DAFTAR ISI

BAB I PENDAHULUAN
1.1.Latar Belakang ................................................................................................ I-1
1.2.Maksud dan Tujuan Sasaran ........................................................................... I-2
1.2.1.................................................................................................. Maksud
I2
1.2.2................................................................................................... Tujuan

I-

2
1.2.3................................................................................................. Sasaran

I-

3
1.3.Kerangka Kerja Kegiatan ................................................................................. I-3
1.4.Ruang Lingkup ................................................................................................ I-4
1.4.1.................................................... Ruang Lingkup Wilayah Perencanaan
I4
1.4.2........................................................................ Ruang Lingkup Subtansi

I-

4
1.4.3............................................................................... Metode Pendekatan

I-

6
1.5.Prosedur Penyusunhan RDTR KSK Poto Tano ................................................... I-7
1.6.Kedudukan RDTR & Peraturan Zonasi Dalam Sistem Penataan Ruang ........... I-11
1.7.Sistematika Pembahasan ................................................................................ I-14
BAB II GAMBARAN UMUM KECAMATAN POTO TANO
2.1.Fisik Dasar ...................................................................................................... II-3
2.1.1............................................................................................... Topografi
............................................................................................................ II-3
2.1.2............................................................................................ Klimatologi
............................................................................................................ II-4
2.1.3................................................................................................ Hidrologi
............................................................................................................ II-4
2.1.4............................................................................................ Jenis Tanah
............................................................................................................ II-5
2.2.Penggunaan Lahan ......................................................................................... II-6
2.2.1.......................................................................................... Permukiman
............................................................................................................ II-7
2.2.2.......................................................................... Perdagangan dan Jasa
............................................................................................................ II-7
2.2.3...................................................................................... Fasilitas Umum
............................................................................................................ II-8

2.2.4............................................................................................... Pertanian
.......................................................................................................... II-10
2.2.5.................................................................................................. Industri
.......................................................................................................... II-10
2.2.6............................................................................... Ruang Terbuka Hijau
.......................................................................................................... II-11
2.3.Tranportasi ...................................................................................................... II-11
2.3.1................................................................................. Pola Jaringan Jalan
.......................................................................................................... II-11
2.3.2............................................................................... Simpul Transportasi
.......................................................................................................... II-11
2.3.3.............................. Jaringan Pelayanan Lalu Lintas dan Angkutan Jalan
.......................................................................................................... II-11
2.4.Utilitas ............................................................................................................ II-13
2.4.1...................................................................................... Jaringan Listrik
.......................................................................................................... II-13
2.4.2................................................................................... Jaringan Drainase
.......................................................................................................... II-13
2.4.3............................................................................................... Air Bersih
.......................................................................................................... II-14
2.4.4................................................................................................. Sanitasi
.......................................................................................................... II-14
2.4.5.......................................................................... Jaringan Persampahan
......................................................................................................... II-14
2.5.Ekonomi ......................................................................................................... II-16
2.6.Kependudukan ................................................................................................ II-18
2.7.Fasilitas Umum ............................................................................................... II-18
2.7.1................................................................................ Fasilitas Pendidikan
.......................................................................................................... II-18
2.7.2................................................................................. Fasilitas Kesehatan
.......................................................................................................... II-19
2.7.3.............................................................................. Fasilitas Peribadatan
.......................................................................................................... II-20
2.7.4..................................................................... Fasilitas Rekreasi dan RTH
.......................................................................................................... II-21
2.7.5............................................................. Fasilitas Perdagangan dan Jasa
......................................................................................................... II-21
BAB III TINJAUAN KEBIJAKAN PENGEMBANGAN KAWASAN
3.1.Kebijakan RTRW Provinsi Terhadap Kawasan Poto Tano .............................. III-1

3.1.1. Rencana Struktur RTRW Provinsi Nusa Tenggara Barat Untuk Poto Tano
........................................................................................................... III-1
3.1.2. Rencana Pola Ruang RTRW Provinsi Nusa Tenggara Barat untuk Kawasan
Poto Tano.................................................................................................. III-4
3.2.Kebijakan RTRW Kabupaten Sumbawa Barat Terhadap Kawasan Pototano ..... III-4
3.2.1.............. Struktur Ruang, Fungsi Kota dan Sistim Perkotaan Kabupaten
........................................................................................................... III-4
3.2.2.......................................... Pola Ruang Kawasan Perkotaan Kabupaten
........................................................................................................... III-7
BAB IV METODELOGI KEGIATAN
4.1.Umum ............................................................................................................. IV-1
4.2.Pendekatan Perencanaan ................................................................................ IV-1
4.2.1................................................. Pendekatan Pemikiran Secara Deduksi
........................................................................................................... IV-3
4.2.2.............................................................. Pendekatan Pemikiran Induksi
........................................................................................................... IV-4
4.3.Metodologi ...................................................................................................... IV-8
4.3.1................................................................................ Muatan RDTR KSK
........................................................................................................... IV-8
4.3.2................................................................... Metode Pendekatan Teknis
........................................................................................................... IV-8
4.3.2.1.........................................................Metode Pengumpulan Data
IV-8
4.3.2.2...........................................................................Metode Analisa
IV-9
BAB V RENCANA KERJA
5.1.Proses Penyusunan Rencana Detail Tata Ruang (RDTR) Kawasan Strategis
Kabupaten (KSK) ........................................................................................ V-2
5.2.Prosedur Penyusunan Rencana Detail Tata Ruang (RDTR) Kawasan Strategis
Kabupaten ................................................................................................. V-6
5.3.Prosedur Penetapan Rencana Detail Tata Ruang (RDTR) Kawasan Strategis
Kabupaten
(KSK)........................................................................................................... V-8
5.4.Pelaporan Kegiatan..................................................................................... V-12
BAB VI

