Asam Poliprotik
Reaksi disosiasi dan tetapan kesetimbangan asam
konjugat H2B dan HB H2B + H2O
H3O+ + HB-Ka1
HB- + H2O
Ka1 Kb2 K w
Ka 2 Kb1 K w
Soal:
H2B 0,1 M sebanyak 50 mL dititrasi dengan NaOH 0,1 M.
Tetapan disosiasi Ka1 = 1,0.10-3. Ka2 = 1,0.10-7.
a. Hitunglah pH larutan sebelum titrasi
b. Hitunglah pH setelah penambahan NaOH 10 ml
c. Berapa pH larutan pada titik ekuivalen pertama
d. Hitunglah pH larutan setelah penambahan 60 ml NaOH
e. Berapa pH larutan pada titik ekuivalen kedua
f. Gambarkan kurva titrasi pH vs volume NaOH yang
ditambahkan
H3O+ + HA-
Ka1
HA- + H2O
H3O+ + A2-
Ka2
HA
log
H 2 A
A
pH larutan sebelum titikpH
ekuivalen
II:
pKa log
HA
2
Suatu situasi timbul dalam titrasi yang tidak dijumpai dalam titrasi asam
monoprotik
Pada titik ekuivalen I dalam titrasi monoprotik HOAc,
HOAc + OH- OAc- + H2O
garam yang dihasilkan (OAc-) akan mengalami hidrolisis
OAc- + H2O
HOAc + OH Pada titik ekuivalen I dalam titrasi poliprotik H 2B,
H2A + OHHA- + H2O
garam asam yang dihasilkan (HA-) akan terionisasi:
HA- H+ + A2selanjutnya sebagian ion H+ bereaksi dengan ion HA- membentuk H2A :
H+ + HAH 2A
Sehingga
H3O+ + A2-
Ka2
H2
H A
HA
A Ka
H 2 A
Ka 2
Ka1
H HA
Ka1
H3O+ + HA-
HA
H
Ka1 Ka2 HA
Ka1 HA
Ka1
H HA
A
dan
Ka1 Ka2
pH = (pKa1 + pKa2)
A2- + H2O
HA OH Kb
A
Kw
Ka 2
OH
pH = 14 - pOH
Kw A2
Ka2