Oleh :
Debrina Puspita Andriani, ST., M.Eng
Teknik Industri - Universitas Brawijaya
e-mail : debrina@ub.ac.id
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Outline
2
A f t e r
A N A V A
www.debrina.lecture.ub.ac.id
www.debrina.lecture.ub.ac.id
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Contoh (1)
7
Siang
Sore
Malam
Jumlah
36
42
-32
-40
Banyak Pengamatan
20
Rata-rata
7,2
8,4
-6,4
-8,0
0,3
Contoh (2)
8
J1
J2
J3
J4
C1
+1
-1
C2
+1
-1
C3
+1
-1
-1
+1
Contoh (3)
9
Hipotesis nol
H 01
Contoh (4)
10
JK (C p ) =
2
p
2
ip
n C
F (C p ) =
KT (C p )
KT (kekeliruan)
{36 (40)}2
JK (C1 ) =
= 577,6
2
2
5{(+1) + (1) }
{42 (32)}2
JK (C2 ) =
= 547,6
2
2
5{(+1) + (1) }
{36 42 (32) + (40)}2
JK (C3 ) =
= 9,8
2
2
2
2
5{(+1) + (1) + (1) + (1) }
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Contoh (5)
11
dk
JK
KT
Rata-rata
Waktu
Kekeliruan
1
3
16
1,8
1.135,0
203,2
1,8
378,3
12,7
29,79
Jumlah
20
1.340
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Contoh (6)
12
= 45,48
F (C 2) = 547,6/12,7
F (C 3) = 9,8/12,7
= 43,12
= 0,77
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Kontras Ortogonal
13
JK (C p ) =
2
p
2
n
C
i ip
Uji
rentang Newman-Keuls
Uji Scheff
www.debrina.lecture.ub.ac.id
12,7
= 1,59
5
S Yi =
Dari daftar E, apendiks, dengan v=16, dan alpha 0,05
didapat Rata-rata -8,0
-6,4
7,2
8,4
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Perlakuan
Rentang
3,00
3,65
4,05
RST
4,77
5,80
6,44
www.debrina.lecture.ub.ac.id
2 lawan 4
2 lawan 3
2 lawan 1
1 lawan 4
1 lawan 3
3 lawan 4
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Uji Scheff
18
Contoh (1)
19
C 1= J 1 - J2
C 2= 3J 1 - J 2 - J3 - J 4
Nampak bahwa kedua kontras tidak ortogonal sehingga dapat
dilakukan uji Scheff
Pagi
Siang
Sore
Malam
Jumlah
36
42
-32
-40
Banyak Pengamatan
20
Rata-rata
7,2
8,4
-6,4
-8,0
0,3
k=4
C 1= 36 42 = -6
C 2= 3(36) 42 (-32) (-40) = 138
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Contoh (2)
20
A = (k 1)(F )
A = 3(3,24) = 3,12
sedangkan s(C p ) = KT(kekeliruan) x n icip2
maka (C1 ) = (12,7){5(1)2 + 5(1)2} = 11,27
(C2 ) = (12,7){5(3) 2 + 5(1)2 + 5(1)2 + 5(1) 2} = 27,60
www.debrina.lecture.ub.ac.id
Contoh (3)
21
Selanjutnya didapat
A x s(C1 ) = 35,16
A x s(C2 ) = 86,11