NAMA : FAKRULNIZAM AHMAD (KURSUS: EDU 3105)

TOPIK 1
Teknologi ialah keupayaan menggunakan pengetahuan saintifik atau
pengetahuan lain yang tersusun yang digunakan secara sistematik
sehingga mampu mempamerkan amalan yang praktikal dalam
melaksanakan sesuatu tugas sehingga tugas tersebut mencapai
kejayaan

KONSEP

TEKNOLOGI PENDIDIKAN
Definisi
a) Teknologi Pendidikan
merupakan
perkembangan,
penggunaan dan
penilaian sistem, teknik
dan bantuan dalam
bidang pembelajaran
manusia.

(Department of Education and

Science UK, 1963).

PRINSIP-PRINSIP

Teori mengandungi
konsep, konstruk, prinsip
dan saranan yang
menyumbang kepada
pembinaan kerangka
pengetahuan.

Teknologi pengajaran adalah teori dan

amalan tentang mereka bentuk,
membangun,mengguna, mengurus dan
menilai proses serta sumber untuk
pembelajaran.

Amalan adalah aplikasi

pengetahuan untuk menyelesaikan
masalah pengajaran dan
pembelajaran

Domain
Domain
Domain
Domain
Domain

Rekabentuk
Pengembangan
Penggunaan
Pengurusan
Penilaian

DOMAIN-DOMAIN

PERANAN DAN
KEPENTINGAN TEKNOLOGI
PENDIDIKAN DALAM
PENGAJARANPEMBELAJARAN

PEMBELAJARAN KENDIRI

Teknologi dalam p&p dapat membantu

guru dalam menyampaikan isi kandungan
pelajaran.

Penggunaan pelbagai jenis teknologi

dalam pembelajaran melatih murid agar
bertanggungjawab terhadap
perkembangan dan prestasi akademik
mereka tanpa bergantung pada guru.

PELUANG BELAJAR KEPADA

SEMUA
Telah mengubah sistem dan
proses pembelajaran
konvensional - sistem yang
terbuka dan bebas.

TOPIK 2

Model A.D.D.I.E
Mengandungi lima peringkat:
1. Analisis (analysis),
2. Reka bentuk. (design),
3. Perkembangan
(development),
4. Pelaksanaan
(implementation), dan
5. Penilaian (evaluation).
Reka Bentuk Pengajaran
Reka bentuk pengajaran ialah satu
proses sistematis menterjemahkan
prinsip-prinsip umum pengajaranpembelajaran kepada bentuk
perancangan bahan dan penyampaian
pembelajaran. Terdapat tiga kategori
reka bentuk pengajaran (RP).
Reka Bentuk Pengajaran Sebagai Satu
Proses
Reka Bentuk Pengajaran Sebagai Satu
Disiplin

MODEL GAGNE,BRIGGS DAN WAGER (1992)

Peringkat 1:
Tentukan matlamat pengajaran
Peringkat 2:
Laksanakan analisis pengajaran
Peringkat 3:
Kenal pasti tingkah laku/ciri-ciri
pelajar/pengetahuan sedia ada pelajar
Peringkat 4:
Bina objektif pengajaran-pembelajaran/hasil
pembelajaran
Peringkat 5:
Pilih kaedah penyampaian
Peringkat 6:
Sediakan bahan pengajaran
Peringkat 7:
Rancang dan laksanakan penilaian formatif
Peringkat 8:
Rancang dan laksanakan penilaian sumatif

Model a.s.s.u.r.e
A - analyse learner
S - state objectives
S - select method, media and materials
U - utilise media and materials
R - require learner response/participation
E - evaluate and revise materials
o
Menganalisis ciri pelajar,
o
Nyatakan objektif pengajaran-pembelajaran,
o
Pilih media dan bahan pengajaranpembelajaran,
o
Gunakan media dan bahan pengajaranpembelajaran tersebut,
o
Libatkan pelajar dalam proses pembelajaran,
o
Nilai serba semak semula keberkesanan
penggunaan media dan bahan pengajaran-

Peranan dan kepentingan reka bentuk pengajaran

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Meningkatkan pencapaian pelajar.

