i
DAFTAR ISI
ABSTRAK..................................................................................................................................... i
DAFTAR ISI ................................................................................................................................ ii
DAFTAR GAMBAR ................................................................................................................... iii
DAFTAR GRAFIK......................................................................................................................... iv
DAFTAR TABEL ....................................................................................................................... v
BAB I PENDAHULUAN
I.1 Latar Belakang ....................................................................................................... I-1
I.2 Rumusan Masalah .................................................................................................. I-1
I.3 Tujuan Percobaan ................................................................................................. I-1
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
II.1 Dasar Teori .............................................................................................................. II-1
II.2 Aplikasi Industri..................................................................................................... II-12
BAB III METODOLOGI PERCOBAAN
III.1 Variabel Percobaan ............................................................................................... III-1
III.2 Alat yang digunakan ............................................................................................ III-1
III.3 Bahan yang digunakan ......................................................................................... III-1
III.4 Prosedur Percobaan ............................................................................................. III-1
III.5 Diagram Alir ............................................................................................................. III-2
III.6 Gambar alat .............................................................................................................. III-6
BAB IV HASIL PERCOBAAN DAN PEMBAHASAN
IV.1 Hasil Percobaan ..................................................................................................... IV-1
IV.2 Pembahasan ............................................................................................................ IV-2
BAB V PENUTUP
V.1 Kesimpulan................................................................................................................ V-1
DAFTAR NOTASI...................................................................................................................... vi
DAFTAR PUSTAKA ................................................................................................................ vii
APPENDIKS ............................................................................................................................... viii
LAMPIRAN : - Laporan Sementara
- Jurnal
- Lembar Revisi
ii
DAFTAR GAMBAR
iii
DAFTAR GRAFIK
iv
DAFTAR TABEL
v
DAFTAR NOTASI
M Molaritas mol/L
N Normalitas N
V Volume L
BM Berat Molekul gram/mol
n Mol mol
vi
DAFTAR PUSTAKA
vii
APPENDIKS
= 55.830 mg
= 55,83 gram
2. Melakukan Perhitungan Massa ZnSO4 0,15 M dalam 250 mL
𝑚𝑔
0,15 M x 250 mL = 37,5 mmol x 161 𝑚𝑚𝑜𝑙
= 6.037,5 mg
= 6,0375 gram
3. Melakukan Perhitungan NaOH 1 N dalam 100 mL
Mmol = 1 x 100 mmol
𝑚𝑔
= 100 mmol x 40 𝑚𝑚𝑜𝑙
= 4 gram
4. Standarisasi Na2EDTA 0,15 M menggunakan ZnSO4 0,15 M dengan Volume
10 mL
Volume Na2EDTA
Titrasi Ke -
(mL)
1 5
2 7
3 9,4
4 7,3
5 8,2
6 7,5
5+7+9,4+7,3+8,2+7,5
Volume titrasi Na2EDTA rata-rata = 6
= 7,4 mL
M1 V1 = M2 V2
10 x 0,15 = 7,4 x M2
M2 = 0,2 M
viii
5. Analisa Sampel Air Minum Isi Ulang Ar-Rahman
Volume Na2EDTA
Titrasi Ke -
(mL)
1 1,7
2 1,9
3 1,6
Rata-rata 1,733
Menghitung kesadahan air minum isi ulang Ar-Rahman
1000×M Na2EDTA ×V Na2EDTA ×A𝑟 𝐶𝑎
Kesadahan Ca = V Sampel
1000×0,15×1,733×40
= 10
= 1039,8 mg/L
6. Analisa Sampel Air Sumur Daerah Gebang Lor
Volume Na2EDTA
Titrasi Ke -
(mL)
1 1
2 1
3 1,1
Rata-rata 1,033
Menghitung kesadahan air sumur daerah Margorejo
1000×M Na2EDTA ×V Na2EDTA ×A𝑟 𝐶𝑎
Kesadahan Ca = V Sampel
1000×0,15 ×1,033×40
= 10
= 619,8 mg/L
7. Analisa Sampel X
Volume Na2EDTA
Titrasi Ke -
(mL)
1 4,1
2 4,5
3 4,2
Rata-rata 12,8
ix
Menghitung kesadahan air sumur daerah Margorejo
1000×M Na2EDTA ×V Na2EDTA ×A𝑟 𝐶𝑎
Kesadahan Ca = V Sampel
1000×0,15 ×4,62×40
= 10
= 2.556 mg/L