Anda di halaman 1dari 30

Lampiran 1

Indeks Pembangunan Manusia (IPM) Menurut Provinsi,


2018

UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan


Provinsi IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
ACEH 69,64 14,27 9,09 9.186 71,19 0,84
SUMATERA UTARA 68,61 13,14 9,34 10.391 71,18 0,86
SUMATERA BARAT 69,01 13,95 8,76 10.638 71,73 0,69
RIAU 71,19 13,11 8,92 10.968 72,44 0,91
JAMBI 70,89 12,90 8,23 10.357 70,65 0,94
SUMATERA SELATAN 69,41 12,36 8,00 10.652 69,39 0,77
BENGKULU 68,84 13,58 8,61 10.162 70,64 0,99
LAMPUNG 70,18 12,61 7,82 9.858 69,02 1,13
KEP. BANGKA BELITUNG 70,18 11,87 7,84 12.666 70,67 0,97
KEPULAUAN RIAU 69,64 12,82 9,81 13.976 74,84 0,52

id
DKI JAKARTA 72,67 12,95 11,05 18.128 80,47 0,51

.
JAWA BARAT 72,66 12,45 8,15 10.790 71,30 0,86

go
JAWA TENGAH 74,18 12,63
s. 7,35 10.777 71,12 0,85
D I YOGYAKARTA 74,82 15,56 9,32 13.946 79,53 0,81
p
JAWA TIMUR 70,97 13,10 7,39 11.380 70,77 0,71
.b

BANTEN 69,64 12,85 8,62 11.994 71,95 0,74


w

BALI 71,68 13,23 8,65 13.886 74,77 0,63


w

NUSA TENGGARA BARAT 65,87 13,47 7,03 10.284 67,30 1,08


//w

NUSA TENGGARA TIMUR 66,38 13,10 7,30 7.566 64,39 1,04


KALIMANTAN BARAT 70,18 12,55 7,12 8.860 66,98 1,09
s:

KALIMANTAN TENGAH 69,64 12,55 8,37 10.931 70,42 0,90


tp

KALIMANTAN SELATAN 68,23 12,50 8,00 12.062 70,17 0,75


ht

KALIMANTAN TIMUR 73,96 13,67 9,48 11.917 75,83 0,95


KALIMANTAN UTARA 72,50 12,82 8,87 8.943 70,56 1,03
SULAWESI UTARA 71,26 12,68 9,24 10.731 72,20 0,75
SULAWESI TENGAH 67,78 13,13 8,52 9.488 68,88 1,13
SULAWESI SELATAN 70,08 13,34 8,02 10.814 70,90 0,80
SULAWESI TENGGARA 70,72 13,53 8,69 9.262 70,61 1,07
GORONTALO 67,45 13,03 7,46 9.839 67,71 1,04
SULAWESI BARAT 64,58 12,59 7,50 9.051 65,10 1,24
MALUKU 65,59 13,92 9,58 8.721 68,87 1,00
MALUKU UTARA 67,80 13,62 8,72 7.980 67,76 0,83
PAPUA BARAT 65,55 12,53 7,27 7.816 63,74 1,19
PAPUA 65,36 10,83 6,52 7.159 60,06 1,64
INDONESIA 71,20 12,91 8,17 11.059 71,39 0,82

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


93
Lampiran 2 Indeks Pembangunan Manusia (IPM) Menurut Provinsi/
Kabupaten/Kota, 2018

UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan


Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
ACEH 69,64 14,27 9,09 9.186 71,19 0,84
Simeulue 65,00 13,25 9,07 6.824 64,74 0,51
Aceh Singkil 67,16 14,29 8,05 8.506 68,02 0,96
Aceh Selatan 64,02 14,15 8,38 7.891 65,92 1,37
Aceh Tenggara 67,77 13,98 9,64 7.685 68,67 0,85
Aceh Timur 68,44 13,01 7,85 8.252 66,82 0,75
Aceh Tengah 68,62 14,25 9,68 10.394 72,64 0,62
Aceh Barat 67,72 14,58 9,08 9.134 70,47 0,38
Aceh Besar 69,59 14,70 10,14 9.192 72,73 1,01
Pidie 66,68 14,44 8,81 9.492 69,93 0,59

id
Bireuen 70,92 14,81 9,17 8.378 71,37 0,37

.
Aceh Utara 68,61 14,68 8,11 7.919 68,36 1,02

go
Aceh Barat Daya 64,65 13,56 8,13 8.093 65,67 0,89
Gayo Lues 65,12 13,49 7,69
p s. 8.529 65,88 1,34
Aceh Tamiang 69,28 13,57 8,70 8.032 68,45 0,68
.b

Nagan Raya 68,89 14,11 8,26 7.936 68,15 0,55


w

Aceh Jaya 66,88 13,96 8,37 9.262 68,83 1,12


w

Bener Meriah 68,99 13,44 9,56 10.626 72,14 0,35


//w

Pidie Jaya 69,81 14,53 8,86 9.967 72,12 0,54


Kota Banda Aceh 71,10 17,26 12,60 16.234 84,37 0,50
s:

Kota Sabang 70,21 13,66 10,97 10.899 74,82 0,97


tp

Kota Langsa 69,16 15,19 11,06 11.497 76,34 0,59


ht

Kota Lhokseumawe 71,27 15,18 10,89 10.863 76,62 0,37


Kota Subulussalam 63,69 14,20 7,39 7.039 63,48 0,95
SUMATERA UTARA 68,61 13,14 9,34 10.391 71,18 0,86
Nias 69,43 12,13 4,94 6.941 60,82 1,01
Mandailing Natal 62,24 13,15 8,11 9.653 65,83 1,07
Tapanuli Selatan 64,55 13,10 8,70 11.209 69,10 0,60
Tapanuli Tengah 66,82 12,66 8,29 10.067 68,27 0,46
Tapanuli Utara 68,11 13,66 9,65 11.607 72,91 0,73
Toba Samosir 69,59 13,26 10,34 12.095 74,48 0,83
Labuhan Batu 69,60 12,60 9,04 11.053 71,39 0,55
Asahan 67,79 12,56 8,47 10.735 69,49 0,56
Simalungun 70,75 12,75 9,18 11.311 72,49 0,92
Dairi 68,41 13,07 9,15 10.492 70,89 0,75
Karo 70,97 12,73 9,55 12.367 73,91 0,52
Deli Serdang 71,31 13,32 9,92 12.132 74,92 1,33
Langkat 68,22 12,75 8,52 11.088 70,27 0,64
Nias Selatan 68,24 12,20 5,20 6.941 60,75 1,50
Humbang Hasundutan 68,69 13,25 9,28 7.630 67,96 0,98

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


94
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Pakpak Bharat 65,27 13,83 8,48 8.099 66,63 0,57
Samosir 70,87 13,44 9,14 8.348 69,99 0,81
Serdang Bedagai 68,08 12,57 8,51 10.737 69,69 0,77
Batu Bara 66,38 12,52 7,84 10.385 67,67 0,70
Padang Lawas Utara 66,77 12,42 9,06 9.912 68,77 0,63
Padang Lawas 66,69 13,00 8,67 8.772 67,59 1,15
Labuhan Batu Selatan 68,39 12,97 8,71 11.280 70,98 0,71
Labuhan Batu Utara 69,09 12,80 8,35 11.730 71,08 0,41
Nias Utara 68,98 12,58 6,09 6.041 61,08 0,84
Nias Barat 68,50 12,66 6,00 5.817 60,42 1,44
Kota Sibolga 68,36 13,13 9,91 11.405 72,65 0,51
Kota Tanjung Balai 62,60 12,47 9,24 11.102 68,00 0,88
Kota Pematang Siantar 72,93 14,02 11,08 12.290 77,88 0,44

id
Kota Tebing Tinggi 70,47 12,68 10,24 12.434 74,50 0,81

.
go
Kota Medan 72,64 14,72 11,37 14.845 80,65 0,84
Kota Binjai 71,95 13,59 10,75
s. 10.750 75,21 0,75
Kota Padangsidimpuan 68,73 14,51 10,63 10.795 74,38 0,77
p
Kota Gunungsitoli 70,67 13,71 8,41 7.639 68,33 0,96
.b

SUMATERA BARAT 69,01 13,95 8,76 10.638 71,73 0,69


w

Kepulauan Mentawai 64,49 12,39 6,95 6.211 60,28 1,74


w

Pesisir Selatan 70,45 13,30 8,14 9.089 69,40 0,96


//w

Solok 67,95 13,02 7,84 10.035 68,60 1,09


s:

Sijunjung 65,69 12,35 7,77 10.277 66,97 0,56


tp

Tanah Datar 69,38 13,88 8,44 10.417 71,25 1,25


ht

Padang Pariaman 68,23 13,57 7,50 10.919 69,71 1,18


Agam 71,83 13,85 8,69 9.489 71,70 0,84
Lima Puluh Kota 69,47 13,27 7,97 9.500 69,17 0,70
Pasaman 66,82 12,78 7,66 8.238 65,60 1,02
Solok Selatan 67,21 12,69 8,15 10.199 68,45 0,94
Dharmasraya 70,73 12,41 8,25 11.189 70,86 0,65
Pasaman Barat 67,37 13,22 7,86 8.979 67,43 0,90
Kota Padang 73,35 16,50 11,33 14.312 82,25 0,82
Kota Solok 73,14 14,30 11,01 11.968 77,89 0,58
Kota Sawah Lunto 69,59 13,15 9,94 9.765 71,72 0,83
Kota Padang Panjang 72,58 15,04 11,44 10.440 77,30 0,38
Kota Bukittinggi 73,91 14,95 11,31 13.035 80,11 0,39
Kota Payakumbuh 73,33 14,24 10,46 13.114 78,23 0,41
Kota Pariaman 69,87 14,52 10,36 12.611 76,26 0,73
RIAU 71,19 13,11 8,92 10.968 72,44 0,91
Kuantan Singingi 68,17 13,27 8,31 10.476 69,96 0,62
Indragiri Hulu 69,97 12,32 8,16 10.481 69,66 1,00
Indragiri Hilir 67,32 11,89 7,19 10.254 66,51 0,51

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


95
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Pelalawan 70,74 12,16 8,44 11.894 71,44 1,20
Siak 70,79 12,73 9,64 12.119 73,73 0,75
Kampar 70,35 13,21 9,10 11.128 72,50 0,43
Rokan Hulu 69,55 12,82 8,37 9.608 69,36 1,00
Bengkalis 70,85 12,83 9,21 11.640 72,94 0,93
Rokan Hilir 69,87 12,63 8,15 9.316 68,73 1,31
Kepulauan Meranti 67,21 12,78 7,48 7.978 65,23 0,82
Kota Pekanbaru 71,94 15,34 11,22 14.778 80,66 0,86
Kota Dumai 70,55 12,98 9,84 12.063 74,06 0,82
JAMBI 70,89 12,90 8,23 10.357 70,65 0,94
Kerinci 69,65 13,85 8,20 9.951 70,59 0,80
Merangin 71,04 11,97 7,67 10.133 68,81 0,75
Sarolangun 68,94 12,25 7,63 11.609 69,41 0,55

id
Batang Hari 70,26 12,90 7,82 9.833 69,33 0,59

.
go
Muaro Jambi 71,02 12,81 8,09 8.456 68,34 0,71
Tanjung Jabung Timur 65,86 11,85 6,34 s. 8.904 63,32 1,13
Tanjung Jabung Barat 67,87 12,60 7,56 9.395 67,13 1,48
p
Tebo 69,77 12,38 7,56 10.273 68,67 0,75
.b

Bungo 67,42 12,60 8,09 11.352 69,42 0,55


w

Kota Jambi 72,43 14,62 10,67 11.912 77,41 0,87


w

Kota Sungai Penuh 71,84 14,77 9,84 10.186 74,67 1,25


//w

SUMATERA SELATAN 69,41 12,36 8,00 10.652 69,39 0,77


s:

Ogan Komering Ulu 67,83 12,57 8,68 9.940 69,01 1,07


tp

Ogan Komering Ilir 68,22 11,40 7,02 10.706 66,57 0,70


ht

Muara Enim 68,38 11,95 7,60 11.012 68,28 0,96


Lahat 65,50 12,32 8,44 9.600 66,99 0,92
Musi Rawas 67,59 11,99 7,28 9.562 66,18 1,33
Musi Banyuasin 68,33 11,98 7,60 10.212 67,57 0,91
Banyu Asin 68,55 11,73 7,17 9.760 66,40 0,84
Ogan Komering Ulu Selatan 66,49 11,73 7,82 8.445 64,84 1,38
Ogan Komering Ulu Timur 68,65 12,04 7,27 11.612 68,58 1,09
Ogan Ilir 64,96 12,28 7,58 10.412 66,43 1,22
Empat Lawang 64,56 12,04 7,38 9.450 64,81 0,93
Penukal Abab Lematang Ilir 67,88 11,70 6,58 8.136 63,49 1,45
Musi Rawas Utara 65,21 11,55 6,45 9.795 63,75 0,90
Kota Palembang 70,32 14,39 10,37 14.697 77,89 0,87
Kota Prabumulih 69,88 12,89 9,71 12.765 74,04 0,63
Kota Pagar Alam 66,14 12,83 9,08 8.758 67,62 1,21
Kota Lubuklinggau 68,83 13,31 9,51 13.288 74,09 0,57
BENGKULU 68,84 13,58 8,61 10.162 70,64 0,99
Bengkulu Selatan 67,45 13,59 9,01 9.592 69,85 1,17
Rejang Lebong 67,95 13,55 8,05 10.045 69,40 1,15

