Anda di halaman 1dari 9

TATAP MUKA-03

LIMIT FUNGSI

A. Limit Fungsi Aljabar.


x3 −1
Kita pandang suatu fungsi ; f ( x )=¿
x−1
Fungsi ini tidak terdefinisi untuk x=1 , tetapi kita bias

menanyakan apakah yang terjadi bila x mendekati 1. Kita


coba buat pendekatannya sbb ;
a. Bila kita dekati dari kiri, misalnya x = 0,999, maka ;
3
( 0,999 )3 −1
f ( x )=¿ x −1 = ¿ 2,997
x−1 0,999−1

b. Kemudian kita dekati dari kanan, misalnya x = 1,001, maka


x3 −1 ( 1,001 )3 −1
f ( x )=¿ =¿ ¿ 3,003
x−1 1,001−1

Dari kedua informasi diatas dapat kita tarik kesimpulan bahwa


nilai f ( x ) mendekati 3 bilamana x mendekati 1. Hal ini kita tulis
secara matematis sebagai ;
x 3−1
lim =3
x →1 x−1

x 3−1 ( x−1 ) ( x 2+ x +1 )
Uraiannya : lim =¿ lim
x →1 x−1 x →1 x−1
Lalu kita masukkan harga x=1 sehingga kita dapatkan ;

x 3−1 ( 1−1 ) ( 12+1+1 )


lim =¿ =¿ 1 + 1 + 1 = 3
x →1 x−1 (1−1)

( x−1 )
Catatan : =1 selama x≠ 1
(x−1)

Beberapa Contoh Diselesaikan .

1
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

1. lim
x →3
( 4 x−5 )=¿ 4 ( 3 )−5=7

( x 2−x−6 ) ( x−3 ) ( x +2 )
2. lim
x →3
( x −3 )
=lim ¿
x →3 ( x−3)
=lim ( x+2 )=3+2=5
x →3

lim ( x−1 ) lim ( x−1)( √ x +1)


3. x→ 1
¿ x→ 1 =lim √ x+ 1=√ 1+ 1=2
√ x−1 ( √ x−1)( √ x+1) x→ 1

lim ( x 2+ 2 x−1 ) =¿ (−2 )2 + ( 2 ) (−2 )−( 1 )=¿ −1


4. x→−2

lim ( x 2+ 2t−1 ) =¿ (−2 )2 + ( 2 t ) −1=¿ 3+2 t


5. x→−2

lim 1−2 t
1−2(−1) 3 3 1 1
6. t →−1
¿ = = = = √2
√ 3t +21 √ 3(−1)+ 21 √ 18 3 √2 √ 2 2

Limit Bentuk Pemfaktoran.


Bentuk factor yang sering digunakan ialah ;
a. p2−q2=( p+q ) ( p−q )
b. p3−q3=( p−q ) ( p2 + pq+q 2 )
c. p3 +q 3=( p+q ) ( p2 −pq +q2 )

Contoh :

1. lim
( x 2−1 )
=¿ lim ¿ ( x−1 )( x +1 ) =lim ( x +1 )=1+1=2
x →1 x−1 x →1 ( x−1) x→ 1

( x 3−8 )
( x−2 ) ( x 2−2 x + 4 )
2. lim =lim =¿ lim ( x 2−2 x+ 4 ) ¿
x →2 x−2 x→ 2 ( x−2 ) x →2

¿ 22−2 ( 2 ) +4=¿ 4

( 2 x 2−7 x+ 3 ) lim ( 2 x−1 )


3. lim ( x−3 )( 2 x−1 ) 2.3−1 5
2
x →3 ( x −2 x−3 )
=¿ ¿ lim =¿ x →3 = = ¿
x →3 (x−3) ( x+1 ) ( x+ 1 ) 3+1 4

Bentuk Kalikan Sekawan.


Bentuk sekawan yang sering digunakan ;

2
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

a. √ x + √ b bentuk sekawannya √ x−¿ √ b


b. a √ x−¿ p √b bentuk sekawannya a √ x+ ¿ p √ b

c. √ x + b bentuk sekawannya √ x−¿ b


Contoh :
2 x −2 √ 2 x −2 x √ 2 x +2 =lim 2 x−4
1. lim √ =¿ lim
x−2
x →2 x−2 x →2 √ 2 x +2 x →2 ( x−2)( √ 2 x+ 2)

lim 2(x−2)
2 x−4
lim = x →2
x →2 (x−2)( √ 2 x+ 2) (x−2)( √ 2 x+2)
lim 2
x →2 2 2 1
= = =
( √ 2 x +2) √2(2)+2 4 2

x+ 1−√ 2 √ x+ 1−√ 2 x √ x+1+ √ 2


2. lim √ =¿ lim
x−1
x →1 x−1 x →1 √ x+1+ √ 2
(x+1)−2 1
¿ lim
x →1 x−1 √ x+ 1+ √ 2
( x+1)−2
lim ¿
x →1 ( x−1)¿ ¿
lim ¿ 1
x →1 ¿¿

f ( x+ h)−f ( x)
3. lim =¿ ……………… untuk f ( x )=3 x−5
h→ 0 h
f ( x+ h)−f ( x) 3 ( x+ h )−5−(3 x−5)
lim =¿ lim
h→ 0 h h→ 0 h

3 x+ 3 h−5−(3 x−5)
¿ lim
h→0 h
3 x+ 3 h−5−(3 x−5) 3h
¿ lim
h→0 h
=lim ¿
h→ 0 h
=3 ( )

PR/TUGAS.

