BRITISH MENGEKSPLOIT EKONOMI

6.1 KEGIATAN PERTANIAN DAGANGAN

6.2 TANAMAN BARU MEMANTAPKAN EKONOMI BRITISH
6.3 PERKEMBANGAN PERUSAHAN GETAH
6.4 PERKEMBANGAN PERUSAHAAN PERLOMBONGAN
6.5 PENGELUARAN HASIL HUTAN
6.6 PERKEMBANGAN EKONOMI MEMBAWA PERUBAHAN

6.1 Kegiatan Pertanian

Dagangan
British telah memperkenalkan pertanian
dagangan.
Pertanian dagangan bermaksud kegiatan
pertanian yang berorientasikan eksport.

British mengusahakan beberapa jenis

tanaman tradisional pada peringkat awal

Lada
hitam

Buah pala

Ubi kayu
nanas

gambir

cengkih

tebu

Penanaman lada hitam untuk tujuan eksport

telah diusahakan dibeberapa buah negeri

Pulau Pinang
Negeri Sembilan
Sarawak
Selangor

Lada hitam dan gambir diperkenalkan

di Johor pada kurun ke 19.

Orang Cina yang berasal

dari Singapura di bawa masuk
untuk mengusahakan
tanaman tersebut melalui
sistem Kangcu.

Buah pala dan cengkih banyak ditanam di

Pulau Pinang.

Penanaman buah pala

diutamakan kerana harganya
lebih tinggi.

Pada tahun 1850 an

tanaman ini merosot kerana
harga tidak stabil

Di Seberang Perai dan Perak,

ladang tebu dibuka kerana
terdapat permintaan terhadap
gula meningkat di pasaran.

Tahun 1830 an,

Seberang Perai
merupakan pusat
pengeluaran gula
utama di negerinegeri Selat

Ubi kayu dan nanas juga

tanaman eksport di tanah
Melayu

1900, Perak
muncul sebagai
pengeluar gula
terbesar di Tanah
Melayu

Ubi kayu di tanam di Melaka,

Negeri Sembilan dan Selangor

Industri mengetin nanas

Di Perak, Selangor dan Johor.

Sebelum perang Dunia

kedua
Tanah Melayu
merupakan
Pengekspot nanas dalm
tin kedua
terbesar di dunia

UJI MINDA

BACK TO MAIN MENU

6.2 tanaman baru memantapkan

ekonomi british
Menjelang kurun ke 20 tanaman dagangan tradisional menjadi kurang
penting kerana harganya tidak stabil di pasaran dunia.
British telah memperkenalkan beberapa jenis tanaman baru untuk
mengukuhkan ekonomi di Tanah Melayu

Kawasan pertanian dagangan

pada kurun ke-20 di Tanah
Melayu

Kelapa sawit

kopi

TANAMAN BARU

tembakau

teh

KOPI

Kawasan tanaman (lokasi)

(a) Perak
(b) Selangor
(c) Negeri Sembilan
(d) Johor

Huraian
Diusahakan setelah harganya meningkat
di pasaran dunia

KELAPA SAWIT

Lokasi

(a) Kuala Selangor

(b) Perak
(c) Johor

Huraian

Minyak kelapa sawit mula dieksport

menjelang tahun 1920-an

TEMBAKAU
Lokasi
(a) Pulau Pinang
(b) Pahang

Huraian
Ditanam secara ladang

TEH
Lokasi
(a) Cameron Highlands, Pahang

Huraian
Teh yang dihasilkan dikenali sebagai
Teh Ceylon
UJI MINDA

BACK TO MAIN MENU

6.3 PERKEMBANGAN PERUSAHAAN GETAH

Akhir kurun ke 19, harga kopi jatuh di pasaran

dunia dan getah telah diperkenalkan sebagai
tanaman pilihan untuk memulihkan ekonomi.
Getah telah menjadi eksport penting di Tanah
Melayu pada kurun ke - 20

TAHUKAH KAMU DARI MANA

ASALNYA GETAH?
Asal usul

Getah berasal dari Brazil

1876

Henry Wickham telah membawa 70 000 biji getah ke England

1876

Kira kira 3000 benih getah dihantar ke negara naungan British

1877

22 batang anak getah dibawa ke Singapura, ditanam di Botanical Garden

1877

Beberapa batang anak getah ditanam di halaman Residen Perak di Kuala Kangsar

BRAZIL KE TANAH MELAYU

AWAL KURUN KE - 20

Harga getah meningkat di pasaran dunia.

