KERTAS PENERANGAN

Muka 1 dari 10
JABATAN: KEJURUTERAAN ELEKTRIK
BAHAGIAN: PENJAGA JENTERA ELEKTRIK
KURSUS: PENJAGA JENTERA ELEKTRIK A1
DUTI: ELEKTRIK ASAS Kod No:
IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 TASK: SUMBER BEKALAN ELEKTRIK
TAJUK: PUNCA-PUNCA DAN KESAN-KESAN ELEKTRIK.
TUJUAN:
1. Tahu struktur asas dan s!at at"# dan s!at$s!at asas %as &arah at"#.
'. T(ntukan arah a)ran arus dan arah a)ran ()(%tr"n.
*. S(narakan +un%a$+un%a ()(ktrk.
,. T(ran-kan k(san$k(san ()(ktrk.
MAKLUMAT:
TERI ELEKTRN ASAS.
A. P!"#!"a$a".
M(nurut ka.an t("r #"d(n/ s(#ua .r# 0+(+(.a)/ %(%ar dan -as1 #(#+un2a s!at ()(ktrk
s(#u)a .ad dan t(rdr dar+ada &arah$&arah k(%). 3arah k(%) n d +an--) %o$!ku$ dan da+at
d)hat d(n-an #(n--unakan #kr"sk"+ ()(ktr"n 04(rkuasa tn--1. M")(ku) +u)a t(rdr dar+ada
at"#$at"#.
S(suatu .r# 2an- t(rdr dar+ada #")(ku) 2an- #(#+un2a at"# 2an- sa#a ada)ah dk(na)
s(4a-a u"&ur/ #anaka)a .r# 2an- t(rdr dar+ada #")(ku) 2an- #(#+un2a at"# 2an- 4(r4(&a
dk(na) s(4a-a &!'a(ia".
5"nt"h unsur a)ah "ks-(n/ kar4"n/ a)u#nu# dan s(4a-an2a. 5"nt"h s(4atan a)ah ar
0h2dr"-(n "ksda1/ +)u#4u# "ksda dan s(4a-an2a.
INSTITUT KEMAHIRAN BELIA NEGARA
DUSUN TUA) HULU LANGAT
*+100 SELANGR DARUL EHSAN
MALA,SIA.
Muka - dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
B. S(ruk(ur a&a& a(o%.
Ra.ah d4a6ah #(nun.ukkan satu %"nt"h struktur #")(ku) ar :
Ra.ah 1.1 7 Struktur #")(ku) ar
Ar a)ah s(4atan 2an- t(rdr dar+ada #")(ku)$#")(ku) ar. M")(ku) ar +u)a t(rdr dar+ada dua
at"# h2dr"-(n dan satu at"# "ks-(n. At"# h2dr"-(n #(n-andun- satu +r"t"n dan satu ()(%tr"n
#anaka)a at"# "ks-(n #(n-andun- )a+an +r"t"n dan )a+an ()(%tr"n.