Menjadikan p&p bilik darjah lebih teratur.
Memungkinkan objektif & hasil p&p mudah
tercapai.
Membantu dalam proses membuat
keputusan.
Menjadikan penyampaian p&p selaras bagi
kumpulan yg pelbagai.
Menjimatkan masa dan kewangan,
khusus bagi sesuatu program yg besar dan luas.
contoh : pendidikan jarak jauh (pjj)

Enam kategori media berdasarkan ransangan fizikal media (Gagne dan Briggs,
1974).
o
Perkataan / struktur bahasa
o
Bentuk bunyi bukan bahasa
o
Perkataan bercetak
o
Gambar statik
o
Gambar bergerak
o
Sampel sebenar

TOPIK 3: MEDIA PENGAJARAN

Konsep media
menurut Torkelson
(1972)
Saluran mesej
Bentuk mesej
Mesej

Peranan Media Dalam Pengajaran

Instructor Directed Learning
Learner Directed Learning
Distance Education
Thematic Instruction
Special Education
Portfolios

Smaldino et. al

(2005)

Konsep media menurut Torkelson (1972)

1. MESEJ Isi kandungan
Cth. Pengumuman Laporan
2. BENTUK MESEJ Bagaimana
Cth. Lisan, visual
3. SALURANMESEJ Peralatan fizikal Cth.
TV, Internet

FUNGSI MEDIA PENGAJARAN

Menjadikan P & P lebih terancang
2. Menjadikan pelajar lebih yakin dan
berani
3.Mendekatkan pelajar dengan
keadaan/suasana/situasi sebenar
4. Menunjukkan kreativiti guru
5.Mempelbagaikan teknik pengajaran
6. Memperkayakan pengalaman pelajar

Klasifikasi Media Mengikut Jenis

Yusup Hashim (1997):
Media cetak
Media bukan cetak
Media tayang
Media bukan tayang tayang
MEDIA PENGAJARAN
DEFINISI
Anything that carries information between a
source and a receiver
Penyampai atau pembawa maklumat antara
punca dengan penerima (contoh: Video,
multimedia, gambar foto)
(Heinich, 1981)
peralatan dan bahan (perisian) yang dibina,
dirancang untuk tujuan menyampaikan
maklumat atau pengetahuan.
Yusup Hashim
Peranan Media
(1997)

Dalam Pengajaran
Pembantu Guru
Pengganti Guru
Pembelajaran
Berasas Projek
Pendidikan Khas
Pendidikan Jarak
Jauh

Noriati A
Rashid: 2009

Konsep Media Pengajaran : Definisi

Percival & Elington (1984)
Pelbagai alatan fizikal Teknologi
Pendidikan.
- perkataan bercetak, filem, pita,
piring hitam, slaid dan kombinasi di
antaranya.
Pelbagai Saluran Komunikasi Massa.
- surat khabar, radio dan televisyen

UTILIZE MEDIA AND MATERIALS:

(Mengguna media dan bahan-bahan)

Buat perancangan bagaimana

hendak menggunakan bahan

Buat preview/pratonton

Berlatih membuat pembentangan

Sediakan kelas pelajar bersedia

untuk belajar

Pastikan peralatan dalam keadaan

yang baik

Gunakan teknik AV
SHOWMANSHIP

EVALUATE AND REVISE:

(Menilai dan menyemak)
Menilai impak dan
keberkesanan pengajaran
Menilai seluruh proses
pengajaran
Menilai objektif: tercapai?
Menilai keberkesanan media
dan teknologi
Adakah semua pelajar boleh
menggunakan bahan dengan
betul?
Kalau objektif tidak tercapai
perlu buat semula atau
merombak
1.
PENGHURUFAN

PERALATAN PENGHASILAN GRAFIK

Maklumbalas dari guru, komputer,

pelajar lain atau penilaian kendiri

ghurufan

TOPIK 5 : ASAS GRAFIK

PRINSIP
REKA BENTUK VISUAL
PERALATAN PENGHASILAN GRAFIK

PRINSIP REKA BENTUK VISUAL

TOPIK 4:
Perancangan, Pemilihan, Penghasilan dan Penilaian Media Pengajaran :
MODEL
ASSURE
CIRI-CIRI
VISUAL

hasilkan menarik dan berkesan

2.