Permintaan meningkat akibat
perkembangan industri motokar di Eropah
dan Amerika Syarikat.

KESAN PERKEMBANGAN

Ladang ladang getah dibuka secara

besar besaran di Selangor, Negeri
Sembilan, Johor dan Perak
Tanah Melayu muncul sebagai
pengeluar getah utama di dunia.
Syarikat Eropah seperti Sime Darby,
Guthrie, United Plantations dan
Harrisons & Crossfields menguasai
perusahaan getah di Tanah Melayu.

KEBUN KECIL

Penduduk tempatan mengusahakan

getah secara kebun kecil.
Kebun kecil ialah kawasan tanaman
kurang daripada 40 hektar

Usaha H.N. Ridley

Memperkenalkan
kaedah menoreh, sistem
ibedem,atau sistem
tulang ikan herring
yang dapat meningkatkan
pengeluaran susu
getah

Kejatuhan harga
Kopi
Disebabkan oleh
pengeluaran
kopi yang
berlebihan di
Brazil dan
serangan serangga
perosak

Permintaan terhadap
getah meningkat dalam
perusahaan
membuat motokar di AS
dan Eropah
membuat kasut, pakaian,
tayar kenderaan, alat
perubatan dan penebat
elektrik

Faktor perkembangan
Perusahaan getah
Tenaga buruh
Mencukupi
Buruh dari
India dibawa
masuk secara
besarbesaran

Pelaburan modal
Syarikat besar Eropah
melabur dalam
perusahaan getah
Seperti Sime Darby,
United Plantations
dan Guthrie

Cukai yang rendah

cukai tanah dan
cukai eksport yang
rendah bagi menggalakkan pembukaan
ladang- ladang
getah baru

KESAN PERKEMBANGAN

Ladang ladang getah dibuka secara

besar besaran di Selangor, Negeri
Sembilan, Johor dan Perak
Tanah Melayu muncul sebagai
pengeluar getah utama di dunia.
Syarikat Eropah seperti Sime Darby,
Guthrie, United Plantations dan
Harrisons & Crossfields menguasai
perusahaan getah di Tanah Melayu.

KEBUN KECIL

Penduduk tempatan mengusahakan

getah secara kebun kecil.
Kebun kecil ialah kawasan tanaman
kurang daripada 40 hektar

KEMELESETAN EKONOMI DUNIA

MENJEJASKAN PERUSAHAAN
GETAH
1920an dan 1930an berlaku kemelesetan
ekonomi dunia.
Harga getah jatuh dan telah memberi
kesan kepada perusahaan getah.
Untuk menyelamatkan keadaan ini,
Rancangan Sekatan Stevenson dan
Perjanjian Peraturan Getah Antarabangsa
telah diperkenalkan.

RANCANGAN SEKATAN STEVENSON

(1922)

Tujuan :
- Mengurangkan pengeluaran
getah
- Meningkatkan harga getah
Negara
- Tanah Melayu
- Sri Lanka
Kesan
- Gagal mencapai
matlamatnya kerana
Belanda di Indonesia terus
meningkatkan pengeluaran
getah
BACK TO MAIN MENU

PERJANJIAN PERATURAN GETAH

ANTARABANGSA
(1934)

Tujuan :
- Mengurangkan pengeluaran
getah mengikut kuota yang
ditetapkan.
- Menstabilkan harga getah
Negara
- Tanah Melayu - Myanmar
- Sabah & Swak
- Indonesia
- Sri Lanka
- IndoChina
UJI MINDA
- India
- Thailand
Kesan
- Harga getah berjaya
ditingkatkan semula
sebelum Perang Dunia
Kedua

6.4 Perkembangan Perusahaan Perlombongan

British memajukan perlombongan dan mengaut hasil
galian seperti bijih timah, emas, arang batu, bauksit,
bijih besi dan ilmanit.

