BAB 3:

Koordinasi
dan gerak
balas
3.1 HOMEOSTASIS DALAM BENDA HIDUP

HOMEOSTASIS ?
?
Pengekalan keadaan persekitaran dalam badan(cecair
intersel & plasma darah sesuatu organisma supaya
seimbang dan stabil(keadaan optima)

suhu air pH Tekanan darah

• Persekitaran dalaman dipergaruhi oleh:
A) faktor fizikal (suhu badan, tekanan darah, tekanan osmotik)
B) faktor kimia (paras gula, garam dlm darah, tekanan separa oksigen
& karbon dioksida)
• Dapat dicapai Melalui mekanisme pembetulan:
-nilai yg menurun rendah drpd nilai normal ditingkatkan semula kepada
nilai normal
-nilai yang naik melebihi nilai normal diturunkan semula kepada nilai
normal
Membenarkan proses dalam badan berjalan dengan baik
Mengawal atur suhu badan

• Suhu badan manusia sentiasa 37c

• Suhu badan yg lebih /kurang menjejaskan tindak balas biokimia

Reseptor Efektor
(Termoreseptor • Otot licin(alteriol kulit) mengendur
Pusat kawalan • Otot regang (bulu roma kendur & mendatar-
pd kulit) kurangkan pemerangkapan udara pd permukaan
Hipothalamus
Vasodilasi –salur kulit.
otak • Otot rangka –x kecut & kendur..badan x gigil
darah • Kelejar peluh-haba singkir dr badan,badan jd sejuk
mengembang • Kelenjar tiroid & kelenjar adrenal-kurang rembes
hormon,kurang haba dihasilkan ,kadar metabolisma
turun

Suhu badan melebihi di bawah 37c

 Efektor
• Otot licin(alteriol kulit) kecut,kurang darah mengalir ke
Reseptor permukaan kulit.
• Otot regang (bulu roma kecut & tegak –lapisan haba
Vasokonstriksi–salur darah Pusat kawalan terperangkap pd permukaan kulit bertindak sbg
kecut Hipothalamus penebat haba.kehilangan haba dpt dikurangkan
• Otot rangka – kecut & kendur..badan gigil
otak • Kelejar peluh-x rangsangan
-kurang darah mengalir pd • Kelenjar tiroid & kelenjar adrenal-rembes hormon,suhu
permukaan kulit badan meningkat,kadar metabolisma naik

Suhu badan jatuh di bawah 37c

Suhu terlalu tinggi sel dalam organisma akan mati
TERMOSTAT dalam penas air dapat
mengesan suhu

Suis berfungsi jika suhu terlalu rendah

Suis ditutup  jika suhu terlalu tinggi
 PROSES KAWALAN HOMEOSTASIS

Pusat Mekanisme

menurun
Meningka

kawalan pembetulan
t

Julat suhu normal Julat suhu normal

Meningkat
Menurun

Pusat Mekanisme
kawalan pembetulan
 Kawal Atur Kandungan Air

Dikesan oleh Mekanisme pembetulan

hormonginjal
otak

menurun
Hasilkan banyak air kencing
meningkat

Aras air normal Aras air normal

meningkat
menurun

Dikesan oleh Mekanisme pembetulan

otak hormonginjal
Hasilkan sedikit air kencing
-rasa haus
 Kawal Atur Suhu Badan

Dikesan oleh Mekanisme pembetulan

-salur darah kembang
otak

menurun
-bulu roma condong
meningka

-berpeluh
-aktiviti hormon/rangka
berkurang
-kurang air kencing
t

Suhu normal(37oC) Suhu normal (37oC)

Mekanisme pembetulan

meningkat
menurun

-salur darah kecut

-bulu roma menegak
Dikesan oleh otak -kurang berpeluh
-aktiviti hormon/rangka
bertambah
-banyak air kencing
HOMEOSTASIS DALAM HAIWAN
Mereka tidak
mempunyai
kilang peluh.
Bagaimana
mereka
mengekalka
n
Menjilat bulu
untuk
mengurangkan
suhu badan
 Menjelirkan
Bulu menegak lidah supaya
apabila suhu badan
kesejukan berkurangan
PERSEKITARAN SEJUK
• Aktiviti badan berkurangan
• Suhu badan

PERSEKITARAN PANAS
• Aktiviti badan bertambah
• Suhu badan
• Siput kehilangan banyak air di
permukaan kulit
 Mencari tempat lembap
• Lapisan kulit berlilin
• Kehilangan wap airmelalui spirakel
 Menutup spirakel antara dua gerakan
pernafasan
HOMEOSTASIS DALAM TUMBUHAN

TENGAHARI PETANG
(pokok pisang menggulungkan
daunnyauntuk kurangkan
kehilangan air)
 TRANSPIRASI
Proses kehilangan air(dalam
bentuk wap air) daripada
tumbuhan ke persekitaran
melalui stoma
 Waktu siang Suhu terlalu tinggi
Stoma terbuka lebihan air Stoma tertutup kurangkan
tersejat daripada daun air tersejat daripada daun
 KEPENTINGAN HOMEOSTASIS KEPADA
KEHIDUPAN
• Menyediakan kondisi yang optimum
• Mengekalkan keseimbangan badan
• Tanpa homeostasis: