Anda di halaman 1dari 14

BAB 12

LIMIT FUNGSI
Pada bab ini akan dipelajari tentang limit fungsi aljabar dan
limit fungsi trigonometri.
A. LIMIT FUNGSI ALJABAR
1. Definisi Limit

limf x L

xa

Definisi umum limit fungsi adalah


yang
artinya untuk x mendekati a maka f(x) mendekati L.

0
0
Menghindari bentuk
2. Menyelesaikan limit fungsi aljabar sederhana
a. Subtitusi langsung
Jika ada soal tentang limit fungsi aljabar tidak ada
penyebut, maka langsung dapat dikerjakan.
Contoh :

lim x2 x 12 ...

x2

Nilai dari
Jawab :

lim x2 x 12 22 2 12 6 12 6

x2

b. Pemfaktoran
Contoh :

lim

x3

x 9
...
x3

Nilai dari
Jawab :

lim

x3

x 9
x 3

lim

x3

x 3

x3

x3
x 3 9 3 3 3 6

c. Mengalikan dengan sekawan

137

Contoh :

lim

x3

x 9
...
x3

Nilai dari
Jawab :

x3
Sekawan dari penyebut
sehingga diperoleh :

x 9

lim

x 3

x3

lim
x3

lim

x 9

x 3
adalah

x 3

x 3
x 3
x 9 x 3

x 9
x 3 9 3 3 3 6
x3

d. Aturan LHopital (turunan)


Basic concept :
Menggunakan aturan turunan , bisa mempercepat
menghitung nilai limit yang ribet
Contoh :

x2 3x 5
...
x3
x 3
lim

Nilai dari
Jawab :

x2 3x 5 1.2x 3 1.2.3 3

x3
x 3
1
1
6 3 3
lim

3. Menyelesaikan limit fungsi tak berhingga


a. Bentuk akar linier
Bentuk akar linier yang dimaksud adalah bentuk :
lim

ax b px q R

Maka berlaku :

138

1 R jikaa p
2 R 0 jikaa p
3 R jikaa p
b. Bentuk akar kuadrat
Bentuk akar linier yang dimaksud adalah bentuk :

lim

ax2 bx c px2 qx r R

Maka berlaku :
jikaa p
1 R
b q
jikaa p
2 R
2 a
jikaa p
3 R
c. Bentuk pembagian dengan pangkat tertinggi
Ada 3 kasus limit tak hingga yang diselesaikan
dengan cara dibagi pangkat tertinggi :
1)
Jika pangkat tertinggi pembilang dan
penyebut sama (m = n) maka :

lim

axm bx c

px qx r

a
p

Contoh :

lim

2)

4x5 3x 2
5

2x 4x

4
2
2

Nilai dari

Jika pangkat tertinggi pembilang lebih


besar dari pangkat tertinggi penyebut (m > n)

maka hasilnya

lim

axm bx c

pxn qx r

Contoh :

lim

4x5 x 6
3x3 2x2

Nilai dari

139

3)

Jika pangkat tertinggi pembilang lebih


kecil dari pangkat tertinggi penyebut
(m < n)
maka hasilnya 0

lim

axm bx c
0
pxn qx r

Contoh :

lim

4x2 x 6
3x6 2x2

Nilai dari
B. LIMIT FUNGSI TRIGONOMETRI
Basic concept :
tanx
sinx
lim
lim
1
x0 x
x0
x

sinax
tanax a
lim
lim

x0 bx
x0 bx
b

lim

sinax
tanax a
lim

0
sinbx
tanbx b

lim

sinax
tanax a
lim

0
tanbx
sinbx b

x 0

x 0

sinax sinbx a b

x0 tancx tandx
c d
lim

Metode supertrik :
Beberapa rumus untuk menghitung limit trigonometri :

1 cosax
a
lim

x0 sincx. tandx
2.c.d
2

140

1 cosax
a
lim

2
x 0 sincx. tan dx
2.c.d2
2

1 cosax
a

x0 sincx. tandx
2.c.d
2

lim

1 cosax

x 0 1 cosbx

lim

1 cosax
a

x0 1 cosbx
b

lim

PAKET SOAL DAN PEMBAHASAN


1. UN 2010
8
2
2

lim
x 4
x2 x 2
Nilai
=...
1
4
A.
1
2
B.
C. 2
Pembahasan :
2 x 2 8
2
8
lim

lim
x2 x 2 x2 4
x2
x2 4

2x 4 2 2 1
lim 2


x2 x 4
2x 4 2

D. 4

E.

Jawaban:B

2. UN 2010

141

sinx sin5x

6x

lim
x0

Nilai

=...
1
3

A. 2
D.
B. 1
E. -1
1
2
C.
Pembahasan :
sinx sin5x
sinx sin5x

lim

lim
6x
6x
6x
x0
x 0

sinx
sin5x
lim
lim
6x
x0 6x
x0
1 5
1
6 6
Jawaban:B
3.

