Anda di halaman 1dari 35

TEORI DAN KEMAHIRAN ASAS

DALAM PROSES KAUNSELING


RENTETAN PERISTIWA YANG MENCEMASKAN
IBUBAPA, PENDIDIK DAN MASYARAKAT

• 3/6/2000 - Sekolah dibakar di Taman Tun.


• ? /6/2000-Sekolah dibakar di Kota Tinggi
• 12/6/2000- Murid menghantar peluru kepada guru di
Sg Besi.
• 21/6/2000-Pelajar perempuan ditikam di Sek Ampang
• 26/6/2000-Sekolah dibakar di Shah Alam
• ? /6/2000-Pelajar perempuan diberi minum racun

Tajuk-tajuk akhbar tempatan


Sigmund Freud (1930) Keputusan yang
dibuat oleh remaja untuk masa depannya
banyak bergantung kepada pengalaman awal
kehidupannya.
G. Stanley Hall (1891) merumuskan
bahawa tahap keremajaan merupakan
tahap yang paling mustahak dalam
kehidupan seseorang.
Kemesraan ‘caring’
• Kajian oleh Dr James Tuney ‘tahap kasih sayang’ pelajar
dan guru mendapati:
• ‘Do u care about your teachers? - high-
• Do u care about your student? - high-
• But the student perceived extremely low levels from their
teachers.
• They perceived the teachers only care the A
student.
19 KANAK-KANAK,
191 DEWASA TERBUNUH
MASALAH DAPAT DIKATEGORIKAN KEPADA 4

ROH
ROH

EMOSI

KOGNITIF

TINGKAH
TINGKAH LAKU
LAKU
DOMAIN-DOMAIN INTELEK

DOMAIN
DOMAIN KOGNITIF
KOGNITIF
BLOOM
BLOOM 1967
1967
PENGETAHUAN
PENGETAHUAN--KEFAHAMAN
KEFAHAMAN--APLIKASI
APLIKASI--
ANALISIS
ANALISIS--SINTESIS
SINTESIS--PENILAIAN
PENILAIAN

DOMAIN
DOMAIN AFEKTIF
AFEKTIF
COLEMAN
COLEMAN (1995)
(1995)
EQ
EQ
MEMAHAMI
MEMAHAMIEMOSI
EMOSISENDIRI
SENDIRI--KEBOLEHAN
KEBOLEHANEMOSI
EMOSISENDIRI
SENDIRI
--MEMOTIVASI
MEMOTIVASIDIRI
DIRI--MENYEDARI
MENYEDARIEMOSI
EMOSIORANG
ORANGLAIN
LAIN--
MENGENDALI
MENGENDALIHUBUNGAN
HUBUNGANBAIK
BAIKDENGAN
DENGANORANG
ORANGLAIN
LAIN
PC PANDANGAN TENTANG MANUSIA
Manusia pada nalurinya ingin berkembang ke arah kesejahteraan kendiri
Pembentukan konsep kendiri seseorang terhasil dari persepsi individu berhubung
dengan pengalamannya yang positif dan negatif

PEMASALAHAN WUJUD APABILA….


Desakan dalaman yang ingin berkembang berkonflik
dengan persekitaran yang menekan.

MATLAMAT MENOLONG ADALAH UNTUK…


UNTUK
• menyepadukan semula antara rasa hati yang sebenar yang ada
di dalam diri dengan konsep kendirinya.
TEKNIK MENOLONG
•terima tanpa syarat - redha dengan keadaan - percaya - empati
- ikatan hubungan yang rapat
PANDANGAN TERHADAP MANUSIA
Manusia dilahirkan dengan potensi untuk berfikir secara
rasional

MANUSIA BERMASALAH
APABILA…

RET sistem kepercayaan penuh


dengan pemikiran dan idea
yang tidak rasional mengenai
sesuatu perkara yang dilihat
atau dialami.

MATLAMAT MENOLONG
Mendiagnosis rasional dan emosinya - celikakal RET -mengajar
perkara yang rasional - mewujudkan pemikiran baru.

TEKNIK-TEKNIK:
hilangkan rasa segan - imajan rasional - membina kenyataan
bersungguh - latihan proses kelompok - main peranan
•PPANDANGAN TERHADAP MANUSIA
TINGKAH LAKU
•PPerlakuan manusia bersifat mekanikal
•RRangsangan boleh mempengaruhi T/L

MASALAH BERLAKU APABILA…


•Manusia belajar perkara yang salah
•Manusia meniru perkara yang salah
•Memberi gerakbalas yang salah pada suatu rangsangan