Emas dilombong di Raub, Pahang.

Arang batu dilombong di Batu Arang, Selangor.
Bauksit dilombong di Bukit Pasir dan Teluk
Ramunia di Johor, Teluk Emas di Melaka.
Bijih besi dilombong di Bukit Besi(Terengganu),
Rompin(Pahang), Kedah, Perak dan Johor
Ilmanit dilombong di Batang Padang, Perak

Kawasan perlombongan
di Tanah Melayu pada
kurun ke- 20

Perkembangan perlombongan bijih timah

Sebelum campur tangan British, bijih timah dilombong oleh

orang Melayu secara tradisional mendulang & melampan

1820-an, penglibatan orang Cina dalam perlombongan bijih timah

Orang Cina memperkenal sistem lombong dedah, pam kelikir, palung

Akhir kurun ke-19, Tanah Melayu pengeluar bijih timah terbesar

dunia (55 %)
Awal kurun ke-20, syarikat Eropah perkenal kaedah kapal korek.
1930-an orang Eropah menguasai perusahaan bijih timah

Kaedah mendulang

Kapal korek

Faktor Perkembangan
Perusahaan Bijih Timah
Keperluan Revolusi
Perindustrian
Mengetin makanan

Tenaga buruh
Orang Cina
usahakan
bijih timah

Modal dari syarikat

Eropah
Penggunaan kapal korek
oleh syarikat Eropah

Sistem Perhubungan
Landasan kereta api &
jalan raya dibina
mudahkan bijih timah
dieksport

Langkah Menstabilkan
Harga Bijih Timah

1931 Perjanjian Bijih Timah Antarabangsa

- Melibatkan negara Tanah Melayu, Bolivia,
Nigeria dan Indonesia.

1934 Majlis Bijih Timah Antarabangsa ditubuhkan

- Mengurangkan dan menyelaraskan
pengeluaran bijih timah

UJI MINDA

BACK TO MAIN MENU

6.5 PENGELUARAN
HASIL HUTAN
HASIL HUTAN DIKELUARKAN
SECARA TRADISIONAL
MELALUI KEGIATAN MERAMU

DAMAR

GETAH
JELUTUN
G

HASIL HUTAN
GETAH
PERCA

ROTAN

PEMBALAKAN

DAMAR
KEGUNAAN
UNTUK MENUTUP
RENGGANGAN PADA PAPAN
PERAHU, DIJADIKAN
VARNIS, BAHAN UNTUK
MENGGILAP PERMUKAAN
PAPAN ATAU ROTAN

GETAH PERCA
KEGUNAAN

UNTUK MEMBUAT ALATAN

BEDAH, BOLA GOLF DAN
BAHAN PENEBAT KABEL
TELEGRAF DASAR LAUT.

GETAH JELUTUNG

UNTUK DIJADIKAN RAMUAN

GETAH PENGUNYAH DAN
SEBAGAI PELEKAT DALAM
INDUSTRI GIGI PALSU.

KEGUNAAN
DIJADIKAN BAKUL, TIKAR,
TONGKAT, TANGKAI PAYUNG
DAN PERABOT.

KEGUNAAN

DIGUNAKAN SEBAGAI BAHAN

BINAAN, MEMBUAT PERABOT,
PERAHU. DIEKSPORT KE CHINA
DAN BRITAIN.

DASAR EKONOMI BRITISH

TELAH MEWUJUDKAN
DWIEKONOMI DI TANAH
MELAYU

EKONOMI
DAGANGAN

EKONOMI
TRADISIONAL

DWIEKONOMI
EKONOMI
TRADISIONAL

BERCORAK SARA DIRI

DIJALANKAN OLEH
PENDUDUK TEMPATAN
KHUSUSNYA ORANG MELAYU
DI LUAR BANDAR
TERTUMPU PADA KEGIATAN
MENANAM PADI DAN
MENANGKAP IKAN.
MENGGUNAKAN ALAT
TRADISIONAL
TIDAK MENGGUNAKAN
BURUH YANG RAMAI
MELIBATKAN MODAL YANG
KECIL

EKONOMI
DAGANGAN

BERORIENTASIKAN EKSPORT.
DIKUASAI OLEH SYARIKAT
ASING. KHUSUSNYA
SYARIKAT EROPAH.
TERTUMPU PADA
PERLOMBONGAN BIJIH TIMAH
DAN PERUSAHAAN GETAH.
MENGGUNAKAN TEKNOLOGI
MODEN.
MELIBATKAN TENAGA BURUH
YANG RAMAI.
MELIBATKAN PELABURAN
MODAL YANG BESAR.