REQUIRE LEARNER PARTICIPATION:

(Perlukan penyertaan pelajar)

Wujudkan aktiviti yang membolehkan

pelajar belajar secara aktif

Mendapat maklum balas tentang

kefahaman mereka sebelum dilakukan
penilaian

Latihan : senarai semak kendiri, CAI,

aktiviti internet atau permainan
kumpualan.

ak meneliti Mudah, jelas dibaca dan difahami

baik daripada pernyataan

1.

Illustrasi Perancangan

5 prinsip asas :-

SELECT METHODS, MEDIA AND MATERIALS:

(Memilih media dan bahan-bahan)
Pilih bahan yang akan digunakan
4bahan yang sedia ada
4mengubahsuai bahan yang sedia ada
4mereka bentuk bahan baharu

PENGENALANREKA BENTUK VISUAL

PRINSIP ASAS GRAFIK

sesuaian dengan keperluan dalam pembelajaran

, jelas dibaca dan difahami
FUNGSI GRAFIK

STATE OBJECTIVE:
(Nyatakan Objektif)
Objektif sebagai satu kontrak
Boleh diperolehi dari sukatan pelajaran (mesti
spesifik)
Dinyatakan dalam bentuk (kata kerja) yang
dapat dilihat dan diukur.
Suasana pembelajaran hendaklah diambil
perhatian

isual bukan tayang/ bahan bantu bukan unjuran

PENGENALAN :

ANALYZE LEARNER CHARACTERISTIC:

(Analisis sifat-sifat pelajar)
Menganalisis pelajar dari sudut:
Sifat-sifat umum:
Jantina
Fizikal : normal, abnormal
SES

B 6 :PENGGUNAAN BAHAN-BAHAN 2 D & 3 D

BAHAN-BAHAN 2 DIMENSI
Jenis-jenis carta:1. C.Jadual
BAHAN
2D
2. C.Singkap/
Flip
DEFINISI
3. C.Organisasi
4. C.Klasifikasi
Merupakan bahan
yang lebar, panjang
5. C.Aliran
dan leper / bahan
6.JENIS-JENIS
C.Pai
BAHAN 2D
visual yang dihasilkan
7. C.Pohon
/Salasilah
1. Bahan-bahan bercetak
di atas kepingan yang
8. C.Masa
2. Lukisan
rata
9. C.Pengalaman
3. Poster
Tidak direka bentuk
10. C.Urutan
4. Carta
untuk memberi
11. C.Teknikal
5. Graf
kedalaman.
6. Peta

BAB 6 :PENGGUNAAN

Jenis-jenis bahan 3 Dimensi

1.Model
2.Diorama
CTH 3.
BAHAN
MobileDEMENSI 3 D;
11.GLOB
4. Boneka / patung
5. Topeng
Berbentuk sfera ( sphere ) yang memaparkan peta bentuk
BAHAN-BAHAN
2 D &elemen
3 Dyang berkaitan secara betul
bumi menunjukkan
6. Realia
7. Replika
Sesuai dengan mata pelajaran Geografi
Arca
Memberi gambaran jelas tentang sesuatu tempat, kawasan
BAHAN
3D dibeli di pasaran atau dibuat sendiri oleh guru
9. Spesimen
Boleh
KEBAIKAN
:10.Akuarium
DEFINISI: 11.Membantu
Terarrium pelajar memahami dengan lebih mendalam
1. Objek
atau
sebenar bumi
atau replika
dikecilkan tertentu
atau dibesarkan
tentang
kedudukan
dan benua-benua
12. Globbenda
saiznya.
Bahan
ini
boleh
dilihat,
dipasang
atau
disentuh
dari sudut
13. Mock-up
atau bahagian yang berbeza