Muka + dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
C. Si.a( a(o%.
S(ta+ at"# #(n-andun- s!at$s!at 4(rkut :
At"# #(#+un2a satu +usat 2an- dk(na) s(4a-a nu%)(us dan a #(n-andun- dua .(ns
&arah 2an- )an/ atu +r"t"n 2an- #(#4a6a %as +"st! dan n(utr"n 2an- tdak #(#+un2a
%as 0n(utra)1. Ju#)ah 4)an-an +r"t"n dan n(utr"n a)ah n)a 4(rat at"#. N"#4"r at"# a)ah
.u#)ah 4)an-an +r"t"n s(suatu at"#.
At"# 2an- #(#+un2a ()(%tr"n 2an- s(ntasa 4(r+utar #(n-())n- nu%)(us da)a# 4(ntuk
s(akan$akan ()+s atau k()"#+an-. E)(ktr"n #(#4a6a %as n(-at8( 2an- a#at k(%) dan a
dan--a+ tdak #(#+un2a 4(rat 0191:,0 4(rat +r"t"n1. G(rakan ()(%tr"n n ada)ah s(+(rt
+utaran 4u# #(n-())n- #atahar. B)an-an ()(%tr"n n 4(r-antun- k(+ada .(ns s(suatu
at"#/ #sa)n2a kar4"n #(#+un2a ; ()(ktr"n/ ku+ru# #(n-andun- ': ()(ktr"n dan
s(4a-an2a. E)(ktr"n 4")(h dk()uarkan dar at"# .ka da2a )uar dk(nakan k(atasn2a. Da)a#
k(adaan n"r#a) 4)an-an ()(%tr"n s(suatu at"# ada)ah sa#a d(n-an 4)an-an +r"t"n.
Ra.ah d4a6ah #(nun.ukkan #"d() at"# 2an- d-a#4arkan ")(h B"hr$Ruth(r!"rd.
Ra.ah 1.' 7 Struktur at"#
Muka * dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
At"# #(#+un2a "r4t 4(r)a+s$)a+s atau k()"#+an-. S(ta+ "r4t n #(#+un2a 4)an-an
()(%tr"n 2an- t(rt(ntu. S(takat n/ at"# 2an- +a)n- 4an2ak ()(%tr"n #(#+un2a tu.uh "r4t.
<r4t 2an- +a)n- ha#+r d(n-an nu%)(us "r4t 1 dan "r4t 2an- +a)n- )uar s(ka) dk(na)
s(4a-a "r4t 8a)(ns.
Jadua) 2an- d4a6ah #(nun.ukkan 4)an-an ()(%tr"n 2an- #a#+u da#+un- +ada s(ta+
"r4t.
r'i( /"0 Bi$a"#a" !$!1(ro" /-"20
1 ' = 01 = 11 > '
' ' = 0' = '1 > ?
* ' = 0* = *1 > 1?
, ' = 0, = ,1 > *'
@ ' = 0@ = @1 > @0
; ' = 0; = ;1 > A'
A ' = 0A = A1 > :?
Ra.ah d4a6ah ada)ah struktur at"# 4a- ku+ru# 2an- #(#+un2a ': ()(ktr"n.

Ra.ah 1.* 7 At"# ku+ru#.
<r4t 1 > ' = 1 = 1 > ' ()(ktr"n
<r4t ' > ' = ' = ' > ? ()(ktr"n
<r4t * > ' = * = * > 1? ()(ktr"n
<r4t , > 0.u#)ah ()(%tr"n s(4(nar1 7 0.u#)ah ()(%tr"n 2an- t()ah d)uks1
> ': 7 '? > 1 ()(ktr"n
Muka 3 dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
D. Huku% 1a& !$!k(rik.
Jka s(suatu at"# k(h)an-an ()(ktr"n/ at"# tu akan 4(r%as +"st! atau #(n.ad "n +"st!.
S(4a)kn2a .ka at"# tu #(n(r#a ()(ktr"n 2an- ds(4a4kan +(#ndahan ()(ktr"n ta#4ahan
k(da)a# at"#/ at"# tu akan 4(r%as n(-at! atau #(n.ad "n n(-at!. 5as$%as n dk(na) s(4a-a
%as ()(ktrk.