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


96
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Bengkulu Utara 67,67 12,84 7,85 10.098 68,36 0,83
Kaur 66,15 12,96 8,24 8.284 66,20 1,41
Seluma 67,14 13,26 7,90 7.844 65,99 1,52
Mukomuko 66,16 12,71 7,88 10.036 67,47 0,60
Lebong 62,73 12,30 7,89 11.071 66,28 0,62
Kepahiang 67,39 12,68 7,92 9.135 67,14 0,81
Bengkulu Tengah 67,82 12,97 7,14 9.102 66,65 1,29
Kota Bengkulu 69,72 16,00 11,58 13.633 79,67 1,08
LAMPUNG 70,18 12,61 7,82 9.858 69,02 1,13
Lampung Barat 67,09 12,19 7,60 9.741 66,74 1,03
Tanggamus 68,04 12,15 6,96 9.107 65,67 1,12
Lampung Selatan 68,87 12,17 7,67 9.781 67,68 1,09
Lampung Timur 70,31 12,83 7,57 9.908 69,04 1,45

id
Lampung Tengah 69,46 12,90 7,51 11.052 69,73 1,13

.
go
Lampung Utara 68,71 12,44 8,19 8.559 67,17 0,89
Way Kanan 68,95 12,33
s. 7,35 8.979 66,63 1,00
Tulangbawang 69,59 11,73 7,22 10.553 67,70 0,94
p
Pesawaran 68,53 12,28 7,47 7.724 64,97 0,84
.b

Pringsewu 69,44 12,78 8,01 10.190 69,42 1,18


w

Mesuji 67,71 11,61 6,60 7.774 62,88 1,63


w

Tulang Bawang Barat 69,56 11,99 7,10 8.205 65,30 1,11


//w

Pesisir Barat 62,85 11,97 7,59 8.355 62,96 1,22


s:

Kota Bandar Lampung 71,01 14,23 10,90 11.952 76,63 0,86


tp

Kota Metro 71,29 14,29 10,61 11.636 76,22 0,46


ht

KEP. BANGKA BELITUNG 70,18 11,87 7,84 12.666 70,67 0,97


Bangka 70,73 12,68 8,20 12.043 71,80 1,00
Belitung 70,64 11,83 8,15 13.281 71,70 1,09
Bangka Barat 69,73 11,51 7,18 12.011 68,68 1,09
Bangka Tengah 70,78 11,75 6,80 12.836 69,52 0,77
Bangka Selatan 67,47 11,35 6,36 11.573 65,98 1,48
Belitung Timur 71,59 11,49 8,14 11.302 70,22 0,93
Kota Pangkal Pinang 72,86 12,83 9,78 15.560 77,43 0,74
KEPULAUAN RIAU 69,64 12,82 9,81 13.976 74,84 0,52
Karimun 70,52 12,16 7,81 11.945 70,56 0,43
Bintan 70,21 12,75 8,35 14.256 73,41 0,69
Natuna 64,57 13,88 8,71 14.217 72,10 0,81
Lingga 61,44 12,43 6,27 11.499 64,06 0,96
Kepulauan Anambas 66,91 12,32 6,70 11.894 67,53 0,70
Kota Batam 73,24 12,95 11,12 17.560 80,54 0,35
Kota Tanjung Pinang 71,93 14,08 9,98 15.292 78,33 0,42
DKI JAKARTA 72,67 12,95 11,05 18.128 80,47 0,51
Kep. Seribu 68,27 12,48 8,46 12.264 70,91 1,14

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


97
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Kota Jakarta Selatan 73,93 13,31 11,57 23.363 84,44 0,37
Kota Jakarta Timur 74,27 13,43 11,64 17.339 82,06 0,55
Kota Jakarta Pusat 73,92 13,23 11,24 16.994 81,01 0,65
Kota Jakarta Barat 73,45 12,78 10,38 20.298 80,88 0,51
Kota Jakarta Utara 73,08 12,61 10,69 18.121 79,87 0,50
JAWA BARAT 72,66 12,45 8,15 10.790 71,30 0,86
Bogor 70,86 12,44 7,88 10.323 69,69 0,81
Sukabumi 70,49 12,20 6,80 8.618 66,05 0,86
Cianjur 69,70 11,90 6,93 7.874 64,62 1,44
Bandung 73,26 12,64 8,58 10.203 71,75 1,03
Garut 71,03 11,80 7,50 7.597 65,42 1,39
Tasikmalaya 68,96 12,48 7,13 7.761 65,00 1,34
Ciamis 71,32 13,67 7,60 9.190 69,63 1,10

id
Kuningan 73,11 12,07 7,36 9.297 68,55 1,14

.
go
Cirebon 71,66 12,22 6,62 10.212 68,05 0,98
Majalengka 69,68 12,19 6,91 s. 9.416 66,72 1,21
Sumedang 72,14 12,94 8,17 10.153 70,99 1,31
p
Indramayu 71,11 12,22 5,98 9.633 66,36 1,19
.b

Subang 71,92 11,68 6,84 10.715 68,31 0,86


w

Purwakarta 70,61 12,09 7,75 11.372 69,98 1,01


w

Karawang 71,81 12,07 7,35 11.277 69,89 1,04


//w

Bekasi 73,43 13,05 8,84 11.155 73,49 1,18


s:

Bandung Barat 72,03 11,83 7,97 8.329 67,46 1,25


tp

Pangandaran 70,84 12,04 7,58 8.968 67,44 1,26


ht

Kota Bogor 73,21 13,38 10,30 11.348 75,66 0,67


Kota Sukabumi 72,11 13,40 9,53 10.609 73,55 0,71
Kota Bandung 74,00 14,18 10,63 16.630 81,06 0,93
Kota Cirebon 71,99 13,09 9,89 11.397 74,35 0,47
Kota Bekasi 74,76 13,76 11,09 15.755 81,04 0,92
Kota Depok 74,17 13,90 10,85 15.262 80,29 0,58
Kota Cimahi 73,75 13,77 10,94 11.921 77,56 0,79
Kota Tasikmalaya 71,70 13,42 9,04 9.855 72,03 0,73
Kota Banjar 70,59 13,20 8,60 10.329 71,25 0,65
JAWA TENGAH 74,18 12,63 7,35 10.777 71,12 0,85
Cilacap 73,39 12,48 6,92 10.274 69,56 0,96
Banyumas 73,45 12,64 7,41 11.240 71,30 0,78
Purbalingga 72,98 11,95 7,00 9.786 68,41 1,02
Banjarnegara 73,91 11,42 6,28 9.160 66,54 1,03
Kebumen 73,11 12,91 7,34 8.757 68,80 0,75
Purworejo 74,40 13,48 7,70 10.048 71,87 0,79
Wonosobo 71,46 11,69 6,75 10.503 67,81 1,38
Magelang 73,47 12,48 7,57 9.025 69,11 1,05

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


98
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Boyolali 75,79 12,16 7,55 12.758 73,22 0,80
Klaten 76,67 13,13 8,24 11.738 74,79 0,73
Sukoharjo 77,54 13,81 8,84 11.100 76,07 0,67
Wonogiri 76,05 12,45 6,88 9.117 69,37 1,03
Karanganyar 77,36 13,66 8,51 11.223 75,54 0,43
Sragen 75,60 12,65 7,22 12.391 72,96 0,77
Grobogan 74,55 12,28 6,67 10.097 69,32 0,65
Blora 74,12 12,14 6,46 9.385 67,95 0,64
Rembang 74,39 12,05 6,95 10.191 69,46 0,74
Pati 75,93 12,30 7,18 10.190 70,71 0,84
Kudus 76,47 13,21 8,62 10.979 74,58 1,00
Jepara 75,71 12,71 7,43 10.169 71,38 0,83
Demak 75,29 12,86 7,48 10.001 71,26 1,21

id
Semarang 75,62 12,85 7,88 11.807 73,61 0,56

.
go
Temanggung 75,47 12,08 6,94 9.142 68,83 0,72
Kendal 74,30 12,70
s. 7,05 11.257 71,28 0,93
Batang 74,56 11,88 6,62 9.203 67,86 0,76
p
Pekalongan 73,53 12,17 6,74 10.221 68,97 0,83
.b

Pemalang 73,11 11,91 6,32 8.186 65,67 0,97


w

Tegal 71,28 12,34 6,70 9.433 67,33 1,34


w

Brebes 68,84 12,02 6,19 9.890 65,68 1,26


//w

Kota Magelang 76,72 13,80 10,31 11.994 78,31 0,60


s:

Kota Surakarta 77,11 14,52 10,53 14.528 81,46 0,75


tp

Kota Salatiga 77,11 15,00 10,40 15.464 82,41 0,89


ht

Kota Semarang 77,23 15,50 10,51 14.895 82,72 0,87


Kota Pekalongan 74,25 12,79 8,57 12.312 74,24 0,64
Kota Tegal 74,30 12,90 8,30 12.830 74,44 0,66
D I YOGYAKARTA 74,82 15,56 9,32 13.946 79,53 0,81
Kulon Progo 75,12 14,24 8,65 9.698 73,76 0,72
Bantul 73,66 15,03 9,35 15.386 79,45 0,99
Gunung Kidul 73,92 12,95 7,00 9.163 69,24 0,74
Sleman 74,69 16,71 10,66 15.844 83,42 0,69
Kota Yogyakarta 74,45 17,05 11,44 18.629 86,11 0,73
JAWA TIMUR 70,97 13,10 7,39 11.380 70,77 0,71
Pacitan 71,52 12,61 7,19 8.527 67,33 1,23
Ponorogo 72,43 13,71 7,17 9.426 69,91 0,94
Trenggalek 73,35 12,12 7,27 9.400 68,71 0,90
Tulungagung 73,74 13,05 8,06 10.455 71,99 1,05
Blitar 73,16 12,44 7,27 10.327 69,93 0,87
Kediri 72,37 12,87 7,68 10.853 71,07 0,85
Malang 72,26 12,87 7,18 9.844 69,40 1,36
Lumajang 69,70 11,79 6,21 8.931 64,83 0,93

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


99
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Jember 68,74 13,21 6,07 9.090 65,96 1,54
Banyuwangi 70,34 12,69 7,12 11.828 70,06 0,60
Bondowoso 66,27 12,95 5,62 10.429 65,27 0,80
Situbondo 68,73 13,01 6,11 9.692 66,42 1,13
Probolinggo 66,71 12,07 5,71 10.700 64,85 0,89
Pasuruan 70,01 12,30 6,83 9.933 67,41 1,08
Sidoarjo 73,82 14,75 10,24 14.168 79,50 1,02
Mojokerto 72,24 12,53 8,18 12.454 72,64 0,39
Jombang 72,04 12,99 8,21 10.999 71,86 1,38
Nganjuk 71,25 12,84 7,61 11.768 71,23 0,76
Madiun 70,97 13,13 7,57 11.351 71,01 1,05
Magetan 72,30 13,73 7,95 11.539 72,91 0,43
Ngawi 71,92 12,68 6,88 11.187 69,91 0,92

id
Bojonegoro 71,07 12,35 6,77 9.926 67,85 0,85

.
go
Tuban 71,01 12,19 6,52 10.048 67,43 0,99
Lamongan 72,04 13,46 7,83 s. 11.108 71,97 1,21
Gresik 72,46 13,71 8,96 12.845 75,28 0,59
p
Bangkalan 69,94 11,58 5,33 8.393 62,87 0,91
.b

Sampang 67,79 11,76 4,36 8.569 61,00 1,84


w

Pamekasan 67,22 13,62 6,35 8.536 65,41 0,74


w

Sumenep 70,94 13,07 5,23 8.722 65,25 1,51


//w

Kota Kediri 73,80 14,96 9,91 11.976 77,58 0,58


s:

Kota Blitar 73,36 14,02 9,90 13.391 77,58 0,62


tp

Kota Malang 72,93 15,40 10,16 16.158 80,89 0,30


ht

Kota Probolinggo 70,00 13,56 8,49 11.796 72,53 0,61


Kota Pasuruan 71,18 13,59 9,10 12.931 74,78 0,52
Kota Mojokerto 73,01 13,82 9,99 13.155 77,14 0,48
Kota Madiun 72,59 14,21 11,11 15.616 80,33 0,25
Kota Surabaya 73,98 14,78 10,46 17.157 81,74 0,83
Kota Batu 72,37 14,04 8,77 12.466 75,04 1,05
BANTEN 69,64 12,85 8,62 11.994 71,95 0,74
Pandeglang 64,24 13,42 6,72 8.613 64,34 0,81
Lebak 66,79 11,93 6,21 8.634 63,37 0,67
Tangerang 69,61 12,80 8,27 12.179 71,59 0,87
Serang 64,22 12,39 7,18 10.693 65,93 0,50
Kota Tangerang 71,45 13,83 10,51 14.443 77,92 1,18
Kota Cilegon 66,43 13,13 9,73 12.900 72,65 0,50
Kota Serang 67,58 12,65 8,62 13.261 71,68 0,52
Kota Tangerang Selatan 72,26 14,42 11,78 15.672 81,17 0,41
BALI 71,68 13,23 8,65 13.886 74,77 0,63
Jembrana 71,91 12,61 7,95 11.666 71,65 1,32
Tabanan 73,23 12,96 8,64 14.245 75,45 0,79

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


100
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Badung 74,71 13,95 10,06 17.325 80,87 0,41
Gianyar 73,26 13,71 8,92 14.376 76,71 0,81
Klungkung 70,70 12,95 7,75 11.318 70,90 1,10
Bangli 70,05 12,31 7,13 11.160 68,96 1,06
Karangasem 70,05 12,39 5,97 10.050 66,49 1,40
Buleleng 71,36 12,89 7,04 13.235 71,70 0,83
Kota Denpasar 74,38 13,98 11,16 19.698 83,30 0,35
NUSA TENGGARA BARAT 65,87 13,47 7,03 10.284 67,30 1,08
Lombok Barat 66,16 13,36 6,16 11.367 67,18 1,22
Lombok Tengah 65,59 13,47 5,96 9.796 65,36 1,55
Lombok Timur 65,33 13,50 6,45 9.268 65,35 1,52
Sumbawa 66,90 12,90 7,72 9.028 66,77 1,41
Dompu 66,20 13,30 8,12 8.743 66,97 0,96

id
Bima 65,71 13,27 7,59 8.354 65,62 0,94

.
go
Sumbawa Barat 67,34 13,60 8,24 11.496 70,71 0,90
Lombok Utara 66,50 12,70
s. 5,81 8.888 63,83 1,25
Kota Mataram 71,24 15,52 9,43 14.797 78,43 0,76
p
Kota Bima 69,84 14,98 10,30 10.825 75,04 0,91
.b