Topik 7:
Asas
Fotografi

PENGENALAN
Asas Fotografi
Sejarah perkembangan fotografi
Komponen asas kamera
Apertur (Saiz Bukaan Lensa)
Shutter (Pengatup)
Filem
Penggunaan Lampu Kilat (Flash)
Jenis-jenis Kamera
Teknik Penggambaran
Komposisi

SEJARAH RINGKAS FOTOGRAFI

Berasal dari perkataan GREEK
iaitu photos cahaya
graphos menulis (melakar)
Photography bermaksud menulis
dengan cahaya
Istilah photography diperkenalkan pada
tahun 1839
Kamera pertama ialah abscura
Imej yang direkodkan
dengan menggunakan
Kamera. (Istilah Umum).

PERANAN FOTOGRAFI DALAM P&P

Menarik minat pelajar
Meningkatkan pemahaman pelajar
Merangsang pemikiran pelajar
Memudahkan guru menerapkan nilai dan
kesedaran

KOPENON ASAS KAMERA

Pada asasnya komponen kamera sama saja, sama ada dari jenis yang murah mahupun
yang mahal, iaitu lensa, apertur, shutter dan viewfinder
Secara kasarnya kamera adalah sebuah kotak yang mempunyai lubang untuk mengawal
cahaya pada satu bahagian dan mempunyai ruang untuk meletakkan filem dibahagian
yang lainnya.
Lubang ini membolehkan cahaya masuk ke dalam kotak dan menyinari filem yang
telah sedia dimasukkan untuk membentuk imej.

TEKNIK PENGGAMBARAN
Tiga aspek penting dalam menghasilkan imej penyudah
yang terbaik
Teknikal
Estetika
Kreativiti

FILEM
Filem adalah kepingan plastik khas yang mempunyai satu
permukaan bahan kimia peka cahaya. Bahan kimia
tersebut akan membentuk imej apabila cahaya dibiarkan
jatuh ke atasnya. Kepekaan filem disukat berdasarkan
beberapa skala seperti:
ASA ( American Standard Association),
JIS ( Japan Industrial Standards),
DIN ( Deutche Industrie Norme) dan
ISO ( International Standards organisations).

1.
2.
3.

4.
PENGENALAN
OHP merupakan alat
Pengganti papan tulis yang dapat
memprojeksikan imej dari transparensi ke
skrin

5.
6.
7.
8.
9.

JENIS-JENIS KAMERA
Ketogeri Kamera:
1. Single Lens Reflek (SLR)
KEKUATAN
2. Semi SLR
Guru dapat menggunakan OHP seperti
3. Kompak
papan kapur untuk menulis nota,
melakukan pengiraan, dan melukis bahan
grafik.
Fotografi
digital,
PANDUAN
PENGGUNAAN
OHP sesuai digunakan untuk pengajaran
skrin
Bebanding
dengan kamera filem, ia menggunakan
yang iaitu
Projektor dan
perlu diletakkan
ekspositorisensor
dan elektronik
pemudahcaraan
panggil
atau CMOS
(Complementary
pada kedudukandiyang
betulCCD
dan (Charge-coupled device)bertindak
sebagai perantara komunikasi
metaloxidesemiconductor ) untuk merakam
data binary.
sesuai.
tanpaimej
lisansebagai
serta sebagai
cara memperoleh
Ini memboleh
menggunakan
komputer
Susun aturprojektor
dan skrinimej disimpanan dan disuntingan
maklum balas daripada
pelajar mengenai
peribadi. Jualan
melampaui
jualan kamera
adalah untuk mengelakkan
dua kamera digital sekarang telah
perjalanan
sesi pengajaran
yangBoleh
tidak digunakan
terdapat pada
kamera
filem
bentuk keystone.filem; dan mempunyai fungsi-fungsi
untuk
menunjukkan
sepertiprojektor
merakam video dan suara.
Pastikan jarak antara
bahan sediakala dan membolehkan guru
Sebahagian
peranti yang lain seperti telefon mudah alih, juga sekarang
disesuaikan supaya
imej yang
membina pusat
telah dilengkap
digital.
dipancarkan memenuhi
seluruh dengan fungsi fotografi

pengumpulan nota , rajah, jadual yang

kawasan skrin
boleh
Pastikan permukaan lensa platen dan

digunakan berulang kali.

