN
0,6
S3 29,58 mm
Vs3 187,46
Vu 4 129,18
Vs4 Vc 31,5 183,8 KN
0,6
S4 30,17 mm
Vs4 183,8
112
Struktur Beton II
Y = 3,14 m
PERENCANAAN KOLOM
113
Struktur Beton II
7000
K2
7000
K1 K3
5000 6000
KOLOM K1
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
M L portal A 107,918
Mx 134,89kNm
0,8
M L portal C 98,733
My 123,41kNm
0,8
114
Struktur Beton II
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13x109
Ib 1
12 .b.h 3 1
12 .150.3003 3,375 x108
Ditinjau arah x:
2.( EIk / lk ) 2.(12000 / 5)
A 12,57
( EIb / lb) (954,7 / 2,5)
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
115
Struktur Beton II
e 570,36
1,9
h 300
Pu 236,5 x10 3
k 0,049
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
Ditinjau arah y:
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,3
116
Struktur Beton II
e 570,36
1,9
h 300
Pu 236,5 x10 3
k 0,049
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 300. 300 = 900 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
8D19
400
400
KOLOM K2
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
117
Struktur Beton II
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13x109
Ib 1
12 .b.h3 1
12 .150.3003 3,375 x108
Ditinjau arah x:
2.( EIk / lk ) 2.(12300 / 5)
A 8,423
( EIb / lb) (976 / 5,5)
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
118
Struktur Beton II
Mu 827,76 x103
e 948,24mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 872,94
e 948,24
3,16
h 300
Pu 872,94 x10 3
k 0,18
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
Ditinjau arah y:
2.( EIk / lk )
A 27,72
( EIb / lb)
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
119
Struktur Beton II
Mu 827,76 x103
e 948,24mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 872,94
e 948,24
3,16
h 300
Pu 872,94 x10 3
k 0,18
fc '.b.h 30. 400. 400
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
KOLOM K3 400
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
M L portal A 126,481
Mx 158,1kNm
0,8
M R portal E 110,349
My 137,93kNm
0,8
120
Struktur Beton II
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13 x109
Ib 1
12 .b.h3 1
12 .150.3003 3,375 x108
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
121
Struktur Beton II
e 576,67
1,92
h 300
Pu 274,16 x10 3
k 0,057
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
Ditinjau arah y:
2.( EIk / lk ) 2.(12000 / 5)
A 15,06
( EIb / lb) (956 / 3)
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
e 576,67
1,92
h 300
122
Struktur Beton II
Pu 274,16 x10 3
k 0,057
fc '.b.h 30. 400. 400
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
8D19
400
7000
K4 K6
7000
K5
5000 6000
123
Struktur Beton II
KOLOM K5
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
M R portal A M L portal A x 1 2 (112,756 149,640) x 1 2
Mx 169,99kNm
0,8
M L portal D 132,535
My 165,67kNm
0,8
1,2.PD 1,2.308,13
D 0,8
Pu 462,156
124
Struktur Beton II
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13 x109
Ib 1
12 .b.h3 1
12 .150.3003 3,375 x108
Ditinjau arah x:
2.( EIk / lk ) 2.(12100 / 5)
A 27,58
( EIb / lb) (965 / 5,5)
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 169,99 x10 3
e 367,81mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 462,156
e 367,81
1,22
h 300
Pu 462,156 x10 3
k 0,096
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
125
400
Struktur Beton II
Ditinjau arah y:
2.( EIk / lk ) 2.(12100 / 5)
A 27,58
( EIb / lb) (965 / 5,5)
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 169,99 x10 3
e 367,81mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 462,156
e 367,81
1,22
h 300
Pu 462,156 x10 3
k 0,096
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
126
400
Struktur Beton II
8D19
400
400
KOLOM K4
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
M L portal B 253,681
Mx 317,1KNm
0,8
127
Struktur Beton II
1,2.PD 1,2.285
D 0,8
Pu 426
Ec 4.700 fc ' 4.700 30 25742,96 N / mm 2
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13x109
Ib 1
12 .b.h3 1
12 .150.3003 3,375 x108
I 2,13 x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 352,32 x103
e 827,04mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 426
e 827,04
2,75
h 300
Pu 426 x10 3
k 0,088
fc'.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
128
Struktur Beton II
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm
400
Ditinjau arah y:
2.( EIk / lk ) 2.(12100 / 5)
A 15,54
( EIb / lb) (965 / 2,5)
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 352,32 x103
e 827,04mm emin (15 0,03.300) 24mm
Pu 426
e 827,04
2,75
h 300
Pu 426 x10 3
k 0,088
fc'.b.h 30. 400. 400
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
Cek jarak antar tulangan:
400 ( 2. 20) ( 2. 8) (3. 19) 129
3 1
143,5 mm 25mm ok!!