 PERKEMBANGAN EKONOMI TIDAK SEIMBANG.

EKONOMI TRADISIONAL TIDAK BERKEMBANG DAN
DIABAIKAN OLEH BRITISH.
WUJUDNYA JURANG EKONOMI ANTARA
MASYARAKAT BANDAR DENGAN LUAR BANDAR.
EKONOMI DAGANGAN BERKEMBANG DENGAN PESAT.
KEMUDAHAN DAN KEMAJUAN TIDAK DAPAT
DINIKMATI OLEH ORANG MELAYU.

UJI MINDA

BACK TO MAIN MENU

6.6 PERKEMBANGAN EKONOMI

MEMBAWA PERUBAHAN
Kemajuan pesat dalam bidang ekonomi
terutamanya perlombongan bijih timah dan
perusahaan getah telah membawa pelbagai
perubahan.
Kemudahan asas seperti sistem perhubungan,
pengangkutan dan kesihatan disediakan.
Buruh-buruh luar dibawa masuk
Ini telah memberi perubahan kepada keadaan
sosioekonomi dan budaya di negara kita

PENGGUNAAN BURUH
LUAR
British menggalakkan kemasukan imigran Cina dan
India.
Ramai orang Cina dibawa masuk bekerja di
lombong bijih timah di Perak, Selangor dan Negeri
Sembilan.
Mereka berasal dari selatan Cina dan dibawa
masuk melalui Sistem Kontrak.
Orang India dibawa masuk bekerja di ladang
ladang getah.
Kebanyakan mereka berasal dari Selatan India dan
mereka dibawa masuk melalui Sistem Kangani

CARA KEMASUKAN
BURUH LUAR
BURUH CINA
(SISTEM KONTRAK)
- Dibawa masuk ke TM oleh
majikan
- Tambang perjalanan dibayar
majikan
- Makanan, pakaian dan tempat
tinggal disediakan oleh
majikan
- Mereka dikehendaki bekerja
dengan majikan sehingga
hutang tambang mereka
selesai
- Bebas bekerja dengan majikan
lain apabila tamat kontrak.

BURUH INDIA
(SISTEM KANGANI)
- Kangani ialah penyelia atau
ketua pekerja di ladang getah
- Mereka dihantar oleh pemilik
ladang ke India untuk mencari
buruh
- Urusan tambang dan
perjalanan buruh diuruskan
oleh Kangani
- Komisen Kangani dibayar
berdasarkan jumlah buruh
yang dibawa masuk
- Buruh diletak di bawah jagaan
Kangani
- Buruh dibayar gaji tetap
- Buruh bekerja dengan majikan
sehingga selesai hutang
tambang

PENGENALAN KAUM
MENGIKUT KEGIATAN
EKONOMI
KAUM
Melayu
Cina
India

KAWASAN

KEGIATAN
EKONOMI
Desa
Petani
Nelayan
Lombong
Pelombong
Bandar
Peniaga
Ladang getah Pekerja
ladang

KESAN

Kewujudan masyarakat berbilang

kaum
Wujud jurang ekonomi antara kaum
Perpaduan kaum sukar dicapai

PERKEMBANGAN SISTEM
PENGANGKUTAN DAN
PERHUBUNGAN

British memerlukan sistem

pengangkutan dan perhubungan yang
cekap dan pantas untuk membawa
bijih timah dan getah ke pelabuhan
untuk dieksport.
Bagi memenuhi keperluan ini, landasan
kereta api, jalan raya, perkhidmatan
pos, telegraf dan telefon
diperkenalkan.