ORGANISASI PELAKSANA

6.1.Organisasi Pelaksana ................................................................................. VI-1

6.2.Personil Pelaksana ..................................................................................... VI-3

DAFTAR TABEL
BAB II GAMBARAN UMUM KECAMATAN POTO TANO
Tabel 2.1 Luas Wilayah Administrasi Kecamatan Poto Tano ................................. II-1
Tabel 2.2 Jarak dari Ibukota Kecamatan Poto Tano................................................ II-3
Tabel 2.3 Klasifikasi Kesesuaian Lahan Berdasarkan Tingkat Kelerengan............. II-4
Tabel 2.4 Ketinggian Dari Permukaan Air Laut Kecamatan Poto Tano.................... II-8
Tabel 2.5 Panjang Garis Pantai di Kecamatan Poto Tano ...................................... II-6
Tabel 2.6 Luas Lahan Menurut Lahan Kering dan Jenis Tanah di Kecamatan Poto Tano
Tahun 2015 ......................................................................................................... II-6
Tabel 2.7 Luas Lahan Menurur Lahan Sawah dan Jenis Tanah di Kecamatan Poto Tano
Tahun 2015 ............................................................................................. II-6
Tabel 2.8 Persentase Jumlah Keluarga Menurut Keadaan Fisik Rumah yang Ditinggali
Dirinci Per
Desa di Kecamatan Poto Tano Tahun 2015 ............................................. II-17
Tabel 2.9 Banyaknya Sarana Perdagangan dan Jasa yang Ada di Kecamatan Poto Tano
Dirinci Per
Desa Tahun 2014..................................................................................... II-8
Tabel 2.10 Banyaknya Sarana Pendidikan yang Ada di Kecamatan Poto Tano Dirinci Per
Desa Tahun 2014..................................................................................... II-8
Tabel 2.11 Banyaknya Fasilitas Kesehatan yang Ada di Kecamatan Poto Tano Dirinci
Per
Desa Tahun 2014....................................................................................... II-9

Tabel 2.12 Jumlah Tempat Ibadah di Kecamatan Poto Tano Dirinci Per Desa Tahun 2014
.............................................................................................................................. II-9
Tabel 2.13 Banyaknya Fasilitas Olah Raga di Kecamatan Poto Tano Dirinci Per Desa
Tahun 2014 .......................................................................................................... II-9
Tabel 2.14 Luas Lahan Sawah Menurut Jenis Pengairan di Kecamatan Poto Tano Tahun
2014 ..................................................................................................................... II-10
Tabel 2.15 Banyaknya Industri Kecil Dan Kerajinan Rumah Tangga Yang Ada Di
Kecamatan Poto Tano
Dirinci Per Desa Tahun 2014 .................................................................. II-10
Tabel 2.16 Jumlah Persebaran Kendaraan Umum di Kecamatan Poto Tano Tahun 2014
(Unit) .................................................................................................................... II-12
Tabel 2.17 Panjang Jalan Menurut Jenis di Kecamatan Poto Tano Tahun2014 (Km)
........................................................................................................ II-12
Tabel 2.18 Jumlah Sungai yang Melintasi Desa dan Panjang Aliran Sungai di
Kecamatan Poto Tano............................................................................................ II-14
Tabel 2.19 Persentase Sumber Air Bersih Masyarakat Kecamatan Poto Tano ....... II-14
Tabel 2.20 Persentase Sanitasi Masyarakat Per Desa di Kecamatan Poto Tano .... II-15
Tabel 2.21Jumlah Ternak Yang Ada di kecamatan Poto Tano Dirinci Per Desa Tahun
2014

........................................................................................................ II-16

Tabel 2.22 Jumlah Luas Lahan dan Produksi Panen Tanaman Bahan Makanan Yang Ada
di
Kecamatan Poto Tano Tahun 2014 ......................................................... II-16
Tabel 2.23 Jumlah Luas Lahan dan Produksi Panen Tanaman Sayur-sayuran Yang Ada
di
Kecamatan Poto Tano Tahun 2014.......................................................... II-17

Tabel 2.24 Jumlah Luas Lahan dan Produksi Panen Tanaman Buah-Buahan Yang Ada di
Kecamatan
Poto Tano Tahun 2014 ........................................................................... II-17
Tabel 2.25 Jumlah Luas Lahan dan Produksi Panen Tanaman Perkebunan Yang Ada di
Kecamatan
Poto Tano Tahun 2014 ........................................................................... II-21
Tabel 2.26 Jumlah Penduduk di Kecamatan Poto Tano Tahun 2010-2015 ............. II-18
Tabel 2.27 Tingkat Kepadatan Penduduk di Kecamatan Poto Tano Tahun 2010-2015
II-18
Tabel 2.28 Jumlah Fasilitas Pendidikan di Kecamatan Poto Tano........................... II-19
Tabel 2.29 Jumlah Fasilitas Kesehatan di Kecamatan Poto Tano............................ II-19
Tabel 2.30 Jumlah Fasilitas Peribadatan di Kecamatan Poto Tano.......................... II-20
Tabel 2.31 Jumlah Fasilitas Rekreasi dan RTH di Kecamatan Poto Tano................. II-20
Tabel 2.32 Jumlah Perdagangan dan Jasa di kecamatan Poto Tano ..................... II-20
BAB III TINAJAUAN KEBIJAKAN PENGEMBANGAN KAWASAN
Tabel 3.1 Arahan Struktur Ruang Provinsi NTB...................................................... III-1
Tabel 3.2Arahan Sistim Jaringan Perkotaan Poto Tano Berdasarkan RTRW Provinsi NTB
............................................................................................................... III-2
BAB V PELAKSANAAN DAN PELAPORAN
Tabel 5.1 Jadwal Pelaksanaan Kegiatan Penyusunan Rencana Detail Tata Ruangh
Kawasan Strategis
Kabupaten (KSK) Poto Tano ..................................................................... V-10
BAB VI ORGANISASI PELAKSANAAN

Tabel 6.1 Jadwal Personil Yang Terlibat Dalam Kegiatan Penyusunan Rencana Detail
Tata Ruang
(RDTR) Kawasan Strategis Kabupaten (KSK) Poto Tano.......................... VI-4
Tabel 6.2 Kegiatan Penyusunan Rencana Detail Tata Ruang (RDTR) Kawasan Strategis
Kabupaten
(KSK) Poto Tano....................................................................................... VI-6

DAFTAR GAMBAR
BAB I PENDAHULUAN
Gambar 1.1 Kerangka Kerja ................................................................................. I-3
Gambar 1.2 Kawasan Strategis Kabupaten .......................................................... I-4
Gambar 1.3 Kedudukan RDTR Dalam Sistem Penataan Ruang & Sistem Perenc.
Pembangunan
Nasional ................................................................................................ I-12
Gambar 1.4 Kedudukan Peraturan Zonasi Dalam Penataan Ruang ...................... I-13
Gambar 1.5 Kedudukan Peraturan Zonasi Dalam Pelaksaan Penataan Ruang ..... I-13
Gambar 1.6 Keterkaitan PeraturanTentang RDTR dan Peraturan Zonasi .............. I-14
BAB II GAMBARAN UMUM KAWASAN PERENCANAAN
Gambar 2.1 Prosentase Luas Wilayah Kecamatan Poto Tano .............................. II-3
Gambar 2.2 Kondisi Permukiman di Kecamatan Poto Tano ................................. II-7
Gambar 2.3 Kondisi Pertanian di Kecamatan Poto Tano ...................................... II-10
Gambar 2.4 Industri Pembuatan Batu Bata yang Ada di Kecamatan Poto Tano . . . II-11
Gambar 2.5 Ruang Terbuka yang Berupa Lapangan dan Makam di Kecamatan Poto
Tano

....................................................................................................... II-11

Gambar 2.6 Kondisi Jalan di Kecamatan Poto Tano............................................... II-12

Gambar 2.7 Persentase Masyarakat Terlayani Listrik di Kecamatan Poto Tano .... II-13
Gambar 2.8 Jaringan Listrik di Kecamatan Poto Tano ........................................... II-13
Gambar 2.9 Jaringan Drainase di Kecamatan Poto Tano ..................................... II-14
Gambar 2.10 Kondisi Sarana Pendidikan di Kecamatan Poto Tano ....................... II-19
Gambar 2.11 Kondisi Sarana Peribadatan di Kecamatan Poto Tano...................... II-20

Gambar 2.12 Kondisi Sarana Perdagangan di Kecamatan Poto Tano.................... II-21

BAB IV TINJAUAN KEBIJAKAN PENGEMBANGAN KAWASAN
Gambar 4.1 Teknik Super-Imposed ...................................................................... IV13