kepala adalah bersih dan bebas

Bilik
yang digunakan untuk memprojeksi
daripada habuk, permukaan yang

transparensi
tidak perlu digelapkan
kotor atau berhabuk kerana ia boleh

OHP
adalah
bersih,
senyap dan mesra
mengurangkan kejelasan imej.
pengguna
(user
friendly)
kerana tidak
Tutup suis OHP pada waktu-waktu
begitu
memerlukan
kemahiran
teknikal
tertentu untuk :
atau pengetahuan semasa
Mengalih perhatian kepada guru
menggunakannya.
Menukar transparensi lain
Bahan yang ingin digunakan boleh
Mengelakkan gangguan
dihasilkan dengan mudah oleh guru.
Melanjutkan usia mentol projeksi

pada OHP

KELEMAHAN
Jika tiada bekalan elektrik
OHP tidak akan dapat
digunakan.
Kedudukan OHP harus
diletakkan ditempat yang
sesuai supaya tidak
menghalang penglihatan
pelajar.
OHP memerlukan
perbelajaan untuk
menyelenggara secara rutin.
Kesukaaran untuk
menyediakan transparensi
yang bermutu dan sempurna.
Agak sukar untuk
menyusun
PRINSIP
ASASjadual
penggunaannya
TRANSPARENSI dalam bilik
darjah
dan memindahkan
Jangan
masukkan

TOPIK 8:
OHP DAN TRANSPARENSI

terlalu banyak
maklumat dalam
satu transparensi
Reka letak
transparensi harus
sistematik
Pastikan semua
bahan dalam
transparensi dapat
diprojeksikan
pada skrin

JENIS-JENIS LUTSINAR
Tulis Terus (write-on)
Jenis Termal / Peka haba
Cetak / Salinan Foto
Cetakan Film Inkjet Printer

CARA PENYEDIAAN
TRANSPARENSI
Cara progresif
Penggunaan animasi
Cara tindan-tindih

PENERBITAN AUDIO

gan

MP3FORMAT FAIL AUDIO

man

Format audio
KASET AUDIO
KASET MIKRO
FONOGRAF ATAU PIRING
HITAM
CAKERA PADAT ATAU CD

aman

audio

Topik 9:
Bahan Audio

bahan dan peralatan asas

seperti :
PENGHASILAN BAHAN AUDIO
Mikrofon
PENDIDIKAN
Alat perakam
Prebiu
(perakam dan
Tetapkan matlamat
pemain MENDENGAR
kaset)
PROSES
DALAM

Penyelidikan dan pengumpulan

KALANGAN
Pita audio atau
MURID
bahan
kaset audio
Keberkesanan
proses mendengar
dalam bahan

Pemilihan
kalangan
Studio (tempat
pelajar bergantung
kepada
: skrip

Menulis
yang bahasa
1.rakaman
Kemahiran
Menyediakan peralatan
2.khusus)
Kejelasan punca audio
Membuat rakaman
Bilik kawalan
Penilaian dan penambahbaikan
3. Nada audio yang tidak sekata
(pilihan)

Penggunaan bahan audio

Kesediaan
4.
Kesan
bunyi mendengar
(untuk
menghasilkan
keadaan sebenar)
Muzik (sebagai

Jenis-jenis kamera video

Bahagian-bahagian dan fungsi kamera
video
Jenis-jenis syot
Pergerakan kamera video
Proses penerbitan video
Jenis-jenis kamera video
Penerbitan Video Pendidikan
Jenis-Jenis Kamera Video
1. Kamera video analog
2. Kamera video digital

Jenis-jenis shot

Pengenalan
Video adalah merupakan salah satu daripada media bergerak.
keupayaannya menunjukkan imej yang begerak seperti
merakam seekor harimau bintang ketika berlari, media ini juga
dapat mempercepatkan dan melambatkan masa.