MATLAMAT MENOLONG
•MMemperbaiki pengalaman belajar seseorang
•BBelajar memecahkan TL yang tidak dikehendaki dan mengatasi masalah konflik tidak tegas diri.
TEKNIK-TEKNIK
mengenalpasti masalah - imageri terpimpin - main peranan - pantau kendiri -pemerhatian TL -
menstruktur kognitif
PERSPEKTIF
PERSPEKTIF AL-GHAZALI
AL-GHAZALI
PANDANGAN TERHADAP MANUSIA
Jasad + Akal + Kalbu + Roh = INSAN KAMIL / HAIWAN

MANUSIA BERMASALAH APABILA …


• Lupa tentang hakikat kejadian
• Lupa tentang Pencipta
• Lupa tentang Hari Perhitungan
• Lupa tentang hakikat kehidupan Abadi

MATLAMAT MENOLONG
Kesedaran Kendiri – Kesedaran Tentang Alam - Kesedaran Tentang Pencipta -
Kesedaran Tentang Hari Perhitungan
TEKNIK-TEKNIK:
Menerima tanpa syarat - Melayan dengan rasa kasih sayang - Berbincang tentang
kefahaman terhadap Islam
Pendidikan Di Malaysia ialah satu usaha berterusan
ke arah lebih memperkembangkan potensi individu
secara menyeluruh dan bersepadu untuk
melahirkan insan yang seimbang dan harmonis
dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani
berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada
Tuhan. Usaha ini adalah bertujuan untuk melahirkan
warganegara Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia, bertanggung
jawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan
diri serta memberikan sumbangan terhadap
keharmonian dan kemakmuran keluarga, masyarakat
dan negara.
MODEL MENANGANI MASALAH

• LANGKAH 1: MENGENAL PASTI DAN


MENDEFINISI MASALAH
• LANGKAH 2: MEWUJUDKAN JALAN
PENYELESAIAN YANG POSITIF
• LANGKAH 3:MENILAI LANGKAH YANG
PALING SESUAI DAN BERKESAN
• LANGKAH 4: MELAKSANAKAN KEPUTUSAN
YANG TELAH DIAMBIL
Bimbingan
• Bimbingan adalah falsafah pendidikan yang umum atau
pemikiran pendidik yang memberi nilai kepada keunikan
individu. Apabila seseorang memberikan sesuatu tunjuk
ajar dan nasihat kepada kita, maka itu adalah merupakan
bimbingan secara biasa. Bimbingan juga boleh dinyatakan
sebagai proses pengajaran yang melibatkan individu diberi
maklumat dan diberitahu bagaimana cara untuk mencapai
matlamat. Myrick (1997)
KAUNSELING
• …satu proses dan aktiviti pertolongan yang
dilakukan oleh kaunselor yang
menggunakan pengetahuan dan teknik
psikologi untuk tujuan menolong individu
berubah daripada keadaannya sekarang
kepada suatu keadaan yang
dikehendakinya. - Dr Shuib (1995)
PERHUBUNGAN KAUNSELING
• PERSEPSI DIRI • PERSEPSI DIRI
• KEPERLUAN • KEPERLUAN
• NILAI • NILAI
• PERASAAN • PERASAAN
• PENGALAMAN • PENGALAMAN
• JANGKAAN • JANGKAAN
• KEPAKARAN • MASALAH
PRINSIP BIMBINGAN
• TUGAS PENDIDIKAN
• PROSES PENGETAHUAN
• UNTUK SEMUA INDIVIDU YANG
MEMERLUKAN
• SETIAP INDIVIDU BERUPAYA UNTUK
BERKEMBANG
PRINSIP KAUNSELING
• KLIEN DITERIMA DAN DILAYAN
• PERHUBUNGAN BERSIFAT PERMISIF
• PEMIKIRAN BERSAMA KAUNSELOR-
KLIEN
TAHAP-TAHAP
PROSES
KAUNSELING
• PERMULAAN : BERSEDIA DAN MEMULAKAN PERHUBUNGAN
• PENJELASAN :MENYATAKAN MASALAH DAN KESEDIHAN
SERTA SEBAB-SEBAB MENDAPATKAN PERTOLONGAN
• MENSTRUKTURKAN : MEMBUAT KONTRAK DAN
STRUKTUR

• MEMBINA PERHUBUNGAN
• PENEROKAAN : MENEROKA MASALAH, MERUMUS
MATLAMAT, MERANCANG STRATEGI, MENGUTIP FAKTA, MELAHIRKAN
PERASAAN YANG LEBIH DALAM, MEMPELAJARI KEMAHIRAN BARU
• PENGUKUHAN : MENEROKA ALTERNATIF, MENJELAJAH
PERASAAN, MENGAMAL KEMAHIRAN-KEMAHIRAN BARU
• PERANCANGAN : MEMBUAT PELAN TINDAKAN DENGAN
MENGGUNAKAN STRATEGI UNTUK SELESAI KONFLIK, MENGURANGKAN
PERASAAN YANG MENYAYAT HATI, MENGUKUHKAN KEMAHIRAN