NUSA TENGGARA TIMUR 66,38 13,10 7,30 7.566 64,39 1,04


w

Sumba Barat 66,58 12,88 6,52 7.275 62,91 0,98


w

Sumba Timur 64,45 12,80 6,74 9.351 64,65 0,72


//w

Kupang 63,86 13,83 7,11 7.472 63,55 1,21


s:

Timor Tengah Selatan 65,91 12,55 6,47 6.855 61,58 0,82


tp

Timor Tengah Utara 66,45 13,29 7,26 6.357 62,65 1,00


ht

Belu 63,81 12,25 7,08 7.403 61,86 0,68


Alor 60,80 12,09 7,81 6.750 60,14 0,89
Lembata 66,57 12,26 7,95 7.253 63,96 1,38
Flores Timur 64,70 12,89 7,42 7.573 63,55 1,05
Sikka 66,61 12,70 6,69 7.958 63,89 1,28
Ende 64,75 13,76 7,79 8.995 66,62 0,77
Ngada 67,59 12,68 8,07 8.857 67,10 0,95
Manggarai 66,23 12,71 7,26 7.175 63,32 1,74
Rote Ndao 63,80 13,16 7,24 6.484 61,51 1,65
Manggarai Barat 66,58 11,55 7,18 7.426 62,58 1,51
Sumba Tengah 67,96 12,32 5,76 6.093 60,07 1,14
Sumba Barat Daya 68,02 13,04 6,32 6.298 61,89 0,70
Nagekeo 66,62 12,46 7,82 8.219 65,35 0,94
Manggarai Timur 67,62 11,34 6,65 5.809 59,49 1,67
Sabu Raijua 59,53 13,12 6,06 5.245 55,79 1,03
Malaka 64,52 12,76 6,60 5.894 59,66 1,29
Kota Kupang 68,90 16,08 11,46 13.199 78,84 0,75

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


101
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
KALIMANTAN BARAT 70,18 12,55 7,12 8.860 66,98 1,09
Sambas 68,50 12,52 6,68 9.774 66,61 1,05
Bengkayang 73,28 12,01 6,27 9.072 66,85 1,30
Landak 72,34 12,37 7,09 7.183 65,45 0,80
Mempawah 70,54 12,31 6,63 7.779 64,90 1,41
Sanggau 71,05 11,54 6,94 8.126 65,15 0,84
Ketapang 70,69 11,77 7,04 8.988 66,41 1,07
Sintang 71,29 11,98 6,73 8.624 66,07 1,40
Kapuas Hulu 72,12 12,03 7,25 7.074 65,03 1,32
Sekadau 71,24 11,56 6,58 7.326 63,69 1,03
Melawi 72,56 11,13 6,66 8.202 65,05 0,96
Kayong Utara 67,71 11,79 5,86 7.552 61,82 0,49
Kubu Raya 70,04 13,59 6,81 8.532 67,23 1,39

id
Kota Pontianak 72,41 14,81 9,90 14.322 78,56 0,81

.
go
Kota Singkawang 71,41 12,87 7,57 11.514 71,08 1,18
KALIMANTAN TENGAH 69,64 12,55 8,37 s.10.931 70,42 0,90
Kotawaringin Barat 70,43 12,70 8,36 12.788 72,46 0,49
p
Kotawaringin Timur 69,75 12,68 7,90 11.556 70,56 0,56
.b

Kapuas 68,64 12,54 7,51 10.738 68,68 0,94


w

Barito Selatan 66,89 12,53 8,69 11.242 69,73 0,69


w

Barito Utara 71,28 12,40 8,59 9.357 69,72 0,94


//w

Sukamara 71,45 12,10 7,84 8.482 67,52 0,81


s:

Lamandau 69,31 12,46 7,95 10.996 69,70 0,77


tp

Seruyan 69,24 11,97 7,76 9.110 67,04 1,36


ht

Katingan 65,62 12,21 8,65 10.327 67,91 0,52


Pulang Pisau 67,92 12,39 7,70 9.807 67,54 0,81
Gunung Mas 70,24 11,76 8,97 10.504 70,23 0,40
Barito Timur 68,06 12,81 9,05 11.000 70,82 0,35
Murung Raya 69,43 11,73 7,45 10.164 67,56 0,60
Kota Palangka Raya 73,16 14,93 11,42 13.677 80,34 0,82
KALIMANTAN SELATAN 68,23 12,50 8,00 12.062 70,17 0,75
Tanah Laut 69,08 11,95 7,38 11.209 68,49 0,72
Kota Baru 68,89 11,83 7,19 11.579 68,32 0,78
Banjar 66,66 11,99 7,29 12.571 68,32 0,81
Barito Kuala 65,59 12,37 7,32 9.780 65,91 1,51
Tapin 69,98 11,85 7,54 11.847 69,53 1,21
Hulu Sungai Selatan 65,59 12,07 7,72 12.535 68,41 0,90
Hulu Sungai Tengah 65,54 12,18 7,80 12.138 68,32 0,80
Hulu Sungai Utara 63,24 12,83 7,36 9.567 65,06 1,32
Tabalong 70,12 12,53 8,57 11.227 71,14 0,54
Tanah Bumbu 69,74 12,33 7,70 11.710 70,05 1,35
Balangan 67,37 12,36 7,04 11.442 67,88 0,94

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


102
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Kota Banjarmasin 70,75 13,91 9,93 14.256 76,83 0,48
Kota Banjar Baru 71,67 14,79 10,93 13.590 78,83 0,65
KALIMANTAN TIMUR 73,96 13,67 9,48 11.917 75,83 0,95
Paser 72,28 12,99 8,22 10.605 71,61 0,63
Kutai Barat 72,57 12,88 8,07 9.849 70,69 0,73
Kutai Kartanegara 71,93 13,57 8,84 10.959 73,15 0,55
Kutai Timur 72,76 12,65 9,08 10.614 72,56 0,90
Berau 71,68 13,30 8,98 12.207 74,01 0,61
Penajam Paser Utara 71,05 12,54 8,03 11.492 71,13 0,76
Mahakam Ulu 71,56 12,48 7,69 7.653 66,67 0,88
Kota Balikpapan 74,18 14,12 10,65 14.557 79,81 1,01
Kota Samarinda 73,93 14,66 10,46 14.466 79,93 0,59
Kota Bontang 73,94 12,89 10,72 16.698 79,86 0,49

id
KALIMANTAN UTARA 72,50 12,82 8,87 8.943 70,56 1,03

.
go
Malinau 71,40 13,27 9,04 9.853 71,74 0,72
Bulungan 72,55 12,98
s. 8,92 9.310 71,23 0,69
Tana Tidung 71,35 12,19 8,49 7.511 67,05 1,19
p
Nunukan 71,27 12,62 7,73 6.956 65,67 0,88
.b

Kota Tarakan 73,88 13,70 9,94 11.153 75,69 0,56


w

SULAWESI UTARA 71,26 12,68 9,24 10.731 72,20 0,75


w

Bolaang Mongondow 68,86 11,30 7,59 10.054 66,91 1,26


//w

Minahasa 70,67 13,96 9,56 12.319 74,97 0,51


s:

Kepulauan Sangihe 69,60 12,04 7,90 11.397 69,67 0,77


tp

Kepulauan Talaud 69,71 12,20 9,00 8.525 68,32 0,86


ht

Minahasa Selatan 69,47 12,08 8,84 11.410 70,86 1,16


Minahasa Utara 71,03 12,65 9,61 11.318 73,05 1,18
Bolaang Mongondow Utara 67,21 11,88 8,11 8.992 66,32 1,10
Siau Tagulandang Biaro 70,14 11,51 8,57 8.097 66,75 1,09
Minahasa Tenggara 69,77 11,74 8,82 10.354 69,66 1,09
Bolaang Mongondow Selatan 64,19 12,23 7,73 8.743 64,49 0,69
Bolaang Mongondow Timur 67,51 11,48 7,57 8.856 65,21 0,74
Kota Manado 71,52 14,12 11,04 13.814 78,41 0,46
Kota Bitung 70,72 12,26 9,65 12.168 73,27 0,45
Kota Tomohon 71,43 14,17 10,25 11.647 75,78 0,58
Kota Kotamobagu 69,97 12,75 10,04 10.663 72,55 0,76
SULAWESI TENGAH 67,78 13,13 8,52 9.488 68,88 1,13
Banggai Kepulauan 65,12 13,04 8,14 7.545 64,68 0,95
Banggai 70,32 13,22 8,06 9.712 69,85 1,23
Morowali 68,45 12,89 8,98 11.159 71,14 1,04
Poso 70,51 13,68 9,04 8.936 70,68 1,29
Donggala 66,37 12,47 7,85 8.106 65,14 0,74
Toli-Toli 64,71 12,71 7,96 8.017 64,60 0,86

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


103
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Buol 67,59 13,07 8,74 8.079 67,30 0,91
Parigi Moutong 63,57 12,45 7,18 9.808 64,85 1,19
Tojo Una-Una 64,61 11,82 8,16 7.608 63,38 1,23
Sigi 69,15 12,85 8,43 8.236 67,66 1,41
Banggai Laut 64,21 12,88 8,44 7.810 64,80 1,12
Morowali Utara 68,77 12,22 8,58 8.985 67,95 0,89
Kota Palu 70,31 16,20 11,33 15.074 80,91 0,83
SULAWESI SELATAN 70,08 13,34 8,02 10.814 70,90 0,80
Kepulauan Selayar 68,03 12,46 7,40 8.666 66,04 0,99
Bulukumba 67,27 12,79 7,34 10.331 67,70 0,92
Bantaeng 70,11 12,01 6,47 11.153 67,76 0,73
Jeneponto 65,89 11,95 6,21 8.957 63,33 1,05
Takalar 66,64 12,22 6,91 10.134 66,07 0,90

id
Gowa 70,11 13,29 7,75 9.179 68,87 0,79

.
go
Sinjai 66,83 12,85 7,29 9.098 66,24 0,67
Maros 68,74 12,99 7,43 s. 10.558 68,94 0,76
Pangkajene dan Kepulauan 66,12 12,41 7,49 11.197 67,71 0,68
p
Barru 68,60 13,56 7,86 10.622 70,05 0,70
.b

Bone 66,50 12,67 6,97 8.686 65,04 1,37


w

Soppeng 69,02 12,57 7,63 9.291 67,60 1,39


w

Wajo 66,79 13,11 6,79 12.057 68,57 0,57


//w

Sidenreng Rappang 69,15 12,91 7,79 11.834 70,60 1,09


s:

Pinrang 68,98 13,20 7,84 11.508 70,62 1,03


tp

Enrekang 70,55 13,68 8,68 10.683 72,15 0,99


ht

Luwu 69,84 13,30 7,97 9.705 69,60 0,84


Tana Toraja 72,80 13,50 7,94 7.087 67,66 1,26
Luwu Utara 67,90 12,39 7,53 11.429 68,79 0,64
Luwu Timur 70,03 12,81 8,45 12.346 72,16 0,98
Toraja Utara 73,09 13,35 7,76 7.783 68,49 0,87
Kota Makasar 71,70 15,55 11,09 16.597 81,73 0,74
Kota Parepare 70,88 14,47 10,29 13.303 77,19 0,67
Kota Palopo 70,49 15,06 10,51 12.662 77,30 0,77
SULAWESI TENGGARA 70,72 13,53 8,69 9.262 70,61 1,07
Buton 67,60 13,53 7,50 7.209 65,08 0,95
Muna 69,97 13,77 8,19 8.098 68,47 1,27
Konawe 69,76 12,98 8,94 10.004 70,72 0,68
Kolaka 70,38 12,39 8,57 12.384 72,07 0,85
Konawe Selatan 70,24 12,23 7,73 8.914 67,51 0,42
Bombana 68,17 11,82 7,54 8.190 65,04 0,85
Wakatobi 69,85 13,15 7,72 9.136 68,52 0,78
Kolaka Utara 69,94 12,09 7,67 10.133 68,44 0,99
Buton Utara 70,56 12,74 8,54 7.393 67,13 1,10

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


104
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Konawe Utara 68,95 12,33 8,81 9.050 68,50 1,17
Kolaka Timur 71,99 11,89 7,18 7.606 65,53 1,52
Konawe Kepulauan 68,06 11,59 9,17 6.601 64,36 1,45
Muna Barat 69,97 12,13 6,76 7.405 64,11 1,07
Buton Tengah 67,33 12,35 7,28 7.160 63,46 1,02
Buton Selatan 67,33 12,56 7,07 7.192 63,47 0,43
Kota Kendari 73,26 16,20 11,69 14.168 82,22 0,48
Kota Baubau 70,72 14,80 10,13 10.374 74,67 0,71
GORONTALO 67,45 13,03 7,46 9.839 67,71 1,04
Boalemo 68,25 12,42 6,53 8.654 64,99 1,20
Gorontalo 66,98 12,91 6,83 9.071 65,78 1,28
Pohuwato 63,25 12,35 6,85 10.076 64,44 0,88
Bone Bolango 67,95 13,44 8,04 9.827 69,06 1,39

id
Gorontalo Utara 65,36 12,43 6,72 8.780 64,06 0,85

.
go
Kota Gorontalo 72,02 14,31 10,34 11.908 76,53 0,58
SULAWESI BARAT 64,58 12,59
s. 7,50 9.051 65,10 1,24
Majene 61,05 13,58 8,25 9.904 66,01 0,93
p
Polewali Mandar 61,97 13,02 7,24 8.355 63,14 1,27
.b

Mamasa 70,62 11,58 7,22 7.597 64,66 1,16


w

Mamuju 66,94 13,14 7,53 9.308 67,11 1,19


w

Mamuju Utara 65,62 11,59 7,68 10.915 66,60 1,42


//w

Mamuju Tengah 67,79 11,71 7,23 8.243 64,43 1,24


s:

MALUKU 65,59 13,92 9,58 8.721 68,87 1,00


tp

Maluku Tenggara Barat 63,19 12,27 9,39 6.275 62,39 1,22


ht

Maluku Tenggara 64,77 12,62 9,49 7.481 65,53 0,91


Maluku Tengah 66,19 14,14 9,30 10.106 70,60 0,73
Buru 66,16 12,79 8,32 10.203 68,25 0,95
Kepulauan Aru 62,52 12,09 8,70 7.518 63,12 1,59
Seram Bagian Barat 61,20 13,41 8,85 8.543 65,14 1,24
Seram Bagian Timur 58,84 12,57 8,02 9.268 62,98 1,48
Maluku Barat Daya 61,87 11,89 8,00 6.721 60,64 0,80
Buru Selatan 65,92 12,48 7,42 7.506 63,62 1,39
Kota Ambon 70,12 16,01 11,66 13.993 80,24 0,53
Kota Tual 64,89 13,89 10,18 7.323 67,21 1,45
MALUKU UTARA 67,80 13,62 8,72 7.980 67,76 0,83
Halmahera Barat 65,78 13,07 7,88 7.418 64,54 0,55
Halmahera Tengah 63,16 12,93 8,65 7.885 64,66 1,21
Kepulauan Sula 62,83 12,66 8,57 7.044 62,96 1,48
Halmahera Selatan 65,42 12,76 7,62 7.156 63,39 1,20
Halmahera Utara 69,15 13,58 8,37 7.519 67,30 1,17
Halmahera Timur 68,19 12,73 7,97 7.969 66,20 0,65
Pulau Morotai 66,58 12,41 6,96 6.294 61,39 1,12

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


105
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Pulau Taliabu 61,58 12,14 7,44 6.455 59,67 1,08
Kota Ternate 70,50 15,72 11,26 13.166 79,13 0,83
Kota Tidore Kepulauan 68,87 13,91 9,63 8.232 69,89 0,92
PAPUA BARAT 65,55 12,53 7,27 7.816 63,74 1,19
Fakfak 68,12 13,85 8,51 7.357 66,99 1,36
Kaimana 64,25 11,76 8,09 8.071 63,67 1,48
Teluk Wondama 59,53 11,05 6,75 7.927 58,86 1,31
Teluk Bintuni 60,15 11,94 7,77 9.622 63,13 1,19
Manokwari 68,22 13,63 8,04 11.789 71,17 0,71
Sorong Selatan 65,83 12,56 7,15 6.062 61,01 1,36
Sorong 65,71 13,21 7,83 7.240 64,32 1,42
Raja Ampat 64,42 11,80 7,63 7.760 62,84 0,79
Tambrauw 59,56 11,32 4,94 4.859 51,95 1,84

id
Maybrat 64,93 12,67 6,53 5.168 58,16 1,63

.
go
Manokwari Selatan 67,16 12,32 6,48 5.225 58,84 1,31
Pegunungan Arfak 66,89 11,33 4,97 s. 4.979 55,31 1,69
Kota Sorong 70,00 14,21 10,93 13.484 77,35 0,81
p
PAPUA 65,36 10,83 6,52 7.159 60,06 1,64
.b

Merauke 66,71 13,24 8,49 10.430 69,38 1,08


w

Jayawijaya 58,99 11,58 5,17 7.637 56,82 1,48


w

Jayapura 66,66 14,17 9,60 10.160 71,25 0,39


//w

Nabire 67,72 11,14 9,53 9.143 67,70 0,88


s:

Kepulauan Yapen 68,85 12,24 9,07 7.739 67,00 1,41


tp

Biak Numfor 68,00 13,94 10,00 9.969 71,96 0,56


ht

Paniai 65,94 10,47 4,20 6.535 55,83 1,68


Puncak Jaya 64,65 6,59 3,51 5.459 47,39 1,76
Mimika 72,06 11,77 9,76 11.700 73,15 1,01
Boven Digoel 59,16 10,99 8,32 8.211 60,83 1,15
Mappi 64,56 10,53 6,29 6.268 57,72 1,09
Asmat 56,88 8,47 4,74 5.882 49,37 1,81
Yahukimo 65,52 7,59 4,01 4.737 48,51 1,17
Pegunungan Bintang 64,08 5,79 2,49 5.578 44,22 2,27
Tolikara 65,30 8,04 3,62 4.946 48,85 2,00
Sarmi 66,00 11,55 8,52 6.814 63,00 1,11
Keerom 66,35 12,14 7,83 8.918 65,75 1,17
Waropen 65,99 12,77 8,87 6.978 64,80 1,12
Supiori 65,53 12,72 8,39 5.769 61,84 1,00
Mamberamo Raya 57,18 11,30 5,46 4.755 51,24 1,97
Nduga 54,82 2,95 0,85 4.131 29,42 5,56
Lanny Jaya 65,79 8,01 3,18 4.517 47,34 1,83
Mamberamo Tengah 63,14 8,33 2,78 4.609 46,41 2,00
Yalimo 65,10 8,46 2,44 4.799 47,13 2,04

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


106
UHH HLS RLS Pengeluaran Pertumbuhan
Provinsi/Kabupaten/Kota IPM
(tahun) (tahun) (tahun) (ribu rupiah) (%)
Puncak 65,33 4,93 1,95 5.506 41,81 1,83
Dogiyai 65,32 10,13 4,91 5.522 54,44 0,74
Intan Jaya 65,26 7,11 2,51 5.440 46,55 1,90
Deiyai 64,83 9,79 2,99 4.761 49,55 0,98
Kota Jayapura 70,15 14,99 11,30 14.922 79,58 0,44
INDONESIA 71,20 12,91 8,17 11.059 71,39 0,82

. id
go
p s.
.b
w
w
//w
s:
tp
ht

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


107
Lampiran 3 Tren Indeks Pembangunan Manusia (IPM) Menurut
Provinsi, 2010-2018

Provinsi 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
ACEH 67,09 67,45 67,81 68,30 68,81 69,45 70,00 70,60 71,19
SUMATERA UTARA 67,09 67,34 67,74 68,36 68,87 69,51 70,00 70,57 71,18
SUMATERA BARAT 67,25 67,81 68,36 68,91 69,36 69,98 70,73 71,24 71,73
RIAU 68,65 68,90 69,15 69,91 70,33 70,84 71,20 71,79 72,44
JAMBI 65,39 66,14 66,94 67,76 68,24 68,89 69,62 69,99 70,65
SUMATERA SELATAN 64,44 65,12 65,79 66,16 66,75 67,46 68,24 68,86 69,39
BENGKULU 65,35 65,96 66,61 67,50 68,06 68,59 69,33 69,95 70,64
LAMPUNG 63,71 64,20 64,87 65,73 66,42 66,95 67,65 68,25 69,02
KEP. BANGKA BELITUNG 66,02 66,59 67,21 67,92 68,27 69,05 69,55 69,99 70,67
KEPULAUAN RIAU 71,13 71,61 72,36 73,02 73,40 73,75 73,99 74,45 74,84
DKI JAKARTA 76,31 76,98 77,53 78,08 78,39 78,99 79,60 80,06 80,47

id
JAWA BARAT 66,15 66,67 67,32 68,25 68,80 69,50 70,05 70,69 71,30

.
JAWA TENGAH 66,08 66,64 67,21 68,02 68,78 69,49 69,98 70,52 71,12

go
D I YOGYAKARTA 75,37 75,93 76,15 76,44 76,81 77,59
s. 78,38 78,89 79,53
JAWA TIMUR 65,36 66,06 66,74 67,55 68,14 68,95 69,74 70,27 70,77
p
BANTEN 67,54 68,22 68,92 69,47 69,89 70,27 70,96 71,42 71,95
.b

BALI 70,10 70,87 71,62 72,09 72,48 73,27 73,65 74,30 74,77
w

NUSA TENGGARA BARAT 61,16 62,14 62,98 63,76 64,31 65,19 65,81 66,58 67,30
w

NUSA TENGGARA TIMUR 59,21 60,24 60,81 61,68 62,26 62,67 63,13 63,73 64,39
//w

KALIMANTAN BARAT 61,97 62,35 63,41 64,30 64,89 65,59 65,88 66,26 66,98
s:

KALIMANTAN TENGAH 65,96 66,38 66,66 67,41 67,77 68,53 69,13 69,79 70,42
KALIMANTAN SELATAN 65,20 65,89 66,68 67,17 67,63 68,38 69,05 69,65 70,17
tp

KALIMANTAN TIMUR 71,31 72,02 72,62 73,21 73,82 74,17 74,59 75,12 75,83
ht

KALIMANTAN UTARA 67,99 68,64 68,76 69,20 69,84 70,56


SULAWESI UTARA 67,83 68,31 69,04 69,49 69,96 70,39 71,05 71,66 72,20
SULAWESI TENGAH 63,29 64,27 65,00 65,79 66,43 66,76 67,47 68,11 68,88
SULAWESI SELATAN 66,00 66,65 67,26 67,92 68,49 69,15 69,76 70,34 70,90
SULAWESI TENGGARA 65,99 66,52 67,07 67,55 68,07 68,75 69,31 69,86 70,61
GORONTALO 62,65 63,48 64,16 64,70 65,17 65,86 66,29 67,01 67,71
SULAWESI BARAT 59,74 60,63 61,01 61,53 62,24 62,96 63,60 64,30 65,10
MALUKU 64,27 64,75 65,43 66,09 66,74 67,05 67,60 68,19 68,87
MALUKU UTARA 62,79 63,19 63,93 64,78 65,18 65,91 66,63 67,20 67,76
PAPUA BARAT 59,60 59,90 60,30 60,91 61,28 61,73 62,21 62,99 63,74
PAPUA 54,45 55,01 55,55 56,25 56,75 57,25 58,05 59,09 60,06
INDONESIA 66,53 67,09 67,70 68,31 68,90 69,55 70,18 70,81 71,39

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


108
Lampiran 4 Tren Indeks Pembangunan Manusia (IPM) Menurut
Kabupaten/Kota, 2010-2018

Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
ACEH 67,09 67,45 67,81 68,30 68,81 69,45 70,00 70,60 71,19
Simeulue 60,60 61,03 61,25 61,68 62,18 63,16 63,82 64,41 64,74
Aceh Singkil 62,36 63,13 64,23 64,87 65,27 66,05 66,96 67,37 68,02
Aceh Selatan 61,22 61,52 61,69 62,27 62,35 63,28 64,13 65,03 65,92
Aceh Tenggara 63,82 64,27 64,99 65,55 65,90 66,77 67,48 68,09 68,67
Aceh Timur 61,75 62,35 62,93 63,27 63,57 64,55 65,42 66,32 66,82
Aceh Tengah 69,17 70,00 70,18 70,51 70,96 71,51 72,04 72,19 72,64
Aceh Barat 66,05 66,47 66,66 66,86 67,31 68,41 69,26 70,20 70,47
Aceh Besar 69,76 69,94 70,10 70,61 71,06 71,70 71,75 72,00 72,73
Pidie 66,75 66,95 67,30 67,59 67,87 68,68 69,06 69,52 69,93
Bireuen 66,42 67,03 67,57 68,23 68,71 69,77 70,21 71,11 71,37

id
Aceh Utara 63,56 64,22 64,82 65,36 65,93 66,85 67,19 67,67 68,36

.
Aceh Barat Daya 60,91 61,75 62,15 62,62 63,08 63,77 64,57 65,09 65,67

go
Gayo Lues 60,93 61,91 62,85
s. 63,22 63,34 63,67 64,26 65,01 65,88
Aceh Tamiang 64,67 64,89 65,21 65,56 66,09 67,03 67,41 67,99 68,45
p
Nagan Raya 63,57 64,24 64,91 65,23 65,58 66,73 67,32 67,78 68,15
.b

Aceh Jaya 64,75 65,17 66,42 66,92 67,30 67,53 67,70 68,07 68,83
w

Bener Meriah 67,29 68,24 69,14 69,74 70,00 70,62 71,42 71,89 72,14
w

Pidie Jaya 68,38 68,69 68,90 69,26 69,89 70,49 71,13 71,73 72,12
//w

Kota Banda Aceh 80,36 80,87 81,30 81,84 82,22 83,25 83,73 83,95 84,37
s:

Kota Sabang 69,70 70,15 70,84 71,07 71,50 72,51 73,36 74,10 74,82
Kota Langsa 71,79 72,15 72,75 73,40 73,81 74,74 75,41 75,89 76,34
tp

Kota Lhokseumawe 71,55 72,35 73,55 74,13 74,44 75,11 75,78 76,34 76,62
ht

Kota Subulussalam 58,97 59,34 59,76 60,11 60,39 61,32 62,18 62,88 63,48
SUMATERA UTARA 67,09 67,34 67,74 68,36 68,87 69,51 70,00 70,57 71,18
Nias 54,72 55,55 56,50 57,43 57,98 58,85 59,75 60,21 60,82
Mandailing Natal 60,76 61,60 62,26 62,91 63,42 63,99 64,55 65,13 65,83
Tapanuli Selatan 64,20 65,14 65,95 66,75 67,22 67,63 68,04 68,69 69,10
Tapanuli Tengah 64,39 65,16 65,43 65,64 66,16 67,06 67,27 67,96 68,27
Tapanuli Utara 68,43 69,24 69,83 70,50 70,70 71,32 71,96 72,38 72,91
Toba Samosir 70,90 71,39 71,89 72,36 72,79 73,40 73,61 73,87 74,48
Labuhan Batu 66,88 67,88 68,64 69,45 70,06 70,23 70,50 71,00 71,39
Asahan 65,06 65,87 66,23 66,58 67,51 68,40 68,71 69,10 69,49
Simalungun 68,80 69,03 69,79 70,28 70,89 71,24 71,48 71,83 72,49
Dairi 65,91 66,62 66,95 67,15 67,91 69,00 69,61 70,36 70,89
Karo 70,36 71,12 71,40 71,62 71,84 72,69 73,29 73,53 73,91
Deli Serdang 70,06 70,25 70,88 71,39 71,98 72,79 73,51 73,94 74,92
Langkat 64,57 65,77 66,18 67,17 68,00 68,53 69,13 69,82 70,27
Nias Selatan 54,54 55,50 55,97 56,78 57,78 58,74 59,14 59,85 60,75
Humbang Hasundutan 63,40 64,06 64,54 64,92 65,59 66,03 66,56 67,30 67,96
Pakpak Bharat 61,76 63,11 63,88 64,73 65,06 65,53 65,81 66,25 66,63

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


109
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Samosir 65,14 65,81 66,31 66,80 67,80 68,43 68,82 69,43 69,99
Serdang Bedagai 64,67 65,28 66,14 67,11 67,78 68,01 68,77 69,16 69,69
Batu Bara 63,45 63,95 64,45 65,06 65,50 66,02 66,69 67,20 67,67
Padang Lawas Utara 64,25 65,22 65,65 66,13 66,50 67,35 68,05 68,34 68,77
Padang Lawas 62,45 63,28 64,05 64,62 65,50 65,99 66,23 66,82 67,59
Labuhan Batu Selatan 65,32 65,77 67,06 67,78 68,59 69,67 70,28 70,48 70,98
Labuhan Batu Utara 66,72 67,37 67,84 68,28 69,15 69,69 70,26 70,79 71,08
Nias Utara 57,53 57,87 58,29 59,18 59,88 60,23 60,57 61,08
Nias Barat 55,43 56,20 56,58 57,54 58,25 59,03 59,56 60,42
Kota Sibolga 68,37 69,17 69,71 70,45 71,01 71,64 72,00 72,28 72,65
Kota Tanjung Balai 63,47 64,13 64,89 65,40 66,05 66,74 67,09 67,41 68,00
Kota Pematang Siantar 72,52 73,61 74,51 75,05 75,83 76,34 76,90 77,54 77,88
Kota Tebing Tinggi 69,96 70,84 71,34 71,85 72,13 72,81 73,58 73,90 74,50
Kota Medan 77,02 77,54 77,78 78,00 78,26 78,87 79,34 79,98 80,65

id
Kota Binjai 70,54 70,85 71,54 72,02 72,55 73,81 74,11 74,65 75,21

.
go
Kota Padangsidimpuan 70,23 71,08 71,38 71,68 71,88 72,80 73,42 73,81 74,38
Kota Gunungsitoli 63,71 64,34 65,25 65,91
s. 66,41 66,85 67,68 68,33
SUMATERA BARAT 67,25 67,81 68,36 68,91 69,36 69,98 70,73 71,24 71,73
p
Kepulauan Mentawai 55,66 55,90 56,10 56,33 56,73 57,41 58,27 59,25 60,28
.b

Pesisir Selatan 65,09 65,80 66,49 67,31 67,75 68,07 68,39 68,74 69,40
w

Solok 64,53 65,28 65,62 66,15 66,44 67,12 67,67 67,86 68,60
w

Sijunjung 62,51 62,92 63,70 64,48 64,95 65,30 66,01 66,60 66,97
//w

Tanah Datar 66,47 66,92 67,29 68,12 68,51 69,49 70,11 70,37 71,25
s:

Padang Pariaman 65,16 65,89 66,20 67,15 67,56 68,04 68,44 68,90 69,71
tp

Agam 66,12 66,94 67,95 68,73 69,32 69,84 70,36 71,10 71,70
ht

Lima Puluh Kota 64,64 65,20 65,87 66,30 66,78 67,65 68,37 68,69 69,17
Pasaman 60,88 61,57 62,26 62,91 63,33 64,01 64,57 64,94 65,60
Solok Selatan 64,51 64,81 65,12 65,86 66,29 67,09 67,47 67,81 68,45
Dharmasraya 66,56 67,40 67,76 68,71 69,27 69,84 70,25 70,40 70,86
Pasaman Barat 61,77 62,55 63,33 63,92 64,56 65,26 66,03 66,83 67,43
Kota Padang 78,44 78,68 79,00 79,23 79,83 80,36 81,06 81,58 82,25
Kota Solok 74,38 74,68 75,02 75,54 76,20 76,83 77,07 77,44 77,89
Kota Sawah Lunto 67,55 67,97 68,59 69,07 69,61 69,87 70,67 71,13 71,72
Kota Padang Panjang 73,27 73,76 74,22 74,54 75,05 75,98 76,50 77,01 77,30
Kota Bukittinggi 76,12 76,30 76,92 77,67 78,02 78,72 79,11 79,80 80,11
Kota Payakumbuh 74,89 75,39 75,89 76,34 76,49 77,42 77,56 77,91 78,23
Kota Pariaman 72,56 73,07 73,47 74,51 74,66 74,98 75,44 75,71 76,26
RIAU 68,65 68,90 69,15 69,91 70,33 70,84 71,20 71,79 72,44
Kuantan Singingi 65,07 65,72 66,31 66,65 67,47 68,32 68,66 69,53 69,96
Indragiri Hulu 65,10 65,93 66,50 66,68 67,11 68,00 68,67 68,97 69,66
Indragiri Hilir 61,98 62,82 63,04 63,44 63,80 64,80 65,35 66,17 66,51
Pelalawan 65,95 66,58 67,25 68,29 68,67 69,82 70,21 70,59 71,44
Siak 69,78 70,20 70,45 70,84 71,45 72,17 72,70 73,18 73,73

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


110
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Kampar 68,62 69,64 70,08 70,46 70,72 71,28 71,39 72,19 72,50
Rokan Hulu 63,59 64,20 64,99 66,07 67,02 67,29 67,86 68,67 69,36
Bengkalis 69,29 69,72 70,26 70,60 70,84 71,29 71,98 72,27 72,94
Rokan Hilir 64,13 64,76 65,09 65,46 66,22 66,81 67,52 67,84 68,73
Kepulauan Meranti 59,71 60,38 61,49 62,53 62,91 63,25 63,90 64,70 65,23
Kota Pekanbaru 77,34 77,71 77,94 78,16 78,42 79,32 79,69 79,97 80,66
Kota Dumai 69,55 70,43 71,07 71,59 71,86 72,20 72,96 73,46 74,06
JAMBI 65,39 66,14 66,94 67,76 68,24 68,89 69,62 69,99 70,65
Kerinci 65,16 65,85 66,71 67,49 67,96 68,89 69,68 70,03 70,59
Merangin 63,85 64,40 65,31 65,82 66,21 67,15 67,86 68,30 68,81
Sarolangun 64,64 65,20 66,16 67,13 67,67 68,10 68,73 69,03 69,41
Batang Hari 65,67 66,32 66,97 67,24 67,68 68,05 68,70 68,92 69,33
Muaro Jambi 62,84 63,39 64,17 65,14 65,71 66,66 67,55 67,86 68,34
Tanjung Jabung Timur 57,21 57,77 58,63 59,41 59,88 61,12 61,88 62,61 63,32

id
Tanjung Jabung Barat 61,49 61,98 62,86 63,54 64,04 65,03 65,91 66,15 67,13

.
go
Tebo 63,62 64,45 65,23 65,91 66,63 67,29 68,05 68,16 68,67
Bungo 66,28 66,70 67,20
s. 67,54 67,93 68,34 68,77 69,04 69,42
Kota Jambi 72,23 72,96 73,78 74,21 74,86 75,58 76,14 76,74 77,41
p
Kota Sungai Penuh 69,91 70,55 71,23 72,09 72,48 73,03 73,35 73,75 74,67
.b

SUMATERA SELATAN 64,44 65,12 65,79 66,16 66,75 67,46 68,24 68,86 69,39
w

Ogan Komering Ulu 64,13 64,62 65,09 65,51 66,21 67,18 67,47 68,28 69,01
w

Ogan Komering Ilir 61,04 61,68 62,29 63,52 63,87 64,73 65,44 66,11 66,57
//w

Muara Enim 62,12 62,82 63,34 64,34 65,02 65,82 66,71 67,63 68,28
s:

Lahat 62,31 62,93 63,66 64,15 64,52 65,25 65,75 66,38 66,99
tp

Musi Rawas 59,69 60,63 61,37 62,23 63,19 64,11 64,75 65,31 66,18
ht

Musi Banyuasin 61,79 62,56 63,27 64,18 64,93 65,76 66,45 66,96 67,57
Banyu Asin 60,31 61,04 61,69 62,42 63,21 64,15 65,01 65,85 66,40
Ogan Komering Ulu Selatan 58,88 59,74 60,63 61,58 61,94 62,57 63,42 63,96 64,84
Ogan Komering Ulu Timur 63,36 64,27 65,18 66,09 66,74 67,17 67,38 67,84 68,58
Ogan Ilir 61,62 62,47 63,03 63,64 64,49 65,35 65,45 65,63 66,43
Empat Lawang 61,11 61,86 62,30 62,74 63,17 63,55 64,00 64,21 64,81
Penukal Abab Lematang Ilir 59,69 59,89 60,83 61,66 62,58 63,49
Musi Rawas Utara 60,56 61,34 62,32 63,05 63,18 63,75
Kota Palembang 73,33 74,08 74,74 75,49 76,02 76,29 76,59 77,22 77,89
Kota Prabumulih 69,39 70,32 70,95 71,87 72,20 73,19 73,38 73,58 74,04
Kota Pagar Alam 61,97 62,71 63,33 64,14 64,75 65,37 65,96 66,81 67,62
Kota Lubuklinggau 70,72 71,62 72,04 72,55 72,84 73,17 73,57 73,67 74,09
BENGKULU 65,35 65,96 66,61 67,50 68,06 68,59 69,33 69,95 70,64
Bengkulu Selatan 65,84 66,50 66,77 67,61 68,28 68,57 68,71 69,04 69,85
Rejang Lebong 64,19 64,92 65,51 66,11 66,55 67,51 68,34 68,61 69,40
Bengkulu Utara 63,50 64,61 65,47 66,67 67,27 67,46 67,63 67,80 68,36
Kaur 61,39 61,85 62,32 63,17 63,75 64,47 64,95 65,28 66,20
Seluma 60,27 61,01 61,55 62,10 62,94 63,41 64,04 65,00 65,99

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


111
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Mukomuko 62,95 63,71 64,16 64,79 65,31 65,77 66,52 67,07 67,47
Lebong 61,87 62,43 62,84 63,15 63,90 64,72 65,58 65,87 66,28
Kepahiang 62,60 63,44 63,86 64,44 65,22 65,45 66,35 66,60 67,14
Bengkulu Tengah 61,70 62,54 63,12 63,71 64,10 64,68 65,44 65,80 66,65
Kota Bengkulu 74,92 75,31 75,71 76,16 76,49 77,16 77,94 78,82 79,67
LAMPUNG 63,71 64,20 64,87 65,73 66,42 66,95 67,65 68,25 69,02
Lampung Barat 60,93 61,92 62,51 63,21 63,54 64,54 65,45 66,06 66,74
Tanggamus 60,09 60,63 61,14 61,89 62,67 63,66 64,41 64,94 65,67
Lampung Selatan 61,07 61,95 62,68 63,35 63,75 65,22 66,19 66,95 67,68
Lampung Timur 63,23 64,10 65,10 66,07 66,42 67,10 67,88 68,05 69,04
Lampung Tengah 64,14 64,71 65,60 66,57 67,07 67,61 68,33 68,95 69,73
Lampung Utara 61,82 62,67 62,93 64,00 64,89 65,20 65,95 66,58 67,17
Way Kanan 61,27 62,04 62,79 63,92 64,32 65,18 65,74 65,97 66,63
Tulangbawang 63,21 63,67 64,11 64,91 65,83 66,08 66,74 67,07 67,70

id
Pesawaran 58,64 59,44 59,98 60,94 61,70 62,70 63,47 64,43 64,97

.
go
Pringsewu 64,86 65,37 66,14 66,58 67,55 68,26 68,61 69,42
Mesuji 57,32 57,67 58,16 58,71
s. 59,79 60,72 61,87 62,88
Tulang Bawang Barat 60,13 60,77 61,46 62,46 63,01 63,77 64,58 65,30
p
Pesisir Barat 58,95 59,76 60,55 61,50 62,20 62,96
.b

Kota Bandar Lampung 71,11 72,04 72,88 73,93 74,34 74,81 75,34 75,98 76,63
w

Kota Metro 71,37 72,23 72,86 74,27 74,98 75,10 75,45 75,87 76,22
w

KEP. BANGKA BELITUNG 66,02 66,59 67,21 67,92 68,27 69,05 69,55 69,99 70,67
//w

Bangka 66,41 67,37 67,99 69,34 69,79 70,03 70,43 71,09 71,80
s:

Belitung 66,79 67,17 67,87 69,27 69,56 70,29 70,81 70,93 71,70
tp

Bangka Barat 63,16 64,00 64,92 65,85 66,43 67,23 67,60 67,94 68,68
ht

Bangka Tengah 65,10 66,09 66,88 67,67 68,09 68,66 68,76 68,99 69,52
Bangka Selatan 59,98 60,53 61,17 62,96 63,54 63,89 64,57 65,02 65,98
Belitung Timur 64,99 65,86 66,59 67,71 68,10 68,83 69,30 69,57 70,22
Kota Pangkal Pinang 74,68 75,02 75,69 76,14 76,28 76,61 76,73 76,86 77,43
KEPULAUAN RIAU 71,13 71,61 72,36 73,02 73,40 73,75 73,99 74,45 74,84
Karimun 66,40 66,82 67,67 68,52 68,72 69,21 69,84 70,26 70,56
Bintan 69,87 70,47 71,01 71,31 71,65 71,92 72,38 72,91 73,41
Natuna 66,29 67,76 68,80 69,39 70,06 70,87 71,23 71,52 72,10
Lingga 57,36 58,51 59,38 60,13 60,75 61,28 62,44 63,45 64,06
Kepulauan Anambas 63,03 63,71 64,32 64,86 65,12 65,86 66,30 67,06 67,53
Kota Batam 76,98 77,82 78,39 78,65 79,13 79,34 79,79 80,26 80,54
Kota Tanjung Pinang 73,76 74,86 75,91 76,70 77,29 77,57 77,77 78,00 78,33
DKI JAKARTA 76,31 76,98 77,53 78,08 78,39 78,99 79,60 80,06 80,47
Kep. Seribu 64,96 65,79 66,92 67,62 68,48 68,84 69,52 70,11 70,91
Kota Jakarta Selatan 80,26 81,22 81,72 82,72 82,94 83,37 83,94 84,13 84,44
Kota Jakarta Timur 78,06 78,82 79,52 79,88 80,40 80,73 81,28 81,61 82,06
Kota Jakarta Pusat 77,30 77,97 78,44 78,81 79,03 79,69 80,22 80,49 81,01
Kota Jakarta Barat 76,65 77,41 78,05 78,79 79,38 79,72 80,34 80,47 80,88