3
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

Salah satu kegunaannya limit adalah menentukan persamaan


assimtoot.
Limit Tak Hingga.

4
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

lim a
Rumus Dasar : x →∞
n
=0
x
lim 1
a…… x →(+0)
n
=+∞ disini n = bil.asli.
x
lim 1
b....... x → ( −0 )
=+ ∞ , untuk n genap
n
x
¿−∞ ,untuk n ganjil

Contoh :
1 1
1. Tentukan lim =… … … ? Jawab : lim =∞
x →2 (x−2)2 x →2 (x−2)2

Dari grafik keliahatan bahwa untuk x → 2 , maka hasilnya (y)


semakin besar menuju tak hingga.

x +2 5+ 2 7
2. lim 5
= 5
= 5 =−∞
x →5 (x−5) ( 5−5) +0

lim ¿
3. x→ 3
−¿ x
=
3
¿
(x−3)8 ¿ ¿¿

5
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

lim ¿
4. x→ 3
−¿x
=
3
¿
(x−3)7 ¿ ¿¿

lim ¿ 1 lim ¿ 1
5. x→ 2 ¿
−¿
x−2
=−∞ tetapi +¿
x→ 2 ¿ x−2
=+∞

2x lim ¿ 2 x =−∞
6. x→lim1 ¿ ¿
+¿
x−1
=¿ +∞ dan juga −¿
x→ 1 ¿ x−1

6
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

Untuk menyelesaikan LIMIT menuju tak hingga ( x → ∞ ) kita

gunakan aturan dasarnya yaitu : lim ¿ a =0 dimana a bilangan riil


n
x→ ∞
x
dan n bilangan asli.
Caranya :
a. Buat fungsinya menjadi bentuk pecahan, jika
bentuknya dalam akar maka kalikan dengan bentuk
sekawannya (merasionalkan)
b. Bagi variabelnya dengan pangkat tertinggi.

Contoh :
( 2 x3 +3 x 2+ 5 )
2 x 3 +3 x 2+5 x3
1. lim 3 = lim 3
x→ ∞ 5 x −4 x +1 x →∞ ( 5 x −4 x +1 )

x3
3 5 3 5
2+ + 3 2+ + 3
¿ lim ¿ x x ∞ ∞
=
x→∞ 4 1 4 1
5− 2 + 3 5− 2 + 3
x x ∞ ∞
2+0+0 2
¿ =
5−0+ 0 5

7
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

( 2 x+ 1 )
2 x+ 1 x
2. lim =lim
x→ ∞ √ 9 x 2 +2 x−7 x→ ∞ ( √ 9 x 2 +2 x−7 )
x

1 1
2+ 2+
x x
¿ lim =lim
x→∞ ( √ 9 x 2 +2 x −7 ) x→∞
9 x 2+ 2 x−7
√ x2 √ x2
1 1
2+ 2+
x ∞
¿ lim =
x→∞ 2 7 2 7
√ 9+ − 2
x x √ 9+ −
∞ ∞2
2+ 0 2
¿ =
√ 9+ 0−0 3

3. lim
x→ ∞
¿ 4 x 2 +2 x−3− 4 x 2−x+ 3=…
√ √
2 2
= lim ¿
x→ ∞
{ √ 4 x 2+2 x−3−√ 4 x 2−x +3 } x √ 4 x 2−2 x−3+ √ 4 x 2−2 x−3
{√ }
4 x −2 x−3+ √ 4 x −2 x−3
2 2
= lim ¿ ( 4 x −2 x +3 ) −( 4 x −x+ 3 )
x→ ∞
√ 4 x 2−2 x−3+√ 4 x 2−2 x−3
lim ¿ 3 x−6
= x→ ∞
√ 4 x −2 x−3+ √ 4 x 2−2 x−3
2

6 6
3− 3−
x x
= lim ¿ =¿ lim ¿
x→ ∞
√ 4 x2 −2 x−3 + √ 4 x 2−2 x+ 3 x→ ∞ √ 4 x2 −2 x−3 + √ 4 x 2−2 x+ 3
x x √ x2 √ x2
6 6
3− 3−
x x
¿ lim ¿ = lim ¿
x→ ∞
4 x2 −2 x−3 4 x 2−2 x+ 3 x→ ∞ 2 2 3
√ x
2
+

x
2
√ 4− −3 /x 2 + 4− + 2
x x x √
6
3−
∞ 3 3
¿ =¿ =
2 3 2 3 2√ 4 4
√ 4− − 2 + 4− + 2
∞ ∞ ∞ ∞ √
8
Ir J Pansius Damanik, M.Si
TATAP MUKA-03

PR/TUGAS :
−2 x 2−5
1. lim 8
=¿
x→ ∞ 5 x −4 x +3

x5 −2 x 3 +5 x−1
2. lim =¿
x→ ∞ 3 x2−4 x +1

9
Ir J Pansius Damanik, M.Si

Anda mungkin juga menyukai