400
Struktur Beton II
8D19
400
KOLOM K6 400
Dengan menggunakan asumsi kolom kuat, balok lemah maka momen yang dipakai
adalah momen kapasitas balok tumpuan.
M L portal B 331,375
Mx 414,2 KNm
0,8
1,2.PD 1,2.333,1
D 0,79
Pu 500,52
130
Struktur Beton II
Ig 1
12 .C 4 1
12 .400 4 2,13 x109
Ib 1
12 .b.h3 1
12 .150.3003 3,375 x108
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 425,12 x103
e 849,35mm emin (15 0,03.300) 24 mm
Pu 500,52
e 849,35
2,83
h 300
Pu 500,52 x10 3
k 0,1
fc '.b.h 30. 400. 400
Dari diagram interaksi fy = 240 MPa dan fc’ = 30 MPa dan g =0,7 didapat P = 1%
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400
131
400
Struktur Beton II
Ditinjau arah y:
2.( EIk / lk ) 2.(12200 / 5)
A 15,1
( EIb / lb) (969 / 3)
I 2,13x10 9
r 115,38
A 160000
Ln = 5 – 0,4 = 4,6 m = 4600 mm
k .Ln 0,695. 4600
27,708
r 115,38
Mu 425,12 x103
e 849,35mm emin (15 0,03.300) 24 mm
Pu 500,52
e 849,35
2,83
h 300
Pu 500,52 x10 3
k 0,1
fc '.b.h 30. 400. 400
Atotal = P. b. h
= 1%. 400. 400 = 1600 mm2
Digunakan tulangan 6 D 19 As = 6. ¼. π. 192 = 1700,31 mm2
400 132
400
Struktur Beton II
8D19
PERENCANAAN PONDASI
γ tanah = 16 kN /m 2
γ beton = 24 kN /m 2
bh
Df
h
p
L
Tebal minimum pondasi menurut SK – SNI – T – 15 – 1991 – 03 pasal 3.8.7 adalah 150
mm.
1) Berat pondasi beton:
= (B. B. h. γc) + (b. b. (Df – h). γc))
= (B. B. 0,3. 24) + (0,3. 0,3. (2 – 0,3). 24) = 7,2B2 + 3,672
2) Berat tanah:
= γt. (Df – h). (B – b) 2
=16. (2 – 0,3). (B – 0,3)2
= 27,2. (B2 – 0,3B + 0,09) = 27,2.B2 – 8,16.B + 2,448
3) Beban luar
Beban keseluruhan:
∑p = 7,2B2 + 3,672+ 27,2.B2 – 8,16.B + 2,448+ 97,40
133
Struktur Beton II
B2
p .B 2
p
110.B2 = 34,4.B2 – 8,16.B + 103,52
75,6.B2 + 8,16.B – 103,52 = 0
Dengan rumus a,b,c didapat B = 1,118 m
Digunakan B = 1,75 m
∑p = 75,6.(1,75)2 + 8,16.(1,75) – 103,52 = 142,285 kN
max p Mu 1
6 .b.h 2
ijin
B 2
142,285 827,76
97,3kN / m 2 ijin 110 kN / m 2 ok!!
1,75 2 1 .1,75.1,75 2
6
5) Direncanakan:
Penutup beton = 70 mm
Lebar pondasi = 1,75 mm
Kontrol tegangan:
p 6.e
qu 2 .1 ijin
B B
194,59 6. 0,192
qu max .1
2
105,37kN / m 2 ijin 110kN / m 2 ok!!
1,75 1,75
194,59 6.0,192
qu min .1
2
37,997kN / m 2 ijin 110 kN / m 2 ok!!
1, 75 1, 75
134
Struktur Beton II
B1
B2 1750 mm
1750 mm
A y 1750 300
A 223 502mm 0,502m
2 2
d
x
1750 mm
1750 mm
Vc 1
6 . fc '.bo.d 1
6 . (30) . 1750. 223 x 10 3 302,24kN
C
1750 300
C 752mm 0,752m
2 2
1750 mm
A A
1750 mm
Mu 48,195 x10 6
Rn 0,554
b.d 2 1750. 223 2
1 2. m. Rn 1 2. 14,118. 0,554
1 1 0,00234
m fy 14,118 .1 1
240
1,4 1,4
min 0,0058
fy 240
2263,45
Jumlah tulangan: n 1 . .14 2
14,704buah 15 buah
4
136
Struktur Beton II
137