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


112
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Kota Jakarta Utara 75,15 76,12 76,89 77,16 77,29 78,30 78,78 79,47 79,87
JAWA BARAT 66,15 66,67 67,32 68,25 68,80 69,50 70,05 70,69 71,30
Bogor 64,35 64,78 65,66 66,74 67,36 67,77 68,32 69,13 69,69
Sukabumi 60,69 61,14 62,27 63,63 64,07 64,44 65,13 65,49 66,05
Cianjur 58,58 59,38 60,28 61,68 62,08 62,42 62,92 63,70 64,62
Bandung 67,28 67,78 68,13 68,58 69,06 70,05 70,69 71,02 71,75
Garut 60,23 60,55 61,04 61,67 62,23 63,21 63,64 64,52 65,42
Tasikmalaya 60,21 61,05 61,69 62,40 62,79 63,17 63,57 64,14 65,00
Ciamis 64,64 65,48 66,29 67,20 67,64 68,02 68,45 68,87 69,63
Kuningan 64,40 65,04 65,60 66,16 66,63 67,19 67,51 67,78 68,55
Cirebon 63,64 64,17 64,48 65,06 65,53 66,07 66,70 67,39 68,05
Majalengka 62,30 62,67 63,13 63,71 64,07 64,75 65,25 65,92 66,72
Sumedang 66,04 66,16 67,36 68,47 68,76 69,29 69,45 70,07 70,99
Indramayu 60,86 61,47 62,09 62,98 63,55 64,36 64,78 65,58 66,36

id
Subang 63,54 64,21 64,86 65,48 65,80 66,52 67,14 67,73 68,31

.
go
Purwakarta 64,93 65,51 66,30 67,09 67,32 67,84 68,56 69,28 69,98
Karawang 64,58 65,21 65,97
s. 66,61 67,08 67,66 68,19 69,17 69,89
Bekasi 67,58 68,66 69,38 70,09 70,51 71,19 71,83 72,63 73,49
p
Bandung Barat 61,34 62,36 63,17 63,93 64,27 65,23 65,81 66,63 67,46
.b

Pangandaran 64,73 65,29 65,62 65,79 66,60 67,44


w

Kota Bogor 71,25 71,72 72,25 72,86 73,10 73,65 74,50 75,16 75,66
w

Kota Sukabumi 67,94 68,67 69,74 70,81 71,19 71,84 72,33 73,03 73,55
//w

Kota Bandung 77,49 78,13 78,30 78,55 78,98 79,67 80,13 80,31 81,06
s:

Kota Cirebon 70,74 71,49 71,97 72,27 72,93 73,34 73,70 74,00 74,35
tp

Kota Bekasi 76,77 77,48 77,71 78,63 78,84 79,63 79,95 80,30 81,04
ht

Kota Depok 76,66 76,96 77,28 78,27 78,58 79,11 79,60 79,83 80,29
Kota Cimahi 73,76 74,41 74,99 75,85 76,06 76,42 76,69 76,95 77,56
Kota Tasikmalaya 66,58 67,18 67,84 68,63 69,04 69,99 70,58 71,51 72,03
Kota Banjar 66,81 67,15 67,53 68,01 68,34 69,31 70,09 70,79 71,25
JAWA TENGAH 66,08 66,64 67,21 68,02 68,78 69,49 69,98 70,52 71,12
Cilacap 64,18 64,73 65,72 66,80 67,25 67,77 68,60 68,90 69,56
Banyumas 66,87 67,45 68,06 68,55 69,25 69,89 70,49 70,75 71,30
Purbalingga 63,61 64,33 64,94 65,53 66,23 67,03 67,48 67,72 68,41
Banjarnegara 60,70 61,58 62,29 62,84 63,15 64,73 65,52 65,86 66,54
Kebumen 63,08 64,05 64,47 64,86 65,67 66,87 67,41 68,29 68,80
Purworejo 68,16 69,11 69,40 69,77 70,12 70,37 70,66 71,31 71,87
Wonosobo 62,50 63,07 64,18 64,57 65,20 65,70 66,19 66,89 67,81
Magelang 63,28 64,16 64,75 65,86 66,35 67,13 67,85 68,39 69,11
Boyolali 68,76 69,14 69,51 69,81 70,34 71,74 72,18 72,64 73,22
Klaten 70,76 71,16 71,71 72,42 73,19 73,81 73,97 74,25 74,79
Sukoharjo 71,53 72,34 72,81 73,22 73,76 74,53 75,06 75,56 76,07
Wonogiri 63,90 64,75 65,75 66,40 66,77 67,76 68,23 68,66 69,37
Karanganyar 70,31 71,00 72,26 73,33 73,89 74,26 74,90 75,22 75,54

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


113
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Sragen 67,67 68,12 68,91 69,95 70,52 71,10 71,43 72,40 72,96
Grobogan 64,56 65,41 66,39 67,43 67,77 68,05 68,52 68,87 69,32
Blora 63,02 63,88 64,70 65,37 65,84 66,22 66,61 67,52 67,95
Rembang 64,53 65,36 66,03 66,84 67,40 68,18 68,60 68,95 69,46
Pati 65,13 65,71 66,13 66,47 66,99 68,51 69,03 70,12 70,71
Kudus 69,22 69,89 70,57 71,58 72,00 72,72 72,94 73,84 74,58
Jepara 66,76 67,63 68,45 69,11 69,61 70,02 70,25 70,79 71,38
Demak 66,02 66,84 67,55 68,38 68,95 69,75 70,10 70,41 71,26
Semarang 69,58 70,35 70,88 71,29 71,65 71,89 72,40 73,20 73,61
Temanggung 63,08 64,14 64,91 65,52 65,97 67,07 67,60 68,34 68,83
Kendal 66,23 66,96 67,55 67,98 68,46 69,57 70,11 70,62 71,28
Batang 61,64 62,59 63,09 63,60 64,07 65,46 66,38 67,35 67,86
Pekalongan 63,75 64,72 65,33 66,26 66,98 67,40 67,71 68,40 68,97
Pemalang 58,64 59,66 60,78 61,81 62,35 63,70 64,17 65,04 65,67

id
Tegal 61,14 61,97 62,67 63,50 64,10 65,04 65,84 66,44 67,33

.
go
Brebes 59,49 60,51 60,92 61,87 62,55 63,18 63,98 64,86 65,68
Kota Magelang 73,99 74,47 75,00 75,29 75,79
s. 76,39 77,16 77,84 78,31
Kota Surakarta 77,45 78,00 78,44 78,89 79,34 80,14 80,76 80,85 81,46
p
Kota Salatiga 78,35 78,76 79,10 79,37 79,98 80,96 81,14 81,68 82,41
.b

Kota Semarang 76,96 77,58 78,04 78,68 79,24 80,23 81,19 82,01 82,72
w

Kota Pekalongan 68,95 69,54 69,95 70,82 71,53 72,69 73,32 73,77 74,24
w

Kota Tegal 69,33 70,03 70,68 71,44 72,20 72,96 73,55 73,95 74,44
//w

D I YOGYAKARTA 75,37 75,93 76,15 76,44 76,81 77,59 78,38 78,89 79,53
s:

Kulon Progo 68,83 69,53 69,74 70,14 70,68 71,52 72,38 73,23 73,76
tp

Bantul 75,31 75,79 76,13 76,78 77,11 77,99 78,42 78,67 79,45
ht

Gunung Kidul 64,20 64,83 65,69 66,31 67,03 67,41 67,82 68,73 69,24
Sleman 79,69 80,04 80,10 80,26 80,73 81,20 82,15 82,85 83,42
Kota Yogyakarta 82,72 82,98 83,29 83,61 83,78 84,56 85,32 85,49 86,11
JAWA TIMUR 65,36 66,06 66,74 67,55 68,14 68,95 69,74 70,27 70,77
Pacitan 61,14 62,03 62,94 63,38 63,81 64,92 65,74 66,51 67,33
Ponorogo 64,13 65,28 66,16 67,03 67,40 68,16 68,93 69,26 69,91
Trenggalek 63,67 64,27 65,01 65,76 66,16 67,25 67,78 68,10 68,71
Tulungagung 67,28 67,76 68,29 69,30 69,49 70,07 70,82 71,24 71,99
Blitar 64,79 65,47 66,17 66,49 66,88 68,13 68,88 69,33 69,93
Kediri 66,24 66,84 67,29 68,01 68,44 68,91 69,87 70,47 71,07
Malang 63,47 63,97 64,71 65,20 65,59 66,63 67,51 68,47 69,40
Lumajang 59,62 60,72 61,31 61,87 62,33 63,02 63,74 64,23 64,83
Jember 59,94 60,64 61,31 62,43 62,64 63,04 64,01 64,96 65,96
Banyuwangi 64,54 65,48 66,12 66,74 67,31 68,08 69,00 69,64 70,06
Bondowoso 59,47 60,46 62,24 63,21 63,43 63,95 64,52 64,75 65,27
Situbondo 60,07 60,82 62,23 63,43 63,91 64,53 65,08 65,68 66,42
Probolinggo 59,83 60,30 61,33 62,61 63,04 63,83 64,12 64,28 64,85
Pasuruan 60,79 61,43 62,31 63,74 64,35 65,04 65,71 66,69 67,41

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


114
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Sidoarjo 73,75 74,48 75,14 76,39 76,78 77,43 78,17 78,70 79,50
Mojokerto 68,14 68,71 69,17 69,84 70,22 70,85 71,38 72,36 72,64
Jombang 66,20 66,84 67,82 68,63 69,07 69,59 70,03 70,88 71,86
Nganjuk 65,60 66,58 68,07 68,98 69,59 69,90 70,50 70,69 71,23
Madiun 64,87 65,98 67,32 68,07 68,60 69,39 69,67 70,27 71,01
Magetan 67,58 68,52 69,56 69,86 70,29 71,39 71,94 72,60 72,91
Ngawi 64,52 65,84 66,72 67,25 67,78 68,32 68,96 69,27 69,91
Bojonegoro 62,19 63,22 64,20 64,85 65,27 66,17 66,73 67,28 67,85
Tuban 61,33 62,47 63,36 64,14 64,58 65,52 66,19 66,77 67,43
Lamongan 65,40 66,21 67,51 68,90 69,42 69,84 70,34 71,11 71,97
Gresik 69,90 71,11 72,12 72,47 72,84 73,57 74,46 74,84 75,28
Bangkalan 57,23 58,63 59,65 60,19 60,71 61,49 62,06 62,30 62,87
Sampang 54,49 55,17 55,78 56,45 56,98 58,18 59,09 59,90 61,00
Pamekasan 59,37 60,42 61,21 62,27 62,66 63,10 63,98 64,93 65,41

id
Sumenep 57,27 58,70 60,08 60,84 61,43 62,38 63,42 64,28 65,25

.
go
Kota Kediri 72,20 72,93 73,66 74,18 74,62 75,67 76,33 77,13 77,58
Kota Blitar 72,56 73,08 73,53
s. 74,53 75,26 76,00 76,71 77,10 77,58
Kota Malang 76,69 77,36 78,04 78,44 78,96 80,05 80,46 80,65 80,89
p
Kota Probolinggo 67,30 68,14 68,93 70,05 70,49 71,01 71,50 72,09 72,53
.b

Kota Pasuruan 69,69 70,41 72,01 72,89 73,23 73,78 74,11 74,39 74,78
w

Kota Mojokerto 72,78 73,47 74,20 74,91 75,04 75,54 76,38 76,77 77,14
w

Kota Madiun 75,98 76,48 77,21 78,41 78,81 79,48 80,01 80,13 80,33
//w

Kota Surabaya 77,20 77,62 78,05 78,51 78,87 79,47 80,38 81,07 81,74
s:

Kota Batu 68,66 69,76 70,62 71,55 71,89 72,62 73,57 74,26 75,04
tp

BANTEN 67,54 68,22 68,92 69,47 69,89 70,27 70,96 71,42 71,95
ht

Pandeglang 59,08 59,92 60,48 61,35 62,06 62,72 63,40 63,82 64,34
Lebak 58,83 59,82 60,22 61,13 61,64 62,03 62,78 62,95 63,37
Tangerang 68,01 68,45 68,83 69,28 69,57 70,05 70,44 70,97 71,59
Serang 60,96 61,97 62,97 63,57 63,97 64,61 65,12 65,60 65,93
Kota Tangerang 73,69 74,15 74,57 75,04 75,87 76,08 76,81 77,01 77,92
Kota Cilegon 68,80 69,26 70,07 70,99 71,57 71,81 72,04 72,29 72,65
Kota Serang 68,25 68,69 69,43 69,69 70,26 70,51 71,09 71,31 71,68
Kota Tangerang Selatan 76,99 77,68 78,65 79,17 79,38 80,11 80,84 81,17
BALI 70,10 70,87 71,62 72,09 72,48 73,27 73,65 74,30 74,77
Jembrana 66,70 67,53 67,94 68,39 68,67 69,66 70,38 70,72 71,65
Tabanan 70,68 71,35 71,69 72,31 72,68 73,54 74,19 74,86 75,45
Badung 75,84 76,66 77,26 77,63 77,98 78,86 79,80 80,54 80,87
Gianyar 71,45 72,50 73,36 74,00 74,29 75,03 75,70 76,09 76,71
Klungkung 66,01 67,01 67,64 68,08 68,30 68,98 69,31 70,13 70,90
Bangli 63,43 63,87 64,53 65,47 65,75 66,24 67,03 68,24 68,96
Karangasem 60,58 61,60 62,95 63,70 64,01 64,68 65,23 65,57 66,49
Buleleng 66,98 67,73 68,29 68,83 69,16 70,03 70,65 71,11 71,70
Kota Denpasar 79,19 79,77 80,45 81,32 81,65 82,24 82,58 83,01 83,30

