Museum Dewantara Kirti Griya minangka tinggalan saka tokoh pendidikan Indonesia yaiku
Ki Hajar Dewantara kanthi wujud omah lan pendapa. Museum kasebut dumunung ing Jalan
Tamansiswa no 31 Yogyakarta. Museum iki diresmikake lan dibuka kanggo umum dening Nyi
Hajar Dewantara nalika tanggal 2 Mei 1970.
Bangunan omah kang mapan ana lemah ambane 5.594 m² digawe ing tahun 1925 kanthi
gaya Jawa. Ing jero museum ana warna-warna barang sejarah tinggalane Ki Hajar Dewantara .
Kajaba iku ana pirang-pirang kamar, kalebu kamar khusus Ki Hajar, ruang kerja, kamar keluarga
lan liya-liyane. Pendapa Agung Tamansiswa kanthi bangunan gaya Jawa Yogyakarta iku ukurane
17 meter x
17 meter lan dhuwure 12 meter. Pendhapa diambakake kanthi nambah swiwi kiwa tengen kanggo
nyimpen seperangkat gamelan. Ing ngarepe pendhapa ana patung Ki Hajar Dewantara kang digawe
saka tembaga. Sangarepe patung kasebut ana prasasti Tut Wuri Handayani kang ditetepake tanggal
16 Desember 1975 dening Sri Sultan Hamengku Buwana IX.
Ing Museum Dewantara Kirti Griya uga ana perpustakaan minangka sarana kanggo
ndhukung museum. Perpustakaan kasebut isine buku-buku karangane KiHajar Dewantara lan
maneka warna buku memori saka kanca. Sadurunge dadi wartawan kondhang, Ki Hajar Dewantara
seneng nulis. Salah sawijining tulisan kang misuwur yaiku esai ing basa Walanda kanthi judhul “Ik
Nederland” yen cara Jawane “Yen Aku Wong Landa”. Saliyane kuwi, ing perpustakaan ana buku-
buku kang ngemot konsep-konsep pemikirane Ki Hajar Dewantara ing bidhang pendidikan,
literature budaya, politik, bangsa lan negara. Cacahe koleksi museum 1.205 lan perpustakaan ana
2.100 buku.
1. Ana ngendi papane Museum Dewantara Kirti Griya iku? Papane museum Dewantara
Kirti Griya yaiku …
A. Jalan Tamansiswa no 13 Yogyakarta.
B. Jalan Tamansiswa no 31 Yogyakarta.
C. Jalan Tamanagung no 31 Yogyakarta
D. Jawan Taman budaya no 31 Yogyakarta
Mijil
Poma kakai padha dipuneling
Ing pitutur ingong
Sira uga satriya arane
Kudu anteng jatmika ing budi
Ruruh sarta wasis
Samubarang ipun
8. Pak Darma pancen wong sing jembar segarane, mulane ing kampung deweke
dikurmati banget. Tembung kang dicetak kandel tegese….
A. Digdaya, ampuh
B. Sugih pangapura
C. Sugih bandha
D. Akeh kawruhe
Perang Baratayudha
Perang Baratayudha kuwi perang antarane Pandhawa mungsuh Kurawa. Nalika semana
Begawan Abiyasa kang jumeneng nata ing ngastina kagungan putra telu yaiku Raden Dhestrarastra,
Raden Pandhu, lan Raden Widura. Raden Dhestrarastra kuwi putra pembarep kang cacat
netrane.Mula kang kasengkaake jumeneng nata Raden Raden Padhu lan ajejuluk Pandhu
Dewanata.
Prabu Pandhu Dewanata kagungan putra lima lanang kabeh kang ran Pandhawa. Putra lima iku
yaiku Yudhistira, Werkudara, Arjuna, Nakula, lan Sadewa. Yudhistira, Werkudara, Arjuna putane
Prabu Pandhu saka garwa Dewi Kunti. Dene Nakula, lan Sadewa putra Prabu Pandhu saka garwa
Dewi Madrim.
Prabu Destrarastra kagungan putra satus, aran Kurawa. Putra Pembayaun aran Duryudana.
Nalika Prabu Pandhu Dewanata seda Para Pandhawa isih cilik. Mula Negara Ngestina dititipke
marang Prabu Dhestrarastra. Sawise Duryudana ngancik dewasa Prabu Dhestrarastra masrahake
pusaraning praja Ngastina marang Duryudana. Nalika Prabu Kresna jaluk baline Negara Ngastina ,
Prabu Duryudana ngukuhi lan nedya ngulungake.
Pandhawa duwe watak satriya kang luhur bedudhene lan nengenaken kautaman.Nanging
jejekake adil, mula perang dilakoni. Dene Kurawa duwe srakah lan ngegungake angkara murka.
Mula mapan ing Kurusetra ana kedadean perang gedhe aran Perang Baratayudha . Perang
Baratayudha purna sawise wolulas dina, Pandhawa kang ngugemi bebener wusana unggul ing jurit.
Wenehana tandha ping (X) ing aksara a,b,c,lan d ing sangarepe pratelan kang bener !
11. Jinise wayang kang aduweni watak alus, luhur wicaksana lan seneng tetulung yaiku . . .
a. buta
b. satriya
c. cakil
d. kethek
12. Kang jalari perang Baratayudha , yaiku . . . .
a. Rebutan pusaka
b. Rebutan negara ngamarta
c. Kurawa njaluk negara ngamarta
d. Pandhawa njaluk negara Ngastina
13. Perang antarane satriya lawan buta/raksasa di arani perang . . . .
a. Tandhing
b. Kembang
c. Gagal
d. Brubuh
14. Cacahe kurawa ana . . .
a. 103
b. 102
c. 101
d. 100
15. Watake Kurawa yaiku . . .
a. Adigang adigung adiguna
b. Sabar lan narimo
c. Remen tetulung
d. Wicaksana
18. Maratamu ing wayah surup kuwi kurang prayoga. Wayah surup kuwi watara jam...
a. 16.00
b. 17.00
c. 18.00
d. 19.00
22. Nalika mara tamu ora oleh jelalatan. Peranganing badan kang nindakake yaiku...
a. Kuping
b. Irung
c. Mripat
d. Tangan
1 B 14 D
2 B 15 A
3 D 16 A
4 A 17 D
5 A 18 C
6 A 19 C
7 B 20 D
8 B 21 A
9 C 22 C
10 A 23 D
11 B 24 C
12 D 25 B
13 B
PEDOMAN PENSKORAN
BENTUK NO
NO MATERI INDIKATOR
SOAL SOAL
1. Teks Disajikan teks tentang museum, siswa dapat menjawab letak PG 1
Deskriptif dari museum dalam bacaan
tentang Disajikan teks tentang museum, siswa dapat menyebutkan PG 2
Museum hasil karya tokoh dalam bacaan
dan Disajikan teks tentang museum, siswa dapat menyebutkan
Peninggalan tokoh yang meresmikan museum tersebut
Sejarah. PG 3