Ra.ah 1., $ 5as at"#.
T(rda+at 4(r4a-a$4a-a %ara untuk #(n.adkan s(suatu at"# tu 4(r%as +"st! atau n(-at!. Satu
%ara 2an- +a)n- #udah a)ah d(n-an %ara #(n--"s"k. S(4a-a %"nt"h/ .ka kta #(n--"s"k
s(4atan- ka%a d(n-an s(h()a kan sut(ra/ kta akan #(nda+at ka%a tu akan 4(r%as n(-at! #anaka)a
kan tu akan 4(r%as +"st!. 5as n da+at dk(tahu d(n-an #(n--unakan s(4uah ()(ktr"sk"+.
Dua "4.(k 2an- 4(r)anan %as akan #(nark dan %as 2an- sa#a akan #(n")ak 0huku# %as
()(ktrk1/ a+a4)a dua "4.(k 2an- 4(r%as 4(r)anan d4arkan 4(rs(ntuh s(%ara 4(rt(rusan/ "4.(k 2an-
4(r%as n(-at! akan k(h)an-an %as n(-at!/ #anaka)a "4.(k 2an- 4(r%as +"st! akan #(n(r#a %as
n(-at!. In ds(4a4kan +(#ndahan ()(ktr"n 0%as ()(ktrk1 dar "4.(k 4(r%as n(-at! k( "4.(k 4(r%as
+"st!.
5as ()(ktrk .u-a 4")(h 4(r+ndah #()a)u aruhan ()(ktrk/ aruhan k(#a-n(tan/ tndakan k#a dan
s(4a-an2a. Pada k(adaan 4asa 0tada tndakan da2a )uar atas ()(ktr"n1/ s(#ua .r# ada)ah n(utra)
dar s(- %as ()(ktrk.
Muka 4 dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
E. E$!k(ro" '!'a&.
E)(ktr"n 4(r+utar #(n-())n- nuk)(us da)a# "r4tn2a ds(4a4kan ")(h tndakan da2a (#+ar dan
da2a tarkan antara +r"t"n dan ()(ktr"n. E)(ktr"n 2an- 4(rada ha#+r d(n-an nuk)(us )(4h kuat
t(rkat dan sukar dk()uarkan dar "r4tn2a 4(r4andn- d(n-an ()(ktr"n 2an- 4(rada .auh dar
nuk)(us. Jka ()(ktr"n 2an- +a)n- )uar dk(nakan da2a/ a akan k()uar dar "r4tn2a dan #(n.ad
()(ktr"n 4(4as. <r4t 2an- +a)n- )uar d+an--) "r4t 8a)(ns dan ()(ktr"n 2an- 4(rada d"r4t n
d+an--) ()(ktr"n 8a)(ns. B)an-an ()(ktr"n 8a)(ns #(#ankan +(ranan da)a# #(n(ntukan
k(u+a2aan #(n-()uarkan ()(ktr"n 4(4as. At"# +(n-a)r 2an- #(#+un2a kuran- dar , ()(ktr"n
8a)(ns )(4h #udah #(n-()uarkan ()(ktr"n 4(4as d4andn-kan d(n-an at"# +(n(4at 2an-
#(#+un2a )(4h dar , ()(ktr"n 8a)(ns 0()(ktr"n t(rkat1.
T(rda+at 4(r4a-a %ara 4a-a#ana #(n-()uarkan ()(ktr"n dar "r4tn2a. Antaran2a ada)ah s(%ara
aruhan/ ha4a/ k(#a-n(tan/ k#a/ %aha2a/ -(taran dan s(4a-an2a.

Ra.ah 1.@ $ 5"nt"h struktur at"#/ +(n-a)r dan +(n(4at.
Muka 5 dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
6. Ko"&!7 a$ira" aru&.
A+a4)a ()(ktr"n 4(4as 4(r-(rak t(rus dar satu at"# k( at"# 2an- )an/ satu a)ran ()(ktr"n akan
6u.ud. A)ran ()(ktr"n n akan #(n-has)kan arus ()(ktrk. Jka ()(ktr"n #(n-a)r da)a# satu arah
saha.a/ arus t(rus dhas)kan. S(4a)kn2a/ .ka +(n-a)ran ()(ktr"n 4(ru)an- a)k/ arus u)an- a)k
dhas)kan. Arus ()(ktrk #udah #(n-a)r da)a# 4ahan 2an- #(#+un2a 4an2ak ()(ktr"n 4(4as
4(r4andn- 4ahan 2an- #(#+un2a kuran- ()(ktr"n 4(4as.
Da6a a)ah satu 4ahan 2an- #(#+un2a 4an2ak ()(ktr"n 4(4as. Da)a# k(adaan 4asa/ ()(ktr"n$
()(ktr"n 2an- t(rda+at da)a# da6a tu 4(4as 4(r-(rak s(%ara ra6ak. Jka k(dua$dua hu.un-
dsa#4un-kan k(+ada satu +un%a 4at(r/ ()(ktr"n$()(ktr"n 4(4as 2an- 4(r%as n(-at! da)a# da6a
tu akan dtark ")(h k(kutu4an +"st! 4at(r. Pr"s(s +(#ndahan ()(ktr"n n 4(r)aku 4(rt(rusan
k(%ua) .ka sa#4un-an da6a tu d+utuskan atau 4at(r k(ha4san t(na-a.
P(r-(rakan ()(ktr"n ada)ah da)a# satu arah saha.a atu dar +un%a 4(r%as n(-at! k( +un%a 4(r%as
+"st!.
Ra.ah 1.; $ Da6a 2an- 4()u d4(rkan
4(ka)an arus
Ra.ah 1.A $ Da6a s(t()ah d4(rkan 4(ka)an arus
P(r)u dn-atkan 4aha6a s(#ua ()(ktr"n 4(4as 2an- 4(r-(rak dar kutu4 n(-at! k( kutu4 +"st!
da)a# da6a tu 4(r-(rak +ada k()a.uan 2an- sa#a dan a tdak 4(rs(ntuhan/ 4(rtndh/ #(ndu)u
atau k(tn--a)an dantara satu sa#a )an. E)(ktr"n$()(ktr"n n 4(r-(rak dan 4(rh(nt d(n-an
s(r(ntak.
Muka 8 dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1