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


115
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
NUSA TENGGARA BARAT 61,16 62,14 62,98 63,76 64,31 65,19 65,81 66,58 67,30
Lombok Barat 60,61 61,64 62,24 62,91 63,52 64,62 65,55 66,37 67,18
Lombok Tengah 58,97 59,77 60,57 61,25 61,88 62,74 63,22 64,36 65,36
Lombok Timur 58,86 59,84 60,73 61,43 62,07 62,83 63,70 64,37 65,35
Sumbawa 60,93 61,50 61,96 62,44 62,88 63,91 64,89 65,84 66,77
Dompu 61,44 61,84 62,60 63,16 63,53 64,56 65,48 66,33 66,97
Bima 60,19 60,62 61,05 62,08 62,61 63,48 64,15 65,01 65,62
Sumbawa Barat 65,42 65,94 66,45 66,86 67,19 68,38 69,26 70,08 70,71
Lombok Utara 56,13 57,13 58,19 59,20 60,17 61,15 62,24 63,04 63,83
Kota Mataram 72,47 73,50 74,22 75,22 75,93 76,37 77,20 77,84 78,43
Kota Bima 70,11 70,57 71,21 71,72 72,23 72,99 73,67 74,36 75,04
NUSA TENGGARA TIMUR 59,21 60,24 60,81 61,68 62,26 62,67 63,13 63,73 64,39
Sumba Barat 58,50 59,33 59,98 60,55 60,90 61,36 61,85 62,30 62,91
Sumba Timur 59,94 60,43 60,89 61,44 62,04 62,54 63,22 64,19 64,65

id
Kupang 58,57 59,74 60,34 61,07 61,68 62,04 62,39 62,79 63,55

.
go
Timor Tengah Selatan 55,72 56,82 57,94 58,76 59,41 59,90 60,37 61,08 61,58
Timor Tengah Utara 56,93 57,87 59,04 59,56 60,41
s. 60,96 61,54 62,03 62,65
Belu 55,78 56,63 57,58 59,12 59,72 60,54 61,04 61,44 61,86
p
Alor 55,46 56,01 56,47 57,52 58,00 58,50 58,99 59,61 60,14
.b

Lembata 57,78 58,76 59,51 60,56 61,45 62,16 62,81 63,09 63,96
w

Flores Timur 57,28 58,15 58,93 59,80 60,42 61,24 61,90 62,89 63,55
w

Sikka 59,04 59,62 60,12 60,84 61,36 61,81 62,42 63,08 63,89
//w

Ende 61,92 62,78 63,93 64,64 65,25 65,54 65,74 66,11 66,62
s:

Ngada 61,84 62,80 63,57 64,43 64,64 65,10 65,61 66,47 67,10
tp

Manggarai 57,18 58,02 58,92 59,49 60,08 60,87 61,67 62,24 63,32
ht

Rote Ndao 54,79 55,78 56,56 57,28 57,82 58,32 59,28 60,51 61,51
Manggarai Barat 57,08 57,75 58,13 59,02 59,64 60,04 60,63 61,65 62,58
Sumba Tengah 55,35 56,21 56,66 57,25 57,60 57,91 58,52 59,39 60,07
Sumba Barat Daya 56,37 57,35 58,22 59,26 59,90 60,53 61,31 61,46 61,89
Nagekeo 60,19 61,05 61,60 62,24 62,71 63,33 63,93 64,74 65,35
Manggarai Timur 54,26 54,97 55,28 55,74 56,58 56,83 57,50 58,51 59,49
Sabu Raijua 49,16 50,30 51,55 52,51 53,28 54,16 55,22 55,79
Malaka 56,14 56,94 57,51 58,29 58,90 59,66
Kota Kupang 74,81 75,74 76,38 77,24 77,58 77,95 78,14 78,25 78,84
KALIMANTAN BARAT 61,97 62,35 63,41 64,30 64,89 65,59 65,88 66,26 66,98
Sambas 59,81 60,57 61,53 62,47 63,28 64,14 64,94 65,92 66,61
Bengkayang 62,50 62,94 63,42 63,99 64,40 64,65 65,45 65,99 66,85
Landak 60,36 61,67 62,38 62,72 63,59 64,12 64,58 64,93 65,45
Mempawah 59,48 59,95 60,75 62,09 62,78 63,37 63,84 64,00 64,90
Sanggau 60,57 60,96 61,39 61,72 62,06 63,05 63,90 64,61 65,15
Ketapang 60,63 61,47 62,04 62,85 63,27 64,03 64,74 65,71 66,41
Sintang 59,91 60,80 61,66 62,64 63,19 64,18 64,78 65,16 66,07
Kapuas Hulu 59,84 60,83 61,85 62,63 62,90 63,73 63,83 64,18 65,03

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


116
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Sekadau 59,42 59,76 60,14 61,02 61,98 62,34 62,52 63,04 63,69
Melawi 60,91 61,18 61,58 62,27 62,89 63,78 64,25 64,43 65,05
Kayong Utara 55,83 56,58 57,53 57,92 58,52 60,09 60,87 61,52 61,82
Kubu Raya 61,87 62,56 63,42 63,94 64,52 65,02 65,54 66,31 67,23
Kota Pontianak 74,87 75,08 75,55 75,98 76,63 77,52 77,63 77,93 78,56
Kota Singkawang 67,27 67,50 68,54 69,13 69,84 70,03 70,10 70,25 71,08
KALIMANTAN TENGAH 65,96 66,38 66,66 67,41 67,77 68,53 69,13 69,79 70,42
Kotawaringin Barat 68,43 68,53 68,63 69,51 70,14 70,60 71,13 72,11 72,46
Kotawaringin Timur 65,24 65,60 66,61 67,95 68,45 68,61 69,42 70,17 70,56
Kapuas 63,32 64,01 64,38 64,82 65,29 66,07 66,98 68,04 68,68
Barito Selatan 64,51 65,10 65,76 66,20 66,61 68,27 69,00 69,25 69,73
Barito Utara 63,87 64,36 64,72 65,12 66,30 67,38 68,28 69,07 69,72
Sukamara 62,41 62,86 63,52 63,92 64,44 65,80 66,40 66,98 67,52
Lamandau 65,32 65,99 66,49 67,23 67,53 68,30 68,54 69,17 69,70

id
Seruyan 61,60 62,16 62,39 62,81 63,49 64,77 65,40 66,14 67,04

.
go
Katingan 63,25 64,54 64,87 65,29 65,79 66,81 67,41 67,56 67,91
Pulang Pisau 63,76 64,06 64,28
s. 64,76 65,00 65,76 66,49 67,00 67,54
Gunung Mas 66,33 66,85 67,30 67,75 68,13 69,24 69,73 69,95 70,23
p
Barito Timur 66,76 67,31 67,97 68,82 69,12 69,71 70,33 70,57 70,82
.b

Murung Raya 63,18 64,39 64,85 65,62 66,10 66,46 66,96 67,16 67,56
w

Kota Palangka Raya 76,53 76,98 77,40 78,02 78,50 78,62 79,21 79,69 80,34
w

KALIMANTAN SELATAN 65,20 65,89 66,68 67,17 67,63 68,38 69,05 69,65 70,17
//w

Tanah Laut 63,56 64,35 65,16 66,11 66,50 66,99 67,44 68,00 68,49
s:

Kota Baru 63,64 64,27 64,87 65,41 65,76 66,61 67,10 67,79 68,32
tp

Banjar 64,46 64,75 65,04 65,36 65,71 66,39 66,87 67,77 68,32
ht

Barito Kuala 60,24 60,93 61,62 62,12 62,56 63,53 64,33 64,93 65,91
Tapin 64,89 65,41 65,92 66,48 66,99 67,67 68,05 68,70 69,53
Hulu Sungai Selatan 62,80 63,44 64,03 64,59 65,25 66,31 67,52 67,80 68,41
Hulu Sungai Tengah 63,49 63,90 64,34 64,63 65,37 66,56 67,07 67,78 68,32
Hulu Sungai Utara 58,50 59,24 60,12 60,77 61,32 62,49 63,38 64,21 65,06
Tabalong 65,87 66,60 67,36 68,08 68,36 69,35 70,07 70,76 71,14
Tanah Bumbu 64,98 65,59 66,13 66,51 66,94 67,58 68,28 69,12 70,05
Balangan 62,88 63,28 63,69 64,03 64,44 65,34 66,25 67,25 67,88
Kota Banjarmasin 71,01 72,01 73,45 74,59 74,94 75,41 75,94 76,46 76,83
Kota Banjar Baru 75,49 76,23 76,67 77,10 77,30 77,56 77,96 78,32 78,83
KALIMANTAN TIMUR 71,31 72,02 72,62 73,21 73,82 74,17 74,59 75,12 75,83
Paser 66,54 67,11 68,18 69,61 69,87 70,30 71,00 71,16 71,61
Kutai Barat 65,90 66,92 67,14 68,13 68,91 69,34 69,99 70,18 70,69
Kutai Kartanegara 67,45 68,47 69,12 70,71 71,20 71,78 72,19 72,75 73,15
Kutai Timur 66,94 67,73 68,71 69,79 70,39 70,76 71,10 71,91 72,56
Berau 69,16 70,43 70,77 72,02 72,26 72,72 73,05 73,56 74,01
Penajam Paser Utara 66,37 66,92 67,17 68,07 68,60 69,26 69,96 70,59 71,13
Mahakam Ulu 63,81 64,32 64,89 65,51 66,09 66,67

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


117
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Kota Balikpapan 75,55 76,02 76,56 77,53 77,93 78,18 78,57 79,01 79,81
Kota Samarinda 75,85 77,05 77,34 77,84 78,39 78,69 78,91 79,46 79,93
Kota Bontang 76,97 77,25 77,55 78,34 78,58 78,78 78,92 79,47 79,86
KALIMANTAN UTARA 67,99 68,64 68,76 69,20 69,84 70,56
Malinau 66,90 68,15 68,88 69,84 70,00 70,15 70,71 71,23 71,74
Bulungan 66,79 67,63 68,16 68,66 69,25 69,37 69,88 70,74 71,23
Tana Tidung 61,16 61,92 62,91 63,79 64,70 64,92 65,64 66,26 67,05
Nunukan 60,33 60,64 61,18 62,18 63,13 63,35 64,35 65,10 65,67
Kota Tarakan 70,95 71,60 72,53 73,58 74,60 74,70 74,88 75,27 75,69
SULAWESI UTARA 67,83 68,31 69,04 69,49 69,96 70,39 71,05 71,66 72,20
Bolaang Mongondow 62,75 63,16 63,78 64,16 64,53 65,03 65,73 66,08 66,91
Minahasa 70,38 70,82 71,43 71,94 72,76 73,59 74,37 74,59 74,97
Kepulauan Sangihe 64,69 65,34 65,87 66,15 66,82 67,56 68,52 69,14 69,67
Kepulauan Talaud 64,37 64,86 65,51 66,14 66,56 66,92 67,58 67,74 68,32

id
Minahasa Selatan 66,11 66,61 67,26 67,68 68,36 69,18 69,97 70,05 70,86

.
go
Minahasa Utara 68,74 69,62 70,00 70,19 70,54 71,09 71,49 72,20 73,05
Bolaang Mongondow Utara 61,34 62,11 62,88 63,67 64,24
s. 64,46 65,16 65,60 66,32
Siau Tagulandang Biaro 61,83 62,45 63,35 63,91 64,35 65,00 65,66 66,03 66,75
p
Minahasa Tenggara 65,66 66,07 67,10 67,34 67,86 68,05 68,42 68,91 69,66
.b

Bolaang Mongondow Selatan 59,77 60,47 61,48 62,84 63,57 63,72 63,92 64,05 64,49
w

Bolaang Mongondow Timur 60,04 60,93 61,93 62,64 63,12 63,81 64,44 64,73 65,21
w

Kota Manado 74,47 75,47 76,15 76,56 77,27 77,32 77,59 78,05 78,41
//w

Kota Bitung 68,86 69,31 69,89 70,35 70,88 71,64 72,43 72,94 73,27
s:

Kota Tomohon 71,27 71,85 72,50 72,99 73,56 74,36 74,91 75,34 75,78
tp

Kota Kotamobagu 67,89 68,57 69,31 69,86 70,46 70,70 71,68 72,00 72,55
ht

SULAWESI TENGAH 63,29 64,27 65,00 65,79 66,43 66,76 67,47 68,11 68,88
Banggai Kepulauan 59,42 60,54 61,09 61,74 62,33 62,97 63,45 64,07 64,68
Banggai 64,09 64,63 65,44 66,39 67,11 67,44 68,17 69,00 69,85
Morowali 65,25 66,03 66,48 66,86 67,91 69,12 69,69 70,41 71,14
Poso 64,81 65,59 66,20 66,94 67,65 68,13 68,83 69,78 70,68
Donggala 59,73 60,15 61,33 63,38 63,55 63,82 64,42 64,66 65,14
Toli-Toli 58,18 59,12 60,05 61,44 61,91 62,72 63,27 64,05 64,60
Buol 62,21 63,03 63,98 64,50 65,41 65,61 66,37 66,69 67,30
Parigi Moutong 59,17 60,36 61,13 61,98 62,20 62,79 63,60 64,09 64,85
Tojo Una-Una 58,33 58,87 59,55 60,32 61,15 61,33 62,27 62,61 63,38
Sigi 60,81 61,76 62,88 64,10 64,64 65,35 65,95 66,72 67,66
Banggai Laut 61,86 62,12 62,90 63,49 64,08 64,80
Morowali Utara 65,01 65,81 66,00 66,57 67,35 67,95
Kota Palu 77,39 78,10 78,36 78,65 79,12 79,63 79,73 80,24 80,91
SULAWESI SELATAN 66,00 66,65 67,26 67,92 68,49 69,15 69,76 70,34 70,90
Kepulauan Selayar 62,15 62,53 62,87 63,16 63,66 64,32 64,95 65,39 66,04
Bulukumba 62,73 63,36 63,82 64,27 65,24 65,58 66,46 67,08 67,70
Bantaeng 62,46 63,07 63,99 64,88 65,77 66,20 66,59 67,27 67,76

