TITI MANGSA
Disusun oleh :
Adam prasetyo (1902101123)
Intan Cindy Ristry H. (1902101258)
SUBAB :
Proses Nggawe
Proses Morfologis
Kriyo Nganggo
Basa Jawa
A. Definisi Morfologi
Jinise Tembung jawa kaperang dadi 10 jinis. Jinis kasebut ing ngisor iki:
Tembung yaiku satuan bebas 1. Tembung aran / obyek / kata benda / kata benda (tembung sing nerangake jeneng
kasebut barang, loro konkrit lan abstrak).
sing diwatesi dening spasi 2. Tembung kriya / karya / tembung kriya / tembung kriya (tembung sing nerangake
migunani ing loro-lorone. utawa nembang) tumindak, makarya).
3. Tembung katrangan / keterangan / kata keterangan / kata keterangan (nerangake
predikat utawa tembung liyane). Tuladha: wingi = wingi, sajrone = durung
4. Tembung right / state / adjective / adjective (nerangake kahanan obyek / liyane).
5. Tembung sesuluh / ganti / pronominal / kata ganti (ganti posisi wong, barang, papan,
wektu lsp.
6. Tembung wilangan / angka / numeralia (nerangake angka). Tuladha: telu = telu,
selwe = rong puluh lima
7. Tembung panggandheng / sesambungan / konjungsi / konjungsi tembung kanthi
tembung). Tuladha: lan = lan, karo = nganggo
8. Tembung ancer-ancer / ngarep / preposisi / preposisi (tembung kang miwiti tembung
liyane, bernosi menehi tandha asale, papan, sebab). Tuladha: ing = di, saka = saka aku
Tembung panyilah / sandhangan / artikel (nerangake status lan sebutan wong /
kewan / liyane). Tuladha: Sang, Si, Hyang
9. Tembung panguwuh / panelpon / interjeksi (nyawiji, ekspresi lisan iku emotif).
D. Proses Nggawe Kriyo Nganggo
Basa Jawa
Shortening tembung minangka proses morfologis kanthi ngilangi utawa cekak perangan morfem utawa
5. Nyingkat
gabungake dadi a singkatan, nanging maknane padha karo arti saka formulir lengkap.
Pisah cekak nganti 4, yaiku:
• Singkatan, yaiku huruf utawa klompok huruf minangka bentuk cendhak siji utawa luwih tembung
• Akronim, yaiku singkatan kanthi wujud gabungan huruf utawa suku kata, utawa bagean saka liyane sing
ditulis lan diucapake minangka tembung alami
• Kontraksi, yaiku nyingkat tembung, suku kata, utawa gabungan tembung kanthi mbusak huruf sing
makili font ing tembung kasebut.
• Apheresis, yaiku gejala basa sing cenderung ninggalake huruf awal utawa suku kata wiwitaning tembung.
Kesimpulan
Morfologi minangka salah sawijining cabang kajian linguistik (kajian basa) sing nyinaoni wujud tembung,
pangowahan tembung, lan pengaruh pangowahan kasebut ing makna lan kelas tembung nerangake morfologi minangka
bagean saka linguistik sing bidange nyelidiki seluk-beluk bentuk tembung, lan kemungkinan ana owah-owahan kelas
makna tembung sing muncul minangka asil pangowahan wujud tembung.
Tembung kaperang dadi rong jinis, yaiku tembung dhasar lan tembung dhasar. Tembung dhasar yaiku unit paling
cilik sing dadi asal usul utawa wiwitane tembung kompleks. Tembung dhasar yaiku unit, loro tunggal lan kompleks,
sing dadi dhasar pambentukan luwih gedhe utawa luwih kompleks. Proses mbentuk tembung kriya basa jawa, tembung
kriya yaiku tembung nggambarake proyek utawa kegiatan. Ing struktur ukara, tembung kriya ngenggoni fungsi
predikat lan umume aktif lan pasif. Ana pola formasi Tembung kriya jati mati basa jawa sing ngalami proses
morfologis, ana lima, sing pertama afiksasi kaperang dadi prefiks (prefiks), infiks (sisipan), seselan (akhiran), konflik,
gabung afiks.
Kaloro reduplikasi diperang dadi loro, yaiku reduplikasi parsial lan reduplikasi lengkap. Telu komposisi kaperang
dadi loro, yaiku komposisi sing sampurna lan komposisi sing ora sampurna sampurna Papat modifikasi dipérang dadi
komposisi kosong lan komposisi internal. Lima sing pungkasan, ana patang watesan, yaiku singkatan, akronim,
kontraksi lan apheresis.
MATUR NUWUN