Ra.ah 1.? $ P(n-a)ran arus da)a# +(n-a)r.
G. P!r'!9aa" a$ira" aru& da" a$ira" !$!k(ro".
Jka s(4uah #(nt") dsa#4un-kan k( 4at(r/ ()(ktr"n$()(ktr"n akan 4(r-(rak dar +un%a n(-at! k(
+un%a +"st! 4at(r. P(r-(rakan n dk(na) s(4a-a +(n-a)ran ()(ktr"n atau arus ()(ktr"nk.
S(4a)kn2a/ a)ran arus atau %as +"st! 4(r)aku dar +un%a +"st! 4at(r k( +un%a n(-at! 4at(r. A)ra
arus 4(r)aku ds(4a4kan +(narkan 4a)k ()(ktr"n 4(r)(4han dar +un%a +"st! k( +un%a n(-at!
#()a)u 4at(r tu.

Ra.ah 1.: $ P(r4andn-an +(n-a)ran arus dan +(n-a)ran ()(ktr"n.
Muka : dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
PUNCA-PUNCA TENAGA ELEKTRIK.
T(na-a ()(ktrk ada)ah satu su#4(r t(na-a 2an- +a)n- #ustahak. E)(ktr"n 2an- #(n-a)r
#(n-has)kan arus ()(ktrk. Da2a 2an- 4")(h #(n--(rakkan ()(ktr"n k()uar dar "r4tn2a dan
s(t(rusn2a #(n-a)rkan arus #(n.ad +un%a t(na-a ()(ktrk. K(s(#ua +un%a$+un%a t(na-a ()(ktrk
4(rdasarkan dua krt(ra atu %as n(-at! #(n")ak ()(ktr"n dan %as +"st! #(nark ()(ktr"n atau %as
n(-at! dan %as +"st! #asn-$#asn- #(n")ak dan #(nark ()(ktr"n s(%ara 4(rt(rusan.
B(rkut ada)ah dantara +un%a$+un%a d#ana t(na-a ()(ktrk n d+(r")(h :
K(+anasan.
G(s(ran.
Tndakan k#a.
5aha2a.
T(kanan.
K(#a-n(tan.
B(rkut ada)ah k(san$k(san ()(ktrk 2an- uta#a atu :
K(#a-n(tan.
Ba4a.
Tndakan k#a.
Bun2.
Ga#4ar.
K(.utan 0r(n.atan1.
Ds(dakan ")(h : Mahdr 4n Mah#""d
Tarkh :1' <-"s '00'
Ru.ukan :
T(kn")"- E)(ktrk Tn-. , 0SPMC1/ Ba4 '.
Prns+ K(.urut(raan E)(ktrk dan E)(ktr"nk/ A4d. Sa#ad Ban!
M$AE$A$00
Muka 10 dari 10
Kod No. IKBNDT.A1.PJE.AE.IFT.001 K!r(a& P!"!ra"#a" No. 1
Soa$a".
1. Lukskan dan t(ran-kan 4naan asas s(ta+ &arah$&arah at"#.010 #arkah1.
'. B)akah s(suatu at"# #(n.ad satu "n.0@ #arkah1
*. B(rkan +(n-(rtan ()(ktr"n 4(4as.010 #arkah1
,. T(ran-kan +(r4(&aan a)ran arus dan a)ran ()(ktr"n.010 #arkah1
@. B(rkan @ 4a-a#ana t(na-a ()(ktrk da+at dhas)kan.0@ #arkah1