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


118
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Jeneponto 58,31 58,95 59,62 60,55 61,45 61,61 61,81 62,67 63,33
Takalar 60,23 60,83 61,66 62,58 63,53 64,07 64,96 65,48 66,07
Gowa 63,83 64,42 64,65 65,45 66,12 66,87 67,70 68,33 68,87
Sinjai 61,31 62,13 62,74 63,47 63,83 64,48 65,36 65,80 66,24
Maros 64,07 64,95 65,50 66,06 66,65 67,13 67,76 68,42 68,94
Pangkajene dan Kepulauan 62,79 63,60 64,30 65,24 66,16 66,65 66,86 67,25 67,71
Barru 64,94 65,73 66,07 67,02 67,94 68,64 69,07 69,56 70,05
Bone 59,69 60,21 60,77 61,40 62,09 63,11 63,86 64,16 65,04
Soppeng 63,51 63,80 64,05 64,43 64,74 65,33 65,95 66,67 67,60
Wajo 63,07 64,00 64,88 65,79 66,49 66,90 67,52 68,18 68,57
Sidenreng Rappang 65,54 65,88 66,19 67,15 68,14 69,00 69,39 69,84 70,60
Pinrang 66,25 66,96 67,64 68,14 68,92 69,24 69,42 69,90 70,62
Enrekang 66,27 67,03 67,74 68,39 69,37 70,03 70,79 71,44 72,15
Luwu 63,95 64,71 65,43 66,39 67,34 68,11 68,71 69,02 69,60

id
Tana Toraja 62,83 63,22 63,96 64,55 65,08 65,75 66,25 66,82 67,66

.
go
Luwu Utara 64,77 65,57 65,99 66,40 66,90 67,44 67,81 68,35 68,79
Luwu Timur 68,47 68,94 69,34
s. 69,53 69,75 70,43 70,95 71,46 72,16
Toraja Utara 63,51 64,48 64,89 65,65 66,15 66,76 67,49 67,90 68,49
p
Kota Makasar 77,63 77,82 78,47 78,98 79,35 79,94 80,53 81,13 81,73
.b

Kota Parepare 73,55 74,20 74,67 75,10 75,66 76,31 76,48 76,68 77,19
w

Kota Palopo 73,03 74,02 74,54 75,02 75,65 76,27 76,45 76,71 77,30
w

SULAWESI TENGGARA 65,99 66,52 67,07 67,55 68,07 68,75 69,31 69,86 70,61
//w

Buton 59,44 60,12 61,38 61,83 62,31 62,78 63,69 64,47 65,08
s:

Muna 62,57 63,08 63,76 64,67 65,09 65,99 66,96 67,61 68,47
tp

Konawe 66,55 67,16 67,51 68,23 68,68 69,56 69,84 70,24 70,72
ht

Kolaka 67,76 68,27 68,86 69,55 70,20 70,47 71,12 71,46 72,07
Konawe Selatan 63,20 63,65 64,05 65,02 65,60 66,32 66,97 67,23 67,51
Bombana 59,85 60,84 61,82 62,82 63,38 63,65 64,02 64,49 65,04
Wakatobi 63,26 64,67 65,24 66,50 66,95 67,22 67,50 67,99 68,52
Kolaka Utara 63,17 63,98 64,49 65,35 65,76 66,90 67,60 67,77 68,44
Buton Utara 60,94 61,58 62,69 64,20 64,65 65,23 65,95 66,40 67,13
Konawe Utara 63,74 64,25 64,87 65,54 66,03 66,44 67,20 67,71 68,50
Kolaka Timur 61,78 62,13 62,74 63,60 64,55 65,53
Konawe Kepulauan 61,15 61,31 61,72 62,56 63,44 64,36
Muna Barat 61,92 62,29 62,57 63,43 64,11
Buton Tengah 61,69 62,13 62,56 62,82 63,46
Buton Selatan 61,51 62,00 62,55 63,20 63,47
Kota Kendari 78,13 79,43 79,97 80,91 81,30 81,43 81,66 81,83 82,22
Kota Baubau 70,60 71,11 71,65 72,55 73,13 73,59 73,99 74,14 74,67
GORONTALO 62,65 63,48 64,16 64,70 65,17 65,86 66,29 67,01 67,71
Boalemo 59,92 60,52 61,11 61,71 62,18 62,86 63,42 64,22 64,99
Gorontalo 60,00 61,04 61,87 62,22 62,90 63,63 64,22 64,95 65,78
Pohuwato 59,11 59,85 60,48 61,38 61,74 62,50 63,17 63,88 64,44

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


119
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Bone Bolango 64,00 64,44 65,13 65,82 66,03 66,83 67,48 68,11 69,06
Gorontalo Utara 59,26 59,95 60,71 61,60 61,92 62,55 63,02 63,52 64,06
Kota Gorontalo 73,07 73,56 74,06 74,43 74,97 75,62 75,75 76,09 76,53
SULAWESI BARAT 59,74 60,63 61,01 61,53 62,24 62,96 63,60 64,30 65,10
Majene 61,67 62,56 63,06 63,32 63,74 64,40 64,80 65,40 66,01
Polewali Mandar 57,44 58,26 58,62 59,27 60,09 60,87 61,51 62,35 63,14
Mamasa 60,88 61,45 61,95 62,57 62,85 63,17 63,51 63,92 64,66
Mamuju 61,65 62,28 63,24 64,17 64,71 65,09 65,65 66,32 67,11
Mamuju Utara 61,29 62,23 63,00 63,76 64,04 64,69 65,17 65,67 66,60
Mamuju Tengah 61,05 61,48 62,22 62,89 63,64 64,43
MALUKU 64,27 64,75 65,43 66,09 66,74 67,05 67,60 68,19 68,87
Maluku Tenggara Barat 57,08 57,69 58,56 59,34 59,81 60,26 61,12 61,64 62,39
Maluku Tenggara 60,58 60,96 61,75 62,11 62,74 63,35 64,20 64,94 65,53
Maluku Tengah 66,12 66,64 67,30 67,89 68,69 68,85 69,54 70,09 70,60

id
Buru 61,60 62,50 63,50 64,31 65,15 65,75 66,63 67,61 68,25

.
go
Kepulauan Aru 58,22 58,60 59,17 59,62 59,91 60,50 61,32 62,13 63,12
Seram Bagian Barat 59,90 60,59 61,47 61,79 62,39
s. 63,02 63,76 64,34 65,14
Seram Bagian Timur 57,88 58,07 58,47 58,88 59,50 60,27 61,15 62,06 62,98
p
Maluku Barat Daya 55,75 56,10 56,74 57,34 58,09 58,64 59,43 60,16 60,64
.b

Buru Selatan 57,30 57,98 58,91 59,89 60,74 61,48 62,19 62,75 63,62
w

Kota Ambon 76,07 76,70 77,49 78,16 79,09 79,30 79,55 79,82 80,24
w

Kota Tual 61,70 62,69 63,56 64,16 64,95 65,20 65,64 66,25 67,21
//w

MALUKU UTARA 62,79 63,19 63,93 64,78 65,18 65,91 66,63 67,20 67,76
s:

Halmahera Barat 59,56 60,33 60,71 61,47 62,06 62,97 63,83 64,19 64,54
tp

Halmahera Tengah 58,42 59,34 59,94 60,89 61,49 62,07 63,05 63,89 64,66
ht

Kepulauan Sula 57,06 57,98 58,83 59,77 60,18 60,50 61,25 62,04 62,96
Halmahera Selatan 58,22 58,86 59,50 59,92 60,34 61,26 62,17 62,64 63,39
Halmahera Utara 61,46 62,31 62,94 63,81 64,18 65,04 66,02 66,52 67,30
Halmahera Timur 60,06 60,77 61,73 62,71 63,26 63,99 64,92 65,77 66,20
Pulau Morotai 56,63 57,16 57,97 58,34 59,27 59,87 60,71 61,39
Pulau Taliabu 56,86 57,31 58,26 58,66 59,03 59,67
Kota Ternate 74,86 75,52 75,81 76,69 77,15 77,64 77,80 78,48 79,13
Kota Tidore Kepulauan 64,48 64,80 65,42 66,25 66,76 67,45 68,37 69,25 69,89
PAPUA BARAT 59,60 59,90 60,30 60,91 61,28 61,73 62,21 62,99 63,74
Fakfak 60,95 61,94 62,56 64,29 64,73 64,92 65,55 66,09 66,99
Kaimana 57,25 57,87 58,99 60,36 61,07 61,33 62,15 62,74 63,67
Teluk Wondama 52,97 53,74 54,69 55,65 56,27 56,64 57,16 58,10 58,86
Teluk Bintuni 56,99 57,87 58,84 59,73 60,40 61,09 61,81 62,39 63,13
Manokwari 66,29 67,28 67,86 68,81 69,35 69,91 70,34 70,67 71,17
Sorong Selatan 54,24 56,01 56,87 57,73 58,24 58,60 59,20 60,19 61,01
Sorong 57,56 58,56 59,18 60,86 61,23 61,86 62,42 63,42 64,32
Raja Ampat 57,36 58,37 59,06 60,36 60,86 61,23 61,95 62,35 62,84
Tambrauw 45,97 47,18 48,69 49,40 49,77 50,35 51,01 51,95

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


120
Provinsi/Kabupaten/Kota 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Maybrat 53,29 54,13 54,93 55,36 55,78 56,35 57,23 58,16
Manokwari Selatan 54,95 55,32 56,59 57,12 58,08 58,84
Pegunungan Arfak 53,36 53,69 53,73 53,89 54,39 55,31
Kota Sorong 71,96 72,80 73,89 74,96 75,78 75,91 76,33 76,73 77,35
PAPUA 54,45 55,01 55,55 56,25 56,75 57,25 58,05 59,09 60,06
Merauke 65,58 66,03 66,28 66,88 67,33 67,75 68,09 68,64 69,38
Jayawijaya 50,79 51,66 52,27 52,94 53,37 54,18 54,96 55,99 56,82
Jayapura 67,15 68,04 68,85 69,21 69,55 70,04 70,50 70,97 71,25
Nabire 64,49 64,96 65,28 65,45 66,25 66,49 66,64 67,11 67,70
Kepulauan Yapen 63,50 63,82 64,11 64,34 64,89 65,28 65,55 66,07 67,00
Biak Numfor 68,22 68,80 69,05 69,35 70,32 70,85 71,13 71,56 71,96
Paniai 52,57 53,02 53,34 53,70 53,93 54,20 54,34 54,91 55,83
Puncak Jaya 38,83 40,36 41,85 43,36 44,32 44,87 45,49 46,57 47,39
Mimika 67,96 68,74 68,95 69,50 70,40 70,89 71,64 72,42 73,15

id
Boven Digoel 56,15 56,89 57,45 57,96 58,21 59,02 59,35 60,14 60,83

.
go
Mappi 54,09 54,61 55,09 55,51 55,74 56,11 56,54 57,10 57,72
Asmat 43,69 44,58 45,08 45,54
s. 45,91 46,62 47,31 48,49 49,37
Yahukimo 40,63 41,72 43,82 45,63 46,36 46,63 47,13 47,95 48,51
p
Pegunungan Bintang 35,45 36,61 37,82 38,94 39,68 40,91 41,90 43,24 44,22
.b

Tolikara 43,44 44,41 44,86 45,68 46,16 46,38 47,11 47,89 48,85
w

Sarmi 56,98 57,96 59,03 59,51 60,48 60,99 61,27 62,31 63,00
w

Keerom 60,00 60,65 61,13 62,49 62,73 63,43 64,10 64,99 65,75
//w

Waropen 59,98 60,94 61,32 61,68 61,97 62,35 63,10 64,08 64,80
s:

Supiori 57,71 58,31 58,86 59,40 59,70 60,09 60,59 61,23 61,84
tp

Mamberamo Raya 44,89 45,82 46,62 47,28 47,88 48,29 49,00 50,25 51,24
ht

Nduga 19,62 21,12 23,07 24,42 25,38 25,47 26,56 27,87 29,42
Lanny Jaya 41,49 41,90 42,53 43,05 43,28 44,18 45,16 46,49 47,34
Mamberamo Tengah 39,37 40,17 41,39 42,43 43,19 43,55 44,15 45,50 46,41
Yalimo 38,47 40,45 41,84 43,33 44,21 44,32 44,95 46,19 47,13
Puncak 33,44 35,08 36,85 37,73 38,05 39,41 39,96 41,06 41,81
Dogiyai 47,48 48,48 50,59 51,46 52,25 52,78 53,32 54,04 54,44
Intan Jaya 40,07 41,89 42,69 43,51 44,35 44,82 45,68 46,55
Deiyai 46,12 46,94 47,74 48,12 48,28 48,50 49,07 49,55
Kota Jayapura 76,69 76,97 77,25 77,46 77,86 78,05 78,56 79,23 79,58
INDONESIA 66,53 67,09 67,70 68,31 68,90 69,55 70,18 70,81 71,39

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


121
Lampiran 5 Tren Indeks Pembangunan Manusia (IPM) di ASEAN, 1990-
2017

Negara 1990 2000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Singapura 0,718 0,819 0,909 0,914 0,920 0,923 0,928 0,929 0,930 0,932
Brunei Darussalam 0,782 0,819 0,842 0,846 0,852 0,853 0,853 0,852 0,852 0,853
Malaysia 0,643 0,725 0,772 0,778 0,781 0,785 0,790 0,795 0,799 0,802
Thailand 0,574 0,649 0,724 0,727 0,731 0,728 0,735 0,741 0,748 0,755
Indonesia 0,528 0,606 0,661 0,669 0,675 0,681 0,683 0,686 0,691 0,694
Viet Nam 0,475 0,579 0,654 0,664 0,670 0,675 0,678 0,684 0,689 0,694
Filipina 0,586 0,624 0,665 0,670 0,677 0,685 0,689 0,693 0,696 0,699
Laos 0,400 0,466 0,546 0,558 0,569 0,579 0,586 0,593 0,598 0,601
Kamboja 0,364 0,420 0,537 0,546 0,553 0,560 0,566 0,571 0,576 0,582

id
Myanmar 0,359 0,431 0,530 0,540 0,549 0,558 0,564 0,569 0,574 0,578

.
go
Sumber: Human Development Report 2018
p s.
.b
w
w
//w
s:
tp
ht

INDEKS PEMBANGUNAN MANUSIA 2018


122

Anda mungkin juga menyukai