PERKEMBANGAN SISTEM
PENGANGKUTAN DAN
PERHUBUNGAN

PERKEMBANGAN LANDASAN KERETA API

Fasa pertama (1885 1896)

menghubungkan kawasan lombong dengan pelabuhan untuk
memudahkan bijih timah dieksport.
-Taiping ke Port Weld (Kuala Sepetang)
- Kuala Lumpur ke Port Swettenham
- Seremban ke Port Dickson
- Ipoh dan Batu Gajah ke Telok Anson (Teluk Intan)

Fasa kedua (1897 1909)

Menghubungkan kawasan utara dan selatan apabila

NNMB ditubuhkan
Memenuhi keperluan ekonomi akibat perkembangan
bijih timah dan getah
Memudahkan pentadbiran British

Fasa ketiga (1910 1931)

Dibina selepas British menguasai

NNMB
Menghubungkan seluruh TM kecuali
Tganu
Memenuhi keperluan ekonomi
Memudahkan pentadbiran British
Sebagai pengangkutan awam

PERKEMBANGAN JALAN RAYA

Pada peringkat awal, bertujuan

menghubungkan kawasan bijih timah dan
pertanian dengan stesen kereta api
Rangkaian jalan raya berkembang pesat apabila
penggunaan kenderaan bermotor meningkat pada
awal kurun ke 20
Menghubungkan kawasan ekonomi dengan
pelabuhan antara bandar besar dengan bandar
kecil
1939 menghubungkan seluruh TM yang
mempunyai kepentingan ekonomi kepada British
dan memudahkan pentadbiran

PENGANGKUTAN LAUT

1890 Perkhidmatan kapal wap, Syarikat Straits Steamship

ditubuhkan di Singapura untuk memberi perkhidmatan
kepada pelabuhan di NNM
Kapal susur pantai berperanan membawa bekalan makanan,
jentera dan buruh untuk perusahaan bijih timah.

PENGANGKUTAN UDARA

1937 Penerbangan awam diperkenalkan oleh

Syarikat Wearne Air Services beribupejabat
di Singapura
Penerbangan antara Kuala Lumpur, Singapura
dan Pulau Pinang
Selepas Perang Dunia Kedua,penerbangan awam
dikendalikan oleh Syarikat Penerbangan TM

PERHUBUNGAN
Sistem
pos

Telegra
f

BRITISH MEMAJUKAN
SISTEM PERHUBUNGAN

Radio

Telefon

LEMBAGA KESIHATAN

Ditubuhkan pada tahun 1890

Bertujuan memastikan kebersihan bandar

KEMUDAHAN ASAS DAN PERKHIDMATAN KESIHATAN

HOSPITAL DAN PUSAT KESIHATAN

KECIL

Hospital kerajaan terawal dibina di

Kuala Lumpur, Taiping dan Pulau Pinang
Pusat kesihatan kecil memudahkan
penduduk di luar bandar
Pusat kesihatan kecil didirikan di Perak,
Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang

INSTITUT PENYELIDIKAN
PERUBATAN

Ditubuhkan pada tahun 1901 di

Kuala Lumpur
Bertujuan menyelidik punca dan
langkah pencegahan bagi penyakit
berbahaya seperti malaria dan beri beri

JABATAN PARIT DAN TALI AIR

a)
b)
c)
d)

Ditubuhkan pada tahun 1931

Bertujuan memajukan tanaman padi
Kawasan sawah padi dibuka di Sungai Manik, Perak dan
Tanjung Karang, Selangor.
Terusan Wan Mat Saman
Dibina pada tahun 1885 dan siap pada tahun 1895
Dibina sepanjang 35 km dari Alor Star ke Gurun
Dibina menggunakan tenaga manusia dan peralatan tradisional
Unggun api dinyalakan pada jarak tertentu untuk memastikan
terusan digali dengan lurus

TENAGA ELEKTRIK

Pada awal kurun ke 20, tenaga

elektrik disalurkan ke Pulau Pinang
dan Kuala Lumpur
1930 Empangan Hidroelektrik
Chenderoh dibuka untuk
menampung keperluan tenaga
elektrik

KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN

BANDAR BARU
Pertengahan kurun ke 19, banyak petempatan baru
dibuka di kawasan
kegiatan ekonomi terutamanya di kawasan
perlombongan bijih timah
Petempatan itu berkembang menjadi pusat
pentadbiran dan perniagaan