• PENAMATAN : MENILAI HASIL-HASIL DAN MENAMATKAN


PERHUBUNGAN
Kemahiran Asas
KEMAHIRAN MENDENGAR :
• MEMBERI PERHATIAN :
KONTEK MATA, JARAK, CARA DUDUK,
GERAK GERI, BERBAHASA
• MEMPARAFRASA : MENYATAKAN
KEMBALI MESEJ DENGAN CARA YANG
MUDAH
• MENJELASKAN : MENYUSUN
SEMULA, MERINGKASKAN
• MEMERIKSA PERSEPSI :
MINTA MAKLUM BALAS TENTANG
KETEPATAN PENDENGARAN DAN
PEMAHAMAN ANDA.
MEMIMPIN :
• MEMIMPIN SECARA TAK
LANGSUNG: APAKAH YANG INGIN ANDA BINCANGKAN?
• MEMIMPIN SECARA LANGSUNG :
CERITAKANLAH LAGI MENGENAI HUBUNGAN ANDA DENGAN AYAH.

• MEMBERI FOKUS : MENUMPUKAN PERBINCANGAN


KEPADA PERKARA YANG DIFIKIRKAN BERFAEDAH

• MENYOAL : SOALAN-SOALAN TERBUKA, SOALAN-SOALAN


BERKAITAN PERASAAN, SOALAN KE ARAH PENJELASAN BUKANNYA
MEMINTA MAKLUMAT.
REFLEKSI
• ISI : PERNYATAAN SEMULA IDEA-IDEA PENTING
• PENGALAMAN : MEMBERI PERHATIAN
KEPADA GERAK GERI TUBUH

• PERASAAN : MEMBERI FOKUS KEPADA


PERASAAN
MERUMUSKAN
• BERI PERHATIAN KEPADA TEMA
DAN NADA EMOSI
• SUSUNKAN IDEA DAN PERASAAN-
PERASAAN PENTING
• JANGAN TAMBAH IDEA BARU
• MINTA JUGA KLIEN MERUMUSKAN
KONFRAN
• MENGHURAI PERASAAN
• MENYATAKAN PERASAAN
• MEMBERI MAKLUM BALAS
• MENGULANG
• MENGAIT
MENTAFSIR
• PERHATIKAN MESEJ-MESEJ ASAS
• PARAFRASAKAN MESEJ INI
• TAMBAHKAN KEFAHAMAN ANDA
TENTANG MESEJ YANG TERSIRAT INI.
• DAPATKAN TINDAK BALAS DARI KLIEN
UNTUK MEMBANTU MEMBUAT
TAFSIRAN
• MATLAMAT IALAH UNTUK MEMBANTU
KLIEN MEMBUAT TAFSIRANNYA
SENDIRI
MEMBERI MAKLUMAT
• MEMBERI MAKLUMAT
• MEMBERI NASIHAT
• MEMBERI SARANAN
JENIS-JENIS PERKHIDMATAN
BIMBINGAN & KAUNSELING
• INVENTORI INDIVIDU & • BIMBINGAN KELOMPOK
REKOD – PERKEMBANGAN DIRI
– FAIL b&k, REKOD BUTIR PENILAIAN MINAT – KEROHANIAN
– KEHADIRAN, REKOD, PENCAPAIAN, – PERHUBUNGAN
TAFSIRAN, KAJISELIDIK PELAJAR – PENGURUSAN T/L

• SEBARAN MAKLUMAT • KAUNSELING INDIVIDU


– PENDIDIKAN, LATIHAN, VOKASIONAL – AKADEMIK,PERIBADI, KERJAYA,
– SOSIAL DAN PERIBADI, KERJAYA PERHUBUNGAN
– DADAH, HIV, SARS,INHALAN • DADAH
• PENEMPATAN – BIMBINGAN IND DAN KELOMPOK
– PEMILIHAN KO-KURIKULUM – RAWATAN PEMULIHAN
– PENEMPATAM PEKERJAAN – PENYESUAIAN DIRI
– MENGEMASKINI DATA PELAJAR • PENILAIAN
• PERUNDINGAN & RUJUKAN – MENILAI KEBERKESANAN PROGRAM
– PERUNDINGAN DGN PENTADBIR – PRS, BINA INSAN, MOTIVASI DLL.
– IBU BAPA
– PROFESIONAL LUAR
– MASYARAKAT SETEMPAT
INGAT
• PERUBAHAN BOLEH BERLAKU BILA-
BILA MASA. KITA PERLU
BERSABAR.
• BUKAN SEMUA PELAJAR BOLEH
DIUBAH.
• JANGAN KECEWA KALAU MEREKA
TAK MAHU BERUBAH.
• YANG PENTING …JANGAN PUTUS
ASA UNTUK MENOLONG.
SEKIAN
TERIMA
KASIH

Anda mungkin juga menyukai