Simbol 2 xdx digunakan untuk menyatakan bahwa integral tak tentu dari f (x) harus
dicari. Jadi ditulis 2 xdx x 2 C
dx f ( x)dx f ( x) C
d
1.
du 1 u
19. 2 arctan C
a u 2
a a
du 1 u
20. arc sec C
u u a
2 2 a a
du 1 ua
21. ua 22
ln
2a u a
C
du 1 au
22. 2 ln C
a u 2
2a a u
23.
du
u a
2 2
ln u u 2 a 2 C
du
24. ln u u 2 a 2 C
u a
2 2
1 1 u
25. a 2 u 2 du u a 2 u 2 a 2 arcsin C
2 2 a
1
2
1
26. u 2 a 2 du u u 2 a 2 a 2 ln u u 2 a 2 C
2
1 1
27. u 2 a 2 du u u 2 a 2 a 2 ln u u 2 a 2 C
2 2
CONTOH:
RUMUS-RUMUS 1-4
1
1. x 5 dx x 6 C
6
dx 1 1 1
2. 2 x 2 dx x C C
x 1 x
1 1 3 4 3 4
3. 3 z dz z 3 dz z C z 3 C
4 4
3
2 x 2 5
4. 5 x 3 dx 2 x 2 dx 5 xdx 3 dx x 3 x 2 3x C
2
3 2
x 5x 4
3 2
1 4
5. 2
dx x 5 4 x 2 dx x 2 5 x C
x 2 x
x 2
6. 3
2 .3x 2 dx
du
Ambil u x 3 2 3x 2 du 3 x 2 dx
dx
2 1 1
x 3 2 .3x 2 dx u 2 du u 3 C x 3 2 C
3
3 3
7. 3x 1 2 x 2 dx
du
Ambil u 1 2 x 2 4 x du 4 xdx
dx
1
4 xdx 34 u 3 2 3
1 1
3x 1 2 x dx 3 4 1 2 x du . u 2 C
2 2 2 2
4 3
1 2 x 2 2 C
1 3
2
x 3dx
8.
x 2
6x 1
2
2 x 6 du 2 x 6 dx
du
Ambil u x 2 6 x
dx
x 3dx 1 x 2 6 x 12 2 x 6dx 1 u 12 du 1 . 2 u 12 C
2
1
x 2 6x 2 2 2 1
x 6x
1
2 2
C
1
x 2 2 x 4 dx 1 2 x 2 xdx 1 2 x 2 2
9. xdx
Ambil u 1 2 x 2 du 4 xdx
x 2
2 x 4
dx
1 12
4
u du
1 2 32
.
4 3
u C
1
6
1 2 x 3
2 2
C
x 2 2x 1 1
10. dx 1 2
dx x C
x 1 2
x 1 x 1
RUMUS-RUMUS 5-7
dx
1. x
ln x C
dx
2. 2x 3
Ambil u 2 x 3 du 2dx
dx 1 du 1 1
2 x 3 2 u 2 ln u C 2 ln 2 x 3 C
Atau secara langsung
dx 1 d 2 x 3 1
2 x 3 2 2 x 3 2 ln 2 x 3 C
xdx 1 2 xdx 1
x 2 1 2 x 2 1 2 ln x 1 C
2
3.
x2 1
4. x 1dx 1 x 1dx x ln x 1 C
e dx e dx e C
x x x
5.
a 2x
a dx
1 2x
1 1 2x
2
6. 2x
a 2 dx . a C C
2 ln a 2 ln a
RUMUS-RUMUS 8-17
1 1 1 1
1. sin 2 xdx 2 sin 2 x. 2 dx 2 cos 2 x C
x cos xdx sin 2 xcos xdx sin 2 xd sin x sin 3 x C
1
sin
2
2.
3
1 1
3. tan 2 xdx 2 tan 2 x.2dx 2 ln sec 2 x C
1 1
x cot x dx 2 cot x .2 xdx 2 ln sin x C
2 2 2
4.
dx 1 1 1
5. sec x
x
2 sec x 2
. x 2 dx 2 ln sec x tan x C
2
1 cos x 1 cos x
6.
dx
1 cos x 1 cos 2 xdx sin 2 x dx csc x cot x csc x dx
2
cot x csc x C
e cos e dx cos e .e dx sin e C
x x x x x
7.
sec 4 x 1 dx sec
2
8. 2
4 x 2 sec 4 x 1 dx
1 1
tan 4 x ln sec 4 x tan 4 x x C
4 2
RUMUS-RUMUS 18-20
dx x
1. 4 x2
arcsin
2
C
dx 1 x
2. 9 x 2 3 arctan 3 C
dx 2dx 1 2x
3. x 4 x 2 9 2 x 2 x 2 32 3 arc sec 3 C
x 3 xdx dx
1 x 2 dx 1 x 2 3 1 x 2 1 x 3 arcsin x C
2
4.
2 x 7 dx
x 2 9 x 2 9 7 x 2 9 lnx 9 3 arctan 3 C
2 xdx dx 2 7 x
5.
RUMUS-RUMUS 21-24
dx 1 x2
1. x ln
4 4 x2
2
C
dx 1 3 x
2. ln C
9 x 2
6 3 x
3.
dx 1
2dx 1
ln 2 x 4 x 2 9 C
4x 9 2
2
2 x 3 2 2
2
1 dz 3dz 1
4.
9 z 2 25 3 9 z 2 25 3
ln 3z 9 z 2 25 C
dx dx 1 x 3 1 1 x2
5. 2 ln C ln C
x 6x 8 x 3 1 2 x 3 1
2
2 x4
RUMUS-RUMUS 25-27
1 25 x
1. 25 x 2 dx
2
x 25 x 2 arcsin C
2 5
1
2. 3x 2 5 dx 3x 2 5. 3dx
3
1 3
3 2
5
x 3x 2 5 ln 3 x 3x 2 5 C
2
1
2
x 3x 2 5
5 3
6
ln 3x 3x 2 5 C
1
3. x 2 36 dx x x 2 36 18 ln x x 2 36 C
2
x 1 x 1
3 2 x x 2 dx 4 x 1 dx 3 2 x x 2 2 arcsin C
2
4.
2 2
4 x 2 4 x 5dx 2 x 1 4 .2dx
1
2
5.
2
1 2x 1
2 2
4 x 2 4 x 5 2 ln 2 x 1 4 x 2 4 x 5 C
2x 1
4
4 x 2 4 x 5 ln 2 x 1 4 x 2 4 x 5 C
SOAL-SOAL u/ Latihan di rumah/dikos
SELESAIKAN
1. 4 x 3 3x 2 2 x 5dx 2. 2 3x x dx
2
2
x 2 dx
1 3
x 2 x x dx
2
3. 4.
dx
5. 6. 3 x 1dx
x 13
2 x x
1
7. 2
3 3
xdx 8. 2
1 xdx
xdx 3xdx
9. x
4 2
3
10.
x2 33
11.
x 1x 2dx 12.
x 1
dx
x x 1
13. e dx e
x e dx
4x x
14.
e2x 1
15. e 2 x 3dx 16. sec 3 x tan 3 xdx