x́=
∑ CH
∑n
Keterangan :
∑ CH= jumlah curah hujan (mm/bulan)
n = tahun
TABEL B,1
DATA CURAH HUJAN RATA-RATA
Bulan Jan Peb Maret April Mei Juni Juli Agst Sept Okt Nop Des
Rata2
247, 159, 108, 275, 357, 322,
265 236,9 297,5 200 91,1 153,2
6 7 7 8 5 1
CH (X)
(mm/bln)
B-1
( xi−x )2
S=
√ n−1
1. Januari
x = 247.6 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 414.6 167 27889
2 2006 183.0 -64.6 4173.16
3 2007 208.5 -39.1 1528.81
4 2008 366.5 118.9 14137.21
5 2009 237.0 -10.6 112.36 87.9747
6 2010 237.0 -10.6 112.36
7 2011 180.2 -67.4 4542.76
8 2012 119.0 -128.6 16537.96
9 2013 266.4 18.8 353.44
10 2014 264.0 16.4 268.96
Jumlah 69656.02
69656.02
S=
√
S = 87.9747
9
B-2
2. Februari
x = 265 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 607.0 342 116964
2 2006 238.5 -26.5 702.25
3 2007 97.5 -167.5 28056.25
4 2008 216.5 -48.5 2352.25
5 2009 183.0 -82 6724
151.6283
6 2010 331.1 66.1 4369.21
7 2011 150.5 -114.5 13110.25
8 2012 421.0 156 24336
9 2013 238.5 -26.5 702.25
10 2014 167.0 -98 9604
Jumlah 206920.46
206920 .46
S=
√ 9
S = 151.6283
3. Maret
x = 236,9 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 247.5 10.6 112.36
2 2006 146.5 -90.4 8172.16
3 2007 280.5 43.6 1900.96
4 2008 446.5 209.6 43932.16
5 2009 211.0 -25.9 670.81
121.1585
6 2010 294.9 58 3364
7 2011 304.0 67.1 4502.41
8 2012 129.0 -107.9 11642.41
9 2013 304.0 67.1 4502.41
10 2014 6.0 -230.9 53314.81
B-3
Jumlah 132114.49
132114 .49
S=
√ 9
S = 121.1585
4. April
x = 297,5 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 382.8 85.3 7276.09
2 2006 412.5 115 13225
3 2007 338.0 40.5 1640.25
4 2008 304.0 6.5 42.25
5 2009 190.5 -107 11449
6 2010 263.1 -34.4 1183.36 67.5322
7 2011 308.0 10.5 110.25
8 2012 231.0 -66.5 4422.25
9 2013 288.5 -9 81
10 2014 257.3 -40.2 1616.04
Jumlah 41045.49
41045 .49
S=
√ 9
S = 67.5322
5. Mei
B-4
x= 200 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 192.5 -7.5 56.25
2 2006 58.5 -141.5 20022.25
3 2007 230.0 30 900
4 2008 161.0 -39 1521
5 2009 230.0 30 900
6 2010 162.0 -38 1444 77.7963
7 2011 134.0 -66 4356
8 2012 345.0 145 21025
9 2013 258.5 58.5 3422.25
10 2014 228.7 28.7 823.69
Jumlah 54470.44
54470 .44
S=
√ 9
S = 77.7963
6. Juni
x = 91,1 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi – x (xi- x)^2
Deviasi (S)
1 2005 109.0 17.9 320.41
2 2006 80.0 -11.1 123.21
3 2007 4.5 -86.6 7499.56
4 2008 66.0 -25.1 630.01
5 2009 4.5 -86.6 7499.56
6 2010 35.5 -55.6 3091.36 82.8735
7 2011 278.0 186.9 34931.61
8 2012 171.0 79.9 6384.01
9 2013 57.6 -33.5 1122.25
10 2014 105.6 14.5 210.25
Jumlah 61812.23
B-5
61812.23
S=
√
S = 82.8735
9
7. Juli
x = 159,7 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 107.8 -51.9 2693.61
2 2006 316.0 156.3 24429.69
3 2007 128.5 -31.2 973.44
4 2008 74.0 -85.7 7344.49
5 2009 128.5 -31.2 973.44
6 2010 83.9 -75.8 5745.64 76.9137
7 2011 208.0 48.3 2332.89
8 2012 223.0 63.3 4006.89
9 2013 212.5 52.8 2787.84
10 2014 115.5 -44.2 1953.64
Jumlah 53241.57
53241 .57
S=
√
S = 76.9137
9
B-6
8. Agustus
x = 108,7 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 160.5 51.8 2683.24
2 2006 59.5 -49.2 2420.64
3 2007 167.0 58.3 3398.89
4 2008 126.5 17.8 316.84
5 2009 171.5 62.8 3943.84
6 2010 209.3 100.6 10120.36 68.0297
7 2011 17.0 -91.7 8408.89
8 2012 27.0 -81.7 6674.89
9 2013 48.5 -60.2 3624.04
10 2014 100.9 -7.8 60.84
Jumlah 41652.47
41652.47
S=
√
S = 68.0297
9
9. September
x = 153,2 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 281.5 128.3 16460.89
2 2006 113 -40.2 1616.04
3 2007 82.5 -70.7 4998.49
4 2008 149 -4.2 17.64
5 2009 147 -6.2 38.44
6 2010 130.5 -22.7 515.29 112.9860
7 2011 69 -84.2 7089.64
8 2012 148 -5.2 27.04
9 2013 404 250.8 62900.64
10 2014 7.5 -145.7 21228.49
Jumlah 114892.6
114892.6
S=
√ 9
B-7
S = 112.9860
10. Oktober
x = 275,8 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 332.0 56.2 3158.44
2 2006 28.5 -247.3 61157.29
3 2007 285.5 9.7 94.09
4 2008 414.5 138.7 19237.69