Faktor utama kemunculan bandar baru ialah

disebabkan
perkembangan perlombongan bijih timah

IPOH

Terletak di Lembah Kinta

Dibuka sejak kurun ke 16
Didiami oleh orang Melayu
1880an Lembah Kinta jadi
tumpuan pelombong Cina
apabila bijih timah di Larut
merosot
1935 Dijadikan ibu negeri
Perak menggantikan Taiping

TAIPING

Terletak di dalam daerah Larut

Nama asal Kelian Pauh

1840an Orang Cina memajukan
perlombongan di Larut
Selepas tamat Perang Larut, British
menyusun semula pentadbiran Larut
Nama Kelian Pauh ditukar kepada
Taiping (kedamaian yang abadi)
Dijadikan ibu negeri Perak
menggantikan Ipoh

KUALA LUMPUR
Raja Abdullah, pembesar Klang

membuka lombong bijih timah di

kawasan antara Sg Klang dengan
Sg Gombak pada pertengahan
kurun ke 19
Dikenali sebagai Kuala Lumpur
kerana kawasan itu berlumpur
1880 dijadikan ibu negeri
Selangor menggantikan Klang
1896 pusat pentadbiran NNMB

KEPELBAGAIAN PENDIDIKAN DALAM MASYARAKAT

BERBILANG KAUM

Pembentukan masyarakat berbilang

kaum dan dasar British yang kurang
memberi perhatian kepada bidang
pendidikan telah mewujudkan sistem
pendidikan vernakular.

Vernakular sekolah yang

menggunakan bahasa ibunda sebagai
bahasa pengantar

SEKOLAH MELAYU

Ditubuhkan untuk memberikan pendidikan

sekular kepada anak petani dan nelayan
Pendidikan rendah sehingga darjah enam
Lulusan sekolah Melayu layak menjadi guru,
polis dan jawatan rendah dalam jabatan
kerajaan
Lulusan sekolah Melayu bertujuan
melanjutkan pelajaran ke maktab perguruan
seperti :
a) Maktab Perguruan Melaka (1900)
b) Maktab Perguruan Sultan Idris (1922)
c) Maktab Perguruan Perempuan Melayu Melaka
(1935)

SEKOLAH
CINA

Diusahakan oleh masyarakat Cina dan bertumpu

di bandar
Pendidikan peringkat menengah disediakan
Menggunakan buku dan sukatan pelajaran
dari negara Cina
1920 Enakmen Pendaftaran Sekolah ditubuhkan
bertujuan mengawal sekolah Cina
Menurut enakmen, semua sekolah wajib
didaftarkan

SEKOLAH TAMIL
Diusahakan oleh orang perseorangan
dan pertubuhan masyarakat India
Dibina di kawasan getah
Menggunakan buku dan sukatan pelajaran
dari India
Ada kalanya diajar oleh Kangani
Antara sekolah Tamil yang didirikan di bandar
a) Sekolah Thamboosamy Pillai, Kuala Lumpur
b) Sekolah Vivekananda, Kuala Lumpur
1912 Undang undang buruh ditubuhkan
bertujuan mewajibkan pengusaha ladang
menyediakan sekolah dan guru untuk
anak anak pekerja

SEKOLAH INGGERIS
Pada peringkat awal ditubuhkan oleh
mubaligh Kristian
Terbuka kepada semua kaum
Pendidikan peringkat menengah disediakan
Sukatan pelajaran mengikut sistem pendidikan
di England
Berpeluang melanjutkan pelajaran dalam pelbagai
bidang seperti perubatan, kejuruteraan,
guaman dan pentadbiran
Diberi keutamaan menjawat jawatan yang baik
dalam perkhidmatan kerajaan
1905 Kolej Melayu Kuala Kangsar telah ditubuhkan
untuk memberi pendidikan Inggeris hingga ke peringkat
menengah kepada anak raja dan golongan bangsawan Melayu dan
membolehkan mereka berkhidmat dengan kerajaan British

UJI MINDA

BACK TO MAIN MENU