Topik 10:
Penerbitan
Video
Pendidikan

Jenis-jenis kamera video

Bahagian-bahagian dan fungsi kamera
video
Jenis-jenis syot
Pergerakan kamera video
Proses penerbitan video
Jenis-jenis kamera video

PERISIAN PEMPROSESAN PERKATAAN

Menyimpan dokumen untuk kegunaan harian
dan masa akan datang
Memadam dan memasukkan teks baru
Mencari dan menempatkan semula teks
KELEBIHAN
PERISIAN
PERSEMBAHAN
Menggerakkan
dan
menyalin teks
Pengajaran
lebih
Mudah
dibentuk
danberkesan.
dipaparkan
Dapat menarik perhatian pelajar
Pengajaran guru lebih kemas dan berstruktur
Bahan pengajaran boleh boleh disimpan,
diubah suai dan seterusnya digunakan pada
masa akan datang.
Guru boleh mencetak slaid untuk murid ulang
kaji

PERISIAN HAMPARAN ELETRONIK

Menyimpan rekod
Memadam dan mengedit rekod
Menyusun dan mengisi rekod
Membuat pengiraan matematik,
statistik, kewangan dan kejuruteraan
MEMBINA SATU
PERSEMBAHAN
berdasrakan
fokula
dan functionMULTIMEDIA
INTERAKTIF maklumat dalam bentuk
Memaparkan
dan
Menentukan
kaedah pengajaran yang
jadual
carta
sesuai dengan tahap kemahiran
pelajar
Menyedaian papan cerita /carta alir /
kerangka konsep
Membina bahan persembahan
berpandukan papan cerita Pratonton /
Maklumat Dan penilaian

TOPIK 11
Pengintegrasian Teknologi
Komunikasi (Tmk) Dalam Pengajaran Dan
Pembelajaran

PERLAKUAN MELANGGAR HAK CIPTA

Mengeluarkan semula dalam bentuk
menayang, mempamer, melakukan,
mengedarkan kepada awam,
TUJUAN AKTA HAK CIPTA
melalui kabel atau menyiarkan sebahagian
Untuk mengawal
atau keseluruhan bentuk asli atau terbitan.
penggunaan karya, bahan

Mengimport apa jua artikel bagi tujuan

cetak, filem dan klip video
perdagangan tanpa lesen pemilik hak cipta. PENGGUNAAN HAKCIPTA
bagi satu tempoh yang
Contohnya buku teks bagi beberapa TERPELIHARA
ditetapkan daripada
mata pelajaran, Kementerian PelajaranUNTUK TUJUAN PENDIDIKAN
pemiliknya.
Malaysia yang memegang hak cipta
Persembahan atau bahan
Untuk memberikan
setiap
buku
tersebut
pameran dalam kelas
perhargaan bagi usaha atau
Untuk kegunaan dalam
KERAHSIAAN
SEMASA
MENGGUNAKAN INTERNET
hasil seseorang
individu.
pengajaran sahaja
Pengengkripan
encryption mengubah data supaya tidak
Bagi
mengelakkan sebarang
Sebarang cetakan bukan
dapat digunakan
oleh
orang yang tidak berkenaan,
penyalahgunaan
bahan
atau
untuk jualan atau untuk
menyediakan
kerahsiaan
karya
yang dihasilkan
bagi dan integriti.
mendapat keuntungan
Mengawal
perisian
tujuan
tertentu.
TAJUK 12
Mengawalpeniruan
dalam program
Mengelakkan
atau / semasa menggunakan ISU-ISU DAN TREND
Mengawal sistem operasi
plagiat
TERKINI DALAM
Mengawal pembangunan sesuatu perisian
TEKNOLOGI PENDIDIKAN