5 2009 272.5 -3.3 10.89
6 2010 414.5 138.7 19237.69 128.1319
7 2011 272.0 -3.8 14.44
8 2012 174.0 -101.8 10363.24
9 2013 413.5 137.7 18961.29
10 2014 151.2 -124.6 15525.16
Jumlah 147760.22
147760.22
S=
√
S = 128.1319
9
11. November
x= 357,5 mm
B-8
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 522.5 165 27225
2 2006 260.5 -97 9409
3 2007 357.5 0 0
4 2008 340.8 -16.7 278.89
5 2009 357.5 0 0
6 2010 340.8 -16.7 278.89 73.7569
7 2011 295.0 -62.5 3906.25
8 2012 343.0 -14.5 210.25
9 2013 321.0 -36.5 1332.25
10 2014 437.0 79.5 6320.25
Jumlah 48960.78
48960 .78
S=
√
S = 73.7569
9
12. Desember
x = 322,1 mm
Standar
No, Tahun xi (mm) xi - x (xi- x)2
Deviasi (S)
1 2005 227.5 -94.6 8949.16
2 2006 358.5 36.4 1324.96
3 2007 411.0 88.9 7903.21
4 2008 265.1 -57 3249
5 2009 358.5 36.4 1324.96
56.4622
6 2010 265.1 -57 3249
7 2011 347.0 24.9 620.01
8 2012 297.0 -25.1 630.01
9 2013 332.9 10.8 116.64
10 2014 358.5 36.4 1324.96
Jumlah 28691.91
239.366,1
S=
√
S = 56.4622
9
B-9
C. Perhitungan Perkiraan Curah Hujan Tahun 2015
Perkiraan curah hujan tahun 2015 di pit 1B dapat ditentukan dengan
menggunakan persamaan gumbel :
Sehingga perkiraan curah hujan di pit 1B tahun 2015 pada periode ulang 5 tahun
adalah :
B-10
CH =247,6+ ( 87,9747
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =265+ ( 151,6283
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =236,9+ ( 121,1585
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =297,5+ ( 67,5322
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =200+ ( 77,7963
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =9,11+ ( 82,8735
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =159,7+ ( 76,9137
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
B-11
CHR = 241 mm/bulan
CH =108,7+ ( 68,0297
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =153,2+ ( 112,986
0,9496 )
(1,4999−0,4952 )
CH =275,8+ ( 128,1319
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =357,5+ ( 73,7569
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
CH =322,1+ ( 56,4622
0,9496 )
( 1,4999−0,4952 )
Perkiraan curah hujan bulanan tahun 2015 dengan periode ulang 5 tahun di pit
1C :
B-12
TABEL B,1
PERKIRAAN CURAH HUJAN TAHUN 2015
Perkiraan Curah
hujan
Bulan
Bulanan
(mm/bulan)
Januari 340.6
Pebruari 425.4
Maret 365.0
April 368.9
Mei 282.3
Juni 96.7
Juli 241.0
Agustus 180.6
September 272.7
Oktober 411.3
November 435.5
Desember 381.8
dimana :
Maka besarnya perkiraan intensitas hujan ( I ) untuk tahun 2015 di pit 1B adalah :
1. Untuk bulan Januari :
B-13
24 23 30.54 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
6 ( ) 3
I =3.25
2. Untuk bulan Pebruari :
24 23 36.67 24 2
R
I= x
24 t ( )
I=
24
x
6 ( ) 3
I =4.04
24 23 40.59 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
5 ( ) 3
I =4.93
4. Untuk bulan April
24 23 34.96 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
5 ( ) 3
I =4.35
5. Untuk bulan Mei
24 23 32.55 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
3 ( ) 3
I =6.79
6. Untuk bulan Juni
24 23 40.88 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
3 ( ) 3
I =6.66
7. Untuk bulan Juli
24 23 35.11 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
1 ( ) 3
I =9.51
8. Untuk bulan Agustus
B-14
24 23 32.70 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
2( ) 3
I =6.26
9. Untuk bulan September
24 23 53.16 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
4( ) 3
I =7.97
10. Untuk bulan Oktober
24 23 31.40 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
3( ) 3
I =4.9
24 23 29.13 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
4( ) 3
I =4.11
12. Untuk bulan Desember
24 23 31.14 24 2
R
I=
24
x ( )
t
I=
24
x
7( ) 3
I =3.06
TABEL B,2
PERKIRAAN INTENSITAS HUJAN DI PIT 1B
TAHUN 2015 Intensitas
Bulan
(mm/jam)
Januari 3.25
Pebruari 4.04
Maret 4.93
April 4.35
Mei 6.79
Juni 6.66
Juli 9.51
Agustus 6.26
B-15
September 7.97
Oktober 4.90
Nopember 4.11
Desember 3.06