UN 2011
(x 4)

lim

x2
x4
Nilai
=...
A. 0
B. 4
C. 8
Pembahasan :
x 4
1
1
1
lim

4
x4
1.1
1
1
x2
2 x 2 4 4

D. 12
E. 16

Jawaban:B
4. UN 2011
1 cos2x
lim
x0 2xsin2x
Nilai
=...

142

1
8

1
2

A.

D.
1
6

B.

E. 1

1
4
C.
Pembahasan :

1 1 2sin2 x
1 cos2x
lim
lim
2xsin2x
x0 2xsin2x
x0
1 1 2sin2 x
lim
2xsin2x
x0
2sin2 x
lim
x0 2xsin2x
2sinxsinx
lim
2xsin2x
x0
sinx sinx
lim

x sin2x
x0
1 1
1
2 2
Jawaban:D

5. UN 2012

lim3
x0

5x
9 x

Nilai
A. -30
B. -27
C. 15
Pembahasan :

=...

D. 30
E. 36

143

lim
x0

5x

5
5

1.1
1
3 9 x
2 9 x
2 9
5
30
1
6

6. UN 2012
1 cos2x
lim
x0 x tan2x
Nilai
=...
A. -2
B. -1
C. 0
Pembahasan :
1 1 2sin2 x
1 cos2x

lim
lim
x tan2x
x0 x tan2x
x0

Jawaban:A

D. 1
E. 2

2sin2 x
lim
x0 x tan2x
2sinxsinx x 2x
lim

x tan2x x 2x
x0
sinx sinx 2x
x
lim2

x
x tan2x 2x
x0
1
21
1 1 1
2
Jawaban:D
7. UN 2012
2 x 1
lim
x 3
x3
Nilai
=...
1

4
A.

D. 2

144

1
2

B.
E. 4
C. 1
Pembahasan :
2 x 1
2 x 1 2 x 1
lim

lim
x 3
x 3
2 x 1
x3
x3
4 x 1
lim
x3 x 3 2 x 1

3 x

lim

x 3 2

x3

lim
x3

1
2 4

x 1

x 1

1
4

PAKET SOAL LATIHAN

x2 3x 18
...
x3
x2 3x

lim
1.

A. 1
B. 2
C. 3

D. 4
E. 5

lim
t 4

t 2
...
t 4

2. Nilai

1
2

A.

1
2

D.

1
4
B.

E. 2

145

Jawaban:A

1
4

C.

lim
x3

9 x2
4 x2 7

...

3.
A. 16
B. 8
C. 2
2 4 x
lim
...
x 0
x

D. 8
E. 16

4.

1
2

A.

1
2

D.

1
4
B.

E. 1

4
C.

lim
x1

3 10 x
x 1

...

5.

1
6

A.

D.

3
B.

E. 3

6
C.

146

9 x 9 x

lim

x 0

...

6.

1
3
A.

3
1

D.

2
3

B.
C. 0

E.

x 2
lim
...
x2 3
4x 1

7.

2
3
A. 4

D.

3
2

B.

E.

3
C.

lim

9x3 1
...
6x 2x2 x3

8.
A. 9
B. 3
C. 0
1 2x
lim
...
x
3x

D. 1
E. 2

A. ~

D. 0

9.

B. 1

E.

147

2
3

2
3
C.

lim

4x4 1
...
x 3x2 2x3

10.
A. ~
B. 4
C. 2

D. 0
E. 2

1 cos4x
x0
1
x tan x
2

lim
11. Nilai
A. 2
B. 4
C. 8

=
D. 16
E. 32

lim
x 0

cos2x cosx
x2

12. Nilai

1
1
2
A.

2
3

3
2

D.

2
3
B.

E.

2
C.

x k
...
sin x k

lim

xk 2x 2k

13.
A. 3

D. 1

1
3
B.

E. 3

148

1
3

C.

lim

3 x2 5
x 2

x2

...

14. Nilai

1
2

A.

4
5

5
6

D.

3
B.

E.

4
C.
lim

x0

...

x cos2 3x 1
2

sin3x. tan x

15. Nilai
A. 3
B. 2
C. 1
1 cos4x
lim
...
x 0 xsin3x

D. 2
E. 3

16.

8
3

5
3

A.

D.

7
3

4
3

B.

E.

6
3
C.

149

lim

x 0

sinx sin7x
...
xcos6x

17. Nilai
3
2
A.
B. 3
C. 4

D. 8
E. 12

lim

x3

x3 3x2 9x 27
...
1 cos 2x 6

18. Nilai
A. 6
B. 3
C. 0

D. 3
E. 6

150

Anda mungkin juga menyukai